Bisa Bible - New Testament

The New Testament of our Lord and Saviour Jesus Christ

1 Ibrahĩ kũ Daudao buri Yesu Kirisi bozirɛn dí: 2 Ibrahĩ Isaaku ì, Isaaku Yakubu ì, Yakubu Yuda ì kũ a vĩ̀ninↄ kũ a dakũnanↄ, 3 Yuda Pɛrɛzi kũ Zɛrao ì kũ a nↄ Tamao, Pɛrɛzi Ɛzɛrↄnu ì, Ɛzɛrↄnu Ramu ì, 4 Ramu Aminadabu ì, Aminadabu Nasↄ̃ ì, Nasↄ̃ Salamↄ ì, 5 Salamↄ Bↄaza ì kũ a nↄ Rahabuo. Bↄaza Ɔbɛdi ì kũ a nↄ Rutuo, Ɔbɛdi Yɛsɛ ì, 6 akũ Yɛsɛ kína Dauda ì. Akũ Dauda Sulemanu ì kũ Uria nanↄo, 7 Sulemanu Reoboamu ì, Reoboamu Abia ì, Abia Asa ì, 8 Asa Yosafata ì, Yosafata Yehoramu ì, Yehoramu Uzia ì, 9 Uzia Yotamu ì, Yotamu Aza ì, Aza Ɛzɛkaya ì, 10 Ɛzɛkaya Manase ì, Manase Amↄ ì, Amↄ Yosia ì, 11 Yosia Yoyakini ì kũ a dakũnanↄ gↄrↄ kũ ò gbɛ̃nↄ kũ̀kũ ò tà kũńwo Babilↄnu. 12 Tana kũ gbɛ̃nↄ Babilↄnu gbɛran Yoyakini Sealatiɛli ì, Sealatiɛli Zɛrubabɛli ì, 13 Zɛrubabɛli Abiudu ì, Abiudu Ɛliakimu ì, Ɛliakimu Azↄ ì, 14 Azↄ Zadↄki ì, Zadↄki Akimu ì, Akimu Ɛliudu ì, 15 Ɛliudu Ɛlɛaza ì, Ɛlɛaza Matã ì, Matã Yakubu ì, 16 Yakubu Mariama zã Yusufu ì, akũ Mariama Yesu kũ òdi pinɛ Arumasihu ì. 17 Zaa Ibrahĩ gↄrↄa ari à gɛ̀ɛ pɛ́ Daudaa, de kũ a nɛ́o kun gɛ̃ro donsarimɛ. Zaa Dauda gↄrↄa ari gↄrↄ kũ ò tà kũ gbɛ̃nↄo Babilↄnu, de kũ a nɛ́o kun gɛ̃ro donsarimɛ. Zaa tana kũ gbɛ̃nↄo Babilↄnu ari à gɛ̀ɛ pɛ́ Arumasihua, de kũ a nɛ́o kun gɛ̃ro donsarimɛ. 18 Deran ò Yesu Kirisi ì nàn dí: A da Mariama kun Yusufu nↄkpamma ũmɛ. Ari àgↄ̃ gɛ́ zã kɛ, à nↄ̀ sì kũ Luda Nini gbãnao. 19 A gↄ̃kpamma Yusufu bi gbɛ̃ manamɛ, à ye à wé'i daaro, akũ à zɛ̀o kũ áni bo a yãn asiri gũn. 20 Gↄrↄ kũ àtɛn laasun lɛ́ yã pìia, Dikiri malaika bò à sùa nana gũn à pìnɛ: Dauda buri Yusufu, ǹsun bídi kɛ n nↄkpamma Mariama sɛna yã musuro, zaakũ nↄ̀ kũ à sinaa bò Luda Nini kĩnaamɛ. 21 Ani nɛ́ i gↄ̃gbɛ̃ ũ, ĩni tↄ́ kpánɛ Yesu, zaakũ ani a gbɛ̃nↄ bo ń durunnanↄ gũn. 22 Abirekũ kɛ̀ pínki, de yã kũ Dikiri dà annabii gãi kɛ, à pì: 23 Nↄkpare lési mɛ́ ani nↄ̀ sí à nɛ́ i gↄ̃gbɛ̃ ũ, oni tↄ́ kpánɛ Imanuɛli. Tↄ́ pìi pì, Luda kú kũoo. 24 Kũ Yusufu vù, à kɛ̀ lákũ Dikiri malaika dìtɛnɛ nà, à a nↄ pìi sɛ̀. 25 Ama adi a dↄ̃ nↄgbɛ̃ ũro ari à gɛ̀ɛ à nɛ́gↄ̃gbɛ̃ pìi ì. Akũ à tↄ́ kpànɛ Yesu.

Matthew 2

1 Ò Yesu ì Bɛtilihamu Yudea bùsun kína Hɛrↄdu gↄrↄa. Akũ susunɛyãdↄ̃rinↄ bò ifãboki kpa, ò sù Yurusalɛmu, 2 ò gbɛ̃nↄ là ò pì: Nɛ́ kũ ò ì Yudanↄ kína ũ kú máa? O a susunɛ è ifãboki kpa, akũ o su kútɛnɛ. 3 Kũ kína Hɛrↄdu yã pìi mà, à bídi kɛ̀ kũ Yurusalɛmudenↄ ń pínki. 4 À Yuda sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ kàkara ń pínki, akũ à ń lá gu kũ oni Arumasihu in. 5 Ò wèa ò pì: Bɛtilihamumɛ zaa Yudea bùsun. Zaakũ lákũ annabii kɛ̃̀ nàn dí: 6 Bɛtilihamu kũ à kú Yudanↄ bùsun, ń kĩana Yuda wɛ̃tɛnↄiro fá. Zaakũ n gũnn kína ni bon, kũ ani do ma gbɛ̃ Isarailanↄnɛ arɛ. 7 Akũ Hɛrↄdu susunɛyãdↄ̃rinↄ sìsi asiri gũn, à susunɛ pì bogↄrↄ sãnsãn gbɛ̀kaḿma. 8 Akũ à ń gbarɛ Bɛtilihamu à pì: À gɛ́ à nɛ́ pì baaru gbɛkagbɛka kũ laakariio. Tó a a è, à su à omɛnɛ, makũ se, mani gɛ́ kútɛnɛ. 9 Kũ ò kína yã mà, akũ ò dà zɛ́n. Akũ susunɛ kũ ò è ifãboki kpa yã pìi dòńnɛ arɛ dↄ ari à gɛ̀ɛ à zɛ̀ nɛ́ pì kúkila. 10 Kũ ò susunɛ pìi è, ń pↄ kɛ̀ nna manamana. 11 Ò gɛ̃̀ kpɛ́n, ò nɛ́ pìi è kũ a da Mariamao, akũ ò kùtɛ ò donyĩ kɛ̀nɛ. Akũ ò ń aruzɛkɛ àkpatinↄ wɛ̃̀wɛ̃, ò a gbà wura kũ turaretitio kũ lí'ↄ gbĩ nnannao. 12 Luda òńnɛ nana gũn kũ òsun bↄtɛ Hɛrↄdu kĩnaaro, akũ ò tà ń bùsun kũ zɛ́ pãndeo. 13 Ń tanaa gbɛra Dikiri malaikaa bò à sù Yusufua nana gũn à pì: Ǹ futɛ ǹ nɛ́ pì sɛ́ kũ a dao, ǹ bàa lɛ́ ǹ gɛ́ kũńwo Misila, ĩnigↄ̃ kú gwe ari mà su mà yã onnɛ dↄ, zaakũ Hɛrↄdu ni nɛ́ pì wɛtɛ à dɛmɛ. 14 Akũ Yusufu fùtɛ gwãani, à nɛ́ pìi sɛ̀ kũ a dao, à gɛ̀ɛ kũńwo Misila. 15 À kú gwe ari Hɛrↄdu gɛ̀ɛ à gào. Abirekũ kɛ̀, de yã kũ Dikirii ò annabii gãi kɛ yãimɛ, à pì: Ma a nɛ́ gbɛ̀sɛ Misila. 16 Kũ Hɛrↄdu è susunɛyãdↄ̃rinↄ ↄ̃ndↄ̃ kɛ̀arɛ, akũ a pↄ fɛ̃̀ manamana. À susunɛ bogↄrↄ taka dↄ̃ yã kũ à gbɛ̀ka susunɛyãdↄ̃rii pìnↄa yãi, akũ à gbɛ̃nↄ zĩ̀ ò nɛ́gↄ̃gbɛ̃ kũ ò kà wɛ̃̀ pla ke kũ ò kĩ̀ainↄ dɛ̀dɛ Bɛtilihamu kũ a buranↄ pínki. 17 Yã kũ annabi Ilimia òo kɛ̀ sà, à pì: 18 Ò wiki gbãna mà Rama, òtɛn ↄ́ↄ dↄ, òtɛn wiki pɛ́. Rahila tɛni a nɛ́nↄ ↄ́ↄ dↄ, à gì ò a nɛ̀sɛ kpátɛi, zaakũ ò kun doro. 19 Kũ Hɛrↄdu gà, akũ Dikiri malaika bò à sù Yusufua Misila nana gũn 20 à pì: Ǹ futɛ ǹ nɛ́ pì sɛ́ kũ a dao, ǹ tá kũńwo Isarailanↄ bùsun, zaakũ gbɛ̃ kũ òtɛn wɛtɛ ò nɛ́ pì dɛnↄ gàga. 21 Akũ à fùtɛ à nɛ́ pìi sɛ̀ kũ a dao, à tà kũńwo Isarailanↄ bùsun. 22 Kũ à mà Akɛlau mɛ́ àtɛn kí ble Yudea a de Hɛrↄdu gɛ̃nɛ ũ, vutɛna gwe vĩna a kũ̀. Luda yã ònɛ nana gũn, akũ à tà Galili bùsun, 23 à gɛ̀ɛ à vùtɛ wɛ̃tɛ kũ òdi pi Nazɛra gũn. Lɛn yã kũ annabinↄ òo pàpa, kũ ò pì: Oni a sísi Nazɛra gbɛ̃.

Matthew 3

1 Abire gbɛra Yahaya Da'itɛkɛrii sù Yudea gbárannan, àtɛn waazi kɛ 2 à pì: À nɛ̀sɛ litɛ, kpata kũ à bò Luda kĩnaa kà kãni. 3 A yãn annabi Isaya ò yã à pì: À baarukparii kòto ma dↄ gbárannan, àtɛn pi à zɛ́ kɛkɛ Dikirinɛ, à zɛ́ térerenↄ poronɛ súsu. 4 Yahaya dìgↄ̃ pↄ́kasa kũ ò tã̀ kũ lakumi kãonↄ dana, àdi bára asa dↄ a pi. Kwa kũ zↄ́'iomɛ a pↄ́ble ũ. 5 Òdigↄ̃ bↄtɛ Yurusalɛmu kũ Yudea bùsu gu sĩnda pínkio kũ Yoda dↄ̀rↄↄiio ògↄ̃ su a kĩnaa. 6 Òdi ń durunnanↄ o gupuraa, akũ àdi ń da'itɛ kɛ Yodan. 7 Kũ Yahaya è Farisinↄ kũ Sadusinↄ tɛn su a kĩnaa dasi ò da'itɛ kɛ, akũ à pìńnɛ: Bisãsiri pitikonↄ! Dí mɛ́ à lɛ́ dàáwa à bàa sí pↄfɛ̃ kũ Luda ni kipaḿmanɛɛ? 8 À nɛ̀sɛlitɛna yã kɛ, onigↄ̃ dↄ̃ kũ a litɛ. 9 Kũ Ibrahĩ de á dizi ũ, àsungↄ̃ da kũ abirekũ mɛ́ ani á boro. Matɛn oárɛ, Luda ni fↄ̃ à gbɛ̀ dínↄ kɛ Ibrahĩ burinↄ ũ. 10 Kpása ditɛna línↄi kↄ̀. Luda ni lí kũ àdi nɛ́ mana iro zↄ̃ à zu tɛ́ gũn. 11 Matɛni á da'itɛ kɛ á nɛ̀sɛlitɛna sèeda ũmɛ, ama gbɛ̃ke ni su ma gbɛra a gbãna demala, mádi ká mà a kyate sɛ́tɛnɛro. Àkũ mɛ́ ani á da'itɛ kɛ kũ Luda Ninio kũ tɛ́o. 12 À gbaka kũna a ↄĩ ésegbɛ̃kia. Tó à fã̀, ani a pↄ́blewɛ ká a dↄ̃̀n, ani a sàko ká tɛ́ kũ àdi garo gũn. 13 Akũ Yesu bò Galili bùsun, à sù Yahaya kĩnaa Yodai de à a da'itɛ kɛ. 14 Yahaya ye à gí à pì: Makũ kũ má de ǹ ma da'itɛ kɛn n su ma kĩnaa yá? 15 Akũ Yesu wèa à pì: Àgↄ̃ de lɛ gĩa, zaakũ à kↄ̃ sì kũoo lɛ yã sĩnda pínki kɛna a zɛ́a yãi. Akũ à wè. 16 Kũ Yesu da'itɛ kɛ̀, à bikũ̀ gↄ̃̀nↄ. Zĩ birea ludambɛ wɛ̃̀kↄ̃a, akũ à è Luda Nini tɛn su lán potɛ̃nɛ bà à dìawa. 17 Akũ ò kòtoo mà bona ludambɛ à pì: Ma nɛ́ mɛ̀n do légelege yenyĩden dí, kũ ma pↄ nnaa manamana.

Matthew 4

1 Akũ Luda Nini gɛ̀ɛ kũ Yesuo gbárannan de Ibilisi a yↄ̃ à gwa. 2 Yesu lɛ́ yĩ̀ fãnantɛ̃ kũ gwãanio ari gↄrↄ bupla. Kũ nà tɛni a dɛ, 3 akũ gbɛ̃kɛkɛrii pìi nài à pì: Tó Luda Nɛ́mɛ n ũ, ǹ pi gbɛ̀ dínↄ li burodi ũ. 4 Yesu wèa à pì: À kú Luda yãn ò pì: Pↄ́blen bisãsiri nigↄ̃ kúo adoro, sé yã kũ Luda tɛn o pínki. 5 Akũ Ibilisi a sɛ̀ à gɛ̀ɛo Luda wɛ̃tɛn, à a zɛ̀ Luda kpɛ́ mìsↄ̃ntɛa 6 à pì: Tó Luda Nɛ́mɛ n ũ, ǹ ↄ gbarɛ n zĩdai la, zaakũ à kɛ̃na Luda yãn ò pì: Ani n yã o a malaikanↄnɛ. Oni n sɛ́ ń ↄĩ de ǹsun gɛ̃̀ sí gbɛ̀ɛaro yãi. 7 Yesu wèa à pì: Ò kɛ̃̀ dↄ ò pì, ǹsun Dikiri n Luda lɛ́ ǹ gwaro. 8 Akũ Ibilisi a sɛ̀ à gɛ̀ɛo dↄ kpi lei manamana musu, à andunia kpatanↄ mↄ̀nɛ pínki kũ ń aruzɛkɛnↄ 9 à pì: Mani n gba adinↄ pínki, tó n kutɛ n donyĩ kɛmɛnɛ. 10 Akũ Yesu pìnɛ: Ǹ gomala Setan! Zaakũ ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Ǹ donyĩ kɛ Dikiri n Ludanɛ ǹgↄ̃ doi ado. 11 Akũ Ibilisi a tò gwe sà, akũ malaikanↄ sù ò kpài. 12 Kũ Yesu mà ò Yahaya kũ̀ ò dà kpɛ́siran, akũ à tà Galili. 13 Adi vutɛ Nazɛra doro, à gɛ̀ɛ à vùtɛ sɛ̀bɛɛ sarɛ Kapɛnamu, Zɛbuluni burinↄ kũ Nafatali burinↄ bùsun, 14 de yã kũ annabi Isaya ò kɛ yãi à pì: 15 Zɛbuluni burinↄ kũ Nafatali burinↄ bùsu, zaa ísira kpa ari Yoda bara, Galili bùsu kũ buri pãndenↄ kun pìi, 16 ń gbɛ̃ kũ ò kú gusira gũnnↄ gupura zↄ̃kↄ̃ↄ è, gu dↄ̀ bùsu kũ à kú ga lɛ́i pì denↄnɛ sà. 17 Zaa gↄrↄ kũ̀a Yesu nà waazikɛnaaa à pì: À nɛ̀sɛ litɛ, kpata kũ à bò Luda kĩnaa kà kãni. 18 Kũ Yesu tɛn do Galili sɛ̀bɛɛi, à gbɛ̃nↄn planↄ è, vĩ̀ni kũ dakũnao, Simↄ kũ òdi pi Pita kũ a dakũna Anduruo. Òtɛn táaru kpá sɛ̀bɛɛ pìn, zaakũ sↄrↄkↄnↄmɛ. 19 Akũ Yesu pìńnɛ: À mↄ́ à tɛ́mai, mani á kɛ gbɛ̃wɛtɛrinↄ ũ. 20 Zaa gwe gↄ̃̀nↄ ò ń táarunↄ tòn, ò bò ò tɛ̀i. 21 Kũ à gɛ̀ɛ arɛ, à gbɛ̃nↄn pla pãndenↄ è, vĩ̀ni kũ dakũnao dↄ, Zebedi nɛ́ Yamisi kũ a dakũna Yuhanao. Ò kú gó'itɛ gũn kũ ń de Zebedio, òtɛni ń táarunↄ kɛkɛ. Yesu ń sísi, 22 akũ ò ń de tò gó gũn gwe gↄ̃̀nↄ, ò bò ò tɛ̀i. 23 Yesu dìgↄ̃ kure Galili bùsun, àdi yã dańnɛ ń aduakɛkpɛnↄ gũn, àdi kpata kũ à bò Luda kĩnaa baaru kpá, àdi gbɛ̃nↄ kɛ̃kↄ̃a kũ gyã buri sĩnda pínkio. 24 A tↄ́ dà Siria bùsula pínki, akũ òdigↄ̃ sunɛ kũ gbɛ̃ kũ òtɛn gyã buri sĩnda pínki kũ wãwão kɛnↄ kũ tãnadenↄ kũ lɛ́tɛlɛtɛgyãdenↄ kũ ɛrɛnↄ, akũ àdi ń werekↄ̃a. 25 Ò bò Galili kũ Wɛ̃tɛmɛnkuri bùsuuo kũ Yurusalɛmuo kũ Yudeao kũ Yoda barao dasidasi ò tɛ̀i.

Matthew 5

1 Kũ Yesu pari pìnↄ è, à dìdi sĩ̀sĩia. Kũ à vùtɛ, a ìbanↄ sù a kĩnaa, 2 akũ à nà yãdannɛnaaa à pì: 3 Arubarikadenↄmɛ gbɛ̃ kũ ò ń kĩana dↄ̃nↄ ũ, zaakũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa de ń pↄ́ ũ. 4 Arubarikadenↄmɛ pↄsiradenↄ ũ, zaakũ Luda ni ń laakari kpátɛńnɛ. 5 Arubarikadenↄmɛ zĩdabusarinↄ ũ, zaakũ mↄ́kↄ̃nↄ mɛ́ onigↄ̃ andunia vĩ. 6 Arubarikadenↄmɛ yãzɛde nidɛrinↄ ũ, zaakũ mↄ́kↄ̃nↄ mɛ́ oni kã. 7 Arubarikadenↄmɛ wɛ̃ndadↄ̃nnɛrinↄ ũ, zaakũ Luda ni ń wɛ̃nda dↄ̃. 8 Arubarikadenↄmɛ nɛ̀sɛpuradenↄ ũ, zaakũ mↄ́kↄ̃nↄ mɛ́ oni wɛ́ si Ludalɛ. 9 Arubarikadenↄmɛ ibɛrɛmidɛrinↄ ũ, zaakũ oni ń sísi Luda nɛ́nↄ. 10 Arubarikadenↄmɛ gbɛ̃ kũ òdi wari dↄḿma ń yãmanakɛna yãinↄ ũ, zaakũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa de ń pↄ́ ũ. 11 Arubarikadenↄmɛ á ũ, tó ò á sↄ̃sↄ̃, tó ò wari dↄ̀áwa, tó ò yã vãni sĩnda pínki dìáwa ma yãi. 12 À pↄnna kɛ à yáa dↄ, zaakũ á láada zↄ̃kↄ̃ ludambɛ. Lɛn ò wari dↄ̀ annabi kũ ò kú á ãnↄa lɛ. 13 Ákↄ̃nↄ mɛ́ á wisi ũ andunianɛ. Tó wisi i nna tà, deran oni kɛ nà à gↄ̃ wisi ũ dↄↄ? À àre ke vĩ doro, séde ò kↄ́tɛ gbɛ̃nↄ táa oa. 14 Ákↄ̃nↄ mɛ́ á gupura ũ andunianɛ. Wɛ̃tɛ kũ ò kàtɛ sĩ̀sĩi musu dì fↄ̃ àgↄ̃ utɛnaro. 15 Òdi fitila na ò gbaka kútɛaro. Òdi a di a dibↄↄ musumɛ, de à gu pu gbɛ̃ kũ ò kú ↄnnnↄnɛ. 16 À gu pu gbɛ̃nↄnɛ lɛ, de ò á yãmanakɛnanↄ e ò á De kũ à kú musu tↄ́ kpá. 17 Àsungↄ̃ da ma su Musa doka kũ annabinↄ yãnↄ gboronlo. Mádi su gbororo, ma su de mà papamɛ. 18 Yãpuran matɛn oárɛ, ludambɛ kũ zĩtɛo ni gɛ̃tɛ, ama doka pì wãnzãn fítinle ke a pↄ́ kete ke ni gɛ̃tɛro, yã sĩnda pínki ni kɛ. 19 Abire yãi tó gbɛ̃ gì yã kũ ò dìtɛ pìnↄ dokei, bee a kũ à kĩ̀ańyĩ, tó àdi da gbɛ̃nↄnɛ ò kɛ lɛ, ade nigↄ̃ kĩańyĩ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gbɛ̃nↄ tɛ́mɛ. Tó gbɛ̃ kũna, tó àdi dańnɛ lɛ sↄ̃, ade nigↄ̃ zↄ̃kↄ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gbɛ̃nↄ tɛ́. 20 Matɛn oárɛ, tó á yãmanakɛna de ludayãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ pↄ́laro, áni gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũnlo. 21 A mà ò pì yãdenↄnɛ òsun gbɛ̃ dɛro. Gbɛ̃ kũ à gbɛ̃ dɛ̀ɛ, oni yãkpatɛ kɛ kãao. 22 Makũ sↄ̃, matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ à pↄ fɛ̃̀ a gbɛ̃dakeii kà ò yãkpatɛ kɛ kãao. Gbɛ̃ kũ à a gbɛ̃dake sↄ̃̀sↄ̃ↄ kà ò gɛ́ kãao gbãnadenↄ kĩnaa. Gbɛ̃ kũ à pì a gbɛ̃dakenɛ mìsaride sↄ̃ kà à gɛ̃ tɛ́n gyãwãnn. 23 Tó n su ǹ Luda gba pↄ́ a gbagbakia, tó n dↄn gwe kũ n gbɛ̃dake n yã kũna, 24 ǹ n gba tó sa'oki arɛ gwe, ǹ gɛ́ ǹ kútɛ kɛ n adenɛ gĩa, gbasa ǹ su ǹ sa o sà. 25 Tó n ibɛrɛ tɛn gɛ́ kũnwo yãkpatɛkɛkia, ǹ kɛ likalika ǹ kɛ kãao nna zaa zɛ́n, de àsun n kpá yãkpatɛkɛriaro yãi. Tó ńdi kɛ lɛro, yãkpatɛkɛri pì ni n kpá dogariia, dogari ni n da kpɛ́siran. 26 Yãpuran matɛn onnɛ, ĩni bo gwero ari ǹ gɛ́ fĩna boo pínki. Bee kↄbↄ ni gↄ̃ tɛ́nyĩro. 27 A mà ò pì, àsun zina kɛro. 28 Makũ sↄ̃, matɛn oárɛ, tó gbɛ̃ nↄgbɛ̃ gwà kũ laasun pãndeo, ade zina kɛ̀ kãaon gwe kↄ̀. 29 Tó n ↄpla wɛ́ dì tó ǹ fu, ǹ a bo ǹ zukũna. N kurana n mɛ̀gu kei mana de ò n mɛ̀gu sĩnda pínki zu tɛ́nla. 30 Tó n ↄpla dì tó ǹ fu, ǹ zↄ̃ ǹ zukũna. N kurana n mɛ̀gu kei mana de n mɛ̀gu sĩnda pínki tana tɛ́nla. 31 Ò pì dↄ, tó gbɛ̃ tɛn gí a nanↄi, à yìgidɛtakada kpáa. 32 Makũ sↄ̃, matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ à gì a nanↄi, tó adi kɛ à gↄ̃pose kɛ̀nlo, a zã pì mɛ́ àdi tó à gↄ̃ zinakɛri ũ. Gbɛ̃ kũ à nↄ kũ ò gìii sɛ̀ sↄ̃, à zina kɛ̀n gwe. 33 A mà ò pì yãdenↄnɛ dↄ, ò yã kũ ò sì kũ Dikirio papa, òsun fuaro. 34 Makũ sↄ̃, matɛn oárɛ, àsun la da sero. Àsun la da kũ ludambɛoro, zaakũ Luda kíblegbaamɛ, 35 ke andunia, zaakũ Luda tìntimmmɛ, ke Yurusalɛmu, zaakũ Kína zↄ̃kↄ̃ wɛ̃tɛmɛ. 36 Ǹsun la da kũ n mìioro, zaakũ ĩni fↄ̃ ǹ n mìkã mɛ̀n do pura kũ ke ǹ a sira kũro. 37 Àgↄ̃ pi ee ke oi. Yã kũ à de abirekũla bò yã vãni gũmmɛ. 38 A mà ò pì, ò wɛ́ fĩna bo kũ wɛ́o, saka kũ sakaao. 39 Makũ sↄ̃, matɛn oárɛ, àsun fĩna bo gbɛ̃ kũ à vãni kɛ̀árɛaro. Tó gbɛ̃ n sãn kɛ̀ n ↄpla gasuua, ǹ a do dↄnɛ dↄ. 40 Tó gbɛ̃ ye à n uta lokomma yãkpatɛ kɛ kũnwo, ǹ n uta zↄ̃kↄ̃ↄ tónɛ dↄ. 41 Tó gbɛ̃ gã nàmma ǹ aso sɛ́arɛ kiloo do, ǹ gɛ́onɛ kiloo pla. 42 Tó gbɛ̃ pↄ́ wɛ́ kɛ̀mma, ǹ kpáa. Ǹsun gbɛ̃ kũ à ye à pↄ sãkãmma tɛ̃ro. 43 A mà ò pì, àgↄ̃ ye á gbɛ̃dakei, à zã á ibɛrɛgu. 44 Makũ sↄ̃, matɛn oárɛ, àgↄ̃ ye á ibɛrɛnↄi, à adua kɛ gbɛ̃ kũ òdi wɛ́ tãáwanↄnɛ, 45 de à gↄ̃ á De kũ à kú musu nɛ́nↄ ũ yãpura. Zaakũ àdi ifãntɛ̃ bo gbɛ̃ vãninↄnɛ kũ gbɛ̃ mananↄ ń pínki, àdi legũ ma taarisaridenↄnɛ kũ taaridenↄ ń pínki. 46 Tó gbɛ̃ kũ ò yeáinↄn á yeńyĩ, áni láada ke le Luda kĩnaa yá? Bee bɛ'ↄgↄsirinↄ dì kɛ lɛroo? 47 Tó á gbɛ̃nↄn adì fↄ kpákpaḿma ńtɛ̃nɛ, bↄ́ á deo gbɛ̃ pãndenↄlaa? Bee kifirinↄ dì kɛ lɛroo? 48 Abire yãi àgↄ̃ kun papana, lán á De kũ à kú musu kun papana nà.

Matthew 6

1 À laakari kɛ á donyĩyãkɛna gupuraai. Àsun kɛ bisãsiri wɛ́ yãiro. Tó átɛn kɛ lɛ, áni láada le á De kũ à kú musu kĩnaaro. 2 Tó ntɛn gba da takasidenↄnɛ, ǹsun a kpàkpa kɛ lán manafikidenↄ bàro. Òdi kɛ aduakɛkpɛnↄ gũn kũ gãnulɛanↄ de gbɛ̃nↄ ń tↄ́ nna sí yãimɛ. Yãpuran matɛn oárɛ, ò ń láada lèn gwe kↄ̀! 3 Mↄkↄ̃n, tó ntɛn gba da takasidenↄnɛ, ǹsun tó n ↄzɛ dↄ̃ lán n ↄpla tɛn kɛ nàro. 4 Ǹ tó n gbadana kɛ asiriyã ũ, n De kũ à asiriyã dↄ̃ ni a fĩna bonnɛ. 5 Tó átɛn adua kɛ, àsungↄ̃ de lán manafikidenↄ bàro. Òdigↄ̃ ye ò adua kɛ zɛna aduakɛkpɛn kũ zɛ́rankpakↄ̃anↄ de gbɛ̃nↄ ń e yãi. Yãpuran matɛn oárɛ, ò ń láada lèn gwe kↄ̀! 6 Mↄkↄ̃n, tó ntɛn adua kɛ, ǹ gɛ̃ n kpɛ́ gũn, ǹ gbà tata, ǹ wɛ́ kɛ n De kũ à kú gwe asiri gũnwa, n De kũ à asiriyã dↄ̃ ni sí kũnwo. 7 Tó átɛn adua kɛ, àsun yã bↄtɛ dasi lán kifirinↄ bàro. Òdigↄ̃ da ń yãbↄtɛna dasi gũn Luda ni sí kũńwo. 8 Àsungↄ̃ de lán ń bàro, zaakũ á De pↄ́ kũ á a ni vĩ dↄ̃ ari àgↄ̃ gɛ́ gbɛkaa. 9 Àgↄ̃ adua kɛ lán dí bà: Ó De kũ à kú musu, ǹ tó ògↄ̃ dↄ̃ kũ n tↄ́ adona, 10 Ǹ tó kpata kũ à bò n kĩnaa bo gupuraa, ò n pↄyenyĩna kɛ andunia gũn, lákũ òdi kɛ zaa musu nà. 11 Ǹ ó gba ú kũ óni ble gbãra. 12 Ǹ ó taarinↄ kɛ̃wá, lákũ odì kɛ̃ gbɛ̃ kũ ò taari kɛ̀wɛrɛnↄnɛ nà. 13 Ǹsun tó ò fu yↄ̃ogwanaaaro, ǹ ó sí a vãnia. 14 Tó a gbɛ̃nↄ taari kɛ̃̀ńnɛ, á De kũ à kú musu ni á pↄ́ kɛ̃árɛ se. 15 Tó adi gbɛ̃nↄ taarinↄ kɛ̃ńnɛ sↄ̃ro, á De ni á taarinↄ kɛ̃árɛro. 16 Tó á lɛ́yĩna sↄ̃, àsun ãn sisi lán manafikidenↄ bàro. Òdi ń ãn yãkatɛ de gbɛ̃nↄ gↄ̃ dↄ̃ kũ ò lɛ́yĩna yãi. Yãpuran matɛn oárɛ, ò ń láada lèn gwe kↄ̀! 17 Mↄkↄ̃n, tó ń lɛ́yĩna, ǹ ãn pípi, ǹ nísi mámamma, 18 de gbɛ̃nↄ sún dↄ̃ ń lɛ́yĩnaro, sé n De kũ à kú asiri gũn baasiro. N De kũ à asiriyã dↄ̃ ni a fĩna bonnɛ. 19 Àsun aruzɛkɛ kakaraái andunia gũn laro, gu kũ kↄ̀kↄnↄ dì pↄ́ yakan, pↄ́nↄ dì dã̀a kpán akũsↄ̃ kpãninↄ dì gu fↄ̃ ò pↄ́nↄ sɛ́tɛn. 20 À á aruzɛkɛ kakara ludambɛ, gu kũ kↄ̀kↄnↄ dì pↄ́ yakanlo, pↄ́nↄ dì dã̀a kpánlo akũsↄ̃ kpãninↄ dì gu fↄ̃ ò pↄ́nↄ sɛ́tɛnlo. 21 Zaakũ gu kũ n aruzɛkɛ kún, gwen n laakarii dìgↄ̃ kún se. 22 Wɛ́mɛ mɛ̀ fitila ũ. Tó n wɛ́ aafia, n mɛ̀ pínki nigↄ̃ gupura ũ. 23 Tó n wɛ́ manaro sↄ̃, n mɛ̀ pínki nigↄ̃ gusira ũ. Tó gupura kũ ń kũna de gusira ũ, gusira pì zↄ̃kↄ̃. 24 Gbɛ̃ke dì fↄ̃ à zↄ̀ ble dikiri mɛ̀n planɛro, zaakũ ani zã gbɛ̃ don àgↄ̃ ye gbɛ̃ doi, kesↄ̃ ani na gbɛ̃ doa à gbɛ̃ do gya bo. Áni fↄ̃ àgↄ̃ zↄ̀ ble Ludanɛ kũ ↄgↄo lɛɛlɛro. 25 Abire yãi matɛn oárɛ, àsun á wɛ̃̀ndi damu kɛ à pi bↄ́n óni ble ke bↄ́n óni miro. Àsun mɛ̀ damu kɛ à pi bↄ́n óni daro. Wɛ̃̀ndi de pↄ́blelaroo? Mɛ̀ de pↄ́kasalaroo? 26 À gwa bãnↄa. Òdi pↄ́ tↄ̃ro, òdi pↄ́ kɛ̃ro, òdi pↄ́ ká dↄ̃̀ↄ gũnlo, ama á De kũ à kú musu dì pↄ́ble kpáḿma. Á bɛ̀ɛrɛ vĩ manamana de bãnↄlaroo? 27 Á tɛ́, dí mɛ́ ani fↄ̃ à a wɛ̃̀ndi gbã̀na kara, bee gↄrↄ do, a damukɛnaa gũnn? 28 Bↄ́yãin adì pↄ́kasa damu kɛɛ? À lávunↄ gwa sɛ̃̀n lákũ ò de nà. Òdi zĩ kɛro, òdi buu tãro, 29 ama matɛn oárɛ, bee Sulemanu kũ a aruzɛkɛo, adi uta da a mana kà ń ke ũro. 30 Sɛ̃̀la kũ à kun gbãra ani tɛ́ kũ zia, lákũ Luda dì pↄ́ nai lɛ nà, ákↄ̃nↄ ludanaanikĩanadenↄ, oni á pↄ́ o dↄ yá? 31 Abire yãi àsun pↄ́ke damu kɛ à pi bↄ́n óni ble ke bↄ́n óni mi ke bↄ́n óni daro. 32 Kifirinↄn pↄ́ pìnↄ pínki yã dì dońnɛ arɛ. Zaakũ á De kũ à kú musu dↄ̃ kũ pↄ́ pìnↄ kↄ̃ sì kãáo, 33 à tó kpata kũ à bò a kĩnaa kũ a yãzɛdeo doárɛ arɛ gĩa, ani á pↄ́ pìnↄ karaárɛ pínki. 34 Abire yãi àsun zia damu kɛro, zaakũ zia a zĩda yã dↄ̃. Gↄrↄ sĩnda pínki yã'ũmmanaa mↄ̀a.

Matthew 7

1 Àsun gbɛ̃ taari ero, Luda ni á taari e sero. 2 Zaakũ lákũ ndì gbɛ̃ taari e nà, lɛn Luda ni n taari e lɛ. Zaka kũ n yↄ̃ońnɛ ani yↄ̃onnɛ. 3 Bↄ́yãi ntɛn sɛ̃̀buru kũ à da n gbɛ̃dake wɛ́n ei, akũsↄ̃ ntɛn límukutu kũ à da n wɛ́n yã daroo? 4 Kũ límukutu da n wɛ́n, à kɛ̀ dera ĩni pi n gbɛ̃dakenɛ à tó ǹ sɛ̃̀buru kũ à da a wɛ́n bonɛɛ? 5 Manafikide! Ǹ límukutu kũ à da n wɛ́n bo gĩa, gbasa ǹ gu e swáswa de ǹ le ǹ sɛ̃̀buru kũ à da n gbɛ̃dake wɛ́n bonɛ. 6 Àsun Luda pↄ́ kpá kifirinↄaro, de òsun ɛra ò á kari kɛro yãi. Àsun á gbɛ̀ bɛ̀ɛrɛdenↄ zu alɛdɛnↄnɛro, de òsun táa o'oaro yãi. 7 À wɛ́ kɛ, Luda ni kpááwa. À wɛtɛ, áni le. À gbà lɛ́, Luda ni wɛ̃árɛ. 8 Zaakũ gbɛ̃ kũ à wɛ́ kɛ̀ɛn òdi kpáa, gbɛ̃ kũ à wɛ̀tɛ sↄ̃ àdi le, gbɛ̃ kũ à gbàa lɛ̀ɛn oni wɛ̃nɛ. 9 Á tɛ́, dí mɛ́ ani gbɛ̀ kpá a nɛ́a, tó à burodi wɛ́ kɛ̀aa? 10 Tó à kpↄ̀ wɛ́ kɛ̀a sↄ̃, ani mlɛ̃̀ sɛ́ à kpáa yá? 11 Bee kũ á vãnikɛo, á pↄ́ mana kpana á nɛ́nↄa dↄ̃. Oni á De kũ à kú musu pↄ́ mana kpana gbɛ̃ kũ ò wɛ́ kɛ̀anↄa pↄ́ o dↄ yá? 12 À kɛ gbɛ̃nↄnɛ lákũ á ye ò kɛárɛ nà. Musa doka kũ annabinↄ yãnↄ mìin gwe. 13 À zɛ́lɛ kpakoto sɛ́. Zɛ́ kũ a lɛ́ yàasa akũ à mɛ̀poroki vĩ dì gɛ́ kũńwo kakatɛnaa gũmmɛ. Abirekũn pari tɛn sɛ́. 14 Zɛ́ kũ àdi gɛ́ kũńwo wɛ̃̀ndii gũn lɛ́ kpakoto à nakↄ̃ana, akũsↄ̃ gbɛ̃ kũ ò lè ò sɛ́nↄn dasiro. 15 À laakari kɛ annabi ɛ́kɛnↄi. Òdi su á kĩnaa kũ sã bárao dana, ama lɛwanna nàdɛrinↄmɛ ń ũ. 16 Áni ń dↄ̃ ń yãkɛnaaa. Òdi geepi bo lɛ̀ líaro. Òdi kaka e babare láaro. 17 Lí mana dì nɛ́ nna i, lí vãni dì nɛ́ gina i. 18 Lí mana dì fↄ̃ à nɛ́ ginaa ìro, lí vãni dì fↄ̃ à nɛ́ nna ìro. 19 Òdi lí kũ àdi nɛ́ mana iro zↄ̃ ò zu tɛ́ gũmmɛ. 20 Lɛmɛ áni ń dↄ̃ ń yãkɛnaaa lɛ. 21 Adi kɛ gbɛ̃ kũ àdigↄ̃ ma sísi Dikiri, Dikiri, mɛ́ ani gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũnlo, sé gbɛ̃ kũ àdi ma De kũ à kú musu pↄyenyĩna kɛɛ. 22 Yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ pari ni pimɛnɛ: Dikiri, Dikiri, o Luda yã òńnɛ kũ n tↄ́o bi! O tãnanↄ gòḿma kũ n tↄ́o bi! O daboyãnↄ kɛ̀ dasi kũ n tↄ́o bi! 23 Mani pińnɛ súsu: Má á dↄ̃ zikiro. À gomala yãvãnikɛrinↄ! 24 Abire yãi gbɛ̃ kũ à ma yã dínↄ mà, akũ à zĩ kɛ̀a de lán gbɛ̃ laakaride kũ à a kpɛ́ bò gbɛ̀ɛa bàmɛ. 25 Kũ legũ mà, í dàgula, ĩa kàka à sù kpɛ́ pìia, akũ adi lɛ́tɛro, kũ ò a ɛ̃ pɛ̀tɛ gbɛ̀ɛa yãi. 26 Gbɛ̃ kũ à ma yã dínↄ mà, akũ adi zĩ kɛaro de lán mìsaride kũ à a kpɛ́ bò bùsu'atɛ̃a bàmɛ. 27 Kũ legũ mà, í dàgula, ĩa kàka à sù kpɛ́ pìia, akũ à gbòro à lɛ̀tɛ gbìrim. 28 Kũ Yesu yã birenↄ ò à làka, a yãdannɛnaa bò pari sarɛ, 29 zaakũ adi yã dańnɛ lán ludayãdannɛrinↄ bàro, à dàńnɛ kũ ikoomɛ.

Matthew 8

1 Kũ Yesu kìpa sĩ̀sĩia, pari tɛ́i. 2 Akũ kusu ke sù à kùtɛ a arɛ à pì: Dikiri, tó ń yei, ĩni fↄ̃ ǹ ma werekↄ̃a swáswa. 3 Yesu ↄ bò à nàa à pì: Má yei. Ǹ gↄ̃ swáswa. Zaa gwe gↄ̃̀nↄ a kusu làka. 4 Akũ Yesu pìnɛ: Ǹsun o gbɛ̃ke maro. Ǹ gɛ́ ǹ n zĩda mↄ sa'oriinɛ, ǹ sa'opↄ kũ Musa dìtɛ kpá n werekↄ̃ana sèeda ũ gbɛ̃nↄnɛ. 5 Kũ Yesu tɛn gɛ̃ Kapɛnamu, akũ Romu sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ sù a kĩnaa, a wɛ́ kɛ̀a 6 à pì: Dikiri, ma zĩkɛri wútɛna bɛ, à kↄ̃̀nↄ kũ̀, mɛ̀ tɛn ũa manamana. 7 Akũ Yesu pìnɛ: Mani gɛ́ mà a werekↄ̃a. 8 Akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi pìnɛ: Dikiri, mádi ká ǹ gɛ́ ma bɛaro. Ǹ yã o dé, ma zĩkɛri ni werekↄ̃a. 9 Zaakũ makũ se, ò iko vĩ ma musumɛ, akũ má iko vĩ sozanↄa. Madì o ń gbɛ̃ donɛ à gɛ́, àdi gɛ́. Madì o a pãndenɛ à mↄ́, àdi su. Madì o ma zĩkɛriinɛ à adikũ kɛ, akũ àdi kɛ. 10 Kũ Yesu yã pìi mà, à bò a sarɛ, akũ à pì gbɛ̃ kũ ò tɛ́inↄnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ, mádi le gbɛ̃ke ma náani kɛ̀ lɛ Isarailanↄ tɛ́ro. 11 Matɛn oárɛ, gbɛ̃nↄ ni bo ifãboki kpa kũ ifãlɛtɛ kpao dasidasi oni su pↄ́ ble kũ Ibrahĩo kũ Isaakuo kũ Yakubuo kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn. 12 Gbɛ̃ kũ ò de yã ògↄ̃ kú kpataa pìi gũnnↄ sↄ̃, oni ń zu bàai gusira gũmmɛ. Gwen oni ↄ́ↄ dↄn ò ↄ di ń mìia. 13 Akũ Yesu pì sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìinɛ: Ǹ tá bɛ. À kɛnnɛ lákũ n ma náani kɛ̀ nà. Akũ a zĩkɛrii pì gbãna kũ̀ gↄrↄ kũ̀a gↄ̃̀nↄ. 14 Yesu gɛ̀ɛ Pita bɛa, akũ à è a nanↄ da wútɛna, àtɛn mɛ̀wãna kɛ. 15 Kũ à ↄ nà a ↄa, akũ a mɛ̀ yĩda kũ̀, akũ à fùtɛ à pↄ́ble kɛ̀nɛ. 16 Kũ ↄkↄsi kɛ̀, akũ ò sùnɛ kũ tãnadenↄ dasidasi, akũ à tãna pìnↄ gòḿma kũ yã'onaao, à gyãrenↄ wèrekↄ̃a ń pínki. 17 Lɛn yã kũ annabi Isaya òo kɛ̀ lɛ à pì: À ó gbãnasarikɛ sɛ̀, à ó gyãnↄ kɛ̃̀wá. 18 Kũ Yesu è pari kàkaraai, akũ à pì a ìbanↄnɛ: Ò bikũ sɛ̀bɛɛ bara. 19 Akũ ludayãdannɛri ke sù à pì Yesunɛ: Dannɛri, gu kũ ntɛn gɛ́n sĩnda pínki manigↄ̃ tɛ́nyĩ. 20 Yesu pìnɛ: Gbɛ̃gbonnↄ ń tò vĩ, bãnↄn ń sà vĩ, Bisãsiri Nɛ́ sↄ̃ à ĩampaki vĩro. 21 Akũ ìba pãnde pìnɛ: Dikiri, ǹ tó ari ma de kpágui gĩa. 22 Akũ Yesu pìnɛ: Ǹ tɛ́mai. Ǹ tó gɛ̀nↄ ń gɛ̀nↄ vĩ. 23 Yesu gɛ̃̀ gó'itɛ gũn, akũ a ìbanↄ tɛ̀i ò dà zɛ́n. 24 Kãnto zàga'ĩa gbãna kàka sɛ̀bɛla, í tɛn vĩvĩ àtɛn káka ń gón. Yesu tɛn i o, 25 akũ a ìbanↄ nài, ò a vù ò pì: Dikiri, ǹ ó sura ba, ótɛn kakatɛmɛ. 26 Akũ à pìńnɛ: Ludanaanikĩanadenↄ! À kɛ̀ dera á vĩna vĩ lɛɛ? Akũ à fùtɛ à gì ĩanɛ kũ ío, akũ gu kɛ̀ kítikiti. 27 Yã pìi bò gbɛ̃ pìnↄ sarɛ ò pì: Gbɛ̃ kpate taka burin dí? Bee ĩa kũ ío dì a yã mamɛ. 28 Kũ Yesu bikũ̀ bara dire Gadara bùsun, tãnade gbɛ̃nↄn pla kenↄ bò miranↄ tɛ́, ò sù ò dàalɛ. Ò pãsĩ manamana, gbɛ̃ke dì fↄ̃ à bↄtɛ gwero. 29 Ò wiki lɛ̀ ò pì: Bↄ́n ó vĩ kↄ̃ ↄĩ, Luda Nɛ́? N su wɛ́ tãwá la ari a gↄrↄ gↄ̃ kán yá? 30 Alɛdɛ kpàsa zↄ̃kↄ̃ kú kũńwo zã̀ dire, òtɛn pↄ́ ble. 31 Akũ tãna pìnↄ kútɛ kɛ̀ Yesunɛ ò pì: Tó n pɛ̀wá, ǹ ó gbarɛ alɛdɛ kpàsa dire gũn. 32 Akũ Yesu pìńnɛ: À gɛ́. Akũ ò gòḿma ò gɛ̃̀ alɛdɛnↄ gũn. Akũ alɛdɛ kpàsaa pìi wì kũ bàao pínki, ò sòro sĩ̀sĩgororooa, ò sì sɛ̀bɛn, akũ ò gàga í gũn gwe. 33 Akũ alɛdɛdãrinↄ bàa lɛ̀ ò gɛ̃̀ wɛ̃tɛ gũn, ò yã pìnↄ bàbańnɛ kũ yã kũ à tãnadenↄ lèeo pínki. 34 Akũ wɛ̃tɛdenↄ bↄ̀tɛ ò gɛ̀ɛ da Yesulɛ ń pínki. Kũ ò a è, ò kútɛ kɛ̀nɛ kũ à bońnɛ ń bùsun.

Matthew 9

1 Yesu gɛ̃̀ gó gũn, à ɛ̀ra à sɛ̀bɛ bikũ̀ à kà a bɛ wɛ̃tɛa. 2 Akũ gbɛ̃kenↄ mↄ̀nɛ kũ kↄ̃̀nↄdeo wútɛna gyãresɛbↄn. Kũ Yesu è ò a náani vĩ, akũ à pì kↄ̃̀nↄde pìinɛ: Ma gbɛ̃, ǹ laakari kpátɛ! N durunnanↄ kɛ̃̀mma. 3 Ludayãdannɛri kenↄ kú gwe, akũ ò ò ń nɛ̀sɛɛ gũn ò pì: Gbɛ̃ bire tɛn dↄkɛ kũ Ludaoomɛ. 4 Yesu ń laasun dↄ̃, akũ à ń lá à pì: Bↄ́yãi átɛn laasun vãni lɛ́ á nɛ̀sɛɛ gũnn? 5 Tó ma pì, a durunnanↄ kɛ̃̀a, ke tó ma pì à futɛ à táa o, a kpate mɛ́ à aragaa? 6 Ma ò lɛ de àgↄ̃ dↄ̃ kũ Bisãsiri Nɛ́ durunnanↄ kɛ̃mmana iko vĩ zĩtɛ lamɛ. Akũ à pì kↄ̃̀nↄde pìinɛ: Ǹ futɛ ǹ n wútɛbↄ sɛ́ ǹ tá bɛ. 7 Akũ à fùtɛ à tà bɛ. 8 Kũ pari è lɛ, vĩna ń kũ, ò Luda kũ à iko bire taka kpà bisãsirinↄa tↄ́ bò. 9 Yesu bò gwe, àtɛn gɛ̃tɛ, akũ à gbɛ̃ kũ òdi pi Matiu è vutɛna a bɛ'ↄgↄsikpɛn. À pìnɛ: Ǹ mↄ́ ǹ tɛ́mai. Akũ à fùtɛ à tɛ̀i. 10 Kũ Yesu tɛn pↄ́ ble a bɛa, bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ kifirinↄn kú gwe dasi, òtɛn pↄ́ ble kãao kũ a ìbanↄ lɛɛlɛ. 11 Kũ Farisinↄ è lɛ, akũ ò a ìbanↄ là ò pì: Bↄ́yãi á dikiri tɛn pↄ́ ble kũ bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ kifirinↄoo? 12 Kũ Yesu yã pìi mà à pì: Gbɛ̃ kũ à aafia vĩ bàka kú kũ likita yãoro, sé gyãre. 13 À gɛ́ à laasun lɛ́ yã kũ à kɛ̃na Luda yãn bire mìia ò pì: Kↄ̃ wɛ̃ndagwanaan má yei, adi kɛ sa'onaanlo. Mádi su gbɛ̃ mananↄ sísiro, sé kifirinↄ. 14 Akũ Yahaya Da'itɛkɛri ìbanↄ sù ò Yesu là ò pì: À kɛ̀ dera ókↄ̃nↄ kũ Farisinↄ odì lɛ́ yĩ, akũ n ìbanↄ dì yĩ sↄ̃roo? 15 Akũ Yesu yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: Nↄsɛri gbɛ̃nↄ ni pↄsira kɛ gↄrↄ kũ à kú kũńwo nↄsɛ gũn yá? Oi, ama a gↄrↄ ni su kũ oni nↄsɛrii pì bo ń tɛ́, gbasa ò lɛ́ yĩ sà. 16 Gbɛ̃ke dì uta zĩ nambata na kũ pↄ́lɛ dufuoro, zaakũ a dufu ni sↄ̃kũn à kɛ̃kↄ̃rɛ, uta zĩ fↄ̃na ni kara. 17 Òdi sèwɛ̃ dufu ká tùru zĩ gũnlo. Tó ò kɛ̀ lɛ, tùru ni pũtãmɛ, wɛ̃ pì ni kↄ́tɛ, tùru ni wíwi. Oi, òdi sèwɛ̃ dufu ká tùru dufu gũmmɛ, onigↄ̃ mana ń pínki. 18 Gↄrↄ kũ Yesu tɛn yã birenↄ ońnɛ, gbãnade ke sù à kùtɛ a arɛ à pì: Ma nɛ́nↄgbɛ̃ gà tera dí. Ǹ mↄ́ ǹ ↄ naa, anigↄ̃ kú wɛ̃̀ndiio. 19 Akũ Yesu fùtɛ à tɛ̀i kũ a ìbanↄ. 20 Nↄgbɛ̃ ke kú gwe, aru dì bↄtɛa à kà wɛ̃̀ kuri awɛɛpla. À sù à ↄ nà Yesu uta lɛ́a a kpɛ kpa. 21 Zaakũ à pì: Bee tó ma ↄ nà a utaa dé, mani werekↄ̃a. 22 Yesu lìtɛ à a è, akũ à pì: Ǹ n laakari kpátɛ, nↄgbɛ̃! Ma náani kũ n kɛ̀ mɛ́ à n werekↄ̃a. Gwe gↄ̃̀nↄ nↄgbɛ̃ pì wèrekↄ̃a. 23 Kũ Yesu kà gbãnade pì bɛa, à è òtɛn kutɛ pɛ́, pari kĩni dↄ. 24 Akũ Yesu pì: À á zĩda gá. Nɛ́ pì dí garo, àtɛn i omɛ. Akũ òtɛn a lalandi kɛ. 25 Kũ ò pɛ̀ gbɛ̃nↄa ò bↄ̀tɛ bàai, akũ Yesu gɛ̃̀ kpɛ́n, à nɛ́ pìi kũ̀ a ↄa, akũ à fùtɛ. 26 Akũ yã pì baaruu dà bùsuu pìla pínki. 27 Kũ Yesu bò gwe, vĩ̀na gbɛ̃nↄn planↄn tɛ́i kũ wikio òtɛn pi: Ǹ ó wɛ̃nda gwa, Dauda buri! 28 Kũ Yesu kà bɛ, vĩna pìnↄ nài, akũ à ń lá à pì: Á ma náani vĩ kũ mani fↄ̃ mà yã pì kɛárɛ yá? Ò wèa ò pì: Lɛmɛ, Dikiri. 29 Akũ à ↄ nà ń wɛ́a à pì: Àgↄ̃ deárɛ lákũ a ma náani kɛ̀ nà. 30 Akũ ń wɛ́ gu è. Yesu kpã̀kɛ̃ńyĩ à pì: Àsun o gbɛ̃ke maro. 31 Bee kũ abireo ò gɛ̀ɛ ò a baaruu dàgula bùsuu pìn pínki. 32 Gↄrↄ kũ vĩ̀nanↄ tɛn bↄtɛ, ò sù Yesunɛ kũ tãnade kũ a nɛ́nɛ natɛnaao. 33 Kũ Yesu tãna pìi gòa, akũ à yã ò. Yã pìi bò pari sarɛ ò pì: Ódi yã bire taka e Isarailanↄ bùsun yãro. 34 Akũ Farisinↄ pì: Àdi tãna goḿma kũ tãnanↄ kína gbãnaomɛ. 35 Yesu gɛ̀ɛ wɛ̃tɛnↄa kũ lakutunↄ pínki, à yã dàńnɛ ń aduakɛkpɛnↄ gũn, à kpata kũ à bò Luda kĩnaa baaru nna kpàńnɛ, à gyãrenↄ wèrekↄ̃a ń pínki kũ gbãnasaridenↄ ń pínki. 36 Kũ à pari è, akũ ò kɛ̀nɛ wɛ̃nda, zaakũ ò kú bídin, ò lìkara lán sã kũ ò dã̀ri vĩronↄ bà. 37 Akũ Yesu pì a ìbanↄnɛ: Pↄ́kɛ̃na zↄ̃kↄ̃, ama zĩkɛrinↄn dasiro. 38 À wɛ́ kɛ Buradea de à zĩkɛrinↄ gbarɛ ò a pↄ́nↄ kɛ̃.

Matthew 10

1 Yesu a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ sìsi, akũ à ń gba iko ò tãnanↄ goḿma, ò gyãrenↄ werekↄ̃a kũ gbãnasaridenↄ ń pínki. 2 Zĩ̀ri gbɛ̃nↄn kuri awɛɛpla pìnↄ tↄ́nↄn dí: Gbɛ̃ káaku Simↄ kũ òdi pinɛ Pita kũ a dakũna Anduruo, Zebedi nɛ́ Yamisi kũ a dakũna Yuhanao, 3 Filipi, Batↄlↄmiu, Tomasi, bɛ'ↄgↄsiri Matiu, Alafeu nɛ́ Yamisi, Tadeu, 4 Simↄ Kokaride kũ Yudasi Isikariↄti kũ à bò a kpɛo. 5 Kũ Yesu tɛn gbɛ̃nↄn kuri awɛɛpla pìnↄ zĩ, à pìńnɛ: Àsun gɛ́ buri pãndenↄ kĩnaaro. Àsun gɛ̃ Samaria wɛ̃tɛnↄ gũnlo. 6 À gɛ́ Isaraila kũ ò sã̀tɛ lán sã bànↄ kĩnaa. 7 À gɛ́ àgↄ̃ waazi kɛ àgↄ̃ gɛ́o à pi: Kpata kũ à bò Luda kĩnaa kà kãni! 8 À gyãrenↄ werekↄ̃a, à gɛ̀nↄ vu bona gan, à kusunↄ werekↄ̃a swáswa, à tãnanↄ goḿma. Lákũ a lè pↄ́kekpanaa sari nà, à kɛńnɛ pↄ́kesinaa sari. 9 Àsun ↄgↄ da á bↄ̀kↄnlo. 10 Àsun bↄ̀kↄlokona sɛ́ro ke uta plade ke kyate ke gòo, zaakũ zĩkɛrii kà à a pↄ́ble le. 11 Wɛ̃tɛ kũ áni kán sĩnda pínki ke lakutu, à gbɛ̃ mana wɛtɛ à kipaa, àgↄ̃ kú gwe ari à gɛ́ gɛ̃o zɛ́la. 12 Tó a gɛ̃ ↄnn, à fↄↄ nna kpáḿma. 13 Tó ↄndenↄ kà, á fↄↄ nna ni gↄ̃ńnɛ. Tó odi ká sↄ̃ro, á fↄↄ nna ni ɛra à sukpaáwa. 14 Gu kũ odi gbãnakɛ kpáái ke odi sã kpá á yãiro, à bo ↄn ke lakutu pìi gũn à lukutɛ̃ warawara á gbánↄa. 15 Yãpuran matɛn oárɛ, yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ wɛ́tãmmana kũ Sↄdↄmu kũ Gↄmↄradenↄ ni le nigↄ̃ sã̀na de wɛ̃tɛ pì denↄ pↄ́la. 16 Matɛni á zĩ lán sãnↄ bà lɛwannanↄ tɛ́mɛ. Àgↄ̃ laakari vĩ lán mlɛ̃̀nↄ bà, àgↄ̃ de yãkekɛrisaridenↄ ũ lán potɛ̃nɛnↄ bà. 17 À laakari kɛ bisãsirinↄi, zaakũ oni á kũkũ ò á na yãkpatɛkɛrinↄnɛ ń ↄ̃i, oni á gbɛ̃gbɛ̃ ń aduakɛkpɛnↄ gũn. 18 Oni gɛ́ kãáo bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ kínanↄ kĩnaa ma yãi. Ánigↄ̃ deńnɛ ma sèedadenↄ ũ kũ buri pãndenↄ. 19 Tó ò á kpáḿma, àsun yã kũ áni o damu kɛro ke yã kũ áni liḿma. Zĩ kũ̀a Luda mɛ́ ani yã kũ áni o da á lɛ́n. 20 Adi kɛ ákↄ̃nↄ mɛ́ áni yã oro, á De Nini mɛ́ ani yã da á lɛ́n. 21 Vĩ̀ni kũ dakũnanↄ ni kↄ̃ kpáḿma ò dɛ. Denↄ ni bo ń nɛ́nↄ kpɛ. Nɛ́nↄ ni bo ń denↄ kũ ń danↄ kpɛ ò ń dɛ. 22 Gbɛ̃ sĩnda pínki ni zãágu ma yãi, ama gbɛ̃ kũ à zɛna gbãna ari a gↄrↄ lɛ́a ni surabana le. 23 Tó òtɛn wɛ́ tãáwa wɛ̃tɛ ken, à bàa lɛ́ à tá a pãnden. Yãpuran matɛn oárɛ, áni gɛ́ Isarailanↄ bùsu wɛ̃tɛnↄ gũn à láka pínkiro, Bisãsiri Nɛ́ ni gĩnakɛ à su. 24 Ìbaa dìgↄ̃ de a dannɛrilaro. Zĩ̀rii dìgↄ̃ de a dikirilaro. 25 Tó ìba a yãdannɛri lenaa lè ke tó zĩ̀ri a dikiri lenaa lè, abirekũ mↄ̀ lɛ. Tó ò tↄ́ kpà ↄn bedenɛ Bɛlɛzɛbubu, tↄ́ kũ a vãni de abirekũlan oni kpá a ↄndenↄnɛ. 26 Àsun vĩna kɛńnɛro. Pↄ́ke kun utɛna kũ ani bo gupuraaro. Asiriyã ke kun kũ oni gí dↄ̃iro. 27 À yã kũ matɛn oárɛ gusiran o gupuraa. À yã kũ átɛn ma á sã gũn kpàkpa kɛ gãnulɛa. 28 Gbɛ̃ kũ òdi mɛ̀ kakatɛ, ama òdi fↄ̃ ò nini dɛ̀ronↄ, àsun vĩna kɛńnɛro. À vĩna kɛ Ludanɛ, kũ ani fↄ̃ à nini kũ mɛ̀ɛo kakatɛ tɛ́ gũn pínki. 29 Òdi bãntoro mɛ̀n pla yía kↄbↄ donloo? Ama ń ke dì lɛ́tɛ zĩtɛ á De yãdↄ̃naa sariro. 30 Bee á mìkãnↄ, à a lɛ́ dↄ̃. 31 Abire yãi àsun vĩna kɛro. Á bɛ̀ɛrɛ de bãntoro dasinↄla. 32 Gbɛ̃ kũ à zɛ̀ kũmao gbɛ̃nↄ arɛ, mani zɛ kãao ma De kũ à kú musu arɛ. 33 Gbɛ̃ kũ à ledi kpàmai gbɛ̃nↄ arɛ sↄ̃, mani ledi kpái ma De kũ à kú musu arɛ. 34 Ásungↄ̃ da ma su de gbɛ̃nↄ gↄ̃ nna kũ kↄ̃o andunia gũnnlo. Mádi su de gbɛ̃nↄ gↄ̃ nna kũ kↄ̃o yãinlo, sé futɛna kũ kↄ̃o. 35 Ma sumɛ, de gↄ̃gbɛ̃ bo a de kpɛ, nↄgbɛ̃ bo a da kpɛ, nↄzãre bo a zã da kpɛ. 36 Gbɛ̃ bedenↄ ni gↄ̃ a ibɛrɛnↄ ũ. 37 Gbɛ̃ kũ à ye a de ke a dai demala dí ká àgↄ̃ de ma ìba ũro. Gbɛ̃ kũ à ye a nɛ́gↄ̃gbɛ̃ ke a nↄgbɛ̃i demala dí ká àgↄ̃ de ma ìba ũro. 38 Gbɛ̃ kũ adi a lígbãndurukpana sɛ́ àgↄ̃ tɛ́omairo, ade dí ká àgↄ̃ de ma ìba ũro. 39 Gbɛ̃ kũ à a wɛ̃̀ndi kũna, ade ni kurai. Gbɛ̃ kũ à gì a wɛ̃̀ndiii ma yãi sↄ̃, ade nigↄ̃ wɛ̃̀ndi vĩ. 40 Gbɛ̃ kũ à á sí ma simɛ. Gbɛ̃ kũ à ma si sↄ̃, ade gbɛ̃ kũ à ma zĩ sìmɛ. 41 Gbɛ̃ kũ à annabii sì a annabikɛ yãi ni annabi láada le. Gbɛ̃ kũ à gbɛ̃ mana sì a manakɛ yãi ni gbɛ̃ mana láada le. 42 Bee í yĩdan, gbɛ̃ kũ à nɛ́ dínↄ doke gbà ma ìbakɛ yãi, yãpuran matɛn oárɛ, ade ni kura a láadairo.

Matthew 11

1 Kũ Yesu yã birenↄ dà a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄnɛ à làka, à bò gwe, à gɛ̀ɛ waazi kɛ ń wɛ̃tɛnↄ gũn, àtɛn yã dańnɛ. 2 Zaa kpɛ́siran Yahaya Kirisi yãkɛnanↄ mà, akũ à a ìba kenↄ zĩ̀ 3 ò a la, àkũ mɛ́ à gbɛ̃ kũ ani su ũ yá, ke ògↄ̃ wɛ́ dↄ gbɛ̃ pãndeimɛ? 4 Akũ Yesu wèḿma à pì: À gɛ́ yã kũ átɛn ma átɛn e gbã Yahayanɛ à pi, 5 vĩ̀nanↄ tɛn gu e, ɛrɛnↄ tɛn táa o, kusunↄ tɛn werekↄ̃a, sãtonↄ tɛn yã ma, gɛ̀nↄ tɛn vu, takasidenↄ tɛn baaru nna waazi ma. 6 Arubarikademɛ gbɛ̃ kũ àdi fu ma yãaro ũ. 7 Kũ Yaaya zĩ̀rinↄ tà, Yesu Yahaya yã ò parinɛ à pì: Bↄ́n a gɛ gwa gbárannan? Kàpa kũ ĩa tɛn yĩgãn yá? 8 Bↄ́n a gɛ gwa sàa? Gbɛ̃ kũ à pↄ́kasa zãnɛ danan yá? Pↄ́kasamanadarinↄ dìgↄ̃ kú kínabɛamɛ. 9 Bↄ́n a gɛ gwa sàa? Annabiin yá? Lɛmɛ! Matɛn oárɛ, à de annabila se. 10 Zaakũ Yahayan ò a yã kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Mani ma zĩ̀ri gbarɛ n ã de à zɛ́ kɛkɛnnɛ. 11 Yãpuran matɛn oárɛ, nↄgbɛ̃ nɛ́'inaa gũn gbɛ̃ke dí bo à kà Yahaya Da'itɛkɛri ũro. Bee kũ abireo gbɛ̃ kũ à de gbɛ̃ kpɛde ũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn deala. 12 Zaa gↄrↄ kũ Yahaya Da'itɛkɛrii nà waazikɛnaaa ari suna gbã̀a, òtɛn kↄ̃dɛ kɛ ò gɛ̃ kpataa pìn, akũ kùgbãnadenↄ tɛn gɛ̃n. 13 Musa kũ annabinↄ pínki gĩnakɛ ò a yã ò ari à gɛ̀ɛ pɛ́ Yahayaa. 14 Tó áni fↄ̃ à sí, Yahaya pì mɛ́ à Iliasu kũ ò pì ani su ũ. 15 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ à yã pì ma. 16 Bↄ́n mani gbãragbɛ̃nↄ lɛkↄ̃aoo? Ò de lán nɛ́ kũ ò kú ɛtɛ gũnnↄ bà òtɛn lɛ́ zukↄ̃i 17 òtɛn pi: O kutɛɛ pɛ̀árɛ, ádi ũ wãro, o wɛ̃nda lɛ̀ɛ sìárɛ, ádi ↄ́ↄ dↄro. 18 Zaakũ Yahaya sù, adi burodi sóro, adi wɛ̃ miro, akũ ò pì tãnademɛ. 19 Kũ Bisãsiri Nɛ́ sù, àdi pↄ́ ble, àdi í mi, akũ ò pì: Guturu wɛ̃miriimɛ, bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ kifirinↄ gbɛ̃nnamɛ! Ama òdi ↄ̃ndↄ̃ dↄ̃ a yãkɛnaaamɛ. 20 Akũ Yesu fùtɛ à zuka kà wɛ̃tɛ kũ à a daboyã paride kɛ̀nnↄ gbɛ̃nↄi, kũ odi ń nɛ̀sɛ litɛro yãi à pì: 21 Waiyoo Kↄrazĩdenↄ! Waiyoo Bɛtɛsaidadenↄ! Tó ma daboyã kũ ma kɛ̀ á tɛ́nↄ kɛ̀ Taya kũ Sidↄ̃o yã, de wɛ̃tɛpidenↄ pↄ́kasanↄ dàdańla, ò vùtɛ tuburaa à gìi kɛ̀ nɛ̀sɛlitɛna sèeda ũ. 22 Matɛn oárɛ, yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ á wɛ́tãmmana nigↄ̃ de Tayadenↄ kũ Sidↄ̃denↄ pↄ́la. 23 Ákↄ̃nↄ Kapɛnamudenↄ sↄ̃ áni gbã à zↄ̃ Ludaan yá? Oni ↄ zↄ̃ái ari gyãwãnn. Zaakũ tó ò daboyã kũ ma kɛ̀árɛnↄ kɛ̀ Sↄdↄmu yã, de à kun ari kũ a gbãrao. 24 Matɛn oárɛ, yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ á wɛ́tãmmana nigↄ̃ de Sↄdↄmudenↄ pↄ́la. 25 Zĩ kũ̀a Yesu pì: Baa, musu kũ zĩtɛo Dikiri, ma n sáabu kɛ̀, kũ n yã birenↄ ùtɛ yãdↄ̃rinↄnɛ kũ ↄ̃ndↄ̃rinↄ, akũ n boo kyódↄ̃risarinↄnɛ. 26 Lɛmɛ, Baa, zaakũ n pↄyenyĩnaamɛ. 27 Ma De pↄ́ sĩnda pínki nàmɛnɛ ma ↄĩ. Gbɛ̃ke Luda Nɛ́ dↄ̃ro, tó adi kɛ De Luda baasiro. Gbɛ̃ke De Luda dↄ̃ro, tó adi kɛ a Nɛ́ kũ gbɛ̃ kũ Nɛ́ pì ye à a mↄńnɛnↄ baasiro. 28 À mↄ́ ma kĩnaa ákↄ̃nↄ kũ á aso sɛna a kpasanↄ pínki, mani á gba zɛ́ à kámma bo. 29 À ma gbãngo sɛ́ à yã dada ma kĩnaa, á laakari ni kpátɛ, zaakũ má busɛ akũsↄ̃ ma nɛ̀sɛ yĩda. 30 Ma gbãngo sɛna zĩ'ũro, ma aso tìkisiro.

Matthew 12

1 Gↄrↄ birea Yesu tɛn pã buranↄla kámmabogↄrↄ zĩ. Nà tɛni a ìbanↄ dɛ, akũ ò pↄ́blewɛ wòro, òtɛn só. 2 Kũ Farisinↄ è lɛ, akũ ò pìnɛ: Ǹ n ìbanↄ gwa, òtɛn yã kũ òdi kɛ kámmabogↄrↄ zĩro kɛ. 3 Akũ Yesu pìńnɛ: Adi kyó kɛ a è lákũ Dauda kɛ̀ nà kũ a gbɛ̃nↄ gↄrↄ kũ nà tɛni ń dɛroo? 4 À gɛ̃̀ Luda ↄnn, àpii kũ a gbɛ̃nↄ burodi kũ ò kàtɛ Ludanɛɛ sò, burodi kũ ò a sona zɛ́ vĩro, sé sa'orinↄ. 5 Kũ sa'ori kũ ò kú Luda ↄnn kámmabogↄrↄ zĩnↄ dì gↄrↄ pì yã daro, akũsↄ̃ adi kɛńnɛ taari ũro, ádi a kyó kɛ a è Luda yãnloo? 6 Matɛn oárɛ: Pↄ́ kũ à zↄ̃kↄ̃ de Luda ↄnla kú la. 7 Tó á yã díkĩna mì dↄ̃, kũ kↄ̃wɛ̃ndagwanaan má yei, adi kɛ sa'onaanlo, de ádi taarisaridenↄ taari lero. 8 Zaakũ Bisãsiri Nɛ́ mɛ́ à iko vĩ kámmabogↄrↄa. 9 Kũ Yesu bò gwe, akũ à gɛ̃̀ ń aduakɛkpɛn. 10 Gↄ̃gbɛ̃ ke kú gwe, a ↄ do íbana. Gbɛ̃kenↄ tɛn zɛ́ wɛtɛ ò yã dí Yesua, akũ ò a là ò pì: Gbɛ̃ werekↄ̃ana kámmabogↄrↄ zĩ zɛ́ vĩ yá? 11 Akũ à wèḿma à pì: Tó á gbɛ̃ke sã vĩ à zu wɛ̀ɛn kámmabogↄrↄ zĩ, à gí gɛ́ à boii? 12 Bisãsiri de sãla zã̀. Abire yãi yãmanakɛna kámmabogↄrↄ zĩ zɛ́ vĩ. 13 Akũ Yesu pì gↄ̃gbɛ̃ pìinɛ: Ǹ n ↄ pìi poro. Kũ à pòro, akũ à kɛ̀ a gbɛ̀n swáswa lán a do bà. 14 Akũ Farisinↄ bↄ̀tɛ ò gɛ̀ɛ ò yã gↄ̃gↄ̃ deran ò kɛ nà ò Yesu dɛ. 15 Yesu dↄ̃̀, akũ à gò gwe. Pari bò ò tɛ̀i, akũ à ń gyãrenↄ wèrekↄ̃a ń pínki, 16 à gìńnɛ ò o gbɛ̃ kũ á de a ũ. 17 Lɛn Luda yã kũ annabi Isaya òo kɛ̀ lɛ, à pì: 18 Ma zĩkɛri kũ ma sɛ̀ɛn dí, ma yenyĩde kũ a yã dì kámagu. Mani ma Nini di a musu, ani yãzɛde da burinↄnɛ. 19 Ani lɛ́kpakↄ̃a kɛro, ani pataḿmaro, gbɛ̃ke ni a zuka ma dↄ batunlo. 20 Ani kàpa kũ à kpana zɛ́n ɛ́ro, ani fitila wɛ́'ipakɛna dɛro, ari à tó yãzɛde zĩ̀ ble. 21 Buri sĩnda pínki tãmaa nigↄ̃ dↄa. 22 Akũ ò sù Yesunɛ kũ tãnade vĩ̀na kũ a nɛ́nɛ natɛnaao. Yesu a wèrekↄ̃a, àtɛn yã o sà, àtɛn gu e. 23 Akũ yã pìi bò gbɛ̃nↄ sarɛ ń pínki ò pì: Dauda buri pìin díroo? 24 Kũ Farisinↄ mà, akũ ò pì: Gbɛ̃ díkĩna ni fↄ̃ à tãna goḿmaro sé kũ tãnanↄ kína Bɛlɛzɛbubu gbãnao. 25 Yesu ń laasun dↄ̃, akũ à pì: Kpata kũ a gbɛ̃nↄ ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ kↄ̃o ni kakatɛ. Wɛ̃tɛ ke ↄn kũ a gbɛ̃nↄ ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ kↄ̃o ni gↄ̃ bɛzĩ ũmɛ. 26 Tó Setan tɛni a zĩda go gbɛ̃nↄa, à ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ a zĩdaon gwe. A kpata ni gì kɛ deramɛɛ? 27 Tó Bɛlɛzɛbubu gbãnan madìgↄ̃ tãnanↄ gooḿma sↄ̃, á gbɛ̃nↄ dì ń go kũ dí gbãnaomɛɛ? Lɛn á zĩda gbɛ̃nↄ á ɛ́kɛ bò lɛ. 28 Tó Luda Nini gbãnan matɛn tãna gooḿma, àgↄ̃ dↄ̃ kũ kína kũ Luda kàa sù à á lén gwe. 29 Deran gbɛ̃ ni kɛ nà à gɛ̃ gↄ̃sa gbãna kpɛ́n à a pↄ́nↄ sɛ́tɛɛ? Séto à a yĩ̀ gĩa, gbasa à a kpɛ́ wara. 30 Gbɛ̃ kũ à de ma gbɛ̃ ũro bi ma ibɛrɛɛmɛ. Gbɛ̃ kũ àtɛn pↄ́ kakara kũmaoro tɛn fãkↄ̃amɛ. 31 Abire yãi matɛn oárɛ, Luda ni gbɛ̃nↄ durunnanↄ kɛ̃ḿma kũ a tↄ́ vãni kũ òdi sísinↄ pínki, ama ani gbɛ̃ kũ à a Nini tↄ́ vãni sì kɛ̃ro. 32 Tó gbɛ̃ Bisãsiri Nɛ́ tↄ́ vãni bò, Luda ni kɛ̃a, ama tó gbɛ̃ Luda Nini tↄ́ vãni bò, ani ade kɛ̃ andunia tera díkĩna gũnlo ke a kũ àtɛn su. 33 Tó lí mana, a nɛ́ nigↄ̃ manamɛ. Tó lí vãni sↄ̃, a nɛ́ nigↄ̃ vãnimɛ. Zaakũ línɛn òdi lí dↄ̃a. 34 Bisãsiri pitikonↄ! Kũ á vãni, à kɛ̀ dera áni fↄ̃ à yã mana oo? Zaakũ yã kũ à swɛ̃̀ɛ pàn lɛ́ dì o. 35 Gbɛ̃ mana dì a mana bo a mana kũ à katɛna a gũmmmɛ. Gbɛ̃ vãni sↄ̃ àdi a vãni bo a vãni kũ à katɛna a gũmmmɛ. 36 Matɛn oárɛ, yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ gbɛ̃nↄ ni ń fayasariyã kũ ò ò baba Ludanɛ pínki. 37 Zaakũ yã kũ n ò mɛ́ ani yã nna kpámma kesↄ̃ à yã danla. 38 Akũ ludayãdannɛrinↄ kũ Farisi kenↄo pì Yesunɛ: Dannɛri, ó ye ǹ sèeda ke kɛ ò e. 39 Akũ Yesu wèḿma à pì: Gbãragbɛ̃ vãni ludanaanikɛrisarinↄ mɛ́ òdi sèeda gbɛkama, ama mani sèeda ke kɛńnɛro, sé annabi Inusa pↄ́. 40 Lákũ Inusa kɛ̀ kpↄ̀ gbɛ̃̀ntɛ̃ gbɛrɛ gũn nà fãnantɛ̃ kũ gwãanio ari gↄrↄ aakↄ̃, lɛn Bisãsiri Nɛ́ ni kɛ lɛ zĩtɛn fãnantɛ̃ aakↄ̃ gwãani aakↄ̃. 41 Yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ Ninɛvadenↄ ni futɛ ò yã da gbãragbɛ̃nↄla, zaakũ kũ ò Inusa waazi mà, ò ń nɛ̀sɛɛ lìtɛ, akũ gbɛ̃ kũ à zↄ̃kↄ̃ de Inusala kú la. 42 Yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ gɛ̀nↄmidↄki kpa saraunia ni futɛ à yã da gbãragbɛ̃nↄla, zaakũ à bò zaa andunia lɛ́a à sù Sulemanu ↄ̃ndↄ̃yã ma, akũ gbɛ̃ kũ à de Sulemanula kú la sà. 43 Tó ò tãna gò gbɛ̃a, àdigↄ̃ likara zↄ̃ gukorin àgↄ̃ vutɛki wɛtɛ. Tó adi lero, 44 akũ àdi pi: Mani ɛra mà tá ma bɛ zĩamɛ. Tó à kà gwe, àdi le à da pã, à warana swáswa zɛ́azɛa. 45 Akũ àdi gɛ́ à à tãna kũ ń pãsĩ dealanↄ sɛ́tɛ mɛ̀n suppla à su kũńwo òdi gɛ̃ ò vutɛn. Lɛmɛ ade gwena kpɛde vãni dìgↄ̃ de a káakupↄla. Gó dokↄ̃nↄ pì mɛ́ ani gbãragbɛ̃ vãninↄ bikũ sↄ̃. 46 Kũ Yesu tɛn yã o gbɛ̃nↄnɛ, akũ a da kũ a dakũnanↄ kà, ò zɛ̀ bàai, ò ye ò yã o kãao. 47 Akũ ò pìnɛ: N da kũ n dakũnanↄ zɛna bàai, ò ye ò yã o kũnwo. 48 Akũ à wèa à pì: Dín ma da ũu? Dín ma dakũnanↄ ũu? 49 Akũ à ↄ dↄ̀ a ìbanↄa à pì: Ma da kũ ma dakũnanↄn dí. 50 Zaakũ gbɛ̃ kũ àdi ma De kũ à kú musu pↄyenyĩna kɛn ma dakũna kũ ma dãreo kũ ma dao ũ.

Matthew 13

1 Gↄrↄ dokↄ̃nↄ pì zĩ Yesu bò bɛ à gɛ̀ɛ à vùtɛ sɛ̀bɛ lɛ́a. 2 Ò kàkarai dasidasi, akũ à gɛ̃̀ à vùtɛ gó'itɛn, gbɛ̃nↄ gↄ̃̀ sĩ̀sĩia ń pínki. 3 Akũ à yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ dasi à pì: Búbari ke mɛ́ à bò à gɛ̀ɛ pↄ́wɛ fã. 4 Lákũ àtɛn fã nà, akũ a kenↄ lɛ̀tɛ zɛ́ gũn, bãnↄ sù ò blè. 5 A kenↄ lɛ̀tɛ gbɛ̀ sàraa musu, gu kũ à bùsu vĩ zↄ̃kↄ̃ro, akũ ò bↄ̀tɛ gↄ̃̀nↄ, kũ bùsuu gègete gwero yãi. 6 Kũ ifãntɛ̃ fùtɛ, akũ ò tɛ́ kũ̀ ò gàga, kũ ò zĩni vĩro yãi. 7 A kenↄ lɛ̀tɛ lɛ̀ɛ gũn, akũ lɛ̀ɛ fùtɛ à nàkaraḿma. 8 A kenↄ sↄ̃ ò lɛ̀tɛ zĩtɛ mana gũn, ò fùtɛ ò nɛ́ ì, a kenↄ wɛ́ basↄsↄↄro, a kenↄ baaakↄ̃kↄ̃, a kenↄ baraakurikuri. 9 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ, à yã pì ma. 10 Akũ Yesu ìbanↄ nài, ò a là ò pì: Bↄ́yãi ntɛn yã ońnɛ kũ yãlɛkↄ̃anaao? 11 Akũ à wèḿma à pì: Luda á gbá zɛ́ à kpata kũ à bò a kĩnaa asirinↄ dↄ̃, ama adi ń gba zɛ́ro. 12 Zaakũ gbɛ̃ kũ à pↄ́ vĩn Luda ni karanɛ ari àgↄ̃ dasi. Gbɛ̃ kũ à pↄ́ke vĩro sↄ̃, bee a fíti kũ à vĩn Luda ni síamɛ. 13 Abire yãin matɛn yã ońnɛ kũ yãlɛkↄ̃anaao, de ò gu gwa pↄ́ke'enaa sari, òdi sã kpá yãmanaa sari, a dↄ̀rↄ dↄ̃naa sari. 14 Luda yã kũ annabi Isaya òo kɛ̀ḿma à pì: onigↄ̃ sã kpá yãkemanaa sari, onigↄ̃ gu gwa pↄ́ke'enaa sari. 15 Ò nɛ̀sɛ vĩro de òsun ↄ̃ndↄ̃ kũro yãi, ń sã gbãna de òsun yã maro yãi, ń wɛ́ kukurɛna de òsun gu ero yãi, zaakũ ò ye ò arɛ dↄma mà ń gba aafiaro. 16 Arubarikadenↄmɛ á ũ kũ á wɛ́ tɛn gu e akũsↄ̃ á sã tɛn yã ma. 17 Yãpuran matɛn oárɛ, annabinↄ kũ gbɛ̃ mananↄn kun yã dasi, ò ye ò pↄ́ kũ átɛn enↄ e, odi ero, ò ye ò yã kũ átɛn manↄ ma, odi maro. 18 À pↄ́wɛfãri yã mì dↄ̃ sà. 19 Tó gbɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa yã mà akũ adi dↄ̃ro, Setan dì su à pↄ́ kũ ò tↄ̃̀ a swɛ̃̀ɛ gũn pì síamɛ. Pↄ́wɛ kũ à lɛ̀tɛ zɛ́ gũn mìin gwe. 20 Pↄ́wɛ kũ à lɛ̀tɛ gbɛ̀ sàraaa sↄ̃, abirekũmɛ gbɛ̃ kũ à yã mà à sì gↄ̃̀nↄ kũ pↄnnao ũ. 21 Zaakũ à zĩni vĩro, àdi kɛ gↄrↄ plaro. Tó yã'ũmmana a lè ke tó ò wɛ́ tã̀a yã pì yãi, àdi fumɛ gↄ̃̀nↄ. 22 Pↄ́wɛ kũ à lɛ̀tɛ lɛ̀ɛ gũn de lán gbɛ̃ kũ à yã mà à sì bà, ama andunia yã damukɛna kũ yena aruzɛkɛiio dì nakaraa, akũ àdi gↄ̃ àree sari. 23 Pↄ́wɛ kũ à lɛ̀tɛ zĩtɛ mana gũn de lán gbɛ̃ kũ à yã pìi mà à a dↄ̀rↄ dↄ̃ bà. Àdi kɛ karana pↄ́ ũ, ń kenↄ basↄsↄↄro, kenↄ baaakↄ̃kↄ̃, kenↄ baraakurikuri. 24 Yesu yã pãnde lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: Lákũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa de nàn dí: Gbɛ̃ke ése mana tↄ̃̀ a bura. 25 Gↄrↄ kũ òtɛn i o, akũ a ibɛrɛɛ sù à fↄ̃nↄ wɛ́ fã̀ ése pìn, akũ à gɛ̃̀ zɛ́la. 26 Kũ ése nↄ̀ↄ sì, àtɛn pia, akũ fↄ̃nↄ pìi bò gupuraa. 27 Akũ burade zĩkɛrinↄ sù ò pìnɛ: Dikiri, pↄ́wɛ manan n tↄ̃̀ n buranloo? Fↄ̃nↄ gɛ̀ɛ à bò máa? 28 Akũ à pìńnɛ: Ibɛrɛ mɛ́ à abirekũ kɛ̀. Akũ zĩkɛrinↄ pìnɛ: Ń ye ò gɛ́ wotowoton yá? 29 Akũ à pì: Oi! Tó átɛn wotowoto, áni woto kũ éseomɛ. 30 À tó ò futɛ lɛɛlɛ ari pↄ́kɛ̃gↄrↄ. Mani o pↄ́kɛ̃rinↄnɛ ò fↄ̃nↄ pì kɛ̃ gĩa, ò a bàka yĩ tɛ́ pↄ́ ũ, gbasa ò ése kɛ̃ ò ká ma dↄ̃̀n. 31 Yesu yã pãnde lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: Kpata kũ à bò Luda kĩnaa de lán musadi wɛ́ kũ gbɛ̃ sɛ̀ à tↄ̃̀ a buraa bàmɛ. 32 A wɛ́ kete de pↄ́wɛnↄla pínki, ama tó à fùtɛ, àdi kɛ zↄ̃kↄ̃ de dò pↄ́nↄla pínki. Àdi lí kɛ ari bãnↄ dì su ò didi a gã̀nↄa. 33 Yesu yã pãnde lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: Kpata kũ à bò Luda kĩnaa de lán lùbɛnɛ kũ nↄgbɛ̃ sɛ̀ à kà flawa zaka lɛ́ aakↄ̃ gũn à yã̀katɛ pínki bà. 34 Yesu yã birenↄ ò gbɛ̃nↄnɛ kũ yãlɛkↄ̃anaao. Adi yãke ońnɛ yãlɛkↄ̃anaa sariro, 35 de yã kũ annabii ò kɛ yãi, zaakũ à pì: Mani lɛ́ wɛ̃ mà yãlɛkↄ̃ana ońnɛ, mani yã kũ à utɛna zaa anduniakatɛna gↄrↄ ońnɛ. 36 Akũ Yesu gbɛ̃nↄ tò gwe à tà bɛ. A ìbanↄ nài ò pì: Ǹ bura fↄ̃nↄ yã bↄkↄtɛ kɛwɛrɛ. 37 Akũ à pìńnɛ: Pↄ́wɛmanatↄ̃ri bi Bisãsiri Nɛ́mɛ. 38 Bura bi anduniamɛ. Pↄ́wɛ mana bi kpata kũ à bò Luda kĩnaa gbɛ̃nↄmɛ. Fↄ̃nↄ bi Setan gbɛ̃nↄmɛ. 39 Ibɛrɛ kũ à ń tↄ̃ bi Ibilisimɛ. Pↄ́kɛ̃na bi andunialakagↄrↄmɛ. Pↄ́kɛ̃rinↄ bi malaikanↄmɛ. 40 Lákũ òdi fↄ̃nↄ kɛ̃ ò ká tɛ́n nà, lɛn ani kɛ lɛ andunialakagↄrↄa. 41 Bisãsiri Nɛ́ ni a malaikanↄ gbarɛ ò gbɛ̃kɛkɛrinↄ kũ yãvãnikɛrinↄ bↄtɛ a kpata gbɛ̃nↄ tɛ́ ń pínki, 42 ò ń ká tɛ́ pãsĩ gũn. Gwen oni ↄ́ↄ dↄn ò ↄ di ń mìia. 43 Akũ gbɛ̃ mananↄ nigↄ̃ tɛ́ kɛ lán ifãntɛ̃ bà kpata kũ à bò ń De kĩnaa gũn. Gbɛ̃ kũ à sã vĩ à yã pì ma. 44 Kpata kũ à bò Luda kĩnaa de lán aruzɛkɛ kũ à utɛna zĩtɛ gũn bàmɛ. Kũ gbɛ̃ke bòa, à kɛ̀kɛ à ùtɛ, akũ pↄnna gũnn à tà à pↄ́ kũ à vĩnↄ yìa pínki, akũ à zĩtɛ pìi lù. 45 Lákũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa de nàn dí dↄ. Lagatari mɛ́ àtɛn òso mananↄ wɛtɛ. 46 Kũ à òso ↄgↄde lè, akũ à tà à pↄ́ kũ à vĩnↄ yìa pínki, akũ à òsoo pìi lùo. 47 Lákũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa de nàn dí dↄ. Ò táaru kpà sɛ̀bɛn, à kpↄ̀ buri sĩnda pínki kũ̀. 48 Kũ à pà, ò gàtɛ ò bikũ̀o bara, akũ ò vùtɛ ò a mananↄ plɛ̀plɛ ò kà tãnkon, ò a vãninↄ kↄ̀tɛ. 49 Lɛn anigↄ̃ de lɛ andunialakagↄrↄ. Malaikanↄ ni su gbɛ̃ vãninↄ sɛ́tɛ ò ń bo gbɛ̃ mananↄ tɛ́, 50 oni ń ká tɛ́ pãsĩ gũn. Gwen oni ↄ́ↄ dↄn ò ↄ di ń mìia. 51 Akũ Yesu ń lá à pì: A yã birenↄ mìi dↄ̃̀ sà pínki yá? Ò wèa ò pì: Ee! 52 Akũ à pìńnɛ: Tó yãdannɛri kpata kũ à bò Luda kĩnaa yã dàda, anigↄ̃ de lán bede kũ àdi pↄ́ dufu kũ a zĩo bo a laasii gũn bàmɛ. 53 Kũ Yesu yã birenↄ lɛ̀kↄ̃ańnɛ à làka, à bò gwe, 54 à gɛ̀ɛ a bɛ wɛ̃tɛn, akũ èe yã daańnɛ ń aduakɛkpɛn. A yã bò ń sarɛ ò pì: Mákpan gↄ̃gbɛ̃ pì ↄ̃ndↄ̃ kũ daboyã birenↄ lènn? 55 Lí'ari nɛ́n díroo? A da tↄ́n Mariamaroo? A dakũnanↄn Yamisi kũ Yusufuo kũ Simↄo kũ Yudao ũroo? 56 A dãrenↄ kú kũoo laroo? À yã birenↄ lè mámɛ pínkii? 57 Akũ ò gìi. Yesu pìńnɛ: Annabii dìgↄ̃ bɛ̀ɛrɛɛ sariro, sé a bɛ wɛ̃tɛn kũ a ↄnnwo. 58 Adi daboyã kɛ gwe dasiro, kũ òtɛni a náani kɛro yãi.

Matthew 14

1 Gↄrↄ kũ̀a bùsuu pì kína Hɛrↄdu Yesu baaruu mà. 2 Akũ à pì a ìbanↄnɛ: Gbɛ̃ pì bi Yahaya Da'itɛkɛriimɛ. À vù bona gan. Abire yãin à gbãna lè àtɛn daboyãnↄ kɛ. 3 Zaakũ Hɛrↄdu Yahaya kũ̀ yã, à mↄ̀ↄ kàa, à a dà kpɛ́siran a vĩ̀ni Filipi nanↄ Hɛrↄdia yãi. 4 Zaakũ Yahaya dìgↄ̃ pinɛ: N Hɛrↄdia kũna nↄ ũ zɛ́ vĩro. 5 Hɛrↄdu ye à a dɛ, ama àtɛn vĩna kɛ gbɛ̃nↄnɛ, zaakũ ò a annabikɛ sì. 6 Hɛrↄdu igↄrↄ làa kↄ̃kↄ̃ zĩ Hɛrↄdia nɛ́nↄkpare ũ wã̀ gbɛ̃ kũ ò sù gwenↄnɛ, akũ à kɛ̀ Hɛrↄdunɛ nna manamana. 7 Akũ à lɛ́ sɛ̀ à pì: Ma la dà kũ mani n gba pↄ́ kũ n a wɛ́ kɛ̀ma pínki. 8 Akũ a da yã kàkanɛ à pi: Ǹ ma gba Yahaya Da'itɛkɛrii mì dana tiree gũn la tera. 9 Akũ kína pↄ yàka, ama kũ à la dà nibↄnↄ wára yãin à pì ò kpáa. 10 Akũ à gbɛ̃ zĩ̀ ò Yahaya mìi zↄ̃̀ kpɛ́siran. 11 Kũ ò sù kũ a mìio dana tiree gũn, ò kpà nɛ́ pìia, akũ à gɛ̀ɛo a danɛ. 12 Akũ Yahaya ìbanↄ sù ò a gɛ̀ɛ sɛ̀ ò vĩ̀, akũ ò gɛ̀ɛ ò ò Yesunɛ. 13 Kũ Yesu yã pìi mà, akũ a gɛ̃̀ gó'itɛ gũn, àtɛn gɛ́ gusarɛ de àgↄ̃ kú ado. Kũ gbɛ̃nↄ mà, ò bò wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo dasi ò pɛ̀tɛi gɛ̀sɛ. 14 Kũ Yesu bò gó gũn, à gbɛ̃nↄ è dasidasi, akũ ò kɛ̀nɛ wɛ̃nda, akũ à ń gyãrenↄ gbà aafia. 15 Kũ ↄkↄsi kɛ̀, a ìbanↄ nài ò pì: Gu díkĩna bi sɛ̃̀ntɛpↄrↄtumɛ, akũsↄ̃ gu tɛn si. Ǹ gbɛ̃nↄ gbarɛ ò tá lakutunↄ gũn, ò pↄ́ble wɛtɛ ò lú. 16 Akũ Yesu wèḿma à pì: Adi kɛ tilasi ò táro. À pↄ́ kpáḿma ò ble. 17 Akũ ò pìnɛ: Burodi mɛ̀n sↄↄro kũ kpↄ̀ mɛ̀n plaon ó vĩ la. 18 Yesu pìńnɛ: À mↄ́omɛnɛ la. 19 À ò gbɛ̃ pìnↄnɛ ò vutɛ sɛ̃̀ɛa, akũ à burodi mɛ̀n sↄↄro kũ kpↄ̀ mɛ̀n pla pìio sɛ̀, à a wɛ́ sɛ̀ musu, à arubarikaa dàn. Akũ à burodii pìi lìlikↄ̃rɛ à kpà a ìbanↄa, ò kpàatɛtɛ gbɛ̃nↄnɛ. 20 Ò pↄ́ blè ò kã̀ ń pínki. Akũ ò a kpara kũ ò gↄ̃̀nↄ sɛ̀tɛ tãnko mɛ̀n kuri awɛɛpla pà. 21 Gↄ̃gbɛ̃ kũ ò pↄ́ blènↄ kà gbɛ̃nↄn dúbu sↄↄro taka, nↄgbɛ̃nↄ kũ nɛ́nↄ baasi. 22 Yesu gã nà a ìbanↄa gↄ̃̀nↄ ò gɛ̃ gó'itɛn, ò donɛ arɛ gɛna sɛ̀bɛɛ bara dire ari àgↄ̃ pari gbarɛ. 23 Ń gbarɛnaa gbɛra, à dìdi sĩ̀sĩi musu à adua kɛ ado. Gu tɛn si, à kú gwe ado. 24 Gó'itɛ pìi kà zã̀ kũ í lɛ́ao, akũ í tɛni góro pì yĩpayĩpa kũ zàga'ĩa kàkańyĩ yãi. 25 Gudↄo Yesu gɛ̀ɛ ń kĩnaa, àtɛn táa o íla. 26 Kũ ò a è àtɛn táa o íla, akũ swɛ̃̀ɛ kɛ̃̀ńgu ò pì: Gyãwãndemɛ! Ò wiki lɛ̀ kũ vĩnao, 27 akũ Yesu pìńnɛ gↄ̃̀nↄ: À á laakari kpátɛ, makũmɛ! Àsun tó vĩna á kũro. 28 Akũ Pita pìnɛ: Dikiri, tó mↄkↄ̃mmɛ, ǹ tó mà táa o íla mà su n kĩnaa. 29 Akũ Yesu pì: Ǹ mↄ́! Akũ Pita bò gó gũn, àtɛn táa o íla, àtɛn gɛ́ a kĩnaa. 30 Kũ à è ĩa tɛn káka, akũ vĩna a kũ̀. Àtɛn vlɛ̃, akũ à wiki lɛ̀ à pì: Dikiri, ǹ ma sura ba. 31 Gwe gↄ̃̀nↄ Yesu ↄ bò à a kũ̀, akũ à pìnɛ: Ludanaanikĩanade! Bↄ́yãi n sikaa kɛ̀ɛ? 32 Kũ ò gɛ̃̀ gó gũn, ĩa zɛ̀. 33 Akũ gbɛ̃ kũ ò kú gó gũnnↄ donyĩ kɛ̀nɛ ò pì: Luda Nɛ́mɛ n ũ yãpura. 34 Kũ ò bikũ̀ bara, ò kà Gɛnɛsarɛti bùsun. 35 Gwedenↄ Yesu dↄ̃̀, akũ ò a baaruu dàgula bùsuu pìn gu sĩnda pínki, akũ ò mↄ̀nɛ kũ gyãrenↄ ń pínki. 36 Ò wɛ́ kɛ̀a de ò ↄ na bee a uta lɛ́a. Akũ gbɛ̃ kũ ò ↄ nàanↄ wèrekↄ̃a ń pínki.

Matthew 15

1 Farisinↄ kũ ludayãdannɛri kenↄ bò Yurusalɛmu ò sù Yesu kĩnaa, akũ ò a là ò pì: 2 Bↄ́yãi n ìbanↄ dìgↄ̃ ó dizinↄ futɛokarayã kũnaroo? Òdi ↄ pípi gbasa ò pↄ́ blero. 3 Akũ Yesu wèḿma à pì: Bↄ́yãin adì pã kpá Luda yãditɛnanↄa de àgↄ̃ a futɛokarayã kũnaa? 4 Zaakũ Luda pì, à á de kũ á dao bɛ̀ɛrɛ dↄ̃. À pì dↄ, gbɛ̃ kũ à a de ke a da kpe bò, ò ade dɛ. 5 Ákↄ̃nↄ sↄ̃ adì pi, tó gbɛ̃ pì a de ke a danɛ, pↄ́ kũ á vĩ à ń kpe tao gↄ̃̀ Luda pↄ́ ũ, 6 àton a de kpe taoro. Lɛmɛ adì Luda yã kɛ pã lɛ, de àgↄ̃ á futɛokarayã kũna yãi. 7 Á manafikidenↄ! Isaya annabikɛyã ò á yã musu swáswa à pì: 8 Buri bire dì bɛ̀ɛrɛ limɛnɛ kũ lɛ́omɛ, ń swɛ̃̀ dↄmaro. 9 Òdigↄ̃ donyĩ kɛmɛnɛ pãmɛ, bisãsiri yãzɛkpatɛn òdi dańnɛ. 10 Akũ Yesu pari sìsiai à pì: À sã kpá à yã ma. 11 Adi kɛ pↄ́ kũ àdi gɛ̃ lɛ́n mɛ́ àdi tó gbɛ̃ gↄ̃ gbãsĩro. Yã kũ àdi bo lɛ́n mɛ́ àdi tó gbɛ̃ gↄ̃ gbãsĩ. 12 Akũ a ìbanↄ nài ò pì: Ń dↄ̃ kũ Farisinↄ yã pìi mà à ń zↄ̃ ń swɛ̃̀ɛaroo? 13 Yesu wèḿma à pì: Pↄ́ kũ ma De kũ à kú musu dí tↄ̃ro oni wutɛmɛ. 14 À ń tó gwe. Vĩ̀na don'arɛdenↄmɛ! Tó vĩ̀naa gò kũna vĩ̀naanɛ, ń pla ń pínki ni zu wɛ̀ɛmmɛ. 15 Pita pìnɛ: Ǹ yã pì bↄkↄtɛwɛrɛ. 16 Akũ Yesu pì: Á laasun kpɛ́ yĩda se yá? 17 Á dↄ̃ kũ pↄ́ kũ à gɛ̃̀ lɛ́n dì tá gbɛrɛn gbasa a bo mɛ̀ gũnloo? 18 Yã kũ àdi bo lɛ́n sↄ̃ àdi bo swɛ̃̀ɛ gũmmɛ. Àkũ mɛ́ àdi tó gbɛ̃ gↄ̃ gbãsĩ. 19 Zaakũ zaa swɛ̃̀ɛ gũnn laasun vãni dì bon: Gbɛ̃dɛnaa, zinakɛnaa, pãpãkɛnaa, kpãni'onaa, ɛ́kɛtona kũ gbɛ̃sↄ̃sↄ̃naao. 20 Yã birenↄ mɛ́ àdi tó gbɛ̃ gↄ̃ gbãsĩ. Pↄ́blena ↄpipisari dì tó gbɛ̃ gↄ̃ gbãsĩro. 21 Akũ Yesu bò gwe, à gɛ̀ɛ Taya kũ Sidↄ̃o bùsun. 22 Kanaa nↄgbɛ̃ ke kú bùsuu pìn, à sù à wiki lɛ̀a à pì: Dikiri, Dauda Buri, ǹ ma wɛ̃nda gwa. Tãna tɛn wɛ́ tã ma nɛ́nↄkparea manamana. 23 Akũ Yesu dí wearo. A ìbanↄ nài, ò wɛ́ kɛ̀a ò pì: Ǹ pɛ́ nↄgbɛ̃ pìia, zaakũ àdigↄ̃ tɛ́wái kũ wikiomɛ. 24 Yesu wèḿma à pì: Isarailanↄ sãtɛna lán sãnↄ bàmɛ. Ń kĩnaan Luda ma zĩn ado. 25 Akũ nↄgbɛ̃ pìi sù à donyĩ kɛ̀nɛ à pì: Dikiri, ǹ kpámai. 26 Yesu pìnɛ: À mana ò nɛ́nↄ pↄ́ble sɛ́ ò zu gbɛ̃danↄnɛro. 27 Akũ nↄgbɛ̃ pìi pì: Yãpuramɛ Dikiri! Ama bee gbɛ̃danↄ dì pↄ́ble bùru kũ ò lɛ̀tɛ ń dikiri teburuu zĩtɛnↄ sɛ́sɛ. 28 Akũ Yesu wèa à pì: Nↄgbɛ̃, ń ma náani vĩ zↄ̃kↄ̃. À kɛnnɛ lákũ ń yei nà. Akũ a nɛ́nↄkpare pìi aafiaa lè gↄrↄ birea gↄ̃̀nↄ. 29 Yesu bò gwe à gɛ̀ɛ àtɛn do Galili sɛ̀bɛɛi, akũ à bikũ̀ à vùtɛ sĩ̀sĩia. 30 Ò sùnɛ kũ ɛrɛnↄ kũ vĩ̀nanↄ kũ kↄ̃̀nↄdenↄ kũ sãto kpáturukunↄ kũ gyãre pãndenↄ dasidasi. Ò ń kátɛ a arɛ, akũ à ń wérekↄ̃a. 31 Kũ gbɛ̃nↄ è sãto kpáturukunↄ tɛn yã o, kↄ̃̀nↄdenↄ tɛn gↄ̃ swáswa, ɛrɛnↄ tɛn táa o, vĩ̀nanↄ tɛn gu e, yã pìi bò ń sarɛ, akũ ò Isarailanↄ Luda sáabu kpà. 32 Yesu a ìbanↄ sìsiai à pìńnɛ: Gbɛ̃ dínↄ kɛ̀mɛnɛ wɛ̃nda, zaakũ ò gĩnakɛ ò kú kũmao gↄrↄ aakↄ̃, akũ ò pↄ́ke vĩ ò blero. Má ye mà ń gbarɛ kũ nàaoro, de gu sún liḿma zɛ́nlo yãi. 33 Akũ a ìbanↄ a là ò pì: Mákpan óni pↄ́ble len sɛ̃̀ntɛpↄrↄtu la, à pari dí taka kãa? 34 Akũ Yesu ń lá à pì: Burodi mɛ̀n ũgban á vĩi? Ò pì: Mɛ̀n supplamɛ kũ kpↄ̀ kete kenↄ. 35 Akũ à pì pari vutɛ zĩtɛ. 36 Akũ à burodi mɛ̀n suppla pìnↄ sɛ̀ kũ kpↄ̀nↄ, à sáabu kɛ̀, akũ à lìlikↄ̃rɛ à kpà a ìbanↄa, ò kpà gbɛ̃nↄa. 37 Gbɛ̃ sĩnda pínki pↄ́ blè ò kã̀. Ò a kpara kũ à gↄ̃̀nↄ sɛ̀tɛ ari tãnko mɛ̀n suppla pà. 38 Gↄ̃gbɛ̃ kũ ò pↄ́ blènↄ kà gbɛ̃nↄn dúbu siikↄ̃, nↄgbɛ̃nↄ kũ nɛ́nↄ baasi. 39 Kũ Yesu gbɛ̃nↄ gbàrɛ, akũ à gɛ̃̀ gó'itɛ gũn, à gɛ̀ɛ Magadã bùsun.

Matthew 16

1 Farisinↄ kũ Sadusinↄ sù Yesu kĩnaa de ò a yↄ̃ ò gwa, akũ ò a gbɛ̀ka à sèeda ke kɛńnɛ kũ Luda gbãnao ò e. 2 Akũ Yesu wèḿma à pì: Tó ifãntɛ̃ gɛ̃̀ kpɛ́n adì pi, ludambɛ ni kɛ̃kↄ̃a, zaakũ à tɛ̃ra kũ̀. 3 Tó kↄnkↄmɛ adì pi, legũ ni ma gbãra, zaakũ ludambɛ de tɛ̃ɛ gɛ̃̀nɛgɛ̃nɛ. Á ludambɛ wɛ́ dↄ̃kↄ̃nɛ, ama ádi fↄ̃ à gↄrↄ díkĩna sèeda dↄ̃ro. 4 Gbãragbɛ̃ vãni ludanaanikɛrisarinↄ mɛ́ òdi sèedaa gbɛkama, ama mani sèeda ke kɛńnɛro, sé Inusa pↄ́. Akũ à ń tó gwe à tà. 5 Kũ a ìbanↄ bikũ̀ bara gwe, burodi zàna yã sã̀ńgu. 6 Akũ Yesu pìńnɛ: Àgↄ̃ á zĩda kũna dↄ̃! À laakari kɛ Farisinↄ kũ Sadusinↄ lùbɛnɛɛi. 7 Akũ òtɛn pikↄ̃nɛ: Kũ ódi burodi sɛ́ro yãin à ò lɛ. 8 Yesu dↄ̃̀ḿma, akũ à ń lá à pì: Ludanaanikĩanadenↄ, bↄ́yãin átɛn pikↄ̃nɛ kũ á burodi vĩro yãimɛɛ? 9 Ari tera adi dↄ̃roo? Burodi mɛ̀n sↄↄro kũ ma kpà gbɛ̃nↄn dúbu sↄↄronↄa yã dí dↄáguroo? Á sɛ̀tɛ tãnko mɛ̀n ũgbamɛɛ? 10 Burodi mɛ̀n suppla kũ ma kpà gbɛ̃nↄn dúbu siikↄ̃nↄa sↄ̃, a sɛ̀tɛ tãnko mɛ̀n ũgbamɛɛ? 11 Bↄ́yãin adi dↄ̃ kũ burodi yãn mádi oárɛroroo? À laakari kɛ Farisinↄ kũ Sadusinↄ lùbɛnɛɛi! 12 Akũ ò dↄ̃̀ sà adi kɛ lùbɛnɛɛn àtɛn ońnɛ ò laakari kɛiro, Farisinↄ kũ Sadusinↄ yãdannɛnaamɛ. 13 Kũ Yesu kà Sizaria Filipi bùsun, akũ à a ìbanↄ là à pì: Dín gbɛ̃nↄ tɛn pi Bisãsiri Nɛ́ de a ũu? 14 Ò wèa ò pì: Gbɛ̃kenↄ dì pi Yahaya Da'itɛkɛriimɛ, gbɛ̃kenↄ dì pi Iliasu, gbɛ̃kenↄ dì pi dↄ Ilimia ke annabi yãnↄ dokemɛ n ũ. 15 Yesu pì: Ákↄ̃nↄ sↄ̃, dín adì pi má de a ũu? 16 Simↄ Pita wèa à pì: Arumasihumɛ n ũ, Luda Wɛ̃̀ndide Nɛ́. 17 Akũ Yesu pìnɛ: Arubarikademɛ n ũ, Inusa nɛ́ Simↄ! Zaakũ adi kɛ bisãsiri mɛ́ à yã bire dànnɛro, ma De kũ à kú musumɛ. 18 Matɛn onnɛ: Pitamɛ n ũ, gbɛ̀si pìn mani ma sↄsi kátɛa, gyãwãn gbãna ni zĩ̀ blearo. 19 Mani kpata kũ à bò Luda kĩnaa mↄ̀nɛnↄ kpámma. Pↄ́ kũ n yĩ̀ zĩtɛ yĩna musu. Pↄ́ kũ n pòro zĩtɛ porona musu. 20 Akũ Yesu a ìbanↄ sã fĩ̀ńnɛ de òsun o gbɛ̃kenɛ kũ Arumasihun a ũro. 21 Zaa gↄrↄ kũ̀a Yesu tɛni a Yurusalɛmu gɛna bↄkↄtɛ a ìbanↄnɛ à pì, séde à wɛ́tãmma le manamana gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ ↄĩ, oni a dɛ, a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ áni vu. 22 Akũ Pita gɛ̀ɛ kãao kpado, àtɛn gínɛ à pì: Kai Dikiri! Abirekũ ni n lero! 23 Akũ Yesu lìtɛ à pì Pitanɛ: Ǹ gomɛnɛ gwe Setan! Ń ye ǹ zɛ́ zↄ̃mɛnɛmɛ. N laasun bi Luda pↄ́nlo, bisãsiri pↄ́mɛ. 24 Akũ Yesu pì a ìbanↄnɛ: Tó gbɛ̃ ye à kɛ ma ìba ũ, séde à gí a zĩda wɛ̃̀ndiii, à a lígbãndurukpana sɛ́ à tɛ́omai. 25 Gbɛ̃ kũ à ye àgↄ̃ a wɛ̃̀ndi kũna ni kurai. Gbɛ̃ kũ à gì a wɛ̃̀ndiii ma yãi sↄ̃, ade mɛ́ anigↄ̃ wɛ̃̀ndi vĩ. 26 Tó gbɛ̃ gↄ̃̀ à andunia vĩ pínki, tó à kùra a wɛ̃̀ndiii, bↄ́ àreen ani lee? Bↄ́n gbɛ̃ ni le à a wɛ̃̀ndi lilin kɛoo? 27 Zaakũ Bisãsiri Nɛ́ ni ɛra à su a De gakuri gũn kũ a malaikanↄ, ani fĩna bo baadinɛ a yãkɛnaaa. 28 Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃kenↄ kú gu dín oni garo ari ò Bisãsiri Nɛ́ e, àtɛn su kína ũ.

Matthew 17

1 Gↄrↄ suddo gbɛra Yesu Pita kũ Yamisio kũ a dakũna Yuhanao sɛ̀tɛ à gɛ̀ɛ kũńwo kpi leia ńtɛ̃nɛ. 2 Akũ à lì ń wára. A ãn tɛn tɛ́ kɛ lán ifãntɛ̃ bà, a pↄ́kasanↄ gↄ̃̀ pú táitai lán legũpinaa bà. 3 Akũ Musa kũ Iliasuo bò ò sùḿma, òtɛn yã o kũ Yesuo. 4 Akũ Pita pì Yesunɛ: Dikiri, à mana kũ ó kú la. Tó ń yei, mani kuta dↄ mɛ̀n aakↄ̃, n pↄ́ mɛ̀n do, Musa pↄ́ mɛ̀n do, Iliasu pↄ́ mɛ̀n do. 5 Gↄrↄ kũ àtɛn yã o, ludambɛ luku tɛ́kɛnaa dàńla, akũ ò kòtoo mà a gũn à pì: Àkũmɛ ma Nɛ́ mɛ̀n do légelege yenyĩde ũ, a yã dì kámagu. À a yã ma. 6 Kũ a ìbaa pìnↄ kòtoo pìi mà, vĩna ń kũ manamana, ò wùtɛ ń gbɛrɛa. 7 Akũ Yesu nàńyĩ, à ↄ nàḿma à pì: À futɛ, àsun vĩna kɛro. 8 Kũ ò wɛ́ sɛ̀ musu, odi gbɛ̃ke ero, sé Yesu ado. 9 Kũ òtɛn kipa kpi pìia, Yesu dìtɛńnɛ à pì: Àsun wɛ́gupu kũ a è yã o gbɛ̃ke maro ari Bisãsiri Nɛ́ vu bona gan. 10 Akũ a ìbanↄ a là ò pì: Bↄ́yãin ludayãdannɛrinↄ dì pi Iliasu mɛ́ ani su káakuu? 11 Akũ à wèḿma à pì: Iliasu ni su yãpuramɛ, ani yã sĩnda pínki kɛkɛ a gbɛ̀n. 12 Ama matɛn oárɛ, Iliasu sù kↄ̀, akũ odi a dↄ̃ro, akũ ò ń pↄyeinaa kɛ̀nɛ. Lɛn ò wɛ́ tã Bisãsiri Nɛ́a lɛ dↄ. 13 Akũ a ìbanↄ dↄ̃̀ kũ Yahaya Da'itɛkɛri à tɛ́a. 14 Kũ ò kà pari gũn, gↄ̃gbɛ̃ ke sù à kùtɛ Yesunɛ 15 à pì: Dikiri, ǹ ma nɛ́ wɛ̃nda gwa, zaakũ gasindademɛ. Àdi wari kɛ manamana, àdigↄ̃ lɛ́tɛ tɛ́n ke ín baala'i. 16 Ma su kãao n ìbanↄnɛ, odi fↄ̃ ò a wèrekↄ̃aro. 17 Akũ Yesu pì: Gbãragbɛ̃ yakana ludanaanikɛrisarinↄ! Manigↄ̃ kú kãáo ari bↄrɛmɛɛ? Manigↄ̃ mɛna kãáo ari bↄrɛmɛɛ? À mↄmɛnɛ kũ nɛ́ pìio la. 18 Yesu gì tãnanɛ, akũ à gò nɛ́ pìia, à wèrekↄ̃a gwe gↄ̃̀nↄ. 19 Abire gbɛra Yesu ìbanↄ nài ńtɛ̃nɛ, ò a là ò pì: À kɛ̀ dera ódi fↄ̃ o pɛ́ tãna pìia à bòroo? 20 À wèḿma à pì: Kũ á Luda náani vĩ zↄ̃kↄ̃ro yãimɛ. Yãpuran matɛn oárɛ: Tó á Luda náani vĩ fíti lán ɛfↄ wɛ́ bà, áni o kpi díkĩnanɛ à go la à gɛ́ zãa, ani kɛ lɛ. Yãke ni á furo. 21 Tãna dí taka dì sí boro, sé kũ aduakɛnaao kũ lɛ́yĩnaao. 22 Gↄrↄ kũ à kú kũ a ìbanↄ lɛɛlɛ Galili, à pìńnɛ: Oni Bisãsiri Nɛ́ nańnɛ ń ↄĩ, 23 oni a dɛ, a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ ani vu. Akũ ń pↄ yàka manamana. 24 Kũ ò kà Kapɛnamu, Luda ↄn ↄgↄsirinↄ sù ò Pita là ò pì: Á dannɛrii dì Luda ↄn ↄgↄ kpároo? 25 Pita wèḿma à pì: Àdi kpá. Kũ Pita tɛn gɛ̃ bɛ, Yesu gĩnakɛ à pìnɛ gↄ̃̀nↄ: Simↄ, dínↄn andunia dí kínanↄ dì bɛ'ↄgↄ ke ɛtɛ'ↄgↄ síḿmaa? Ń nɛ́nↄn yá ke gbɛ̃ pãndenↄmɛ? N yã pìi è deraa? 26 Pita pì: Gbɛ̃ pãndenↄmɛ. Yesu pìnɛ: Tó lɛmɛ, ń nɛ́nↄ bàka kunlo. 27 Ama de ó yã sún ũḿmaro yãi, ǹ gɛ́ ǹ daburu da sɛ̀bɛɛ gũn. Kpↄ̀ kũ ĩni kũ káaku, ǹ a lɛ́ wɛ̃, ĩni ↄgↄ le a gũn. Ǹ abirekũ sɛ́ ǹ kpáḿma, makũ kũ mↄkↄ̃nwo pↄ́ ũ.

Matthew 18

1 Zĩ kũ̀a Yesu ìbanↄ sù ò a là ò pì: Dí mɛ́ à deńla kpata kũ à bò Luda kĩnaa gbɛ̃nↄ tɛ́ɛ? 2 Akũ Yesu nɛ́ fíti ke sìsi à a zɛ̀ ń arɛ 3 à pì: Yãpuran matɛn oárɛ, tó ádi nɛ̀sɛ litɛ a gↄ̃ lán nɛ́ fíti bàro, áni gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũnlo. 4 Gbɛ̃ kũ à a zĩda bùsa à gↄ̃̀ lán nɛ́ fíti díkĩna bà, ade mɛ́ à deńla kpata kũ à bò Luda kĩnaa gbɛ̃nↄ gũn. 5 Gbɛ̃ kũ à nɛ́ bire taka sì ma ìbakɛ yãi, makũmɛ à ma si. 6 Tó gbɛ̃ tò nɛ́ kũ à ma náani vĩ díkĩnanↄ do sã̀tɛ, anigↄ̃ sã̀na adenɛ ò wísilↄgbɛ gbɛ̃̀ntɛ̃ dↄ a wakalɛ ò a zu sɛ̀bɛ lòkoton. 7 Waiyoo andunia, kũ yã kũ àdi tó ò sãtɛ kú a gũn yãi. Séde yã kũ àdi tó ò sãtɛ gↄ̃ kun, ama waiyoo gbɛ̃ kũ sãtɛna yã pìi bò a kĩnaa. 8 Tó n ↄ ke n gbá mɛ́ àdi tó ǹ sãtɛ, ǹ zↄ̃ ǹ zukũna. À sã̀nannɛ ǹ gɛ̃ wɛ̃̀ndii gũn kũ ↄ kusuo ke ɛrɛ ũ de n gↄ̃ ↄ mɛ̀n pla ke gbá mɛ̀n pla vĩla ò n zu tɛ́ kũ àdi garo gũn. 9 Tó n wɛ́ mɛ́ àdi tó ǹ sãtɛ, ǹ bo ǹ zukũna. À sã̀nannɛ ǹ gɛ̃ wɛ̃̀ndii gũn kũ wɛ́ doo de n gↄ̃ wɛ́ mɛ̀n pla vĩla ò n zu tɛ́ gũn gyãwãnn. 10 - 11 À laakari kɛ dↄkɛna kũ nɛ́ díkĩnanↄ dooi, zaakũ matɛn oárɛ, ń malaikanↄn kú musu, ò kú kↄ̃ wɛ́n kũ ma De kũ à kú gweo baala'i. 12 Átɛn da deramɛɛ? Tó gbɛ̃ sã vĩ mɛ̀n basↄↄro, tó a do sã̀tɛ, ani a mɛ̀n basↄↄro donsari tó sĩ̀sĩgɛrɛɛi gwe, à gɛ́ à a sã kũ à sã̀tɛ pì wɛtɛroo? 13 Yãpuran matɛn oárɛ, tó à bòa, a pↄ nigↄ̃ nnaa de a mɛ̀n basↄↄro donsari kũ odi sãtɛronↄla. 14 Lɛn á De kũ à kú musu ye nɛ́ dínↄ doke sãtɛ sↄ̃ro lɛ. 15 Tó n gbɛ̃dake taari kɛ̀, ǹ gɛ́ ǹ a le ndo, ǹ yã pì bonɛ gupuraa. Tó à n yã mà, n n gbɛ̃ pìi milɛ blè. 16 Tó adi n yã ma sↄ̃ro, ǹ gbɛ̃ mɛ̀n doke gbɛ̃nↄn pla sɛ́ ǹ namma, de à yã pì sí sèedade gbɛ̃nↄn pla ke aakↄ̃ musu. 17 Tó à gì ń yã mai, ǹ yã pì o sↄsi gbɛ̃nↄnɛ. Tó à gì à sↄsi gbɛ̃ pìnↄ yã mai dↄ, ǹ a ditɛ kifiri ke gbɛ̃ zĩ̀tↄ ũ. 18 Yãpuran matɛn oárɛ, pↄ́ kũ a yĩ̀ zĩtɛ yĩna musu, pↄ́ kũ a pòro zĩtɛ porona musu. 19 Matɛn oárɛ dↄ, tó á gbɛ̃nↄn planↄ lɛ́ kɛ̀ dokↄ̃nↄ zĩtɛ la, yã kũ a a wɛ́ kɛ̀ ma De kũ à kú musua pínki, ani kɛárɛ. 20 Zaakũ gu kũ gbɛ̃nↄn pla ke gbɛ̃nↄn aakↄ̃nↄ kↄ̃ kàkaran kũ ma tↄ́o, má kú ń tɛ́. 21 Abire gbɛra Pita sù à Yesu là à pì: Dikiri, gɛ̃̀n ũgban mà sùru kɛ kũ ma gbɛ̃ kũ àdigↄ̃ taari kɛmɛnɛoo? Gɛ̃̀n supplan yá? 22 Yesu wèa à pì: Matɛn onnɛ, adi kɛ gɛ̃̀n supplanlo, gɛ̃̀n suppla lɛu baaakↄ̃ akurimɛ. 23 Abire yãi kpata kũ à bò Luda kĩnaa de lán dí bà. Kína ke mɛ́ à ye à a ↄgↄ yã gↄ̃gↄ̃ kũ a ìbanↄ. 24 Kũ à nà ↄgↄ pì yãa, akũ ò sùnɛ kũ gbɛ̃ kũ à a fĩna sɛna miliↄ̃ wàa kuriio. 25 Kũ à ↄgↄ vĩ à fĩnaa pì boro, akũ a dikiri pì ò a yía kũ a nanↄo kũ a nɛ́nↄ kũ pↄ́ kũ à vĩnↄ pínki gbasa ò a kɛ̃. 26 Akũ ìbaa pìi wùtɛ a dikiri arɛ, à kútɛ kɛ̀nɛ à pì: Ǹ mɛna kɛ kũmao, mani n fĩna bonnɛ pínki. 27 Akũ a dikiri a wɛ̃nda gwà a a gbàrɛ, à fĩnaa pìi tònɛ. 28 Kũ ìbaa pìi bò dé, à dàkarɛ kũ a ìba dake kũ a fĩna dↄa andurufu ↄgↄ mɛ̀n basↄↄroo. Akũ à a kũ̀, àtɛn ↄ tↄ̃ a kòtooa à pì: Ǹ ma fĩna bomɛnɛ. 29 A gbɛ̃dake pìi wùtɛ a arɛ, à kútɛ kɛ̀nɛ à pì: Ǹ mɛnamɛnɛ, mani n fĩna bonnɛ. 30 Ama adi wero. À tò ò a dà kpɛ́siran ari à a fĩna bonɛ. 31 Kũ a ìba kparanↄ è lɛ, ń pↄ yàka manamana, akũ ò gɛ̀ɛ ò yã kũ à kɛ̀ɛ pìi gbã̀ ń dikiriinɛ pínki. 32 Akũ dikiri pì a sìsi à pì: Ìba pãsĩ! Ma n fĩnaa tònnɛ pínki, kũ n kútɛ kɛ̀mɛnɛ yãi. 33 Lákũ ma sùruu kɛ̀ kũnwo nà, de n sùru kɛ̀ kũ n gbɛ̃dakeo lɛ se. 34 A dikirii pì pↄ fɛ̃̀, à tò ò a dà kpɛ́siran, ògↄ̃ wɛ́ tãa ari à gɛ́ à fĩnaa pì boo pínki. 35 Akũ Yesu ɛ̀ra à pì: Tó á baadi dì sùru kɛ kũ a gbɛ̃dakeo kũ nɛ̀sɛɛo mɛ̀n doro, lɛn ma De kũ à kú musu ni kɛárɛ lɛ se.

Matthew 19

1 Kũ Yesu yã birenↄ ò à làka, à bò Galili, à gɛ̀ɛ Yudea bùsu kpado Yoda bara. 2 Pari tɛ́i, akũ à ń gyãnↄ wèrekↄ̃aḿma gwe. 3 Farisi kenↄ sù ò a yↄ̃ ò gwa, akũ ò a là ò pì: Gↄ̃gbɛ̃ zɛ́ vĩ à yìgi dɛ yã sĩnda pínki yãin yá? 4 À wèḿma à pì: Kũ Luda ń kɛ́ gↄ̃gbɛ̃ kũ nↄgbɛ̃o ũ zaa káaku, ádi a kyó kɛ a màroo? 5 Luda pì, abire yãin gↄ̃gbɛ̃ ni a de kũ a dao tó, ò nakↄ̃a kũ a nanↄo, ń gbɛ̃nↄn pla ni gↄ̃ mɛ̀ do ũ. 6 Ò kun pla doro, sé do. Abire yãi gbɛ̃ kũ Luda ń nákↄ̃anↄ, bisãsiri sún ń kɛ̃kↄ̃aro. 7 Akũ Farisinↄ a là ò pì: Bↄ́yãi Musa dìtɛ gↄ̃gbɛ̃ yìgidɛtakada kpá a nanↄa à a gbarɛoo? 8 Yesu wèḿma à pì: Á sãgbãna yãin Musa á gbá zɛ́ à á nↄnↄ gbarɛ, ama à de lɛ zaa káakuro. 9 Matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ à yìgii dɛ̀ kũ a nanↄo, tó adi kɛ à gↄ̃pose kɛ̀nlo, tó à nↄ pãnde sɛ̀, ade zina kɛ̀n gwe. 10 Akũ a ìbanↄ pìnɛ: Tó lɛn gↄ̃gbɛ̃ yã de lɛ kũ a nanↄo, à mana ò nↄ sɛ́ro. 11 Akũ Yesu pìńnɛ: Adi kɛ gↄ̃gbɛ̃ sĩnda pínki mɛ́ ani yã pì fↄ̃ro, sé gbɛ̃ kũ Luda ń gbá a zɛ́nↄ. 12 Zaakũ gbɛ̃kenↄ dì nↄ sɛ́ro, kũ ò ń í lɛ yãi, gbɛ̃kenↄ dìgↄ̃ kun lɛ kũ ò ń fɛ̀rɛɛ kɛ̀ yãi, gbɛ̃kenↄ ń zĩda kũ̀ lɛ kpata kũ à bò Luda kĩnaa yãi. Gbɛ̃ kũ ani yã pì fↄ̃ à fↄ̃. 13 Òdi su Yesunɛ kũ nɛ́nↄ de à ↄ naḿma à adua kɛńnɛ, akũ a ìbanↄ gìńnɛ. 14 Akũ Yesu pì: À tó nɛ́nↄ mↄ́ ma kĩnaa. Àsun gíńnɛro, zaakũ ń takanↄ pↄ́mɛ kpata kũ à bò Luda kĩnaa ũ. 15 Kũ à ↄ nànaḿma, akũ à bò gwe. 16 Akũ gↄ̃gbɛ̃ ke sù Yesu kĩnaa, à a là à pì: Dannɛri, bↄ́ manan mani kɛ mà wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro lee? 17 À wèa à pì: À kɛ̀ dera ntɛni ma la manakɛna yãii? Luda ado mɛ́ à mana. Tó ń ye ǹ gɛ̃ wɛ̃̀ndii pìi gũn, ǹgↄ̃ a yãditɛnanↄ kũna. 18 Akũ à a là à pì: A kpatemɛɛ? Akũ Yesu pì: Ǹsun gbɛ̃ dɛro, ǹsun zina kɛro, ǹsun kpãni oro, ǹsun yã di n gbɛ̃dakearo, 19 ǹgↄ̃ bɛ̀ɛrɛ lí n de kũ n daoonɛ, ǹgↄ̃ ye n gbɛ̃dakei lán n zĩda wɛ̃̀ndii bà. 20 Kɛfɛnna pìi pìnɛ: Má yã birenↄ kũna pínki. A kpate mɛ́ à gↄ̃̀mɛnɛ dↄↄ? 21 Yesu pìnɛ: Tó ń ye ǹgↄ̃ papana, ǹ gɛ́ ǹ n pↄ́nↄ yía pínki, ǹ a ↄgↄ kpá takasidenↄa, ǹ mↄ́ ǹ tɛ́mai, ĩnigↄ̃ aruzɛkɛ vĩ ludambɛ. 22 Kũ kɛfɛnna pì yã pìi mà, à tà kũ pↄsirao, kũ à aruzɛkɛnↄ vĩ dasi yãi. 23 Akũ Yesu pì a ìbanↄnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ, à zĩ'ũ aruzɛkɛdenɛ à gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn. 24 Matɛn oárɛ dↄ, lakumi gɛ̃na pↄrↄwɛɛn araga de aruzɛkɛde gɛ̃na kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũnla. 25 Kũ a ìbanↄ yã pìi mà, akũ à bò ń sarɛ manamana ò pì: Tó lɛmɛ, dí mɛ́ ani fↄ̃ à surabana lee? 26 Akũ Yesu ń gwá tíii, à pìńnɛ: Bisãsiri ni fↄ̃ro. Luda kĩnaa bee pↄ́ sĩnda pínki dì sí kɛ. 27 Akũ Pita wèa à pì: O pↄ́ sĩnda pínki tò o tɛnyĩ. Bↄ́ mɛ́ ani gↄ̃wɛrɛ sàa? 28 Yesu pìńnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ: Tó Bisãsiri Nɛ́ vùtɛ a kíblegba gakuridea andunia dufu gũn, ákↄ̃nↄ kũ á tɛ́mainↄ áni vutɛ kíblegba mɛ̀n kuri awɛɛplanↄa, àgↄ̃ yã gↄ̃gↄ̃ Isaraila buri mɛ̀n kuri awɛɛplanↄnɛ. 29 Gbɛ̃ kũ à a bɛ ke a vĩ̀ninↄ tò ke a dakũnanↄ ke a de ke a da ke a nɛ́nↄ ke a buranↄ ma yãi, ade ni ɛra à abire taka le lɛu basↄↄro, akũsↄ̃ ani wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro le. 30 Ama gbɛ̃ káakunↄ nigↄ̃ gbɛ̃ kpɛdenↄ ũ dasi, gbɛ̃ kpɛdenↄ nigↄ̃ gbɛ̃ káakunↄ ũ dasi.

Matthew 20

1 Lákũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa de nàn dí: Ɔmbede ke mɛ́ à bò kↄnkↄkↄnkↄ, à gɛ̀ɛ zamalingakɛrinↄ wɛtɛ ò zĩ kɛarɛ a bura. 2 Ń yã kↄ̃ sɛ̀ à fĩna bońnɛ andurufu ↄgↄ mɛ̀n dodo. Akũ à ń gbárɛ a bura. 3 À bò dↄ mↄ̀ kɛ̃ndo, akũ à gbɛ̃ pãndenↄ lè ɛtɛ gũn katɛna pã. 4 À pìńnɛ: Ákↄ̃nↄ sↄ̃, à gɛ́ à zĩ kɛ ma bura, mani fĩna boárɛ a zɛ́a. 5 Akũ ò gɛ̀ɛ. À ɛ̀ra à bò dↄ ifãntɛ̃ mìdangura, akũ à ɛ̀ra à bò ifãntɛ̃ ura kipana, à ò gbɛ̃ pãndenↄnɛ lɛ dↄ. 6 Kũ à bò ↄkↄsi, à gbɛ̃ pãndenↄ lè katɛna, akũ à ń lá à pì: Bↄ́yãi á katɛna la pã zaa kↄnkↄↄ? 7 Ò wèa ò pì: Kũ òdi zĩ dawɛrɛro yãimɛ. À pìńnɛ: À gɛ́ à zĩ kɛ ma bura se. 8 Ifãntɛ̃ gɛ̃na kpɛ́nn burade pìi pì a zamalingakɛrinↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄnɛ: Ǹ zamalingakɛrinↄ sísi ǹ fĩna bońnɛ. Ǹ naa gbɛ̃ kpɛdenↄa ari à gɛ́ mì dɛ gbɛ̃ káakunↄa. 9 Akũ ↄkↄsidenↄ sù, ò andurufu ↄgↄ lè mɛ̀n dodo. 10 Kũ gbɛ̃ káakunↄ sù, òtɛn da ń ↄgↄ nigↄ̃ de gbɛ̃ kpɛdenↄ pↄ́lamɛ, akũ andurufu ↄgↄ mɛ̀n don ò lè ń pínki. 11 Kũ ò ń ↄgↄ sì, akũ ò lɛ́fↄtↄ kà bede pìii 12 ò pì: Awa don gbɛ̃ kpɛdenↄ zĩ kɛ̀, akũ n ń kɛ́ sára kũ ókↄ̃nↄ kũ o zĩ zↄ̃kↄ̃ↄ kɛ̀ ifãntɛ̃ gbãna gũnwoo yá? 13 Akũ à wè ń gbɛ̃ do pìia à pì: Ma gbɛ̃, mádi n blero. O kↄ̃ yã mà andurufu ↄgↄ mɛ̀n do musunloo? 14 Ǹ n pↄ́ sí ǹ tá. Má ye mà kpá gbɛ̃ kpɛde díkĩnaa lán n pↄ́ bàmɛ. 15 Má zɛ́ vĩ mà kɛ kũ ma ↄgↄo lákũ má yei nàroo? Ntɛn wɛ́ boboi kũ má gbɛ̃kɛ vĩ yãin yá? 16 Lɛn gbɛ̃ kpɛdenↄ nigↄ̃ gbɛ̃ káakunↄ ũ lɛ, gbɛ̃ káakunↄ nigↄ̃ gbɛ̃ kpɛdenↄ ũ. 17 Gↄrↄ kũ Yesu tɛn gɛ́ Yurusalɛmu, à a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ sɛ̀tɛ ńdona, à yã òńnɛ zɛ́n à pì: 18 Ótɛn gɛ́ Yurusalɛmumɛ. Gwen oni Bisãsiri Nɛ́ kpá sa'orikinↄa kũ ludayãdannɛrinↄ, oni yã daala à ga, 19 oni a kpá buri pãnde gbɛ̃nↄa. Oni a fobo, oni a gbɛ̃ kũ flã̀ao, oni a pá lía ò a dɛ, a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ ani vu. 20 Akũ Zebedi nɛ́nↄ da sù Yesu kĩnaa kũ a nɛ́nↄ. À ye à wɛ́ kɛa, akũ à kùtɛnɛ. 21 Akũ à a là à pì: Bↄ́n ń yeii? À wèa à pì: Ǹ tó ma nɛ́ gbɛ̃nↄn pla dínↄ vutɛ kũnwo n kpatan, gbɛ̃ do n ↄplai, gbɛ̃ do ↄzɛi. 22 Akũ Yesu pì nɛ́ pìnↄnɛ: Á yã kũ átɛni a wɛ́ kɛma dↄ̃ro. Toko'i kũ mani mi, áni fↄ̃ à mi yá? Ò wèa ò pì: Óni fↄ̃. 23 Yesu pìńnɛ: Toko'i kũ mani mi, áni mi fá, ama vutɛna ma ↄplai ke ma ↄzɛi bi ma yãnlo. Gbɛ̃ kũ ma De kɛ̀kɛńnɛnↄ pↄ́mɛ. 24 Kũ a ìba gbɛ̃nↄn kuri kparanↄ yã pìi mà, ń pↄ fɛ̃̀ vĩ̀ni kũ dakũnaoo pìii. 25 Akũ Yesu ń kákara à pìńnɛ: Á dↄ̃ kũ buri pãnde kínanↄ dì gbãna ble ń gbɛ̃nↄa, gbãnadenↄ sↄ̃ òdi iko mↄńnɛ, 26 ama à de lɛ á kĩnaaro. Á tɛ́ gbɛ̃ kũ à ye à gↄ̃ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ, sé ade kɛ á zĩ̀ri ũ. 27 Lɛmɛ dↄ gbɛ̃ kũ à ye à gↄ̃ gbɛ̃ káaku ũ, sé ade kɛ á zↄ̀ ũ. 28 Zaakũ Bisãsiri Nɛ́ dí su de ò zĩ kɛnɛro, à sù de à zĩ kɛńnɛmɛ, à a zĩda wɛ̃̀ndi kpá de à gbɛ̃nↄ bo dasi yãi. 29 Gↄrↄ kũ òtɛn bo Yɛriko, pari tɛ́ Yesui. 30 Vĩ̀na gbɛ̃nↄn planↄ vutɛna zɛ́ lɛ́a, ò mà Yesu mɛ́ àtɛn gɛ̃tɛ, akũ òtɛn lɛ́ gbãna zu ò pì: Dikiri, Dauda Buri, ǹ ó wɛ̃nda gwa! 31 Ò gìńnɛ ò pì ò yĩtɛ, akũ ò lɛ́ gbãna zunaa kàra òtɛn pì: Dikiri, Dauda Buri, ǹ ó wɛ̃nda gwa! 32 Akũ Yesu zɛ̀ à ń sísi, à ń lá à pì: Bↄ́n á ye mà kɛárɛɛ? 33 Ò wèa ò pì: Dikiri, ó ye ó wɛ́ gu emɛ. 34 Yesu ń wɛ̃nda gwà, à ↄ nà ń wɛ́a. Gwe gↄ̃̀nↄ ń wɛ́ gu è, akũ ò tɛ̀i.

Matthew 21

1 Kũ ò kà kãni kũ Yurusalɛmuo, ò kà Bɛtɛfage lakutu kũ à kú Kùkpɛ sĩ̀sĩgɛrɛɛi, akũ Yesu a ìba zĩ̀ gbɛ̃nↄn pla 2 à pìńnɛ: À gɛ́ lakutu kũ à kátɛ á arɛ dire gũn. Tó a gɛ̃ gↄ̃̀nↄ, áni zaaki e kũ a nɛ́o bàdↄna gwe. À poro à suomɛnɛ. 3 Tó ò á lá ò pì, à kɛ̀ deraa, à pi Dikiri mɛ́ à yei, ani ɛra à suo tera. 4 À kɛ̀ lɛ de yã kũ annabii ò kɛ yãimɛ à pì: 5 À o Zaiↄ̃denↄnɛ ń kína mɛ́ àtɛn su ń kĩnaa. À busɛ à di zaakinɛ bↄ̀rↄ kpɛ. 6 Ìbaa pìnↄ gɛ̀ɛ ò kɛ̀ lán Yesu òńnɛ nà. 7 Ò sù kũ zaaki pìio kũ a nɛ́o, ò ń utanↄ kpàtɛḿma, akũ Yesu dìa. 8 Gbɛ̃nↄ tɛni ń utanↄ kpátɛ zɛ́n dasidasi, gbɛ̃kenↄ tɛn lá zↄ̃, òtɛn kpátɛ zɛ́n dↄ. 9 Gbɛ̃ kũ ò tɛ́ arɛnↄ kũ gbɛ̃ kũ ò tɛ́ kpɛnↄ tɛn wiki lɛ́ òtɛn pi: Ǹ gbãna kɛ, Dauda buri! Arubarikaden gbɛ̃ kũ àtɛn su kũ Dikiri tↄ́o ũ! Ò gbãnakɛ kpái ari ludambɛ. 10 Kũ Yesu gɛ̃̀ Yurusalɛmu, wɛ̃tɛ lòko, gbɛ̃ sĩnda pínki tɛn pi: Dín gbɛ̃ bire ũu? 11 Pari pì: Annabi Yesumɛ. À bò Nazɛra, Galili bùsun. 12 Yesu gɛ̃̀ Luda ↄnn, à pɛ̀ lagayarinↄ kũ lagalurinↄa à ń bↄ́tɛ ń pínki. A ↄgↄlilinkɛrinↄ teburunↄ kũ potɛ̃nɛyarinↄ gbànↄ yĩ̀pa à kↄ̀tɛńnɛ. 13 À pìńnɛ: Ò kɛ̃̀ Luda yãn, ma kpɛ́ nigↄ̃ de aduakɛkpɛ ũ, akũ a kɛ̀ gbɛ̃blerinↄ tò ũ. 14 Vĩ̀nanↄ kũ ɛrɛnↄ sù a kĩnaa Luda ↄnn gwe, akũ à ń wérekↄ̃a. 15 Kũ sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ yãbonsarɛ kũ àtɛn kɛnↄ è, akũsↄ̃ ò mà nɛ́nↄ tɛn wiki dↄa Luda ↄnn òtɛn pi, ǹ gbãna kɛ, Dauda Buri, akũ ń pↄ fɛ̃̀. 16 Ò pìnɛ: N mà lákũ òtɛn o nà yá? Yesu wèḿma à pì: Lɛmɛ! Kũ Luda dà nɛ́ fítinↄnɛ kũ nɛ́kpãntɛ̃nↄ ò a sáabu kpá, ádi a kyó kɛ a màroo? 17 Akũ à bò wɛ̃tɛ pìn à ń tón, à gɛ̀ɛ à ì Bɛtani. 18 Kũ gu dↄ̀ kↄnkↄkↄnkↄ, à ɛ̀ra àtɛn su wɛ̃tɛn, akũ nà tɛni a dɛ. 19 À kaka lí è zɛ́ lɛ́a, akũ à nài adi pↄ́ke learo, sé a lánↄ. Akũ à pì lí pìinɛ: Ĩni nɛ́ i ziki doro. Gwe gↄ̃̀nↄ lí pìi kori kɛ̀ à gà. 20 Kũ a ìbanↄ è, akũ à bò ń sarɛ ò pì: À kɛ̀ dera kaka lí pìi kori kɛ̀ lɛ gↄ̃̀nↄgↄ̃nↄↄ? 21 Yesu wèḿma à pì: Yãpuran matɛn oárɛ, tó á Luda náani vĩ sikaa sari, adi kɛ kaka lí pì yãn áni kɛ adoro. Tó a ò kpi dínɛ à futɛ à a zĩda sɛ́ à zu sɛ̀bɛn, ani kɛ lɛ. 22 Tó á Luda náani vĩ, yã kũ a a wɛ́ kɛ̀a aduakɛnaa gũn pínki, áni le. 23 Yesu gɛ̃̀ Luda ↄnn, àtɛn yã dańnɛ. Akũ sa'orikinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ sù ò a là ò pì: Iko kpaten ntɛn yã dínↄ kɛoo? Dí mɛ́ à n gba ikoo pìi? 24 Akũ Yesu wèḿma à pì: Makũ sↄ̃, yã mɛ̀n don mani gbɛkaáwa. Tó a òmɛnɛ, mani iko kũ matɛn yã dínↄ kɛo oárɛ. 25 Dí ikoon Yahaya gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ̀oo? À bò Luda kĩnaan yáa, ke bisãsiri kĩnaamɛ? Akũ ò yã gↄ̃̀gↄ̃ ò pì: Tó o pì Luda kĩnaamɛ, ani ó la, bↄ́yãin ódi Yahaya yã síroo. 26 Tó o pì bisãsiri kĩnaamɛ sↄ̃, ó gbɛ̃nↄ vĩna vĩ, zaakũ gbɛ̃ sĩnda pínki Yahaya annabikɛ sì. 27 Akũ ò wè Yesua ò pì: Ó dↄ̃ro. Akũ Yesu pìńnɛ: Ɛ̃hɛ̃ makũ se, mani iko kũ matɛn yã dínↄ kɛo oárɛro. 28 Akũ Yesu pì: Gbɛ̃ke nɛ́gↄ̃gbɛ̃nↄ vĩ gbɛ̃nↄn pla. Akũ à pì Worunɛ: Ǹ gɛ́ ǹ zĩ kɛ bura gbãra. 29 Woru pì: Mani gɛ́ro. Akũ à a nɛ̀sɛɛ lìtɛ zã à gɛ̀ɛ. 30 Mare pìi gɛ̀ɛ à pì Sabinɛ lɛ dↄ. Sabi pì: Tↄ̀. Akũ adi gɛ́ro. 31 A è deraa? Gbɛ̃nↄn pla pìnↄ gũn, ń dí mɛ́ à a de pↄyeinaa kɛ̀ɛ? Ò pì: Worumɛ. Akũ Yesu pìńnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ, bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ karuanↄ ni gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn á ã. 32 Zaakũ Yahaya sù, à zɛ́ súsu mↄ̀árɛ, ádi a yã síro. Bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ karuanↄ mɛ́ ò a yã sì. Bee kũ abirekũ enaao ádi á nɛ̀sɛ litɛ zã a a yã sìro. 33 À yã pãnde ma dↄ. Burade ke mɛ́ à kun, à geepi líkpɛ bà à karaa lìkai, à wɛ̀ɛ yↄ̃̀ a gũn geepi'ifɛ̃ki ũ à búdãkpãgbaa dↄ̀. Akũ à bú pìi nà arukɛrinↄnɛ ń ↄĩ, akũ à fùtɛ kũ táo. 34 Kũ geepizↄ̃gↄrↄ kà, akũ à a zĩ̀rinↄ zĩ̀ arukɛrii pìnↄa, de ò a geepi nɛ́ sí. 35 Akũ arukɛrii pìnↄ a zĩ̀rinↄ kũ̀kũ, ò ń gbɛ̃ do gbɛ̃̀, ò ń gbɛ̃ do dɛ̀, ò ń gbɛ̃ do pàpa kũ gbɛ̀ɛo ò a dɛ̀. 36 Akũ à ɛ̀ra à zĩ̀ri pãndenↄ zĩ̀ḿma, ń dasi de gbɛ̃ káakunↄla, akũ ò kɛ̀ńnɛ lɛ dↄ. 37 Kpɛkpɛ à a nɛ́ zĩ̀ḿma à pì: Oni ma nɛ́ yã da. 38 Kũ arukɛrii pìnↄ nɛ́ pìi è, ò pìkↄ̃nɛ: Túbibleriin dí. À tó ò a dɛ, a túbi ni gↄ̃ ó pↄ́ ũ. 39 Akũ ò a kũ̀ ò bò kãao bura gũn, ò a dɛ̀. 40 Tↄ̀! Tó burade pìi sù, bↄ́n ani kɛ arukɛrii pìnↄnɛɛ? 41 Ò wèa ò pì: Ani gbɛ̃ pãsĩ pìnↄ dɛdɛ pãsĩpãsĩ, ani bura pì na arukɛri pãnde kũ oni a baka kpáa a gↄrↄanↄnɛ ń ↄĩ. 42 Akũ Yesu pìńnɛ: Ádi Luda yã dí kyó kɛroo? Gbɛ̀ kũ kpɛ́borinↄ pã kpài mɛ́ à gↄ̃̀ kpɛ́ kusuru gbɛ̀ mìde ũ. Dikiri mɛ́ à abirekũ kɛ̀ akũ à kɛ̀wɛrɛ yãbonsarɛ ũ. 43 - 44 Abire yãi matɛn oárɛ: Luda ni á bo kpata kũ à bò a kĩnaa gũn, ani gbɛ̃ kũ oni a baka kpáanↄ kán. 45 Kũ sa'orikinↄ kũ Farisinↄ Yesu yãlɛkↄ̃anaa pìnↄ mà, ò dↄ̃ kũ ń yãn àtɛn o. 46 Akũ ò zɛ́ wɛ̀tɛ ò a kũ, ama ò vĩna kɛ̀ parinɛ, kũ ò a dìtɛ annabi ũ yãi.

Matthew 22

1 Yesu ɛ̀ra à yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: 2 Lákũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa de nàn dí dↄ. Kína ke mɛ́ àtɛn nↄsɛ pↄnna kɛ a nɛ́nɛ, 3 akũ à a zĩ̀rinↄ zĩ̀ ò o gbɛ̃ kũ à ń sísi ò mↄ́ pↄ́ blenↄnɛ ò mↄ́, ama ò ye ò suro. 4 Akũ à ɛ̀ra à zĩ̀ri pãndenↄ zĩ̀ à pìńnɛ: À gɛ́ à o gbɛ̃ kũ ma ń sísinↄnɛ ma sorumii mà, ma zùsanↄ kũ pↄ́kãde mɛ̀kpananↄ dɛ̀ ma kɛ̀kɛ kↄ̀. Ò mↄ́ nↄsɛpↄblekia. 5 Akũ odi laakari dↄ yã pìiaro, ń baadi gɛ̀ɛ a bↄkↄtɛ kɛ̀. Gbɛ̃kenↄ gɛ̀ɛ ń bura, gbɛ̃kenↄ gɛ̀ɛ laga tá. 6 Gbɛ̃ kparanↄ zĩ̀rii pìnↄ kũ̀kũ, ò wé'i dàḿma, ò ń dɛdɛ. 7 Akũ kína pì pↄ fɛ̃̀, à a sozanↄ gbàrɛ, ò gɛ̀ɛ ò gbɛ̃dɛrii pìnↄ dɛ̀dɛ, akũ ò tɛ́ sↄ̃̀ ń wɛ̃tɛa. 8 Akũ kína pìi pì a zĩ̀rinↄnɛ: Nↄsɛpↄble mà, ama gbɛ̃ kũ ma ń sísinↄ dí kↄ̃ síoro. 9 À gɛ́ zɛ́rankpakↄ̃anↄ gũn, à gbɛ̃ kũ a lè sĩnda pínki sísi nↄsɛpↄblea. 10 Akũ zĩ̀rii pìnↄ fùtɛ ò gɛ̀ɛ zɛ́nↄ gũn, ò gbɛ̃ kũ ò ń lénↄ kàkara, gbɛ̃ vãninↄ kũ gbɛ̃ mananↄ ń pínki. Lɛn nↄsɛ pↄnnakɛrinↄ gu pà lɛ. 11 Kũ kína pìi gɛ̃̀ à pↄnnakɛrii pìnↄ gwa, à gↄ̃gbɛ̃ ke è gwe, à nↄsɛ pↄnna uta danaro, 12 akũ à pìnɛ: Ma gbɛ̃, à kɛ̀ dera n gɛ̃ la nↄsɛ pↄnna uta danaa sarii? Akũ à yĩtɛna kítikiti. 13 Akũ kína pì a dogarinↄnɛ: À a ↄnↄ yĩ kũ a gbánↄ, à a zu bàai gusiran. Gwen oni ↄ́ↄ dↄn ò ↄ di ń mìia. 14 Zaakũ gbɛ̃ kũ Luda ń sísinↄn dasi, ama gbɛ̃ kũ à ń sɛ́nↄn dasiro. 15 Abire gbɛran Farisinↄ bò ò gɛ̀ɛ ò yã gↄ̃̀gↄ̃ lákũ oni kɛ nà ò Yesu kũ a yã'onaa gũn. 16 Akũ ò ń ìbanↄ zĩ̀a kũ Hɛrↄdu gbɛ̃nↄ ò pì: Dannɛri, ó dↄ̃ kũ gbɛ̃ yãpurademɛ n ũ. Ndì Luda zɛ́ dańnɛ súsu, ndì gbɛ̃ wɛ́ gwaro, ndì gbɛ̃ gwena gwaro. 17 Lákũ n è nà ǹ owɛrɛ. À zɛ́ vĩ ò bɛ'ↄgↄ kpá Sizaa yá, ke à zɛ́ vĩro? 18 Yesu ń nɛ̀sɛ vãni dↄ̃̀ḿma, akũ à pì: Manafikidenↄ! Bↄ́yãi átɛni ma yↄ̃ à gwaa? 19 À ↄgↄ kũ òdi bɛ'ↄgↄ kpáo mↄmɛnɛ. Akũ ò ↄgↄ pì do kpàa. 20 Akũ à ń lá à pì: Dí mì wãnzãn dí kũ a tↄ́oo? 21 Ò wèa ò pì: Siza pↄ́mɛ. Akũ à pìńnɛ: Ɛ̃hɛ̃ à pↄ́ kũ à de Siza pↄ́ ũ kpá Sizaa, á pↄ́ kũ à de Luda pↄ́ ũ kpá Ludaa. 22 Kũ ò yã pìi mà, à bò ń sarɛ, akũ ò tà ò a tò gwe. 23 Gↄrↄ dokↄ̃nↄ pì zĩ Sadusi kũ òdi pi gɛ̀nↄ dì ga à vuronↄ sù Yesu kĩnaa., akũ ò a gbɛ̀ka ò pì: 24 Dannɛri, Musa òwɛrɛ tó gↄ̃gbɛ̃ gà nɛ́'isari, a dakũna a vĩ̀ni gyaanↄ sɛ́ de à nɛ́ buri dato a vĩ̀ninɛ. 25 Tↄ̀. Dedokↄ̃nↄdenↄn kú ó tɛ́ yã gbɛ̃nↄn suppla. Woru nↄ sɛ̀, akũ à gà à nↄ pìi tò nɛ́'isari, akũ gyaanↄ gↄ̃̀ Sabinɛ. 26 À kɛ̀ Sabinɛ lɛ dↄ kũ Biↄo ari à gɛ̀ɛ pɛ́ ń suppladea. 27 Ń pínki gbɛran nↄ pìi gà se. 28 Tↄ̀! Gɛ̀nↄ vuna gↄrↄ zĩ ń gbɛ̃nↄn suppla pìnↄ tɛ́ dí mɛ́ anigↄ̃ nↄ pì vĩi? Zaakũ ń pínki ò a dↄ̃̀ nↄ ũ. 29 Akũ Yesu wèḿma à pì: A sãtɛ á Luda takada kũ a gbãnao dↄ̃naa sari yãi. 30 Tó gɛ̀nↄ vù, ò nↄ sɛ́ro, ò zã kɛro, onigↄ̃ kun lán malaikanↄn kun nà ludambɛmɛ. 31 Gɛ̀nↄ vuna yã musu ádi yã kũ Luda òárɛ kyó kɛroo? À pì 32 akãamɛ Ibrahĩ kũ Isaakuo kũ Yakubuo Luda ũ. Luda dì kɛ gɛ̀nↄ Luda ũro, gbɛ̃ bɛ̃nɛnↄ Ludamɛ. 33 Kũ gbɛ̃nↄ yã pìi mà, a yãdannɛnaa bò ń sarɛ. 34 Kũ Farisinↄ mà Yesu Sadusinↄ fù, ò kↄ̃ kàkara. 35 Akũ ń dokadↄ̃rinↄ do a yↄ̃̀ à gwa, à a là à pì: 36 Dannɛri, dokayã kpate mɛ́ à de a kparanↄlaa? 37 Yesu wèa à pì: Ǹgↄ̃ ye Dikiri n Ludai kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo kũ n ninio pínki kũ n laasunnwo pínki. 38 Dokayã kũ à bɛ̀ɛrɛ vĩ de a kparanↄlan gwe. 39 A plade kũ à bòkↄ̃aon dí: Ǹgↄ̃ ye n gbɛ̃dakei lán n zĩda wɛ̃̀ndii bà. 40 Musa doka pínki kũ annabinↄ yãoo lokona dokayã mɛ̀n pla dínↄamɛ. 41 Lákũ Farisinↄ kakarana nà, Yesu ń lá à pì: 42 A è dera Arumasihu yã musuu? Dí burin a ũu? Ò wèa ò pì: Dauda burimɛ. 43 Akũ Yesu pìńnɛ: À kɛ̀ dera Luda Nini dìdi Daudaa, akũ Dauda Arumasihu sìsi Dikirii? À pì, 44 Dikiri pì ma dikirinɛ à vutɛ a ↄplai ari àgↄ̃ a ibɛrɛnↄ kátɛnɛ a gbá gbáru. 45 Kũ Dauda pìnɛ Dikiri, à kɛ̀ dera anigↄ̃ de a buri ũ dↄↄ? 46 Gbɛ̃ke dí fↄ̃ à wèaro. Zaa gↄrↄ birea gbɛ̃ke dí sù à yãke laa doro.

Matthew 23

1 Abire gbɛra Yesu yã ò gbɛ̃nↄnɛ kũ a ìbanↄ 2 à pì: Ludayãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ mɛ́ ò gↄ̃̀ Musa gɛ̃nɛ ũ. 3 Abire yãi à yã kũ òdi oárɛnↄ kɛ pínki àgↄ̃ kũna. Ama àsun ń yãkɛna kɛro, zaakũ òdi yã kũ òdi o kɛro. 4 Òdi aso tìkisi yĩyĩ ò di gbɛ̃nↄnɛ ń gã̀n akũsↄ̃ bee ↄnɛ do òdigↄ̃ ye ò káiro. 5 Òdi ń yã sĩnda pínki kɛ de gbɛ̃nↄ ń e yãimɛ. Lɛn òdi Luda yã ɛzɛba gbɛ̃̀ntɛ̃ da lɛ, òdi bùsubusu gbãna da ń pↄ́kasanↄi. 6 Òdigↄ̃ ye ò vutɛ pↄnna pↄ́ble vutɛki mananↄn kũ aduakɛkpɛ vutɛki mananↄo. 7 Òdigↄ̃ ye ògↄ̃ fↄ kpákpaḿma ɛtɛnↄa, ògↄ̃ ń sísi Rabi. 8 Àsun tó ò á sísi Rabio, zaakũ á pínki vĩ̀ninↄ kũ dakũnanↄmɛ á ũ, á Dannɛri mɛ̀n domɛ. 9 Àsun gbɛ̃ke sísi á de zĩtɛ laro, zaakũ á De mɛ̀n domɛ, àkũ mɛ́ à kú musu. 10 Àsun tó ò á sísi Arɛdero, zaakũ á Arɛde mɛ̀n domɛ, àkũ mɛ́ à Arumasihu ũ. 11 Á zĩ̀rin gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ á tɛ́. 12 Gbɛ̃ kũ àdi a zĩda kara, Luda ni a busa. Gbɛ̃ kũ àdi a zĩda busa, Luda ni a kara. 13 Waiyoo ákↄ̃nↄ yãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ! Manafikidenↄ! Adì kpata kũ à bò Luda kĩnaa zɛ́ tata gbɛ̃nↄnɛ. Adì gɛ̃ a gũnlo, akũsↄ̃ adì we gbɛ̃ kũ ò ye ò gɛ̃ a gũnnↄ gɛ̃n sero. 14 Waiyoo ákↄ̃nↄ yãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ! Manafikidenↄ! Adì adua gbã̀na kɛ de gbɛ̃nↄ á e yãi, akũ adì gyaanↄnↄ kpɛ́ síḿma. Abire yãi á wɛ́tãmma nigↄ̃ pãsĩ de gbɛ̃ sĩnda pínki pↄ́la. 15 Waiyoo ákↄ̃nↄ yãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ! Manafikidenↄ! Adì kure zĩtɛ kũ ísirao ìba mɛ̀n do lena yãi. Tó a a lè sↄ̃, adì a kɛ tɛ́ pↄ́ ũ deála lɛu pla. 16 Waiyoo ákↄ̃nↄ vĩ̀na don'arɛdenↄ! Adì pi, tó ò pì ò sì kũ Luda kpɛ́o, à yãke vĩro, ama tó ò pì ò sì kũ Luda kpɛ́ wuraao, abirekũ mɛ́ à yã vĩ. 17 Vĩ̀na yↄ̃nkↄnↄ! A kpate mɛ́ à zↄ̃kↄ̃ↄ? Wuraan yá, ke Luda kpɛ́ kũ àdi tó wura gↄ̃ a pↄ́ ũ? 18 Adì pi dↄ, tó ò la dà kũ sa'okio, a yãke vĩro, ama tó ò la dà kũ sa'obↄ kũ à kú gweo, abirekũ mɛ́ à yã vĩ. 19 Vĩ̀nanↄ! A kpate mɛ́ à zↄ̃kↄ̃ↄ? Sa'obↄↄn yá, ke sa'oki kũ àdi tó sa'obↄ gↄ̃ Luda pↄ́ ũ? 20 Gbɛ̃ kũ à la dà kũ sa'okio la dà kũ pↄ́ kũ à kú gwenↄo pínkimɛ dↄ. 21 Gbɛ̃ kũ à la dà kũ Luda kpɛ́o la dà kũ Luda kũ à kú a gũnwomɛ dↄ. 22 Gbɛ̃ kũ à la dà kũ ludambɛo la dà kũ Luda kíblegbaao kũ Luda kũ à vutɛnaaaomɛ. 23 Waiyoo ákↄ̃nↄ yãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ! Manafikidenↄ! Adì tofenↄ tↄkↄtɛdo kũ kpè'akão kũ dã̀ láo kuride kpá Ludaa, akũ adì dokayã tìkisinↄ tón, yãzɛde kũ sùruuo kũ náanio. Yã birenↄ mɛ́ à de ògↄ̃ kũna a kpara tonaa sari. 24 Vĩ̀na don'arɛdenↄ! Adì mↄ́sↄ nɛ́ bo á pↄ́minan, akũ adì lakumi mↄ́. 25 Waiyoo ákↄ̃nↄ yãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ! Manafikidenↄ! Adì tokonↄ kpɛ gbãsĩ bo kũ tanↄ, ama wãkũ kũ zĩdakũnadↄ̃nasario mɛ́ à á nɛ̀sɛɛ pà. 26 Mↄkↄ̃n Farisi vĩ̀na! Ǹ gbãsĩ bo toko gũnnɛ gĩa, a kpɛ ni gↄ̃ gbãsĩ sari. 27 Waiyoo ákↄ̃nↄ yãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ! Manafikidenↄ! Á de lán mira kũ ò gbɛ̀ pura lɛ̀anↄ bàmɛ. Ń kpɛ mana wɛ́nɛ, ama gɛ̀wanↄ kũ gbãsĩ pínkio mɛ́ à ń gũn pà. 28 Lɛmɛ ákↄ̃nↄ se dↄ, á kunna mana gbɛ̃nↄ wɛ́nɛ, ama manafiki kũ yã vãnio mɛ́ à á gũn pà. 29 Waiyoo ákↄ̃nↄ yãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ! Manafikidenↄ! Adì pↄ́ bo annabinↄ miranↄa, adì zã ble Luda gbɛ̃nↄ pↄ́a 30 adì pi: Tó ó kun yã ó dizinↄ gↄrↄa, ó bàka nigↄ̃ kú kũńwo annabinↄ dɛdɛnaa gũnlo. 31 Lɛmɛ a sì kũ gbɛ̃ kũ ò annabinↄ dɛ̀dɛnↄ burinↄn á ũ. 32 À ania kɛ, à á dizinↄ tàragaa ba à a mì dɛ sà! 33 Mlɛ̃̀nↄ! Bisãsiri pitikonↄ! Áni kɛ dera à bo tɛ́ yã kũ à danaála gũnn? 34 Abire yãi mani annabinↄ kũ ↄ̃ndↄ̃rinↄ kũ yãdannɛrinↄ zĩáwa. Áni ń gbɛ̃kenↄ dɛdɛ, áni ń gbɛ̃kenↄ pá lía, áni ń gbɛ̃kenↄ gbɛ̃ kũ flã̀ao á aduakɛkpɛnↄ gũn, áni pɛ́ḿma wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo. 35 Lɛmɛ Luda gbɛ̃ kũ ò ń dɛdɛnↄ yã ni wí á musu lɛ, sɛna zaa gbɛ̃ mana Habila dɛnaaa ari à gɛ̀ɛ pɛ́ Bɛrɛkia nɛ́ Zakari kũ a a dɛ̀ Luda kpɛ́ kũ sa'okio daguraa. 36 Yãpuran matɛn oárɛ, yã birenↄ pínki ni wí gbãragbɛ̃nↄ musumɛ. 37 Yurusalɛmudenↄ, Yurusalɛmudenↄ! Adì annabinↄ dɛdɛ, adì gbɛ̃ kũ Luda ń zĩáwanↄ papa kũ gbɛ̀ɛo à ń dɛdɛ. Madìgↄ̃ ye mà á kakaramai gɛ̃̀n baaakↄ̃, lán ko dì a dɛ̀mbɛrɛ kú a nɛ́nↄla nà, ama ádi weiro. 38 Luda ni á kpɛ́ tóárɛ bɛzĩ ũmɛ sà. 39 Matɛn oárɛ, áni ma e doro ari à pi, arubarikaden gbɛ̃ kũ àtɛn su kũ Dikiri tↄ́o ũ.

Matthew 24

1 Yesu bò Luda ↄnn àtɛn tá, akũ a ìbanↄ nàai ò lɛ́zuki kɛ̀nɛ a kpɛ́nↄa. 2 Akũ Yesu pìńnɛ: A abirekũ è pínki yá? Yãpuran matɛn oárɛ, oni gbɛ̀ ke tó dikↄ̃aro, oni gboro pínkimɛ. 3 Gↄrↄ kũ Yesu vutɛna Kùkpɛ sĩ̀sĩgɛrɛɛi, a ìbanↄ sù a kĩnaa gusarɛ, ò a là ò pì: Ǹ owɛrɛ, bↄrɛn yã dínↄ ni kɛɛ? Bↄ́ mɛ́ anigↄ̃ de n suna kũ andunialakagↄrↄo sèeda ũu? 4 Yesu wèḿma à pì: À laakari kɛ, àsun tó ò á sãtɛro. 5 Zaakũ oni su dasi kũ ma tↄ́o, onigↄ̃ pi Arumasihumɛ ń ũ, oni gbɛ̃nↄ sãtɛ dasi. 6 Áni zĩ̀nↄ baaru ma kũ a òpiio. Àsun bídi kɛro. Sé abirekũnↄ kɛ, ama gↄrↄ lakana kpɛ́. 7 Buri kũ burio ni futɛ kũ kↄ̃o, lɛmɛ dↄ bùsu kũ bùsuuo. Nà kũ zĩtɛ yĩgãyĩgãnaao nigↄ̃ kú gukenↄn. 8 Yã birenↄ pínki nↄ̀wãwã naana ũ. 9 Abire gbɛra oni á kũkũ ò á kpáḿma, ò wɛ́ tãáwa ò á dɛ, buri sĩnda pínki ni zãágu ma yãi. 10 Gbɛ̃nↄ ni fuma dasi, ò bo kↄ̃ kpɛ, oni zãkↄ̃n. 11 Annabi ɛ́kɛnↄ ni su dasi ò gbɛ̃nↄ sãtɛ dasi. 12 Yã vãni ni kↄ̃, gbɛ̃nↄ yenyĩ ni busa dasi. 13 Gbɛ̃ kũ à zɛna gbãna ari a gↄrↄ lɛ́a mɛ́ ani surabana le. 14 Oni kpata kũ à bò Luda kĩnaa pì baaru kpá andunia gu sĩnda pínkia sèeda ũ buri sĩnda pínkinɛ, gbasa pↄ́ pínki ni láka. 15 Tó a tɛ̃̀ guyakari kũ annabi Daniɛli a yã òo è Luda ↄnn, kyókɛri gↄ̃ dↄ̃, 16 gbɛ̃ kũ ò kú Yudeanↄ bàa sí ò mì pɛ́ kpinↄa. 17 Gbɛ̃ kũ à kú a kpɛ́ musu sún kipa à gɛ̃ kpɛ́ gũn à pↄ́ke sɛ́ à booro. 18 Gbɛ̃ kũ à kú bura sún ɛra bɛ à a uta sɛ́ro. 19 Waiyoo nↄ̀sindarenↄ kũ nɛ́randenↄ gↄrↄ birea. 20 À adua kɛ de bàasinaa pì sún kɛ bunsirɛ ke kámmabogↄrↄ zĩro. 21 Zaakũ gↄrↄ pì wɛ́tãmma nigↄ̃ zↄ̃kↄ̃. Zaa gↄrↄ kũ Luda andunia kɛ̀ ari gbãra, a taka dí kɛro, akũsↄ̃ ani kɛ zikiro. 22 Tó Luda dí gↄrↄ pìnↄ lagoro, de gbɛ̃ke ni boro. Ama ani gↄrↄ pìnↄ lago a gbɛ̃ kũ à ń sɛ́nↄ yãimɛ. 23 Gↄrↄ birea tó gbɛ̃ke pìárɛ, à Arumasihu gwa la kesↄ̃ à Arumasihu gwa zãa, àsun síro. 24 Zaakũ Arumasihu ɛ́kɛnↄ kũ annabi ɛ́kɛnↄ ni su ò sèeda zↄ̃kↄ̃nↄ kũ daboyãnↄ kɛ, de ò gbɛ̃ kũ Luda ń sɛ́nↄ sãtɛo se, tó ani sí kɛ. 25 À ma, ma gĩnakɛ ma òárɛ zaa káaku kↄ̀. 26 Tó ò pìárɛ à gwa, à kú sɛ̃̀n, àsun gɛ́ro. Ke tó ò pìárɛ à gwa, à kú kpɛ́nɛ gũn, àsun síro. 27 Zaakũ lákũ legũ dì pí à ludambɛ pura kũ zaa ifãboki kpa ari a lɛ́tɛ kpa nà, lɛn Bisãsiri Nɛ́ suna nigↄ̃ de lɛ. 28 Gu kũ gɛ̀ kún, gwen yumburukunↄ ni kↄ̃ kakaran. 29 Gↄrↄ pìnↄ wɛ́tãmma gbɛra gↄ̃̀nↄ ifãntɛ̃ ni sira kũ, mↄvura ni í kɛro, susunɛnↄ ni wowo ludambɛ, gbãna kũ ò kú musunↄ ni dege. 30 Bisãsiri Nɛ́ sèeda gbasa à bo ludambɛ, buri kũ ò kú andunia gũnnↄ ni ń zĩda kɛ̃kɛ̃ ń pínki, oni Bisãsiri Nɛ́ suna e ludambɛ lukun kũ gbãnao kũ gakuri zↄ̃kↄ̃ↄo. 31 Ani a malaikanↄ zĩ kũ kãkãki'ũ gbãnao, oni a gbɛ̃ kũ à ń sɛ́nↄ kakara andunia kusuru siikↄ̃a zaa ludambɛ lɛ́ díkũ kũ a lɛ́ direkũo. 32 À yã dada kaka lía. Tó a gã̀nↄ í kpàkpa, àtɛn lá bↄ̀tↄ kú, á dↄ̃ guwãnagↄrↄ kà kãni. 33 Lɛmɛ sↄ̃, tó a yã pìnↄ è pínki lɛ, àgↄ̃ dↄ̃ kũ a sunaa kà kãni, à kú kpɛ́lɛlɛa. 34 Yãpuran matɛn oárɛ, gↄrↄ dí gbɛ̃nↄ ni gɛ̃tɛro ari yã pìnↄ gɛ́ kɛo pínki. 35 Musu kũ zĩtɛo ni gɛ̃tɛ, ama ma yãnↄn gɛ̃tɛna vĩro. 36 Gbɛ̃ke a gↄrↄ ke a gↄrↄ zaka dↄ̃ro, bee malaika kũ ò kú musunↄ ke Luda Nɛ́, sé De Luda. 37 Lákũ à de nà Nuhu gↄrↄ, lɛn anigↄ̃ de lɛ se Bisãsiri Nɛ́ sugↄrↄa. 38 Gↄrↄ kũ í dí da andunialaro, òtɛn pↄ́ ble òtɛn í mi, òtɛn nↄ sɛ́ òtɛn zã kɛ ari Nuhu gɛ̀ɛ à gɛ̃̀ gó'itɛ gũn. 39 Odi dↄ̃ro, akũ í sù à ń sɛ́tɛ ń pínki. Lɛn anigↄ̃ de lɛ se Bisãsiri Nɛ́ sugↄrↄa. 40 Gↄrↄ birea gbɛ̃nↄn planↄ nigↄ̃ kú bura, oni gbɛ̃ do sɛ́ ò gbɛ̃ do tón. 41 Nↄgbɛ̃ gbɛ̃nↄn planↄ nigↄ̃ pↄ́ lↄ́lↄ gbɛ̀n, oni gbɛ̃ do sɛ́ ò gbɛ̃ do tón. 42 Abire yãi á wɛ́ gↄ̃ dↄ, zaakũ á dↄ̃ gↄrↄ kũ á Dikiri ni suro. 43 Àgↄ̃ adikĩna dↄ̃. Tó bede gↄrↄ zaka kũ kpãni ni suawa dↄ̃̀ yã, de á wɛ́ gↄ̃ dↄ, ani tó à a kpɛ́ fↄ̃ro. 44 Abire yãi ákↄ̃nↄ sↄ̃, àgↄ̃ kú kũ soruo, zaakũ Bisãsiri Nɛ́ ni su gↄrↄ zaka kũ á wɛ́ dↄiroamɛ. 45 Dímɛ zĩkɛri náanide laakaride kũ a dikiri a zĩkɛrinↄ nànɛ a ↄĩ de à pↄ́ble kpáḿma a gↄrↄa ũu? 46 Arubarikaden zĩkɛri kũ a dikiri a lè àtɛn kɛ lɛ a sugↄrↄa ũ. 47 Yãpuran matɛn oárɛ, ani a aruzɛkɛ sĩnda pínki nanɛ a ↄĩmɛ. 48 Ama tó zĩkɛrii pì pãsĩ, akũ à pì a nɛ̀sɛɛ gũn a dikiri tɛn gì kɛ, 49 akũ à nà a zĩkɛri dakenↄ gbɛ̃gbɛ̃naaa, àtɛn pↄ́ ble àtɛn í mi kũ wɛ̃dɛrinↄ, 50 a dikiri ni su gↄrↄ kũ a wɛ́ dↄiroamɛ, gↄrↄ zaka kũ à dↄ̃roa, 51 ani a zↄ̃zↄ̃kↄ̃rɛ, à a baka da kũ manafikidenↄ. Gwen oni ↄ́ↄ dↄn ò ↄ di ń mìia.

Matthew 25

1 Gↄrↄ birea kpata kũ à bò Luda kĩnaa nigↄ̃ de lán nↄkpare gbɛ̃nↄn kuri kũ ò ń fitilanↄ sɛ̀ ò bòo, òtɛn gɛ́ da nↄsɛrilɛ bàmɛ. 2 Ń gbɛ̃nↄn sↄↄronↄ bi yↄ̃nkↄnↄmɛ. Ń gbɛ̃nↄn sↄↄronↄ sↄ̃ laakaridenↄmɛ. 3 A yↄ̃nkↄnↄ ń fitilanↄ sɛ̀ nísi zànaa sari, 4 a laakaridenↄ sↄ̃ ò ń fitilanↄ sɛ̀ kũ nísi zànaao. 5 Nↄsɛri dí su likalikaro, akũ i ń sɛ́ ń pínki, òtɛn i o. 6 Lizãndo ò wiki lɛ̀: Nↄsɛri tɛn su! À futɛ à gɛ́ daalɛ. 7 Akũ nↄkpare pìnↄ vù ń pínki, ò ń fitilanↄ kɛ̀kɛ. 8 Akũ yↄ̃nkↄnↄ pì laakaridenↄnɛ: À ó gba nísi fíti sàee! Ó fitila tɛn ga bi! 9 Akũ laakaride pìnↄ wèḿma ò pì: Ani mↄ́wá kãáo pínkiro. À gɛ́ à á pↄ́ lú a yìarinↄ kĩnaa. 10 Kũ ò gɛ̀ɛ lú, akũ nↄsɛrii kà. Gbɛ̃ kũ ń soru kɛ̀nↄ gɛ̃̀ kãao nↄsɛ gũn, akũ ò gbàa tàta. 11 Kũ à kɛ̀ saa nↄkpare kpara pìnↄ sù, òtɛn lɛ́ zu: Dikiri, Dikiri! Ǹ zɛ wɛ̃wɛrɛ! 12 Akũ à wèḿma à pì: Yãpuran matɛn oárɛ, má á dↄ̃ro. 13 Abire yãi á wɛ́ gↄ̃ dↄ, zaakũ á a gↄrↄ ke a gↄrↄ zaka dↄ̃ro. 14 Kpata kũ à bò Luda kĩnaa de lán gbɛ̃ kũ àtɛn gɛ́ wɛ̃tɛaa bà, akũ à a zĩkɛrinↄ sìsi, à a aruzɛkɛ nàńnɛ ń ↄĩ. 15 À ↄgↄda kɛ̀ ń gbɛ̃ donɛ sↄ̃̀nↄ sↄↄro, gbɛ̃ plade sↄ̃̀nↄ pla, gbɛ̃ aakↄ̃de sↄ̃̀nↄ do, ń baadi gbãna lɛ́n, akũ à gɛ̀ɛ wɛ̃tɛa. 16 Sↄ̃̀nↄsↄↄrode gɛ̀ɛ à laga tà kũ ↄgↄ pìio gↄ̃̀nↄ, akũ à àree lè sↄ̃̀nↄ sↄↄro. 17 Sↄ̃̀nↄplade kɛ̀ lɛ dↄ, akũ à àree lè sↄ̃̀nↄ pla. 18 Sↄ̃̀nↄdode sↄ̃ à gɛ̀ɛ à wɛ̀ɛ yↄ̃̀, akũ à a dikiri ↄgↄ pìi ùtɛn. 19 Gↄrↄ pla gbɛra zĩkɛrii pìnↄ dikirii sù, akũ àtɛni a ↄgↄ yã gↄ̃gↄ̃ kũńwo. 20 Sↄ̃̀nↄsↄↄrode sù kũ sↄ̃̀nↄ sↄↄro pãnde kũ à lèeo à pì: Dikiri, ǹ sↄ̃̀nↄ sↄↄro kũ n kpàma gwa, à àree kàramɛnɛ sↄ̃̀nↄ sↄↄro dↄ. 21 Akũ a dikirii pìnɛ: N kɛ̀ zĩkɛri mana náanide! Lákũ ń náani vĩ kũ a fítio nà, mani a zↄ̃kↄ̃ nannɛ n ↄĩ sà. Ǹ gɛ̃ ma pↄnnakɛnaa gũn. 22 Sↄ̃̀nↄplade sù dↄ à pì: Dikiri, ǹ sↄ̃̀nↄ pla kũ n kpàma gwa, à àree kàramɛnɛ sↄ̃̀nↄ pla dↄ. 23 Akũ a dikirii pìnɛ: N kɛ̀ zĩkɛri mana náanide! Lákũ ń náani vĩ kũ a fítio nà, mani a zↄ̃kↄ̃ nannɛ n ↄĩ sà. Ǹ gɛ̃ ma pↄnnakɛnaa gũn. 24 Akũ sↄ̃̀nↄdode sù sà à pì: Dikiri, má dↄ̃ kũ n yãnↄn zĩ'ũ. Ndì pↄ́ kɛ̃ gu kũ ńdi tↄ̃nlo. Ndì pↄ́ kakara gu kũ ńdi gbɛ̃nlo. 25 Akũ vĩna ma kũ, ma gɛ ma n ↄgↄ ùtɛ wɛ̀ɛn. N pↄ́n dí. 26 Akũ a dikirii pìnɛ: Zĩkɛri vãni ma'ãde! Ń dↄ̃ kũ madì pↄ́ kɛ̃ gu kũ mádi tↄ̃nlo, madì pↄ́ kakara gu kũ mádi gbɛ̃nloo? 27 À mana yã n ↄgↄda kɛ̀o gbɛ̃kenɛ, de tó ma su, mà a pↄ́ sí kũ a ío. 28 À sↄ̃̀nↄ do pì sía à kpá sↄ̃̀nↄsↄↄrodea. 29 Zaakũ gbɛ̃ kũ à pↄ́ vĩn Luda ni karanɛ ari àgↄ̃ din. Gbɛ̃ kũ à vĩro sↄ̃, bee pↄ́ kũ à vĩ Luda ni síamɛ. 30 Zĩkɛri pã dí sↄ̃, à a zu bàai gusiran. Gwen oni ↄ́ↄ dↄn ò ↄ di ń mìia. 31 Tó Bisãsiri Nɛ́ sù a gakuri gũn kũ a malaikanↄ ń pínki, ani vutɛ a kíblegba gakuridea. 32 Andunia burinↄ ni kakara a arɛ ń pínki, ani ń kɛ̃kↄ̃a, lákũ pↄ́dãrii dì sãnↄ kɛ̃kↄ̃a kũ blènↄ nà. 33 Ani sãnↄ kpá a ↄplai, blènↄ sↄ̃ ↄzɛi. 34 Abire gbɛra Kína pì ni pi gbɛ̃ kũ ò kú a ↄplainↄnɛ: Ákↄ̃nↄ kũ ma De arubarikaa dàágunↄ, à mↄ́ à kpata kũ à a soru kɛ̀árɛ zaa anduniakatɛna gↄrↄ ble. 35 Zaakũ kũ nà tɛni ma dɛ, a pↄ́ble kpàma. Kũ ími tɛni ma dɛ, a í kpàma. Kũ má kun nibↄ ũ, a ma si. 36 Kũ má kun punsi, a asiri tàmɛnɛ. Kũ matɛn gyã kɛ, a ma gwa. Kũ ò ma da kpɛ́siran, a su wɛ́ kpàtɛmai. 37 Gbɛ̃ mananↄ ni pinɛ: Dikiri, bↄrɛn o è nà tɛni n dɛ o pↄ́ble kpàmma ke ími tɛni n dɛ, o í kpàmmaa? 38 Bↄrɛn o n e nibↄ ũ o n si, ke ń kun punsi o asiri tànnɛɛ? 39 Bↄrɛn o n e ntɛn gyã kɛ, ke ò n da kpɛ́siran o gɛ wɛ́ kpàtɛnyĩi? 40 Kína pì ni weḿma à pi: Yãpuran matɛn oárɛ, yã kũ a kɛ̀ gbɛ̃ kĩanaanɛ ma gbɛ̃ dínↄ tɛ́, makũmɛ a kɛ̀mɛnɛ. 41 Abire gbɛra ani pi gbɛ̃ kũ ò kú a ↄzɛinↄnɛ: À gomɛnɛ gwe ákↄ̃nↄ kũ Luda lɛ́ kɛ̀árɛnↄ! À tá tɛ́ kũ àdi garo kũ Luda kɛ̀kɛ Ibilisinɛ kũ a ìbanↄ gũn. 42 Zaakũ nà tɛni ma dɛ, ádi pↄ́ble kpámaro. Ími tɛni ma dɛ, ádi í kpámaro. 43 Má de nibↄↄ ũ, ádi ma síro. Má kun punsi, ádi asiri támɛnɛro. Matɛn gyã kɛ ke ò ma da kpɛ́siran, ádi su à wɛ́ kpátɛmairo. 44 Oni gbasa ò a la ò pi: Dikiri, bↄrɛn o n e kũ nàao ke ímio ke nibↄ ũ ke punsi ke gyãre ke purusuna ũ, akũ ódi kpányĩroo? 45 Kína ni weḿma à pi: Yãpuran matɛn oárɛ, lákũ ádi kɛ gbɛ̃ kũ à kĩanaanɛ gbɛ̃ dínↄ tɛ́ro nà, makũmɛ ádi kɛmɛnɛro. 46 Gbɛ̃ birenↄ ni tá wɛ́tãmma kũ àdi lákaro gũmmɛ, gbɛ̃ mananↄ sↄ̃ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro gũn.

Matthew 26

1 Kũ Yesu yã birenↄ ò pínki à làka, akũ à pì a ìbanↄnɛ: 2 Á dↄ̃ kũ Vĩnla dikpɛ gↄ̃̀ gↄrↄ pla, oni Bisãsiri Nɛ́ kpáḿma ò a pá lía. 3 Abire gbɛra sa'orikinↄ kũ Yuda gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kↄ̃ kàkara sa'oriki zↄ̃kↄ̃ kũ òdi pi Kayafa bɛa. 4 Ò yã gↄ̃̀gↄ̃ ↄ̃ndↄ̃o lákũ oni Yesu kũ ò a dɛ nà 5 ò pì: Òsun kɛ dikpɛ zĩro, de gbɛ̃nↄ sún zuka káro yãi. 6 - 7 Kũ Yesu kú Bɛtani, Simↄ Kusu bɛa, àtɛn pↄ́ ble gɛngɛsɛkɛna, akũ nↄgbɛ̃ ke nài, à lo fítinna kũ nísi gbĩ nna ↄgↄde kú a gũn kũna, akũ à kù Yesu mìia. 8 Kũ a ìbanↄ è lɛ, akũ ń pↄ fùtɛ ò pì: Bↄ́n pↄ́ lalasekɛna dí ũu? 9 De ò nísi pì yìa yã kũ ↄgↄ zↄ̃kↄ̃ↄo ò kpà takasidenↄa. 10 Yesu dↄ̃̀ḿma, akũ à pìńnɛ: Bↄ́yãi átɛn wari dↄ nↄgbɛ̃ pìiaa? À zĩ mana kɛ̀mɛnɛmɛ. 11 Takasidenↄn kú kãáo gↄrↄ sĩnda pínki, makũ sↄ̃ manigↄ̃ kú kãáo gↄrↄ sĩnda pínkiro. 12 Kũ à nísi pìi kù ma mɛ̀ɛa, à kɛ̀ lɛ de à ma gɛ̀ kɛomɛ. 13 Yãpuran matɛn oárɛ, gu kũ òtɛni ma baaru nna waazi kɛn andunia gũn pínki, onigↄ̃ yã kũ nↄgbɛ̃ pìi kɛ̀ o a dↄngu yãi. 14 Abire gbɛra gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ do kũ òdi pinɛ Yudasi Isikariↄti gɛ̀ɛ sa'orikinↄ kĩnaa 15 à pì: Tó ma Yesu kpàáwa, bↄ́n á ye à kpámaa? Akũ ò andurufu ↄgↄ mɛ̀n baraakurii nàro ò kpàa. 16 Zaa gↄrↄ birean àtɛn zɛ́ wɛtɛ à Yesu kpáḿma. 17 Burodi Futɛnasari dikpɛ gↄrↄ káaku zĩ Yesu ìbanↄ sù ò a là ò pì: Mán ń ye ò gɛ́ kɛkɛnnɛ ǹ Vĩnla pↄ́ blenn? 18 À wèḿma à pì: À gɛ́ wɛ̃tɛn gↄ̃gbɛ̃ ke kĩnaa à pinɛ, Dannɛri pì a gↄrↄ kà kãni. A bɛan áni Vĩnla pↄ́ blen kũ a ìbanↄ. 19 Yesu ìbanↄ kɛ̀ lákũ à dàńnɛ nà, ò Vĩnla pↄ́bleyã kɛ̀kɛ. 20 Kũ ↄkↄsi kɛ̀, Yesu gɛngɛsɛkɛna teburuui kũ a gbɛ̃nↄn kuri awɛɛpla pìnↄ. 21 Gↄrↄ kũ òtɛn pↄ́ ble à pì: Yãpuran matɛn oárɛ, á gbɛ̃ mɛ̀n do ni ma kpáḿma. 22 Ń nɛ̀sɛɛ yàka manamana, akũ òtɛni a la dodo: Asa makũmɛroo, Dikiri? 23 Yesu wèḿma à pì: Gbɛ̃ kũ ótɛn ↄ kakara ta gũn lɛɛlɛ mɛ́ ani ma kpáḿma. 24 Bisãsiri Nɛ́ ni kpágui lákũ à kɛ̃na a yã musu nà, ama waiyoo gbɛ̃ kũ ani Bisãsiri Nɛ́ kpáḿma pìi. Ani kɛ sã̀na adenɛ tó odi a i yãro. 25 Akũ Yudasi kũ ani a kpáḿma pì pì: Asa makũmɛroo, Rabi? Yesu pìnɛ: Mↄkↄ̃mmɛ n ò gwe. 26 Kũ òtɛn pↄ́ ble, Yesu burodii sɛ̀, à arubarikaa dàn, akũ à lìkↄ̃rɛ à kpà a ìbanↄa à pì: À sí à só, ma mɛ̀ɛn dí. 27 Akũ à toko sɛ̀ dↄ à arubarikaa dàn, à kpàḿma à pì: À mi á pínki. 28 Ma arun dí, Luda bàka kunna kũ gbɛ̃ dasinↄ aru ũ, kũ ani bↄtɛma ń durunnanↄ kɛ̃mmana yãi. 29 Matɛn oárɛ, zaa gbãra mani geepi'i dí mi doro ari kpata kũ à bò ma De kĩnaa gɛ́ boo gupuraa, gbasa mà a dufu mi kãáo sà. 30 Kũ ò lɛ̀ɛ sì, akũ ò bↄ̀tɛ ò gɛ̀ɛ Kùkpɛ sĩ̀sĩgɛrɛɛi. 31 Akũ Yesu pìńnɛ: Á pínki áni fuma gwãaniala, zaakũ ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Mani sãdãri lɛ́, sãnↄ ni fãkↄ̃a. 32 Ama ma vunaa gbɛra mani doárɛ arɛ gɛna Galili. 33 Akũ Pita pìnɛ: Bee tó ò fùmma ń pínki, mani fumma zikiro. 34 Akũ Yesu pìnɛ: Yãpuran matɛn onnɛ, gwãaniala ari ko gↄ̃ gɛ́ lɛ́ zu, ĩni ledi kpámai gɛ̃̀n aakↄ̃. 35 Pita pìnɛ: Bee tó mani sù mà ga kũnwo, mani ledi kpányĩ zikiro. Akũ a ìbanↄ ò lɛ se ń pínki. 36 Akũ Yesu kũ a ìbanↄ kà gu kũ òdi pi Gɛtɛsɛmani, akũ à pìńnɛ: À vutɛ la ari mà gɛ́ adua kɛ zã̀ dire. 37 À Pita kũ Zebedi nɛ́ gbɛ̃nↄn planↄ sɛ̀ à gɛ̀ɛ kũńwo. A pↄ sira kũ̀ à nɛ̀sɛyↄkↄ sì. 38 Akũ à pìńnɛ: Ma pↄ sira kũ̀ manamana ari ga lɛ́i. À zɛ la à itɛ̃ kɛ kũmao. 39 Kũ à gɛ̀ɛ arɛ fíti, akũ à kùtɛ zĩtɛ à adua kɛ̀ à pì: Baa, tó ani sí kɛ, ǹ tó toko'i díkĩna gɛ̃tɛmala. Ama adi kɛ lákũ má yei nàro, séde lákũ ń yei nà. 40 Akũ a ɛ̀ra à sù à a ìbanↄ lè, òtɛn i o. Akũ à pì Pitanɛ: Lɛn yá? Ádi fↄ̃ a itɛ̃ kɛ̀ kũmao bee awa doroo? 41 À itɛ̃ kɛ àgↄ̃ adua kɛ de àsun fu yↄ̃ogwanaaaro yãi. Nini yei, ama mɛ̀ɛ busɛ. 42 À kɛ̃̀ḿma a gɛ̃̀n plade, à adua kɛ̀ à pì: Baa, tó toko díkĩna ni gɛ̃tɛmala a í minaa sariro, ǹ tó n pↄyenyĩna kɛ. 43 Kũ à ɛ̀ra à sù à ń lé, òtɛn i o dↄ, zaakũ òtɛn idekũ dɛdɛ. 44 Akũ à ń tón dↄ, à gɛ̀ɛ à wɛ́ kɛ̀ a gɛ̃̀n aakↄ̃de, à yã dokↄ̃nↄ pìi ò dↄ. 45 Akũ à ɛ̀ra à sù a ìbanↄ kĩnaa à pìńnɛ: Átɛn i o, átɛn kámma bo ari teran yá? À gwa! Gↄrↄ kà kãni. Ò Bisãsiri Nɛ́ kpà durunnakɛrinↄa. 46 À futɛ ò tá. Gbɛ̃ kũ à ma nańnɛ ń ↄĩ tɛn su. 47 Kũ à kpɛ́ àtɛn yã pì o, akũ Yudasi, a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ doke sù kũ pario, ò fɛ̃nɛdanↄ kũna kũ gònↄ, ò bò sa'orikinↄ kũ Yuda gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kĩnaa. 48 Bonkpɛde pì sↄ̃, à sèedaa òńnɛ à pì: Gbɛ̃ kũ mani lɛ́ pɛ́a, àkũmɛ gwe. À a kũ. 49 Akũ à mìi dↄ̀ Yesua gↄ̃̀nↄ à pì: Fↄↄ, Rabi! Akũ à lɛ́ pɛ̀a. 50 Yesu pìnɛ: Ma gbɛ̃, ǹ n kɛna kɛ! Akũ ò sù ò ↄ pɛ̀tɛ Yesua ò a kũ̀. 51 Akũ Yesu gbɛ̃nↄ do a fɛ̃nɛda wòto, à sa'oriki zↄ̃kↄ̃ zĩ̀rii lɛ̀o à a sã gò. 52 Akũ Yesu pìnɛ: Ǹ n fɛ̃nɛda sↄtↄ a plɛn. Zaakũ gbɛ̃ kũ à zɛ̀ kũ fɛ̃nɛdao, fɛ̃nɛda mɛ́ ani a dɛ. 53 Tó má ye ma De malaika zĩ̀karinↄ gbarɛmɛnɛ gↄ̃̀nↄ de gã̀ kuri awɛɛplanↄla, ń dↄ̃ mani fua mà a wɛ́ kɛan yá? 54 Tó ma kɛ̀ lɛ sↄ̃, deran yã kũ ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì ani kɛ lɛ ni kɛɛ? 55 Akũ Yesu pì parinɛ: Kpãni wɛ́dewɛn ma ũ kũ a su à ma kũ kũ fɛ̃nɛdanↄ kũ gònↄo yá? Madìgↄ̃ vutɛ Luda ↄnn lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà madìgↄ̃ yã daárɛ, ádi ma kũro. 56 Ama yã pìi kɛ̀ pínki, de yã kũ annabinↄ kɛ̃̀ Luda yãn kɛ yãi. Akũ a ìbanↄ bàa lɛ̀ ń pínki ò a tòn. 57 Gbɛ̃ kũ ò Yesu kũ̀nↄ gɛ̀ɛ kãao sa'oriki zↄ̃kↄ̃ Kayafa bɛa. Ludayãdannɛrinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kakarana gwe. 58 Pita tɛ́ a kpɛ zã̀ dire ari sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ pìi bɛa. À gɛ̃̀ ↄnn, à vùtɛ kũ dogarinↄ de à yã pìi mìdɛna e. 59 Sa'orikinↄ kũ Yuda yãkpatɛkɛrinↄ ń pínki tɛn sèeda wɛtɛ Yesua ò a dɛ. 60 Bee kũ gbɛ̃nↄ sù ò ɛ́kɛyãnↄ dìdia dasi, adi kɛro. Kpɛkpɛ gbɛ̃nↄn pla kenↄ sù 61 ò pì: Gbɛ̃ pìi pì, áni fↄ̃ à Luda kpɛ́ wí, áni ɛra à bo gↄrↄ aakↄ̃ dagura sɛ́! 62 Akũ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ fùtɛ à zɛ̀ à pì Yesunɛ: Ń yãke vĩ ǹ weḿmaroo? Yã kũ òtɛn didimma dí de deraa? 63 Yesu yĩtɛ kpɛ̃n, akũ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ pìi pìnɛ: Ma nannɛ Luda Wɛ̃̀ndidei, ǹ owɛrɛ tó Luda Nɛ́ Arumasihumɛ n ũ. 64 Yesu wèa à pì: Lɛn n ò lɛ. Makũ sↄ̃, matɛn oárɛ, zaa gbãra áni Bisãsiri Nɛ́ e vutɛna Gbãnasĩndapinkide ↄplai, akũsↄ̃ áni a suna e ludambɛ lukun. 65 Akũ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ pì a utanↄ gà à kɛ̃̀ à pì: A dↄkɛ̀ kũ Ludao! À kɛ̀ dera ótɛn sèedade pãnde kenↄ wɛtɛ dↄↄ? A mà lákũ à dↄkɛ̀ kũ Ludao nà. 66 Yã kpaten a zɛo teraa? Akũ ò wèa ò pì: A taari kà ò a dɛ. 67 Akũ ò lɛ́'i sù a ãnnwa, ò a lɛ̀lɛ kũ okũo. Gbɛ̃kenↄ a sãn kɛ̀kɛ 68 ò pì: Arumasihu, ǹ annabikɛyã o ǹ gbɛ̃ kũ à n lɛ owɛrɛ. 69 Pita vutɛna ↄnn, akũ zↄ̀nↄkpare ke sù à pìnɛ: Mↄkↄ̃n sↄ̃ ndìgↄ̃ kú lɛɛlɛ kũ Galili gbɛ̃ Yesu pìiomɛ. 70 Akũ à ledi kpà ń pínki wára à pì: Mádi yã kũ ntɛn o dↄ̀rↄ dↄ̃ro. 71 Akũ à fùtɛ à gɛ̃̀ gãnun. Nↄgbɛ̃ pãnde a è, akũ à pì gbɛ̃ kũ ò kú gwenↄnɛ: Gbɛ̃ díkĩna lɛɛlɛ kũ Yesu Nazɛraomɛ. 72 Pita ɛ̀ra à ledi kpà à la dà à pì: Má gbɛ̃ pì dↄ̃ro. 73 Kũ à kɛ̀ saa fíti, gbɛ̃ kũ ò zɛna gwenↄ nà Pitai ò pì: Yãpuramɛ, ń gbɛ̃ domɛ n ũ, zaakũ ó n dↄ̃ n yã'onaaamɛ. 74 Akũ à fùtɛ à a zĩda kà à la dà à pì: Má gbɛ̃ pì dↄ̃ro. Zaa gwe gↄ̃̀nↄn ko lɛ́ zù. 75 Akũ yã kũ Yesu òo dↄ̀ Pitagu kũ à pì, ari ko gↄ̃ gɛ́ lɛ́ zu, ani ledi kpáai gɛ̃̀n aakↄ̃. Akũ Pita bò bàai à pↄsira ↄ́ↄ dↄ̀.

Matthew 27

1 Kũ gu dↄ̀ kↄnkↄkↄnkↄ sa'orikinↄ kũ Yuda gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ ń pínki yã gↄ̃̀gↄ̃ Yesui de ò a dɛ. 2 Ò a yĩ̀, akũ ò gɛ̀ɛ ò a nà bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ Pilatinɛ a ↄ̃i. 3 Kũ Yudasi kũ à bò a kpɛ è yã dàala, à gↄ̃̀ díndↄ̃mɛnɛ gũn, akũ à gɛ̀ɛ andurufu ↄgↄ mɛ̀n baraakurii pì ɛra sa'orikinↄnɛ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ 4 à pìńnɛ: Ma durunna kɛ̀, ma taarisaride kpà gai. Akũ ò pìnɛ: Ó bàka ũgbaa? N yãn gwe. 5 Akũ Yudasi ↄgↄ pìi zù Luda kpɛ́n, akũ à tà à gɛ̀ɛ à a zĩda lòko. 6 Akũ sa'orikinↄ ↄgↄ pìi sɛ̀tɛ ò pì: Ɔgↄ pì kana Luda kpɛ́ ↄgↄdaki gũn zɛ́ vĩro, zaakũ gbɛ̃dɛ'ↄgↄmɛ. 7 Kũ ò yã gↄ̃̀gↄ̃, akũ ò orobori gbĩ̀dãki lù kũ ↄgↄ pìio nibↄnↄ vĩki ũ. 8 Abire yãi ari kũ a gbãrao òdi pi zĩtɛ pìinɛ Zĩtɛ Arude. 9 Akũ yã kũ annabi Ilimia òo kɛ̀ à pì: Ò andurufu ↄgↄ mɛ̀n baraakurii pìi sɛ̀tɛ, ↄgↄ kũ Isarailanↄ zɛ̀o ò kpà a yã musu pìi, 10 akũ ò orobori gbĩ̀dãki lùo, lákũ Dikiri dìtɛmɛnɛ nà. 11 Yesu zɛna bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ arɛ. Akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì a là à pì: Mↄkↄ̃n Yudanↄ kína ũ yá? Yesu wèa à pì: Lɛn n ò lɛ. 12 Gↄrↄ kũ sa'orikinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ tɛn yã didia, adi yãke weḿmaro. 13 Akũ Pilati pìnɛ: Ńdi yã dasi kũ òtɛn didimma maroo? 14 Ama Yesu dí yãke o yã pìnↄ doke musuro, akũ yã pìi bò bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi sarɛ manamana. 15 Vĩnla dikpɛ zĩ pínki bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi dì purusunanↄ do kũ gbɛ̃nↄn yei gbarɛńnɛ. 16 Gↄrↄ kũ̀a sↄ̃ purusuna tↄ́de kú gwe òdi pi Baraba. 17 Kũ pari kàkara, akũ Pilati ń lá à pì: Dín á ye mà gbarɛárɛɛ? Baraban yá, ke Yesu kũ òdi pi Arumasihu? 18 Zaakũ à dↄ̃ kũ nɛ̀sɛgↄ̃ba vĩna kũ Yesuo yãin ò a kpàawa. 19 Gↄrↄ kũ Pilati vutɛna a gbĩ̀gbaaa, a nanↄ gbɛ̃ zĩ̀a à pì: Ǹsun yãke kɛ gbɛ̃ mana pìinɛro, zaakũ nana kũ ma ò a yã musu gĩa gwãani wari dↄ̀ma manamana. 20 Sa'orikinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ nàkara gbɛ̃nↄa ò Baraba gbɛka, ò pi ò Yesu dɛ. 21 Akũ bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi ń lá à pì: Gbɛ̃nↄn pla pìnↄ gũn, dín á ye mà gbarɛárɛɛ? Akũ ò pì, Barabamɛ. 22 Akũ Pilati ń lá à pì: Bↄ́n mani kɛ kũ Yesu kũ òdi pi Arumasihuoo? Gbɛ̃ sĩnda pínki pì: Ǹ a pá lía. 23 Akũ à ń lá à pì: Bↄ́ dàan à kɛ̀ɛ? Akũ ò wiki lɛ̀ ò kàra ò pì: Ǹ a pá lía. 24 Kũ Pilati è áni fↄ̃ à yãke kɛro, zuka tɛn kara, akũ à í dã̀, à a ↄ pìpi gbɛ̃nↄ wára à pì: Ma ↄ bↄ̀tɛ gbɛ̃ pì gana yãn. Á yãmɛ. 25 Akũ gbɛ̃ pìnↄ pì: A dɛna yã wí ó musu kũ ó nɛ́nↄ. 26 Akũ à Baraba gbàrɛńnɛ, à pì ò Yesu gbɛ̃ kũ flã̀ao ò a pá lía. 27 Akũ Pilati sozanↄ gɛ̃̀ kũ Yesuo bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì bɛa, akũ ò ń gã̀ kàkara pínki ò lìkai. 28 Ò a pↄ́nↄ bↄ̀tɛa ò arukĩmba tɛ̃ra dànɛ, 29 akũ ò lɛ̀ fùraa tã̀ ò kùnɛ, ò leba nànɛ a ↄplan gò ũ. Akũ òtɛn kútɛkutɛnɛ, òtɛni a fobo òtɛn pi: Fↄↄ, Yudanↄ kína! 30 Ò lɛ́'i sùa, ò leba pìi sɛ̀ ò a lɛ̀o a mìia. 31 Kũ ò a fobò ò làka, akũ ò arukĩmba pìi gòala ò a zĩda pↄ́kasanↄ dànɛ, akũ òtɛn gɛ́ a pá lía. 32 Kũ ò bↄ̀tɛ òtɛn gɛ́, ò dàkarɛ kũ Sirɛni gbɛ̃ kũ òdi pi Simↄo, akũ ò gã nàa à Yesu lígbãndurukpana sɛ́. 33 Akũ ò kà gu kũ òdi pi Gↄgↄta kũ à pì mìtokoki. 34 Akũ ò sèwɛ̃ kũ ò yã̀katɛ kũ ɛzɛo dↄ̀nɛ à mi. Kũ à í kɛ̀, akũ à gì mii. 35 Kũ ò a pà lía, akũ ò kàpaa kpà ò a pↄ́kasanↄ kpàatɛkↄ̃nɛ. 36 Akũ ò vùtɛ òtɛni a dãkpã gwe. 37 Ò yã kũ ò dìaa kɛ̃̀ ò nà a mìla ò pì: Yudanↄ kína Yesun dí. 38 Akũ ò kpãni wɛ́dewɛnↄ pà lía a sarɛ gbɛ̃nↄn pla, gbɛ̃ do a ↄplai, gbɛ̃ do a ↄzɛi. 39 Gbɛ̃ kũ òtɛn gɛ̃ zɛ́la gwenↄ tɛni ń mì kɛ dékũdekũ, òtɛni a sↄ̃sↄ̃ 40 ò pì: Mↄkↄ̃n kũ n pì ĩni Luda kpɛ́ wí ǹ ɛra ǹ bo gↄrↄ aakↄ̃ daguran gweroo? Tó mↄkↄ̃mmɛ Luda Nɛ́ ũ, ǹ n zĩda sura ba ǹ kipa lía. 41 Lɛmɛ dↄ sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ tɛni a fobo lɛ ò pì: 42 À gbɛ̃ pãndenↄ sura bà, ama ani fↄ̃ à a zĩda sura baro. Isarailanↄ kínanloo? À kipa lía tera, óni a náani kɛ. 43 À Luda náani vĩ. Tó Luda yei, à a bo sà, zaakũ à pì akãamɛ Luda Nɛ́ ũ. 44 Bee kpãni kũ ò ń pá lía lɛɛlɛnↄ tɛni a sↄ̃sↄ̃ lɛ dↄ. 45 Kũ ifãntɛ̃ kà mìdangura, akũ gusira dà bùsuu pìla pínki ari fãnantɛ̃ mↄ̀ aakↄ̃. 46 Fãnantɛ̃ mↄ̀ aakↄ̃n Yesu wiki lɛ̀ gbãnagbãna à pì: Ɛloi, Ɛloi, lɛma sabatani! Abirekũ pì, ma Luda, ma Luda, à kɛ̀ dera n ma tonn? 47 Kũ gbɛ̃ kũ ò zɛna gwe kenↄ yã pìi mà, akũ ò pì: Dake tɛn Iliasu sísi. 48 Zaa gwe gↄ̃̀nↄ ń gbɛ̃ do bàa lɛ̀ à gɛ̀ɛ à sako sɛ̀ à dà sèwɛ̃ kpã̀kpãa gũn, à fĩ̀fĩ lebaa, akũ à dↄ̀ Yesunɛ à mi. 49 Akũ gbɛ̃ kparanↄ pì: À zɛ gĩa ò gwa tó Iliasu ni su à a sura ba. 50 Yesu ɛ̀ra à wiki gbãna lɛ̀ dↄ, akũ à a wɛ̃̀ndii gbàrɛ. 51 Akũ Luda kpɛ́ lábure kɛ̃̀kↄ̃a pla bona musu suna zĩtɛ. Zĩtɛ yĩ̀gãyĩgã, gbɛ̀nↄ pàrapara, 52 miranↄ wɛ̃̀wɛ̃, akũ Luda gbɛ̃nↄ fùtɛ bona gan dasi. 53 Yesu vuna gan gbɛra ò bↄ̀tɛ miran, ò gɛ̃̀ Luda wɛ̃tɛn, gbɛ̃nↄ ń é dasi. 54 Kũ sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kũ a gbɛ̃ kũ òtɛn Yesu dãkpãnↄ zĩtɛ yĩgãyĩgãnaa pìi è kũ yã kũ ò kɛ̀nↄ pínki, vĩna ń kũ manamana ò pì: Yãpuramɛ Luda Nɛ́n gbɛ̃ dí ũ. 55 Nↄgbɛ̃nↄn kú gwe dasi, òtɛn gu gwa zã̀ dire. Ò tɛ́ Yesui bona Galilimɛ, òdigↄ̃ pↄ́ble kɛnɛ. 56 Ń tɛ́n Mariama Magadalɛni kun kũ Mariamao Yamisi kũ Yusufuo da kũ Zebedi nɛ́nↄ dao. 57 Kũ ↄkↄsi kɛ̀, Arimatea gbɛ̃ ↄgↄde kũ òdi pinɛ Yusufu sù. Yesu ìbaamɛ dↄ. 58 À gɛ̀ɛ à Yesu gɛ̀ɛ gbɛ̀ka Pilatia, akũ Pilati pì ò kpáa. 59 Kũ Yusufu gɛ̀ɛ pìi sɛ̀, a táaru biza dufu fĩ̀fĩa, 60 à a dà a zĩda gbɛ̀wɛɛ kũ ò sↄ̀ mira ũ gũn. Akũ à gbɛ̀ gbɛ̃̀ntɛ̃ɛ gbigiri kɛ̀ à tà wɛ̀ɛ pìlɛ à tà. 61 Mariama Magadalɛni kũ Mariama pãnde pìio vutɛna gwe, ò arɛdↄna miraa. 62 Kũ gↄrↄ lìtɛ, kámmabogↄrↄ zĩ kà, akũ sa'orikinↄ kũ Farisinↄ gɛ̀ɛ Pilati kĩnaa lɛɛlɛ 63 ò pì: Yã kũ gbɛ̃kɛkɛrii pìi ò a bɛ̃nɛ zĩ dↄógu à pì, gↄrↄ aakↄ̃ gbɛra áni vu. 64 Ǹ tó ògↄ̃ mira pì dãkpã ari a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ. Tó lɛnlo, a ìbanↄ ni su ò a gɛ̀ sɛ́ kpãni, oni o gbɛ̃nↄnɛ à fùtɛ bona gan. Ɛ́kɛ kpɛ bire nigↄ̃ de a káakupↄla. 65 Akũ Pilati pìńnɛ: À sozanↄ sí à gɛ́ à mira pì dãkpã lákũ áni fↄ̃ nà. 66 Akũ ò gɛ̀ɛ ò sèedaa kɛ̀ miragbɛɛa, ò sozanↄ tò gwe ògↄ̃ dãkpã.

Matthew 28

1 Kámmabogↄrↄ gbɛra azumanɛnna zĩ kↄnkↄkↄnkↄ Mariama Magadalɛni kũ Mariama pãnde pìio bò ò gɛ̀ɛ mira gwa. 2 Akũ zĩtɛ yĩ̀gãyĩgã gbãnagbãna, zaakũ Dikiri malaika ke bò musu, à sù à gbɛ̀ɛ pì gbigiri kɛ̀ à gò mira lɛ́a, akũ à vùtɛa. 3 A ãn de lán legũpinaa bà, a uta de pú táitai lán buu bà. 4 Vĩna gudãkpãrinↄ kũ̀, òtɛn lukaluka, akũ ò gↄ̃̀ sã̀ii. 5 Akũ malaika pìi pì nↄgbɛ̃ pìnↄnɛ: Àsun tó vĩna á kũro. Má dↄ̃ kũ Yesu kũ ò pà líaan átɛn wɛtɛ. 6 À kú laro, à fùtɛ lákũ à ò nà. À mↄ́ à gu kũ ò a wùtɛn gwa, 7 á gɛ́ à o a ìbanↄnɛ likalika à fùtɛ bona gan. Ani dońnɛ arɛ gɛna Galili. Gwen áni a en. Ma òárɛn gwe. 8 Akũ ò bò miran likalika kũ vĩnao, ama ń pↄ nna zↄ̃kↄ̃. Ò bàa lɛ̀ òtɛn gɛ́ a baaru kpá a ìbanↄnɛ. 9 Akũ Yesu dàńlɛ gↄ̃̀nↄ, à fↄ kpàḿma. Kũ ò nài, ò donyĩ kɛ̀nɛ, akũ ò ↄ nà a gɛ̀sɛkpɛa. 10 Akũ Yesu pìńnɛ: Àsun tó vĩna á kũro. À gɛ́ à o ma gbɛ̃nↄnɛ ò gɛ́ Galili. Gwen oni ma en. 11 Kũ nↄgbɛ̃nↄ tà, akũ soza gudãkpãri kenↄ gɛ̃̀ wɛ̃tɛ gũn, ò yã kũ ò kɛ̀nↄ ò sa'orikinↄnɛ pínki. 12 Akũ sa'oriki pìnↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ sìsi, ò yã gↄ̃̀gↄ̃, akũ ò ↄgↄ zↄ̃kↄ̃ↄ kpà sozaa pìnↄa gusarɛ 13 ò pì: À pi a ìbanↄ mɛ́ ò sù gwãani, ò a gɛ̀ɛ sɛ̀ kpãni gↄrↄ kũ átɛn i o. 14 Tó bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ yã pìi mà, óni kútɛ kɛ́nɛ, áni bo yãketen. 15 Sozanↄ ↄgↄ pìi sì, akũ ò kɛ̀ lákũ ò dàńnɛ nà. Akũ yã pìi gↄ̃̀ Yudanↄnɛ baaru ũ ari kũ a gbãrao. 16 Yesu ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛdonↄ gɛ̀ɛ Galili kpi kũ à a ki gↄ̃̀gↄ̃ńnɛ yã musu. 17 Kũ ò a è, ò donyĩ kɛ̀nɛ, ama ń gbɛ̃kenↄ tɛn sika kɛ. 18 Akũ Yesu nàńyĩ à pìńnɛ: Luda musu kũ zĩtɛo iko pínki kpàma. 19 Abire yãi à gɛ́ à buri sĩnda pínki kɛ ma ìbanↄ ũ, à ń da'itɛ kɛ kũ De Luda tↄ́o kũ a Nɛ́ tↄ́o kũ a Nini tↄ́o, 20 à yã kũ má dìtɛárɛnↄ dańnɛ ògↄ̃ kũna pínki. À ma, manigↄ̃ kú kãáo gↄrↄ sĩnda pínki ari andunia gɛ́ lákao.

Mark 1

1 Luda Nɛ́ Yesu Kirisi baarun dí. 2 À nàa lákũ à kú annabi Isaya takada gũn nà à pì: Mani ma zĩ̀ri gbarɛ n ã à zɛ́ kɛkɛnnɛ. 3 À baarukparii kòto ma dↄ gbárannan àtɛn pì: À zɛ́ kɛkɛ Dikirinɛ, à zɛ́ kotinanↄ poronɛ súsu. 4 Lɛn Yahaya Da'itɛkɛri sù gbárannan lɛ, àtɛn waazi kɛ gbɛ̃nↄnɛ à pì ò nɛ̀sɛ litɛ ò da'itɛ kɛ, Luda ni ń durunnanↄ kɛ̃ḿma. 5 Yudea bùsudenↄ kũ Yurusalɛmudenↄ gɛ̀ɛ a kĩnaa ń pínki. Òdi ń durunnanↄ o gupuraa, akũ àdi ń da'itɛ kɛ Yodai. 6 Yahaya dìgↄ̃ pↄ́kasa kũ ò tã̀ kũ lakumi kãonↄ dana, àdi bára asa dↄ a pi. Kwa kũ zↄ́'ioomɛ a pↄ́ble ũ. 7 À waazi kɛ̀ à pì: Gbɛ̃ke ni su ma gbɛra a gbãna demala. Mádi ká mà kútɛ mà a kyate bobonɛro, 8 madì á da'itɛ kɛ kũ íomɛ, àkũ mɛ́ ani á da'itɛ kɛ kũ Luda Ninio. 9 Gↄrↄ birea Yesu bò Nazɛra, Galili bùsun, à sù, akũ Yahaya a da'itɛ kɛ̀ Yodai. 10 Kũ Yesu bikũ̀ gↄ̃̀nↄ, à è ludambɛ tɛn wɛ̃kↄ̃a, Luda Nini tɛn suawa lán potɛ̃nɛ bà. 11 Akũ à kòtoo mà bona ludambɛ à pì: Mↄkↄ̃mɛ ma nɛ́ mɛ̀n do légelege yenyĩde ũ, kũ ma pↄ nnamma manamana. 12 Akũ Luda Nini a gbàrɛ gbárannan gↄ̃̀nↄ, 13 akũ à kú gwe kũ nↄ̀bↄsɛ̃ntɛnↄ ari gↄrↄ bupla, Setan tɛni a yↄ̃ à gwa. Akũ malaikanↄ sù ò kpài. 14 Yahaya kũnaa gbɛran Yesu tà Galili, àtɛn baaru nna kũ à bò Luda kĩnaa kpá 15 à pì: A gↄrↄ kà, kpata kũ à bò Luda kĩnaa kà kãni. À nɛ̀sɛ litɛ à baaru nna pì sí. 16 Kũ Yesu tɛn do Galili sɛ̀bɛɛi, à Simↄ kũ a dakũna Anduruoo è, òtɛn birigi kpá sɛ̀bɛɛ pìn, zaakũ sↄrↄkↄnↄmɛ. 17 Akũ Yesu pìńnɛ: À mↄ́ à tɛ́mai, mani á kɛ gbɛ̃wɛtɛrinↄ ũ. 18 Zaa gwe gↄ̃̀nↄ ò ń biriginↄ tòn ò bò ò tɛ̀i. 19 Kũ à gɛ̀ɛ arɛ fíti, à Zebedi nɛ́ Yamisi è kũ a dakũna Yuhanao. Ò kú gó'itɛ gũn, òtɛni ń biriginↄ kɛkɛ. 20 À ń sísi gↄ̃̀nↄ, akũ ò ń de Zebedi kũ zamalingakɛrinↄ tò gó gũn gwe ò bò ò tɛ̀i. 21 Ò gɛ̀ɛ Kapɛnamu. Kũ kámmabogↄrↄ kà, Yesu gɛ̀ɛ aduakɛkpɛn, àtɛn yã dańnɛ. 22 A yãdannɛnaa bò ń sarɛ, zaakũ àdi dańnɛ kũ ikooomɛ, adi kɛ lán ludayãdannɛrinↄ pↄ́ bànlo. 23 Gↄrↄ birea gↄ̃gbɛ̃ tãnade ke kú aduakɛkpɛn gwe. À wiki lɛ̀ à pì: 24 Bↄ́n ó vĩ kↄ̃ ↄ̃ii, Yesu Nazɛra? N su ǹ ó kakatɛn yá? Má dↄ̃ gbɛ̃ kũ ń de a ũ, mↄkↄ̃mmɛ Luda gbɛ̃ kũ à kú adona ũ. 25 Akũ Yesu gì tãna pìinɛ à pì: Ǹ yĩtɛ! Ǹ go gbɛ̃ pìia. 26 Akũ tãna pì a yĩ̀gãyĩgã à wiki gbãna lɛ̀, akũ à gòa. 27 Bídi gbɛ̃nↄ kũ̀ ń pínki, òtɛn kↄ̃ lala: Bↄ́ taka buri yãn díi? Yãdannɛna dufun yá? Àdi yã dańnɛ kũ ikooo fá! Bee kũ tãnanↄ, tó à yã dìtɛńnɛ, òdi a yã mamɛ. 28 Akũ kãnto a tↄ́ dà Galili bùsula pínki. 29 Kũ Yesu bò aduakɛkpɛn, akũ à tà Simↄ kũ Anduruo bɛa gↄ̃̀nↄ kũ Yamisio kũ Yuhanao. 30 Simↄ nanↄ da wútɛna, mɛ̀wãna a kũ̀, akũ ò a yã ò Yesunɛ gↄ̃̀nↄ. 31 À gɛ̀ɛ a kĩnaa à a kũ̀ a ↄa à a fùtɛ. Akũ a sikonnaa pìi wèrea ari à pↄ́ble kɛ̀ńnɛ. 32 Kũ ↄkↄsi kɛ̀, ifãntɛ̃ tɛn gɛ̃ kpɛ́n, ò sùnɛ kũ gyãrenↄ kũ tãnadenↄ ń pínki. 33 Wɛ̃tɛdenↄ kàkara a kpɛ́ kpɛ́lɛlɛa ń pínki. 34 À gbɛ̃nↄ kɛ̃̀kↄ̃a dasi kũ gyã buri sĩnda pínkio, à tãnanↄ gò gbɛ̃nↄa dasidasi. Àdi tãnanↄ gba zɛ́ ò yã oro, zaakũ ò dↄ̃ gbɛ̃ kũ à de a ũ. 35 Kↄnkↄkↄnkↄ Yesu fùtɛ à bò à gɛ̀ɛ sɛ̃̀n gusarɛ, àtɛn adua kɛ gwe. 36 Akũ Simↄ kũ a gbɛ̃nↄ pɛ̀tɛi. 37 Kũ ò bòa, ò pìnɛ: Gbɛ̃ sĩnda pínki tɛni n gbɛka. 38 Akũ à pìńnɛ: Ò gɛ́ gu pãndea lakutu kũ à kú ó sarɛnↄ gũn, mani waazi kɛ gwe dↄ, zaakũ abire yãin ma su. 39 Lɛmɛ àdigↄ̃ kure Galili bùsu gu sĩnda pínkia lɛ, àdigↄ̃ waazi kɛ ń aduakɛkpɛnↄ gũn àdigↄ̃ tãnanↄ gogoḿma. 40 Akũ kusude ke sù a kĩnaa à kùtɛ à wɛ́ kɛ̀a à pì: Tó ń yei, ĩni fↄ̃ ǹ ma werekↄ̃a swáswa. 41 À kɛ̀ Yesunɛ wɛ̃nda, akũ à ↄ bò à kɛ̀a à pì: Má yei, ǹ gↄ̃ swáswa. 42 Zaa gwe gↄ̃̀nↄ a kusu làka à gↄ̃̀ swáswa. 43 Akũ Yesu a gbàrɛ gↄ̃̀nↄ à gìnɛ à pì: 44 Ǹsun o gbɛ̃ke maro. Ǹ gɛ́ ǹ n zĩda mↄ sa'oriinɛ, ǹ sa'opↄ kũ Musa dìtɛ kpá n werekↄ̃ana sèeda ũ gbɛ̃nↄnɛ. 45 Kũ à bò, à gɛ̀ɛ àtɛn yã pì o'ońnɛ. Yã pìi dàgula, akũ Yesu dì fↄ̃ à gɛ̃ wɛ̃tɛn gupuraa doro. Àdigↄ̃ kú sɛ̃̀n gusarɛmɛ, akũ òdigↄ̃ bo gu sĩnda pínkia ògↄ̃ su a kĩnaa.

Mark 2

1 Gↄrↄ pla gbɛra Yesu ɛ̀ra à tà Kapɛnamu. Kũ ò mà à kú bɛ, 2 akũ ò kàkarai dasidasi, gɛ̃ki kun doro bee kpɛ́lɛlɛa, àtɛn Luda yã ońnɛ. 3 Akũ ò sùnɛ kũ gbɛ̃ kↄ̃̀nↄkunaao, gbɛ̃nↄn siikↄ̃ mɛ́ ò a sɛna. 4 Kũ odi le ò nà kãao Yesuiro pari yãi, akũ ò dìdi kãao kpɛ́ musu, ò kpɛ́ fↄ̃̀ gu kũ Yesu kunwa. Kũ ò fↄ̃̀, akũ ò gyãre pìi kìpa kũ a wútɛbↄↄo. 5 Kũ Yesu è ò a náani vĩ, à pì gbɛ̃ kↄ̃̀nↄkunaa pìinɛ: Ma gbɛ̃, n durunnanↄ kɛ̃̀mma. 6 Ludayãdannɛri kenↄ vutɛna gwe òtɛn o ń nɛ̀sɛɛ gũn: 7 Bↄ́yãi gbɛ̃ dí tɛn o lɛɛ? Àtɛn dↄkɛ kũ Ludaomɛ! Dí mɛ́ ani fↄ̃ à durunnanↄ kɛ̃ḿma, tó adi kɛ Luda ado baasiroo? 8 Gwe gↄ̃̀nↄ Yesu dↄ̃̀ a nɛ̀sɛɛ gũn laasun kũ òtɛn lɛ́, akũ à ń lá à pì: Bↄ́yãi átɛn laasun bire taka lɛ́ á nɛ̀sɛɛ gũnn? 9 Tó ma pì gbɛ̃ kↄ̃̀nↄkunaa pìinɛ a durunnanↄ kɛ̃̀a, ke tó ma pì à futɛ à a wútɛbↄ sɛ́ à táa o, a kpate mɛ́ à aragaa? 10 Ma ò lɛ de àgↄ̃ dↄ̃ kũ Bisãsiri Nɛ́ durunnanↄ kɛ̃mmana iko vĩ zĩtɛ lamɛ. Akũ à ò gbɛ̃ kↄ̃̀nↄkunaa pìinɛ à pì: 11 Ma ònnɛ ǹ futɛ ǹ n wútɛbↄ sɛ́ ǹ tá bɛ. 12 Akũ à fùtɛ gↄ̃̀nↄ à a wútɛbↄↄ pìi sɛ̀ à bòo gbɛ̃nↄ wára ń pínki. Yã pìi bò ń sarɛ, akũ ò Luda tↄ́ bò ò pì: Ódi yã dí taka e yãro. 13 Yesu ɛ̀ra à bò à gɛ̀ɛ sɛ̀bɛ lɛ́a. Òtɛn su a kĩnaa dasidasi, akũ àtɛn yã dańnɛ. 14 Gↄrↄ kũ àtɛn gɛ̃tɛ, akũ à Alafeu nɛ́ Levi è vutɛna a bɛ'ↄgↄsikin. À pìnɛ: Ǹ mↄ́ ǹ tɛ́mai. Akũ à fùtɛ à tɛ̀i. 15 Zĩkea kũ Yesu tɛn pↄ́ ble Levi pì bɛa, bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ kifirinↄ tɛn pↄ́ ble kãao dasi kũ a ìbanↄ lɛɛlɛ. Zaakũ gbɛ̃ bire takanↄn tɛ́i dasi. 16 Farisi kũ òdi Luda yã dańnɛnↄn kú gwe. Kũ ò è Yesu tɛn pↄ́ ble lɛɛlɛ kũ bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ kifirinↄ, akũ ò a ìbanↄ là ò pì: Bↄ́yãin àtɛn pↄ́ ble lɛɛlɛ kũ bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ kifirinↄoo? 17 Kũ Yesu yã pìi mà, à pìńnɛ: Gbɛ̃ kũ à aafia vĩ bàka kú kũ likita yãoro, sé gyãre. Mádi su gbɛ̃ mananↄ sísiro, sé kifirinↄ. 18 Yahaya Da'itɛkɛri ìbanↄ kũ Farisinↄ tɛn lɛ́ yĩ, akũ ò sù ò Yesu là ò pì: Yahaya ìbanↄ kũ Farisi ìbanↄ dì lɛ́ yĩ, akũ n ìbanↄ dì yĩ sero bi? 19 Akũ Yesu pìńnɛ: Nↄsɛri gbɛ̃nↄ ni lɛ́ yĩ gↄrↄ kũ à kú kũńwo nↄsɛ gũn yá? Oi! Gↄrↄ kũ nↄsɛri kú kũńwo, oni lɛ́ yĩro. 20 A gↄrↄ ni su kũ oni nↄsɛri bo ń tɛ́. Gↄrↄ birean oni lɛ́ yĩ sà. 21 Òdi pↄ́lɛ dufu nambata di uta zĩlaro. Tó ò kɛ̀ lɛ, a dufu ni sↄ̃kũn oni kɛ̃kↄ̃a, uta zĩ fↄ̃na ni kara. 22 Òdi sèwɛ̃ dufu ká tùru zĩ gũnlo. Tó ò kɛ̀ lɛ, wɛ̃ pì ni tùru pũtã, wɛ̃ kũ tùruuo ni yaka ń pínki. Oi, òdi sèwɛ̃ dufu ká tùru dufu gũmmɛ. 23 Kámmabogↄrↄ zĩ kea Yesu tɛn pã buranↄla. Lákũ àtɛn gɛ́ nà a ìbanↄ pↄ́blewɛ wòro òtɛn só. 24 Akũ Farisinↄ pìnɛ: Ǹ gwa! Bↄ́yãin òtɛn yã kũ òdi kɛ kámmabogↄrↄ zĩro kɛɛ? 25 Akũ Yesu wèḿma à pì: Àdi a kyó kɛ ziki a è lákũ Dauda kɛ̀ gↄrↄ kũ àpii kũ a gbɛ̃nↄ tɛn takasi kɛ, kũ nà tɛni ń dɛroo? 26 Sa'oriki Abiata gↄrↄa à gɛ̃̀ Luda ↄnn, à burodi kũ ò kàtɛ Ludanɛɛ sò, kũ gbɛ̃ke a sona zɛ́ vĩro, sé sa'orinↄ, akũ à kpà a gbɛ̃nↄa. 27 Yesu ɛ̀ra à pìńnɛ dↄ: Luda kámmabogↄrↄ dìtɛ bisãsiri aafia yãimɛ. Adi kɛ kámmabogↄrↄn à bisãsiri kɛ̀iro. 28 Abire yãi Bisãsiri Nɛ́ iko vĩ kámmabogↄrↄa se.

Mark 3

1 Yesu ɛ̀ra à gɛ̀ɛ aduakɛkpɛn. Gↄ̃gbɛ̃ ke kú gwe a ↄ do íbana. 2 Gbɛ̃kenↄ tɛn Yesu tàasi ká, tó ani a werekↄ̃a kámmabogↄrↄ zĩ, de ò yã le ò dia. 3 Akũ Yesu pì gbɛ̃ kũ a ↄ íbanaa pìinɛ: Ǹ futɛ ǹ zɛ zàa gũn. 4 Akũ à ń lá à pì: Kámmabogↄrↄ zĩ à zɛ́ vĩ ò a mana kɛn yá, ke a vãni? Ò gbɛ̃ mì sín yá, ke ò dɛmɛ? Akũ odi yãke oro. 5 Yesu ń gwá pↄfɛ̃o à lìkai, zaakũ a pↄ yàka ń sãgbãna yãi. Akũ à pì gↄ̃gbɛ̃ pìinɛ: Ǹ n ↄ pìi poro. Kũ à pòro, akũ a ↄ pìi kɛ̀ a gbɛ̀n. 6 Akũ Farisinↄ bↄ̀tɛ ò gɛ̀ɛ ò yã gↄ̃gↄ̃ kũ kína Hɛrↄdu gbɛ̃nↄ gↄ̃̀nↄ, deran oni kɛ nà ò Yesu dɛ. 7 Yesu kũ a ìbanↄ ń zĩda gàńnɛ gwe ò gɛ̀ɛ sɛ̀bɛ lɛ́a. Akũ pari bò Galili ò tɛ̀i. 8 Gbɛ̃kenↄ bò Yudea dↄ kũ Yurusalɛmuo kũ Ɛdↄmu bùsuuo kũ Yoda barao kũ Tayao kũ Sidↄ̃o ò sù a kĩnaa dasidasi, kũ ò yã kũ àtɛn kɛnↄ baaruu mà yãi. 9 Pari yãi Yesu ò a ìbanↄnɛ ò gó'itɛ soru kɛarɛ, de òsun nakaraawaro yãi. 10 Zaakũ Yesu gbɛ̃nↄ wèrekↄ̃a dasi yãi, akũ gyãrenↄ tɛn nakaraa dasi de ò le ò ↄ naa. 11 Tãnadenↄ sↄ̃, tó ò a wɛ́ è, òdi su ò wútɛ a arɛmɛ, òdi wiki lɛ́ ò pi: Mↄkↄ̃mmɛ Luda Nɛ́ ũ. 12 Akũ Yesu dì gíńnɛ ò o gbɛ̃ kũ á de a ũ. 13 Kũ Yesu dìdi kpia, à gbɛ̃ kũ à yeinↄ sìsiai, akũ ò sù a kĩnaa. 14 Akũ à gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ dìtɛ ògↄ̃ kú kãao, de àgↄ̃ ń zĩ waazi kɛ, 15 ògↄ̃ iko vĩ ò tãnanↄ goḿma. À tↄ́ kpàńnɛ zĩ̀rinↄ. 16 Ń tↄ́n dí: Simↄ kũ à tↄ́ kpànɛ Pita. 17 Zebedi nɛ́ Yamisi kũ a dakũna Yuhanao. À tↄ́ kpàńnɛ Bↄanɛgɛ. Tↄ́ bire pì surapatammarinↄ. 18 Abire gbɛra Anduru, Filipi, Batↄlↄmiu, Matiu, Tomasi, Alafeu nɛ́ Yamisi, Tadeu, Simↄ Kokaride 19 kũ Yudasi Isikariↄti kũ à bò a kpɛo. 20 Kũ Yesu tà bɛ, akũ gbɛ̃nↄ ɛ̀ra ò kàkara dↄ dasi, akũ Yesu kũ a ìbanↄ dí zɛ́ le ò pↄ́ blè sero. 21 Kũ a bedenↄ yã pìi mà, ò dà zɛ́n ò a gbɛsɛ, zaakũ òtɛn pi ĩa kàamɛ. 22 Ludayãdannɛri kũ ò bò Yurusalɛmu ò sùnↄ pì: À Bɛlɛzɛbubu vĩ, tãnanↄ kína pì gbãnan àdi tãna gooḿma. 23 Akũ Yesu ń sísiai à yãlɛkↄ̃ana òńnɛ à pì: Setan ni fↄ̃ à a zĩda goḿma yá? 24 Tó kpata gbɛ̃nↄ ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ kↄ̃o, kpata pì ni gì kɛ yá? 25 Tó bɛ kɛ̃̀kↄ̃a lɛu pla, akũ ibɛrɛ kú ń dagura, bɛ pì ni gì kɛ yá? 26 Tó Setan ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ a zĩda gbɛ̃nↄ ò kɛ̃̀kↄ̃a, ani gì kɛro, ani mì dɛmɛ. 27 Gbɛ̃ke ni fↄ̃ à gɛ̃ gↄ̃sa gbãna kpɛ́n à a pↄ́nↄ sɛ́tɛro, séto à a yĩ̀ gĩa, gbasa à a kpɛ́ wara. 28 Yãpuran matɛn oárɛ, Luda ni gbɛ̃nↄ durunnanↄ kɛ̃ḿma kũ a tↄ́ vãni kũ òdi sísinↄ pínki, 29 ama tó gbɛ̃ Luda Nini tↄ́ vãni sìsi, ani kɛ̃aro, zaakũ ade durunna kũ àdi sí kɛ̃ḿmaro kɛ̀mɛ. 30 Yesu ò lɛ kũ ò pì à tãna vĩ yãimɛ. 31 Kũ a da kũ a dakũnanↄ kà, ò zɛ̀ bàai, akũ ò gbɛ̃ zĩ̀ ò a sísi. 32 Gbɛ̃nↄn vutɛna ò likai dasi, akũ ò pìnɛ: Ǹ gwa! N da kũ n dakũnanↄ zɛ bàai òtɛni n gbɛka. 33 Akũ à wèḿma à pì: Dín ma da kũ ma dakũnanↄ ũu? 34 Akũ à gbɛ̃ kũ ò vutɛnaainↄ gwà à pì: Ma da kũ ma dakũnanↄn dí. 35 Gbɛ̃ kũ àdi Luda pↄyenyĩna kɛmɛ ma dakũna kũ ma dãreo kũ ma dao ũ.

Mark 4

1 Yesu ɛ̀ra àtɛn yã dańnɛ sɛ̀bɛɛ sarɛ. Ò kàkarai dasidasi, akũ à gɛ̃̀ à vùtɛ gó'itɛn íla, gbɛ̃nↄ gↄ̃̀ katɛna sĩ̀sĩ bara sɛ̀bɛ lɛ́a ń pínki. 2 À yã dàńnɛ kũ yãlɛkↄ̃ananↄ dasi. Lákũ àtɛn dańnɛ nà à pì: 3 À sã kpá! Búbari ke mɛ́ à kun à bò à gɛ̀ɛ pↄ́wɛ fã. 4 Lákũ àtɛn fã nà, akũ a kenↄ lɛ̀tɛ zɛ́ gũn, bãnↄ sù ò blè. 5 A kenↄ lɛ̀tɛ gbɛ̀ sàraa musu, gu kũ à bùsu vĩ dasiro, akũ ò bùtɛ gↄ̃̀nↄ, kũ bùsuu gègete gwero yãi. 6 Kũ ifãntɛ̃ fùtɛ, akũ ò tɛ́ kũ̀ ò gàga, kũ ò zĩni vĩro yãi. 7 A kenↄ lɛ̀tɛ lɛ̀nↄ gũn, akũ lɛ̀ɛ fùtɛ à nàkaraḿma odi nɛ́ iro. 8 A kenↄ sↄ̃ ò lɛ̀tɛ zĩtɛ mana gũn. Ò bùtɛ ò fùtɛ ò nɛ́ ì, a kenↄ karanaa kɛ̀ baraakurikuri, kenↄ baaakↄ̃kↄ̃, kenↄ basↄsↄↄro. 9 Akũ Yesu pì: Gbɛ̃ kũ à sã vĩ à yã pì ma. 10 Kũ Yesu gòńnɛ gwe à kú ado, akũ a gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ kũ gbɛ̃ kũ ò kúinↄ sù ò yã pìnↄ mìi gbɛ̀kaa. 11 Akũ à pìńnɛ: Luda kpata kũ à bò a kĩnaa asiri kpàáwa àgↄ̃ dↄ̃, ama madì yã sĩnda pínki o gbɛ̃ kparanↄnɛ kũ yãlɛkↄ̃ananↄmɛ, 12 de ògↄ̃ gwagwa pↄ́ke'enaa sari, ògↄ̃ sã kpákpa a dↄ̀rↄ dↄ̃naa sari, de òsun arɛ dↄ Ludaa, à ń durunnanↄ kɛ̃ḿmaro yãi. 13 Akũ Yesu ń lá à pì: Á yã pì dↄ̃roo? Deran áni yãlɛkↄ̃ana ke dↄ̃ↄ? 14 À ma! Búbari pìi Luda yãn àtɛn fã. 15 Gbɛ̃kenↄ de lán zɛ́ gũn pↄ́wɛ bà, gu kũ ò Luda yã fã̀n. Tó ò mà, akũ Setan dì su à Luda yã kũ ò fã̀ ń tɛ́ pì síḿma gↄ̃̀nↄ. 16 Gbɛ̃kenↄ de lán pↄ́wɛ kũ à lɛ̀tɛ gbɛ̀ sàraa musu bà. Tó ò Luda yã mà, òdi sí gↄ̃̀nↄ kũ pↄnnao. 17 Zaakũ ò zĩni vĩro, òdi kɛ gↄrↄ plaro. Tó yã̀'ũmmana ń lé ke tó ò wɛ́ tã̀ḿma yã pì yãi, òdi fumɛ gↄ̃̀nↄ. 18 Gbɛ̃kenↄ de lán pↄ́wɛ kũ à lɛ̀tɛ lɛ̀nↄ gũn bà. Ò Luda yã mà, 19 ama andunia yã damukɛna kũ yena aruzɛkɛiio kũ pↄ́ kparanↄ nidɛnao dì nakaraḿma, akũ yã pìi dì gↄ̃ àree sari. 20 Gbɛ̃kenↄ de lán pↄ́wɛ kũ ò lɛ̀tɛ zĩtɛ manaanↄ bà. Òdi Luda yã ma ò sí, akũ òdi kɛ karana pↄ́ ũ, ń kenↄ baraakurikuri, kenↄ baaakↄ̃kↄ̃, kenↄ basↄsↄↄro. 21 Yesu pìńnɛ: Òdi fitila na ò gbaka kútɛa ke ò ditɛ gádo gbáru yá? fitiladibↄↄ musun òdi dinloo? 22 Asiri ke kun kũ oni gí boaairo. Pↄ́ke kun utɛna kũ ani bo gupuraaro. 23 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ à yã pì ma. 24 À pìńnɛ dↄ: À laakari kɛ yã kũ átɛn maa. Zaka kũ adì yↄ̃̀ońnɛn Luda ni yↄ̃oárɛ ani ɛra à karaárɛ dↄ. 25 Gbɛ̃ kũ à pↄ́ vĩ Luda ni karanɛ. Gbɛ̃ kũ à pↄ́ke vĩro sↄ̃, bee a fítinna kũ à vĩ Luda ni sía. 26 À pì dↄ: Kpata kũ à bò Luda kĩnaa de lán pↄ́wɛ kũ gbɛ̃ fã̀ bura bà. 27 Gwãani kũ fãnantɛ̃o bee tó àtɛn i o ke à bɛ̃nɛ, pↄ́wɛ pìi dì butɛ à zↄ̃kↄ̃ kũ, gbɛ̃ pìi dìgↄ̃ dↄ̃ lákũ àdi kɛ nàro. 28 Zĩtɛ mɛ́ àdi pↄ́blewɛ i a zĩda. Àdi kà pá gĩa gbasa à nↄ̀ sí, a gbɛran àdi pia. 29 Tó à mà, akũ òdi kɛ̃ kũ kòmao, zaakũ a kɛ̃gↄrↄ mɛ́ à kà. 30 À pì dↄ: Bↄ́n kpata kũ à bò Luda kĩnaa bòkↄ̃aoo? Bↄ́n óni le ò lɛkↄ̃aoo? 31 À de lán musadi wɛ́ bà, kũ a wɛ́ kete de pↄ́wɛ kũ òdi tↄ̃nↄla pínki, 32 ama tó ò tↄ̃̀, àdi butɛ à zↄ̃kↄ̃ kũ de dò pↄ́nↄla pínki. Àdi ↄnɛ gègetenↄ kɛ ari bãnↄ dì su ò didi a lá uran. 33 Yesu Luda yã òńnɛ dasi kũ yãlɛkↄ̃ana bire takanↄ ń mana lɛ́n. 34 Adi yãke ońnɛ yãlɛkↄ̃anaa sariro. Tó à kú kũ a ìbanↄ ńtɛ̃nɛ, akũ àdi yã sĩnda pínki bↄkↄtɛńnɛ. 35 Kũ ↄkↄsi tɛn kɛ, à pì a ìbanↄnɛ: Ò bikũ bara. 36 Lákũ Yesu kú gó gũn nà, akũ ò gɛ̃̀ kãao lɛɛlɛ ò dà zɛ́n lɛ ò pari tò gwe. Gó pãndenↄ gɛ̀ɛ kũńwo. 37 Akũ zàga'ĩa gbãna fùtɛ. Í tɛn gó yĩpayĩpa àtɛn ká a gũn ari à ye à pa. 38 Yesu kú gó kpɛ kpa, àtɛn i o a mì di mìbↄkↄↄa. Akũ a ìbanↄ a vù ò pìnɛ: Dannɛri! Kũ ótɛn kákatɛ, ńdi bídi kɛroo? 39 Akũ à fùtɛ à pàta ĩaa à pì ínɛ: Ǹ yĩtɛ! Ǹ zɛ tɛɛnɛ! Akũ ĩa kpàtɛ, gu yĩ̀ kítikiti. 40 Akũ à ń lá à pì: À kɛ̀ dera á sika vĩ lɛɛ? Ase á ma náani vĩro ari tera yá? 41 Akũ ò gↄ̃̀ bídi gũn òtɛn kↄ̃ lala ò pì: Dín gbɛ̃ dí ũ sɛ́ɛ? Bee ĩa kũ ío dì a yã mamɛ.

Mark 5

1 Ò kà Gadara bùsun sɛ̀bɛɛ bara. 2 Kũ Yesu bò gó gũn gↄ̃̀nↄ, tãnade ke bò gɛ̀vĩkia à sù à dàalɛ. 3 Àdigↄ̃ kú gbɛ̀wɛɛ kũ à de mira ũnↄ gũn. Bee mↄ̀kakↄ̃anaa dì fↄ̃ à a yĩ̀ doro. 4 Zaakũ òdi a yĩ kũ mↄ̀kakↄ̃anaaomɛ òdi a da lín baala'i, ama àdi mↄ̀ↄ pìnↄ kɛ̃kɛ̃ àdi lí pìnↄ gborogboro. Gbɛ̃ke dì a gbãna fↄ̃ro. 5 Gwãani kũ fãnantɛ̃o pínki àdigↄ̃ kure gɛ̀vĩkin kũ sĩ̀sĩgɛrɛnↄo, àdigↄ̃ wiki lɛ́ àdigↄ̃ a zĩda líli kũ gbɛ̀ɛo. 6 Kũ à Yesu è zãa, akũ à bàa lɛ̀ à sù à kùtɛ a arɛ. 7 - 8 Kũ Yesu pì tãna pì goa, akũ à wiki gbãna lɛ̀ à pì: Yesu, Luda Musude Nɛ́, bↄ́n ó vĩ kↄ̃ ↄĩi? Ma nannɛ Ludai, ǹsun wɛ́ tãmaro. 9 Akũ Yesu a là à pì: N tↄ́n deraa? Akũ à wèa à pì: Ma tↄ́n Dasi, zaakũ ó dasi. 10 Akũ ò kútɛ kɛ̀ Yesunɛ manamana ò pì àsun pɛ́ḿma bùsuu pìi gũnlo. 11 Alɛdɛ kpàsa zↄ̃kↄ̃ kú gwe, òtɛn pↄ́ ble sĩ̀sĩgɛrɛɛi. 12 Akũ tãna pìnↄ wɛ́ kɛ̀ Yesua ò pì: Ǹ ó gbarɛ alɛdɛnↄ tɛ́ ò diḿma. 13 Yesu ń gbá zɛ́, akũ tãna pìnↄ gòa ò dì alɛdɛɛ pìnↄa. Akũ alɛdɛ kpàsa kũ à kà wàa kuri taka pìnↄ bò kũ bàao ò sòro sĩ̀sĩgɛrɛɛi ò sì sɛ̀bɛn, akũ ò gàga gwe. 14 Akũ alɛdɛdãrinↄ bàa lɛ̀ ò gɛ̀ɛ yã pì bàbańnɛ wɛ̃tɛ gũn kũ buranↄ. Akũ gbɛ̃nↄ bↄ̀tɛ ò gɛ̀ɛ yã kũ à kɛ̀ɛ pì gwa. 15 Kũ ò sù Yesu kĩnaa, ò gↄ̃gbɛ̃ kũ tãna kú a gũn dasi yã pìi è vutɛna gwe, à uta dana à bã̀nn pìi wèrea, akũ vĩna ń kũ. 16 Gbɛ̃ kũ ò yã pìi è kũ wɛ́onↄ yã kũ à tãnade pì lèe òńnɛ kũ alɛdɛnↄ yão. 17 Akũ ò kútɛ kɛ̀ Yesunɛ kũ à bońnɛ ń bùsun. 18 Kũ Yesu tɛn gɛ̃ gó'itɛn, gↄ̃gbɛ̃ kũ à tãnanↄ vĩ yã pì wɛ́ kɛ̀a de à le à tá kãao. 19 Yesu dí wero à pìnɛ: Ǹ tá n bɛa n gbɛ̃nↄ kĩnaa, ǹ yã kũ Dikiri kɛ̀nnɛ ońnɛ pínki, dera à n wɛ̃nda bò nà. 20 Akũ gↄ̃gbɛ̃ pìi tà, àtɛn yã kũ Yesu kɛ̀nɛ kpàkpa kɛ Wɛ̃tɛmɛnkuri bùsun, akũ yã pìi bò gbɛ̃ sĩnda pínki sarɛ. 21 Yesu ɛ̀ra à bikũ̀ sɛ̀bɛɛ bara kũ góo, akũ pari kàkarai sɛ̀bɛ lɛ́a. 22 Aduakɛkpɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kũ òdi pinɛ Yairu sù gwe. Kũ à Yesu è, à wùtɛ a kùaa a gbá sarɛ, 23 akũ à kútɛ kɛ̀nɛ manamana à pì: Ma nɛ́nↄgbɛ̃ kú ga lɛ́i. Ǹ mↄ́ ǹ ↄ naa de à gbãna kũ àgↄ̃ kú wɛ̃̀ndiio. 24 Akũ Yesu dà zɛ́n kãao. Pari tɛ́i òtɛn nakaraa. 25 Nↄgbɛ̃ ke kú gwe aru dì bↄtɛa à kà wɛ̃̀ kuri awɛɛpla. 26 Ɛzɛdenↄ a kɛ̀ takaside ũ manamana, à a ↄgↄ dɛ̀ pínki. Adi aafia lero, àdi kɛkɛ àgↄ̃ karamɛ. 27 Kũ à Yesu baaruu mà, akũ à nà Yesui pari gũn kpɛ kpa. Akũ à ↄ nà a utaa, 28 zaakũ à pì: Bee tó ma ↄ nà a utaa dé, mani werekↄ̃a. 29 Akũ a arubↄtɛnaa pìi zɛ̀ gↄ̃̀nↄ. À dↄ̃̀ a mɛ̀ɛ gũn a werekↄ̃a kũ a gyã pìio. 30 Zaa gwe gↄ̃̀nↄ Yesu dↄ̃̀ a mɛ̀ɛ gũn gbãna ke bò a gũn, akũ à lìtɛ pari gũn à pì: Dí mɛ́ à ↄ nà ma utaaa? 31 Akũ a ìbanↄ pìnɛ: N è lákũ gbɛ̃nↄ tɛn nakaramma nà, akũ n pì dí mɛ́ à ↄ nàmma yá? 32 Akũ Yesu gbɛ̃nↄ gwà à lìkai de à gbɛ̃ kũ à yã pìi kɛ̀ e. 33 Vĩna nↄgbɛ̃ pìi kũ̀ àtɛn lukaluka, zaakũ à dↄ̃ yã kũ à a lè a mɛ̀ɛ gũn, akũ à sù à wùtɛ a kùaa a gbá sarɛ à a yãpura ònɛ pínki. 34 Akũ Yesu pìnɛ: Nↄgbɛ̃, ma náani kũ n kɛ̀ mɛ́ à n werekↄ̃a. Ǹ tá bɛ aafia, n gyã pìi kɛ̃̀mman gwe. 35 Kũ Yesu kpɛ́ àtɛn yã o, ò bò aduakɛkpɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì bɛa ò sù ò ònɛ: N nɛ́ pìi kɛ̀ sari, ǹsun wari dↄ dannɛriia doro. 36 Yesu dí sã kpá ń yãiro, ben à pì gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìinɛ: Ǹsun tó swɛ̃̀ kɛ̃nguro, ǹ ma náani kɛ dé. 37 Adi we gbɛ̃ke gɛ́ zɛarɛro, sé Pita kũ Yamisio kũ Yamisi dakũna Yuhanao. 38 Kũ ò kà gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì bɛa, Yesu è òtɛn ↄ́ↄ dↄ òtɛn wiki gbãna lɛ́ òtɛn ń zĩda kɛ̃kɛ̃ manamana. 39 Kũ à gɛ̃̀ kpɛ́n, à ń lá à pì: Bↄ́yãi átɛni á zĩda kɛ̃kɛ̃ átɛn ↄ́ↄ dↄↄ? Nɛ́ pì dí garo, àtɛn i omɛ. 40 Kũ òtɛni a lalandi kɛ, akũ à pɛ̀ḿma ò bↄ̀tɛ bàai ń pínki. Sé nɛ́ pì de kũ a dao kũ a ìba kũ ò kú kãaonↄ, mↄ́kↄ̃nↄmɛ à ń sɛ́ à gɛ̃̀ kũńwo gu kũ nɛ́ pì kunwa. 41 Akũ à nɛ́ pì ↄ kũ̀ à pìnɛ: Talita kum! Yã pìi pì, nɛ́nↄkpare, ǹ futɛ. 42 Zaa gwe gↄ̃̀nↄ nɛ́ pìi fùtɛ à táa ò. Nɛ́ pì sↄ̃ à kà wɛ̃̀ kuri awɛɛpla. Yã pìi bò ń sarɛ manamana. 43 Akũ Yesu gìńnɛ sãnsãn òsun o gbɛ̃ke maro. Akũ à pì ò pↄ́ble kpáa à ble.

Mark 6

1 Yesu bò gwe à gɛ̀ɛ a bɛ wɛ̃tɛn, a ìbanↄn tɛ́i. 2 Kũ kámmabogↄrↄ kà, akũ àtɛn yã dańnɛ aduakɛkpɛn. Akũ pari kũ ò a yã mànↄ bídi kɛ̀ ò pì: Mákpan gↄ̃gbɛ̃ pì yã dínↄ lènn? Ɔ̃ndↄ̃ kpaten ò kpàa, akũ àtɛn daboyã dí takanↄ kɛɛ? 3 Àkũmɛ lí'ari ũroo? Mariama nɛ́nloo? Yamisi kũ Yusufuo kũ Yudao kũ Simↄnↄ vĩ̀nin gweroo? A dãrenↄ mɛ́ ò kú kũoo laroo? Akũ ò gìi. 4 Akũ Yesu pìńnɛ: Annabii dìgↄ̃ bɛ̀ɛrɛɛ sariro, sé a bɛ wɛ̃tɛn kũ a danɛnↄ kĩnaao kũ a ↄnnwo baasiro. 5 Yesu dí fↄ̃ à daboyã ke kɛ̀ gwero, sé gyãre kũ à ↄ nàḿma à ń wérekↄ̃a kenↄ baasiro. 6 Kũ odi a náani kɛro, ń yã bò a sarɛ manamana. Akũ à gɛ̀ɛ lakutu kũ lakutuo, àtɛn yã dańnɛ. 7 Akũ à a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ sìsiai, akũ à ń zĩ gbɛ̃nↄn plapla, à ń gbá iko ò tãnanↄ goḿma. 8 À pìńnɛ: Àsun pↄ́ke sɛ́ à gɛ́oro, zàna ke bↄ̀kↄlokona ke ↄgↄ, sé gòo. 9 À kyate kpá, ama àsun uta da mɛ̀n plaro. 10 Bɛ kũ a kipan, àgↄ̃ kú gwe ari à gɛ́ boo wɛ̃tɛ pìi gũn. 11 Gu kũ odi gbãnakɛ kpáái ke odi sã kpá á yãiro, tó átɛn tá, à lukutɛ̃ warawara á gbánↄa ń tona kũ Ludao sèeda ũ. 12 Akũ ò dà zɛ́n ò nɛ̀sɛlitɛna waazi kɛ̀ gbɛ̃nↄnɛ 13 ò tãnanↄ gòḿma dasi, ò nísi màma gyãrenↄa dasi ò ń wérekↄ̃a. 14 Kí Hɛrↄdu yã pìnↄ mà, zaakũ Yesu tↄ́ kà gu sĩnda pínkia. Gbɛ̃kenↄ tɛn pi Yahaya Da'itɛkɛri mɛ́ à fùtɛ bona gan, abire yãin à gbãna lè àtɛn daboyãnↄ kɛ. 15 Gbɛ̃kenↄ pì Iliasumɛ, gbɛ̃kenↄ pì annabiimɛ lán annabi yãnↄ doke bà. 16 Kũ Hɛrↄdu mà à pì: Yahaya kũ ma a mìi zↄ̃̀ mɛ́ à vù bona gan. 17 - 18 Zaakũ Hɛrↄdu dokↄ̃nↄ pì mɛ́ à a vĩ̀ni Filipi nↄ Hɛrↄdia sìa à sɛ̀. Kũ Yahaya dìgↄ̃ onɛ a vĩ̀ni nↄ sinaa manaro, akũ Hɛrↄdu tò ò Yahaya kũ̀ ò mↄ̀ↄ kàa ò a dà kpɛ́siran. 19 Hɛrↄdia sↄ̃ à Yahaya pɛ̃tɛ̃ kũnamɛ à ye à a dɛ, ama adi zɛ́ lero, 20 zaakũ Hɛrↄdu dↄ̃̀ kũ Yahaya bi Luda gbɛ̃ súsumɛ, akũ àdi vĩna kɛnɛ àdi tó ò wari dↄaro. Tó à gɛ̀ɛ à a yã ma, laasun dì gɛ̃mmɛ. Bee kũ abireo àdigↄ̃ ye a fàaibonaai. 21 Hɛrↄdia zɛ́ è Hɛrↄdu ina gↄrↄ kↄ̃kↄ̃ zĩ. Hɛrↄdu gbãnadenↄ kũ soza gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ Galili gbɛ̃ bɛ̀ɛrɛdenↄ kàkara pↄ́blekia. 22 Akũ Hɛrↄdia nɛ́nↄkpare gɛ̃̀ à ũ wã̀. À kɛ̀ Hɛrↄdunɛ nna kũ a nibↄnↄ ń pínki, akũ kína pì nɛ́ pìinɛ: Pↄ́ kũ ń yei ǹ a wɛ́ kɛma, mani n gba. 23 Akũ à ɛ̀ra à pìnɛ: Ma la dànnɛ pↄ́ kũ n a wɛ́ kɛ̀ma pínki, mani n gbamɛ, bee ma kpata kpaatɛ. 24 Akũ nɛ́nↄkpare pìi bò à gɛ̀ɛ à a da là à pì: Bↄ́n mani wɛ́ kɛaa? Akũ a da pìnɛ, Yahaya Da'itɛkɛrii mìi. 25 Gwe gↄ̃̀nↄ à ɛ̀ra à sù likalika à gɛ̀ɛ à ò kínanɛ: Má yei ǹ ma gba Yahaya Da'itɛkɛrii mì dana tiree gũn la tera. 26 Akũ kína pↄ yàka manamana, ama kũ à la dà nibↄnↄ wára yãin adi fↄ̃ à gì doro. 27 Akũ kína pì a dogari ke zĩ̀ gↄ̃̀nↄ, à pìnɛ à gɛ́ à a mì zↄ̃ à mↄ́o. Akũ à gɛ̀ɛ à a mìi zↄ̃̀ kpɛ́siran 28 à dà tiree gũn à sù à kpà nɛ́ pìia, akũ à kpà a daa. 29 Kũ Yahaya ìbanↄ yã pìi mà, akũ ò sù ò a gɛ̀ɛ sɛ̀ ò vĩ̀. 30 Yesu zĩ̀rii pìnↄ sù a kĩnaa, akũ ò yã kũ ò kɛ̀nↄ kũ yã kũ ò dàńnɛnↄ ònɛ pínki. 31 Òtɛn gɛ́ òtɛn su, akũ Yesu kũ a zĩ̀rinↄ dí zɛ́ le ò pↄ́ blè sero pari yãi. Akũ à pìńnɛ: À mↄ́ ò gɛ́ gusarɛ ó tɛ̃nɛ ò kámma bo fíti. 32 Akũ ò dà zɛ́n gó'itɛ gũn òtɛn gɛ́ gusarɛ ńtɛ̃nɛ. 33 Kũ gbɛ̃nↄ ń gɛnaa è, ò ń dↄ̃, akũ ò bò wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo dasi ò bàa lɛ̀ gɛ̀sɛ ò kà gwe ń ã. 34 Kũ Yesu bò gó gũn, à gbɛ̃nↄ è dasidasi, akũ ò kɛ̀nɛ wɛ̃nda, zaakũ ò de lán sã kũ ò dã̀ri vĩronↄ bàmɛ. Akũ àtɛn yã dańnɛ manamana. 35 Kũ ifãntɛ̃ bùsa, akũ a ìbanↄ nài ò pì: Gu dí bi sɛ̃̀ntɛpↄrↄtumɛ, akũsↄ̃ gu tɛn si. 36 Ǹ gbɛ̃nↄ gbarɛ ò tá bura kũ lakutu kũ ò kú kãninↄa, ò pↄ́ wɛtɛ ò lú ò ble. 37 Akũ Yesu wèḿma à pì: À pↄ́ kpáḿma ò ble. Akũ ò pìnɛ: Ń ye ò gɛ́ burodi lú andurufu ↄgↄ wàa do ò kpáḿma ò blen yá? 38 Akũ Yesu ń lá à pì: Burodi mɛ̀n ũgban á vĩi? À gɛ́ gwa. Kũ ò kà, ò pì: Burodi kun mɛ̀n sↄↄro kũ kpↄ̀ↄo mɛ̀n pla. 39 Akũ à pìńnɛ: À gbɛ̃nↄ vutɛvutɛ sɛ̃̀la bↄ̀tↄↄa gã̀agãa. 40 Akũ ò vùtɛvutɛ gã̀ kũ gã̀ao, gã̀ kenↄ gbɛ̃nↄn basↄↄro, gã̀ kenↄ gbɛ̃nↄn bupla akuri. 41 Akũ Yesu burodi mɛ̀n sↄↄro kũ kpↄ̀ↄo mɛ̀n pla pìioo sɛ̀ à wɛ́ sɛ̀ musu à arubarikaa dàn. Akũ à burodii pìi ɛ̀'ɛ à kpà a ìbanↄa, ò kpàatɛtɛ gbɛ̃nↄnɛ. Akũ à kpↄ̀ mɛ̀n pla pìnↄ kpàatɛtɛńnɛ ń pínki. 42 Ò pↄ́ blè ò kã̀ ń pínki. 43 Akũ ò burodi kpara kũ kpↄ̀ kpara kũ à gↄ̃̀nↄ sɛ̀tɛ tãnko mɛ̀n kuri awɛɛpla pà. 44 Gↄ̃gbɛ̃ kũ ò pↄ́ blènↄ kà gbɛ̃nↄn dúbu sↄↄro. 45 Yesu gã nà a ìbanↄa gↄ̃̀nↄ ò gɛ̃ gó'itɛn, de ò donɛ arɛ gɛna Bɛtɛsaida ari àgↄ̃ pari gbarɛ. 46 Kũ à lɛ́ zàḿma, akũ à dìdi kpi musu à gɛ̀ɛ adua kɛ. 47 Kũ ↄkↄsi kɛ̀ gó'itɛ kú sɛ̀bɛɛ dagura, Yesu sↄ̃ à kú í bara ado. 48 Akũ à è gófĩna tɛn wari dↄḿma, kũ ĩa gbãna tɛn kákańyĩ yãi. Gudↄnaao à gɛ̀ɛ ń kĩnaa àtɛn táa o íla, akũ à kɛ̀ deran á ye à gɛ̃tɛḿma bà. 49 Kũ ò a è àtɛn táa o íla, òtɛn da gyãwãndemɛ, akũ ò wiki lɛ̀. 50 Zaakũ ò a è ń pínki, akũ swɛ̃̀ɛ kɛ̃̀ńgu. Akũ Yesu pìńnɛ gↄ̃̀nↄ: À á laakari kpátɛ, makũmɛ. Àsun tó vĩna á kũro. 51 Kũ à gɛ̃̀ gó gũn, akũ ĩa zɛ̀, akũ yã pìi bò ń sarɛ manamana, 52 zaakũ ń wɛ́ dí kɛ̃ burodi yãaro kũ laasun kĩ̀aḿma yãi. 53 Kũ ò bikũ̀ bara, ò kà Gɛnɛsarɛti, akũ ò ń gó bàa dↄ̀ gwe. 54 Kũ ò bↄ̀tɛ gó gũn, ò Yesu dↄ̃̀ gↄ̃̀nↄ, 55 akũ ò bàa lɛ̀ ò gɛ̀ɛ bùsuu pì lakutu pínkin, ò gyãrenↄ sɛ̀tɛ kũ wútɛbↄnↄ, gu kũ ò mà à kunwa pínki òdigↄ̃ su kũńwo a kĩnaa. 56 Gu kũ à gɛ̀ɛn pínki, lakutunↄ ke wɛ̃tɛnↄ ke buranↄ, òdigↄ̃ sunɛ kũ gyãrenↄ ari ò ń kátɛ ɛtɛnↄn, akũ òdi wɛ́ kɛa de ò ↄ na bee a uta lɛ́a. Akũ gbɛ̃ kũ ò ↄ nàanↄ wèrekↄ̃a ń pínki.

Mark 7

1 Farisinↄ kũ ludayãdannɛri kũ ò bò Yurusalɛmu kenↄ sù Yesu kĩnaa, 2 akũ ò è a ìba kenↄ tɛn pↄ́ ble ↄpipinaa sari. 3 Zaakũ Farisinↄ kũ Yudanↄ ń pínki ń dizinↄ futɛokarayã kũnamɛ, òdi pↄ́ ble ↄpipina a zɛ́a sariro. 4 Tó ò bò ɛtɛn ò sù, òdi pↄ́ ble zú'onaa sariro. Ò futɛokarayã pãndenↄ kũna dasi. Lɛmɛ òdi tokonↄ kũ lonↄ kũ butanↄ pípi lɛ. 5 Akũ Farisinↄ kũ ludayãdannɛrii pìnↄ Yesu là ò pì: Bↄ́yãi n ìbanↄ dìgↄ̃ ó dizinↄ futɛokarayã kũnaroo? Òdi pↄ́ ble ↄpipinaa sari. 6 Yesu wèḿma à pì: Isaya annabikɛyã ò á manafikidenↄ yã musu swáswa lákũ à kɛ̃̀ Luda yãn nà à pì: Buri bire dì bɛ̀ɛrɛ limɛnɛ kũ lɛ́omɛ, ń swɛ̃̀ kúmaro. 7 Òdigↄ̃ donyĩ kɛmɛnɛ pãmɛ, bisãsiri yãzɛkpatɛn òdi dańnɛ. 8 A pã kpà Luda yãdannɛnaai, akũ á bisãsiri futɛokarayã kũna. 9 Akũ à pìńnɛ dↄ: A pã Luda yãnɛ de à le àgↄ̃ á futɛokarayã kũna manan yá? 10 Musa pì, àgↄ̃ á de kũ á dao bɛ̀ɛrɛ dↄ̃. À pì dↄ, gbɛ̃ kũ à a de ke a da kpe bò, ò ade dɛ. 11 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, adì pi tó gbɛ̃ pì a de ke a danɛ, pↄ́ kũ á vĩ à ń kpe tao bi Kↄↄbãmɛ, 12 à zɛ́ vĩ à a de kũ a dao kpe tao doro. Kↄↄbãmɛ pↄ́ kũ òdi kpá Ludaa ũ. 13 Lɛmɛ adì Luda yã kɛ pã lɛ á futɛokarayã kũ adì dańnɛ yãi. Yã bire takanↄn adì kɛ dasi. 14 Akũ Yesu ɛ̀ra à pari sìsiai à pì: À sã kpá à ma yã ma á pínki. 15 Pↄ́ke kun kũ àdi gɛ̃ gbɛ̃ gũn kũ àdi a gbã̀ lɛ́ro. Pↄ́ kũ àdi bo gbɛ̃ gũn mɛ́ àdi tó àgↄ̃ gbãsĩ. 16 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ, à yã pì ma. 17 Kũ à pari tò gwe à tà bɛ, akũ a ìbanↄ a là yã pìi mìii. 18 À pìńnɛ: Á laasun kpɛ́ yĩda se yá? Kũ pↄ́ke kun kũ àdi gɛ̃ gbɛ̃ gũn à tó àgↄ̃ gbãsĩro, á dↄ̃roo? 19 Pↄ́ pìi dì gɛ̃ a swɛ̃̀ɛ gũnlo, sé a gbɛrɛn, gbasa à bo mɛ̀n. Lɛn Yesu pↄ́ble sĩnda pínki kɛ̀ blena pↄ́ ũ lɛ tɛ̃̀ɛ sari. 20 Akũ à pì: Yã kũ àdi bo gbɛ̃ gũn mɛ́ àdi tó àgↄ̃ gbãsĩ. 21 Zaakũ zaa bisãsiri swɛ̃̀ɛ gũn laasun vãni dì bon: Pãpãkɛnaa, kpãni'onaa, gbɛ̃dɛnaa, zinakɛnaa, 22 wãkũu, nɛ̀sɛvãni, manafiki, wé'isariyã, sãnkara, gbɛ̃sↄ̃sↄ̃naa, karambaani kũ mìsariyão. 23 Yã vãni pìnↄ dì bo swɛ̃̀ɛ gũn pínki, àkũ mɛ́ àdi tó gbɛ̃ gↄ̃ gbãsĩ. 24 Yesu bò gwe à gɛ̀ɛ Taya bùsun, akũ à kìpa bɛ kea. À ye ò a dↄ̃ro, ama adi le à a zĩda ùtɛro. 25 Nↄgbɛ̃ kũ a nɛ́nↄkpare tãna vĩ Yesu baaruu mà, akũ à sù à wùtɛ a arɛ gↄ̃̀nↄ. 26 Nↄgbɛ̃ pì sↄ̃ Giriki gbɛ̃mɛ ò a ì Siria Fenisia bùsun. À wɛ́ kɛ̀ Yesua de à tãna goarɛ a nɛ́a. 27 Akũ Yesu pìnɛ: Ǹ tó ò pↄ́ble kpá nɛ́nↄa gĩa, zaakũ à mana ò nɛ́nↄ pↄ́ble sɛ́ ò zu gbɛ̃danↄnɛro. 28 Akũ nↄgbɛ̃ pìi wèa à pì: Dikiri, bee gbɛ̃da kũ òdi wútɛńyĩnↄ dì nɛ́nↄ pↄ́ble bùru sɛ́sɛ. 29 Yesu pìnɛ: Kũ n yãwenama mana yãi, ǹ tá, n nɛ́ tãna gòa. 30 Kũ à kà bɛ, à a nɛ́ lè wútɛna pɛ̀ɛa, tãna pìi gòa. 31 Akũ Yesu fùtɛ Taya bùsun à gɛ̀ɛ Sidↄ̃, akũ à bↄ̀tɛ kũ Wɛ̃tɛmɛnkuri bùsuuo ari à gɛ̀ɛ à kà Galili sɛ̀bɛɛi. 32 Akũ ò sùnɛ kũ sãto bebekariio, ò wɛ́ kɛ̀a de à ↄ naa. 33 Yesu bò pari gũn kũ sãto pìio à a ↄnɛterere pɛ̀pɛ a sãn. Kũ à lɛ́'i sù, akũ à ↄ nà sãto pì nɛ́nɛa. 34 À wɛ́ sɛ̀ musu à wesa kàkara à bò, akũ à pìnɛ: Ɛfata. Yã pìi pì ǹ wɛ̃. 35 Zaa gwe gↄ̃̀nↄ gↄ̃gbɛ̃ pì sã wɛ̃̀ a nɛ́nɛ fùtɛ, akũ à yã ò swáswa. 36 Yesu pìńnɛ òsun o gbɛ̃ke maro, ama lákũ àtɛn gíńnɛ nà, lɛmɛ òtɛni a kpàkpa kɛńnɛ lɛ. 37 Yã pìi bò ń sarɛ manamana à gɛ̃̀ onala, akũ ò pì: A yã sĩnda pínki kɛnaa dìgↄ̃ manamɛ. Àdi tó bee sãtonↄ yã ma, akũ àdi tó bebekarinↄ yã o.

Mark 8

1 Gↄrↄ kũ̀nↄ gũn dↄ gbɛ̃nↄ kàkarai dasi. Ò pↄ́ble vĩ ò blero, akũ Yesu a ìbanↄ sìsiai à pìńnɛ: 2 Gbɛ̃ dínↄ kɛ̀mɛnɛ wɛ̃nda, zaakũ ò gĩnakɛ ò kú kũmao gↄrↄ aakↄ̃, akũ ò pↄ́ke vĩ kũ ò blero. 3 Tó ma ń gbárɛ ò tá bɛ kũ nàao, gu ni liḿma zɛ́ gũn, zaakũ ń gbɛ̃kenↄ boki zã̀. 4 Akũ a ìbanↄ a là ò pì: Mákpan óni pↄ́ble len sɛ̃̀ntɛpↄrↄtu la kũ ani gbɛ̃ pìnↄ kãa? 5 Akũ Yesu ń lá à pì: Burodi mɛ̀n ũgban á vĩi? Ò pì: Mɛ̀n supplamɛ. 6 Akũ à pì pari vutɛ zĩtɛ. Akũ à burodi mɛ̀n suppla pìnↄ sɛ̀ à sáabu kɛ̀, ben à ɛ̀'ɛ à kpà a ìbanↄa ò kpaatɛtɛ parinɛ, akũ ò kpàatɛtɛńnɛ. 7 Ò kpↄ̀ fítinnanↄ vĩ fíti dↄ. Kũ à arubarikaa dàn, à pìńnɛ ò ɛra ò abirekũ kpaatɛtɛńnɛ dↄ. 8 Akũ ò blè ò kã̀, akũ ò a kpara kũ ò gↄ̃̀nↄ sɛ̀tɛ tãnko mɛ̀n suppla. 9 Gbɛ̃ pìnↄ kà kãni dúbu siikↄ̃. Kũ Yesu ń gbárɛ, 10 akũ à gɛ̃̀ gó'itɛ gũn kũ a ìbanↄ, ò gɛ̀ɛ Dalamanuta bùsun. 11 Akũ Farisinↄ sù òtɛn lɛ́kpakↄ̃a kpá kãao òtɛn lí kpátɛa, òtɛn wɛtɛ à sèeda ke kɛńnɛ kũ Luda gbãnao. 12 Akũ à wesa bò à pì: Bↄ́yãi gbãragbɛ̃nↄ dì sèeda gbɛkamaa? Yãpuran matɛn oárɛ, mani sèeda ke kɛńnɛro. 13 Akũ à ń tó gwe à ɛ̀ra à gɛ̃̀ gó'itɛ gũn à tà bara. 14 A ìbanↄ sã̀n ò burodi zàna sɛ́. Burodi mɛ̀n do mɛ́ à gↄ̃̀ńnɛ gó gũn. 15 Akũ Yesu lɛ́ dàḿma à pì: Àgↄ̃ á zĩda kũna dↄ̃. À laakari kɛ Farisinↄ kũ Hɛrↄdu gbɛ̃nↄ lùbɛnɛɛi. 16 Akũ òtɛn pikↄ̃nɛ: Kũ ó burodi vĩro yã mɛ́ à tò à ò lɛ. 17 Yesu dↄ̃̀ḿma, akũ à ń lá à pì: Bↄ́yãi átɛn pi kũ á burodi vĩro yãii? Ari tera á wɛ́ dí kɛ̃ à dↄ̃roo? Á laasun vĩroo? 18 Á wɛ́ vĩ à gu eoroo? Á sã vĩ à yã maoroo? Yãke dì dↄáguroo? 19 Kũ ma burodi mɛ̀n sↄↄro ɛ̀'ɛ ma kpà gbɛ̃nↄn dúbu sↄↄronↄa, a a kpara sɛ̀tɛ tãnko mɛ̀n ũgbamɛɛ? Ò wèa ò pì: Mɛ̀n kuri awɛɛplamɛ. 20 Akũ à ɛ̀ra à ń lá à pì: Kũ ma burodi mɛ̀n suppla ɛ̀'ɛ ma kpà gbɛ̃nↄn dúbu siikↄ̃nↄa, a a kusu sɛ̀tɛ sù mɛ̀n ũgbaa? Ò wèa ò pì: Mɛ̀n suppla. 21 Akũ à pìńnɛ: Ari tera á dↄ̃roo? 22 Kũ ò kà Bɛtɛsaida, akũ ò sùnɛ kũ vĩ̀naao ò wɛ́ kɛ̀a à ↄ naa. 23 Akũ à vĩ̀naa pìi kũ̀ a ↄa à bò kãao wɛ̃tɛ kpɛ. À lɛ́'i kà a wɛ́a à ↄ nàa, akũ à a là à pì: Ntɛni gu e yá? 24 Akũ gↄ̃gbɛ̃ pì a wɛ́ sɛ̀ musu à pì: Matɛn gbɛ̃nↄ e lán línↄ bà òtɛn táa o. 25 Akũ Yesu ɛ̀ra à ↄ nà a wɛ́a dↄ. Kũ gↄ̃gbɛ̃ pì wɛ́ kɛ̀ biribiri, akũ a wɛ́ wɛ̃̀ àtɛn pↄ́ sĩnda pínki e sà swáswa. 26 Akũ Yesu a gbàrɛ à tá bɛ à pì: Ǹsun bↄtɛ lakutu gũnlo. 27 Kũ Yesu tɛn gɛ́ kũ a ìbanↄ Sizaria Filipi lakutunↄ gũn, akũ à a ìbanↄ là zɛ́ gũn à pì: Dín gbɛ̃nↄ dì pi má de a ũu? 28 Ò wèa ò pì: Gbɛ̃kenↄ dì pi Yahaya Da'itɛkɛriimɛ, gbɛ̃kenↄ dì pi Iliasu, gbɛ̃kenↄ dì pi dↄ annabi yãnↄ dokemɛ n ũ. 29 Akũ à ń lá à pì: Ákↄ̃nↄ sↄ̃, dín adì pi má de a ũu? Pita wèa à pì: Arumasihumɛ n ũ. 30 Akũ Yesu ń sã fĩ̀ńnɛ de òsun yã pì o gbɛ̃ke maro. 31 Akũ à nà yãdannɛnaaa à pì: Séde Bisãsiri Nɛ́ wɛ́tãmma le manamana, gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ ni gíi, oni a dɛ, a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ ani futɛ. 32 À yã pìi òńnɛ swáswa, akũ Pita gɛ̀ɛ kãao kpado, àtɛn gínɛ. 33 Kũ Yesu lìtɛ à a ìbanↄ gwà, akũ à pàta Pitaa à pì: Ǹ gomɛnɛ gwe Setan! N laasun bi Luda pↄ́nlo, bisãsiri pↄ́mɛ. 34 Abire gbɛra Yesu pari sìsiai kũ a ìbanↄ à pìńnɛ: Tó gbɛ̃ ye à kɛ ma ìba ũ, séde à gí a zĩda wɛ̃̀ndiii à a lígbãndurukpana sɛ́ à tɛ́omai. 35 Gbɛ̃ kũ à ye àgↄ̃ a wɛ̃̀ndi kũna ni kurai. Gbɛ̃ kũ à gì a wɛ̃̀ndiii ma yãi kũ ma baaru yão sↄ̃, ade nigↄ̃ wɛ̃̀ndi vĩ. 36 Tó gbɛ̃ gↄ̃̀ andunia vĩ pínki, tó à kùra a wɛ̃̀ndiii, bↄ́ àreen à vĩi? 37 Bↄ́n bisãsiri ni le à a wɛ̃̀ndi lilin kɛoo? 38 Tó gbɛ̃ makũ kũ ma yãnↄ wé'i dɛ̀ gbãragbɛ̃ durunnade ludanaanikɛrisarinↄ tɛ́, Bisãsiri Nɛ́ ni ade wé'i dɛ gↄrↄ kũ ani su a De gakuri gũn kũ a malaikanↄ.

Mark 9

1 Akũ à pìńnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃kenↄ kú la kũ oni garo ari ò kína kũ Luda kà e, àtɛn su kũ gbãnao. 2 Gↄrↄ suddo gbɛra Yesu Pita kũ Yamisio kũ Yuhanao sɛ̀ à dìdi kũńwo kpi leia ńtɛ̃nɛ. Akũ à lì ń wára, 3 a pↄ́kasanↄ tɛn tɛ́ kɛ púu táitai. Gbɛ̃ke kú andunia gũn kũ ani fↄ̃ à a pura kũ lɛro. 4 Akũ Iliasu kũ Musao bò ò sùḿma, òtɛn yã o kũ Yesuo. 5 Akũ Pita pì Yesunɛ: Dannɛri, à mana kũ ó kú la. Ò kuta dↄ mɛ̀n aakↄ̃, n pↄ́ mɛ̀n do, Musa pↄ́ mɛ̀n do, Iliasu pↄ́ mɛ̀n do. 6 À dↄ̃ yã kũ átɛn oro, zaakũ vĩna ń kũ manamana. 7 Ludambɛ luku kìpa à dàńla, akũ ò kòtoo mà a gũn à pì: Àkũmɛ ma Nɛ́ mɛ̀n do légelege yenyĩde ũ. À a yã ma. 8 Kãnto kũ ò gu gwàgwa, odi gbɛ̃ke e doro, sé Yesu ado. 9 Kũ òtɛn kipa kpi pìia, akũ Yesu pìńnɛ òsun yã kũ ò èe pì o gbɛ̃ke maro ari Bisãsiri Nɛ́ vuna gan. 10 Ò yã pì kũna, ama òtɛn kↄ̃ lala òtɛn pi: Vuna gan yã bire de deramɛɛ? 11 Akũ ò a là ò pì: Bↄ́ yã mɛ́ à tò ludayãdannɛrinↄ dì pi Iliasu mɛ́ ani su káakuu? 12 À wèḿma à pì: Iliasu ni su káaku yãpuramɛ, ani yã sĩnda pínki kɛkɛ a gbɛ̀n, ama à kɛ̀ dera ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì, Bisãsiri Nɛ́ ni wɛ́tãmma le manamana ari ò gíii? 13 Ama matɛn oárɛ Iliasu sù kↄ̀, akũ ò kɛ̀nɛ ń pↄyeinaaamɛ, lákũ ò a yã ò Luda yãn nà. 14 Kũ ò sù ń gbɛ̃ kparanↄ kĩnaa, ò è pari likańyĩ, ludayãdannɛrinↄ tɛn lɛ́kpakↄ̃a kɛ kũńwo. 15 Kũ pari Yesu è, a yã bò ń sarɛ, akũ ò bàa lɛ̀ ò gɛ̀ɛ ò fↄ kpàa gↄ̃̀nↄ ń pínki. 16 Akũ à a ìbanↄ là à pì: Bↄ́ lɛ́kpakↄ̃an átɛn kɛ kũńwo lɛɛ? 17 Akũ gↄ̃gbɛ̃ ke wèa zàa gũn à pì: Dannɛri, ma sunnɛ kũ ma nɛ́omɛ, tãna mɛ́ à a nɛ́nɛ nàtɛ. 18 Tó à dìdia, àdi a pãtɛ zĩtɛ, àdigↄ̃ lɛ́'ifuta bↄtɛ, àdigↄ̃ saka só, àdi gbãgbã sↄ̀rↄrↄ. Ma pì n ìbanↄnɛ ò pɛ́ tãna pìia à bo, akũ ò fùa. 19 Akũ Yesu pìńnɛ: Gbãragbɛ̃ ludanaanikɛrisarinↄ! Manigↄ̃ kú kãáo ari bↄrɛmɛɛ? Manigↄ̃ mɛna kãáo ari bↄrɛmɛɛ? À mↄ́mɛnɛ kũ nɛ́ pìio la. 20 Kũ ò sùnɛ kãao, kũ tãna pì Yesu è gↄ̃̀nↄ, akũ à nɛ́ pìi yĩ̀gãyĩgã à a pã̀tɛ zĩtɛ bèn. Akũ àtɛn gbigiri kɛ àtɛn lɛ́'ifuta bↄtɛ. 21 Yesu nɛ́ pì de là à pì: Zaa bↄrɛmɛ à kúo lɛɛ? À wèa à pì: Zaa a nɛ́ fíti zĩmɛ. 22 Àdigↄ̃ a zu tɛ́ kũ ío gũn baala'i, àdigↄ̃ ye à a dɛ. Tó ĩni fↄ̃ ǹ pↄ́ke kɛ ǹ ó wɛ̃nda gwa, ǹ kpáwái. 23 Yesu pìnɛ: N pì, tó mani fↄ̃ yá? Bee pↄ́ sĩnda pínki dì sí kɛ gbɛ̃ kũ à ma náani vĩnɛ. 24 Akũ nɛ́ pì de wiki lɛ̀ gↄ̃̀nↄ à pì: Má n náani vĩ. Ǹ n náani kũ àtɛn kĩama karamɛnɛ. 25 Kũ Yesu è zà tɛn nakaraḿma, à gì tãna pìinɛ à pì: Tãna sãto kpáturuku, ma ònnɛ ǹ go nɛ́ pìia. Ǹsun gɛ̃ a gũn doro. 26 Akũ tãna pì wiki lɛ̀ à a yĩ̀gã pãsĩpãsĩ, akũ à gòa. Nɛ́ pìi gↄ̃̀ wútɛna lán gɛ̀ɛ bà ari gbɛ̃ daside pì à gàmɛ. 27 Akũ Yesu a kũ̀ a ↄa à a fùtɛ à zɛ̀. 28 Kũ Yesu gɛ̃̀ ↄnn, akũ a ìbanↄ a gbɛ̀ka gusarɛ ò pì: À kɛ̀ dera ódi fↄ̃ ò pɛ́ tãna pìia à boroo? 29 Akũ à wèḿma à pì: Adi taka dì sí boro, sé kũ aduakɛnaao. 30 Kũ ò bò gwe, akũ ò pã̀ Galilinɛ. Yesu ye ògↄ̃ a kúki dↄ̃ro, 31 zaakũ àtɛn yã da a ìbanↄnɛmɛ. À pìńnɛ: Oni Bisãsiri Nɛ́ na gbɛ̃nↄnɛ ń ↄĩ ò a dɛ, a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ ani futɛ. 32 Odi a yã pìi dↄ̀rↄ dↄ̃ro, akũ vĩna ń kũ ò yã pì gbɛkaa. 33 Akũ ò kà Kapɛnamu. Gↄrↄ kũ à kú bɛ, à a ìbanↄ là à pì: Bↄ́ lɛ́kpakↄ̃an átɛn kɛ zɛ́ gũnn? 34 Akũ ò yĩtɛna, zaakũ òtɛn lɛ́kpakↄ̃a kɛ zɛ́ gũn deńla yã musumɛ. 35 Akũ à vùtɛ à gbɛ̃nↄn kuri awɛɛpla pìnↄ sìsiai à pì: Tó gbɛ̃ ye à kɛ gbɛ̃ káaku ũ, ade gↄ̃ gbɛ̃ kpɛde ũ, àgↄ̃ gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ zĩ̀ri ũ. 36 À nɛ́ fíti sɛ̀ à a zɛ̀ ń arɛ, akũ à a sɛ̀ à a kpà a kùla à pìńnɛ: 37 Gbɛ̃ kũ à nɛ́ dínↄ do sì ma ìbakɛ yãi, makũmɛ à sì. Gbɛ̃ kũ à ma si sↄ̃, makũmɛ à sì madoro, gbɛ̃ kũ à ma zĩn à sì. 38 Akũ Yuhana pìnɛ: Dannɛri, o gbɛ̃ke è, àtɛn tãnanↄ goḿma kũ n tↄ́o, akũ o ginɛ, zaakũ ó gbɛ̃nlo. 39 Akũ Yesu pì: Àsun gínɛro, zaakũ gbɛ̃ke ni fↄ̃ à daboyã kɛ kũ ma tↄ́o à ɛra à ma tↄ́ vãni sí doro. 40 Gbɛ̃ kũ adi ibɛrɛ kpá kũooro bi ó baakpɛmɛ. 41 Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ à á gba ímina kũ á kun Kirisi pↄ́ ũ yãi, ade ni kura a láadairo. 42 Tó gbɛ̃ tò nɛ́ kũ ò ma náani vĩ dínↄ doke sã̀tɛ, anigↄ̃ sã̀na adenɛ ò wísilↄgbɛ zↄ̃kↄ̃ dↄ a wakalɛ ò a zu sɛ̀bɛɛ gũn. 43 - 44 Tó n ↄ mɛ́ àdi tó ǹ fu, ǹ zↄ̃ ǹ zukũna. À sã̀nannɛ ǹ gɛ̃ wɛ̃̀ndii gũn kũ ↄ kusuo de n gↄ̃ kũ ↄ mɛ̀n plaola ǹ gɛ̃ tɛ́ kũ àdi garo gũn gyãwãn. 45 - 46 Tó n gbá mɛ́ àdi tó ǹ sãtɛ, ǹ zↄ̃ ǹ zukũna. À sã̀nannɛ ǹ gɛ̃ wɛ̃̀ndii gũn ɛrɛ ũ de n gↄ̃ kũ gbá mɛ̀n plaola ò n zu tɛ́n. 47 Tó n wɛ́ mɛ́ àdi tó ǹ fu, ǹ bo. À sã̀nannɛ ǹ gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn kũ wɛ́ doo de n gↄ̃ kũ wɛ́ mɛ̀n plaola ò n zu tɛ́n, 48 gu kũ ń kↄ̀kↄbirii dì lákaro, tɛ́ pìi dì garo. 49 Tɛ́ ni mɛ̀ ũ gbɛ̃ sĩnda pínkia lákũ òdi pↄ́ kɛkɛ kũ wisio nà. 50 Wisi bi pↄ́ manamɛ, ama tó a nna tà, deran oni kɛ nà à gↄ̃ wisi ũ dↄↄ? À tó wisi gↄ̃ kú á gũn, ánigↄ̃ nna kũ kↄ̃o.

Mark 10

1 Akũ Yesu bò gwe à gɛ̀ɛ Yudea bùsun ari Yoda bara. Pari ɛ̀ra ò kàkarai gwe, akũ à yã dàńnɛ lákũ àdi kɛ nà. 2 Farisi kenↄ sù ò a yↄ̃ ò gwa, akũ ò a là ò pì: Gↄ̃gbɛ̃ zɛ́ vĩ à yìgi dɛ yá? 3 À wèḿma à pì: Musa dàárɛ deraa? 4 Ò pì: Musa gↄ̃gbɛ̃ gbà zɛ́ à yìgidɛtakada kɛ̃ à a nanↄ gbarɛo. 5 Akũ Yesu pìńnɛ: Á sãgbãna yã mɛ́ à tò Musa doka birekũ dàárɛ. 6 Zaa káaku kũ Luda andunia kɛ̀, à gↄ̃gbɛ̃ kɛ̀ kũ nↄgbɛ̃omɛ. 7 Abire yãi gↄ̃gbɛ̃ ni a de kũ a dao tó, ò nakↄ̃a kũ a nanↄo, 8 ń gbɛ̃nↄn pla oni gↄ̃ mɛ̀ do ũ. Ò kun pla doro, sé do. 9 A yã mɛ́ à tò gbɛ̃ kũ Luda ń nakↄ̃anↄ, bisãsiri sún ń kɛ̃kↄ̃aro. 10 Kũ Yesu tà bɛ, a ìbanↄ a là yã pìi mìii. 11 Akũ à pìńnɛ: Gbɛ̃ kũ à yìgii dɛ̀ kũ a nanↄo à nↄ pãnde sɛ̀, ade zina kɛ̀ a nↄ káakunɛ. 12 Nↄgbɛ̃ kũ à yìgii dɛ̀ kũ a zão à gↄ̃ pãnde sɛ̀ sↄ̃, à zina kɛ̀ɛn gwe. 13 Òtɛn su Yesunɛ kũ nɛ́nↄ de à ↄ naḿma, akũ a ìbanↄ gìńnɛ. 14 Kũ Yesu è lɛ, à pↄ fɛ̃̀ à pìńnɛ: À tó nɛ́nↄ mↄ́ ma kĩnaa, àsun gíńnɛro, zaakũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa mɛ́ à ń takanↄ pↄ́ ũ. 15 Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ adi kpata kũ à bò Luda kĩnaa sí lán nɛ́ fíti bàro ni gɛ̃nlo. 16 Akũ à nɛ́nↄ sɛ̀ à ń kpákpa a kùla, à ↄ nànaḿma à arubarikaa dàńgu. 17 Kũ Yesu dà zɛ́n àtɛn gɛ́, akũ gↄ̃gbɛ̃ ke bàa lɛ̀ à sù à kùtɛ a arɛ à a là à pì: Dannɛri mana, deran mani kɛ nà mà wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro lee? 18 Akũ Yesu pìnɛ: À kɛ̀ dera n pì má manaa? Gbɛ̃ke manaro, sé Luda ado. 19 Ń dokanↄ dↄ̃: Ǹsun gbɛ̃ dɛro, ǹsun zina kɛro, ǹsun kpãni oro, ǹsun yã di n gbɛ̃dakearo, ǹsun gbɛ̃ blero, ǹgↄ̃ bɛ̀ɛrɛ lí n de kũ n daoonɛ. 20 Akũ à pì: Dannɛri, zaa ma nɛ́ fiti gↄrↄan má yã birenↄ kũna pínki. 21 Akũ Yesu a gwà kũ yenyĩ wɛ́o à pìnɛ: Yã mɛ̀n do mɛ́ à gↄ̃̀nnɛ. Ǹ gɛ́ ǹ pↄ́ kũ ń vĩnↄ yía pínki ǹ a ↄgↄ kpá takasidenↄa, ǹ mↄ́ ǹ tɛ́mai, ĩnigↄ̃ aruzɛkɛ vĩ ludambɛ. 22 Akũ gↄ̃gbɛ̃ pì ãnn sìsi yã pì yãi, à tà kũ pↄsirao kũ à aruzɛkɛnↄ vĩ zↄ̃kↄ̃ yãi. 23 Akũ Yesu a ìbanↄ gwàgwa à pìńnɛ: À zĩ'ũ manamana aruzɛkɛdenɛ à gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn. 24 A yã pìi bò a ìbanↄ sarɛ, akũ Yesu ɛ̀ra à pìńnɛ: Gbɛ̃nↄ, à zĩ'ũ gbɛ̃nɛ manamana à gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn! 25 Lakumi gɛ̃na pↄrↄwɛɛn araga de aruzɛkɛde gɛ̃na kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũnla. 26 Akũ yã pìi bò a ìbanↄ sarɛ manamana, ò pìkↄ̃nɛ: Dí mɛ́ ani fↄ̃ à surabana lee? 27 Yesu ń gwá à pì: Bisãsiri ni fↄ̃ro, sé Luda. Luda kĩnaa bee pↄ́ sĩnda pínki dì sí kɛ. 28 Akũ Pita pìnɛ: O bee pↄ́ sĩnda pínki tò o tɛnyĩ. 29 Yesu pì: Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ à a bɛ tò ke a vĩ̀ninↄ ke a dakũnanↄ ke a da ke a de ke a nɛ́nↄ ke a bura ma yãi kũ ma baarukpannɛna yão, 30 ade ni ɛra à bɛnↄ kũ vĩ̀ninↄ kũ dakũnanↄ kũ danↄ kũ nɛ́nↄ kũ buranↄ e lɛu basↄↄro andunia dí gũn, ama kũ wɛ́tãmmaomɛ, ani wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro le andunia kũ àtɛn su gũn. 31 Gbɛ̃ káakunↄ nigↄ̃ gbɛ̃ kpɛdenↄ ũ dasi, gbɛ̃ kpɛdenↄ nigↄ̃ gbɛ̃ káakunↄ ũ. 32 Ò ɛ̀ra ò dà zɛ́n òtɛn gɛ́ Yurusalɛmu. Yesu do a ìbanↄnɛ arɛ, akũ yã pìi bò ń sarɛ, vĩna gbɛ̃ kũ ò tɛ́ a kpɛnↄ kũ̀. Akũ Yesu a gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ sɛ̀tɛ ń dona, à ɛ̀ra à yã kũ oni kɛarɛ òńnɛ dↄ 33 à pì: À ma! Ótɛn gɛ́ Yurusalɛmumɛ. Oni Bisãsiri Nɛ́ kpá sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄa, oni yã daala à ga, oni a kpá kifirinↄa. 34 Oni a lalandi kɛ oni lɛ́'i káa oni a gbɛ̃ kũ flã̀ao oni a dɛ, a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ ani futɛ. 35 Akũ Zebedi nɛ́nↄ Yamisi kũ Yuhanao nà Yesui ò pìnɛ: Dannɛri, ó ye ǹ yã kũ ótɛn wɛ́ kɛmma kɛwɛrɛ. 36 Akũ à ń lá à pì: Bↄ́n á ye mà kɛárɛɛ? 37 Ò wèa ò pì: Ǹ tó ò vutɛ kũnwo n kpata gũn, gbɛ̃ do n ↄplai gbɛ̃ do ↄzɛi. 38 Yesu pìńnɛ: Á yã kũ átɛni a wɛ́ kɛma dↄ̃ro. Toko'i kũ mani mi, áni fↄ̃ à mi yá? Wɛ́tãmma kũ mani gɛ̃n áni fↄ̃ à gɛ̃ a gũn yá? 39 Ò wèa ò pì: Óni fↄ̃. Akũ Yesu pìńnɛ: Toko'i kũ mani mi áni mi, wɛ́tãmma kũ mani gɛ̃n áni gɛ̃n, 40 ama vutɛna ma ↄplai ke ma ↄzɛi bi ma yãnlo. Gbɛ̃ kũ Luda kɛ̀kɛńnɛnↄ pↄ́mɛ. 41 Kũ a ìba gbɛ̃nↄn kuri kparanↄ yã pìi mà, ń pↄ fɛ̃̀ Yamisi kũ Yuhanaooi. 42 Akũ Yesu ń kákara à pìńnɛ: Á dↄ̃ kũ gbɛ̃ kũ òtɛni ń gwa buri pãnde kínanↄ ũnↄ dì gbãna ble ń gbɛ̃nↄa, gbãnadenↄ sↄ̃ òdi iko mↄńnɛ, 43 ama à de lɛ á kĩnaaro. Á tɛ́ gbɛ̃ kũ à ye à gↄ̃ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ, sé ade kɛ á zĩ̀ri ũ. 44 Lɛmɛ dↄ gbɛ̃ kũ à ye à gↄ̃ gbɛ̃ káaku ũ, sé ade kɛ á sĩnda pínki zↄ̀ ũ. 45 Zaakũ Bisãsiri Nɛ́ dí su de ò zĩ kɛnɛro, à sù de à zĩ kɛńnɛmɛ à a zĩda wɛ̃̀ndi kpá de à gbɛ̃nↄ bo dasi yãi. 46 Ò kà Yɛriko. Kũ Yesu tɛn bo gwe kũ a ìbanↄ kũ pario, vĩ̀na Timɛu nɛ́ Batimɛu vutɛna zɛ́ lɛ́a, àtɛn bara kɛ. 47 Kũ à mà ò pì Yesu Nazɛra mɛ́ àtɛn gɛ̃tɛ, akũ à nà lɛ́ gbãna zunaa à pì: Yesu, Dauda Buri, ǹ ma wɛ̃nda gwa! 48 Akũ pari tɛn gínɛ òtɛn pi à yĩtɛ. Akũ a lɛ́ gbãna zunaa kàra àtɛn pi: Dauda Buri, ǹ ma wɛ̃nda gwa. 49 Yesu zɛ̀ à pì: À a sísi. Akũ ò vĩ̀naa pìi sìsi ò pìnɛ: Ǹ laakari kpátɛ ǹ futɛ. Àtɛni n sísi. 50 Akũ vĩ̀naa pì a uta bò à vĩ̀ à fùtɛ à sù Yesu kĩnaa. 51 Akũ Yesu a là à pì: Bↄ́n ń ye mà kɛnnɛɛ? Vĩ̀naa pìi wèa à pì: Rabi, má ye ma wɛ́ gu emɛ. 52 Akũ Yesu pìnɛ: Ǹ gɛ́, ma náani kũ n kɛ̀ mɛ́ à n werekↄ̃a. Zaa gwe gↄ̃̀nↄ a wɛ́ gu è, akũ à dà kãao zɛ́n.

Mark 11

1 Kũ ò kà kãni kũ Yurusalɛmuo, ò kà Bɛtɛfage kũ Bɛtani kũ à kú Kùkpɛ sĩ̀sĩgɛrɛɛiio, akũ Yesu a ìbanↄ zĩ̀ gbɛ̃nↄn pla 2 à pìńnɛ: À gɛ́ lakutu kũ à kátɛ á arɛ dire gũn. Tó a gɛ̃ gↄ̃̀nↄ, áni zaakinɛ bↄ̀rↄ e bàdↄna gwe, gbɛ̃ke dí dia zikiro. À poro à suo. 3 Tó ò á lá ò pì, bↄ́n átɛn kɛ gwe, à pi Dikiri mɛ́ à yei, ani ɛra à suo tera. 4 Akũ ò gɛ̀ɛ ò zaaki è bàdↄna kpɛ́lɛlɛ bàai. Kũ òtɛn poro, 5 akũ gbɛ̃ kũ ò zɛ gwenↄ ń lá ò pì: Bↄ́n átɛn kɛ kũ zaaki pìio kũ átɛn poroo? 6 ò wèḿma lákũ Yesu òńnɛ nà, akũ ò ń tó ò táo. 7 Ò sù kũ zaaki pìio Yesunɛ, ò ń utanↄ kpàtɛa, akũ Yesu dìa. 8 Gbɛ̃nↄ tɛni ń utanↄ kpátɛ zɛ́ gũn dasi, gbɛ̃kenↄ tɛn lánↄ zↄ̃ sɛ̃̀n òtɛn kpátɛ dↄ. 9 Gbɛ̃ kũ ò tɛ́ arɛnↄ kũ gbɛ̃ kũ ò tɛ́ kpɛnↄ tɛn wiki lɛ́ òtɛn pi: Ǹ gbãna kɛ! Arubarikaden gbɛ̃ kũ àtɛn su kũ Dikiri tↄ́o ũ. 10 Luda arubarika da ó dizi Dauda kpata kũ àtɛn bo gupuraan. Ò gbãnakɛ kpái ari ludambɛ. 11 Kũ Yesu kà Yurusalɛmu, à gɛ̃̀ Luda ↄnn, akũ à pↄ́ sĩnda pínki gwà à lìkai. Kũ ifãntɛ̃ tɛn gɛ̃ kpɛ́n yãi, akũ à bò à gɛ̀ɛ Bɛtani kũ a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ. 12 Kũ gu dↄ̀, ò bò Bɛtani, akũ nà tɛn Yesu dɛ. 13 À kaka lí è zã̀ dire a lá kù. Akũ à gɛ̀ɛ gwa ke tó à nɛ́ vĩ. Kũ à kà gwe, adi pↄ́ke lero, sé a lánↄ, zaakũ kaka gↄrↄ dí ká kↄ̀ro. 14 Akũ à pì lí pìinɛ: Gbɛ̃ke ni n nɛ́ ble ziki doro. A ìbanↄ yã pìi mà. 15 Kũ ò kà Yurusalɛmu, Yesu gɛ̃̀ Luda ↄnn, akũ à pɛ̀ ɛtɛblerinↄa kũ lagatarinↄ à ń bↄ́tɛ. À ↄgↄlilinkɛrinↄ teburunↄ kũ potɛ̃nɛyarinↄ gbànↄ yĩ̀pa à kↄ̀tɛńnɛ. 16 Adi we gbɛ̃ke a aso sɛ̀ à gɛ̃̀tɛo Luda ↄnnlo. 17 Akũ à yã dà gbɛ̃nↄnɛ à pì: Ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Ma kpɛ́ nigↄ̃ de aduakɛkpɛ ũ buri sĩnda pínkinɛ, akũ a kɛ̀ gbɛ̃blerinↄ tò ũ. 18 Sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ yã pìi mà, akũ òtɛn zɛ́ wɛtɛ ò a dɛ. Òtɛn vĩna kɛnɛ, zaakũ a yãdannɛnaa bò gbɛ̃ sĩnda pínki sarɛ. 19 Kũ ↄkↄsi kɛ̀, akũ Yesu kũ a ìbanↄ bↄ̀tɛ wɛ̃tɛ pìi gũn. 20 Kũ gu dↄ̀, òtɛn gɛ̃tɛ, akũ ò kaka lí pìi è à kori kɛ̀ kũ a zĩnio. 21 Akũ à yã dↄ̀ Pitan, akũ à pì Yesunɛ: Rabi, ǹ kaka lí kũ n láari bòa gwa, à kori kũ̀. 22 Yesu wèḿma à bè: Àgↄ̃ Luda náani vĩ. 23 Yãpuran matɛn oárɛ, tó gbɛ̃ ò kpi dínɛ à futɛ à a zĩda sɛ́ à zu sɛ̀bɛn, tó ádi sika kɛ a nɛ̀sɛɛ gũnlo, tó à náani vĩ kũ yã kũ à òo pì ni kɛ, ani kɛnɛmɛ. 24 Abire yãi matɛn oárɛ, tó átɛn adua kɛ, yã kũ a a wɛ́ kɛ̀ pínki, à ditɛ à gĩnakɛ a lè kↄ̀, áni le sↄ̃. 25 Tó a futɛ átɛn adua kɛ, tó á nɛ̀sɛ vãni kũna kũ gbɛ̃keo, à kɛ̃nɛ, de á De kũ à kú musu á durunnanↄ kɛ̃árɛ dↄ. 26 Tó ádi gbɛ̃nↄ kɛ̃ sↄ̃ro, á De kũ à kú musu ni á durunnanↄ kɛ̃árɛ sero. 27 Akũ ò kà Yurusalɛmu. Lákũ Yesu tɛn kure Luda ↄnn nà, sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ sù 28 ò a la ò pì: Iko kpaten ntɛn yã dínↄ kɛoo? Dí mɛ́ à n gba yã pì kɛna ikoo? 29 Akũ Yesu wèḿma à pì: Yã mɛ̀n don mani gbɛkaáwa. À wema, mani iko kũ matɛn yã dínↄ kɛo oárɛ. 30 À omɛnɛ. Yahaya gbɛ̃nↄ da'itɛkɛnaa bò Luda kĩnaan yá, ke bisãsiri kĩnaamɛ? 31 Akũ ò yã gↄ̃̀gↄ̃ ò pì: Tó o pì Luda kĩnaamɛ, ani ó lá bↄ́yãin ódi Yahaya yã síroo? 32 Tó o pì bisãsiri kĩnaamɛ sↄ̃, tↄ̀! Ò gbɛ̃nↄ vĩna vĩ, zaakũ gbɛ̃ sĩnda pínki Yahaya annabikɛ sì. 33 Akũ ò wè Yesua ò pì: Ó dↄ̃ro. Akũ Yesu pìńnɛ: Ɛ̃hɛ̃ makũ se, mani iko kũ matɛn yã dínↄ kɛo oárɛro.

Mark 12

1 Akũ Yesu fùtɛ àtɛn yãlɛkↄ̃ańnɛ à pì: Gbɛ̃ke mɛ́ à geepi líkpɛ bà à karaa lìkai, à wɛ̀ɛɛ yↄ̃̀ geepi'ifɛ̃ki ũ à búdãkpãgbaa kɛ̀, akũ à bú pìi nà arukɛrinↄnɛ ń ↄĩ, akũ à fùtɛ kũ táo. 2 Kũ geepizↄ̃gↄrↄ kà, akũ à a zĩ̀rii zĩ̀ arukɛrii pìnↄa de à a geepi nɛ́ sí. 3 Akũ arukɛrii pìnↄ a kũ̀ ò a gbɛ̃̀, ò a gbàrɛ ↄkori. 4 Akũ à ɛ̀ra à zĩ̀ri pãnde zĩ̀ dↄ. Akũ ò gbɛ̃ bire lɛ̀ a mìia ò wé'i dàa. 5 A ɛ̀ra à gbɛ̃ pãnde zĩ̀ dↄ, akũ ò gbɛ̃ bire dɛ̀. Lɛn à gbɛ̃ pãndenↄ zĩ̀ lɛ dasi, ò ń gbɛ̃kenↄ gbɛ̃̀ ò ń gbɛ̃kenↄ dɛ̀. 6 À nɛ́gↄ̃gbɛ̃ mɛ̀n do yenyĩde mɛ́ à gↄ̃̀nɛ sà, akũ à a zĩ̀ zã à pì: Oni ma nɛ́ yã da. 7 Akũ arukɛrii pìnↄ pìkↄ̃nɛ: Túbibleriimɛ dí. À tó ò a dɛ, a túbi ni gↄ̃ ó pↄ́ ũ. 8 Akũ ò a kũ̀ ò a dɛ̀, akũ ò a gɛ̀ɛ sɛ̀ ò bòo bura gũn. 9 Tↄ̀! Bↄ́n burade pì ni kɛɛ? Ani su à arukɛrii pìnↄ dɛdɛ à bura pì na gbɛ̃ pãndenↄnɛ ń ↄĩ. 10 Ádi Luda yã dí kyó kɛroo? Gbɛ̀ kũ kpɛ́borinↄ pã kpài mɛ́ à gↄ̃̀ kpɛ́ kusuru gbɛ̀ mìde ũ. 11 Dikiri mɛ́ à abirekũ kɛ̀, akũ à kɛ̀wɛrɛ yãbonsarɛ ũ. 12 Akũ ò zɛ́ wɛ̀tɛ ò a kũ, zaakũ ò dↄ̃̀ kũ ń yãin à yãlɛkↄ̃anaa pìi ò, ama ò vĩna kɛ̀ parinɛ, akũ ò a tò gwe ò tà. 13 Akũ ò Farisi kenↄ kũ Hɛrↄdu gbɛ̃nↄ zĩ̀ Yesu kĩnaa kũ ↄ̃ndↄ̃o, de ò a kũ a yã'onaa gũn. 14 Kũ ò kà, akũ ò pìnɛ: Dannɛri, ó dↄ̃ kũ gbɛ̃ yãpurademɛ n ũ. Ndì gbɛ̃ wɛ́ gwaro, ndì gbɛ̃ gwena gwaro, ndì Luda zɛ́ dańnɛ súsu. À zɛ́ vĩ ò bùsu'ↄgↄ kpá Sizaa yá, ke à zɛ́ vĩro? Ò kpáan yá, ke òsun kpáaro? 15 Yesu ń manafikikɛ dↄ̃̀ḿma, akũ à pìńnɛ: Bↄ́yãin átɛni ń lɛ́ átɛn gwaa? À mↄ́ kↄ̃n ↄgↄ pì doo mà gwa. 16 Kũ ò kpàa, akũ à pìńnɛ: Dí mì wãnzãn dí kũ a tↄ́oo? Ò wèa ò pì: Siza pↄ́mɛ. 17 Akũ Yesu pìńnɛ: À pↄ́ kũ à de Siza pↄ́ ũ kpá Sizaa, à pↄ́ kũ à de Luda pↄ́ ũ kpá Ludaa. A yã bò ń sarɛ. 18 Akũ Sadusi kũ òdi pi gɛ̀nↄ dì vuronↄ sù Yesu kĩnaa, ò a gbɛ̀ka ò pì: 19 Dannɛri, Musa òwɛrɛ a takada gũn à pì, tó gbɛ̃ gà à a nanↄ tòn nɛ́'isari, a dakũna gyaanↄ pì sɛ́, de à nɛ́ buri dato a vĩ̀ninɛ. 20 Tↄ̀! Dedokↄ̃nↄnↄn kun gbɛ̃nↄn suppla. Woru nↄ sɛ̀, akũ à gà nɛ́'isari. 21 Akũ Sabi nↄ pìi sɛ̀ dↄ, akũ à gà à nↄ pìi tò nɛ́'isari. Akũ Biↄ kɛ̀ lɛ dↄ 22 ari à gɛ̀ɛ à pɛ̀ ń suppladea. Ń pínki ò gà nɛ́'isari. Ń pínki gbɛran nↄ pìi gà se. 23 Gɛ̀nↄ vuna gↄrↄ zĩ ń dí mɛ́ anigↄ̃ nↄ pì vĩi? Zaakũ ń gbɛ̃nↄn suppla ń pínki ò a dↄ̃̀ nↄ ũmɛ. 24 Akũ Yesu wèḿma à pì: Á Luda yã kũ a gbãnao dↄ̃nasari yãin a sãtɛroo? 25 Tó gɛ̀nↄ fùtɛ, oni nↄ sɛ́ro, oni zã kɛro, onigↄ̃ kun lán malaikanↄn kun nà ludambɛmɛ. 26 Gɛ̀vuna yã musu, ádi Musa takada kyó kɛroo? Gu kũ à lɛ̀kara yã òn Luda pìnɛ akãamɛ Ibrahĩ kũ Isaakuo kũ Yakubuo Luda ũ. 27 Luda dì kɛ gɛ̀nↄ Luda ũro, gbɛ̃ bɛ̃nɛnↄ Ludamɛ a ũ. A sãtɛ à kɛ̀ zↄ̃kↄ̃. 28 Ludayãdannɛri ke kú gwe, à lɛ́kpakↄ̃a kũ òtɛn kɛ mà. Kũ à è Yesu yã wèḿma manamana, akũ à nài à a là à pì: Dokayã kpate mɛ́ à de a kparanↄla pínkii? 29 Yesu wèa à pì: Yã kũ à deńlan dí: Isarailanↄ à sã kpá. Dikiri ó Ludamɛ Dikiri ũ ado. 30 Ǹgↄ̃ ye Dikiri n Ludai kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo kũ n ninio pínki kũ n laasunnwo pínki n gbãna lɛ́n. 31 A pladen dí: Ǹgↄ̃ ye n gbɛ̃dakei lán n zĩda wɛ̃̀ndii bà. Dokayã ke de abirenↄlaro. 32 Akũ ludayãdannɛrii pìi pìnɛ: Yã manamɛ, dannɛri. N yãpura ò, n pì Luda mɛ̀n domɛ, a pãnde kunlo, sé àpii. 33 Yena Ludai kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo kũ n laasunnwo pínki n gbãna lɛ́n kũ yena n gbɛ̃dakei lán n zĩda wɛ̃̀ndi bàao de sa'opↄ kũ òdi ká tɛ́n à tɛ́ kũla kũ sa'ona buri sĩnda pínkio. 34 Kũ Yesu è à yã wèawa kũ laakariio, à pìnɛ: Gɛ̃na kpata kũ bò Luda kĩnaa gũn zã̀ kũnworo. Zaa gↄrↄ birea gbɛ̃ke dí sù a yãke laa doro. 35 Yesu ɛ̀ra àtɛn yã dańnɛ Luda ↄnn, akũ à gbɛ̃nↄ là à pì: À kɛ̀ dera ludayãdannɛrinↄ dì pi Dauda burin Arumasihu ũu? 36 Kũ Luda Nini dìdi Daudaa, à pì: Dikiri pì ma dikirinɛ à vutɛ a ↄplai ari àgↄ̃ a ibɛrɛnↄ kátɛnɛ a gbá gbáru. 37 Lákũ Dauda pìnɛ Dikiri ũ, à kɛ̀ dera anigↄ̃ de a buri ũ dↄↄ? Akũ pari tɛni a yã ma kũ pↄnnao. 38 A yãdannɛnaa gũn à pì: À laakari kɛ ludayãdannɛrinↄi. Òdigↄ̃ ye kurenaai kũ uta zↄ̃kↄ̃nↄ dana, de ògↄ̃ fↄ kpákpaḿma ɛtɛnↄa. 39 Òdigↄ̃ wɛtɛ ò vutɛ aduakɛkpɛ vutɛki mananↄ gũn kũ dikpɛ vutɛki mananↄ. 40 Òdi adua gbã̀na kɛ de gbɛ̃nↄ ń e yãi, akũ òdi gyaanↄnↄ kpɛ́ síḿma. Ń wɛ́tãmma nigↄ̃ pãsĩpãsĩ de gbɛ̃ sĩnda pínki pↄ́la. 41 Akũ Yesu vùtɛ Luda ↄnn ↄgↄdakia arɛ, àtɛn gbɛ̃nↄ gwa lákũ òtɛn ↄgↄ dan nà. Ɔgↄdasidenↄ tɛn ↄgↄ zↄ̃kↄ̃ dan. 42 Akũ gyaanↄ takaside sù à kↄbↄ pla dàn, adi ká sisiro. 43 Akũ Yesu a ìbanↄ kàkara à pìńnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ, gyaanↄ takaside dí ↄgↄ dà ↄgↄdaki gũn de gbɛ̃ sĩnda pínkila. 44 Zaakũ ń ↄgↄ dasi gũnn ò bòn ò kàn ń pínki. Nↄgbɛ̃ dí sↄ̃, a takasikɛ gũnn pↄ́ kũ à vĩ à pↄ́ bleon à dàn pínki.

Mark 13

1 Lákũ Yesu tɛn bo Luda ↄnn nà, a ìbanↄ doke pìnɛ: Dannɛri, ǹ gwa lákũ ò kpɛ́ mana dí takanↄ bò nà kũ gbɛ̀ mana dí takanↄ. 2 Akũ Yesu pìnɛ: N kpɛ́ zↄ̃kↄ̃ dínↄ è pínki yá? Gbɛ̀ ke kú gu dí kũ oni tó dikↄ̃aro, oni gboro pínkimɛ. 3 Yesu vutɛna Kùkpɛ sĩ̀sĩgɛrɛɛi arɛdↄkↄ̃ana kũ Luda ↄnnwo, akũ Pita kũ Yamisio kũ Yuhanao kũ Anduruo a gbɛ̀ka gusarɛ ò pì: 4 Ǹ owɛrɛ, bↄrɛn yã dínↄ ni kɛɛ? Bↄ́ mɛ́ anigↄ̃ de a pínki kɛgↄrↄ sèeda ũu? 5 Akũ Yesu pìńnɛ: À laakari kɛ, àsun tó ò á sãtɛro. 6 Oni su dasi kũ ma tↄ́o, onigↄ̃ pi Arumasihumɛ ń ũ oni gbɛ̃nↄ sãtɛ dasi. 7 Tó a zĩ̀nↄ baaruu mà kũ a òpiio, àsun bídi kɛro. Sé abirekũnↄ kɛ, ama andunia lakana kpɛ́. 8 Buri kũ burio ni futɛkↄ̃i, lɛmɛ dↄ bùsu kũ bùsuuo. Zĩtɛ yĩgãyĩgãna nigↄ̃ kú gukenↄn kũ nàao. Yã dínↄmɛ nↄ̀wãwã naana ũ. 9 À laakari kɛ. Oni á kũkũ ò á na yãkpatɛkɛrinↄnɛ ń ↄĩ, oni á gbɛ̃gbɛ̃ aduakɛkpɛnↄ gũn. Oni á zɛ bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ kínanↄ arɛ ma yãi, de àgↄ̃ deńnɛ ma sèedadenↄ ũ. 10 Sé ò ma baaru nna waazi kɛ buri pínki ma gĩa. 11 Tó ò gɛ̀ɛ kãáo yãkpatɛkɛkia, àsun gĩnakɛ à bídi kɛ yã kũ áni oaro. Yã kũ Luda dàárɛ á lɛ́n gↄrↄ kũ̀a à o, zaakũ ákↄ̃nↄ mɛ́ áni yã oro, Luda Ninimɛ. 12 Vĩ̀ni kũ dakũnanↄ ni kↄ̃ kpáḿma ò dɛ. Denↄ ni bo ń nɛ́nↄ kpɛ. Nɛ́nↄ ni bo ń denↄ kũ ń danↄ kpɛ ò ń dɛ. 13 Gbɛ̃ sĩnda pínki ni zãágu ma yãi, ama gbɛ̃ kũ à zɛna gbãna ari a gↄrↄ lɛ́a ni surabana le. 14 Tó a tɛ̃̀ guyakari è gu kũ à de àgↄ̃ kunlo, kyókɛri gↄ̃ dↄ̃, gbɛ̃ kũ ò kú Yudeanↄ bàa sí ò mì pɛ́ kpinↄa. 15 Gbɛ̃ kũ à kú a kpɛ́ musu sún kipa à gɛ̃ kpɛ́ gũn à pↄ́ke sɛ́ à booro. 16 Gbɛ̃ kũ à kú bura sún ɛra bɛ à a uta sɛ́ro. 17 Waiyoo nↄ̀sindarenↄ kũ nɛ́randenↄ gↄrↄ birea. 18 À adua kɛ de yã pì sún kɛ bunsirɛ gↄrↄro, 19 zaakũ wɛ́tãmma nigↄ̃ kun gↄrↄ pìnↄa. Zaa gↄrↄ kũ Luda andunia kɛ̀ ari gbãra a taka dí kɛro, ani sↄ̃ kɛ zikiro. 20 Tó Dikiri dí gↄrↄ pìnↄ lagoro, de gbɛ̃ke ni boro. Ama à gↄrↄ pìnↄ làgo a gbɛ̃ kũ à ń sɛ́nↄ yãimɛ. 21 Gↄrↄ birea tó gbɛ̃ke pìárɛ, à Arumasihu gwa la kesↄ̃ à Arumasihu gwa zã̀ dire, àsun síro. 22 Zaakũ Arumasihu ɛ́kɛnↄ kũ annabi ɛ́kɛnↄ ni su ò sèedanↄ kũ daboyãnↄ kɛ, de ò gbɛ̃ kũ Luda ń sɛ́nↄ sãtɛo, tó ani sí kɛ. 23 À laakari kɛ. Ma gĩnakɛ ma yã pínki òárɛ zaa káaku kↄ̀. 24 Gↄrↄ pìnↄ wɛ́tãmmanaa gbɛra ifãntɛ̃ ni sira kũ, mↄvura ni í kɛro, 25 susunɛnↄ ni woro ludambɛ, gbãna kũ ò kú musunↄ ni yĩgã, 26 gbasa ò Bisãsiri Nɛ́ suna e ludambɛ lukun kũ gbãna zↄ̃kↄ̃ↄo kũ gakurio. 27 Ani a malaikanↄ zĩ andunia kusuru siikↄ̃ gũn, de ò gbɛ̃ kũ Luda ń sɛ́nↄ kakara zaa andunia lɛ́ díkũ kũ a lɛ́ direkũo. 28 À yã dada kaka lía. Tó a ↄnɛnↄ í kpàkpa àtɛn lá bↄ̀tↄ kú, á dↄ̃ kũ guwãnagↄrↄ kà kãni. 29 Lɛmɛ sↄ̃, tó a è yã pìnↄ tɛn kɛ, àgↄ̃ dↄ̃ kũ a sunaa kà kãni, à kú kpɛ́lɛlɛa. 30 Yãpuran matɛn oárɛ gↄrↄ dí gbɛ̃nↄ ni gɛ̃tɛro ari yã pìnↄ gɛ́ kɛo pínki. 31 Musu kũ zĩtɛo ni gɛ̃tɛ, ama ma yãnↄn gɛ̃tɛna vĩro. 32 Gbɛ̃ke a gↄrↄ ke a gↄrↄ zaka dↄ̃ro, bee malaika kũ ò kú musunↄ ke Luda Nɛ́, sé De Luda. 33 À laakari kɛ, á wɛ́ gↄ̃ dↄ, zaakũ á dↄ̃ gↄrↄ kũ ani suro. 34 A de lán gbɛ̃ kũ àtɛn gɛ́ wɛ̃tɛa bà. À a bɛ tò a zĩkɛrinↄnɛ baadi kũ a zĩo, akũ à pì a gudãkpãriinɛ á wɛ́ gↄ̃ dↄ. 35 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, á dↄ̃ gↄrↄ kũ bede ni suro, ↄkↄsin yá, lizãndon yá, kolɛzuon yá, ke gudↄo. A yã mɛ́ à tò á wɛ́ gↄ̃ dↄ, 36 de àsun su kãnto à á le átɛn i oro yãi. 37 Yã kũ matɛn oárɛ matɛn o gbɛ̃ sĩnda pínkinɛmɛ, à wɛ́ gↄ̃ dↄ.

Mark 14

1 Vĩnla dikpɛ kũ Burodi Futɛnasari dikpɛo gↄ̃̀ gↄrↄ pla, akũ sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ tɛn zɛ́ wɛtɛ kũ ↄ̃ndↄ̃o ò Yesu kũ ò dɛ. 2 Zaakũ ò pì: Òsun kɛ dikpɛ zĩro, de gbɛ̃nↄ sún zuka káro yãi. 3 Gↄrↄ kũ Yesu kú Bɛtani, Simↄ kusu bɛa, àtɛn pↄ́ ble gɛngɛsɛkɛna, akũ nↄgbɛ̃ ke nài a lo fítinna kũ nísi gbĩ nna buri mana ↄgↄde kú a gũn kũna. Akũ à lo pì wakaa ɛ̀, à nísi pìi kù Yesu mìia. 4 Gbɛ̃kenↄ kú gwe, ń pↄ fùtɛ ò pì: Bↄ́mɛ nísi pì laalasekɛna ũu? 5 Oni fↄ̃ ò yía de andurufu wàa do kpɛ́ basↄↄrola ò a ↄgↄ kpá takasidenↄa. Akũ ò lɛ́fↄtↄ kpà nↄgbɛ̃ pìii. 6 Akũ Yesu pì: À a tó gwe. Bↄ́ yã mɛ́ à tò átɛn wari dↄaa? À zĩ mana kɛ̀mɛnɛmɛ. 7 Takasidenↄ nigↄ̃ kú kãáo gↄrↄ sĩnda pínki, gↄrↄ kũ á yei, áni fↄ̃ à kɛńnɛ. Makũ sↄ̃ manigↄ̃ kú kãáo gↄrↄ sĩnda pínkiro. 8 À kɛ̀ a gbãna lɛ́mmɛ, à gĩnakɛ à nísi kù ma mɛ̀ɛa de à ma gɛ̀ kɛomɛ. 9 Yãpuran matɛn oárɛ, gu kũ òtɛni ma baaru nna waazi kɛn andunia gũn pínki, onigↄ̃ yã kũ nↄgbɛ̃ pìi kɛ̀ o a dↄngu yãi. 10 Abire gbɛra gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ do kũ òdi pinɛ Yudasi Isikariↄti gɛ̀ɛ sa'orikinↄ kĩnaa de à Yesu kpáḿma. 11 Kũ ò a yã mà, akũ ń pↄ kɛ̀ nna, akũ ò lɛ́ sɛ̀nɛ kũ oni ↄgↄ kpáa. Akũ àtɛn zɛ́ wɛtɛ à Yesu kpáḿma. 12 Burodi Futɛnasari dikpɛgↄrↄ káaku zĩ kũ òdi Vĩnla sãnɛ bↄ̀rↄↄ kùtu kpá, Yesu ìbanↄ a là ò pìnɛ: Mán ń ye ò gɛ́ kɛkɛnnɛ ǹ Vĩnla pↄ́ blenn? 13 Yesu gbɛ̃nↄn pla zĩ̀ a ìbanↄ tɛ́ à pìńnɛ: À gɛ́ wɛ̃tɛ gũn. Gↄ̃gbɛ̃ ke ni daálɛ à í sɛna kũ loo. À tɛ́i 14 ari ↄn kũ ani gɛ̃n. À o ↄn pì bedenɛ, dannɛri pì mán a kipaki kunn, gu kũ áni Vĩnla pↄ́ blen kũ a ìbanↄo? 15 Ani kpɛ́ musu zↄ̃kↄ̃ kũ ò kɛ̀kɛ mↄárɛ. À pↄ́bleyã kɛkɛwɛrɛ gwe. 16 Yesu ìbaa pìnↄ dà zɛ́n, ò gɛ̃̀ wɛ̃tɛ pìi gũn, akũ ò lè lákũ à òńnɛ nà. Akũ ò Vĩnla pↄ́bleyã kɛ̀kɛ gwe. 17 Kũ ↄkↄsi kɛ̀, akũ Yesu gɛ̀ɛ gwe kũ a gbɛ̃nↄn kuri awɛɛpla pìnↄ. 18 Kũ ò gɛngɛsɛkɛna òtɛn pↄ́ ble, akũ à pì: Yãpuran matɛn oárɛ, á gbɛ̃ mɛ̀n do kũ ótɛn pↄ́ ble lɛɛlɛ ni ma kpáḿma. 19 Ń nɛ̀sɛɛ yàka, akũ òtɛni a la dodo: Asa makũroo? 20 Akũ à pìńnɛ: Á gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ do kũ ótɛn pↄ́ ble ta gũn lɛɛlɛmɛ. 21 Bisãsiri Nɛ́ ni kpágui lákũ a kɛ̃na a yã musu nà, ama waiyoo gbɛ̃ kũ ani Bisãsiri Nɛ́ kpáḿma pìi. Ani kɛ sã̀na adenɛ tó odi a i yãro. 22 Kũ òtɛn pↄ́ ble, Yesu burodii sɛ̀ à arubarikaa dàn, akũ à lìkↄ̃rɛ à kpà a ìbanↄa à pì: À sí, ma mɛ̀ɛn dí. 23 Akũ à toko sɛ̀ à arubarikaa dàn à kpàḿma, akũ ò mì ń pínki. 24 Akũ à pìńnɛ: Ma arun yɛ̀, Luda bàka kunna kũ gbɛ̃ dasinↄ aru ũ kũ ani bↄtɛma. 25 Yãpuran matɛn oárɛ, mani geepi'i mi gĩa doro ari kpata kũ à bò Luda kĩnaa gɛ́ boo gupuraa, gbasa mà a dufu mi sà. 26 Kũ ò lɛ̀ɛ sì, akũ ò bↄ̀tɛ ò gɛ̀ɛ Kùkpɛ sĩ̀sĩgɛrɛɛi. 27 Akũ Yesu pìńnɛ: Á pínki áni fuma, zaakũ ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Mani sãdãri lɛ́, sãnↄ ni fãkↄ̃a. 28 Ama ma vunaa gbɛra mani doárɛ arɛ gɛna Galili. 29 Akũ Pita pìnɛ: Bee tó ò fù ń pínki, mani furo. 30 Akũ Yesu pìnɛ: Yãpuran matɛn onnɛ, gwãaniala ari ko gↄ̃ gɛ́ lɛ́ zu gɛ̃̀n pla, ĩni ledi kpámai gɛ̃̀n aakↄ̃. 31 Akũ Pita pì mámmam: Bee tó mani sù mà ga kũnwo, mani ledi kpányĩ zikiro. Akũ ò ò lɛ se ń pínki. 32 Ò kà gu kũ òdi pi Gɛtɛsɛmani, akũ Yesu pì a ìbanↄnɛ: À vutɛ la ari mà gɛ́ adua kɛ. 33 À Pita kũ Yamisio kũ Yuhanao sɛ̀ à gɛ̀ɛ kũńwo. Pↄsira a kũ̀ a nɛ̀sɛyↄkↄ sì. 34 Akũ à pìńnɛ: Ma pↄ sira kũ̀ manamana ari ga lɛ́i. À zɛ la à ibɛ̃nɛ kɛ. 35 Kũ à gɛ̀ɛ arɛ fíti, akũ à kùtɛ zĩtɛ à adua kɛ̀ tó ani sí kɛ, gↄrↄ zakaa pì gɛ̃tɛala. 36 À pì: Baa, ma De, pↄ́ sĩnda pínki dì sí kɛnnɛ. Ǹ toko'i dí síma, ama adi kɛ yã kũ má yeinlo, sé kũ ń yeii. 37 Akũ à ɛ̀ra à sù à a ìbanↄ lè, òtɛn i o. Akũ à pì Pitanɛ: Simↄ, ntɛni i on yá? Ńdi fↄ̃ n ibɛ̃nɛ kɛ̀ bee awa doroo? 38 À ibɛ̃nɛ kɛ àgↄ̃ adua kɛ de àsun fu yↄ̃ogwanaaaro yãi. Nini yei, ama mɛ̀ busɛ. 39 À ɛ̀ra à gɛ̀ɛ adua kɛ, akũ à yã dokↄ̃nↄ pìi ò dↄ. 40 Kũ à ɛ̀ra à sù à ń lé, òtɛn i o, zaakũ òtɛn idekũ dɛdɛ. Ò dↄ̃ deran oni yã onɛ nàro. 41 A suna gɛ̃̀n aakↄ̃deo à pìńnɛ: Átɛn i o átɛn kámma bo ari teran yá? À mↄ̀ lɛ. Gↄrↄ kà sà. À gwa, ò Bisãsiri Nɛ́ kpà durunnakɛrinↄa. 42 À futɛ ò gɛ́. Gbɛ̃ kũ à ma kpaḿma pì tɛn su fá. 43 Kũ à kpɛ́ àtɛn yã pì o, akũ Yudasi a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ doke sù kũ pario, ò fɛ̃nɛdanↄ kũkũna kũ gònↄ. Ò bò sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kĩnaa. 44 Bonkpɛde pì sↄ̃ à sèedaa òńnɛ à pì: Gbɛ̃ kũ mani lɛ́ pɛ́a, àkũn dí. À a kũ gbãna à tá kãao. 45 Akũ à mìi pɛ̀ Yesua gↄ̃̀nↄ à pìnɛ: Rabi! Akũ à lɛ́ pɛ̀a. 46 Akũ ò ↄ pɛ̀tɛ Yesua ò a kũ̀ gíngin. 47 Akũ gbɛ̃ kũ ò zɛna gwenↄ doke a fɛ̃nɛda wòto à sa'oriki zĩ̀ri ke lɛ̀o à a sã gò. 48 Akũ Yesu pìńnɛ: Kpãni wɛ́dewɛn ma ũ kũ a su à ma kũ kũ fɛ̃nɛdanↄ kũ gònↄo yá? 49 Madìgↄ̃ kú kãáo Luda ↄnn lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà, madìgↄ̃ yã daárɛ, ádi ma kũro. Ama sé yã kũ ò kɛ̃̀ Luda yãn papa. 50 Akũ a ìbanↄ bàa lɛ̀ ń pínki ò a tòn. 51 Kɛfɛnna ke tɛ́i à pↄ́ke danaro, bizatarun à kùala. Kũ ò a kũ̀, 52 akũ à bò ń ↄĩ à a biza tòńnɛ gwe à bàa sì à tà punsi. 53 Akũ ò gɛ̀ɛ kũ Yesuo sa'oriki zↄ̃kↄ̃ bɛa. Sa'orikinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ ludayãdannɛrinↄ kàkara gwe ń pínki. 54 Pita tɛ́ a kpɛ zã̀ dire ari à gɛ̀ɛ à gɛ̃̀ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ bɛ ↄnn. À vùtɛ gwe àtɛn tɛ́ kpákpa kũ dogarinↄ lɛɛlɛ. 55 Sa'orikinↄ kũ Yuda yãkpatɛkɛrinↄ ń pínki tɛn sèeda wɛtɛ Yesui ò a dɛ, akũ odi a lero. 56 Ò ɛ́kɛyã dìdia dasi, ama ń yãke dí kↄ̃ sɛ́ro. 57 Akũ gbɛ̃kenↄ fùtɛ ò ɛ́kɛyã dìdia ò pì: 58 O mà à pì áni Luda kpɛ́ kũ bisãsiri bò wí áni a pãnde bo gↄrↄ aakↄ̃ dagura kũ bisãsiri dí boro. 59 Bee kũ abireo ń yã dí kↄ̃ sɛ́ro. 60 Akũ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ fùtɛ à zɛ̀ ń arɛ à Yesu gbɛ̀ka: Ń yãke vĩ ǹ weḿmaroo? Yã kũ òtɛn didimma dí de deraa? 61 Yesu yĩtɛ kpɛ̃n adi yãke wearo, akũ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ pìi ɛ̀ra à a gbɛ̀ka: Mↄkↄ̃n Arumasihu, Luda arubarikade Nɛ́ ũ yá? 62 Akũ Yesu pì: Makũmɛ a ũ. Áni Bisãsiri Nɛ́ e vutɛna Gbãnasĩndapinkide ↄplai, akũsↄ̃ áni a suna e ludambɛ lukun. 63 Akũ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ pì a utanↄ gà à kɛ̃̀ à pì: À kɛ̀ dera ótɛn sèedade pãnde kenↄ wɛtɛ dↄↄ? 64 A mà lákũ à dↄkɛ̀ kũ Ludao nà. Yã kpaten a zɛo teraa? Akũ ò yã dàala ń pínki ò pì ò a dɛ. 65 Akũ gbɛ̃kenↄ fùtɛ ò lɛ́'i kàa. Akũ ò pↄ́ yĩ̀nɛ a ãnnwa, òtɛni a lɛ́lɛ kũ okũo òtɛn pinɛ: Ǹ annabikɛyã o ǹ gbɛ̃ kũ à n lɛ o. Akũ dogarinↄ a kũ̀ ò a sãn kɛ̀kɛ. 66 Pita kú ↄnn zĩtɛ, akũ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ zↄ̀nↄkparenↄ doke sù gwe. 67 Kũ à Pita è àtɛn tɛ́ kpákpa, akũ à wɛ́ dìa à pìnɛ: Mↄkↄ̃n sↄ̃ ndìgↄ̃ kú lɛɛlɛ kũ Yesu Nazɛrao. 68 Akũ à ledi kpà à pì: Má a dↄ̃ro, mádi yã kũ ntɛni o dↄ̀rↄ dↄ̃ro. Akũ à fùtɛ à gɛ̃̀ gãnun. 69 Kũ zↄ̀nↄkpare pì a è gwe dↄ, akũ à ò gbɛ̃ kũ ò zɛna gwenↄnɛ à pì: Ń gbɛ̃ mɛ̀n don dí. 70 Akũ Pita ledi kpà dↄ. Kũ à kɛ̀ saa fíti, gbɛ̃ kũ ò zɛna gwenↄ pì Pitanɛ: Yãpuramɛ ń gbɛ̃ domɛ n ũ, zaakũ Galili gbɛ̃mɛ n ũ. 71 Akũ Pita fùtɛ à a zĩda kà à la dà à pì: Má gbɛ̃ kũ átɛni a yã o pì dↄ̃ro. 72 Zaa gwe gↄ̃̀nↄ ko lɛ́ gɛ̃̀n plade zù, akũ yã kũ Yesu òo dↄ̀ Pitan, kũ à pì, ari ko gↄ̃ gɛ́ lɛ́ zu gɛ̃̀n pla, ani ledi kpáai gɛ̃̀n aakↄ̃. Akũ à nà ↄ́ↄdↄnaaa.

Mark 15

1 Kũ gu dↄ̀ gↄ̃̀nↄ sa'orikinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ ludayãdannɛrinↄ kũ gbãnadenↄ ń pínki yã gↄ̃̀gↄ̃, akũ ò Yesu yĩ̀ ò gɛ̀ɛ ò a nà Pilatinɛ a ↄĩ. 2 Akũ Pilati a là à pì: Mↄkↄ̃mmɛ Yudanↄ kína ũ yá? Yesu wèa à pì: Lɛn n ò lɛ. 3 Sa'orikinↄ tɛn yã didia, 4 akũ Pilati a là dↄ: Ĩni yãke oroo? Yã kũ òtɛn didimma ma fá! 5 Ama Yesu dí yãke weḿmaro, akũ yã pìi bò Pilati sarɛ. 6 Vĩnla dikpɛ zĩ òdi purusunanↄ doke kũ gbɛ̃nↄ a wɛ́ kɛ̀ gbarɛńnɛ. 7 Gↄrↄ kũ̀a sↄ̃ gbɛ̃ke kú kpɛ́siran òdi pi Baraba. À kú kũ gbɛ̃ gaavude kũ ò gbɛ̃ dɛ̀nↄo. 8 Akũ pari nà Pilatii ò wɛ́ kɛ̀a à kɛ lákũ àdi kɛńnɛ nà. 9 Akũ Pilati ń lá à pì: Á ye mà Yudanↄ kína gbarɛárɛn yá? 10 Zaakũ à dↄ̃ kũ nɛ̀sɛgↄ̃ba kũ sa'orikinↄn vĩ kũ Yesuo yãin ò a kpàawa. 11 Akũ sa'orikinↄ gbɛ̃nↄ laakarii fùtɛ, de ò o Pilatinɛ à Baraba gbarɛńnɛ. 12 Akũ Pilati ń lá à pì: Bↄ́n á ye mà kɛ kũ gbɛ̃ kũ adì pi Yudanↄ kínao teraa? 13 Akũ ò wiki lɛ̀ ò pì: Ǹ a pá lía! 14 Akũ Pilati pìńnɛ: À kɛ̀ deraa? Bↄ́ dàan à kɛ̀ɛ? Akũ ò wiki lɛ̀ ò kàra ò pì: Ǹ a pá lía! 15 Pilati ye à gbɛ̃nↄ pↄnna wɛtɛ, akũ à Baraba gbàrɛńnɛ. À Yesu kpà sozanↄa ò a gbɛ̃ flã̀ao ò a pá lía. 16 Akũ sozaa pìnↄ gɛ̀ɛ kãao bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì bɛ ↄnn, akũ ò ń gã̀ kàkara pínki. 17 Ò arukĩmba tɛ̃ra dànɛ, akũ ò lɛ̀ fùraa tã̀ ò kùnɛ. 18 Akũ òtɛn fↄ kpáa ò pì: Fↄↄ Yudanↄ kína! 19 Òtɛni a lɛ́ kũ gòoo a mìia òtɛn lɛ́'i káa òtɛn kútɛ ń kosoa òtɛn mì natɛnɛ. 20 Kũ ò a fobò ò làka, akũ ò arukĩmba tɛ̃ra pìi gòala ò a zĩda pↄ́kasa dànɛ. Akũ ò bò kãao òtɛn gɛ́ a pá lía. 21 Kũ òtɛn gɛ́, Sirɛni gbɛ̃ kũ ò pinɛ Simↄ bò lakutu kea àtɛn su wɛ̃tɛ gũn, akũ ò gã nàa à Yesu lígbãndurukpana sɛ́. Àkũmɛ Alɛsanda kũ Rufuo de ũ. 22 Akũ ò gɛ̀ɛ kũ Yesuo gu kũ òdi pi Gↄgↄta kũ à pì mìtokoki. 23 Akũ ò sèwɛ̃ kũ ò yã̀katɛ kũ ɛzɛo dↄ̀nɛ, ama adi miro. 24 Kũ ò a pà lía, akũ ò a pↄ́kasanↄ kpàatɛ ò kàtɛ, akũ ò kàpaa kpà lákũ ń baadi ni sɛ́ nà. 25 Ò a pà lía mↄ̀ kɛ̃ndomɛ. 26 Ò yã kũ ò dìaa kɛ̃̀ ò nà lía a mìla ò pì: Yudanↄ kína. 27 Ò kpãni wɛ́dewɛnↄ pà lía a sarɛ gwe dↄ gbɛ̃nↄn pla, gbɛ̃ do a ↄplai gbɛ̃ do a ↄzɛi. 28 Lɛn yã kũ ò kɛ̃̀ Luda yãn pàpa lɛ kũ ò pì: Ò a kàkara kũ dàkɛrinↄ. 29 Gbɛ̃ kũ òtɛn gɛ̃ zɛ́la gwenↄ tɛni ń mì kɛ dékũdekũ, òtɛni a sↄ̃sↄ̃ ò pì: Ɛ̃hɛ̃! Mↄkↄ̃n kũ n pì ĩni Luda kpɛ́ wí ń ɛra ǹ bo gↄrↄ aakↄ̃ daguran gweroo? 30 Ǹ n zĩda mì sí ǹ kipa lía! 31 Lɛmɛ dↄ sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ tɛni a fobo lɛ ò pì: À gbɛ̃ pãndenↄ mìi sì, ama ani fↄ̃ à a zĩda mì síro. 32 Tó Arumasihu, Isarailanↄ kína kìpa lía tera ò e, óni a náani kɛ. Akũ gbɛ̃ kũ ò ń pá lía lɛɛlɛnↄ tɛni a sↄ̃sↄ̃ dↄ. 33 Kũ ifãntɛ̃ kà mìdangura, akũ gusira dà bùsuu pìla pínki ari fãnantɛ̃ mↄ̀ aakↄ̃. 34 Fãnantɛ̃ mↄ̀ aakↄ̃n Yesu wiki lɛ̀ gbãnagbãna à pì: Ɛloi, Ɛloi, lɛma sabatani! Abirekũ pì: Ma Luda, ma Luda, à kɛ̀ dera n ma tonn? 35 Kũ gbɛ̃ kũ ò zɛna gwe kenↄ yã pìi mà, akũ ò pì: À ma, àtɛn Iliasu sísi. 36 Akũ gbɛ̃ke bàa lɛ̀ à gɛ̀ɛ à sako sɛ̀ à dà sèwɛ̃ kpã̀kpãa gũn, à fĩ̀fĩ lebaa, akũ à dↄ̀ Yesunɛ à mi. Akũ à pì: À zɛ gĩa ò gwa, tó Iliasu ni su à a kipa. 37 Yesu wiki gbãna lɛ̀ à wɛ̃̀ndii tà. 38 Akũ Luda kpɛ́ lábure kɛ̃̀kↄ̃a pla bona musu suna zĩtɛ. 39 Kũ sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kũ à zɛ Yesu arɛ gwe è lákũ à gà nà, akũ à pì: Yãpuramɛ Luda Nɛ́n gbɛ̃ dí ũ. 40 Nↄgbɛ̃ kenↄ kú gwe dↄ òtɛn gu gwa zã̀ dire. Ń tɛ́n Mariama Magadalɛni kun kũ Mariamao Yamisi Fíti kũ Yusufuo da kũ Salomɛo. 41 Gↄrↄ kũ Yesu kú Galili, mↄ́kↄ̃nↄ mɛ́ òdigↄ̃ tɛ́i ògↄ̃ kpái. Nↄgbɛ̃ pãndenↄn kú gwe dↄ dasi kũ ò gɛ̀ɛ kãao Yurusalɛmu lɛɛlɛ. 42 Azuma zĩ ↄkↄsi. Kũ òtɛn kámmabogↄrↄ soru kɛ, 43 Yusufu Arimatea gbɛ̃ sù. Gbɛ̃ tↄ́demɛ Yuda gbãnadenↄ tɛ́. Àkũ sↄ̃ àtɛn kpata kũ à bò Luda kĩnaa dã. À kùgbãna kɛ̀ à gɛ̀ɛ Pilati kĩnaa à Yesu gɛ̀ɛ gbɛ̀kaa. 44 Kũ Pilati mà Yesu gĩnakɛ à gà kↄ̀, à bò a sarɛ. Akũ à sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ sìsi à a là tó Yesu gà kↄ̀. 45 Kũ Pilati gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ yã pìi mà, akũ à Yusufu gbà zɛ́ à gɛ̀ɛ pì sɛ́. 46 Akũ Yusufu gɛ̀ɛ à táaru biza lù, akũ à gɛ̀ɛ à a gɛ̀ɛ kìpa lía à biza pìi fĩ̀fĩa. À a dà gbɛ̀wɛɛ kũ ò sↄ̀ mira ũ gũn, akũ à gbɛ̀ gbɛ̃̀ntɛ̃ gbigiri kɛ̀ à tàta wɛ̀ɛ pìlɛ. 47 Mariama Magadalɛni kũ Mariama Yusufu dao è gu kũ ò Yesu gɛ̀ɛ pìi wùtɛn.

Mark 16

1 Kámmabogↄrↄ lakanaao ↄkↄsi Mariama Magadalɛni kũ Mariama Yamisi dao kũ Salomɛo nísi gbĩ nna lù, de ò gɛ́ ò kú Yesu mɛ̀ɛa yãi. 2 Azumanɛnna zĩ kↄnkↄkↄnkↄ ò bò òtɛn gɛ́ mira pì kĩnaa. 3 Ò kↄ̃ là zɛ́n ò pì: Dí mɛ́ ani gbɛ̀ɛ kũ̀ gbigiri kɛ à gowɛrɛ mira lɛ́a sↄ̃ↄ? 4 Zaakũ gbɛ̀ɛ pì zↄ̃kↄ̃ manamana. Kũ ò wɛ́ sɛ̀ ò gwà, akũ ò è ò gbɛ̀ɛ pì gbigiri kɛ̀ ò gò mira pì lɛ́a. 5 Kũ ò gɛ̃̀ mira pìi gũn, akũ ò kɛfɛnna ke è vutɛna ↄplai à utagyaba pura dana. Akũ ò kɛ̀ gìri. 6 À pìńnɛ: Àsun kɛ gìriro, Yesu Nazɛra kũ ò pà lían átɛn wɛtɛroo? À vù, à kú laro. À gu kũ ò a wùtɛn gwa, 7 áni gɛ́ à o a ìbanↄnɛ kũ Pitao kũ àtɛn dońnɛ arɛ gɛna Galili. Gwen oni a en lákũ à òńnɛ nà. 8 Òtɛn lukaluka, yã pìi bò ń sarɛ, akũ ò bò miran ò bàa lɛ̀. Odi yãke o gbɛ̃kenɛro kũ vĩna ń kũ yãi. 9 Kũ Yesu fùtɛ azumanɛnna zĩ kↄnkↄkↄnkↄ, à a zĩda mↄ̀ Mariama Magadalɛninɛ káaku. Nↄgbɛ̃ pìi gũnn Yesu pɛ̀ tãna mɛ̀n supplanↄa. 10 Akũ nↄgbɛ̃ pìi gɛ̀ɛ à ò gbɛ̃ kũ ò kú kãao yãnↄnɛ. Ń nɛ̀sɛɛ yakana òtɛn ↄ́ↄ dↄ. 11 Kũ ò mà kũ Yesu kú kũ wɛ̃̀ndiio ari nↄgbɛ̃ pì a è kũ wɛ́o, odi síro. 12 Abire gbɛra gↄrↄ kũ ń gbɛ̃nↄn planↄn tɛ́ zɛ́ gũn òtɛn gɛ́ wɛ̃tɛ gũn, à bò à sùḿma lán gbɛ̃ pãnde bà. 13 Kũ ò ɛ̀ra ò sù, ò ò gbɛ̃ kparanↄnɛ, ama odi ń yã síro. 14 Kũ à kɛ̀ saa à bò à sù a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛdonↄnɛ kũ òtɛn pↄ́ ble. Akũ à kpã̀kɛ̃ńyĩ ń sãgbãna yãi, zaakũ odi a náani kɛro akũsↄ̃ odi gbɛ̃ kũ ò a è à vùnↄ yã síro. 15 Akũ à pìńnɛ: À gɛ́ andunia gu sĩnda pínkia à ma baaru nna kpá gbɛ̃nↄnɛ ń pínki. 16 Gbɛ̃ kũ à sì akũ à da'itɛ kɛ̀ mɛ́ ani surabana le. Gbɛ̃ kũ adi sí sↄ̃ro, yã ni bo adenɛ vãni. 17 Gbɛ̃ kũ ò baaruu pìi sìnↄ yãkɛnanↄn dí: Oni tãnanↄ goḿma kũ ma tↄ́o, oni yãke buri o. 18 Oni mlɛ̃̀ sɛ́ kũ ↄo. Bee tó ò sɛwɛ mì, pↄ́ke ni ń lero. Oni ↄ na gyãrenↄa ò gbãna kũ. 19 Kũ Dikiri Yesu yã òńnɛ à làka, akũ Luda a sɛ̀ à tà kãao musu, akũ à vùtɛ Luda ↄplai. 20 Akũ a ìbaa pìnↄ gɛ̀ɛ ò waazi kɛ̀ gu sĩnda pínkia. Dikiri zĩ kɛ̀ kũńwo à a yã zĩni pɛ̀tɛ kũ daboyã kũ ò tɛ́inↄ.

Luke 1

1 Gbɛ̃nↄ ↄ kpà dasi, de ò yã kũ à kɛ̀ ó tɛ́ baba takada gũn zɛ́azɛa, 2 lákũ gbɛ̃ kũ ò de yã pìi sèedadenↄ ũ kũ a baarukparinↄ òwɛrɛ nà zaa káaku. 3 Tera sà makũ sↄ̃, lákũ ma wɛ́ pɛ̀ yã pìnↄi nà dodo zaa a naana, ma è à mana mà kɛ̃nnɛ zɛ́azɛa, ma gbɛ̃ bɛ̀ɛrɛde Tiofilu, 4 de ǹ yã kũ ò dànnɛ sãnsãn dↄ̃. 5 Yudea bùsu kína Hɛrↄdu gↄrↄ sa'ori ke kun, a tↄ́n Zakari. À kú Abia sa'orinↄ gã̀a gũmmɛ. A nanↄ tↄ́n Ɛlizabɛti. Haruna burimɛ dↄ. 6 Ń pla ń pínki mana Ludanɛ. Òdigↄ̃ kun taari sari, ò Dikiri doka kũ yã kũ à dìtɛnↄ kũna. 7 Ama ò nɛ́ vĩro, zaakũ Ɛlizabɛti bi paramɛ, akũ ń gbɛ̃nↄn pla ń pínki zĩ kũ̀. 8 Gↄrↄ kũ sa'onaa kà ń gã̀aa, Zakari mɛ́ àtɛn sa'ona Ludaa zĩ kɛ. 9 Lákũ sa'orii pìnↄ dì kɛ nà, ò kàpaa kpà, akũ kàpa Zakari kũ̀ de à gɛ́ turaretiti kpata Dikiri kpɛ́n. 10 Turaretitikpatana gↄrↄ pari kàkara kpɛ́lɛlɛa ń pínki, òtɛn adua kɛ. 11 Akũ Dikiri malaikaa bò a sùa, à zɛ̀ turaretitikpataki ↄplai. 12 Kũ Zakari a è, à kɛ̀ gìri, vĩna a kũ̀. 13 Akũ malaikaa pìi pìnɛ: Ǹsun tó vĩna n kũro Zakari. Luda n wɛ́kɛ sì, n nanↄ Ɛlizabɛti ni nɛ́ i gↄ̃gbɛ̃ ũ, ǹ tↄ́ kpánɛ Yahaya. 14 N pↄ ni kɛ nna, ǹ yáa dↄ, gbɛ̃nↄ ni pↄnna kɛ a ina yã musu dasi, 15 zaakũ anigↄ̃ de Dikirinɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũmɛ. Ani wɛ̃ ke í gbãna ke miro, Luda Nini nigↄ̃ kúa zaa a da gbɛrɛmmɛ. 16 Ani tó Isarailanↄ arɛ dↄ Dikiri ń Ludaa dasi, 17 ani do Dikirinɛ arɛ kũ Luda Nini gbãna kũ Iliasu vĩ yão. Ani tó denↄ lɛ́ kɛ do kũ ń nɛ́nↄ, ani tó sãyãmarisaridenↄ gbɛ̃ mananↄ ↄ̃ndↄ̃ sɛ́. Ani tó gbɛ̃nↄ gↄ̃ kú soru gũn Dikirinɛ. 18 Akũ Zakari pì malaikaa pìinɛ: Deran mani yã pì yãpura dↄ̃ↄ? Zaakũ mare zĩkũnaan ma ũ, akũ ma nanↄ zĩ kũ̀ dↄ. 19 Akũ malaikaa pìi wèa à pì: Makũmɛ Gibirilu ũ, madìgↄ̃ zɛna Luda arɛ. Àkũ mɛ́ à ma zĩ mà yã pì onnɛ, mà baaru nna pì kpánnɛ. 20 Ǹ ma, n nɛ́nɛ ni natɛ, ĩni fↄ̃ ǹ yã oro ari yã pì gɛ́ kɛo, kũ ńdi ma yã kũ ani kɛ a gↄrↄa síro yãi. 21 Gↄrↄ kũ̀a sↄ̃ òtɛn Zakari dã. A gìkɛnaa Luda kpɛ́n bò ń sarɛ. 22 Kũ à bò, adi fↄ̃ à yã ò kũńworo, akũ ò dↄ̃̀ kũ à wɛ́gupu è Luda kpɛ́n. Lákũ a nɛ́nɛ nàtɛ nà, akũ àtɛn yã ońnɛ kũ ↄo. 23 Kũ Zakari sa'ogↄrↄ pàpa, akũ à tà bɛ. 24 Abire gbɛra a nanↄ Ɛlizabɛti nↄ̀ↄ sì, akũ à a zĩda ùtɛ ari mↄ sↄↄro à pì: 25 Dikiri yã dí kɛ̀mɛnɛ, à ma wɛ̃nda gwà, à ma bo wé'iyãn. 26 A mↄ suddode gũn Luda malaika Gibirilu zĩ̀ Galili lakutu kũ òdi pi Nazɛra gũn. 27 À gɛ̀ɛ nↄkpare bũnu kũ a tↄ́n Mariama kĩnaa. À gↄ̃kpamma vĩ Dauda buri ũ. A tↄ́n Yusufu. 28 Kũ malaikaa pìi gɛ̃̀ a kĩnaa, à pìnɛ: Fↄↄ arubarikade! Dikiri kú kũnwo. 29 Mariama bídi kɛ̀ manamana yã pìia, à laasun lɛ̀ à pì: Fↄↄ bire mì de deraa? 30 Akũ malaikaa pìi pìnɛ: Mariama, ǹsun tó vĩna n kũro, zaakũ Luda gbɛ̃kɛ kɛ̀nnɛmɛ. 31 Ǹ ma! Ĩni nↄ̀ sí ǹ nɛ́ i gↄ̃gbɛ̃ ũ, ǹ tↄ́ kpánɛ Yesu. 32 Anigↄ̃ de gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ, oni a sísi Luda Musude Nɛ́. Dikiri Luda ni a ká a dizi Dauda kpatan, 33 anigↄ̃ kí ble Yakubu burinↄa gↄrↄ sĩnda pínki, a kíblena nigↄ̃ lakana vĩro. 34 Akũ Mariama pì malaikaa pìinɛ: Mádi gↄ̃gbɛ̃ dↄ̃ zikiro, abirekũ ni sí kɛ deraa? 35 Malaikaa wèa à pì: Luda Nini ni summa, Luda Musude gbãna ni danla. Abire yãi nɛ́ kũ ĩni i pì kunna nigↄ̃ adona, oni a sísi Luda Nɛ́. 36 N danɛ Ɛlizabɛti nɛ́gↄ̃gbɛ̃ nↄ̀sina se a zĩkũnaa gũn. Nↄgbɛ̃ kũ ò dìtɛ para ũ pì kú kũ nↄ̀ mↄ suddoo tera. 37 Zaakũ Luda kĩnaan pↄ́ sĩnda pínki dì sí kɛn. 38 Akũ Mariama pì: Dikiri zↄ̀bleriin ma ũ. À kɛmɛnɛ lákũ n ò nà. Akũ malaikaa pìi tà à a tòn. 39 Gↄrↄ kũ̀a Mariama fùtɛ à gɛ̀ɛ lakutu kũ à kú Yudea bùsu gusĩsĩden gↄ̃̀nↄ. 40 À gɛ̀ɛ Zakari bɛa, akũ à fↄ kpà Ɛlizabɛtia. 41 Kũ Ɛlizabɛti Mariama fↄↄ pìi mà, a nɛ́ vĩ̀ a gbɛrɛ gũn, akũ Luda Nini sù Ɛlizabɛtia, 42 à wiki gbãna lɛ̀ à pì: Arubarikademɛ n ũ de nↄgbɛ̃ sĩnda pínkila. Arubarikaden nɛ́ kũ à kú n gbɛrɛn ũ dↄ. 43 Bↄ́n ma ũ, kũ ma Dikiri da sù ma gwaa? 44 Gↄrↄ kũ ma n fↄkpammanaa mà dé, nɛ́ kũ à kú ma gbɛrɛn vĩ̀ kũ pↄnnaomɛ. 45 Arubarikademɛ n ũ, mↄkↄ̃n kũ n yã kũ Dikiri ònnɛ sì, kũ ani kɛ. 46 Akũ Mariama pì: Matɛn Dikiri tↄ́ sɛ́ lei ma swɛ̃̀ɛ gũn, 47 ma pↄ tɛn kɛ nna Luda ma Surabariia, 48 zaakũ à ma yã dà, makũ a zↄ̀bleri kũ mádi ká pↄ́ke ũro. Zaa tera ari gↄrↄ sĩnda pínki oni pimɛnɛ arubarikademɛ, 49 zaakũ Luda gbãnade yã zↄ̃kↄ̃ↄ kɛ̀mɛnɛ. A tↄ́ kú adona. 50 Àdi wɛ̃nda dↄ̃ gbɛ̃ kũ òdi a vĩna kɛnↄnɛ ari ń buria. 51 À a gã̀a pòro, à a gbãna mↄ̀ńnɛ, à zĩdabirinↄ fã̀kↄ̃a kũ ń laasunnↄ. 52 À gbãnadenↄ bò kpatan, à talakanↄ sɛ̀ lei. 53 À pↄ mananↄ kpà nàdɛrinↄa ò kã̀, ama à ↄgↄdenↄ gbàrɛ ↄkori. 54 À kpà a zↄ̀bleri Isarailanↄi, ń yã dí sãaguro. 55 À wɛ̃nda dↄ̃̀ Ibrahĩnɛ kũ a buri pìnↄ lákũ à ò ó dizinↄnɛ nà. 56 Mariama vùtɛ kũ Ɛlizabɛtio lán mↄ aakↄ̃ bà, akũ à ɛ̀ra bɛ. 57 Ɛlizabɛti nɛ́'igↄrↄ kà, akũ à nɛ́ ì gↄ̃gbɛ̃ ũ. 58 Kũ a fárandidenↄ kũ a danɛnↄ mà lákũ Dikiri a wɛ̃nda gwà nà, ò pↄnna kɛ̀ kãao. 59 A gↄrↄ sↄraakↄ̃de zĩ ò sù tↄ̃̀ zↄ̃ nɛ́ pìinɛ, de ò a de Zakari tↄ́ kpánɛ, 60 akũ a da pì: Oi! Oni a sísi Yahayamɛ. 61 Ò pìnɛ: Gbɛ̃ke kú n danɛnↄ tɛ́ kũ à tↄ́ bire vĩro. 62 Akũ ò yã ò a denɛ kũ ↄo, de ò dↄ̃ deran à ye ò tↄ́ kpánɛ nà. 63 Zakari anlo gbɛ̀ka, akũ à kɛ̃̀a: A tↄ́n Yahaya. Yã pìi bò ń sarɛ ń pínki. 64 Gwe gↄ̃̀nↄ a nɛ́nɛ sɛ̀ lei, à lɛ́ bò àtɛn yã o, àtɛn Luda sáabu kpá. 65 Akũ vĩna ń fárandidenↄ kũ̀ ń pínki, akũ Yudea bùsu gusĩsĩde gbɛ̃nↄ tɛn yã pì o ń pínki. 66 Akũ gbɛ̃ kũ ò yã pìi mànↄ kũna ń nɛ̀sɛɛ gũn ò pì: Bↄ́n nɛ́ pì nigↄ̃ de a ũ ziaa? Zaakũ Dikiri ↄ kúa. 67 Luda Nini sù a de Zakaria, akũ à annabikɛyã ò à pì: 68 Ò Dikiri Isarailanↄ Luda sáabu kpá! À sù à a gbɛ̃nↄ bò. 69 À Surabari gbãnade bòwɛrɛ a zↄ̀bleri Dauda buri tɛ́, 70 lákũ à ò a annabinↄ gãi nà zaa gìkɛna. 71 Ò pì ani ó sí ó ibɛrɛnↄa, ani ó bo gbɛ̃ kũ ò zã̀ógu pìnↄ ↄĩ. 72 Lɛmɛ à ó dizinↄ wɛ̃nda gwà lɛ, a bàka kunna kũńwo yã dí sãaguro. 73 À la dà ó dizi Ibrahĩnɛ 74 à pì áni ó bo ó ibɛrɛnↄ ↄĩ, áni ó gba zɛ́ ò doarɛ vĩna sari, 75 de ó kunna gↄ̃nɛ adona gbɛ̃ mananↄ ũ ari ó wɛ̃̀ndi lɛ́n. 76 Mↄkↄ̃n sↄ̃ ma nɛ́, oni n sísi Luda Musude annabii, zaakũ mↄkↄ̃n mɛ́ ĩni do Dikirinɛ arɛ ǹ zɛ́ kɛkɛnɛ. 77 Ĩni tó a gbɛ̃nↄ dↄ̃ lákũ ani ń sura ba nà, lákũ ani ń durunnanↄ kɛ̃ḿma nà. 78 Zaakũ ó Luda sùru vĩ, bonaa musu ani su ó gwa lán gudↄnaa bà, 79 de à gu pu gbɛ̃ kũ ò kú gusira gũnnↄnɛ kũ gbɛ̃ kũ ò kú ga lɛ́inↄ, de à ó gbá da aafia zɛ́n. 80 Nɛ́ pì zↄ̃kↄ̃ kũ̀, à gↄ̃̀ kãgbãnade ũ. A kú gbárannan ari gↄrↄ kũ à bò Isarailanↄnɛ gupuraa.

Luke 2

1 Gↄrↄ kũ̀a Siza Ogↄsutu bò kũ yão, à pì ò a bùsu gbɛ̃nↄ naro ń pínki. 2 Narona káaku kũ ò kɛ̀n gwe gↄrↄ kũ Kiriniu de Siria bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ. 3 Gbɛ̃ sĩnda pínki gɛ̀ɛ a bɛ wɛ̃tɛn, de ò a tↄ́ da takadan. 4 Yusufu sↄ̃, à bò Nazɛra, Galili bùsun, à gɛ̀ɛ Dauda bɛ lakutu Bɛtilihamu, Yudea bùsun, kũ à de Dauda buri ũ yãi. 5 À gɛ̀ɛ de ò a tↄ́ da takadan gwe kũ a nↄkpamma Mariama kũ à nↄ̀sinaao, 6 akũ gↄrↄ kũ ò kú gwe, a nɛ́'igↄrↄ kà, 7 akũ à a nɛ́ dauduu ì. À biza fĩ̀fĩa, à a wùtɛ pↄ́kãdenↄ pↄ́blebↄn, kũ odi gu le nibↄnↄ kipakiaro yãi. 8 Sãdãrinↄn kú bùsu dokↄ̃nↄ pìi gũn, òtɛn i sɛ̃̀ntɛ, òtɛni ń sãnↄ dãkpã gwãani. 9 Akũ Dikiri malaikaa bò à sùḿma, Dikiri gakuri gupura kũ̀ à lìkańyĩ, akũ vĩna ń kũ manamana. 10 Malaikaa pìi òńnɛ: Ásun tó vĩna á kũro, zaakũ ma su mà baaru nna kpáárɛmɛ, gbɛ̃ sĩnda pínki pↄ ni kɛ nna manamana. 11 Ò Surabarii ìárɛ Dauda wɛ̃tɛn gwãaniala, àkũmɛ Arumasihu ũ Dikiri ũ. 12 Sèeda kũ ani tó à a dↄ̃n dí: Áni nɛ́kpãntɛ̃ e wútɛna pↄ́kãdenↄ pↄ́blebↄↄ gũn, biza fĩfĩa. 13 Kãnto ludambɛ gbɛ̃nↄn kú lɛɛlɛ kũ malaika pìio dasidasi, òtɛn Luda sáabu kpá ò pì: 14 Ò Luda tↄ́ sɛ́ lei zaa musu, gbɛ̃ kũ ń yã kɛ̀nɛ nnanↄ aafia le zĩtɛ. 15 Kũ malaikaa pìnↄ gòńla ò tà ludambɛ, akũ sãdãrinↄ òkↄ̃nɛ ò pì: Ò gɛ́ Bɛtilihamu, de ò yã kũ à kɛ̀ɛ pì e, yã kũ Dikiri tò o dↄ̃̀. 16 Akũ ò fùtɛ ò gɛ̀ɛ likalika, ò bò Mariama kũ Yusufuooa kũ nɛ́kpãntɛ̃ pìio wútɛna pↄ́kãdenↄ pↄ́blebↄↄ gũn. 17 Kũ ò a è, ò yã kũ ò òńnɛ nɛ́ pì musu ò. 18 Akũ yã kũ sãdãrinↄ òo pìi bò gbɛ̃ kũ ò mànↄ sarɛ ń pínki. 19 Mariama yã pì kũna a nɛ̀sɛɛ gũn pínki, àtɛn laasun lɛ́a. 20 Sãdãrinↄ ɛ̀ra ò tà, òtɛn Luda tↄ́ bo, òtɛni a sáabu kpá yã kũ ò mà akũ ò è yãi, zaakũ à kɛ̀ lákũ ò òńnɛ nà. 21 A gↄrↄ sↄraakↄ̃de zĩ nɛ́ tↄ̃̀zↄ̃gↄrↄ kà, akũ ò tↄ́ kpànɛ Yesu, tↄ́ kũ malaikaa ò zaade odi a nↄ̀ síro. 22 Kũ ń gbã̀bogↄrↄ kà, ò a sɛ̀ ò gɛ̀ɛ à mↄ Dikirinɛ Yurusalɛmu lákũ Musa doka ò nà. 23 Zaakũ à kú Dikiri doka takadan ò pì, ò daudunↄ kpá Dikiria. 24 Ò sa'opↄ kũ ò dìtɛ Dikiri doka takadan kpà, ò pì potɛ̃nɛ mɛ̀n pla ke lukulukunɛ bↄ̀rↄ mɛ̀n pla. 25 Gbɛ̃ke kú Yurusalɛmu, a tↄ́n Simɛↄ. Gbɛ̃ manamɛ, à Luda vĩna vĩ, à wɛ́ dↄ Isarailanↄ surabanaai. Luda Nini kúa, 26 akũ à pìnɛ ani ga Dikiri gbɛ̃ kũ òdi pi Arumasihu enaa sariro. 27 Luda Nini dònɛ arɛ, akũ à gɛ̃̀ Luda ↄnn. Kũ Mariama kũ Yusufuo sù kũ ń nɛ́ Yesuo yã kũ ò dìtɛ doka takadan kɛna yãi, 28 akũ Simɛↄ a sì a ↄĩ, à Luda sáabu kpà à pì: 29 Ǹ makũ n zↄ̀bleri gbarɛ aafiaa gũn sà lákũ n òmɛnɛ nà Dikiri, 30 zaakũ ma wɛ́ kɛ̀ pla kũ Surabari kũ n dìtɛo, 31 kũ n a yã kɛ̀kɛ buri sĩnda pínki wára. 32 Anigↄ̃ de gupura ũ de à gupura kũ buri pãndenↄnɛ, à n gbɛ̃ Isarailanↄ tↄ́ bo. 33 Yã kũ à ò nɛ́ pìi musu bò a de kũ a daoo sarɛ. 34 - 35 Simɛↄ sa mana òńnɛ, akũ à ò nɛ́ pì da Mariamanɛ à pì: Àkũ mɛ́ anigↄ̃ de sèeda kũ Isarailanↄ ni gíi ũ, pↄsira ni n swɛ̃̀ zↄ̃ lán fɛ̃nɛda bà. Isaraila kenↄ ni kakatɛ ń kenↄ ni bo aafia a gãi, ń nɛ̀sɛɛ gũn yã ni bo gupuraa. 36 Nↄgbɛ̃ annabi ke kú gwe, a tↄ́n Ana, Fanuɛli nɛ́, Asa burimɛ. Nↄgbɛ̃ pì zĩ kũ̀ yúkuyuku. À zã kɛ̀ kũ a gↄ̃kpammao wɛ̃̀ supplamɛ, 37 akũ à gↄ̃̀ gyaanↄ ũ ari wɛ̃̀ basiikↄ̃ awɛɛsiikↄ̃. Àdi bo Luda ↄnnlo, àdigↄ̃ do Ludai fãnantɛ̃ kũ gwãanio kũ lɛ́yĩnaao kũ aduakɛnaao. 38 Zĩ birea gↄ̃̀nↄ à nàńyĩ, à Luda sáabu kpà, àtɛn nɛ́ pì yã o gbɛ̃ kũ ń wɛ́ dↄ Yurusalɛmu bonaainↄnɛ ń pínki. 39 Kũ Yusufu kũ Mariamao kɛ̀ lákũ à kú Dikiri doka takadan nà pínki ò làka, ò ɛ̀ra ò tà ń bɛ wɛ̃tɛa Nazɛra, Galili bùsun. 40 Nɛ́ pìi fùtɛ à gbãna kũ̀. Ɔ̃ndↄ̃ mↄ̀a, àdigↄ̃ kú kũ Luda arubarikaao. 41 Wɛ̃̀ kũ wɛ̃̀ɛo Yesu de kũ a dao dì gɛ́ Vĩnla dikpɛ kɛ Yurusalɛmumɛ. 42 Kũ Yesu kà wɛ̃̀ kuri awɛɛpla, ò ɛ̀ra ò gɛ̀ɛ dikpɛ kɛ lákũ òdi kɛ nà. 43 Kũ dikpɛ làka, òtɛn tá, akũ ń nɛ́ Yesu gↄ̃̀ Yurusalɛmu, ò a yã dↄ̃ro. 44 Òtɛn da à kú ń gbɛ̃nↄ tɛ́mɛ. Kũ ò táa ò gↄrↄ do, akũ òtɛni a wɛtɛ ń danɛnↄ kũ ń gbɛ̃ dↄ̃nanↄ tɛ́. 45 Kũ odi a ero, ò ɛ̀ra ò gɛ̀ɛ a wɛtɛ Yurusalɛmu. 46 A gↄrↄ aakↄ̃de zĩ ò a è Luda ↄnn vutɛna yãdannɛrinↄ tɛ́, àtɛn sã kpá ń yãa, àtɛn yã lalaḿma. 47 A yã dↄ̃na kũ a yãwemmanaao bò gbɛ̃ kũ òtɛni a yã manↄ sarɛ ń pínki. 48 Kũ a de kũ a dao a è, à bò ń sarɛ, akũ a da pìnɛ: Bↄ́yãi n kɛ̀wɛrɛ lɛɛ? N de kũ makũo, ó bídi kɛ̀ n wɛtɛna yãi. 49 À wèḿma à pì: À kɛ̀ dera átɛni ń wɛtɛɛ? Á dↄ̃ kũ à kũ̀ mà a De bↄkↄtɛ kɛnloo? 50 Ama odi yã kũ à òńnɛ pìi dↄ̀rↄ dↄ̃ro. 51 Yesu ɛ̀ra à tà kũńwo Nazɛra, à ń yã mà. A da yã pìnↄ kũna a nɛ̀sɛɛ gũn pínki. 52 Yesu zↄ̃kↄ̃ kũ̀, a ↄ̃ndↄ̃ kàra, à nna kũ Ludao kũ bisãsirinↄ.

Luke 3

1 Siza Tiberia kíblena wɛ̃̀ gɛ̃rode gũn Pↄntiu Pilati mɛ́ à Yudea bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ, Hɛrↄdu tɛn kí ble Galili, a vĩ̀ni Filipi tɛn kí ble Iturea bùsun kũ Tarakↄniti bùsuuo, Lisania sↄ̃ àtɛn kí ble Abilɛnɛ bùsun. 2 Anasa kũ Kayafaoomɛ sa'orikinↄ ũ. Gↄrↄ kũ̀a Luda yã ò Zakari nɛ́ Yahayanɛ gbárannan. 3 Akũ à fùtɛ àtɛn kure Yoda bara dire kũ bara laooi pínki, àtɛn waazi kɛ gbɛ̃nↄnɛ. À òńnɛ ò ń nɛ̀sɛ litɛ ò da'itɛ kɛ, Luda ni ń durunnanↄ kɛ̃ḿma. 4 Lákũ à kú annabi Isaya takada gũn nà à pì: À baarukparii kòto ma dↄ gbárannan, àtɛn pi à zɛ́ kɛkɛ Dikirinɛ, à zɛ́ térerenↄ poronɛ súsu. 5 Guvutɛ pínki ni tata, kpinↄ kũ sĩ̀sĩnↄ ni datɛ pínki. Zɛ́ kotinanↄ ni poro súsu, zɛ́ wókũwokũnↄ ni kpákũsũ, 6 gbɛ̃ sĩnda pínki ni e lákũ Luda dì ń sura ba nà. 7 Gbɛ̃nↄ dìgↄ̃ su a kĩnaa dasi ò da'itɛ kɛ, akũ àdi ońnɛ: Bisãsiri pitikonↄ! De mɛ́ à lɛ́ dàáwa à bàa sí pↄfɛ̃ kũ Luda ni kipaḿmanɛɛ? 8 À nɛ̀sɛlitɛna yã kɛ, onigↄ̃ dↄ̃ kũ a litɛ. Kũ Ibrahĩ de á dizi ũ, àsungↄ̃ da kũ abirekũ mɛ́ ani á boro. Matɛn oárɛ, Luda ni fↄ̃ à gbɛ̀ dínↄ kɛ Ibrahĩ burinↄ ũ. 9 Kpása ditɛna línↄi kↄ̀. Lí kũ àdi nɛ́ mana iro, Luda ni zↄ̃ à zu tɛ́ gũn. 10 Gbɛ̃nↄ a là ò pì: Tó lɛmɛ, óni kɛ deraa? 11 À wèḿma à pì: Gbɛ̃ kũ à uta vĩ mɛ̀n pla, à a do kpá gbɛ̃ kũ à vĩroa. Gbɛ̃ kũ à pↄ́ble vĩ, à kɛ lɛ dↄ. 12 Bɛ'ↄgↄsirinↄ sù da'itɛ kɛ, akũ ò a là ò pì: Dannɛri, óni kɛ deraa? 13 À wèḿma à pì: Ásun bɛ'ↄgↄ síḿma de lákũ ò dìtɛ nàlaro. 14 Sozanↄ a là: Ókↄ̃nↄ sↄ̃, óni kɛ deraa? À òńnɛ: Ásun gbãna mↄ gbɛ̃nↄnɛ à ń blero. À zɛ kũ fĩna kũ òdi boárɛo. 15 Gbɛ̃nↄ wɛ́dↄina tɛn kara. Baadi pínki tɛn laasun lɛ́ a nɛ̀sɛɛ gũn Yahaya yãa, tó àkũmɛ Arumasihu ũ. 16 Yahaya òńnɛ ń pínki à pì: Madì á da'itɛ kɛ kũ íomɛ. Ama gbɛ̃ke ni su a gbãna demala, mádi ká mà a kyate bobonɛro. Àkũ mɛ́ ani á da'itɛ kɛ kũ Luda Ninio kũ tɛ́o. 17 À gbaka kũna kũ ani pↄ́ fão. Ani pↄ́blewɛ ká a dↄ̃̀n, ani a sàko ká tɛ́ kũ àdi garo gũn. 18 Yahaya baaru nna kpannɛnaa gũn, à nàkaraḿma kũ yã pãndenↄo dasi. 19 Akũ à yã kpã̀kɛ̃ kína Hɛrↄdui a vĩ̀ni nanↄ Hɛrↄdia yã musu kũ yã vãni pãnde kũ à kɛ̀nↄ pínki, 20 akũ Hɛrↄdu ɛ̀ra à yã vãni kɛ̀ dↄ, à Yahaya dà kpɛ́siran. 21 Kũ Yahaya tɛn gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ ń pínki, à Yesu da'itɛ kɛ̀ se. Gↄrↄ kũ Yesu tɛn adua kɛ, ludambɛ wɛ̃̀kↄ̃a, 22 akũ Luda Nini sùa à de lán potɛ̃nɛ bà. Akũ à kòto ke mà bona ludambɛ à pì: Mↄkↄ̃n ma Nɛ́ mɛ̀n do légelege yenyĩde ũ, kũ ma pↄ nnamma manamana. 23 Gↄrↄ kũ Yesu nà a zĩa, à kà wɛ̃̀ baraakuri taka. Òtɛn da Yusufu nɛ́'inaamɛ. Yusufu sↄ̃ Eli nɛ́mɛ, 24 Eli sↄ̃ Matata nɛ́mɛ, Matata sↄ̃ Levi nɛ́mɛ, Levi sↄ̃ Mɛlɛki nɛ́mɛ, Mɛlɛki sↄ̃ Yanai nɛ́mɛ, 25 Yanai sↄ̃ Yusufu nɛ́mɛ, Yusufu sↄ̃ Matatia nɛ́mɛ, Matatia sↄ̃ Amↄsi nɛ́mɛ, Amↄsi sↄ̃ Naumu nɛ́mɛ, Naumu sↄ̃ Ɛsɛli nɛ́mɛ, Ɛsɛli sↄ̃ Nagai nɛ́mɛ, 26 Nagai sↄ̃ Maata nɛ́mɛ, Maata sↄ̃ Matatia nɛ́mɛ, Matatia sↄ̃ Sɛmɛi nɛ́mɛ, Sɛmɛi sↄ̃ Yosɛki nɛ́mɛ, Yosɛki sↄ̃ Yoda nɛ́mɛ, Yoda sↄ̃ Yoanana nɛ́mɛ, 27 Yoanana sↄ̃ Resa nɛ́mɛ, Resa sↄ̃ Zɛrubabɛli nɛ́mɛ, Zɛrubabɛli sↄ̃ Sealatiɛli nɛ́mɛ, Sealatiɛli sↄ̃ Nɛri nɛ́mɛ, Nɛri sↄ̃ Mɛlɛki nɛ́mɛ, 28 Mɛlɛki sↄ̃ Adi nɛ́mɛ, Adi sↄ̃ Kosamu nɛ́mɛ, Kosamu sↄ̃ Ɛlɛmadamu nɛ́mɛ, Ɛlɛmadamu sↄ̃ Ɛɛ nɛ́mɛ, Ɛɛ sↄ̃ Yↄsua nɛ́mɛ, 29 Yↄsua sↄ̃ Ɛliɛza nɛ́mɛ, Ɛliɛza sↄ̃ Yorimu nɛ́mɛ, Yorimu sↄ̃ Matata nɛ́mɛ, Matata sↄ̃ Levi nɛ́mɛ, Levi sↄ̃ Simɛↄ nɛ́mɛ, 30 Simɛↄ sↄ̃ Yuda nɛ́mɛ, Yuda sↄ̃ Yusufu nɛ́mɛ, Yusufu sↄ̃ Yonamu nɛ́mɛ, Yonamu sↄ̃ Ɛliakimu nɛ́mɛ, Ɛliakimu sↄ̃ Mɛlɛa nɛ́mɛ, 31 Mɛlɛa sↄ̃ Mɛna nɛ́mɛ, Mɛna sↄ̃ Matata nɛ́mɛ, Matata sↄ̃ Natã nɛ́mɛ, Natã sↄ̃ Dauda nɛ́mɛ, Dauda sↄ̃ Yɛsɛ nɛ́mɛ, 32 Yɛsɛ sↄ̃ Ɔbɛdi nɛ́mɛ, Ɔbɛdi sↄ̃ Bↄaza nɛ́mɛ, Bↄaza sↄ̃ Salamↄ nɛ́mɛ, Salamↄ sↄ̃ Nasↄ̃ nɛ́mɛ, Nasↄ̃ sↄ̃ Aminadabu nɛ́mɛ, 33 Aminadabu sↄ̃ Ramu nɛ́mɛ, Ramu sↄ̃ Ɛzɛrↄnu nɛ́mɛ, Ɛzɛrↄnu sↄ̃ Pɛrɛzi nɛ́mɛ, Pɛrɛzi sↄ̃ Yuda nɛ́mɛ, Yuda sↄ̃ Yakubu nɛ́mɛ, 34 Yakubu sↄ̃ Isaaku nɛ́mɛ, Isaaku sↄ̃ Ibrahĩ nɛ́mɛ, Ibrahĩ sↄ̃ Tera nɛ́mɛ, Tera sↄ̃ Nao nɛ́mɛ, Nao sↄ̃ Serugu nɛ́mɛ, 35 Serugu sↄ̃ Rɛu nɛ́mɛ, Rɛu sↄ̃ Pɛlɛgi nɛ́mɛ, Pɛlɛgi sↄ̃ Eberu nɛ́mɛ, Eberu sↄ̃ Sela nɛ́mɛ, Sela sↄ̃ Kaina nɛ́mɛ, 36 Kaina sↄ̃ Apasada nɛ́mɛ, Apasada sↄ̃ Sɛmu nɛ́mɛ, Sɛmu sↄ̃ Nuhu nɛ́mɛ, Nuhu sↄ̃ Lamɛki nɛ́mɛ, Lamɛki sↄ̃ Mɛtusela nɛ́mɛ, 37 Mɛtusela sↄ̃ Ɛnↄku nɛ́mɛ, Ɛnↄku sↄ̃ Yarɛdi nɛ́mɛ, Yarɛdi sↄ̃ Malalɛli nɛ́mɛ, Malalɛli sↄ̃ Kenana nɛ́mɛ, Kenana sↄ̃ Ɛnↄsu nɛ́mɛ, 38 Ɛnↄsu sↄ̃ Sɛti nɛ́mɛ, Sɛti sↄ̃ Adamu nɛ́mɛ, Adamu sↄ̃ Luda nɛ́mɛ.

Luke 4

1 Yesu bò Yoda àtɛn su kũ Luda Ninio pɛkɛrɛna, akũ Nini pìi gɛ̀ɛ kãao gbárannan. 2 Ibilisi a yↄ̃̀ à gwà gwe ari gↄrↄ bupla. Gↄrↄ kũ̀a adi pↄ́ke blero. Kũ gↄrↄ bupla pìi pàpa, nà tɛni a dɛ. 3 Akũ Ibilisi pìnɛ: Tó Luda Nɛ́mɛ n ũ, ǹ pi gbɛ̀ dí li burodi ũ. 4 Yesu wèa à pì: À kú Luda yãn ò pì: Pↄ́blen bisãsiri dìgↄ̃ kúo adoro. 5 Akũ Ibilisi gɛ̀ɛ kãao musu, akũ à andunia kpatanↄ mↄ̀nɛ pínki a zɛki gbɛ̀n gↄ̃̀nↄ 6 à pì: Mani n gba abirenↄ iko pínki kũ a gakurio, zaakũ à kú ma ↄĩmɛ, gbɛ̃ kũ má yei mani kpáa. 7 Tó n kutɛ ma arɛ dé, ani gↄ̃ n pↄ́ ũmɛ pínki. 8 Yesu wèa à pì: Ò kɛ̃̀ ò pì, ǹ donyĩ kɛ Dikiri n Ludanɛ ǹgↄ̃ doi ado. 9 Akũ Ibilisi gɛ̀ɛ kãao Yurusalɛmu, à a zɛ̀ Luda kpɛ́ mìsↄ̃ntɛa à pì: Tó Luda Nɛ́mɛ n ũ, ǹ ↄ gbarɛ n zĩdai la, 10 zaakũ ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Ani n yã o a malaikanↄnɛ ò n dãkpã. 11 Ò pì dↄ: Oni n sɛ́ ń ↄĩ, de ǹsun gɛ̃̀ sí gbɛ̀ɛaro yãi. 12 Yesu wèa à pì: Ò pì, ǹsun Dikiri n Luda lɛ́ ǹ gwaro. 13 Kũ Ibilisi Yesu yↄ̃̀ à gwà kũ yã pínkio à làka, akũ à a tòn ari zĩkea dↄ. 14 Yesu ɛ̀ra à tà Galili kũ Luda Nini gbãnao, akũ a tↄ́ dà bùsuu pìla pínki. 15 Àdi yã dańnɛ ń aduakɛkpɛnↄ gũn, baadi pínki dì a sáabu kpá. 16 Akũ à gɛ̀ɛ Nazɛra, gu kũ à nɛ́ blèn. Kámmabogↄrↄ zĩ à gɛ̀ɛ aduakɛkpɛn lákũ àdi kɛ nà. À fùtɛ à zɛ̀ de à kyó kɛ, 17 akũ ò annabi Isaya takada kpàa. Kũ à pòro, à bò gu kũ ò yã dí kɛ̃nwa ò pì: 18 Dikiri Nini kúma, à ma ditɛ mà baaru nna kpá takasidenↄnɛ, à ma zĩ mà gↄ̃nzĩdanɛ kpàkpa kɛ gbɛ̃ kũ ò ń zĩda vĩronↄnɛ, mà wɛ́wɛ̃naa kpàkpa kɛ vĩ̀nanↄnɛ, mà gbɛ̃ kũ ò yĩnanↄ poro, 19 mà Dikiri gbɛ̃kɛkɛnnɛgↄrↄ kpàkpa kɛ. 20 Akũ à takada pìi kòko à kpà kpanyĩriia, à vùtɛ. Gbɛ̃ kũ ò kú kpɛ́ gũnnↄ wɛ́ fĩa ń pínki. 21 Akũ à nà yã'onnɛnaaa à pì: Luda yã dí pàpa gbãra lákũ átɛn ma nà. 22 Yã mana kũ à da a lɛ́n bò ń sarɛ ń pínki, òtɛni a tↄ́ nna sí ò pì: Yusufu nɛ́n díroo? 23 Akũ à pìńnɛ: Má dↄ̃ sãnsãn kũ áni yáasi dí zumɛnɛ. Tó mↄkↄ̃mmɛ likita ũ, ǹ n zĩda were. Áni omɛnɛ mà yã kũ a mà ma kɛ̀ zaa Kapɛnamu kɛ ma bɛ wɛ̃tɛ gũn la dↄ. 24 Yãpuran matɛn oárɛ, annabii dìgↄ̃ bɛ̀ɛrɛ vĩ a bɛ wɛ̃tɛ gũnlo. 25 Matɛn oárɛ yãpura, kũ ludambɛ zɛ́ tà Iliasu gↄrↄ, gyaanↄnↄn dasi. Legũ dí maro ari wɛ̃̀ aakↄ̃ kũ mↄ suddoo, akũ nà zↄ̃kↄ̃ↄ gɛ̃̀ Isarailanↄ bùsun pínki, 26 ama Luda dí Iliasu zĩ ń gbɛ̃kearo, sé gyaanↄ kũ à kú Zarɛfa, Sidↄ̃ sarɛ. 27 Annabi Ɛlisa gↄrↄ sↄ̃, Isarailanↄ bùsun kusunↄn dimmɛ, ama adi ń gbɛ̃ke werekↄ̃aro, sé Siria bùsu gbɛ̃ Naama. 28 Kũ gbɛ̃ kũ ò kú aduakɛkpɛ gũnnↄ yã pìi mà, ń pↄ fɛ̃̀ manamana ń pínki. 29 Akũ ò bò kũ Yesuo wɛ̃tɛ kpɛ, ò gɛ̀ɛ kãao sĩ̀sĩ kũ ń wɛ̃tɛ kátɛa mìsↄ̃ntɛa, de ò ↄ sↄ̃i à lɛ́tɛ à sín yãi. 30 Akũ à bò ń tɛ́ à tà. 31 Yesu tà Kapɛnamu, Galili bùsun, akũ àtɛn yã dańnɛ kámmabogↄrↄ zĩ. 32 A yãdannɛnaa bò ń sarɛ, zaakũ a yã iko vĩ. 33 Gↄ̃gbɛ̃ tãnade ke kú aduakɛkpɛn gwe, akũ à wiki gbãna lɛ̀ à pì: 34 É'e! Bↄ́n ó vĩ kↄ̃ ↄĩii, Yesu Nazɛra? N su ǹ ó kakatɛn yá? Má dↄ̃ gbɛ̃ kũ ń de a ũ, mↄkↄ̃mmɛ Luda gbɛ̃ kũ à kú adona ũ. 35 Akũ Yesu gì tãna pìinɛ à pì: Ǹ yĩtɛ! Ǹ go gↄ̃gbɛ̃ pìia. Akũ tãna pì gↄ̃gbɛ̃ pìi pã̀tɛ gbɛ̃nↄ tɛ́, à gòa, adi a kĩnnaro. 36 Gbɛ̃nↄ bídi kɛ̀ ń pínki, òtɛn kↄ̃ lala: Bↄ́ taka buri yãn gwee? Àdi yã ditɛ tãnanↄnɛ kũ iko gbãnao, akũ òdi goḿma. 37 Akũ a tↄ́ dà bùsuu pìla pínki. 38 Kũ à bò aduakɛkpɛn, akũ à tà Simↄ bɛa. Simↄ nanↄ da tɛn mɛ̀wãna kɛ manamana, akũ ò a yã ònɛ. 39 Yesu zɛ̀ala à gì mɛ̀wãna pìinɛ, akũ a mɛ̀ɛ kɛ̀ sã̀na. Zaa gwe gↄ̃̀nↄ à fùtɛ à pↄ́ble kɛ̀ńnɛ. 40 Kũ ifãntɛ̃ gɛ̃̀ kpɛ́n, gbɛ̃ kũ ò gyãre vĩnↄ sù kũńwo Yesunɛ, akũ à ↄ nàna ń baadia, à ń werekↄ̃a kũ ń gyã buri sĩnda pínkio. 41 Tãnanↄ sↄ̃ òtɛn bo gbɛ̃nↄ gũn kũ wikio dasi ò pì: Mↄkↄ̃mmɛ Luda Nɛ́ ũ. Ama àdi gíńnɛ ò yã o, kũ ò a dↄ̃̀ Arumasihu ũ yãi. 42 Gukɛ̃kↄ̃ana Yesu bò wɛ̃tɛ gũn, à gɛ̀ɛ gusarɛ, akũ gbɛ̃nↄ tɛni a wɛtɛ. Kũ ò bòa, ò ye à ń tóro. 43 Akũ à pìńnɛ: Sé mà kpata kũ à bò Luda kĩnaa baaru kpá wɛ̃tɛ kparanↄnɛ dↄ, zaakũ abire yãin Luda ma zĩ. 44 Akũ à gɛ̀ɛ àtɛn waazi kɛ Yudea bùsu aduakɛkpɛnↄ gũn.

Luke 5

1 Zĩkea Yesu zɛna Gɛnɛsarɛti sɛ̀bɛɛ bara, akũ gbɛ̃nↄ kàkarai dasi de ò Luda yã ma yãi, òtɛn nakaraa. 2 Akũ à gó'itɛ è katɛna bara mɛ̀n pla, sↄrↄkↄnↄ bↄ̀tɛn òtɛni ń táarunↄ pípi. 3 Akũ à gɛ̃̀ gó pìnↄ do gũn kũ à de Simↄ pↄ́ ũ, à wɛ́ kɛ̀a à a yĩpa fíti, à go baraa fíti. Akũ à vùtɛ gó pìi gũn, à yã dà gbɛ̃nↄnɛ. 4 Kũ à yã ò à làka, akũ à pì Simↄnɛ: Ǹ gɛ́ kũ góo í lòkoto kpa, à birigi fã á kpↄ̀ kũ. 5 Simↄ wèa à pì: Dannɛri, o zĩ kɛ̀ ari gu gɛ̀ɛ à dↄ̀o, ódi pↄ́ke kũro, ama lákũ n ò nà, mani fã. 6 Kũ ò kɛ̀ lɛ, ò kpↄ̀ↄ kàkara yↄ̃nkↄyↄ̃nkↄ ari ń biriginↄ ye ò kɛ̃kɛ̃. 7 Akũ ò ↄ kɛ̀ yáku ń gbɛ̃dake kũ ò kú gó pì do gũnnↄnɛ, ò su ò kpáńyĩ. Kũ ò sù, ò kpↄ̀ↄ kà gó mɛ̀n pla pìnↄ pà ari ò ye ò kpátɛ. 8 Kũ Simↄ Pita è lɛ, à kùtɛ Yesu gbá sarɛ à pì: Ǹ go ma sarɛ Dikiri, zaakũ durunnakɛrin ma ũ. 9 Simↄ bídi kɛ̀ kũ gbɛ̃ kũ ò kú lɛɛlɛnↄ ń pínki kpↄ̀ dasi kũ ò kũ̀u pì yãi. 10 Lɛmɛ dↄ Yamisi kũ Yuhanao, Zebedi nɛ́ kũ ò de kↄ̃ gbɛ̃nna ũ kũ Simↄo bídi kɛ̀ se. Akũ Yesu pì Simↄnɛ: Ǹsun tó vĩna n kũro. Zaa gbãra bisãsirin ĩnigↄ̃ wɛtɛ. 11 Kũ ò kà kũ ń góo bara, akũ ò pↄ́ sĩnda pínki tòn ò tɛ̀i. 12 Zĩkea Yesu kú wɛ̃tɛ ke gũn, akũ gↄ̃gbɛ̃ kũ kusu dàala sù. Kũ à Yesu è, à wùtɛ a kùaa, à wɛ́ kɛ̀a à pì: Dikiri, tó ń yei, ĩni fↄ̃ ǹ ma werekↄ̃a swáswa. 13 Akũ Yesu ↄ bò à nàa à pì: Má yei, ǹ gↄ̃ swáswa. Zaa gwe gↄ̃̀nↄ a kusu làka. 14 Akũ Yesu pìnɛ: Ǹsun o gbɛ̃ke maro. Ǹ gɛ́ ǹ n zĩda mↄ sa'oriinɛ, ǹ sa'opↄ kũ Musa dìtɛ kpá n werekↄ̃ana sèeda ũ gbɛ̃nↄnɛ. 15 Yesu baaruu dàgula de yãla. Gbɛ̃nↄ dìgↄ̃ kakara dasi ò a yã ma, de à ń werekↄ̃a kũ ń gyãnↄ dↄ. 16 Akũ Yesu dìgↄ̃ bo ń tɛ́ àgↄ̃ gɛ́ adua kɛ gusarɛ. 17 Zĩkea Yesu tɛn yã dańnɛ. Farisi kenↄ kũ ludayãdannɛri kenↄ vutɛna gwe. Ò bò Galili kũ Yudea wɛ̃tɛnↄ gũn pínki kũ Yurusalɛmuo. Luda gbãna kú kãao, akũ àtɛn gyãrenↄ werekↄ̃a. 18 Akũ gbɛ̃kenↄ sù, ò kↄ̃̀nↄde sɛna kũ wútɛbↄↄo, òtɛn zɛ́ wɛtɛ ò gɛ̃ kãao ò a ditɛ Yesu arɛ. 19 Kũ odi gɛ̃ki ero pari yãi, akũ ò dìdi kãao kpɛ́ musu, ò kpɛ́ fↄ̃̀, akũ ò a kìpa kũ a wútɛbↄↄo zàa gũn Yesu arɛ. 20 Kũ Yesu è ò a náani vĩ, à pì: Ma gbɛ̃, n durunnanↄ kɛ̃̀mma. 21 Ludayãdannɛrinↄ kũ Farisi pìnↄ ò ń nɛ̀sɛɛ gũn: Dín gbɛ̃ kũ àtɛn dↄkɛ kũ Ludao dí ũu? Dí mɛ́ ani fↄ̃ à durunna kɛ̃ḿma, tó adi kɛ Luda ado baasiroo? 22 Yesu ń laasun dↄ̃̀, akũ à ń lá à pì: Bↄ́yãi átɛn laasun bire taka lɛ́ á nɛ̀sɛɛ gũnn? 23 Tó ma pì a durunnanↄ kɛ̃̀a, ke tó ma pì à futɛ à táa o, a kpate mɛ́ à aragaa? 24 Ma ò lɛ de àgↄ̃ dↄ̃ kũ Bisãsiri Nɛ́ durunnakɛ̃mmana iko vĩ zĩtɛ lamɛ. Akũ à pì kↄ̃̀nↄde pìinɛ: Ma ònnɛ, ǹ futɛ ǹ n wútɛbↄ sɛ́ ǹ tá bɛ. 25 Gwe gↄ̃̀nↄ à fùtɛ à zɛ̀ ń wára, à a wútɛbↄↄ pìi sɛ̀ à tà bɛ, àtɛn Luda sáabu kpá. 26 Gbɛ̃ sĩnda pínki lɛ́ àtɛ, akũ ò Luda tↄ́ bↄ̀. Vĩna gũn ò pì: O daboyã è gbãra. 27 Abire gbɛra Yesu bò, akũ à bɛ'ↄgↄsiri kũ òdi pinɛ Levi è vutɛna a bɛ'ↄgↄsikin. À pìnɛ: Ǹ mↄ́ ǹ tɛ́mai. 28 Akũ à fùtɛ, à pↄ́ sĩnda pínki tòn à tɛ̀i. 29 Akũ à pↄ́ble zↄ̃kↄ̃ↄ kɛ̀ a bɛa à Yesu sìsia, bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ gbɛ̃ pãndenↄ tɛn pↄ́ ble kũńwo dasi. 30 Akũ Farisinↄ kũ ń ludayãdannɛrinↄ yãkete kà a ìbanↄi ò pì: Bↄ́yãi átɛn pↄ́ ble, átɛn í mi kũ bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ kifirinↄoo? 31 Akũ Yesu wèḿma à pì: Gbɛ̃ kũ à aafia vĩ bàka kú kũ likita yãoro, sé gyãre. 32 Mádi su gbɛ̃ mananↄ sísi ò ń nɛ̀sɛ litɛro, sé kifirinↄ. 33 Akũ ò pìnɛ: Yahaya ìbanↄ dìgↄ̃ lɛ́ yĩ, ògↄ̃ adua kɛ baala'i. Lɛmɛ kũ Farisi ìbanↄ dↄ. Ama n gbɛ̃nↄ dìgↄ̃ pↄ́ ble òdigↄ̃ í mi. 34 Akũ Yesu wèḿma à pì: Áni fↄ̃ à pi nↄsɛri gbɛ̃nↄ lɛ́ yĩ gↄrↄ kũ à kú kũńwo yá? 35 A gↄrↄ ni su kũ oni nↄsɛrii pì bo ń tɛ́. Zĩ pìian oni lɛ́ yĩ sà. 36 Yesu yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ dↄ à pì: Gbɛ̃ke dì uta dufu li ò dì a zĩlaro. Tó ò kɛ̀ lɛ, uta dufu ni yakamɛ, a zĩ ni kↄ̃ sɛ́ kũ uta dufu nambataoro. 37 Òdi sèwɛ̃ dufu ká tùru zĩ gũnlo. Tó ò kɛ̀ lɛ, wɛ̃ dufu pì ni tùru pũtãmɛ, ani kↄ́tɛ, tùru ni yaka. 38 Oi, òdi sèwɛ̃ dufu ká tùru dufu gũmmɛ. 39 Gbɛ̃ kũ à kↄ̃ dↄ̃̀ kũ wɛ̃ zĩ minaao dì a dufu sáabu kpáro, àdi pi a zĩ mɛ́ à nna.

Luke 6

1 Kámmabogↄrↄ zĩ kea Yesu tɛn pã buranↄla, akũ a ìbanↄ pↄ́blewɛ wòro ò sùkã ń ↄn, òtɛn só. 2 Akũ Farisi kenↄ pìńnɛ: Bↄ́yãi átɛn yã kũ à de òdi kɛ kámmabogↄrↄ zĩro kɛɛ? 3 Yesu wèḿma à pì: Ádi a kyó kɛ a è lákũ Dauda kũ a gbɛ̃nↄ kɛ̀ nà gↄrↄ kũ nà tɛni ń dɛroo? 4 À gɛ̃̀ Luda ↄnn, à burodi kũ ò kàtɛ Ludanɛɛ sɛ̀ à sò, à kpà a gbɛ̃nↄa, burodi kũ gbɛ̃ke a sona zɛ́ vĩro, sé sa'orinↄ. 5 Akũ Yesu pìńnɛ: Bisãsiri Nɛ́ mɛ́ à iko vĩ kámmabogↄrↄa. 6 Kámmabogↄrↄ pãnde zĩ dↄ Yesu gɛ̃̀ aduakɛkpɛn, àtɛn yã dańnɛ. Gↄ̃gbɛ̃ ke kú gwe, a ↄpla íbana. 7 Ludayãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ tɛn Yesu tàasi ká, tó ani a werekↄ̃a kámmabogↄrↄ zĩ, de ò yã le ò dia. 8 À ń laasun dↄ̃̀, akũ à pì gbɛ̃ kũ a ↄ íbanaa pìinɛ: Ǹ futɛ ǹ zɛ zàa gũn. Kũ à fùtɛ à zɛ̀ gwe, 9 akũ Yesu pìńnɛ: Matɛni á lámɛ. À zɛ́ vĩ ò yã mana kɛ kámmabogↄrↄ zĩ yá, ke a vãni? Ò gbɛ̃ mì sín yá, ke ò a dɛmɛ? 10 Yesu ń gwá à lìkańyĩ, akũ à pì gↄ̃gbɛ̃ pìinɛ: Ǹ n ↄ pìi poro. Kũ à pòro, akũ a ↄ kɛ̀ a gbɛ̀n. 11 Farisinↄ pↄ fɛ̃̀ manamana, akũ ò lɛ́ kpàkũsũ Yesui, deran oni kɛnɛ nà. 12 Gↄrↄ birea Yesu bò à gɛ̀ɛ adua kɛ sĩ̀sĩgɛrɛɛi, akũ à wɛ́ kɛ̀ Ludaa gwãani ari gu gɛ̀ɛ dↄo. 13 Kũ gu dↄ̀, akũ à a ìbanↄ sìsiai, à gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ bò ń tɛ́, à ń dítɛ zĩ̀rinↄ ũ. 14 Gbɛ̃ pìnↄ tↄ́n dí: Simↄ kũ à tↄ́ kpànɛ Pita, a dakũna Anduru, Yamisi, Yuhana, Filipi, Batↄlↄmiu, 15 Matiu, Tomasi, Alafeu nɛ́ Yamisi, Simↄ kũ òdi pinɛ Kokaride, 16 Yamisi nɛ́ Yudasi kũ Yudasi Isikariↄti kũ à gↄ̃̀ bonkpɛde ũo. 17 Yesu kìpa kũńwo, à zɛ̀ gusaraa, gu kũ a ìba kparanↄ kũ gbɛ̃ pario kún. Ò bò Yurusalɛmu kũ Yudea bùsuuo pínki kũ ísiralɛ wɛ̃tɛ kũ ò kú Taya kũ Sidↄ̃o sarɛnↄ. 18 Ò sù a yã ma, de à ń werekↄ̃a kũ ń gyãnↄ dↄ. Gbɛ̃ kũ tãna tɛn wari dↄḿmanↄ aafiaa lè dↄ. 19 Gbɛ̃ sĩnda pínki tɛn wɛtɛ à ↄ naa, zaakũ gbãna tɛn bo a gũn, àtɛn gbɛ̃ sĩnda pínki werekↄ̃amɛ. 20 Akũ à wɛ́ sɛ̀ à a ìbanↄ gwà à pì: Arubarikadenↄmɛ ákↄ̃nↄ takasidenↄ ũ, zaakũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa de á pↄ́ ũ. 21 Arubarikadenↄmɛ ákↄ̃nↄ kũ nà tɛni á dɛ teranↄ ũ, zaakũ áni kã. Arubarikadenↄmɛ ákↄ̃nↄ kũ átɛn ↄ́ↄ dↄ teranↄ ũ, zaakũ áni yáa dↄ. 22 Arubarikadenↄmɛ á ũ, tó ò zã̀águ, tó ò gìái, tó ò á sↄ̃sↄ̃, tó ò á tↄ́ vãni sìsi Bisãsiri Nɛ́ yãi. 23 Gↄrↄ kũ yã birenↄ á lé, à pↄnna kɛ à vĩvĩ kũ pↄnnao, zaakũ á láada zↄ̃kↄ̃ ludambɛ. Lɛn ń dizinↄ kɛ̀ annabinↄnɛ lɛ. 24 Waiyoo ákↄ̃nↄ ↄgↄdenↄ, a gĩnakɛ a á mɛ̀nnamanaa è kↄ̀. 25 Waiyoo ákↄ̃nↄ kũ á kãna teranↄ, nà ni á dɛ. Waiyoo ákↄ̃nↄ kũ átɛn yáa dↄ teranↄ, áni wɛ̃nda kɛ à ↄ́ↄ dↄ. 26 Waiyoo ákↄ̃nↄ, tó gbɛ̃ sĩnda pínki tɛni á tↄ́ nna sí, zaakũ lɛn ń dizinↄ kɛ̀ annabi ɛ́kɛdenↄnɛ lɛ. 27 Matɛn o ákↄ̃nↄ kũ átɛni ma yã manↄnɛ, àgↄ̃ ye á ibɛrɛnↄi, à a mana kɛ gbɛ̃ kũ ò zã̀águnↄnɛ. 28 À sa mana o gbɛ̃ kũ òdi sa vãni oárɛnↄnɛ. À adua kɛ gbɛ̃ kũ òdi wari dↄáwanↄnɛ. 29 Tó gbɛ̃ n sãn kɛ̀ n gasu doa, ǹ a do dↄnɛ dↄ. Tó gbɛ̃ n uta zↄ̃kↄ̃ↄ sìmma, ǹsun gínɛ kũ n utanɛoro. 30 Tó gbɛ̃ pↄ́ wɛ́ kɛ̀mma, ǹ kpáa. Tó gbɛ̃ n pↄ́ sìmma, ǹsun gbɛkaaro. 31 À kɛ gbɛ̃nↄnɛ lákũ á ye ò kɛárɛ nà. 32 Tó gbɛ̃ kũ ò yeáinↄn á yeńyĩ, bↄ́ sáabun à vĩárɛɛ? Bee kifirinↄ dìgↄ̃ ye gbɛ̃ kũ ò yeńyĩnↄi se. 33 Tó gbɛ̃ kũ òdi a mana kɛárɛnↄn adì a mana kɛńnɛ, bↄ́ sáabun à vĩárɛɛ? Bee kifirinↄ dì kɛ lɛ se. 34 Tó gbɛ̃ kũ á wɛ́ dↄ à pↄ́ leḿmanↄn adì pↄ́ sãkãńnɛ, bↄ́ sáabun à vĩárɛɛ? Zaakũ kifirinↄ dì pↄ́ sãkãkↄ̃nɛ, de ò le ò a gɛ̃nɛ sí yãimɛ. 35 Àgↄ̃ ye á ibɛrɛnↄi, à a mana kɛńnɛ. À pↄ́ sãkãńnɛ wɛ́dↄisari, áni láada zↄ̃kↄ̃ le, ánigↄ̃ de Luda Musude nɛ́nↄ ũ, zaakũ àdi a mana kɛ guturunↄnɛ kũ gbɛ̃ vãninↄo. 36 Àgↄ̃ wɛ̃nda vĩ lákũ á De wɛ̃nda vĩ nà. 37 Ásun gbɛ̃ taari ero, Luda ni á taari e sero. Ásun yã vutɛ gbɛ̃aro, Luda ni yã vutɛáwaro. À sùru kɛ kũ gbɛ̃nↄ, Luda ni sùru kɛ kãáo. 38 À gbɛ̃ gba pↄ́, Luda ni á gba. Ani zaka mana kũ à gbɛ̃̀gbɛ̃ à wɛ̃̀ à pà yɛ́rɛrɛ káárɛ á uta lɛ́n. Zaakũ zaka kũ ndì yↄ̃ońnɛ Luda ni yↄ̃onnɛ se. 39 Akũ à yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: Vĩ̀na ni fↄ̃ à gò kũ vĩ̀naanɛ yá? Ń pla ń pínki ni si wɛ̀ɛnloo? 40 Ìbaa dìgↄ̃ de a dànnɛrilaro. Gbɛ̃ kũ à yã dàda papana de lán a dànnɛrii bàmɛ. 41 Bↄ́yãi ntɛn sɛ̃̀buru kũ à da n gbɛ̃dake wɛ́n e, akũsↄ̃ ńdi lí kũ à da n wɛ́n yã daroo? 42 Mↄkↄ̃n kũ ńdi límukutu kũ à da n wɛ́n ero, ĩni kɛ dera ǹ o n gbɛ̃dakenɛ, à tó ǹ sɛ̃̀buru kũ à da a wɛ́n bonɛɛ? Manafikide! Ǹ límukutu kũ à da n wɛ́n bo gĩa, gbasa ǹ gu e swáswa, de ǹ le ǹ sɛ̃̀buru kũ à kú n gbɛ̃dake wɛ́n bonɛ. 43 Lí mana dì nɛ́ vãni iro, lí vãni dì nɛ́ mana iro. 44 Òdi lí sĩnda pínki dↄ̃ a nɛ́amɛ. Òdi kaka bo lɛ̀ líaro, òdi geepi le lɛ̀karaaro. 45 Gbɛ̃ mana dì a mana bo a mana kũ à katɛna a gũmmmɛ. Gbɛ̃ vãni sↄ̃ àdi a vãni bo a vãni kũ à katɛna a gũmmmɛ. Zaakũ yã kũ à kↄ̃̀ swɛ̃̀ɛ gũnn lɛ́ dì o. 46 Bↄ́ yã mɛ́ à tò adìgↄ̃ ma sísi Dikiri, Dikiri, akũ adì yã kũ ma ò kɛroo? 47 Gbɛ̃ kũ à sù ma kĩnaa, à ma yã mà akũ à zĩ kɛ̀a, mani mↄárɛ lákũ ade de nà. 48 À de lán ɛ̃bori kũ à wɛ̀ɛ yↄ̃̀ zã̀zã, à ɛ̃ pɛ̀tɛ gbɛ̀ɛa bàmɛ. Kũ swa pà, í dàgula à kà kpɛ́ pìii, adi yĩgãro, kũ ò bò mana yãi. 49 Gbɛ̃ kũ à ma yã mà akũsↄ̃ adi zĩ kɛaro de lán ɛ̃bori kũ à ɛ̃ pɛ̀tɛ zĩtɛ pã wɛ̀ɛyↄ̃naa sari bàmɛ. Kũ swa'i kài, akũ à kↄ̀tɛ bìtim gↄ̃̀nↄ. Kpɛ́ pìi yakanaa kɛ̀ zↄ̃kↄ̃.

Luke 7

1 Kũ Yesu yã birenↄ ò gbɛ̃nↄnɛ pínki à làka, akũ à gɛ̀ɛ Kapɛnamu. 2 Romu sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ke kú gwe, à zĩkɛri vĩ à yei manamana, akũ àtɛn gyã kɛ à kà gana. 3 Kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì Yesu baaruu mà, à Yuda gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ zĩ̀a ò wɛ́ kɛa à su à a zĩkɛrii pìi mì sí. 4 Kũ ò kà Yesu kĩnaa, ò wɛ́ kɛ̀a gbãngbãn ò pì: Gbɛ̃ pìi kà ǹ kpái. 5 À ye ó burii, àkũ mɛ́ à aduakɛkpɛ dↄ̀wɛrɛ. 6 Akũ Yesu gɛ̀ɛ kũńwo. Kũ à kà kãni kũ a bɛo, akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì a gbɛ̃nnanↄ zĩ̀ ò yã dí onɛ: Dikiri, ǹsun wari dↄ n zĩdaaro, mádi ká kũ ǹ gɛ̃ ma bɛaro. 7 A yã mɛ́ à tò ma dìtɛ kũ mádi ká mà su n kĩnaa ma zĩdaro. Ǹ yã o, ma zĩkɛri ni werekↄ̃a. 8 Zaakũ makũ se ò iko vĩmamɛ, má iko vĩ sozanↄa. Madì o ń gbɛ̃ donɛ à gɛ́, akũ àdi gɛ́. Madì o a pãndenɛ à mↄ́, akũ àdi su. Madì o ma zĩkɛriinɛ à adikũ kɛ, àdi kɛ. 9 Kũ Yesu yã pìi mà, à bò a sarɛ. Akũ à lìtɛ à pì gbɛ̃ kũ ò tɛ́ainↄnɛ: Matɛn oárɛ, mádi e gbɛ̃ke ma náani kɛ̀ lɛ bee Isarailanↄ tɛ́ro. 10 Kũ zĩ̀rii pìnↄ ɛ̀ra ò sù, ò è zĩkɛrii pìi wèrekↄ̃a. 11 Abire gbɛra Yesu gɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kũ òdi pi Naini gũn. A ìbanↄ kũ gbɛ̃ pãndenↄ gɛ̀ɛ kãao dasidasi. 12 Kũ à kà kãni kũ wɛ̃tɛ pì bĩnilɛo, à è ò gɛ̀ sɛna òtɛn boo. Gyaanↄ nɛ́ mɛ̀n do légelegemɛ. Wɛ̃tɛpidenↄn kú kũ nↄgbɛ̃ pìio dasi. 13 Kũ Dikiri a è, akũ à kɛ̀nɛ wɛ̃nda, à pìnɛ: Ǹsun ↄ́ↄ dↄro. 14 Akũ à nà gɛ̀ɛ pìii, à ↄ nà a àkpatiia. Kũ gbɛ̃ kũ ò sɛnanↄ zɛ̀, akũ à pì: Kɛfɛnna, ma ònnɛ ǹ vu! 15 Akũ gɛ̀ɛ pìi vùtɛ à nà yã'onaaa. Akũ Yesu a kpà a daa. 16 Vĩna gbɛ̃nↄ kũ̀ ń pínki, ò Luda sáabu kpà ò pì: O annabi zↄ̃kↄ̃ↄ è ó tɛ́. Ò pì dↄ: Luda sù a gbɛ̃nↄ gwa. 17 Akũ Yesu baaruu dà Yudea bùsula kũ bùsu kũ ò likainↄ pínki. 18 Yahaya ìbanↄ yã pìnↄ bàbanɛ pínki. Akũ Yahaya ń gbɛ̃nↄn planↄ sìsi, 19 à ń zĩ Dikiria, ò a la, àkũmɛ gbɛ̃ kũ ani su ũ yá, ke ògↄ̃ wɛ́ dↄ gbɛ̃ pãndeimɛ? 20 Kũ gbɛ̃ pìnↄ kà Yesu kĩnaa, ò pìnɛ: Yahaya Da'itɛkɛri mɛ́ à ó zĩ ò n la, mↄkↄ̃mmɛ gbɛ̃ kũ ani su ũ yá, ke ògↄ̃ wɛ́ dↄ gbɛ̃ pãndeimɛ? 21 Zaa gwe gↄ̃̀nↄ Yesu gbɛ̃nↄ wèrekↄ̃a dasi kũ ń gyãnↄ kũ ń wãwãnↄ kũ ń tãnanↄ. À tò vĩ̀nanↄ gu è dasi dↄ. 22 Akũ à pì Yahaya zĩ̀rinↄnɛ: À gɛ́ à yã kũ a è, akũsↄ̃ a mànↄ gbãnɛ. À onɛ vĩ̀nanↄ tɛn gu e, ɛrɛnↄ tɛn táa o, kusunↄ tɛn werekↄ̃a, sãtonↄ tɛn yã ma, gɛ̀nↄ tɛn vu, takasidenↄ tɛn baaru nna waazi ma. 23 Arubarikaden gbɛ̃ kũ àdi fu ma yãaro ũ. 24 Kũ Yahaya zĩ̀rinↄ tà, Yesu Yahaya yã ò parinɛ à pì: Bↄ́n a gɛ gwa gbárannan? Kàpa kũ ĩa tɛn yĩgãn yá? 25 Bↄ́n a gɛ gwa sàa? Gbɛ̃ kũ à pↄ́kasa zãrɛ danan yá? Nnamari kũ òdi pↄ́kasa mana danↄ dìgↄ̃ kú kínabɛamɛ. 26 Bↄ́n a gɛ gwa sàa? Annabiin yá? Lɛmɛ! Matɛn oárɛ à de annabila se. 27 Zaakũ Yahayan ò a yã kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Mani ma zĩ̀ri gbarɛ n ã à zɛ́ kɛkɛnnɛ. 28 Matɛn oárɛ, nↄgbɛ̃ nɛ́'inaa gũn gbɛ̃ke dí ká Yahaya ũro. Bee kũ abireo gbɛ̃ kũ à de gbɛ̃ kpɛde ũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn deala. 29 Kũ gbɛ̃ sĩnda pínki a yã mà, ari kũ bɛ'ↄgↄsirinↄ sé, ò yã nna kpà Ludaa, zaakũ Yahaya ń da'itɛ kɛ̀. 30 Farisinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ sↄ̃, ò gì yã kũ Luda dìtɛ à kɛńnɛi, akũ odi we kũ Yahaya ń da'itɛ kɛ̀ro. 31 Yesu pì: Bↄ́n mani gbãragbɛ̃nↄ kpákũsũoo? Bↄ́n ò bòkↄ̃aoo? 32 Ò de lán nɛ́ kũ ò kú ɛtɛ gũn, òtɛn lɛ́ zukↄ̃inↄ bà òtɛn pi: O úra pɛ̀árɛ, ádi ũ wãro. O wɛ̃nda lɛ̀ɛ sìárɛ, ádi ↄ́ↄ dↄro. 33 Zaakũ Yahaya Da'itɛkɛrii sù, adi burodi sóro, adi sèwɛ̃ miro, akũ a pì tãnademɛ. 34 Bisãsiri Nɛ́ sù, àdi pↄ́ ble, àdi í mi, akũ a pì: Guturu wɛ̃miriimɛ, bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ durunnakɛrinↄ gbɛ̃nnamɛ. 35 Ama òdi ↄ̃ndↄ̃ dↄ̃ a yãkɛnaaamɛ. 36 Farisi ke Yesu sìsi à su à pↄ́ ble kãao. Yesu gɛ̀ɛ a bɛa, akũ àtɛn pↄ́ ble gɛngɛsɛkɛna. 37 Nↄgbɛ̃ dàvãnide ke kú wɛ̃tɛ pìi gũn. Kũ à mà Yesu tɛn pↄ́ ble Farisi pì bɛa, akũ à gɛ̀ɛ gwe kũ kpáluba fítinnao kũ nísi gbĩ nnao kú a gũn. 38 À zɛ̀ a kpɛ a gbá sarɛ, àtɛn ↄ́ↄ dↄ. A wɛ́tɛ̃ tɛn tↄ̃ a gɛ̀sɛkpɛa, akũ àtɛn wara kũ a mìkão, à lɛ́ pɛ̀pɛ a gbáa, akũ à nísi gbĩ nna pìi kùa. 39 Kũ Farisi kũ à a sìsi pìi è lɛ, akũ à pì a swɛ̃̀ɛ gũn: Tó gbɛ̃ pì bi annabiimɛ, de à nↄgbɛ̃ kũ àtɛn ↄ naa dí taka dↄ̃̀, kũ dàvãnidemɛ. 40 Akũ Yesu pì Farisi pìinɛ: Simↄ, má yãke vĩ mà onnɛ. Simↄ pì: Ǹ o, Dannɛri. 41 Yesu pì: Ɔgↄdakɛri ke mɛ́ à kun, gbɛ̃nↄn planↄ a fĩna kũna, gbɛ̃ do andurufu ↄgↄ wàa pla kpɛ́ basↄↄro, gbɛ̃ do sↄ̃ ↄgↄ bupla akuri. 42 Kũ ò pↄ́ke vĩ ò fĩna booro, akũ à tòńnɛ ń pla ń pínki. Ń tɛ́, dí mɛ́ anigↄ̃ yei de a dakelaa? 43 Simↄ wèa à pì: Matɛn da gbɛ̃ kũ ò tònɛ kũ ↄgↄ zↄ̃kↄ̃ↄomɛ. Yesu pìnɛ: N we mana. 44 Akũ Yesu arɛ dↄ̀ nↄgbɛ̃ pìia, à pì Simↄnɛ: N nↄgbɛ̃ pìi è yá? Kũ ma gɛ̃ n bɛa, ńdi í kpáma ma gbá pìpiro, akũ nↄgbɛ̃ pì ma gbá pìpi kũ a wɛ́tɛ̃o, à wàra kũ a mìkão. 45 Ńdi lɛ́ pɛ́maro. Nↄgbɛ̃ pì sↄ̃, zaa gↄrↄ kũ ma gɛ̃ la, adi kámma bo kũ lɛ́pɛna ma gbáaaoro. 46 Ńdi nísi má ma mìiaro. Nↄgbɛ̃ pì sↄ̃, à nísi gbĩnnade kù ma gbánↄa. 47 Abire yã mɛ́ à tò matɛn onnɛ, à yemai manamana kũ a durunna zↄ̃kↄ̃ↄ kɛ̃̀a yãimɛ. Gbɛ̃ kũ ò a kɛ̃̀ kũ a fítio sↄ̃, yenyĩ fítinlen àdigↄ̃ vĩ. 48 Akũ à pì nↄgbɛ̃ pìinɛ: N durunnanↄ kɛ̃̀nnɛ. 49 Akũ gbɛ̃ kũ òtɛn pↄ́ ble lɛɛlɛnↄ òkↄ̃nɛ ò pì: Dín gbɛ̃ pì ũ, kũ àtɛn durunnanↄ kɛ̃ḿmaa? 50 Akũ Yesu pì nↄgbɛ̃ pìinɛ: Ma náani kũ n kɛ̀ mɛ́ à n sura bà. Ǹ tá bɛ aafia.

Luke 8

1 Abire gbɛra Yesu kurè wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo, lakutu kũ lakutuo, àtɛn waazi kɛ, àtɛn kpata kũ à bò Luda kĩnaa baaru nna kpáńnɛ. A zĩ̀ri gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ gɛ̀ɛ kãao 2 kũ nↄgbɛ̃ kũ à tãnanↄ bò ń gũn à ń wérekↄ̃a kũ ń gyãnↄo. Mariama kũ òdi pinɛ dↄ Mariama Magadalɛni kũ Yesu tãna mɛ̀n supplanↄ bↄ̀tɛ a gũn kú ń tɛ́ 3 kũ Hɛrↄdu bɛgwari Kuza nanↄ Yoanao kũ Suzanao kũ nↄgbɛ̃ pãndenↄ dasi. Òdigↄ̃ Yesu kũ a ìbanↄ gwa kũ pↄ́ kũ ò vĩo. 4 Ò bò wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo ò kàkara Yesui, akũ à yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: 5 Búbari ke mɛ́ à bò à gɛ̀ɛ pↄ́wɛ fã. Lákũ àtɛn fã nà, a kenↄ lɛ̀tɛ zɛ́ gũn ò táa òa, akũ bãnↄ sù ò blè. 6 A kenↄ lɛ̀tɛ gbɛ̀ sàraa musu. Kũ ò bùtɛ, akũ ò gàga, kũ odi mↄtↄ lero yãi. 7 A kenↄ lɛ̀tɛ lɛ̀nↄ gũn, akũ lɛ̀ɛ fùtɛ kũńwo lɛɛlɛ à nàkaraḿma. 8 A kenↄ sↄ̃ à lɛ̀tɛ zĩtɛ mana gũn, akũ ò bùtɛ ò nɛ́ ì lɛu basↄↄro. Kũ à ò lɛ, à pũ̀tã à pì: Gbɛ̃ kũ à sã vĩ à yã pì ma. 9 A ìbanↄ a là yã pì bↄkↄtɛnaai. 10 Akũ à pì: Luda á gbá zɛ́ à kpata kũ à bò a kĩnaa asirinↄ dↄ̃, ama madì o gbɛ̃ kparanↄnɛ kũ yãlɛkↄ̃anaaomɛ, de ò gu gwa pↄ́ke'enaa sari, ò yã ma a dↄ̀rↄ dↄ̃naa sari. 11 Yã pì bↄkↄtɛnaan dí: Pↄ́wɛ pì bi Luda yãmɛ. 12 Zɛ́ gũn pↄ́nↄ de lán gbɛ̃ kũ òdi Luda yã manↄ bà, akũ Ibilisi dì su à yã pìi bo ń swɛ̃̀ɛ gũn, de òsun Luda náani kɛ à ń sura baro yãi. 13 Gbɛ̀ sàraa musu pↄ́nↄ de lán gbɛ̃ kũ òdi Luda yã ma ò sí kũ pↄnnaonↄ bà, ama ò zĩni vĩro. Òdi Luda náani kɛ gↄrↄ pla, ama tó ò ń yↄ̃ ò gwà, òdi fumɛ. 14 Pↄ́wɛ kũ ò lɛ̀ɛ lɛ̀nↄ gũnnↄ de lán gbɛ̃ kũ òdi Luda yã manↄ bà, ama andunia damukɛna kũ aruzɛkɛ yão kũ pↄnnakɛnaaoo dì nakaraḿma, òdi fↄ̃ ò nɛ́ i à màro. 15 Zĩtɛ mana pↄ́nↄ de lán gbɛ̃ kũ òdi Luda yã ma kũ nɛ̀sɛpurao òdi sí kũ nɛ̀sɛmanaonↄ bà, akũ òdi mɛna fↄ̃ ari ò gɛ́ karana kɛo. 16 Òdi fitila na ò ta kútɛa ke ò ditɛ gádo gbáruro. Òdi di a dibↄↄ musumɛ, de gbɛ̃ kũ òtɛn gɛ̃nↄ gupura e yãi. 17 Pↄ́ke kú utɛna kũ oni gí boo gupurairo. Asiriyã ke kun kũ oni ma ò gí o gupuraairo. 18 Abire yãi à yã ma kũ laakariio. Gbɛ̃ kũ à pↄ́ vĩn Luda ni karanɛ. Gbɛ̃ kũ à pↄ́ke vĩro sↄ̃, bee pↄ́ kũ àtɛn da á vĩ Luda ni sía. 19 Yesu da kũ a dakũnanↄ sù a kĩnaa, akũ odi le ò nàiro pari yãi. 20 Akũ ò pìnɛ: N da kũ n dakũnanↄ kú bàai, ò ye n enaai. 21 Akũ à wèḿma à pì: Gbɛ̃ kũ òdi Luda yã ma ò zĩ kɛanↄmɛ ma da kũ ma dakũnanↄ ũ. 22 Zĩkea Yesu gɛ̃̀ gó'itɛ gũn kũ a ìbanↄ, akũ à pìńnɛ: Ò bikũ sɛ̀bɛɛ bara. Akũ ò dà zɛ́n. 23 Gↄrↄ kũ òtɛn gɛ́, i Yesu sɛ̀. Akũ zàga'ĩa fùtɛ sɛ̀bɛla, í tɛn ká gó gũn, ò kú kari gũn. 24 Akũ a ìbanↄ nài ò a vù ò pì: Dannɛri! Dannɛri! Ótɛn ká í tɛ́! Akũ à fùtɛ à gì ĩanɛ kũ í kũ àtɛni ń gó yĩpayĩpao, akũ à zɛ̀, gu kɛ̀ kítikiti. 25 Akũ à pìńnɛ: Á ma náani vĩroo? Akũ yã pìi bò ń sarɛ, vĩna ń kũ, akũ ò òkↄ̃nɛ: Dín gbɛ̃ dí ũ sɛ́ɛ? Bee ĩa kũ ío, àdi yã ditɛńnɛ, akũ àdi a yã mamɛ. 26 Akũ ò kà Gadara bùsun sɛ̀bɛɛ bara, Galili bùsu ifãboki kpa. 27 Kũ Yesu bikũ̀ í bara, à dàkarɛ kũ wɛ̃tɛ pì gↄ̃gbɛ̃ kũ à tãna vĩo. À gↄrↄ pla kɛ̀ adi pↄ́kasa naawaro. Àdigↄ̃ kú bɛro, sé miranↄ tɛ́. 28 - 29 Òdi a yĩ kũ mↄ̀kakↄ̃ananↄ, òdi a da lín a kũna yãi, ama àdi mↄ̀kakↄ̃anaa pìnↄ kɛ̃kɛ̃mɛ, tãna pìi dì a si sɛ̃̀n. Kũ à Yesu è, akũ à wiki lɛ̀, à sù à kùtɛ a arɛ, akũ à pũ̀tã à pì: Yesu, Luda Musude Nɛ́, bↄ́n ó vĩ kↄ̃ ↄĩi? N yã nna! Ǹsun wɛ́ tãmaro. À ò lɛ kũ Yesu ò tãna pãsĩ pì bo a gũn yãimɛ. 30 Akũ Yesu a là à pì: N tↄ́n deraa? Akũ à wèala à pì: Ma tↄ́n Dasi. Zaakũ tãnanↄn kú a gũn dasimɛ. 31 Akũ tãna pìnↄ kútɛ kɛ̀ Yesunɛ manamana ò pì, àsun ń gbarɛ ò si Zĩngo wɛ̀ɛ lòkotoo gũnlo. 32 Alɛdɛ kpàsa zↄ̃kↄ̃ kú gwe, òtɛn pↄ́ ble sĩ̀sĩgɛrɛɛi. Akũ tãna pìnↄ wɛ́ kɛ̀ Yesua à ń gba zɛ́ ò gɛ̃ ń gũn. Yesu ń gbá zɛ́, 33 akũ tãnanↄ gò gbɛ̃ pìia ò gɛ̃̀ alɛdɛnↄ gũn. Akũ alɛdɛ kpàsaa pìi wì kũ bàao, ò sòro sĩ̀sĩgɛrɛɛi ò sì sɛ̀bɛn ò gàga gwe. 34 Kũ alɛdɛdãrinↄ è lɛ, ò bàa lɛ̀ ò gɛ̀ɛ ò yã pìi bàbańnɛ wɛ̃tɛ gũn kũ buranↄ. 35 Akũ ò bↄ̀tɛ de ò yã kũ à kɛ̀ɛ pì gwa. Kũ ò sù Yesu kĩnaa, ò gbɛ̃ kũ tãnanↄ gòaa pìi è vutɛna Yesu gbá sarɛ kũ pↄ́kasao dana, à kú a laakariia. Akũ vĩna ń kũ. 36 Kũ gbɛ̃ kũ ò yã pìi è kũ wɛ́onↄ òńnɛ deran ò tãnade pìi wèrekↄ̃a nà, 37 akũ Gadara bùsu gbɛ̃nↄ pínki kútɛ kɛ̀ Yesunɛ à bo ń bùsun, zaakũ vĩna ń kũ manamana. Akũ à gɛ̃̀ gó'itɛ gũn, àtɛn tá. 38 Gbɛ̃ kũ tãnanↄ gòaa pì kútɛ kɛ̀nɛ de à tá kãao, ama Yesu gìnɛ à pì: 39 Ǹ ɛra ǹ tá n bɛa, ǹ yã kũ Luda kɛ̀nnɛ ońnɛ pínki. Akũ à tà, à yã kũ Yesu kɛ̀arɛ kpàkpaa kɛ̀ wɛ̃tɛ pìi gũn pínki. 40 Kũ Yesu ɛ̀ra à sù, akũ gbɛ̃nↄ gbãnakɛ kpài, zaakũ gbɛ̃ sĩnda pínki tɛni a dãmɛ. 41 Akũ gↄ̃gbɛ̃ kũ à de aduakɛkpɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ kũ òdi pinɛ Yairu sù à wùtɛ a kùaa Yesu gbá sarɛ, à kútɛ kɛ̀nɛ de à gɛ́ a bɛa, 42 kũ a nɛ́ mɛ̀n do légelege tɛn ga yãi. Nɛ́nↄgbɛ̃ pìi kà wɛ̃̀ kuri awɛɛpla. Kũ Yesu tɛn gɛ́, akũ pari tɛn nakaraa. 43 Nↄgbɛ̃ ke kú gwe, aru dì bↄtɛa à kà wɛ̃̀ kuri awɛɛpla. Pↄ́ kũ à vĩ pínki à dɛ̀ ɛzɛdenↄ kĩnaa, ama gbɛ̃ke dí fↄ̃ à a wèrekↄ̃aro. 44 Kũ à nà Yesui kpɛ kpa, akũ à ↄ nà a uta lɛ́a. Zaa gwe gↄ̃̀nↄ a arubↄtɛnaa zɛ̀. 45 Akũ Yesu pì: Dí mɛ́ à ↄ nàmaa? Akũ ń gbɛ̃ sĩnda pínki pì á a yã dↄ̃ro. Akũ Pita pì: Dannɛri, gbɛ̃nↄ likanyĩ òtɛn nakaramma. 46 Akũ Yesu pì: Gbɛ̃ke ↄ nàma, zaakũ má dↄ̃ kũ gbãna bò ma mɛ̀ɛ gũn. 47 Kũ nↄgbɛ̃ pìi è ò a yã dↄ̃̀, akũ à sù àtɛn lukaluka, à wùtɛ a kùaa a gbá sarɛ, akũ à yã kũ à tò à ↄ nàaa ò gbɛ̃ sĩnda pínki wára kũ lákũ à aafiaa lè nà gↄ̃̀nↄ. 48 Yesu pìnɛ: Nↄgbɛ̃, ma náani kũ n kɛ̀ mɛ́ à n werekↄ̃a. Ǹ tá bɛ aafia. 49 Kũ Yesu kpɛ́ àtɛn yã o, ò bò aduakɛkpɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì bɛa, ò sù ò pìnɛ: N nɛ́ pìi kɛ̀ sari, ǹsun wari dↄ dannɛriia doro. 50 Yesu yã pìi mà, akũ à pì Yairunɛ: Ǹsun tó swɛ̃̀ kɛ̃nguro. Ǹ ma náani kɛ dé, ani werekↄ̃a. 51 Kũ à kà a bɛa, adi we gbɛ̃ke gɛ̃̀ kãaoro, sé Pita kũ Yuhanao kũ Yamisio kũ nɛ́ pì de kũ a dao. 52 Gbɛ̃ kũ ò kú gwenↄ tɛn ↄ́ↄ dↄ ń pínki, òtɛni ń zĩda kɛ̃kɛ̃. Akũ Yesu pì: Ásun ↄ́ↄ dↄro. Adi garo, àtɛn i omɛ. 53 Akũ ò a lalandi kɛ̀, zaakũ ò dↄ̃̀ kũ nɛ́ pìi gà kↄ̀. 54 Yesu a kũ̀ a ↄa, akũ à pũ̀tã à pì: Nɛ́nↄkpare, ǹ vu! 55 Akũ à wɛ̃̀ndii sù, à fùtɛ gↄ̃̀nↄ. Yesu pì ò pↄ́ble kpáa. 56 Yã pìi bò nɛ́ pì de kũ a daoo sarɛ, akũ Yesu òńnɛ òsun yã kũ à kɛ̀ɛ pì o gbɛ̃ke maro.

Luke 9

1 Yesu a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ sìsiai, akũ à ń gbá gbãna kũ ikoo ò tãna buri sĩnda pínki go ḿma, ò gyãnↄ werekↄ̃aḿma. 2 Akũ à ń zĩ ò kpata kũ à bò Luda kĩnaa yã waazi kɛ, ò gyãrenↄ werekↄ̃a. 3 À pìńnɛ: Ásun pↄ́ke sɛ́ à gɛ́oro, gò ke bↄ̀kↄlokona ke zàna ke ↄgↄ ke uta mɛ̀n pla. 4 Ɔn kũ a kipan, àgↄ̃ kú gwe ari à gɛ́ boo wɛ̃tɛ pìi gũn. 5 Wɛ̃tɛ kũ odi gbãnakɛ kpáárɛnlo, à bon à lukutɛ̃ warawara á gbánↄa ń tona kũ Ludao sèeda ũ. 6 Akũ ò dà zɛ́n, ò kurè wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo, ò baaru nna kpàńnɛ, ò gyãnↄ wèrekↄ̃aḿma gu sĩnda pínki. 7 Kũ kína Hɛrↄdu yã birenↄ mà pínki, akũ à bídi kɛ̀, zaakũ gbɛ̃kenↄ tɛn pi Yahaya Da'itɛkɛri mɛ́ à fùtɛ bona gan. 8 Gbɛ̃kenↄ pì Iliasu mɛ́ à bò à sùḿma, gbɛ̃kenↄ pì dↄ annabi yãnↄ doke mɛ́ à vù. 9 Hɛrↄdu pì: Ma Yahaya mìi zↄ̃̀. Dín gbɛ̃ kũ ma a baaruu màa pì ũ sɛ́ɛ? Akũ àtɛn wɛtɛ ń wɛ́ kɛ pla. 10 Kũ zĩ̀rii pìnↄ sù, akũ ò yã kũ ò kɛ̀nↄ gbã̀ Yesunɛ. Akũ à ń sɛ́tɛ ńtɛ̃nɛ à gɛ̀ɛ kũńwo wɛ̃tɛ kũ òdi pi Bɛtɛsaida. 11 Kũ pari dↄ̃̀, akũ ò pɛ̀tɛi. À gbãnakɛ kpàńyĩ, à kpata kũ à bò Luda kĩnaa yã òńnɛ, akũ à gbɛ̃ kũ ò ye ò ń werekↄ̃anↄ wèrekↄ̃a. 12 Kũ ifãntɛ̃ bùsa, zĩ̀ri gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ nài ò pìnɛ: Ǹ gbɛ̃nↄ gbarɛ ò gɛ́ kipaki kũ pↄ́bleo wɛtɛ lakutu kũ bura kũ ò kú kãninↄ gũn, zaakũ sɛ̃̀ntɛ pↄ̀rↄtun ó kú la. 13 À pìńnɛ: Ákↄ̃nↄ à pↄ́ kpáḿma ò ble. Akũ ò pì: Burodi mɛ̀n sↄↄro kũ kpↄ̀ mɛ̀n plao ó vĩ. Séde ò gɛ́ pↄ́ble lú gbɛ̃ dínↄnɛ ń pínki. 14 Gↄ̃gbɛ̃nↄn kú gwe gbɛ̃nↄn dúbu sↄↄro taka. Akũ à pì a ìbanↄnɛ: À tó ò vutɛ gã̀ kũ gã̀ao gbɛ̃nↄn bupla akurikuri. 15 Akũ ò kɛ̀ lɛ, ò ń vútɛvutɛ ń pínki. 16 Akũ à burodi mɛ̀n sↄↄro kũ kpↄ̀ mɛ̀n pla pìnↄ sɛ̀ à a wɛ́ sɛ̀ musu à arubarikaa dàn. Akũ à lìlikↄ̃rɛ à kpà a ìbanↄa, ò kpàatɛtɛ gbɛ̃nↄnɛ. 17 Ò pↄ́ blè ò kã̀ ń pínki, akũ ò a kusu kũ ò gↄ̃̀nↄ sɛ̀tɛ tãnko kuri awɛɛpla pà. 18 Zĩkea kũ Yesu tɛn adua kɛ ado, a ìbanↄ sù ò a lè, akũ à ń lá à pì: Dín gbɛ̃nↄ dì pi má de a ũu? 19 Ò wèa ò pì: Gbɛ̃kenↄ dì pi Yahaya Da'itɛkɛriimɛ, gbɛ̃kenↄ dì pi Iliasu, gbɛ̃kenↄ dì pi dↄ annabi yãnↄ doke mɛ́ à vù. 20 Akũ à ń lá à pì: Ákↄ̃nↄ sↄ̃, dín adì pi má de a ũu? Pita wèa à pì: Luda gbɛ̃ Arumasihumɛ n ũ. 21 Akũ à gìńnɛ òsun yã pì o gbɛ̃ke maro. 22 Akũ à pì dↄ: Séde Bisãsiri Nɛ́ wɛ́tãmmana le manamana, gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ ni gíi, oni a dɛ, a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ ani vu. 23 Akũ à pìńnɛ ń pínki: Tó gbɛ̃ ye à kɛ ma ìba ũ, séde à gí a zĩda wɛ̃̀ndiii, àgↄ̃ a lígbãndurukpana sɛ́ lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà àgↄ̃ tɛ́omai. 24 Gbɛ̃ kũ à ye àgↄ̃ a wɛ̃̀ndi kũna ni kurai. Gbɛ̃ kũ à gì a wɛ̃̀ndiii ma yãi sↄ̃, ade nigↄ̃ wɛ̃̀ndi vĩ. 25 Tó gbɛ̃ andunia lè pínki, à a zĩda lilin kɛ̀o à kùra a wɛ̃̀ndiii, bↄ́ àreen ani lee? 26 Tó gbɛ̃ makũ kũ ma yão wé'i kũ̀, Bisãsiri Nɛ́ ni ade wé'i kũ gↄrↄ kũ ani su a gakuri gũn kũ a De gakurio kũ a malaikanↄ gakurio. 27 Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃kenↄ kú la kũ oni garo ari ò kína kũ Luda kà e. 28 Yã pì onaa gbɛra à kà azuma do taka bà, akũ à Pita kũ Yuhanao kũ Yamisio sɛ̀ à dìdi kũńwo kpia de à adua kɛ. 29 Kũ àtɛn adua kɛ, a ãnn lìtɛ a pↄ́kasanↄ kɛ̀ púu táitai. 30 Kãnto gbɛ̃nↄn planↄn kú kãao, Musa kũ Iliasuo, òtɛn yã o kũ Yesuo. 31 Ò bò ò sùa gakuri gũn, òtɛn andunia kũ ani tó zaa Yurusalɛmu yã o. 32 I Pita kũ a gbɛ̃nↄo sɛ̀. Kũ ò vù, ò Yesu gakuri è kũ gbɛ̃nↄn pla kũ ò zɛna a sarɛnↄ. 33 Kũ gbɛ̃nↄn pla pìnↄ tɛn kɛ̃kↄ̃a kũ Yesuo, Pita pìnɛ: Dikiri, à mana kũ ó kú la. Ò kuta dↄ mɛ̀n aakↄ̃, n pↄ́ mɛ̀n do, Musa pↄ́ mɛ̀n do, Iliasu pↄ́ mɛ̀n do. À dↄ̃ yã kũ átɛn oro. 34 Kũ àtɛn o lɛ, ludambɛ luku kìpa à dàńla. Kũ ò kú a gũn, vĩna ń kũ, 35 akũ ò kòtoo mà a gũn à pì: Ma Nɛ́ kũ ma a sɛ̀n dí. À a yã ma. 36 Kòtoo pì manaa gbɛra ò è Yesu mɛ́ à gↄ̃̀ gwe ado. A ìbaa pìnↄ ń lɛ́ kũ̀, odi yã kũ ò è o gbɛ̃ke ma gↄrↄ kũ̀aro. 37 Kũ gu dↄ̀, ò kìpa kpi pìi musu, akũ gbɛ̃nↄ sù da Yesulɛ dasi. 38 Zàa gũn gↄ̃gbɛ̃ ke pũ̀tã à pì: Dannɛri, n yã nna! Ǹ ma nɛ́ gwa, zaakũ ma nɛ́ mɛ̀n do kũ má vĩn gwe. 39 Tãna dì futɛa, akũ àdi wiki lɛ́ kãnto. Àdi a pãtɛ àgↄ̃ bigiri kɛkɛ àgↄ̃ lɛ́'ifuta bↄtɛ, àdi wari dↄa àdi goa likalikaro. 40 Ma wɛ́ kɛ̀ n ìbanↄa ò pɛ́ tãna pìia à bo, akũ ò fùa. 41 Yesu pì: Gbãragbɛ̃ yakana ludanaanikɛrisarinↄ! Manigↄ̃ kú kãáo ari bↄrɛɛ? Manigↄ̃ mɛna kãáo ari bↄrɛɛ? Ǹ mↄ́ kũ n nɛ́ pìio la. 42 Ari nɛ́ pì gↄ̃ gɛ́ nai, akũ tãna pì a pã̀tɛ, àtɛn bigiri kɛkɛ. Akũ Yesu gì tãna pìinɛ à nɛ́ pìi wèrekↄ̃a, akũ à a kpà a dea. 43 Luda gbãna zↄ̃kↄ̃ yã pìi bò ń sarɛ ń pínki. Gbɛ̃nↄ lɛ́ wɛ̃̀ Yesu yãkɛnaa pínki, akũ à pì a ìbanↄnɛ: 44 Àgↄ̃ yã díkĩna kũna á nɛ̀sɛɛ gũn. Oni Bisãsiri Nɛ́ na gbɛ̃nↄnɛ ń ↄĩ tera. 45 Odi yã pìi dↄ̀rↄ dↄ̃ro, a mì utɛnańnɛ, ò fùa, akũ vĩna ń kũ ò yã pì gbɛkaa. 46 Akũ ò fùtɛ kũ lɛ́kpakↄ̃ao denakↄ̃la yã musu. 47 Yesu laasun kũ à kú ń nɛ̀sɛɛ gũn dↄ̃̀, akũ à nɛ́ fíti sɛ̀ à a zɛ̀ a sarɛ, 48 à pìńnɛ: Gbɛ̃ kũ à nɛ́ dí taka sì ma ìbakɛ yãi, makũmɛ à ma si. Gbɛ̃ kũ à ma si sↄ̃, ade gbɛ̃ kũ à ma zĩ sìmɛ. Gbɛ̃ kũ à a zĩda dìtɛ kĩana á tɛ́ mɛ́ à gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ. 49 Akũ Yuhana pì: Dannɛri, o gbɛ̃ke è, àtɛn tãnanↄ goḿma kũ n tↄ́o, akũ o ginɛ, zaakũ ó gbɛ̃nlo. 50 Akũ Yesu pì: Ásun gínɛro, zaakũ gbɛ̃ kũ adi ibɛrɛ sɛ́ kãáoro bi á gbɛ̃ndomɛ. 51 Kũ Yesu tana ludambɛ gↄrↄ kà kãni, à mìi pɛ̀ Yurusalɛmua. 52 Akũ à gbɛ̃nↄ gbàrɛ ò dòárɛ arɛ, akũ ò gɛ̀ɛ ò gɛ̃̀ Samaria bùsu lakutu ke gũn de ò soru kɛnɛ. 53 Akũ lakutude pìnↄ gì a síi kũ à mìi pɛ̀ Yurusalɛmua yãi. 54 Kũ a ìba kenↄ Yamisi kũ Yuhanao è lɛ, ò pì: Dikiri, ń ye ò pi tɛ́ bo ludambɛ à su à ń kakatɛn yá? 55 Akũ Yesu lìtɛ à kpã̀kɛ̃ńyĩ. 56 Akũ òtɛn gɛ́ lakutu pãndea. 57 Kũ ò tɛ́ zɛ́n, gↄ̃gbɛ̃ ke sù à pì Yesunɛ: Gu kũ ntɛn gɛ́n pínki, manigↄ̃ tɛ́nyĩ. 58 Yesu pìnɛ: Gbɛ̃gbonnↄ ń tò vĩ, bãnↄ ń sà vĩ. Bisãsiri Nɛ́ sↄ̃ à ĩampaki vĩro. 59 Yesu pì gbɛ̃ pãndenɛ: Ǹ mↄ́ ǹ tɛ́mai. Akũ gbɛ̃ pìi pì: Dikiri, ǹ tó ari ma de gɛ̀ɛ kpágui gĩa. 60 Yesu pìnɛ: Ǹ tó gɛ̀nↄ ń gɛ̀nↄ vĩ. Mↄkↄ̃n sↄ̃, ǹ gɛ́ kpata kũ à bò Luda kĩnaa yã waazi kɛ. 61 Gbɛ̃ pãnde pì dↄ: Manigↄ̃ tɛ́nyĩ Dikiri, ama ǹ tó mà gɛ́ lɛ́ za ma bedenↄa gĩa. 62 Yesu pìnɛ: Gbɛ̃ kũ swakure na a ↄĩ, tó àtɛn kpɛ gwa, ade dí kↄ̃ sɛ́ kũ kpata kũ à bò Luda kĩnaaoro.

Luke 10

1 Abire gbɛra Dikiri gbɛ̃nↄn baaakↄ̃ akuri awɛɛpla pãndenↄ dìtɛ, akũ à ń zĩ gbɛ̃nↄn plapla ò doárɛ arɛ wɛ̃tɛ kũ gu kũ á ye à gɛ́nnↄo pínki. 2 À pìńnɛ: Pↄ́kɛ̃na zↄ̃kↄ̃, ama a zĩkɛrinↄn dasiro. À wɛ́ kɛ Buradea de à zĩkɛrinↄ gbarɛ ò a pↄ́ kɛkɛ. 3 À da zɛ́n. Matɛni á zĩ lán sãnɛ bↄ̀rↄnↄ bà lɛwannanↄ tɛ́mɛ! 4 Ásun ↄgↄsↄ̃nↄ sɛ́ro ke bↄ̀kↄlokona ke kyatenↄ. Ásun zɛ zɛ́n à fↄ kpá gbɛ̃kearo. 5 Ɔn kũ a gɛ̃n pínki à pi gĩa Luda ↄn pì gba aafia. 6 Tó aafiade kú gwe, á fↄↄ aafiade ni gↄ̃nɛ. Tó à kú gwe sↄ̃ro, ani ɛra à suáwamɛ. 7 Àgↄ̃ kú ↄn pìi gũn, à pↄ́mina ke pↄ́ble kũ ò kpàáwa ble, zaakũ zĩkɛrii kà à a láada le. Ásungↄ̃ kipaki lilin kɛro. 8 Wɛ̃tɛ kũ a gɛ̃n akũ ò á sí, à pↄ́ kũ ò sùoárɛ ble. 9 À wɛ̃tɛ pì gyãrenↄ werekↄ̃a, à o gbɛ̃nↄnɛ kpata kũ à bò Luda kĩnaa kà kãni kũńwo. 10 Tó a gɛ̃ wɛ̃tɛ gũn, tó odi á sí sↄ̃ro, à bↄtɛ gãnulɛa à pi: 11 Bee á wɛ̃tɛ lukutɛ̃ kũ à kpà ó gbála se, o wàra á tona kũ Ludaoo sèeda ũ. Àgↄ̃ dↄ̃ sãnsãn kũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa kà kãni. 12 Matɛn oárɛ, yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ wɛ́tãmma kũ Sↄdↄmudenↄ ni le nigↄ̃ sã̀na de wɛ̃tɛpidenↄ pↄ́la. 13 Waiyoo Kↄrazĩdenↄ! Waiyoo Bɛtɛsaidadenↄ! Tó ma daboyã kũ ma kɛ̀ á tɛ́nↄ kɛ̀ Taya kũ Sidↄ̃o yã, de wɛ̃tɛpidenↄ uta kasanↄ dàda, ò vùtɛ tuburaa à gìi kɛ̀ nɛ̀sɛlitɛnaa sèeda ũ. 14 Yãkpatɛkɛ-gↄrↄ zĩ á wɛ́tãmma nigↄ̃ de Tayadenↄ kũ Sidↄ̃denↄ pↄ́la. 15 Á Kapɛnamudenↄ sↄ̃, áni gbã à zↄ̃ Ludaan yá? Oni ↄ sↄ̃ái ari gyãwãn. 16 Akũ Yesu pì a ìbanↄnɛ: Gbɛ̃ kũ à á yã mà ma yã màmɛ. Gbɛ̃ kũ à gìái gìmaimɛ. Gbɛ̃ kũ à gìmai sↄ̃, ade gì gbɛ̃ kũ à ma zĩimɛ. 17 Gbɛ̃nↄn baaakↄ̃ akuri awɛɛpla pìnↄ gɛ̀ɛ, akũ ò ɛ̀ra ò sù kũ pↄnnao ò pì: Dikiri, bee tãnanↄ mìi nàtɛwɛrɛ n tↄ́ yãi. 18 Yesu pìńnɛ: Ma Setan è à lɛ̀tɛ bona ludambɛ lán legũpinaa bà. 19 Ma á gbá zɛ́ à táa o mlɛ̃̀nↄ kũ fínↄ kũ á ibɛrɛ gbãna pínkinↄa, pↄ́ke ni á kĩnnaro. 20 Bee kũ abireo ásun pↄnna kɛ kũ mì kũ tãnanↄ dì natɛárɛoro. À pↄnna kɛ kũ á tↄ́ kú takadan ludambɛ yãi. 21 Zĩ birea Luda Nini Yesu pↄ kɛ̀ nna manamana à pì: Baa, musu kũ zĩtɛo Dikiri, ma n sáabu kɛ̀, kũ n yã birenↄ ùtɛ yãdↄ̃rinↄnɛ kũ ↄ̃ndↄ̃rinↄ n boo kyódↄ̃risarinↄnɛ. Lɛmɛ, Baa, zaakũ n pↄyenyĩnaamɛ. 22 Ma De pↄ́ sĩnda pínki nàmɛnɛ ma ↄĩ. Gbɛ̃ke Luda Nɛ́ dↄ̃ro, tó adi kɛ De Luda baasiro. Gbɛ̃ke De Luda dↄ̃ro, tó adi kɛ a Nɛ́ kũ gbɛ̃ kũ Nɛ́ pì yei à mↄńnɛnↄ baasiro. 23 Akũ Yesu arɛ dↄ̀ a ìbanↄa ńtɛ̃nɛ, à pìńnɛ: Arubarikadenↄmɛ á ũ pↄ́ kũ átɛn e kũ wɛ́o yãi. 24 Matɛn oárɛ, annabinↄ kũ kínanↄn kun yã dasi, ò ye ò pↄ́ kũ átɛn enↄ e, odi ero, ò ye ò yã kũ átɛn manↄ ma, odi maro. 25 Dokadↄ̃ri ke fùtɛ de à Yesu yↄ̃ à gwa à pì: Dannɛri, deran mani kɛ nà mà wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro lee? 26 Yesu pìnɛ: Deran ò kɛ̃̀ doka takadan nàa? N a kyó kɛ̀ n mà deramɛɛ? 27 Gbɛ̃ pìi wèa à pì: Ǹgↄ̃ ye Dikiri n Ludai kũ nɛ̀sɛɛo mɛ̀n do kũ n ninio pínki kũ n laasunnwo pínki n gbãna lɛ́n, n swɛ̃̀ gↄ̃ kúa, abire gbɛra ǹgↄ̃ ye n gbɛ̃dakei lán n zĩda wɛ̃̀ndii bà. 28 Yesu pìnɛ: N we mana. Ǹgↄ̃ kɛ lɛ, ĩnigↄ̃ kun. 29 Gbɛ̃ pì ye à yã nna kpá a zĩdaa, akũ à Yesu là à pì: Dín ma gbɛ̃dake ũu? 30 Akũ Yesu pìnɛ: Gbɛ̃ke mɛ́ à bò Yurusalɛmu àtɛn gɛ́ Yɛriko, akũ kpãni kàsaranↄ zɛ́ zↄ̃̀nɛ. Ò a pↄ́kasanↄ sìa, ò a gbɛ̃̀ búgubugu ari à kà gana. Akũ ò a tòn ò gɛ̃̀ zɛ́la. 31 À sù à lè sa'ori ke zɛ́ dokↄ̃nↄ pìi sɛ̀. Kũ à a è, akũ à pã̀nɛ à gɛ̃̀tɛ. 32 Lɛmɛ dↄ kũ Levi buri ke kà gu pìn, à a è, akũ à pã̀nɛ à gɛ̃̀tɛ. 33 Ama Samaria bùsu gbɛ̃ke tɛ́ zɛ́ pìn. Kũ à sù à a è, akũ à kɛ̀nɛ wɛ̃nda. 34 À nài, à ɛzɛ màma gu kũ à kĩ̀nnanↄa kũ nísio kũ sèwɛ̃o, à pↄ́ yĩ̀yĩa. Akũ à a sɛ̀ à dì a zaaki kpɛ, à gɛ̀ɛ kãao nibↄnↄ kipakia, gu kũ à a gwàn. 35 Kũ gu dↄ̀, akũ à andurufu ↄgↄ bò mɛ̀n pla à kpà kipakide pìia à pì: Ǹ a gwamɛnɛ. Tó n ↄgↄ dɛ̀ de adila a musu, mani fĩna bonnɛ, tó ma su. 36 Tↄ̀! Gbɛ̃nↄn aakↄ̃ pìnↄ tɛ́ dín ntɛn da gbɛ̃ kũ kpãninↄ dàalɛ pì gbɛ̃dake ũu? 37 Dokadↄ̃rii pìi wèa à pì: Gbɛ̃ kũ à a wɛ̃nda dↄ̃̀mɛ. Akũ Yesu pìnɛ: Ǹ gɛ́ ǹ kɛ lɛ se. 38 Gↄrↄ kũ Yesu kũ a ìbanↄn tɛ́ zɛ́n, ò kà wɛ̃tɛ gũn, akũ nↄgbɛ̃ kũ òdi pinɛ Maata Yesu sì a bɛa. 39 À dakũna vĩ, òdi a sísi Mariama, à vùtɛ Dikiri gbá sarɛ, àtɛni a yã ma. 40 Kĩni zĩ kɛ̀ Maataa dasi, akũ à sù Yesu kĩnaa à pì: Dikiri, kũ ma dakũna ma to zĩ gũn mado, adi kɛnnɛ yãke ũroo? Ǹ onɛ à kpámai. 41 Akũ Dikiri wèa à pì: Maata, Maata, ntɛn damu kɛ dasi, ntɛn wari dↄ n zĩdaa kũ yãnↄo dasi. 42 Yã mɛ̀n do mɛ́ à zɛ́ vĩ. Mariama baka mana sɛ̀, oni síaro.

Luke 11

1 Zĩkea Yesu tɛn adua kɛ gukea. Kũ à làka, a ìba ke pìnɛ: Dikiri, ǹ aduakɛnaa dadawɛrɛ, lákũ Yahaya dà a ìbanↄnɛ nà. 2 Akũ à pìńnɛ: Tó átɛn adua kɛ, àgↄ̃ pi: Baa, ǹ tó ògↄ̃ dↄ̃ kũ n tↄ́ adona. Ǹ tó kpata kũ à bò n kĩnaa bo gupuraa. 3 Ǹ ó gba pↄ́ kũ ónigↄ̃ ble lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà. 4 Ǹ ó durunnanↄ kɛ̃wá, zaakũ odì kɛ̃ gbɛ̃ kũ ò durunna kɛ̀wɛrɛnↄnɛ ń pínki. Ǹsun tó ò fu yↄ̃ogwanaaaro. 5 Akũ à pìńnɛ: Ò pì á gbɛ̃ke mɛ́ à gbɛ̃nna vĩ, akũ à gɛ̀ɛ a kĩnaa lizãndo à pìnɛ: Ma su n kĩnaamɛ, ǹ burodi sãkãmɛnɛ mɛ̀n aakↄ̃. 6 Nibↄↄ kìpama tera dí, má pↄ́ke vĩ mà kpáaro. 7 Akũ a gbɛ̃nna pìi wèa zaa kpɛ́ gũn à pì: Ǹsun wari dↄmaro, ma gbàa tà kↄ̀. Ma gɛ̃ kpɛ́n kũ ma nɛ́nↄ, mani fↄ̃ mà futɛ mà pↄ́ke kpámmaro. 8 Matɛn oárɛ, bee tó adi futɛ à kpàa gbɛ̃nnakɛ yãiro, ani futɛ à pↄ́ kũ à yei kpáa, kũ à zɛ̀i dãndãn yãi. 9 Makũ sↄ̃ matɛn oárɛ, à wɛ́ kɛ, Luda ni kpááwa. À wɛtɛ, áni le. À gbà lɛ́, Luda ni wɛ̃árɛ. 10 Zaakũ gbɛ̃ kũ à wɛ́ kɛ̀ɛn òdi kpáa, gbɛ̃ kũ à wɛ̀tɛ sↄ̃ àdi le, gbɛ̃ kũ à gbàa lɛ̀ɛn oni wɛ̃nɛ. 11 Ákↄ̃nↄ kũ á nɛ́nↄ vĩ, tó á nɛ́ kpↄ̀ wɛ́ kɛ̀áwa, á dí mɛ́ ani mlɛ̃̀ sɛ́ à kpáaa? 12 Ke tó à nɛ́ konɛgbĩni wɛ́ kɛ̀áwa, á dí mɛ́ ani fí sɛ́ à kpáaa? 13 Bee kũ á vãnikɛo á pↄ mana kpana á nɛ́nↄa dↄ̃. Oni á De kũ à kú musu Nini kpana gbɛ̃ kũ ò wɛ́ kɛ̀anↄa pↄ́ o dↄ yá? 14 Yesu tɛn tãna sãto kpáturuku go gbɛ̃a. Kũ tãna pìi gòa, sãto pìi nà yã'onaaa, akũ yã pìi bò pari sarɛ. 15 Akũ ń gbɛ̃kenↄ pì: Àdi tãna goḿma kũ tãnanↄ kína Bɛlɛzɛbubu gbãnaomɛ. 16 Akũ gbɛ̃ pãndenↄ a yↄ̃̀ ò gwà, ò a gbɛ̀ka à sèeda ke kɛńnɛ kũ Luda gbãnao. 17 Kũ Yesu ń laasun dↄ̃̀, akũ à pìńnɛ: Kpata kũ a gbɛ̃nↄ ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ kↄ̃o ni kakatɛ. Ɔn kũ a gbɛ̃nↄ ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ kↄ̃o ni gↄ̃ bɛzĩ ũmɛ. 18 Tó Setan ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ a gbɛ̃nↄo, deran a kpata ni gì kɛɛ? Ma ò lɛ kũ átɛn pi madì tãna goḿma kũ Bɛlɛzɛbubu gbãnao yãimɛ. 19 Tó Bɛlɛzɛbubu gbãnan madì tãna gooḿma, á gbɛ̃nↄ dì goḿma kũ dí gbãnaomɛɛ? Lɛmɛ á zĩda gbɛ̃nↄ á ɛ́kɛ bò lɛ. 20 Tó ma tãnagoḿmana bi Luda ↄgbɛɛmɛ, àgↄ̃ dↄ̃ kũ kína kũ Luda kàa sù à á lén gwe. 21 Tó gↄ̃sa gbãna zĩ̀kabↄnↄ kũna àtɛni a ↄn dãkpão, a aruzɛkɛnↄ dìgↄ̃ aafiaamɛ. 22 Ama tó gbɛ̃ kũ a gbãna deala sù à gɛ̃̀i à gbãna mↄ̀nɛ, ani a gↄ̃kɛbↄ kũ à a náani vĩnↄ sɛ́tɛ, ani a aruzɛkɛ kpaatɛtɛńnɛ. 23 Gbɛ̃ kũ à kú kũmaoro bò ma kpɛ. Gbɛ̃ kũ àdi pↄ́ kakara kũmaoro dì fãkↄ̃amɛ. 24 Tó ò tãna gò gbɛ̃a, àdigↄ̃ likara zↄ̃ gukorin àgↄ̃ vutɛki wɛtɛ. Tó adi lero, akũ àdi pi: Mani ɛra mà tá ma bɛ zĩamɛ. 25 Tó à kà gwe, àdi le à warana swáswa zɛ́azɛa, 26 akũ àdi gɛ́ tãna kũ ń pãsĩ dealanↄ sɛ́tɛ mɛ̀n suppla à su kũńwo, òdi gɛ̃ ò vutɛn. Lɛmɛ ade gwena kpɛkpɛ vãni dìgↄ̃ de a káakupↄla. 27 Kũ Yesu tɛn o lɛ, nↄgbɛ̃ ke pũ̀tã zàa gũn à pì: Nↄgbɛ̃ kũ à n i à yↄ̃ kpàmma arubarika vĩ. 28 Akũ Yesu pì: Oi! Arubarikadenↄn gbɛ̃ kũ ò Luda yã mà ò kũnanↄ ũ. 29 Kũ pari tɛn kara, akũ Yesu pì: Gbãragbɛ̃nↄn zara. Òdi sèeda gbɛkama, ama mani sèeda ke kɛńnɛro, sé Inusa pↄ́. 30 Lákũ Inusa de sèeda ũ Ninɛvadenↄnɛ nà, lɛn Bisãsiri Nɛ́ nigↄ̃ de sèeda ũ gbãragbɛ̃nↄnɛ lɛ. 31 Yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ gɛ̀nↄmidↄki kpa saraunia ni vu à yã dí gbãragbɛ̃nↄa, zaakũ à bò zaa andunia lɛ́a, à sù Sulemanu ↄ̃ndↄ̃yã ma, akũ gbɛ̃ kũ à de Sulemanula kú la sà. 32 Yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ Ninɛvadenↄ ni futɛ ò yã da gbãragbɛ̃nↄla, zaakũ kũ Ninɛvadenↄ Inusa waazi mà ò nɛ̀sɛɛ lìtɛ, akũ gbɛ̃ kũ à zↄ̃kↄ̃ de Inusala kú la sà. 33 Òdi fitila na ò ditɛ gukpado ke ò gbaka kútɛaro. Òdi di a dibↄↄ musumɛ, de gbɛ̃ kũ òtɛn gɛ̃nↄ gupura e yãi. 34 N wɛ́mɛ n mɛ̀ fitila ũ. Tó n wɛ́ aafia, n mɛ̀ pínki nigↄ̃ gupura ũ. Tó n wɛ́ gbãnaro sↄ̃, n mɛ̀ pínki nigↄ̃ gusira ũ. 35 Abire yã mɛ́ à tò, ǹ laakari kɛ, de gupura kũ ntɛn da ń vĩ súngↄ̃ de gusira ũro. 36 Tó n mɛ̀ pínki gupura vĩ, a ke kú gusira gũnlo, anigↄ̃ gu pura kũ swáswa lándↄ̃ fitila'i dↄmma bà. 37 Kũ Dikiri yã ò à làka, akũ Farisi ke a sìsi à mↄ́ à pↄ́ ble kãao, akũ à gɛ̃̀ à vùtɛ. 38 Kũ Farisi pìi è adi ↄ da ín gbasa ò pↄ́ blero, à bò a sarɛ. 39 Akũ Dikiri pìnɛ: Ákↄ̃nↄ Farisinↄ adì gbãsĩ bo tokonↄ kpɛ kũ tanↄ, ama wãkũ kũ yãvãnikɛnaao mɛ́ à á nɛ̀sɛɛ pà. 40 Yↄ̃nkↄnↄ! Luda kũ à pↄ́ kpɛ kɛ̀ mɛ́ à a gũn kɛ̀ seroo? 41 À pↄ́ kũ à kú á tanↄ gũn dã wɛ̃ndadenↄnɛ, á ta pìnↄ ni gↄ̃árɛ gbãsĩ sari. 42 Waiyoo ákↄ̃nↄ Farisinↄ! Adì tofenↄ tↄkↄtɛdo kũ kpè'akão kũ dò pↄ́nↄ pínki kuride kpá Ludaa, akũ adì pã kpá yãzɛdei kũ yena Ludaiio. Yã birenↄ mɛ́ à de àgↄ̃ kũna pãkpana a kparanↄi sari. 43 Waiyoo ákↄ̃nↄ Farisinↄ! Adìgↄ̃ ye à vutɛ aduakɛkpɛ vutɛki mananↄn, adìgↄ̃ ye ògↄ̃ fↄ kpákpaáwa ɛtɛnↄn. 44 Waiyoo ákↄ̃nↄ! Á de lán mira kũ òdigↄ̃ táa oa a yãdↄ̃naa sari bàmɛ. 45 Akũ dokadↄ̃ri ke pìnɛ: Dannɛri, tó n ò lɛ, ntɛni ó sↄ̃sↄ̃mɛ se. 46 Yesu pì: Waiyoo ákↄ̃nↄ dokadↄ̃rinↄ sↄ̃! Adì gbɛ̃nↄ da asosɛna zĩ'ũn, akũ adì ↄ daḿma kũ a sɛnaaoro, bee ↄnɛɛ. Waiyoo ákↄ̃nↄ! 47 Adì pↄ́ bo annabi kũ á dizinↄ ń dɛdɛnↄ miranↄa ń yã dↄngu yãi. 48 Lɛmɛ a sì kũ a zɛ kũ á dizinↄ yãkɛnanↄomɛ. Ò annabinↄ dɛ̀dɛ, akũ adì pↄ́ bo ń miranↄa. 49 Abire yãi Luda wɛ́zɛ̃ gũn à pì, áni annabinↄ kũ zĩ̀rinↄ zĩáwa. Áni ń gbɛ̃kenↄ dɛdɛ, áni wɛ́ tã ń gbɛ̃kenↄa. 50 Lɛmɛ annabi kũ ò ń dɛdɛ zaa andunia naanagↄrↄ ari gbãranↄ yã ni wí teradenↄ musu lɛ, 51 sɛna zaa Habila dɛna ari à gɛ̀ɛ pɛ́ Zakari kũ ò a dɛ̀ sa'oki kũ Luda kpɛ́o daguraa. Ee, matɛn oárɛ, yã birenↄ pínki ni wí teradenↄ musumɛ. 52 Waiyoo ákↄ̃nↄ dokadↄ̃rinↄ! A dↄ̃naa gbà mↄ̀nɛ wòto. Ádi gɛ̃ a gũnlo, akũ a kpa gbɛ̃ kũ ò ye ò gɛ̃ a gũnnↄnɛ. 53 Kũ Yesu bò gwe, ludayãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ nàkaraa gbãngbãn, òtɛn yã lalaa dasi, 54 òtɛni a kpákpa, de ò a kũ yã kũ àtɛn o gũn.

Luke 12

1 Gↄrↄ birea gbɛ̃nↄ kàkarai, ò ń lɛ́ dↄ̃ro, ari òtɛn gɛ̀sɛ pɛ́tɛpɛtɛkↄ̃a, akũ à yã ò a ìbanↄnɛ gĩa à pì: À laakari kɛ Farisinↄ lùbɛnɛɛi. Àkũmɛ ń manafiki ũ. 2 Pↄ́ke kun utɛna kũ ani bo gupuraaro. Asiriyã ke kun kũ oni gí dↄ̃iro. 3 Lɛmɛ dↄ yã kũ a ò gusiran, oni ma gupuraa, asiriyã kũ a ò kↄ̃ sãn kpɛ́ tú, oni a kpàkpa kɛ gãnu arɛ. 4 Ma gbɛ̃nnanↄ, matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ oni mɛ̀ kakatɛ a gbɛra oni fↄ̃ ò yãke kɛárɛ doronↄ, àsun vĩna kɛńnɛro. 5 Mani gbɛ̃ kũ à de à vĩna kɛnɛ oárɛ. À vĩna kɛ Ludanɛ kũ à gbãna vĩ à á zu tɛ́ gũn mɛ̀kaatɛnaa gbɛra. Ee, matɛn oárɛ, à vĩna kɛnɛ. 6 Òdi bãntoro mɛ̀n sↄↄro yía kↄbↄ plaroo? Ama bee ń ke yã dì sã Ludanlo. 7 Bee á mìkãnↄ, à a lɛ́ dↄ̃. Ásun vĩna kɛro, á bɛ̀ɛrɛ de bãntoro dasinↄla. 8 Matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ à zɛ̀ kũmao gbɛ̃nↄ arɛ, Bisãsiri Nɛ́ ni zɛ kãao Luda malaikanↄ arɛ. 9 Gbɛ̃ kũ à ledi kpàmai gbɛ̃nↄ arɛ sↄ̃, mani ledi kpái Luda malaikanↄ arɛ. 10 Tó gbɛ̃ Bisãsiri Nɛ́ vãni bò, Luda ni a kɛ̃. Ama tó gbɛ̃ Luda Nini tↄ́ vãni sì, ani kɛ̃nɛro. 11 Tó òtɛn gɛ́ kãáo yãkpatɛkɛkia aduakɛkpɛn ke kínanↄ kũ gbãnadenↄ arɛ, àsun á zĩda bona damu kɛro ke yã kũ áni o, 12 zaakũ Luda Nini mɛ́ ani yã kũ à de à o daárɛ zĩ birea. 13 Zàa gũn gbɛ̃ke pì Yesunɛ: Dannɛri, ǹ o ma vĩ̀ninɛ à ma baka kpáma ó túbi gũn. 14 Akũ à wèa à pì: Ma gbɛ̃, dí mɛ́ à ma ditɛ á yãkpatɛkɛri ke á yãgↄ̃gↄ̃ri ũu? 15 Akũ à pì gbɛ̃nↄnɛ: Àgↄ̃ á zĩda kũna dↄ̃. À laakari kɛ pↄ́ sĩnda pínki aniapãsĩkɛnaai, zaakũ aruzɛkɛ bi bisãsiri wɛ̃̀ndinlo, bee tó à fↄ̃̀ àgↄ̃ didikↄ̃a dia. 16 Akũ à yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: Ɔgↄde mɛ́ à kun a bura pↄ́ble kɛ̀nɛ manamana, 17 akũ à laasun lɛ̀ à pì: Bↄ́n mani kɛɛ? Má pↄ́wɛkaki vĩro. 18 Akũ à pì: Yã kũ mani kɛn dí: Mani ma pↄ́katɛkinↄ gboro, mani a zↄ̃kↄ̃nↄ bo, mani ma pↄ́wɛ kán pínki kũ ma aruzɛkɛnↄ. 19 Mani pi ma zĩdanɛ: Gbɛ̃, n gĩnakɛ ń pↄ́ mana vĩ zↄ̃kↄ̃, kũ ani ká kũnwo wɛ̃̀ ũgbangbaa? Ǹ kámma bo, ǹ pↄ ble, ǹ í mi, ǹ pↄnna kɛ. 20 Akũ Luda pìnɛ: Yↄ̃nkↄ, gwãaniala mani n wɛ̃̀ndi gbɛkamma. Soru kũ n kɛ̀ ni gↄ̃ dí pↄ́ ũmɛɛ? 21 Lɛmɛ gbɛ̃ kũ à aruzɛkɛ tↄ̃̀kↄ̃ai, ama à de ↄgↄde ũ Ludanɛro yã de lɛ. 22 Akũ à pì a ìbanↄnɛ: Abire yãi matɛn oárɛ, àsun á wɛ̃̀ndi damu à pi bↄ́n óni blero, àsun á mɛ̀ damu kɛ à pi bↄ́n óni daro. 23 Wɛ̃̀ndi de pↄ́blela. Mɛ̀ de pↄ́kasala. 24 À kãakãannanↄ gwa. Òdi pↄ́ tↄ̃ro, òdi pↄ́ kɛ̃ro, ò dↄ̃̀ ke gbàsↄ vĩro, bee kũ abireo Luda dì ń gwa. Á bɛ̀ɛrɛ vĩ manamana de bãnↄla fá! 25 Á tɛ́, dí mɛ́ ani fↄ̃ à a wɛ̃̀ndi gbã̀na kara, bee gↄrↄ do, a damukɛnaa gũnn? 26 Tó áni yã fíti dí fↄ̃ro, bↄ́yãi átɛn yã kparanↄ damu kɛɛ? 27 À lávunↄ gwa sɛ̃̀n lákũ ò de nà. Òdi zĩ kɛro, òdi buu tãro, ama matɛn oárɛ bee Sulemanu kũ a aruzɛkɛo, adi uta da a mana kà ń ke ũro. 28 Sɛ̃̀la kũ à kun gbãra ani tɛ́ kũ zia, lákũ Luda dì pↄ́ nai lɛ nà, oni ákↄ̃nↄ ludanaanikĩanadenↄ pↄ́ o dↄ yá? 29 Ásun tó pↄ́ kũ áni ble ke pↄ́ kũ áni mi yã doárɛ arɛro. Ásun a damu kɛro. 30 Andunia dí burinↄn pↄ́ pìnↄ pínki yã dì dↄńnɛ arɛ, á De sↄ̃ à dↄ̃ kũ pↄ́ pìnↄ kↄ̃ sì kãáo. 31 À tó kpata kũ à bò a kĩnaa yã doárɛ arɛ, ani pↄ́ pìnↄ karaárɛ. 32 Ma kpàsa fíti gbɛ̃nↄ, àsun vĩna kɛro, zaakũ á De pↄyenyĩnaamɛ à á kpá kpataa pìn. 33 À pↄ́ kũ á vĩnↄ yá, à takasidenↄ gba a ↄgↄ. À ↄgↄsↄ̃nↄ kũ àdi zĩ kũro zↄ̃, ludambɛ aruzɛkɛ kũ àdi lákaro káki ũ, kũ kpãni dì nairo, kↄ̀kↄ sↄ̃ àdi a yakaro. 34 Zaakũ gu kũ á aruzɛkɛ kún, gwen á laakari nigↄ̃ kun se. 35 Àgↄ̃ kú soru gũn, à tó á fitila gↄ̃ nana. 36 Àgↄ̃ de lán gbɛ̃ kũ òtɛni ń dikiri suna dã à su kũ nↄsɛ pↄnnakɛnaao bà, de gↄrↄ kũ à sù à gbàa lɛ̀, oni zɛ́ wɛ̃nɛ gↄ̃̀nↄ. 37 Arubarikadenↄn zĩkɛri kũ ń dikiri ni ń le bɛ̃nɛ a sugↄrↄanↄ ũ. Yãpuran matɛn oárɛ, dikirii pì ni a pↄ́nↄ kɛkɛ à yĩ, ani ń vutɛ, ani pↄ́ble kakarańnɛ. 38 Bee tó à sù lizãndo ke kↄnkↄkↄnkↄ, tó à ń lé lɛ, arubarikadenↄmɛ á ũ. 39 Àgↄ̃ yã dí dↄ̃. Tó bede gↄrↄ zaka kũ kpãni ni suawa dↄ̃̀ yã, de ani tó à a kpɛ́ fↄ̃ro. 40 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, àgↄ̃ kú kũ soruo, zaakũ Bisãsiri Nɛ́ ni su gↄrↄ zaka kũ á wɛ́ dↄiro. 41 Pita pì: Dikiri, ó yãin n yã pìi lɛ̀kↄ̃a yá, ke gbɛ̃ sĩnda pínki yãimɛ? 42 Dikiri pì: Dín bɛgwari náanide laakaride kũ a dikiri dì a zĩkɛrinↄ nanɛ a ↄĩ, à pↄ́ble kpáḿma a gↄrↄa ũu? 43 Arubarikadenↄn zĩkɛri kũ a dikiri a lè, àtɛn kɛ lɛ a sugↄrↄa ũ. 44 Yãpuran matɛn oárɛ, ani a aruzɛkɛ sĩnda pínki nanɛ a ↄĩmɛ. 45 Ama tó zĩkɛrii pìi pì a nɛ̀sɛɛ gũn, a dikiri suna tɛn gì kɛ sↄ̃, akũ à nà a zĩkɛri dakenↄ gbɛ̃gbɛ̃naaa, gↄ̃gbɛ̃nↄ kũ nↄgbɛ̃nↄ, àtɛn sãnkara pↄ́ ble, àtɛn wɛ̃dɛ kɛ, 46 a dikiri ni su gↄrↄ kũ a wɛ́ dↄiroamɛ, gↄrↄ zaka kũ à dↄ̃roa, ani a zↄ̃zↄ̃kↄ̃rɛ à a baka da kũ kifirinↄ. 47 Zĩkɛri kũ à a dikiri pↄyenyĩna dↄ̃, akũ adi soru kɛ à a pↄyeinaa kɛ̀ro, oni a gbɛ̃ búgubugu. 48 Zĩkɛri kũ à a dikiri pↄyenyĩna dↄ̃ro, akũ à yã kũ à de ò a gbɛ̃ kɛ̀ sↄ̃, oni a gbɛ̃ fítimɛ. Gbɛ̃ kũ Luda a gbà zↄ̃kↄ̃ Luda ni wɛtɛa zↄ̃kↄ̃. Gbɛ̃ kũ Luda pↄ́ nànɛ a ↄĩ zↄ̃kↄ̃, ani gbɛkaa deńla. 49 Tɛ́n ma su na anduniaa, mádi gii tɛ́ pì gↄ̃ kũ se teraro. 50 Má wɛ́tãmma vĩ kũ mani gɛ̃n. Má kú laasun zↄ̃kↄ̃ↄ gũn ari à gɛ́ lákao. 51 Átɛn da ma su de gbɛ̃nↄ gↄ̃ nna kũ kↄ̃o andunia gũnn yá? Oi! Matɛn oárɛ, kɛ̃kɛ̃kↄ̃ana yãin ma su. 52 Zaa tera ↄn kũ gbɛ̃nↄn sↄↄronↄn kún, oni kↄ̃ kpaatɛtɛ. Gbɛ̃nↄn aakↄ̃nↄ ni bo gbɛ̃nↄn planↄ kpɛ, gbɛ̃nↄn planↄ ni bo gbɛ̃nↄn aakↄ̃nↄ kpɛ. 53 De ni bo a nɛ́gↄ̃gbɛ̃ kpɛ, nɛ́gↄ̃gbɛ̃ ni bo a de kpɛ. Da ni bo a nɛ́nↄgbɛ̃ kpɛ, nɛ́nↄgbɛ̃ ni bo a da kpɛ. Zã da ni bo nↄzãre kpɛ, nↄzãre ni bo a zã da kpɛ. 54 Yesu pì gbɛ̃nↄnɛ: Tó a è legũ tɛn sisi ifãlɛtɛ kpa, áni pi gↄ̃̀nↄ, legũ ni ma, akũ àdi kɛ lɛ. 55 Tó a è ĩa tɛn bo gɛ̀nↄmidↄki kpa, áni pi, gu ni wã, akũsↄ̃ àdi wã. 56 Manafikidenↄ! Á zĩtɛ kũ musuo wɛ́ dↄ̃kↄ̃i, akũ á gↄrↄ dí yáasi dↄ̃ sↄ̃ro bi? 57 Bↄ́yãi á yãkɛna a zɛ́a dↄ̃ á zĩdaaroo? 58 Tó n ibɛrɛ tɛn gɛ́ kũnwo yãkpatɛkɛkia, ǹ kokari kɛ de à gaafara kɛnnɛ zaa zɛ́n, de àsun n gátɛ à gɛ́ kũnwo yãkpatɛkɛri kĩnaaro yãi. Tó ńdi kɛ lɛro, yãkpatɛkɛrii pì ni n kpá dogariia, dogari ni n da kpɛ́siran. 59 Matɛn onnɛ, ĩni bo gwero ari ǹ gɛ́ fĩna boo pínki. Bee kↄbↄ ni gↄ̃ tɛ́nyĩro.

Luke 13

1 Gↄrↄ birea gbɛ̃kenↄ sù ò Galili gbɛ̃ kũ Pilati ń dɛdɛ à ń aru yã̀katɛ kũ ń sa'obↄ aruonↄ yã ò Yesunɛ. 2 Akũ Yesu pìńnɛ: Kũ Galili gbɛ̃ pìnↄ ga de lɛ, átɛn da ń durunna de Galili gbɛ̃ kparanↄ pↄ́lan yá? 3 Oi! Matɛn oárɛ, tó ádi nɛ̀sɛ litɛro, á pínki ni ga lán ń bàmɛ. 4 Gbɛ̃nↄn baro plansari kũ Siloamu kpɛ́didikↄ̃anaa gbòro à sìḿma ò gàganↄ sↄ̃, átɛn da ń taari de gbɛ̃ kpara kũ ò kú Yurusalɛmunↄ pↄ́lan yá? 5 Oi! Matɛn oárɛ, tó ádi nɛ̀sɛ litɛro, á pínki áni ga lán ń bàmɛ. 6 Akũ à yã dí lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: Gbɛ̃ke mɛ́ à kaka lí bà a swadakoo gũn, akũ à gɛ̀ɛ a nɛ́ wɛtɛ adi ero. 7 Akũ à pì a zĩkɛriinɛ: Ǹ gwa, a wɛ̃̀ aakↄ̃den dí, kũ madì su nɛ́ wɛtɛ kaka lí pìia mádi ero. Ǹ a zↄ̃, óni tó à gu sí pãn yá? 8 Akũ zĩkɛrii pìi pìnɛ: Baa, ǹ tó ari ziki dↄ. Mani gu bi mà likai mà taaki kánɛ. 9 Ani gí nɛ́ i zikiro. Tó adi nɛ́ iro sà, mani a zↄ̃ mà nɛ. 10 Kámmabogↄrↄ zĩ Yesu tɛn yã dańnɛ aduakɛkpɛn. 11 Nↄgbɛ̃ ke kú gwe, tãna a kↄ̃̀nↄ kù à kà wɛ̃̀ baro plansari. Àdigↄ̃ kokonamɛ, àdi fↄ̃ à a zĩda poro bee fítiro. 12 Kũ Yesu a è, akũ à a sìsi à pì: Nↄgbɛ̃, n kↄ̃̀nↄkɛ gòmma. 13 Akũ à ↄ nàa. Zaa gwe gↄ̃̀nↄ à pòro, akũ à Luda sáabu kpà. 14 Akũ aduakɛkpɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ pↄ fɛ̃̀, kũ Yesu a wèrekↄ̃a kámmabogↄrↄ zĩ yãi, akũ à fùtɛ à pì gbɛ̃nↄnɛ: Gↄrↄ suddo mɛ́ à kun kũ òdi zĩ kɛn. Àgↄ̃ su ò á werekↄ̃a gↄrↄ abirenↄa, ama kámmabogↄrↄ zĩ baasi. 15 Akũ Dikiri wèa à pì: Manafikidenↄ! Kámmabogↄrↄ zĩ á baadi dì a zù ke zaaki poro a bàdↄkia à gɛ́ í kpáaroo? 16 Ibrahĩ buri nↄgbɛ̃ díkĩna sↄ̃, Setan a yĩ̀ wɛ̃̀ baro plansarimɛ. A bàa pìi poronaa kámmabogↄrↄ zĩ zɛ́ vĩroo? 17 Kũ à ò lɛ, akũ wé'i a ibɛrɛnↄ kũ̀ ń pínki, ama gbɛ̃nↄ pↄ kɛ̀ nna daboyã kũ àtɛn kɛnↄa pínki. 18 Akũ Yesu pì: Bↄ́n kpata kũ à bò Luda kĩnaa bòkↄ̃aoo? Bↄ́n mani kpákũsũoo? 19 À de lán musadi wɛ́ bà, akũ gbɛ̃ sɛ̀ à tↄ̃̀ a karaa gũn. Kũ à bùtɛ, à kɛ̀ lí ũ, akũ bãnↄ sù ò dìdi a gã̀nↄa. 20 Akũ à pì dↄ: Bↄ́n mani kpata kũ à bò Luda kĩnaa kpákũsũoo? 21 À de lán lùbɛnɛ kũ nↄgbɛ̃ sɛ̀ à kà flawa zaka lɛ́ aakↄ̃ gũn, à yã̀katɛ pínki bà. 22 Gↄrↄ kũ Yesu tɛn gɛ́ Yurusalɛmu, àtɛn gɛ̃ wɛ̃tɛnↄ kũ lakutunↄla, àtɛn yã dańnɛ, 23 akũ ò a là ò pì: Baa, ase gbɛ̃ kũ oni surabana lenↄn dasiroo? Akũ Yesu pì gbɛ̃nↄnɛ: 24 À kokari kɛ à gɛ̃ zɛ́lɛ kpakoto gũn. Matɛn oárɛ, gbɛ̃nↄ ni wɛtɛ ò gɛ̃n dasi, ama oni fↄ̃ro. 25 Tó bede fùtɛ à zɛ́ tàta à làka, tó a gↄ̃ bàai, akũ átɛn gbà lɛ́, átɛn pi: Baa, ǹ zɛ́ wɛ̃wɛrɛ, ani oárɛ, á á dↄ̃ gukearo. 26 Abire gbɛra tó a pìnɛ à pↄ́ blè kãáo, à í mì kãáo, à yã dàńnɛ á bɛ gãnulɛa, 27 ani oárɛ á á dↄ̃ gukearo. À goala á yãvãnikɛrinↄ á pínki. 28 Tó a Ibrahĩ kũ Isaakuo kũ Yakubuo kũ annabinↄ è pínki kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn, akũ ò á zú bàai, gwen áni ↄ́ↄ dↄn, à ↄ di á mìia. 29 Gbɛ̃nↄ ni bo ifãboki kpa kũ ifãlɛtɛ kpao kũ gugbãnduruo kũ gɛ̀nↄmidↄkio, oni su pↄ́ ble kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn. 30 Lɛn gbɛ̃ kpɛdenↄ nigↄ̃ gbɛ̃ káakunↄ ũ lɛ, gbɛ̃ káakunↄ nigↄ̃ gbɛ̃ kpɛdenↄ ũ. 31 Gↄrↄ birea gↄ̃̀nↄ Farisi kenↄ sù Yesu kĩnaa ò pìnɛ: Ǹ futɛ gu dín, zaakũ Hɛrↄdu ye à n dɛmɛ. 32 Akũ à pìńnɛ: À gɛ́ o flɛ̃ pìinɛ, matɛn tãnanↄ goḿma, matɛn gyãrenↄ werekↄ̃a gbãra kũ ziao, a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ sↄ̃ mani ma zĩ papa. 33 Bee kũ abireo séto mà gɛ́ arɛ gbãra kũ ziao kũ ziandoo, zaakũ adi kũ annabi ga gukearo, sé Yurusalɛmu. 34 Yurusalɛmudenↄ, Yurusalɛmudenↄ! Adì annabinↄ dɛdɛ, adì gbɛ̃ kũ Luda ń zĩáwanↄ pápa kũ gbɛ̀ɛo, à ń dɛdɛ. Madìgↄ̃ ye mà á kakaramai gɛ̃̀n baaakↄ̃, lákũ ko dì dɛ̀mbɛrɛ kú a nɛ́nↄla nàmɛ, ama adì weiro. 35 Luda ni á kpɛ́ tóárɛ bɛzĩ ũmɛ sà. Matɛn oárɛ, áni ma e doro ari à pi, arubarikaden gbɛ̃ kũ àtɛn su kũ Dikiri tↄ́o ũ.

Luke 14

1 Kámmabogↄrↄ ke zĩ Yesu gɛ̀ɛ pↄ́ ble Farisinↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ke bɛa, akũ gbɛ̃ kũ ò kú gwenↄ tɛni a kpákpa. 2 Kákagyãkɛri ke kú Yesu arɛ gwe. 3 Akũ Yesu dokadↄ̃rinↄ kũ Farisinↄ là à pì: Òdi gbɛ̃ werekↄ̃a kámmabogↄrↄ zĩ yá ke òdi werekↄ̃aro? 4 Akũ ò gↄ̃̀ yĩtɛna kítikiti. Akũ Yesu gyãre pìi kũ̀, à a wèrekↄ̃a à a gbàrɛ. 5 Akũ à ń lá à pì: Tó á gbɛ̃ke nɛ́ ke zù vĩ à zù lↄ̀gↄn kámmabogↄrↄ zĩ, ani a bo gↄ̃̀nↄroo? 6 Odi fↄ̃ ò wèaro. 7 Yesu è deran gbɛ̃ kũ ò ń sísinↄ tɛn vutɛki mana kũ nà, akũ à yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: 8 Tó ò n sisi nↄsɛ pↄ́blea, ǹsun vutɛ vutɛki mana gũnlo. Tó ò gbɛ̃ kũ à zↄ̃kↄ̃ denla sìsi bi! 9 Tó á sìsirii sù à pìnnɛ: Ǹ futɛ ǹ vutɛki kpá gbɛ̃ pìia, ĩni futɛ ǹ gɛ́ vutɛ kpɛ kpa kũ wé'iomɛ. 10 Tó ò n sisi, ǹgↄ̃ vutɛ kpɛ kpa, de tó n sìsirii sù, ani pinnɛ: Ma gbɛ̃nna, ǹ futɛ ǹ su arɛ la. Abirekũ ni n kɛ bɛ̀ɛrɛde ũ gbɛ̃ kũ á kú lɛɛlɛnↄ arɛ. 11 Gbɛ̃ kũ àdi a zĩda karan Luda ni a busa. Gbɛ̃ kũ àdi a zĩda busa sↄ̃, Luda ni a kara. 12 Akũ Yesu pì a sìsirii pìinɛ: Tó ntɛn gbɛ̃nↄ sísi pↄ́ble fãnantɛ̃ blenaaa ke ↄkↄsi pↄ́, ǹsun n gbɛ̃nnanↄ sísiro ke n vĩ̀ninↄ kũ n dakũnanↄ ke n danɛnↄ ke n ↄgↄde dakenↄ. Tó n kɛ̀ lɛ, oni ɛra ò n sísimɛ se ò fĩna bonnɛ. 13 Tó ntɛn gbɛ̃nↄ sísi pↄ́blea, ǹ takasidenↄ sísi kũ kↄ̃̀nↄdenↄ kũ ɛrɛnↄ kũ vĩ̀nanↄ, 14 arubarikadenↄmɛ á ũ, zaakũ ò pↄ́ke vĩ ò fĩna boonnɛro. Luda mɛ́ ani fĩna bonnɛ gbɛ̃ mananↄ vugↄrↄa. 15 Kũ gbɛ̃ kũ ò kú lɛɛlɛnↄ doke yã pìi mà, akũ à pì Yesunɛ: Arubarikaden gbɛ̃ kũ ani pↄ́ ble kũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gbɛ̃nↄo ũ. 16 Yesu pìnɛ: Gbɛ̃ke mɛ́ à ye à pↄ́ble kɛ, akũ à gbɛ̃nↄ sìsi dasidasi. 17 Pↄ́blegↄrↄ zĩ à a zĩkɛrii zĩ̀ à o gbɛ̃ kũ à ń sísinↄnɛ ò su, ò pↄ́ sĩnda pínki soru kɛ̀ ò làka sà. 18 Akũ ń baadi tɛn wɛtɛ ò ń kɛ̃. Gbɛ̃ káaku pìnɛ: Ma bú lù, mani gɛ́ gwa. N yã nna, ǹ ma kɛ̃. 19 Gbɛ̃ pãnde pì: Ma zù búbabↄnↄ lù mɛ̀n kuri, mani gɛ́ ń gwa. N yã nna, ǹ ma kɛ̃. 20 Gbɛ̃ pãnde pì: Ma nↄ sɛ̀ dufumɛ. A yã mɛ́ à tò mani le mà suro. 21 Akũ zĩkɛrii pìi ɛ̀ra à tà, à ń lɛ́gbɛɛ ò a dikiriinɛ. Akũ bede pì pↄ fɛ̃̀, à pì a zĩkɛriinɛ: Ǹ gɛ́ wɛ̃tɛ gũn likalika gãnulɛanↄ kũ zɛ́danↄ, ǹ takasidenↄ kũ kↄ̃̀nↄdenↄ kũ vĩ̀nanↄ kũ ɛrɛnↄ kakara ǹ su kũńwo la. 22 Abire gbɛra zĩkɛrii pìi sù à pìnɛ: Dikiri, ma yã kũ n òo kɛ̀, ama vutɛki kpɛ́ kun. 23 Akũ dikirii pìi pì zĩkɛrii pìinɛ: Ǹ gɛ́ zɛ́nↄ gũn kũ zɛ́ térerenↄ pínki, ǹ gã na gbɛ̃nↄa ò gɛ̃, de ma ↄn pa. 24 Matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ ma ń sísi pìnↄ ke ni lɛ́ zↄ̃ ma pↄ́ble pìiaro. 25 Ò tɛ́ zɛ́n kũ Yesuo dasidasi, akũ à lìtɛ à pìńnɛ: 26 Tó gbɛ̃ sù ma kĩnaa, akũ à ye a dei demala ke a da ke a nanↄ ke a nɛ́nↄ ke a vĩ̀ninↄ ke a dakũnanↄ ke a zĩda, ani fↄ̃ à kɛ ma ìba ũro. 27 Gbɛ̃ kũ adi a lígbãndurukpana sɛ́ àgↄ̃ tɛ́omairo, ade ni fↄ̃ à kɛ ma ìba ũro. 28 Tó á gbɛ̃ke ye à kpɛ́didikↄ̃ana bo, ani vutɛ gĩa à a ↄgↄ dↄdↄ à gwa, tó ani fↄ̃ à zĩ pì kɛroo? 29 Tó adi kɛ lɛro, akũ à ɛ̃ pɛ̀tɛ, tó adi fↄ̃ à a làkaro, gbɛ̃ kũ à è pínki ni a lalandi kɛ 30 ò pi: Gbɛ̃ díkĩna nà kpɛ́bonaaa à fùa à a mì dɛ. 31 Ke tó kína ke ye à gɛ́ zĩ̀ ká kũ kína pãndeo, ani vutɛ gĩa à a laasun lɛ́ à gwa, tó a soza gã̀ kurinↄ ni fↄ̃ ò kù kpá soza gã̀ baro kũ òtɛn sunↄaroo? 32 Tó à è áni fↄ̃ro, ani zĩ̀rinↄ zĩ, de ò lɛ́dokↄ̃nↄkɛna yã gbɛkaa zaade adi ká kãniro. 33 Lɛmɛ dↄ, tó á gbɛ̃ke dí ↄ gbarɛ pↄ́ kũ à vĩnↄi pínkiro, ani fↄ̃ à kɛ ma ìba ũro. 34 Wisi bi pↄ́ nnamɛ, ama tó a í nna tà, deran oni kɛ nà à gↄ̃ nna dↄↄ? 35 À mana zĩtɛ ke zùgbↄ̃katɛkinɛro, òdi kↄ́tɛmɛ. Gbɛ̃ kũ à sã vĩ à yã pì ma.

Luke 15

1 Bɛ'ↄgↄsirinↄ kũ durunnakɛrinↄ tɛn na Yesui de ò a yã ma ń pínki. 2 Akũ Farisinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ yãkete kà ò pì: Gbɛ̃ díkĩna dì durunnakɛrinↄ sí à pↄ́ ble kũńwo lɛɛlɛ. 3 Akũ Yesu yã díkĩna lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: 4 Ò pì á gbɛ̃ke sã vĩ mɛ̀n basↄↄro, akũ a do sã̀tɛ, àdi a basↄↄro donsari tó sɛ̃̀n à pɛ́tɛ sã kũ à sã̀tɛ pìii ari à gɛ́ leroo? 5 Tó à bòa, àdi a sɛ́ à da a gã̀n kũ pↄnnao 6 à táo bɛ, à a gbɛ̃nnanↄ kũ a fárandidenↄ sísi à pińnɛ: À pↄnna kɛ kũmao. Ma a sã kũ à sã̀tɛ pìi lè. 7 Lɛmɛ dↄ matɛn oárɛ, oni pↄnna kɛ ludambɛ durunnakɛri mɛ̀n do kũ à nɛ̀sɛɛ lìtɛ yã musu de gbɛ̃ mana gbɛ̃nↄn basↄↄro donsari kũ ò nɛ̀sɛlitɛna ni vĩronↄla. 8 Nↄgbɛ̃ kũ à andurufu ↄgↄwapu vĩ mɛ̀n kuri sↄ̃ bi, tó a mɛ̀n do sã̀tɛ, àdi fitila na à kpɛ́ wara, à wɛtɛ busɛbusɛ ari à gɛ́ leroo? 9 Tó à bòa, àdi a gbɛ̃nnanↄ kũ a fárandidenↄ sísi à pińnɛ: À pↄnna kɛ kũmao. Ma a andurufu ↄgↄ kũ à sã̀tɛ pìi lè. 10 Lɛmɛ dↄ matɛn oárɛ, Luda malaikanↄ dì pↄnna kɛ durunnakɛri mɛ̀n do kũ à nɛ̀sɛɛ lìtɛ yã musu. 11 Yesu pì dↄ: Gbɛ̃ke mɛ́ à kun à nɛ́gↄ̃gbɛ̃nↄ vĩ mɛ̀n pla. 12 Akũ Sabi pì a denɛ: Baa, ǹ ma baka kũ manigↄ̃ vĩ túbi gũn kpáma. Akũ de pì a aruzɛkɛ kpàatɛtɛńnɛ. 13 Adi kɛ gↄrↄ plaro, akũ Sabi a pↄ́nↄ nàkↄ̃a pínki, à tà bùsu pãnden zã̀zã. Gwen à a aruzɛkɛ kàkatɛn pãpãkɛnaa gũn. 14 Kũ à pↄ́ kũ à vĩnↄ dɛ̀ pínki, akũ nà gbãna kà bùsuu pìn, akũ à gↄ̃̀ kũ takasio. 15 À gɛ̀ɛ à nà bùsuu pì gbɛ̃kei zamalingakɛri ũ, akũ gbɛ̃ pì a gbàrɛ a bura à pↄ́ble kpá alɛdɛnↄa. 16 Àdigↄ̃ ye à pↄ́ tɛ̀kɛ kũ alɛdɛnↄ tɛn ble ble à kã, ama òdi pↄ́ke kpáaro. 17 Kũ à laakarii sù à pì: Ma de zamalingakɛrinↄn pↄ́ble vĩ dińyĩ, akũ matɛn ga kũ nàao la. 18 Mani futɛ mà tá ma de kĩnaa, mani pinɛ: Baa, ma durunna kɛ̀ Ludanɛ kũ mↄkↄ̃nwo, 19 mádi ká ò ma sísi n nɛ́ ũ doro. Ǹ ma ditɛ n zamalingakɛrinↄ do ũ. 20 Akũ à fùtɛ àtɛn tá a de kĩnaa. Kũ à tɛ́ zã̀ àtɛn su, a de pì a è, akũ à kɛ̀nɛ wɛ̃nda. À bàa sì à gɛ̀ɛ à kùsia, à lɛ́ pɛ̀a. 21 Akũ nɛ́ pìi pìnɛ: Baa, ma durunna kɛ̀ Ludanɛ kũ mↄkↄ̃nwo, mádi ká ò ma sísi n nɛ́ ũ doro. 22 Akũ de pìi pì a zĩkɛrinↄnɛ: À gɛ́ likalika, à uta zↄ̃kↄ̃ mana kũ à de a kparanↄla sɛ́ à suo à danɛ, à tãnka danɛ, à kyate kpánɛ. 23 À zùsanɛ bↄ̀rↄ mɛ̀kpana kũ à dɛ, ò só pↄnnakɛnaa gũn, 24 zaakũ ma nɛ́ pìi gà à fùtɛmɛ. À sã̀tɛmɛ, akũ ma a lè. Akũ ò nà pↄnnakɛnaaa. 25 Woru sↄ̃ à kpɛ́ bura. Kũ àtɛn su à kà kãni kũ bɛo, akũ à bata ũ mà dↄ kũ kↄ̃kↄ̃ kĩnio. 26 Akũ à zĩkɛrinↄ do sìsi, à a là bↄ́n òtɛn kɛɛ. 27 Akũ à wèa à pì: N dakũna mɛ́ à sù, akũ n de zùsanɛ bↄ̀rↄ mɛ̀kpana dɛ̀, kũ à a lè aafia yãi. 28 Akũ Woru pↄ fɛ̃̀, à gì gɛ̃ ↄnnyĩ. Kũ a de bò, à kútɛ kɛ̀nɛ, 29 akũ Woru pìi pì a denɛ: É'e! À kà wɛ̃̀ ũgbangba kũ matɛn zĩ kɛnnɛ, mádi gí n yãi zikiro, akũ bee blèkofĩni gokũ ńdi kpáma mà pↄnna kɛo kũ ma gbɛ̃nnanↄoro. 30 Kũ n nɛ́ kũ à n aruzɛkɛ kàkatɛ karuanↄnɛ pìi sù, n zùsanɛ bↄ̀rↄ mɛ̀kpanaa dɛ̀nɛ. 31 Akũ a de pìnɛ: Ma nɛ́, ń kú kũmao gↄrↄ sĩnda pínki. Pↄ́ kũ má vĩ pínki n pↄ́mɛ. 32 À kↄ̃ sìo ò pↄ́ ble kũ pↄnnaomɛ, zaakũ n dakũna pìi gà à fùtɛ. À sã̀tɛmɛ, akũ ò a lè.

Luke 16

1 Yesu pì a ìbanↄnɛ: Ɔgↄde ke mɛ́ à kun à bɛgwarii dìtɛ a zĩkɛrinↄnɛ. Akũ ò sù ò kↄrↄmↄtↄↄ kɛ̀nɛ ò pì, àtɛni a aruzɛkɛ kakatɛ. 2 Akũ à a sìsi à pìnɛ: Yã kũ ma mà n musu de deramɛɛ? Ǹ yã kũ ntɛn kɛ n bɛgwanaa gũn babamɛnɛ. Ĩni gↄ̃ de ma bɛgwari ũ doro. 3 Akũ bɛgwarii pìi ò a swɛ̃̀ɛ gũn: Ma dikiri tɛni ma bo zĩ gũn, mani kɛ deraa? Akũ dí mani fↄ̃ mà sɛ̃̀ waro, akũ barakɛna demɛnɛ wé'iyã ũ. 4 Má dↄ̃ yã kũ mani kɛ de gbɛ̃nↄ ma ditɛ ń bɛa, tó à ma bo zĩn. 5 Akũ à a dikiri fĩnadenↄ sìsi dodo, à gbɛ̃ káaku là à pì: Ń ma dikiri fĩna kũna ũgbamɛɛ? 6 À pì: Nísi gáruwa lɛ́ basↄↄromɛ. Akũ bɛgwarii pìi pìnɛ: N fĩna takadan la. Ǹ vutɛ ǹ kɛ̃ bupla akuri likalika. 7 Akũ à pì gbɛ̃ pãndenɛ: Mↄkↄ̃n sↄ̃, n fĩna ũgbamɛ? Akũ à pì: Ése asasa basↄↄromɛ. Akũ bɛgwarii pìi pìnɛ: N fĩna takadan la, ǹ a kɛ̃ basiikↄ̃mɛ. 8 Akũ dikirii pì bɛgwari náanisaride pì sáabu kpà wɛ́zɛ̃ kũ à kɛ̀ yã musu. Zaakũ andunia díkĩna gbɛ̃nↄ wɛ́ zɛ̃na de gupuradenↄla ń kↄ̃ tɛ̃nɛ yãkɛnaa gũn. 9 Makũ sↄ̃ matɛn oárɛ, à gbɛ̃nnanↄ wɛtɛ kũ andunia aruzɛkɛnↄ, de gↄrↄ kũ à làkaáwa, Luda ni gbãnakɛ kpáái bɛ kũ àdi lákaro gũn. 10 Gbɛ̃ kũ à náani vĩ kũ a fítio nigↄ̃ náani vĩ kũ a zↄ̃kↄ̃ↄomɛ se. Gbɛ̃ kũ à náani vĩ kũ a fítioro nigↄ̃ náani vĩ kũ a zↄ̃kↄ̃ↄo sero. 11 Tó adi kɛ á náani vĩ kũ andunia aruzɛkɛoro, Luda ni á náani kɛ kũ a yãpuradeo yá? 12 Tó adi kɛ á náani vĩ kũ gbɛ̃ pãnde pↄ́nↄro, Luda ni a zĩda pↄ́ kpááwa yá? 13 Zĩkɛrii dì fↄ̃ à zↄ̀ ble dikiri mɛ̀n planɛro, zaakũ ani zã gbɛ̃ dogu àgↄ̃ ye gbɛ̃ doi, ke ani na gbɛ̃ doa à gbɛ̃ do gya bo. Áni fↄ̃ àgↄ̃ zↄ̀ ble Ludanɛ kũ ↄgↄo lɛɛlɛro. 14 Farisinↄ ye ↄgↄi. Kũ ò yã pìi mà pínki, akũ òtɛn lɛ́zuki kɛ Yesua. 15 Yesu pìńnɛ: Adì yã nna kpá á zĩdaa bisãsirinↄ kĩnaamɛ, ama Luda á swɛ̃̀ dↄ̃. Yã kũ à zↄ̃kↄ̃ bisãsirinↄnɛn Luda dì a gya bo. 16 Musa doka kũ annabinↄ takadanↄ kun ari Yahaya gↄrↄa. Zaa gↄrↄ kũ̀a òtɛn kpata kũ à bò Luda kĩnaa baaru kpá, akũ gbɛ̃ sĩnda pínki tɛn wɛtɛ à gɛ̃n kũ gbãnao. 17 Ludambɛ kũ zĩtɛo gɛ̃tɛnaa araga de doka pìi wãnzãn fíti gogonala. 18 Gbɛ̃ kũ à gì a nanↄi à nↄ pãnde sɛ̀, ade zina kɛ̀mɛ. Gbɛ̃ kũ à nↄ kũ ò gìii sɛ̀ sↄ̃, à zina kɛ̀n gwe. 19 Gↄ̃gbɛ̃ ↄgↄde ke kun àdi pↄ́kasa mana ↄgↄdenↄ da, àdigↄ̃ pↄnna kɛ nnamanaa gũn gↄrↄ sĩnda pínki. 20 Barakɛri kũ òdi pinɛ Lazaru dìgↄ̃ wútɛna a bɛ gãnu gũn, bↄ̀nↄ dↄdↄ a mɛ̀ɛa. 21 Àdigↄ̃ pↄ́ble kũ àdi lɛ́tɛ ↄgↄde pì teburu zĩtɛ blena ni dɛ. Gbɛ̃danↄ mɛ́ òdigↄ̃ a bↄ̀ↄ pìnↄ sãsã. 22 Barakɛrii pìi gà, akũ malaikanↄ a sɛ̀ ò tà kãao Ibrahĩ kuru. Ɔgↄde pìi gà se, akũ ò a vĩ̀. 23 Kunna wɛ́tãmma gũn gyãwãn, kũ à wɛ́ sɛ̀ musu, akũ à Ibrahĩ è zã̀, Lazaru kú a sarɛ. 24 Akũ à lɛ́ zùi à pì: Baa Ibrahĩ, ǹ ma wɛ̃nda gwa, ǹ Lazaru zĩ à a ↄnɛ zↄ̃ ía, à mↄ́ à tↄ̃mɛnɛ ma nɛ́nɛa, zaakũ matɛn wãwã ma tɛ́vura díkĩna gũmmɛ. 25 Akũ Ibrahĩ pì: Ma nɛ́, ǹ tó nnamana kũ à lìkanyĩ n wɛ̃̀ndigↄrↄ yã dↄngu kũ takasi zↄ̃kↄ̃ kũ Lazaru kɛ̀ɛo. A laakari kpatɛna la sà, akũ ń kú wãwã gũn. 26 Abire gbɛra wɛ̀ɛ lòkoto kú ó dagura. Tó gbɛ̃ ye à bo la à gɛ́ á kĩnaa, ani fↄ̃ro, gbɛ̃ke ni fↄ̃ à bo gwe à su ó kĩnaa sↄ̃ro. 27 Akũ ↄgↄde pìi pì: N yã nna Baa, tó lɛmɛ, ǹ a zĩ ma de bɛa, 28 zaakũ má dakũnanↄ vĩ gbɛ̃nↄn sↄↄro. À gɛ́ lɛ́ daḿma, de òsun su gu wãwãde dí gũnlo. 29 Akũ Ibrahĩ pì: Ò Musa kũ annabinↄ takadanↄ vĩ, ò ń yã ma. 30 Akũ ↄgↄde pìi pì: Oi, Baa Ibrahĩ! Tó gbɛ̃ke bò gan à gɛ̀ɛ ń kĩnaa, oni ń nɛ̀sɛ litɛ. 31 Akũ Ibrahĩ pìnɛ: Tó odi Musa kũ annabinↄ yã maro, bee tó gbɛ̃ke bò gan, oni a yã síro.

Luke 17

1 Yesu pì a ìbanↄnɛ: Yã kũ àdi tó gbɛ̃nↄ fu dìgↄ̃ sariro, ama waiyoo gbɛ̃ kũ ani bo a kĩnaa. 2 Anigↄ̃ sã̀na adenɛ ò wísilↄgbɛ zↄ̃̀kↄ̃ dↄ a wakalɛ, ò a zu sɛ̀bɛɛ gũn de à tó nɛ́ dínↄ do fula. 3 Àgↄ̃ kú kũ laakariio. Tó n gbɛ̃ndo durunna kɛ̀, ǹ gɛ́ ǹ a le. Tó à a nɛ̀sɛɛ lìtɛ, ǹ sùru kɛnɛ. 4 Tó à durunna kɛ̀nnɛ gↄrↄ do gɛ̃̀n suppla, akũ à ɛ̀ra à pìnnɛ gɛ̃̀n suppla a nɛ̀sɛɛ lìtɛ, ǹ sùru kɛnɛ. 5 Dikiri zĩ̀rinↄ pìnɛ: Ǹ ó ludanaanikɛna karawɛrɛ. 6 Dikiri pì: Bee tó á Luda náani vĩ fíti lán ɛfↄ wɛ́ bà, áni o síri lí dínɛ à a zĩda wo à gɛ́ pɛ́ sɛ̀bɛɛ gũn, ani á yã ma. 7 Tó á gbɛ̃ke zↄ̀ vĩ, àtɛn sɛ̃̀ wa ke àtɛn sãnↄ dã, tó à sù kũ burao, a dikiri ni pinɛ à su à pↄ́ ble gↄ̃̀nↄn yá? 8 Oi, ani pinɛ à pↄ́ble kɛarɛ, à a uta litɛ, à suarɛ kũ pↄ́bleo kũ pↄ́minaao, àpii ni gbasa à pↄ́ ble, à í mi. 9 Òdi zↄ̀ sáabu kpá, kũ à yã kũ ò dànɛɛ kɛ̀ yãin yá? 10 Lɛmɛ ákↄ̃nↄ se, tó a yã kũ Luda dàárɛ kɛ̀ pínki, à pi: Zↄ̀nↄn ó ũ, ó zĩn o kɛ̀. 11 Kũ Yesu tɛn gɛ́ Yurusalɛmu, àtɛn kure Samaria bùsu lɛ́a kũ Galilio. 12 Kũ àtɛn gɛ̃ lakutu ken, akũ gↄ̃gbɛ̃ kusu gbɛ̃nↄn kurinↄ dàalɛ. Ò zɛ dire, 13 ò lɛ́ zùi ò pì: Dikiri Yesu, ǹ ó wɛ̃nda gwa. 14 Kũ à ń é, akũ à pìńnɛ: À gɛ́ à á zĩda mↄ sa'orinↄnɛ. Kũ òtɛn gɛ́, akũ ò wèrekↄ̃a. 15 Kũ ń gbɛ̃ do è a werekↄ̃a, akũ à ɛ̀ra à sù, àtɛn Luda sáabu kpá kũ kòto gbãnao. 16 À wùtɛ a kùaa Yesu arɛ à fↄ kpàa. Gbɛ̃ dí bi Samaria gbɛ̃mɛ. 17 Akũ Yesu pì: Gbɛ̃nↄn kurinↄ mɛ́ ò wèrekↄ̃aroo? Gbɛ̃nↄn kɛ̃ndonↄn kú máa? 18 Ń gbɛ̃ke dí ɛra à sù Luda sáabu kpáro, sé gbɛ̃ zĩ̀tↄ dí yá? 19 Akũ Yesu pìnɛ: Ǹ futɛ ǹ tá, ma náani kũ n kɛ̀ mɛ́ à n werekↄ̃a. 20 Farisinↄ Yesu là kpata kũ à bò Luda kĩnaa bona gupuraai, akũ à wèḿma à pì: Kpata kũ à bò Luda kĩnaa dì bo gupuraa ò e kũ wɛ́oro. 21 Oni pi à gwa la ke à gwa direro. Kpata kũ à bò Luda kĩnaa pì kú á tɛ́ lamɛ. 22 Akũ à pì a ìbanↄnɛ: A gↄrↄ tɛn su kũ áni Bisãsiri Nɛ́ sugↄrↄ pìnↄ doke ena ni dɛ, áni ero. 23 Oni piárɛ à kú dire ke à kú la, ama àsun gɛ́ro, àsun tɛ́ńyĩro. 24 Lákũ legũpinaa dì gupura kũ ludambɛ lɛ́ gu dín kũ a lɛ́ direkũo nà, lɛn anigↄ̃ de lɛ Bisãsiri Nɛ́ sugↄrↄa. 25 Séto à wɛ́tãmma è manamana gĩa, gbãragbɛ̃nↄ ni gíi. 26 Lákũ à de nà Nuhu gↄrↄa, lɛn anigↄ̃ de lɛ se Bisãsiri Nɛ́ sugↄrↄa. 27 Gbɛ̃nↄ tɛn pↄ́ ble, òtɛn í mi, òtɛn nↄ sɛ́, òtɛn zã kɛ ari Nuhu gɛ̀ɛ à gɛ̃̀ gó'itɛ gũn, akũ í dà anduniala, ò gàga pínki. 28 Lɛmɛ dↄ Lutu gↄrↄa, òtɛn pↄ́ ble, òtɛn í mi, òtɛn pↄ́ lú, òtɛn pↄ́ yía, òtɛn pↄ́ tↄ̃, òtɛn kpɛ́ bobo. 29 Gↄrↄ kũ Lutu bò Sↄdↄmu, tɛ́ kũ ifãntɛ̃gbↄ̃ↄo kↄ̀tɛ bona ludambɛ, akũ ò gàga pínki. 30 Lɛn anigↄ̃ de lɛ gↄrↄ kũ Bisãsiri Nɛ́ ni bo gupuraa. 31 Gↄrↄ birea gbɛ̃ kũ à kú a kpɛ́ musu sún kipa à gɛ̃ kpɛ́ gũn à pↄ́nↄ sɛ́tɛ à booro. Lɛn dↄ gbɛ̃ kũ à kpɛ́ bura sún ɛra à pↄ́ sɛ́ bɛro. 32 À tó Lutu nanↄ yã dↄágu. 33 Gbɛ̃ kũ à ye àgↄ̃ a wɛ̃̀ndi kũna ni kurai. Gbɛ̃ kũ à gì a wɛ̃̀ndiii sↄ̃, ade nigↄ̃ wɛ̃̀ndi vĩ. 34 Matɛn oárɛ, gwãani birea gbɛ̃nↄn planↄ nigↄ̃ wútɛna kↄ̃ sarɛ, oni gbɛ̃ do sɛ́ ò gbɛ̃ do tón. 35 Nↄgbɛ̃ gbɛ̃nↄn planↄ nigↄ̃ pↄ́ lↄ́lↄ gu dokↄ̃nↄa, oni gbɛ̃ do sɛ́ ò gbɛ̃ do tón. 36 Gↄ̃gbɛ̃ gbɛ̃nↄn planↄ nigↄ̃ kú bura, Luda ni gbɛ̃ do sɛ́ à gbɛ̃ do tón. 37 Akũ ò a là ò pì: Dikiri, má kpaa? À wèḿma à pì: Gu kũ gɛ̀ kún, gwen yumburukunↄ ni kↄ̃ kakaran.

Luke 18

1 Yesu yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ de à mↄńnɛ ògↄ̃ adua kɛ Ludaa baala'i, òsun kpasaro. 2 À pì: Yãkpatɛkɛri ke mɛ́ à kú wɛ̃tɛ kea, à Luda vĩna vĩro, àdi gbɛ̃ke yã daro. 3 Gyaanↄ ke kú wɛ̃tɛ pìi gũn, àdigↄ̃ su a kĩnaa gɛ̃̀n baaakↄ̃ àdi pi: Ǹ zɛ kũmao ma ibɛrɛ yã musu. 4 Adi wero ari gↄrↄ pla. Abire gbɛra à pì a zĩdanɛ: Bee tó má Luda vĩna vĩro, akũsↄ̃ madì gbɛ̃ke yã daro, 5 lákũ gyaanↄ pì tɛn wari dↄma nà, mani zɛ kãao. Tó mádi kɛ lɛro, a zɛmalana lakanaa sari ni ma kpasamɛ. 6 Akũ Dikiri pì: À yãkpatɛkɛri vãni yã'ona ma. 7 Luda ni zɛ kũ gbɛ̃ kũ à ń sɛ́ òtɛn wiki lɛ́a fãnantɛ̃ kũ gwãaninↄoroo? Ani mɛ̀yĩda kɛ kũ weḿmanaaon yá? 8 Matɛn oárɛ, ani zɛ kũńwomɛ gↄ̃̀nↄ. Bee kũ abireo tó Bisãsiri Nɛ́ sù, ani a náanikɛri e andunia gũn yá? 9 Akũ à ɛ̀ra à yã díkĩna lɛ̀kↄ̃a gbɛ̃ kũ òdi ń zĩda ditɛ mana ò ń gya bonↄnɛ. 10 Gbɛ̃nↄn pla kenↄ mɛ́ ò gɛ̀ɛ adua kɛ Luda ↄnn, gbɛ̃ do bi Farisimɛ, gbɛ̃ do sↄ̃ bɛ'ↄgↄsirii. 11 Farisi pì zɛna, àtɛn adua kɛ. À pì a swɛ̃̀ɛ gũn: Luda, ma n sáabu kɛ̀ kũ má de lán gbɛ̃ kparanↄ bàro, dibidibikɛrinↄ, náanisaridenↄ, zinakɛrinↄ ke lán bɛ'ↄgↄsiri dí bà. 12 Madìgↄ̃ lɛ́ yĩ gↄrↄ plapla azuma kũ azumaao. Pↄ́ kũ ma lè pínki madì a kuride bonnɛ. 13 Bɛ'ↄgↄsirii pì sↄ̃ zɛ dire, adi fↄ̃ à wɛ́ sɛ̀ à musu gwà sero. À a zĩda kɛ̃̀kɛ̃ à pì: Luda, ǹ sùru kɛ kũmao, durunnakɛriimɛ ma ũ. 14 Matɛn oárɛ, gↄ̃gbɛ̃ pìi tà a bɛa Luda yãsinakãaoo gũmmɛ, adi kɛ Farisi pìinlo. Zaakũ gbɛ̃ kũ àdi a zĩda kara, Luda ni a busa. Gbɛ̃ kũ àdi a zĩda busa sↄ̃, Luda ni a kara. 15 Òtɛn su Yesunɛ kũ ń nɛ́ fítinↄ de à ↄ naḿma. Kũ a ìbanↄ è lɛ, akũ ò gìńnɛ. 16 Akũ Yesu nɛ́nↄ sìsi à pì: À tó nɛ́nↄ su ma kĩnaa, àsun gíńnɛro, zaakũ ń takanↄ pↄ́n kpata kũ à bò Luda kĩnaa ũ. 17 Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ ani kpata kũ à bò Luda kĩnaa sí lán nɛ́ fíti bàro ni gɛ̃nlo. 18 Gbãnade ke sù à Yesu là à pì: Dannɛri mana, deran mani kɛ mà wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro lee? 19 Yesu pìnɛ: À kɛ̀ dera n pì, má manaa? Gbɛ̃ke manaro, sé Luda ado. 20 Ń dokanↄ dↄ̃: Ǹsun zina kɛro, ǹsun gbɛ̃ dɛro, ǹsun kpãni oro, ǹsun yã dí n gbɛ̃dakearo, ǹgↄ̃ bɛ̀ɛrɛ lí n de kũ n daonɛ. 21 Akũ à pìnɛ: Zaa ma nɛ́ fíti gↄrↄa má yã birenↄ kũna pínki. 22 Kũ Yesu yã pìi mà, à pìnɛ: Yã mɛ̀n do mɛ́ à gↄ̃̀nnɛ. Ǹ pↄ́ kũ ń vĩnↄ yía pínki, ǹ a ↄgↄ kpá takasidenↄa, ĩnigↄ̃ aruzɛkɛ vĩ ludambɛ. Abire gbɛra ǹ mↄ́ ǹ tɛ́mai. 23 Kũ à yã pìi mà, a nɛ̀sɛɛ yàka, zaakũ aruzɛkɛzↄ̃kↄ̃demɛ. 24 Kũ Yesu a gwà, akũ à pì: À zĩ'ũ manamana aruzɛkɛdenɛ à gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn. 25 Lakumi gɛ̃na pↄrↄwɛɛn araga de aruzɛkɛde gɛ̃na kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũnla. 26 Akũ gbɛ̃ kũ ò yã pìi mànↄ pì: Tó lɛmɛ, dí mɛ́ ani fↄ̃ à surabana lee? 27 Yesu wèḿma à pì: Yã kũ bisãsiri fùa à kɛ, Luda kĩnaa àdi sí kɛ. 28 Akũ Pita pì: O beebↄ pínki tò o tɛnyĩ. 29 Akũ Yesu pìńnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ à a bɛ tò ke a nanↄ ke a vĩ̀ninↄ ke a dakũnanↄ ke a de ke a da ke a nɛ́nↄ kpata kũ à bò Luda kĩnaa yãi, 30 ade ni ɛra à abire taka le de yãla dasidasi andunia dí gũn, ani wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro le andunia kũ àtɛn su gũn. 31 Yesu a gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ kàkaraai, akũ à pìńnɛ: Ótɛn gɛ́ Yurusalɛmu. Gwen yã kũ annabinↄ kɛ̃̀ Luda yãn Bisãsiri Nɛ́ musu ni papan pínki sà. 32 Oni a kpá buri pãnde gbɛ̃nↄa, oni a fobo, oni a sↄ̃sↄ̃, oni lɛ́'i sua, oni a gbɛ̃ kũ flã̀ao, oni a dɛ, 33 a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ ani futɛ. 34 Ama a ìbaa pìnↄ dí a ke mì dↄ̃ro, zaakũ yã pìi mì utɛnańnɛ, ò dↄ̃ yã kũ àtɛn oro. 35 Kũ Yesu kà kãni kũ Yɛrikoo, vĩ̀na ke vutɛna zɛ́ lɛ́a, àtɛn bara kɛ. 36 Kũ à mà gbɛ̃nↄ tɛn gɛ̃tɛ dasi, akũ à ń lá à pì, bↄ́n òtɛn kɛɛ. 37 Akũ ò pìnɛ, Yesu Nazɛra mɛ́ àtɛn gɛ̃tɛ gwe. 38 Akũ à lɛ́ zùi à pì: Yesu, Dauda buri, ǹ ma wɛ̃nda gwa. 39 Gbɛ̃ kũ ò tɛ́ arɛnↄ gìnɛ ò pì à yĩtɛ, akũ a lɛ́ gbãna zunaa kàra àtɛn pi: Dauda buri, ǹ ma wɛ̃nda gwa. 40 Yesu zɛ̀ à pì ò mↄ́ kãao. Kũ à sù, akũ Yesu a là à pì: 41 Bↄ́ ń ye mà kɛnnɛɛ? À wèa à pì: Dikiri, má ye ma wɛ́ gu emɛ. 42 Akũ Yesu pìnɛ: Ǹ gu e. Ma náani kũ n kɛ̀ mɛ́ à n werekↄ̃a. 43 Zaa gwe gↄ̃̀nↄ a wɛ́ gu è, akũ à tɛ̀i, àtɛn Luda sáabu kpá. Kũ gbɛ̃ sĩnda pínki è lɛ, akũ ò Luda tↄ́ bò.

Luke 19

1 Kũ Yesu kà Yɛriko, àtɛn gɛ̃tɛ a gũn. 2 Gbɛ̃ke kú gwe a tↄ́n Zakeusi. Bɛ'ↄgↄsirinↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄmɛ, akũsↄ̃ aruzɛkɛdemɛ. 3 Àtɛn wɛtɛ à e gbɛ̃ kũ Yesu de a ũ, ama gbɛ̃ kutuumɛ, adi fↄ̃ à a èro pari yãi. 4 Akũ à bàa lɛ̀ à gɛ̀ɛ arɛ à dìdi síri lía de à Yesu e, zaakũ ani gɛ̃tɛ gwe kpamɛ. 5 Kũ Yesu kà gwe, akũ à wɛ́ sɛ̀ musu à pìnɛ: Zakeusi, ǹ kipa likalika. Séde mà kipa n bɛa gbãra. 6 Akũ Zakeusi kìpa likalika, à gbãnakɛ kpài kũ pↄnnao. 7 Kũ gbɛ̃nↄ è lɛ, akũ òtɛn yãkete ká ò pì: À gɛ̀ɛ kipa durunnakɛri bɛa. 8 Akũ Zakeusi fùtɛ à zɛ̀ à pì Dikirinɛ: Dikiri, mani ma aruzɛkɛ kpado kpaatɛ takasidenↄnɛ. Tó ma gbɛ̃ke blè sↄ̃, mani ɛra mà a gɛ̃nɛ kpáa lɛu siikↄ̃mɛ. 9 Akũ Yesu pìnɛ: Ɔn dí denↄ surabanaa è gbãra. Zaakũ gbɛ̃ díkĩna se bi Ibrahĩ burimɛ. 10 Bisãsiri Nɛ́ sù de à gbɛ̃ kũ à sã̀tɛ wɛtɛ à a sura bamɛ. 11 Gↄrↄ kũ òtɛni a yã pì ma, akũ à ɛ̀ra à yã kàrańnɛ dↄ. Lákũ à kà kãni kũ Yurusalɛmuo nà, òtɛn da kpata kũ à bò Luda kĩnaa ni bo gupuraa gↄ̃̀nↄmɛ, akũ à yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ 12 à pì: Kína buri ke mɛ́ àtɛn gɛ́ kpata ble bùsu zã̀zãn, ani ɛra à su. 13 Akũ à a zĩkɛrinↄ sìsi gbɛ̃nↄn kuri, à andurufu ↄgↄwapu kpà ń baadia mɛ̀n basↄsↄↄro à pìńnɛ: Àgↄ̃ laga táo ari màgↄ̃ gɛ́ su. 14 A bùsudenↄ sↄ̃ ò zã̀agu, akũ ò zĩ̀rinↄ zĩ̀ a kpɛ ò pì: Óni we gbɛ̃ pì kí blewɛrɛro. 15 A suna kũ kpatablenaao gbɛra, à pì ò zĩkɛri kũ a ↄgↄ kpàḿma pìnↄ sísi, de à le à dↄ̃ lákũ ò àree lè nà. 16 Gbɛ̃ káaku sù à pì: Dikiri, n ↄgↄ pìi àree kàramɛnɛ lɛu kuri. 17 Akũ à pìnɛ: N kɛ̀ zĩkɛri mana. Lákũ ń náani vĩ kũ a fítio nà, ĩnigↄ̃ gbãna vĩ wɛ̃tɛ mɛ̀n kurinↄa. 18 Gbɛ̃ plade sù à pì: Dikiri, n ↄgↄ pìi àree kɛ̀ lɛu sↄↄro. 19 Akũ à pìnɛ: Mↄkↄ̃n sↄ̃, ĩnigↄ̃ gbãna vĩ wɛ̃tɛ mɛ̀n sↄↄronↄa. 20 Akũ gbɛ̃ pãnde sù à pì: Dikiri, n ↄgↄn la. Ma ùtɛ kokona bizakasa gũn. 21 Má n vĩna vĩ, zaakũ n yãnↄn zĩ'ũ. Ndì pↄ́ kũ ńdi ditɛro sɛ́, ndì pↄ́ kũ ńdi tↄ̃ro kɛ̃. 22 Akũ à pìnɛ: Zĩkɛri zara, n lɛ́ mɛ́ à n karii kɛ̀. Ń dↄ̃ kũ ma yãnↄn zĩ'ũ, madì pↄ́ kũ mádi ditɛro sɛ́, madì pↄ́ kũ mádi tↄ̃ro kɛ̃. 23 Kũ ń dↄ̃ lɛ, bↄ́yãin ńdi ↄgↄda kɛońnɛroo, de tó ma su, mà a pↄ́ sí kũ a àreeo? 24 Akũ à pì gbɛ̃ kũ ò kú gwenↄnɛ: À a ↄgↄ pì sía à kpá gbɛ̃ kũ à àree lè lɛu kuriia. 25 Akũ ò pìnɛ: Dikiri, à àre lɛu kuri kũna kↄ̀. 26 Akũ à wèḿma à pì: Matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ à pↄ́ vĩn Luda ni karanɛ. Gbɛ̃ kũ à vĩro sↄ̃, bee pↄ́ kũ à vĩ Luda ni síamɛ. 27 Ma ibɛrɛ kũ ò ye mà kí bleńnɛronↄ sↄ̃, à mↄ́ kũńwo la à ń dɛdɛ ma arɛ. 28 Kũ Yesu yã pìi ò à làka, akũ à dà zɛ́n, àtɛn gɛ́ Yurusalɛmu. 29 Kũ à kà kãni kũ Bɛtɛfageo kũ Bɛtanio, sĩ̀sĩ kũ òdi pi Kùkpɛ gɛrɛɛi, akũ à a ìbaa zĩ̀ gbɛ̃nↄn pla 30 à pìńnɛ: À gɛ́ lakutu kũ à kátɛ á arɛ direkũ gũn. Tó a gɛ̃, áni zaakinɛ bↄ̀rↄ e bàdↄna gwe, gbɛ̃ke dí dia zikiro. À poro à suo. 31 Tó ò á lá ò pì, à kɛ̀ deran átɛn poroo, à pi Dikiri mɛ́ à yei. 32 Akũ zĩ̀rinↄ gɛ̀ɛ, ò è lákũ à òńnɛ nà. 33 Kũ òtɛn zaaki pì poro, akũ a dikirinↄ ń lá ò pì: Dí mɛ́ à pì à zaaki pìi poroo? 34 Ò wèḿma ò pì: Dikiri mɛ́ à yei. 35 Akũ ò sù kũ zaaki pìio Yesunɛ, ò ń utanↄ kpàtɛa, akũ ò Yesu dìa. 36 Lákũ àtɛn gɛ́ nà, gbɛ̃nↄ tɛni ń utanↄ kpátɛ zɛ́n. 37 Kũ à kà kãni kũ gu kũ zɛ́ pìi mìi pɛ̀tɛ Kùkpɛ sĩ̀sĩ guvutɛnwo, akũ pↄnna gũn a ìba kũ ò tɛ́inↄ pínki nà Luda sáabukpanaaa kũ kòto gbãnao daboyã kũ ò ènↄ musu pínki 38 ò pì: Arubarikaden kína kũ àtɛn su kũ Dikiri tↄ́o ũ. Aafia kú ludambɛ! Ò Luda tↄ́ kpá zaa musu! 39 Farisi kũ ò kú zàa gũn kenↄ pìnɛ: Dannɛri, ǹ pata n ìbanↄa. 40 Akũ à wèḿma à pì: Matɛn oárɛ, tó ò yĩ̀tɛ, gbɛ̀nↄ mɛ́ oni wiki pì lɛ́. 41 Kũ à nà Yurusalɛmui, à gwà, akũ à ↄ́ↄ dↄ̀ a musu 42 à pì: Tó n yã kũ ani sunnɛ kũ aafiaaoo dↄ̃̀ gbãra yã dé, de à kɛ nna. Tera sà à utɛnannɛmɛ. 43 A gↄrↄ ni su kũ n ibɛrɛnↄ ni su ò gbà leinↄ dↄ ò likanyĩ ò n kagura kɛ 44 oni n gboro oni n gbɛ̃nↄ ú lↄ́ zĩtɛa. Bee gbɛ̀ ken oni tó didikↄ̃aro, kũ ńdi gↄrↄ kũ Luda wɛ́ kpàtɛnyĩ dↄ̃ro yãi. 45 Kũ Yesu gɛ̃̀ Luda ↄnn, akũ à pɛ̀ lagayarinↄa. 46 À pìńnɛ: Ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Ma kpɛ́ nigↄ̃ de aduakɛkpɛ ũmɛ, akũ a lìtɛ gbɛ̃blerinↄ tò ũ. 47 Lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà Yesu dìgↄ̃ yã dańnɛ Luda ↄnn. Akũ sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ tɛn zɛ́ wɛtɛ ò a dɛ, 48 ama odi a kɛna zɛ́ ero, kũ gbɛ̃ sĩnda pínki sã kpá òtɛni a yã ma yãi.

Luke 20

1 Zĩkea Yesu tɛn yã da gbɛ̃nↄnɛ Luda ↄnn, àtɛn baaru nna kpáńnɛ, akũ sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ sù 2 ò pìnɛ: Ǹ owɛrɛ, iko kpaten ntɛn yã dínↄ kɛoo? Dí mɛ́ à n gba iko dí pìi? 3 Akũ à wèḿma à pì: Makũ se mani yã gbɛkaáwa. À omɛnɛ, 4 Yahaya gbɛ̃nↄ da'itɛkɛnaa bò Luda kĩnaan yáa, ke bisãsiri kĩnaamɛ? 5 Akũ ò yã gↄ̃̀gↄ̃ ò pì: Tó o pì Luda kĩnaamɛ, ani ó la, bↄ́yãin ódi Yahaya yã síroo? 6 Tó o pì bisãsiri kĩnaamɛ sↄ̃, gbɛ̃ sĩnda pínki ni ó pápa kũ gbɛ̀ɛo ò ó dɛdɛ, zaakũ ò Yahaya annabikɛ sì. 7 Akũ ò wèa ò pì: Ó dↄ̃ gu kũ à bònlo. 8 Akũ Yesu pìńnɛ: Makũ se mani iko kũ matɛn yã dínↄ kɛo oárɛro. 9 Akũ Yesu ɛ̀ra à yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: Gbɛ̃ke mɛ́ à geepi líkpɛ bà, akũ à nà arukɛrinↄnɛ ń ↄĩ à fùtɛ kũ táo à gↄrↄ pla kɛ̀ gwe. 10 Kũ geepizↄ̃gↄrↄ kà, akũ à a zĩ̀ri ke zĩ̀ arukɛrii pìnↄa, de ò a geepi nɛ́ pì kpáa, akũ arukɛrii pìnↄ a gbɛ̃̀, ò à gbàrɛ ↄkori. 11 Akũ à ɛ̀ra à zĩ̀ri pãnde zĩ̀ dↄ, akũ ò a gbɛ̃̀ ò wé'i dàa ò a gbàrɛ ↄkori. 12 Akũ à ɛ̀ra a gbɛ̃ aakↄ̃de zĩ̀ dↄ, akũ ò a kĩ̀nna ò pɛ̀a. 13 Akũ burade pìi pì: Mani kɛ deramɛ sàa? Mani ma nɛ́gↄ̃gbɛ̃ mɛ̀n do yenyĩde zĩḿma. Ke oni a yã da gwɛɛ? 14 Kũ arukɛrii pìnↄ a è, ò pìkↄ̃nɛ: Túbiblerin dí, ò a dɛ, a túbi ni gↄ̃wɛrɛ. 15 Akũ ò bò kãao bura gũn, ò a dɛ̀. Tↄ̀! Bↄ́n burade pì ni kɛ kũńwoo? 16 Ani su à arukɛrii pìnↄ dɛdɛ à bura pì na gbɛ̃ pãndenↄnɛ ń ↄĩ. Kũ gbɛ̃nↄ yã pìi mà ò pì: Òsun ero! 17 Akũ Yesu ń gwá tíii à pì: Yã kũ ò kɛ̃̀ Luda yãn díkĩna de deraa? Gbɛ̀ kũ kpɛ́borinↄ pã kpài mɛ́ à gↄ̃̀ kpɛ́ kusuru gbɛ̀ mìde ũ. 18 Gbɛ̃ kũ à lɛ̀tɛ gbɛ̀ɛ pìia ni wíwimɛ. Tó gbɛ̀ɛ pìi lɛ̀tɛ à sì gbɛ̃a sↄ̃, ani a ú lↄ́mɛ. 19 Ludayãdannɛrinↄ kũ sa'orikinↄ dↄ̃̀ kũ ń yãin à yãlɛkↄ̃anaa pìi ò, akũ ò zɛ́ wɛ̀tɛ ò a kũ gↄ̃̀nↄ, ama ò vĩna kɛ̀ gbɛ̃nↄnɛ. 20 Òtɛni a kpákpa, akũ ò zãmbade kũ òtɛni ń zĩda ditɛ gbɛ̃ mana ũnↄ zĩ̀a, de ò le ò a kũ a yã'onaa gũn, ò a kpá ń bùsu gbãnadea à gbãna mↄnɛ. 21 Akũ zãmbade pìnↄ a là ò pì: Dannɛri, ó dↄ̃ kũ ndì yã o ǹ yã dańnɛ a zɛ́a, ndì gbɛ̃ wɛ́ gwao, ndì Luda zɛ́ dańnɛ kũ yãpurao. 22 À zɛ́ vĩ ò bɛ'ↄgↄ kpá Sizaa yá ke òsun kpáaro? 23 Yesu ń manafikikɛ dↄ̃̀ḿma, akũ à pìńnɛ: 24 À ↄgↄ pì do mↄmɛnɛ mà gwa. Dí mì wãnzãn dí kũ a tↄ́oo? Ò wèa ò pì: Siza pↄ́mɛ. 25 Akũ à pìńnɛ: Tↄ̀, à pↄ́ kũ à de Siza pↄ́ ũ kpá Sizaa, à pↄ́ kũ à de Luda pↄ́ ũ kpá Ludaa. 26 Akũ ò fùa ò a kũ a yã'onaa gũn gbɛ̃nↄ wára. A yãwemmanaa bò ń sarɛ, akũ ò ń lɛ́ nàkↄ̃a. 27 Akũ Sadusi kũ òdi pi gɛ̀nↄ dì vuronↄ sù Yesu kĩnaa, ò a gbɛ̀ka 28 ò pì: Dannɛri, Musa òwɛrɛ a takada gũn à pì: Tó gbɛ̃ gà à a nanↄ tò nɛ́'isari, a dakũna gyaanↄ pì sɛ́ de à le à nɛ́ buri dato a vĩ̀ninɛ. 29 Lɛmɛ dedokↄ̃nↄnↄn kun gbɛ̃nↄn suppla. Woru nↄ sɛ̀, akũ à gà nɛ́'isari. 30 Akũ Sabi nↄ pìi sɛ̀ dↄ. 31 Sabi gbɛra Biↄ sɛ̀ dↄ. Ò kɛ̀ lɛ ń gbɛ̃nↄn suppla ń pínki, ò gàga nɛ́'isari. 32 Ń pínki gbɛran nↄ pìi gà se. 33 Tↄ̀! Gɛ̀nↄ vuna gↄrↄ zĩ ń dí mɛ́ anigↄ̃ nↄ pì vĩi? Zaakũ ń gbɛ̃nↄn suppla ń pínki ò a dↄ̃̀ nↄ ũmɛ. 34 Akũ Yesu wèḿma à pì: Andunia la gbɛ̃nↄ dì nↄ sɛ́ òdi zã kɛ, 35 ama gbɛ̃ kũ Luda dìtɛ kũ ò kↄ̃ sìo ò bo gan ò andunia dufu lenↄ ni nↄ sɛ́ro, oni zã kɛro. 36 Onigↄ̃ kun lán malaikanↄn kun nàmɛ, oni ga doro. Onigↄ̃ de Luda nɛ́nↄ ũmɛ, gàavunↄ ũ. 37 Bee Musa à gɛ̀nↄ vuna yã bìriańnɛ, gu kũ à tariankpã yã òn à pì, Dikirimɛ Ibrahĩ kũ Isaakuo kũ Yakubuo Luda ũ. 38 Dikiri dì kɛ gɛ̀nↄ Luda ũro, gbɛ̃ bɛ̃nɛnↄ Ludamɛ, zaakũ gbɛ̃ sĩnda pínki bɛ̃nɛ Ludanɛ. 39 Akũ ludayãdannɛri kenↄ fùtɛ ò yã ò ò pì: Dannɛri, n yã mana ò. 40 Akũ odi sù ò yãke làa doro. 41 Yesu ń lá à pì: À kɛ̀ dera òdi pi Dauda burin Arumasihu ũu? 42 Zaakũ Dauda pì Zabura takada gũn: Dikiri pì ma dikirinɛ à vutɛ a ↄplai 43 ari àgↄ̃ a ibɛrɛnↄ kɛnɛ tìntin ũ. 44 Kũ Dauda a sìsi Dikiri, à kɛ̀ dera anigↄ̃ de a buri ũ dↄↄ? 45 Kũ gbɛ̃ sĩnda pínki tɛni a yã ma, akũ à pì a ìbanↄnɛ: 46 À laakari kɛ ludayãdannɛrinↄi. Òdigↄ̃ ye ògↄ̃ kure kũ uta zↄ̃kↄ̃nↄo dana, de ògↄ̃ fↄ kpákpaḿma ɛtɛnↄa. Òdigↄ̃ ye ò vutɛ aduakɛkpɛ vutɛki mananↄn kũ pↄnna pↄ́ble vutɛki mananↄo. 47 Òdi adua gbã̀na kɛ de gbɛ̃nↄ ń e yãi, akũ òdi gyaanↄnↄ kpɛ́ síḿma. Ń wɛ́tãmmana nigↄ̃ pãsĩ de gbɛ̃ sĩnda pínki pↄ́la.

Luke 21

1 Kũ Yesu wɛ́ sɛ̀ musu, akũ à è ↄgↄdenↄ tɛni ń gbanↄ ká ↄgↄdaki gũn. 2 Akũ à gyaanↄ takaside ke è gwe, à kↄbↄ pla dàn. 3 Akũ à pì: Yãpuran matɛn oárɛ, gyaanↄ takaside pì ↄgↄ dàn de gbɛ̃ sĩnda pínkila. 4 Zaakũ ń ↄgↄ dasi gũnn ò bòn ò kàn ń pínki. Nↄgbɛ̃ pì sↄ̃, a takasikɛ gũn pↄ́ kũ à vĩ à pↄ́ bleon à dàn pínki. 5 Gbɛ̃kenↄ tɛn Luda ↄn yã o, ò pì ò a kpɛ́nↄ kɛ̀kɛ mana kũ gbɛ̀ mananↄ kũ pↄ́ kũ ò Luda gbànↄ, akũ Yesu pì: 6 Gↄrↄke ni su, pↄ́ kũ a è dínↄ, bee gbɛ̀ ken oni tó dikↄ̃aro, oni gboro pínkimɛ. 7 Akũ ò a là ò pì: Dannɛri, bↄrɛn yã dínↄ ni kɛɛ? Bↄ́ mɛ́ anigↄ̃ de a kɛgↄrↄ sèeda ũu? 8 Akũ à wèḿma à pì: À laakari kɛ, àsun tó ò á sãtɛro, zaakũ oni su dasi kũ ma tↄ́o, onigↄ̃ pi Arumasihumɛ ń ũ, gↄrↄ pì sↄ̃ à kà kãni. Ásun tɛ́ńyĩro. 9 Tó a zĩ̀nↄ baaruu mà ke futɛkↄ̃ina yãnↄ, àsun tó vĩna á kũro. Sé abirekũnↄ kɛ káaku gĩa, ama andunia ni láka gↄ̃̀nↄro. 10 Akũ à pìńnɛ: Buri kũ burio ni futɛkↄ̃i, lɛmɛ dↄ bùsu kũ bùsuuo. 11 Zĩtɛ yĩgãyĩgãna pãsĩnↄ kũ nàao kũ gagagyãnↄ nigↄ̃ kú gukenↄa. Àlesi bɛ̃̀nɛ vĩna yãnↄ ni bo ludambɛ. 12 De yã pìnↄ kpɛ́ à su pínki oni á kũkũ ò wɛ́ tãáwa. Oni á na aduakɛkpɛdenↄnɛ ń ↄĩ, oni á ká kpɛ́siran, oni gɛ́ kãáo kínanↄ kũ bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄnↄ arɛ ma tↄ́ yãi, 13 ánigↄ̃ deńnɛ ma sèedadenↄ ũ. 14 À á laakari kpátɛ, àsun káaku yã kũ áni o damu kɛro, 15 zaakũ makũ mɛ́ mani yã daárɛ á lɛ́n, mani á gba ↄ̃ndↄ̃, de á ibɛrɛ ke sún gí a yãi ke à á ɛ́kɛ boro. 16 Bee á de kũ á dao kũ á vĩ̀ninↄ kũ á dakũnanↄ kũ á danɛnↄ kũ á gbɛ̃nnanↄ ni á kpáḿma, ò á gbɛ̃kenↄ dɛ. 17 Gbɛ̃ sĩnda pínki ni zãágu ma yãi, 18 ama bee á mìkã wɛ́n do ni zukũnaro. 19 Zɛna gbãna gũn áni wɛ̃̀ndi le. 20 Tó a è zĩ̀karinↄ lìka Yurusalɛmui, àgↄ̃ dↄ̃ kũ a kakatɛnaa zã̀ doro. 21 Gbɛ̃ kũ ò kú Yudeanↄ bàa sí ò mì pɛ́ kpinↄa, gbɛ̃ kũ ò kú Yurusalɛmunↄ fãkↄ̃a. Lakutudenↄ sún gɛ̃ a gũnlo. 22 Zaakũ gↄrↄ pì bi wɛ́tãmmagↄrↄmɛ, de yã kũ ò kɛ̃̀ Luda yãn papa pínki yãi. 23 Waiyoo nↄ̀sindarenↄ kũ nɛ́randenↄ gↄrↄ birea, zaakũ bùsuu pì wari nigↄ̃ zↄ̃kↄ̃, Luda pↄfɛ̃ ni kipa gbɛ̃ pìnↄa. 24 Oni ń gbɛ̃kenↄ dɛdɛ kũ fɛ̃nɛdao, oni ń gbɛ̃kenↄ kũkũ ò tá kũńwo bùsu sĩnda pínki gũn zĩ̀zↄnↄ ũ, buri pãndenↄ ni kìti pá Yurusalɛmua ari ń gↄrↄ papa. 25 Sèedanↄ nigↄ̃ kú ifãntɛ̃a kũ mↄvuraao kũ susunɛnↄ, buri sĩnda pínki nigↄ̃ kú pↄsiran andunia gũn. Onigↄ̃ kú bídi gũn ísira kĩni kũ a zuzunaao yãi. 26 Vĩnakɛna yã kũ àtɛni su anduniaaa yãi gídi ni tó gbɛ̃nↄ gbãsĩ lɛ́, zaakũ pↄ́ kũ ò kú ludambɛnↄ ni sãtɛ ń kúkia, 27 gbasa wà Bisãsiri Nɛ́ suna e ludambɛ lukun kũ gbãnao kũ gakuri zↄ̃kↄ̃ↄo. 28 Tó yã birenↄ nà kɛnaaa, à futɛ à zɛ, à á mì sɛ́ musu, zaakũ á surabana mɛ́ à kà kãni. 29 Yesu yã lɛ̀kↄ̃ańnɛ à pì: À kaka lí gwa kũ lí kparanↄ. 30 Tó a è ò lá bↄ̀tↄↄ kù, adì dↄ̃ á zĩda kũ guwãnagↄrↄ kà kãni. 31 Lɛmɛ sↄ̃, tó a è yã pìnↄ tɛn kɛ lɛ, àgↄ̃ dↄ̃ kũ kína kũ à bò Luda kĩnaa sunaa kà kãni. 32 Yãpuran matɛn oárɛ, gↄrↄ dí gbɛ̃nↄ ni gɛ̃tɛro ari yã pìnↄ gɛ́ kɛo pínki. 33 Musu kũ zĩtɛo ni gɛ̃tɛ, ama ma yãnↄn gɛ̃tɛna vĩro. 34 À laakari kɛ. Ásun tó pãpãkɛna kũ wɛ̃dɛkɛnaao kũ wɛ̃̀ndi damukɛnaao á laakari síáwaro, de a sugↄrↄ sún á kũ kãnto lán tankutɛ bàro yãi. 35 Zaakũ ani kútɛ gbɛ̃ kũ ò kú andunia gũnnↄa gu sĩnda pínki. 36 À itɛ̃ kɛ, àgↄ̃ adua kɛ baala'i, de à fↄ̃ à piti yã kũ àtɛn sua pínki à zɛ Bisãsiri Nɛ́ arɛ. 37 Lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà Yesu dìgↄ̃ yã dańnɛ Luda ↄnn. Tó ↄkↄsi kɛ̀, àdi bo à gɛ́ i Kùkpɛ sĩ̀sĩgɛrɛɛi. 38 Kↄnkↄkↄnkↄ gbɛ̃ sĩnda pínki dì futɛ à gɛ́ a yã ma Luda ↄnn.

Luke 22

1 Burodi Futɛnasari dikpɛ kũ òdi pi Vĩnla kà kãni. 2 Sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ tɛn zɛ́ wɛtɛ ò Yesu dɛ, zaakũ òtɛn vĩna kɛ gbɛ̃nↄnɛ. 3 Akũ Setan gɛ̃̀ Yudasi kũ òdi pinɛ Isikariↄti gũn, gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ dokemɛ. 4 Akũ Yudasi gɛ̀ɛ à yã ò kũ sa'orikinↄ kũ Luda ↄn dãkpãri gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ lákũ áni kɛ nà à Yesu kpáḿma. 5 Ń pↄ kɛ̀ nna, akũ ò lɛ́dokↄ̃nↄ kɛ̀ ò ↄgↄ kpáa. 6 À zɛ̀o, akũ àtɛn zɛ́ wɛtɛ à Yesu kpáḿma gbɛ̃nↄ kpɛ. 7 Burodi Futɛnasari dikpɛ gↄrↄ kà, gↄrↄ kũ òdi Vĩnla sãnɛ bↄ̀rↄↄ kùtu kpá. 8 Akũ Yesu Pita kũ Yuhanao zĩ̀ à pì: À gɛ́ Vĩnla pↄ́bleyã kɛkɛwɛrɛ. 9 Akũ ò a là ò pì: Ń ye ò kɛkɛ mámɛɛ? 10 Akũ à wèḿma à pì: Tó a gɛ wɛ̃tɛ gũn, gↄ̃gbɛ̃ ke ni daálɛ à í sɛna kũ loo. À tɛ́i ari ↄn kũ ani gɛ̃n. 11 À o ↄn pì bedenɛ, Dannɛri pì, mán kipaki kunn, gu kũ áni Vĩnla pↄ́ blen kũ a ìbanↄo? 12 Ani kpɛ́ musu zↄ̃kↄ̃ kũ ò kɛ̀kɛ mↄárɛ. À pↄ́bleyã kɛkɛ gwe. 13 Kũ ò gɛ̀ɛ, ò è lákũ Yesu òńnɛ nà, akũ ò Vĩnla pↄ́bleyã kɛ̀kɛ gwe. 14 Kũ a gↄrↄ kà, Yesu sù à vùtɛ gwe kũ a zĩ̀rinↄ lɛɛlɛ. 15 Akũ à pìńnɛ: Vĩnla pↄ́ble dí blena kãáo ni tɛni ma dɛ manamana ari màgↄ̃ gɛ́ wari kɛ, 16 zaakũ matɛn oárɛ, mani ble doro ari kpata kũ à bò Luda kĩnaa gɛ́ boo gupuraa, gbasa dikpɛ yãpura gɛ́ su. 17 Kũ à toko sɛ̀, à Luda sáabu kpà, akũ à pì: À sí à dↄdↄkↄ̃nɛ, 18 zaakũ matɛn oárɛ, mani geepi'i mi doro ari kpata kũ à bò Luda kĩnaa gɛ́ boo gupuraa. 19 Kũ à burodii sɛ̀, akũ à arubarikaa dàn à lìkↄ̃rɛ à kpàḿma à pì: Ma mɛ̀ kũ má kpà á yãin dí, àgↄ̃ abirekũ kɛ ma yã dↄnaágu yãi. 20 Kũ ò pↄ́ blè ò làka, à toko pìi sɛ̀ lɛ dↄ à pì: Ma aru kũ ani bↄtɛárɛn dí, Luda bàka kunna kũ gbɛ̃nↄo tera aru ũ. 21 Ma bonkpɛde ↄ kú kũmao ta gũn, 22 zaakũ Bisãsiri Nɛ́ ni kpágui lákũ Luda dìtɛnɛ nàmɛ. Waiyoo gbɛ̃ kũ ani a kpáḿma pìi. 23 Akũ ò nà kↄ̃ lalanaaa ò pì: Ó dí mɛ́ ani yã bire kɛɛ? 24 Akũ lɛ́kpakↄ̃anaa fùtɛ ń tɛ́, kũ ò ye ò dↄ̃ ń gbɛ̃ kũ à de a dakela. 25 Akũ Yesu pìńnɛ: Buri pãnde kínanↄ dì gbãna ble ń gbɛ̃nↄa, gbãnadenↄ sↄ̃ òdi ń zĩda sísi yãmanakɛrinↄ. 26 Ama àsun kɛ lɛro. Séde gbɛ̃ kũ à zↄ̃kↄ̃ á tɛ́ gↄ̃ de lán gbɛ̃ kũ à kĩanaái bà. Séde á don'arɛde gↄ̃ de lán gbɛ̃ kũ àtɛn zĩ kɛárɛ bà. 27 Pↄ́bleri kũ zĩ̀riio, ń dí mɛ́ à zↄ̃kↄ̃ↄ? Pↄ́bleriinloo? Makũ sↄ̃ má kú á tɛ́ lán zĩ̀rii bàmɛ. 28 Gbɛ̃ kũ ò zɛ̀ kũmao ma warikɛnaa gũnnↄn á ũ. 29 Lákũ ma De ma ka kpatan nà, lɛn mani á ká kpatan lɛ se, 30 áni pↄ́ ble kũmao ma kpatan, áni vutɛ kíblegbaaa àgↄ̃ yã gↄ̃gↄ̃ Isaraila buri mɛ̀n kuri awɛɛplanↄnɛ. 31 Simↄ, Simↄ, ǹ ma. Setan zɛ́ wɛ̀tɛ à á fãfã lákũ òdi pↄ́blewɛ fãfã nà. 32 Akũ ma adua kɛ̀nnɛ de ma náani kũ ń vĩ sún kĩammaro. Tó n ɛra n suma, ǹ n gbɛ̃nↄ gba gbãna. 33 Pita pìnɛ: Dikiri, ma sì ò ma da kpɛ́siran mà ga kũnwo. 34 Yesu pì: Pita, matɛn onnɛ, ari ko gↄ̃ gɛ́ lɛ́ zuo gbãra, ĩni ledi kpámai gɛ̃̀n aakↄ̃. 35 Akũ à ń lá à pì: Kũ ma á zĩ ↄgↄsↄ̃nↄ kũ bↄ̀kↄlokonaao kũ kyatenↄ sari, pↄ́ke kĩ̀aáwa yá? Akũ ò pì: Oi. 36 Akũ à pìńnɛ: Tera sà gbɛ̃ kũ à ↄgↄsↄ̃nↄ vĩ, à sɛ́. Lɛmɛ dↄ kũ bↄ̀kↄlokonaao. Gbɛ̃ kũ à fɛ̃nɛda vĩ sↄ̃ro, à a uta yía à lú. 37 Matɛn oárɛ, séto yã kũ ò kɛ̃̀ Luda yãn ma musu papa kũ ò pì: Ò a dìtɛ dokↄ̃nↄ kũ taarikɛrinↄ. Yã kũ ò kɛ̃̀ ma musu pì mɛ́ àtɛn kɛ sà. 38 Ò pì: Dikiri, fɛ̃nɛda mɛ̀n plan dí. Akũ à pìńnɛ: Abirekũ mↄ̀. 39 Yesu bò à gɛ̀ɛ Kùkpɛ sĩ̀sĩgɛrɛɛi lákũ àdi kɛ nà. A ìbanↄn tɛ́i. 40 Kũ à kà gu kũ àtɛn gɛ́n, à pìńnɛ: À adua kɛ de ásun fu yↄ̃ogwanaaaro. 41 Akũ à kɛ̃̀ḿma à kà lákũ òdi gbɛ̀ zu à lɛ́tɛ taka bà. Akũ à kùtɛ à adua kɛ̀ 42 à pì: Baa, tó ń ye, ǹ toko'í síma, ama adi kɛ ma pↄyenyĩnaanlo, séde n pↄ́. 43 Akũ malaikaa bò ludambɛ à sùa à a gbà gbãna. 44 Kunna wɛ́tãmma gũn àtɛn adua kɛ kũ kokario. Akũ a ísimma tɛn tↄ́ zĩtɛ lán arutↄnaa bà. 45 Kũ à adua kɛ̀, à fùtɛ à ɛ̀ara à sù à a ìbanↄ lè, òtɛn i o kũ pↄsirao. 46 Akũ à pìńnɛ: À kɛ̀ dera átɛn i oo? À futɛ à adua kɛ de ásun fu yↄ̃ogwanaaaro. 47 Kũ à kpɛ́ àtɛn yã o, akũ ò kà dasidasi. Gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Yudasi, a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ doke mɛ́ à dòńnɛ arɛ. Kũ à nài de à lɛ́ pɛ́a, 48 akũ Yesu pìnɛ: Yudasi, lɛ́pɛnaaan ĩni Bisãsiri Nɛ́ kpáoḿma yá? 49 Kũ gbɛ̃ kũ ò kú kũ Yesuonↄ yã kũ àtɛn su è ò pì: Dikiri, ò ń lɛ́lɛ kũ fɛ̃nɛdaon yá? 50 Akũ ń gbɛ̃ do sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ zĩ̀rii lɛ̀ à a ↄpla sã gò. 51 Akũ Yesu pì: À abirekũ tó. Kũ à ↄ nà a sãa, akũ a sã ɛ̀ra à nàn. 52 Akũ à pì sa'orikinↄ kũ Luda ↄn dãkpãrinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kũ ò sùinↄnɛ: A sumai kũ fɛ̃nɛdanↄ kũ gònↄ lákũ kpãni wɛ́dewɛn ma ũ bà yá? 53 Lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà madìgↄ̃ kú kãáo Luda ↄnn, akũ ádi ↄ namaro. Ama gↄrↄ dí de á pↄ́ ũmɛ, gusira kíblena gↄrↄmɛ. 54 Kũ ò Yesu kũ̀ ò sù kãao, ò gɛ̀ɛ kãao sa'oriki zↄ̃kↄ̃ bɛa. Pita tɛ́ ń kpɛ zã̀zã. 55 Kũ ò tɛ́ kà ↄn gura, ò kàtɛ ò lìkai, akũ Pita sù à sↄ̀tↄ ń tɛ́. 56 Zↄ̀nↄkpare ke a è, akũ à wɛ́ dìa à pì: Gbɛ̃ dí kú kãao sↄ̃ bi. 57 Akũ à ledi kpài à pì: Nↄgbɛ̃, má a dↄ̃ro. 58 Kũ à kɛ̀ saa fíti gbɛ̃ pãnde a è, akũ à pì: Mↄkↄ̃n se, ń gbɛ̃ domɛ n ũ. Akũ Pita pì gↄ̃gbɛ̃ pìinɛ: Makũmɛro. 59 Kũ gↄrↄ gɛ̃̀tɛ lán awa do bà, gbɛ̃ pãnde nàkarao à pì: Yãpura gbɛ̃ díkĩna kú kãaomɛ, zaakũ Galili gbɛ̃mɛ. 60 Akũ Pita pì: Má dↄ̃ pↄ́ kũ ń tɛ́aro. Zaa gwe gↄ̃̀nↄ kũ àtɛn yã o, akũ ko lɛ́ zù. 61 Dikiri lìtɛ à wɛ́ pɛ̀ Pitaa, akũ yã kũ à òo dↄ̀ Pitagu kũ à pì, ari ko gↄ̃ gɛ́ lɛ́ zu gbãra, ani ledi kpáai gɛ̃̀n aakↄ̃. 62 Akũ Pita bò bàai à pↄsira ↄ́ↄ dↄ̀. 63 Gbɛ̃ kũ òtɛn Yesu dãkpãnↄ a fobò ò a gbɛ̃̀. 64 Ò pↄ́ yĩ̀nɛ a ãnnwa, akũ òtɛni a lala ò pì: Ǹ annabikɛyã o, dí mɛ́ à n lɛɛ? 65 Dↄkɛna kãao gũn ò yã dasi pãndenↄ ònɛ dↄ. 66 Kũ gu dↄ̀, Yuda gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kↄ̃ kàkara, sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄ ń pínki, akũ ò Yesu sɛ̀ ò gɛ̀ɛo ń yãkpatɛkɛkia. 67 Akũ ò a là ò pì: Arumasihumɛ n ũ yá? Ǹ owɛrɛ. À wèḿma à pì: Tó ma òárɛ, áni síro. 68 Tó ma yãke làáwa sↄ̃, áni wero. 69 Zaa tera Bisãsiri Nɛ́ nigↄ̃ vutɛna Luda Gbãnade ↄplai. 70 Akũ gbɛ̃ sĩnda pínki pì: Ase Luda Nɛ́mɛ n ũ yá? Akũ à wèḿma à pì: Lákũ a ò nà, makũmɛ a ũ. 71 Akũ ò pì: Ó bàka ũgba kũ sèedadeo dↄↄ? O mà a lɛ́n kↄ̀.

Luke 23

1 Akũ ò fùtɛ ń pínki ò gɛ̀ɛ kãao Pilati kĩnaa. 2 Òtɛn yã dia ò pì: O gbɛ̃ dí lè àtɛn gudɛ kɛ ó bùsun, àdi gíńnɛ ò bɛ'ↄgↄ kpá Sizaa, akũ à a zĩda dìtɛ Arumasihu ũ, kína ũ. 3 Akũ Pilati a là à pì: Mↄkↄ̃n Yudanↄ kína ũ yá? À wèa à pì: Lɛn n ò lɛ. 4 Akũ Pilati pì sa'orikinↄ kũ pari kũ ò kú gwenↄnɛ: Mádi taari e gↄ̃gbɛ̃ pìiaro. 5 Akũ ò nàkara kãao ò pì: Àdigↄ̃ tɛ́ ká gbɛ̃nↄgu a yãdannɛnaa gũn Yudea bùsun pínki. À nàa Galilimɛ ari à gɛ̀ɛ à kào la sà. 6 Kũ Pilati mà lɛ, akũ à gbɛ̀ka tó Galili gbɛ̃mɛ a ũ. 7 Kũ à dↄ̃ kũ à bò Hɛrↄdu bùsummɛ, akũ Hɛrↄdu pì sↄ̃ à kú Yurusalɛmu zĩ birea, akũ à a gbàrɛa. 8 Kũ Hɛrↄdu Yesu è, akũ a pↄ kɛ̀ nna manamana. À a baaruu mà, akũ à ye ń wɛ́ kɛ pla zaa gìkɛna. À wɛ́ dↄ à Yesu daboyãkɛna e. 9 À yãnↄ làlaa dasi, akũ Yesu dí a ke wearo. 10 Sa'orikinↄ kũ ludayãdannɛrinↄn zɛna gwe òtɛn yã didia pãsĩpãsĩ. 11 Hɛrↄdu kũ a sozanↄ Yesu gya bò ò a fobò ò uta wɛ́de dànɛ, akũ à ɛ̀ra à a gbàrɛ Pilatia. 12 Zĩ birea Hɛrↄdu kũ Pilatio gↄ̃̀ kↄ̃ gbɛ̃ ũ, zaakũ ò ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ kↄ̃o yã. 13 Pilati sa'orikinↄ kũ gbãnadenↄ kũ gbɛ̃ kparanↄ kàkara ń pínki 14 à pìńnɛ: A sumɛnɛ kũ gↄ̃gbɛ̃ kũ a pì gudɛriimɛɛo. Ma a làla á wára yã kũ a dìdianↄ musu, mádi e à taari ke kɛ̀ro. 15 Lɛn Hɛrↄdu dí ero lɛ se, zaakũ à ɛ̀ra à a gbàrɛwámɛ. À gwa, adi yãke kɛ kũ à kà mà a dɛro. 16 - 17 Mani tó ò wari dↄa, gbasa mà a gbarɛ. 18 Akũ ò wiki lɛ̀ ń pínki lɛɛlɛ ò pì: Ǹ gↄ̃gbɛ̃ pì dɛ! Ǹ Baraba gbarɛwɛrɛ! 19 Ò Baraba pìi dà kpɛ́siran yã bona gbãnadenↄ kpɛ kũ gbɛ̃dɛnaao yãimɛ. 20 Pilati ye à Yesu gbarɛ, akũ à gbɛ̃nↄ laakarii gàtɛ à sùawa. 21 Akũ ò ɛ̀ra ò wiki lɛ̀ ò pì: Ǹ a pá lía! Ǹ a pá lía! 22 A gɛ̃̀n aakↄ̃deo Pilati pìńnɛ: Bↄ́ dàan à kɛ̀ɛ? Mádi taari kũ à kà ò a dɛ earo. Mani tó ò wari dↄa, gbasa mà a gbarɛ. 23 Akũ ò zɛ̀i òtɛn gbɛkaa kũ wiki gbãnao à a pá lía. Akũ ń zukakanaa tò ò yã blè. 24 Akũ Pilati dìtɛ kũ ò kɛ lákũ ò gbɛ̀kaawa nà. 25 Gↄ̃gbɛ̃ kũ ò dà kpɛ́siran bona gbãnadenↄ kpɛ kũ gbɛ̃dɛnaao yãi kũ ò gbɛ̀kaa pìin à gbàrɛńnɛ, akũ à Yesu kpà gai lákũ ò yei nà. 26 Kũ òtɛn gɛ́ kãao, akũ Sirɛni gbɛ̃ Simↄ tɛn su kũ burao, akũ ò a kũ̀ ò lígbãndurukpanaa dìnɛ àgↄ̃ tɛ́o Yesui. 27 Pari bò tɛ́i kũ nↄgbɛ̃ kũ òtɛn ↄ́ↄ dↄ òtɛn wɛ̃nda kɛnɛnↄ. 28 Yesu lìtɛ à arɛ dↄ̀ḿma à pì: Yurusalɛmu nↄgbɛ̃nↄ, àsun ↄ́ↄ dↄ ma yãiro. À ↄ́ↄ dↄ á zĩda yãi kũ á nɛ́nↄ. 29 Zaakũ a gↄrↄ tɛn su kũ oni pi: Arubarikadenↄn para kũ odi nɛ́ iro, nɛ́ dí ń yↄ̃ mironↄ ũ. 30 Gↄrↄ birea oni pi kpinↄ lɛ́tɛ à siḿma, oni o sĩ̀sĩnↄ lɛ́tɛ à dańla. 31 Lákũ òtɛn yã dí taka kɛ kũ lí búsuo, lí kori pↄ́ nigↄ̃ de deraa? 32 Òtɛn gɛ́ kũ dàkɛri gbɛ̃nↄn pla kenↄ dↄ, de ò ń dɛdɛ kũ Yesuo lɛɛlɛ. 33 Kũ ò kà gu kũ òdi pi Mìtokokia, akũ ò a pà lía gwe kũ dàkɛrii pìnↄ, gbɛ̃ do a ↄplai, gbɛ̃ do a ↄzɛi. 34 Akũ Yesu pì: Baa, ǹ gaafara kɛńnɛ, zaakũ ò dↄ̃ pↄ́ kũ òtɛn kɛro. Akũ ò kàpaa kpà ò a pↄ́kasanↄ kpàatɛkↄ̃nɛ. 35 Gbɛ̃nↄn zɛna gwe ò wɛ́ kà òtɛni a gwa, akũ Yuda gbãnadenↄ tɛn lɛ́zuki kɛa ò pì: A gbɛ̃ pãndenↄ sura bà. Tó Arumasihu kũ Luda dìtɛmɛ a ũ, à a zĩda sura baee! 36 Sozanↄ tɛni a lalandi kɛ dↄ. Akũ ò nài ò sèwɛ̃ kpã̀kpãa dↄ̀nɛ 37 ò pì: Tó Yudanↄ kínamɛ n ũ, ǹ n zĩda sura ba. 38 Sèeda ke na a mìi musu ò kɛ̃̀a: Yudanↄ kínan dí! 39 Dàkɛri kũ ò lokona lía pìnↄ do dↄkɛna yã ònɛ à pì: Arumasihumɛ n ũroo? Ǹ n zĩda sura ba kũ ókↄ̃nↄo lɛɛlɛ. 40 Akũ a gbɛ̃ndo pàtaa à pì: Ń Luda vĩna vĩroo? Yã dokↄ̃nↄ mɛ́ à kúwá. 41 Ókↄ̃nↄ, ó pↄ́ kú a zɛ́amɛ. Pↄ́ kũ o tↄ̃̀ mɛ́ à bùtɛwá, ama gbɛ̃ dí dí yã ke kɛro. 42 Akũ a pì: Yesu, tó n su kpata ble, ǹ dↄ ma yãn. 43 Akũ à wèa à pì: Yãpuran matɛn onnɛ, gbãra ĩnigↄ̃ kú kũmao aruzenna. 44 Kũ ifãntɛ̃ kà mìdangura, akũ gusira dà bùsuu pìla pínki ari fãnantɛ̃ mↄ̀ aakↄ̃. 45 Luda kpɛ́ lábure kɛ̃̀kↄ̃rɛ pla. 46 Yesu wiki gbãna lɛ̀ à pì: Baa, ma a wɛ̃̀ndii nànnɛ n ↄĩ. Kũ à ò lɛ, akũ a wɛ̃̀ndii tà. 47 Kũ sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ yã kũ à kɛ̀ɛ pìi è, à Luda sáabu kpà à pì: Yãpuramɛ gbɛ̃ manamɛ a ũ. 48 Pari kũ ò kàkara ò sù gu gwanↄ, kũ ò yã kũ à kɛ̀nↄ è, ò ɛ̀ra ò tà òtɛni ń zĩda lɛ́lɛ. 49 Yesu gbɛ̃ dↄ̃nanↄ kũ nↄgbɛ̃ kũ ò tɛ́i bona Galilinↄ pínki zɛna zã̀ òtɛn gu gwa. 50 Gↄ̃gbɛ̃ ke kun a tↄ́n Yusufu. Yuda gbãnadenↄ dokemɛ. Gbɛ̃ manamɛ, akũsↄ̃ à bɛ̀ɛrɛ vĩ. 51 A lɛ́ kú yã kũ a gbɛ̃nↄ zɛ̀ kũ a kɛnaaoo pìnlo. Yuda lakutu Arimatea gbɛ̃mɛ, a wɛ́ dↄ kpata kũ à bò Luda kĩnaai. 52 À gɛ̀ɛ Pilati kĩnaa à Yesu gɛ̀ɛ gbɛ̀kaa. 53 Akũ à gɛ̀ɛ pìi kìpa à táaru biza fĩ̀fĩa à dà gbɛ̀wɛɛ kũ ò sↄ̀ mira ũ gũn, odi gbɛ̃ke dan zikiro. 54 Gↄrↄ pì bi azuma zĩmɛ, kámmabogↄrↄ tɛn ká. 55 Nↄgbɛ̃ kũ ò tɛ́ Yesui bona Galilinↄn tɛ́ Yusufu pì kpɛ, ò mira pìi è lákũ à Yesu gɛ̀ɛ wùtɛ a gũn nà. 56 Akũ ò tà ò gɛ̀ɛ nísi gbĩ nna kũ ɛzɛ kũ àdi tó gɛ̀ vãro soru kɛ. Kámmabogↄrↄ zĩ ò kámma bò lákũ Luda dìtɛ nà.

Luke 24

1 Azumanɛnna zĩ kↄnkↄkↄnkↄ nↄgbɛ̃ pìnↄ bò ò gɛ̀ɛ mira pì kĩnaa kũ nísi gbĩ nna kũ ò a soru kɛ̀ɛo. 2 Ò lè ò gbɛ̀ɛ gò mira lɛ́a. 3 Kũ ò gɛ̃̀, odi Dikiri Yesu gɛ̀ ero. 4 Ò kú bídi gũn, akũ gↄ̃gbɛ̃ gbɛ̃nↄn pla kenↄ bò ò sùḿma kũ pↄ́kasa kũ òtɛn tɛ́ kɛnↄo dana. 5 Vĩna ń kũ ò ń mìi nàtɛ, akũ gↄ̃gbɛ̃ pìnↄ pìńnɛ: À kɛ̀ dera átɛn gbɛ̃ bɛ̃nɛ wɛtɛ gɛ̀nↄ tɛ́ɛ? 6 À kú laro, à vù. À tó yã kũ à òárɛ gↄrↄ kũ à kú Galili dↄágu 7 à pì, séto ò Bisãsiri Nɛ́ kpá kifirinↄa ò a pá lía, a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ ani vu. 8 Akũ a yã pìi dↄ̀ńgu. 9 Bona mira kĩnaa, ò gɛ̀ɛ ò yã pì baaruu kpà zĩ̀ri gbɛ̃nↄn kuri awɛɛdonↄnɛ kũ gbɛ̃ kparanↄ. 10 Mariama Magadalɛni kũ Yoanao kũ Yamisi da Mariamao kũ nↄgbɛ̃ kpara kũ ò kú kũńwonↄ mɛ́ ò yã pìi ò zĩ̀rii pìnↄnɛ. 11 Akũ nↄgbɛ̃ pìnↄ yã pìi kɛ̀ńnɛ lán fàai yã bà, odi síro. 12 Akũ Pita fùtɛ à bàa sì à gɛ̀ɛ mira pì kĩnaa. Kũ à wɛ́ kpàtɛ mira pìn, adi pↄ́ke ero, sé táaru bizanↄ, akũ à ɛ̀ra à tà laasun gũn, yã pì a kũ̀ gbãna. 13 Gↄrↄ dokↄ̃nↄ pì zĩ Yesu ìba gbɛ̃nↄn pla kenↄ tɛn gɛ́ lakutu kũ òdi pi Ɛmausi. À zã̀ kũ Yurusalɛmuo lán kiloo kuri awɛɛdo bà. 14 Òtɛn yã kũ à kɛ̀ pínki fàai bokↄ̃nɛ, 15 akũ gↄrↄ kũ òtɛni a fàai bo òtɛni a laasun lɛ́, Yesu ń lé zɛ́n, akũ òtɛn táa o lɛɛlɛ. 16 Akũ ń wɛ́ sìsi odi a dↄ̃ro. 17 Akũ à ń lá à pì: Bↄ́ yãn á tɛ́ átɛn o kũ kↄ̃oo? Akũ ò zɛ̀ ń ãn sisina. 18 Ń gbɛ̃ do kũ òdi pinɛ Keleopa wèa à pì: Mↄkↄ̃n nibↄↄmɛ n ũ ndo Yurusalɛmu gwɛɛ, kũ ńdi yã kũ à kɛ̀ gↄrↄ pla dia dↄ̃roo? 19 Akũ à ń lá à pì: Yã kpatemɛɛ? Ò wèa ò pì: Yesu Nazɛra yãmɛ. Annabi zↄ̃kↄ̃ↄmɛ. Gbɛ̃ sĩnda pínki dↄ̃ kũ a yãkɛna kũ a yã'onaao bò Luda kĩnaamɛ. 20 Akũ sa'orikinↄ kũ ó gbãnadenↄ dake kpàḿma, de ò ga yãkpatɛ kɛnɛ yãi, akũ ò a pà lía ò a dɛ̀. 21 Ókↄ̃nↄ sↄ̃, daken ótɛn da ani Isarailanↄ mì sí. Abire gbɛra yã pì kɛna gↄrↄ aakↄ̃den gbãra. 22 Akũ yã kũ ó nↄgbɛ̃ kenↄ òo bò ó sarɛ. Kũ ò gɛ̀ɛ a mira kĩnaa kↄnkↄala káakukaaku, 23 odi a gɛ̀ lero. Ò sù ò pì malaikanↄ bò ò sùḿma ò pìńnɛ à kú wɛ̃̀ndiio. 24 Akũ ó gbɛ̃kenↄ gɛ̀ɛ ò mira pìi gwà, ò è lákũ nↄgbɛ̃ pìnↄ òńnɛ nà, à kú gwero. 25 Akũ Yesu pìńnɛ: Laasunsaridenↄ, adì yã kũ annabinↄ ò sí likalikaro. 26 Luda dí ditɛ Arumasihu wɛ́tãmma le lán dí bà gbasa à gɛ̃ a gakuri gũnloo? 27 Naana zaa Musa takadaa ari à gɛ̀ɛ pɛ́ annabinↄ pↄ́a pínki, Yesu yã kũ à kɛ̃na Luda yãn a musu bↄ̀kↄtɛńnɛ pínki. 28 Kũ ò kà kãni kũ lakutu kũ òtɛn gɛ́nwo, Yesu kɛ̀ lákũ áni gɛ̃ zɛ́la bà. 29 Akũ ò a kũ̀kũ ò pì: Ǹ gↄ̃ kũoo la. Ɔkↄsi kɛ̀, gu tɛn si. Akũ à gɛ̃̀ ↄnn à gↄ̃̀ kũńwo. 30 Gↄrↄ kũ àtɛn pↄ́ ble kũńwo, akũ à burodii sɛ̀ à arubarikaa dàn, akũ à lìkↄ̃rɛ à kpàḿma. 31 Akũ ń wɛ́ kɛ̃̀ ò a dↄ̃̀ sà, akũ ò kùrai. 32 Akũ ò òkↄ̃nɛ: Kũ àtɛn yã owɛrɛ zɛ́n àtɛn Luda yã bↄkↄtɛwɛrɛ, ó nɛ̀sɛɛ gũn tɛn puroo? 33 Akũ ò fùtɛ gwe gↄ̃̀nↄ ò ɛ̀ra ò gɛ̀ɛ Yurusalɛmu. Ò a zĩ̀ri gbɛ̃nↄn kuri awɛɛdonↄ è kakarana gwe kũ gbɛ̃ kũ ò nàḿmanↄo 34 òtɛn pi: Dikiri vù yãpuramɛ, à a zĩda mↄ̀ Simↄnɛ. 35 Akũ gbɛ̃nↄn pla pìnↄ zɛ́ gũn yã bàbańnɛ kũ deran ò a dↄ̃̀ nà burodi likↄ̃rɛnaa gũnwo. 36 Kũ òtɛn yã pì o lɛ, kãnto ò a è zɛna ń tɛ́, akũ à pìńnɛ: Àgↄ̃ kú kũ aafiaao! 37 Akũ swɛ̃̀ɛ kɛ̃̀ńgu ò kɛ̀ gìri, òtɛn da gyãwãnden ò è. 38 Akũ à pìńnɛ: À kɛ̀ dera á nɛ̀sɛɛ fùtɛɛ? À kɛ̀ dera á kú kũ nɛ̀sɛ plaoo? 39 À ma ↄnↄ kũ ma gbánↄ gwa, kũ makũmɛ. À ↄ nama à gwa. Gyãwãnde dìgↄ̃ mɛ̀ kũ wáo vĩ lákũ á èma nàro. 40 Kũ à ò lɛ, akũ à a ↄnↄ kũ a gbánↄ mↄ̀ńnɛ. 41 Pↄnna gũn odi we kãaoro, kũ à bò ń sarɛ yãi. Akũ à ń lá à pì: Pↄ́ble ke kun yá? 42 Akũ ò kpↄ̀ kpátɛana kↄ̃̀nↄↄ kpàa, 43 akũ à sì à sò ń wára. 44 Akũ à pìńnɛ: Yã kũ ma òárɛ gↄrↄ kũ má kú kãáo mɛ́ à kɛ̀. Ma pì séto yã kũ ò ò ma musu Musa doka takadan kũ annabinↄ takadao kũ Zabura takadao papa pínki. 45 Akũ à ń nɛ̀sɛɛ wɛ̃̀ńnɛ de ò yã kũ à kú takada pìnↄ gũn dↄ̀rↄ dↄ̃. 46 À pìńnɛ: Ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì Arumasihu ni wɛ́tãmma e, a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ ani futɛ bona gan, 47 oni waazi kɛ buri sĩnda pínkinɛ kũ a tↄ́o naana zaa Yurusalɛmu, de ò nɛ̀sɛ litɛ ń durunnanↄ kɛ̃ḿma. 48 Ákↄ̃nↄ yã pì sèedadenↄ ũ. 49 Makũ sↄ̃, mani gba kũ ma De a lɛ́ sɛ̀ kpãzãárɛ. Àgↄ̃ kú wɛ̃tɛ gũn la ari gbãna bo ludambɛ à daála. 50 Kũ Yesu bò kũńwo wɛ̃tɛ kpɛ ari Bɛtani sarɛ, akũ à a ↄnↄ sɛ̀ lei à arubarikaa dàńgu. 51 Kũ àtɛn arubarika dańgu lɛ, akũ à kɛ̃̀ḿma, Luda a sɛ̀ à tà kãao a kĩnaa. 52 Akũ ò donyĩ kɛ̀nɛ ò ɛ̀ra ò tà Yurusalɛmu kũ pↄnna zↄ̃kↄ̃ↄo. 53 Òdigↄ̃ kú Luda ↄnn gↄrↄ sĩnda pínki ògↄ̃ Luda sáabu kpá.

John 1

1 Zaa káaku Yã kun, Yã pì kú kũ Ludao, Yã pìimɛ Luda ũ. 2 À kú kũ Ludao zaa káaku. 3 Luda pↄ́ sĩnda pínki kɛ̀ a gãimɛ, pↄ́ke kun kũ à kɛ̀ a sariro. 4 A gũnn wɛ̃̀ndi kún, akũ wɛ̃̀ndii pì de gupura ũ gbɛ̃nↄnɛ. 5 Gupura pìi dì pu gusiran, akũ gusira pì ni le à daalaro. 6 Luda gbɛ̃ke zĩ̀ a tↄ́n Yahaya. 7 À sù gupura pìi sèedade ũmɛ, à gupura pì yã ò gbɛ̃nↄnɛ, de baadi a náani kɛ a gãi. 8 Àkũmɛ gupura pì ũro, à sù gupura pìi sèedade ũmɛ. 9 Gupura yãpurade kũ àdi gu pu gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ mɛ́ àtɛn su andunia gũn. 10 Yã pì kú andunia gũn. Bee kũ Luda andunia kɛ̀ a gãi, andunia dí a dↄ̃ro. 11 À sù a bɛa, akũ a gbɛ̃nↄ dí a síro. 12 Gbɛ̃ kũ ò zɛ̀ kãao ò a náani kɛ̀nↄ sↄ̃, à ń gbá zɛ́ ò gↄ̃̀ Luda nɛ́nↄ ũ. 13 Ń inaa pì dí bo gbɛ̃ke aru gũnlo, adi bo mɛ̀futɛna ke gↄ̃gbɛ̃ pↄyeina kĩnaaro, Luda mɛ́ à ń í. 14 Yã pìi gↄ̃̀ bisãsiri ũ, à gↄrↄ pla kɛ̀ kũoo, akũ o a gakuri è, De Luda Nɛ́ mɛ̀n do légelege gakurimɛ, a gbɛ̃kɛ kũ yãpurao pɛkɛrɛana. 15 Yahaya a sèedaa kɛ̀ à pũ̀tã à pì: Gbɛ̃ kũ ma a yã òon dí, ma pì gbɛ̃ kũ àtɛn su ma gbɛra demala kũ à kun ma ã yãi. 16 Gbɛ̃kɛ pɛkɛrɛanaa gũn à gbɛ̃kɛ kɛ̀ ó baadinɛ, akũ o arubarikaa lè didikↄ̃ana. 17 Luda a doka kpàwá Musa gãi, à gbɛ̃kɛ kũ yãpurao kɛ̀wɛrɛ Yesu Kirisi gãimɛ. 18 Gbɛ̃ke dí wɛ́ si Ludalɛ zikiro. Luda Nɛ́ mɛ̀n do légelege kũ à kú a De kuru pì mɛ́ à tò ò a dↄ̃. 19 Yuda gbãnade kũ ò kú Yurusalɛmunↄ sa'ori kenↄ kũ Levi buri kenↄ zĩ̀ Yahayaa, akũ ò a là ò pì: Dímɛ n ũu? Yã kũ à òńnɛn dí. 20 À òńnɛ súsu, adi yãke utɛńnɛro à pì: Arumasihun ma ũro. 21 Akũ ò a là ò pì: Dímɛ n ũ sɛ́ɛ? Iliasumɛn ũ yá? À wèḿma à pì: Oi! Akũ ò ɛ̀ra ò a là dↄ: Annabi zↄ̃kↄ̃ↄmɛ n ũ yá? À wèḿma à pì: Oi! 22 Akũ ò pìnɛ dↄ: Dimɛ n ũ sↄ̃ↄ? Ǹ owɛrɛ de ò gɛ́ ò o gbɛ̃ kũ ò ó zĩnↄnɛ. Deran ntɛn o nà n zĩda yã musuu? 23 Akũ à pì lákũ annabi Isaya ò nà: Gbɛ̃ kũ a kòto dↄ gbárannammɛ ma ũ, kũ àtɛn pi ò zɛ́ poro Dikirinɛ. 24 Gbɛ̃ kũ ò ń zĩ pìnↄ sↄ̃, ò bò Farisinↄ kĩnaamɛ. 25 Akũ ò a là ò pì: Zaakũ Arumasihumɛ n ũro ke Iliasu ke annabi zↄ̃kↄ̃ↄ, bↄ́yãi ntɛni gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛɛ? 26 Yahaya wèḿma à pì: Madì gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ, ama gbɛ̃ke kú á tɛ́, á a dↄ̃ro. 27 Àkũ mɛ́ ani su ma gbɛra, mádi ká mà a kyate bobonɛro. 28 Yã pìnↄ kɛ̀ Bɛtani kũ à kú Yoda bara diremɛ, gu kũ Yahaya tɛn gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛn. 29 Kũ gu dↄ̀, Yahaya Yesu è àtɛn su a kĩnaa, akũ à pì: Sãnɛ Bↄ̀rↄ kũ Luda kpà à andunia durunna gon dí. 30 Gbɛ̃ pì yãn ma ò yã ma pì, gbɛ̃ kũ àtɛn su ma gbɛra demala, kũ à kun ma ã yãi. 31 Má a dↄ̃ yãro, ama ma su, matɛn gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ de Isarailanↄ a dↄ̃ yãimɛ. 32 Yahaya a sèedaa kɛ̀ à pì: Ma è Luda Nini bò ludambɛ lán potɛ̃nɛ bà, à sù à zↄ̃̀a. 33 Mádi a dↄ̃ yãro. Kũ Luda ma zĩ gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ, à pìmɛnɛ gbɛ̃ kũ ma è a Nini sù à kìpaa, àkũ mɛ́ ani gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ kũ Nini pìio. 34 Ma abirekũ è, akũ ma a sèedaa kɛ̀ kũ àkũmɛ Luda Nɛ́ ũ. 35 Kũ gu dↄ̀, Yahaya ɛ̀ra à kú gwe dↄ kũ a ìba gbɛ̃nↄn planↄ. 36 Kũ à Yesu è àtɛn gɛ̃tɛ, à pì: Sãnɛ Bↄ̀rↄ kũ Luda kpàan gwe! 37 Kũ ìba gbɛ̃nↄn pla pìnↄ yã pìi mà, ò bò ò tɛ̀ Yesui. 38 Yesu lìtɛ à è ò tɛ́ai, akũ à ń lá à pì: Bↄ́n á yeii? Ò pìnɛ: N bɛ kú mámɛɛ, Rabi? Tↄ́ pìi pì Dannɛri. 39 À wèḿma à pì: À mↄ́ à gwa. Akũ ò gɛ̀ɛ ò gu kũ à kun è, akũ ò gↄ̃̀ kãao zĩ birea. Ɔkↄsi mↄ̀ siikↄ̃ taka bà. 40 Gbɛ̃nↄn pla kũ ò Yahaya yã mà ò bò ò tɛ́ Yesui pìnↄ, ń gbɛ̃ do bi Simↄ Pita dakũna Andurumɛ. 41 À gɛ̀ɛ à a vĩ̀ni Simↄ lè gĩa, akũ à pìnɛ: O Arumasihu è. Tↄ́ pìin òdi pi dↄ Kirisi. 42 Akũ à gɛ̀ɛ kãao Yesu pì kĩnaa. Yesu a gwà tíii à pì: Yuhana nɛ́ Simↄmɛ n ũ. Oni pinnɛ sà Pitamɛ. Tↄ́ pìi pì gbɛ̀ɛ. 43 Kũ gu dↄ̀, Yesu ye à tá Galili bùsun, akũ à dà Filipilɛ à pìnɛ: Ǹ tɛ́mai. 44 Filipi pì bi Anduru kũ Pitao bɛ wɛ̃tɛ Bɛtɛsaida gbɛ̃mɛ. 45 Akũ Filipi gɛ̀ɛ à Natanaɛli lè à pì: Gbɛ̃ kũ Musa a yã ò a doka gũn, akũsↄ̃ annabinↄ a yã ò dↄ, o a lè. Yusufu nɛ́ Yesumɛ. Nazɛra gbɛ̃mɛ. 46 Natanaɛli pìnɛ: Gbɛ̃ mana ni bo Nazɛra yá? Filipi pìnɛ: Ǹ mↄ́ ǹ gwa. 47 Kũ Yesu Natanaɛli è àtɛn su a kĩnaa, à a yã ò à pì: Isaraila yãpuraden dí, a nɛ̀sɛɛ manafiki vĩro. 48 Akũ Natanaɛli pìnɛ: Ń ma dↄ̃ mámɛɛ? Akũ Yesu wèa à pì: Ari Filipi gↄ̃ gɛ́ n sísi, ma n e kaka lí gbáru. 49 Akũ Natanaɛli pìnɛ: Rabi, Luda Nɛ́mɛ n ũ, Isarailanↄ kínamɛ n ũ. 50 Yesu pìnɛ: Kũ ma ònnɛ ma n e kaka lí gbáru, akũ mɛ́ à tò n ma náani kɛ̀ yá? Ĩni yã zↄ̃kↄ̃ e de adikĩnala. 51 À ɛ̀ra à pìnɛ dↄ: Yãpuran matɛn oárɛ, áni ludambɛ e wɛ̃kↄ̃ana, Luda malaikanↄ nigↄ̃ didi Bisãsiri Nɛ́a ògↄ̃ kipaa.

John 2

1 A gↄrↄ aakↄ̃de zĩ òtɛn nↄ sɛ́ zaa Kana, Galili bùsun. Yesu da kú gwe, 2 akũ ò Yesu kũ a ìbanↄ sìsi nↄsɛ kĩnaa dↄ. 3 Kũ sèwɛ̃ kĩ̀a, Yesu da pìnɛ: ò sèwɛ̃ vĩ doro bi. 4 Akũ Yesu wèa à pì: Bↄ́yãi n ma le abireoo? A gↄrↄ dí kámɛnɛ kↄ̀ro. 5 Akũ a da pì zĩkɛrinↄnɛ: Lákũ ani oárɛ nà, à kɛ lɛ. 6 Gbɛ̀ orozãnↄn kú gwe mɛ̀n suddo Yudanↄ gbã̀bo'i kábↄnↄ ũ. A kenↄ dì í sí lita basiikↄ̃mɛ, a kenↄ sↄ̃ basuddo. 7 Akũ Yesu pì zĩkɛrinↄnɛ: À í káka orozã dínↄ pa. Akũ ò í kàka à pà yɛ́rɛrɛ. 8 Akũ à pìńnɛ: À tↄ́ à gɛ́o kↄ̃kↄ̃'orinↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄnɛ sa. Akũ ò tↄ̀ ò gɛ̀ɛonɛ. 9 Kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì í litɛna sèwɛ̃ ũ pì lɛ́ kɛ̀, adi dↄ̃ gu kũ à bònlo, ama zĩkɛri kũ ò í pìi tↄ̀nↄn dↄ̃. Akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì ebayao sìsi 10 à pìnɛ: Wɛ̃ nnan òdi kpáḿma gĩa. Gↄrↄ kũ wɛ̃ tɛn diḿman òdi su kũ a gɛbuo sà. Mↄkↄ̃n sↄ̃, n wɛ̃ nna tò kpɛkpɛ. 11 Yesu daboyã káakuden gwe, kũ à kɛ̀ zaa Kana, Galili bùsun. À tↄ́ bò, akũ a ìbanↄ a náani kɛ̀. 12 Abire gbɛra Yesu gɛ̀ɛ Kapɛnamu kũ a dao kũ a dakũnanↄ kũ a ìbanↄo, ama odi gↄrↄ pla kɛ gwero. 13 Kũ Yudanↄ Vĩnla dikpɛ kà kãni, akũ Yesu gɛ̀ɛ Yurusalɛmu. 14 À è òtɛn zùnↄ kũ sãnↄ kũ lukulukunↄ yía Luda ↄnn, ↄgↄlilinkɛrinↄn vutɛna gwe. 15 Akũ à bàflãa tã̀ à pɛ̀ḿma ò bↄtɛ kũ sãnↄ kũ zùnↄ pínki. À ↄgↄlilinkɛrii pìnↄ ↄgↄ fã̀kↄ̃a, à ń teburunↄ yĩ̀pa à kↄ̀tɛńnɛ. 16 Akũ à pì lukulukuyarii pìnↄnɛ: À pↄ́ pìnↄ sɛ́tɛ à boo pínki. Àsun ma De ↄn kɛ ɛtɛ ũro. 17 Akũ yã kũ à kɛ̃na Luda yãn díkĩna dↄ̀ a ìbanↄgu kũ à pì: N ↄn yã ma kũ gbãna manamana. 18 Akũ Yuda gbãnadenↄ a là ò pì: Daboyã kpaten ĩni kɛwɛrɛ de ò dↄ̃ kũ ń yã bire kɛna iko vĩi? 19 Yesu wèḿma à pì: À Luda kpɛ́ dí wí, mani ɛra mà futɛ gↄrↄ aakↄ̃ dagura. 20 Akũ gbãnade pìnↄ pìnɛ: Wɛ̃̀ bupla awɛɛsuddon ò kpɛ́ pìi bò, akũ mↄkↄ̃n ĩni futɛ gↄrↄ aakↄ̃ gũn yá? 21 Ama Luda kpɛ́ kũ à a yã òo pìi, a mɛ̀ yãn àtɛn o. 22 Kũ Yesu vù bona gan, yã kũ à òo pìi dↄ̀ a ìbanↄgu, akũ ò yã kũ à kɛ̃na Luda yãn sì kũ yã kũ Yesu òo pìio. 23 Kũ Yesu kú Yurusalɛmu Vĩnla dikpɛ zĩ ò a náani kɛ̀ dasi, kũ ò daboyã kũ à kɛ̀nↄ è yãi. 24 Yesu dí ń náani kɛro, zaakũ à baadi nɛ̀sɛ dↄ̃mɛ. 25 Adi kɛ séto gbɛ̃ke gbɛ̃ yã ònɛro, zaakũ à yã kũ à kú baadi nɛ̀sɛɛ gũn dↄ̃.

John 3

1 Farisi ke kun kũ òdi pinɛ Nikodɛmu. Yuda gbãnadenↄ domɛ. 2 À sù Yesu kĩnaa gwãani à pìnɛ: Rabi, ó dↄ̃ kũ mↄkↄ̃n dannɛri kũ à bò Luda kĩnaa ũ, zaakũ gbɛ̃ke ni fↄ̃ à daboyã kũ ndì kɛnↄ kɛro, sé Luda kú kãao. 3 Akũ Yesu pìnɛ: Yãpuran matɛn onnɛ, tó adi kɛ ò ɛ̀ra ò gbɛ̃ ì dↄ baasiro, ani fↄ̃ àgↄ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa dↄ̃ro. 4 Akũ Nikodɛmu Yesu là à pì: Oni gbɛ̃ kũ à zĩ kũ̀ i deramɛɛ? Ani ɛra à gɛ̃ a da nɛ̀sɛɛ gũn de à a i dↄn yá? 5 Akũ Yesu wèa à pì: Yãpuran matɛn onnɛ, tó adi kɛ ò gbɛ̃ ì kũ ío kũ Luda Ninio baasiro, ani fↄ̃ à gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũnlo. 6 Bisãsiri nɛ́'ina bi mɛ̀ yãmɛ, Luda Nini nɛ́'ina bi nini yãmɛ. 7 Ǹsun tó yã kũ ma ònnɛ bo n sarɛro, séde ò ɛra ò á i dↄ. 8 Ĩa dì káka gu kũ à yein. Ndì a kĩni ma, ń dↄ̃ gu kũ à bòn ke gu kũ àtɛn gɛ́nlo. Lɛn àdigↄ̃ de lɛ kũ gbɛ̃ kũ Luda Nini a ìio. 9 Akũ Nikodɛmu a là à pì: Yã bire ni sí kɛ yá? 10 Yesu wèa à pì: Mↄkↄ̃n Isarailanↄ yãdannɛri ina akũ ń abirekũ dↄ̃roo? 11 Yãpuran matɛn onnɛ, yã kũ ó dↄ̃n ótɛn o. Yã kũ o èe sèedaan ótɛn kpá, akũ átɛn gí ó yã síi. 12 Lákũ ma andunia yã òárɛ nà, akũ a gi síi, tó ma ludambɛ yã òárɛ, áni sí yá? 13 Gbɛ̃ke dí gɛ́ ludambɛ yãro, tó adi kɛ Bisãsiri Nɛ́ kũ à bò gwe baasiro. 14 Lákũ Musa mlɛ̃̀ɛ sɛ̀ à dↄ̀ musu gbárannan nà, lɛn oni Bisãsiri Nɛ́ sɛ́ ò dↄ musu lɛ, 15 de gbɛ̃ kũ àtɛni a náani kɛ gↄ̃ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro vĩ. 16 Zaakũ Luda ye anduniai à kɛ̀ zↄ̃kↄ̃, akũ à a Nɛ́ mɛ̀n do légelege kpà, de gbɛ̃ kũ àtɛni a náani kɛ sún garo, séde àgↄ̃ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro vĩ. 17 Luda dí a Nɛ́ zĩ andunia gũn de à yã vutɛ anduniaa yãinlo, de à andunia sura ba a gãi yãimɛ. 18 Yã ni vutɛ a náanikɛriiaro. Yã gĩnakɛ à vùtɛ a náanikɛrisaria kↄ̀, kũ adi Luda Nɛ́ mɛ̀n do légelege pì náani kɛro yãi. 19 Pↄ́ kũ à tò yã vùtɛ gbɛ̃nↄaan dí: Gupura sù andunia gũn, akũ gbɛ̃nↄ ye gusirai de gupura pìla, kũ ń yãkɛnanↄn vãni yãi. 20 Zaakũ yãvãnikɛri sĩnda pínki dì zã gupurammɛ, àdi su gupura kĩnaaro, de a yãkɛnanↄ sún bo gupuranlo yãi. 21 Gbɛ̃ kũ àdi zĩ kɛ yãpuraa, àkũ mɛ́ àdi su gupura kĩnaa, de ògↄ̃ dↄ̃ kũ kunna Luda gũnn à yã pìnↄ kɛ̀n. 22 Abire gbɛra Yesu gɛ̀ɛ Yudea bùsun kũ a ìbanↄ. À gↄrↄ pla kɛ̀ kũńwo gwe, àtɛn gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ. 23 Yahaya tɛn gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ se zaa Ainↄ, Salimu sarɛ, zaakũ í di gwe. Òdigↄ̃ su a kĩnaa, akũ àdi ń da'itɛ kɛ. 24 Zaakũ odi Yahaya da kpɛ́siran kↄ̀ro. 25 Gↄrↄ birea Yahaya ìba kenↄ nà ledikpakɛnaaa kũ Yuda gbãnade keo gbã̀bona yã musu. 26 Akũ ò nà Yahayai ò pì: Rabi, gbɛ̃ kũ à kú kũnwo yã Yoda bara dire, kũ n a yã òwɛrɛ mɛ́ àtɛn gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ tera, baadi tɛn gɛ́ a kĩnaa. 27 Yahaya pìńnɛ: Gbɛ̃ke dì fↄ̃ à pↄ́ke le à síro, tó adi kɛ Luda a gbà baasiro. 28 Ákↄ̃nↄ mɛ́ á ma sèedadenↄ ũ kũ ma pì makũmɛ Arumasihu ũro. Ma pì Luda ma zĩ mà donɛ arɛmɛ. 29 Nↄsɛri mɛ́ à nↄ vĩ. Nↄsɛri gbɛ̃nna sↄ̃ àdigↄ̃ zɛ a sarɛ àdi sã kpá a yãi, nↄsɛri kòtoo dì a pↄ kɛ nna. Lɛn sↄ̃ ma pↄnna kɛ̀ zↄ̃kↄ̃ lɛ. 30 Séde àpii gↄ̃ kara makũ sↄ̃ màgↄ̃ lago. 31 Gbɛ̃ kũ à bò musu de gbɛ̃ sĩnda pínkila. Gbɛ̃ kũ à bò zĩtɛ bi andunia gbɛ̃mɛ, andunia yãn àdi o. Gbɛ̃ kũ à bò ludambɛ sↄ̃ de gbɛ̃ sĩnda pínkila, 32 àdigↄ̃ pↄ́ kũ à è kũ yã kũ à màaoo sèeda kɛ, akũ gbɛ̃ke tɛni a yã síro. 33 Gbɛ̃ kũ à a yã sì zɛ̀o kũ Luda bi yãpurademɛ. 34 Gbɛ̃ kũ Luda a zĩ̀i pìi dì Luda yã o, zaakũ Luda a Nini kpàa papanamɛ. 35 De Luda ye a Nɛ́i, akũ à pↄ́ sĩnda pínki nànɛ a ↄĩ. 36 Gbɛ̃ kũ àtɛn Nɛ́ pì náani kɛ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro vĩ. Gbɛ̃ kũ àtɛn gí a yã mai ni wɛ̃̀ndii pì lero, Luda pↄfɛ̃ kpɛ́ kúamɛ.

John 4

1 Farisinↄ mà kũ Yesu tɛn gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ àtɛn ìbanↄ le de Yahayala. 2 Adi kɛ Yesu mɛ́ àdi ń da'itɛ kɛ a zĩdaro, a ìbanↄ mɛ́ òdi kɛ. 3 Kũ Yesu yã pìi mà, à fùtɛ Yudea à ɛ̀ra àtɛn tá Galili. 4 Kũ àtɛn gɛ́ sↄ̃, à kũ̀ à bↄtɛ Samaria bùsun. 5 Akũ à kà Samaria wɛ̃tɛ kũ òdi pi Sika. À zã̀ kũ zĩtɛ kũ Yakubu kpà a nɛ́ Yusufuaaoro. 6 Yakubu lↄ̀gↄ kú gwe. Yesu táa ò à kpàsa, akũ a vùtɛ lↄ̀gↄↄ pìi sarɛ. Ifãntɛ̃ kà mìdangura. 7 Samaria nↄgbɛ̃ ke sù í tↄ́, akũ Yesu pìnɛ: Ǹ ma gba í mà mi. 8 A ìbanↄ sↄ̃, ò gɛ̀ɛ pↄ́ble lú wɛ̃tɛ gũn. 9 Akũ nↄgbɛ̃ pìi pìnɛ: Yudamɛ n ũ, Samaria nↄgbɛ̃n ma ũ, akũ ntɛn í wɛ́ kɛmaa? Zaakũ Yudanↄ kũ Samariadenↄ yã dì kↄ̃ sɛ́ro. 10 Akũ Yesu pìnɛ: Tó ń gba kũ Luda dì dańnɛ dↄ̃ kũ gbɛ̃ kũ àtɛn í wɛ́ kɛmmao, de mↄkↄ̃mmɛ ĩni wɛ́ kɛa à n gba í wɛ̃̀ndide. 11 Nↄgbɛ̃ pìi pìnɛ: Baa, ń guga vĩro. Lↄ̀gↄ dí sↄ̃ a wɛ̀ɛ lòkoto. Ĩni í wɛ̃̀ndide pì le mámɛɛ? 12 Ń de ó dizi káaku Yakubula gwɛɛ? Àkũ mɛ́ à lↄ̀gↄↄ pìi tòwɛrɛ. Àpi a í mì kũ a nɛ́nↄ kũ a pↄ́kãdenↄ. 13 Akũ Yesu pìnɛ: Gbɛ̃ kũ à í díkĩna mì, ími ni ɛra à a dɛmɛ dↄ. 14 Gbɛ̃ kũ ani í kũ mani kpáa mi sↄ̃, ími ni a dɛ ziki doro. Zaakũ í kũ mani kpáa ni gↄ̃ a nɛ̀sɛɛ gũn ísɛ̃boki í kũ ani bↄtɛnɛ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro ũmɛ. 15 Akũ nↄgbɛ̃ pìi pìnɛ: Baa, ǹ ma gba í pìi, de ími sún ma dɛ mà su í tↄ́ la doro. 16 Yesu pìnɛ: Ǹ gɛ́ n zã sísi à su lɛɛlɛ. 17 Nↄgbɛ̃ pìi wèa à pì: Má gↄ̃ vĩro. Akũ Yesu pìnɛ: Kũ n pì, ń gↄ̃ vĩro, n yã ò a zɛ́amɛ. 18 N zã kɛ̀ lɛu sↄↄro, akũ gↄ̃gbɛ̃ kũ ń kú kãao tera bi n zãnlo. N yãpura ò. 19 Akũ nↄgbɛ̃ pìi pìnɛ: Baa, má dↄ̃̀ sà kũ annabiimɛ n ũ. 20 Ó dizinↄ donyĩ kɛ̀ Ludanɛ kpi dí musu, ákↄ̃nↄ sↄ̃ adì pi Yurusalɛmu mɛ́ à gu kũ ò donyĩ kɛnnɛ ũ. 21 Yesu pìnɛ: Nↄgbɛ̃, ǹ ma yã sí. Gↄrↄke tɛn su kũ áni donyĩ kɛ De Ludanɛ kpi dí musu ke Yurusalɛmu doro. 22 Ákↄ̃nↄ, adì donyĩ kɛ Ludanɛ, ama á a dↄ̃ro, ókↄ̃nↄ sↄ̃, odì donyĩ kɛnɛ, akũsↄ̃ ó a dↄ̃, zaakũ surabanaa dì bo ókↄ̃nↄ Yudanↄ kĩnaamɛ. 23 Gↄrↄ tɛn su à kà kↄ̀, kũ donyĩri yãpuradenↄ ni donyĩ kɛ De Ludanɛ kũ yãpurao kũ a Nini gbãnao. Gbɛ̃ bire takanↄn De Luda tɛn wɛtɛ ò donyĩ kɛarɛ. 24 Luda bi ninimɛ, séde gbɛ̃ kũ òdi donyĩ kɛnɛnↄ donyĩ kɛnɛ kũ yãpurao kũ a Nini gbãnao. 25 Akũ nↄgbɛ̃ pìi pìnɛ: Má dↄ̃ kũ Arumasihu kũ òdi pinɛ Kirisi ni su. Tó à sù, ani yã sĩnda pínki bↄkↄtɛwɛrɛ. 26 Akũ Yesu pìnɛ: Makũ kũ matɛn yã onnɛ, makũmɛ a ũ. 27 Gↄrↄ birea Yesu ìbanↄ sù, ò a lè àtɛn yã o kũ nↄgbɛ̃o. À bò ń sarɛ, ama ń gbɛ̃ke dí a la bↄ́n à yeiro ke bↄ́yãi àtɛn yã o kũ nↄgbɛ̃ pìioro. 28 Akũ nↄgbɛ̃ pì a lo tò gwe, à gɛ̃̀ wɛ̃tɛ gũn à pì gbɛ̃nↄnɛ: 29 À mↄ́ à gↄ̃gbɛ̃ ke gwa. À yã kũ ma kɛ̀nↄ òmɛnɛ pínki. Ke Arumasihu pìimɛ gwɛɛ? 30 Akũ ò bↄ̀tɛ wɛ̃tɛ gũn òtɛn gɛ́ Yesu kĩnaa. 31 Gↄrↄ birea sↄ̃ Yesu ìbanↄ pìnɛ: Rabi, ĩni pↄ́ bleroo? 32 Akũ à pìńnɛ: Má pↄ́ble ke vĩ kũ á dↄ̃ro. 33 Akũ a ìbanↄ kↄ̃ làla ò pì: Gbɛ̃ke sùnɛ kũ pↄ́bleon yá? 34 Akũ Yesu pìńnɛ: Ma pↄ́blen gbɛ̃ kũ à ma zĩ pↄyenyĩnakɛna ũ ari mà zĩ kũ à dàmɛnɛ mì dɛ. 35 Ákↄ̃nↄ adì pi mↄ siikↄ̃ mɛ́ à gↄ̃̀ kũ pↄ́kɛ̃gↄrↄ ni ká. Matɛn oárɛ, à wɛ́ sɛ́ à buranↄ gwa, zaakũ pↄ́nↄ mà ò kà kɛ̃na. 36 Pↄ́kɛ̃ri tɛni a láada le kↄ̀, àtɛn gbɛ̃nↄ kakara wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro pↄ́ ũ, de pↄ́tↄ̃ri kũ pↄ́kɛ̃riio pↄnna kɛ lɛɛlɛ. 37 Zaakũ yã díkĩna bi yãpuramɛ: Gbɛ̃ke mɛ́ àdi pↄ́ tↄ̃, gbɛ̃ke kɛ̃. 38 Ma á zĩ pↄ́ kɛ̃ gu kũ ádi zĩ kɛnlo. Gbɛ̃ pãndenↄ mɛ́ ò zĩ kɛ̀ gwe, akũ átɛni ń zĩ àre ble. 39 Samaria gbɛ̃ kũ ò kú wɛ̃tɛ pìi gũnnↄ Yesu náani kɛ̀ dasi yã kũ nↄgbɛ̃ pìi òńnɛ yãi, kũ à pì à yã kũ a kɛ̀nↄ òarɛ pínki. 40 Abire yãi kũ ò kà Yesu kĩnaa, ò wɛ́ kɛ̀a à gↄ̃ kũńwo, akũ à kɛ̀ kũńwo gↄrↄ pla. 41 Kũ Yesu yã òńnɛ, gbɛ̃ pãndenↄ a náani kɛ̀ dasidasi. 42 Akũ ò pì nↄgbɛ̃ pìinɛ: Adi kɛ yã kũ n òwɛrɛ yãin o a náani kɛ̀ adoro. O a yã mà ó zĩdamɛ, akũ o dↄ̃̀ sà kũ andunia Surabariin a ũ yãpura. 43 Kũ à gↄrↄ pla kɛ̀ kũńwo, a gbɛran à tà Galili, 44 zaakũ à pì annabi dìgↄ̃ bɛ̀ɛrɛ vĩ a zĩda bùsunlo. 45 Kũ à kà Galili, Galilidenↄ gbãnakɛ kpài, zaakũ ò gɛ̀ɛ ò Vĩnla dikpɛ Yurusalɛmumɛ, akũ ò yã kũ à kɛ̀ dikpɛ pì zĩnↄ è pínki. 46 Akũ Yesu ɛ̀ra à gɛ̀ɛ Kana, gu kũ à í lìtɛ sèwɛ̃ ũ. Bùsu gbãnade ke kú gwe, a nɛ́gↄ̃gbɛ̃ tɛn gyã kɛ zaa Kapɛnamu. 47 Kũ à mà Yesu bò Yudea à sù Galili, akũ à gɛ̀ɛ a kĩnaa à wɛ́ kɛ̀a à gɛ́ a nɛ́ werekↄ̃a, zaakũ a kú ga lɛ́i. 48 Akũ Yesu pìnɛ: Tó adi kɛ a daboyãnↄ kũ yãbonsarɛnↄ è baasiro, áni ma náani kɛro. 49 Akũ gbãnade pìi pìnɛ: Baa, ǹ mↄ́ ari ma nɛ́ kpɛ́ à ga. 50 Yesu pìnɛ: Ǹ tá bɛ. N nɛ́ ni garo. Gↄ̃gbɛ̃ pì yã kũ Yesu ònɛɛ sì, akũ à dà zɛ́n. 51 Gↄrↄ kũ à tɛ́ zɛ́n, à dàkarɛ kũ a zĩ̀rinↄ, akũ ò pìnɛ a nɛ́ kun. 52 Akũ à ń lá à pì: Gↄrↄ kpate takan à kɛ̀ sã̀naa? Akũ ò pìnɛ: Gĩa fãnantɛ̃ mↄ̀ do zakan mɛ̀wãna pìi kɛ̃̀a. 53 Akũ de pìi dↄ̃̀ kũ gↄrↄ kũ Yesu òarɛ kũ a nɛ́ ni garon gwe. Akũ ò a náani kɛ̀, àpii kũ a bedenↄ ń pínki. 54 Sèeda plade kũ Yesu kɛ̀ bona Yudea suna Galilin gwe.

John 5

1 Abire gbɛra Yudanↄ dikpɛ ke kà, akũ Yesu ɛ̀ra à gɛ̀ɛ Yurusalɛmu. 2 Íkpaki kú gwe Sã Gɛ̃ki sarɛ, kũ òdi pi Bɛtɛsɛda kũ Eberu yão. Íkpaki pì kámmaboki vĩ lɛu sↄↄro, 3 gyãrenↄ dìgↄ̃ wútɛnan dasidasi, vĩ̀nanↄ kũ ɛrɛnↄ kũ gbɛ̃ kũ ń mɛ̀gu fɛ̃fɛ̃nanↄ. 4 - 5 Gↄ̃gbɛ̃ ke kú gwe àtɛn gyã kɛ à kà wɛ̃̀ bupla plansari. 6 Kũ Yesu a è wútɛna gwe, à dↄ̃̀ kũ àtɛn gyã kɛ a gìi kɛ̀ manamana, akũ à pìnɛ: Ń ye ǹgↄ̃ aafia yá? 7 Akũ gyãre pìi wèa à pì: Mare, má gbɛ̃ke vĩ à ma da í gũn gↄrↄ kũ à yĩ̀gãro. Tó matɛn gɛ́ gɛ̃n, gbɛ̃ pãnde dì gĩnakɛ à gɛ̃ ma ãmɛ. 8 Yesu pìnɛ: Ǹ futɛ ǹ zɛ, ǹ n pɛ̀ sɛ́ ǹ táa o. 9 Gwe gↄ̃̀nↄ gↄ̃gbɛ̃ pìi aafiaa lè. À a pɛ̀ɛ sɛ̀ à táa ò. Gↄrↄ pì bi kámmabogↄrↄ zĩmɛ, 10 akũ Yuda gbãnadenↄ pì gↄ̃gbɛ̃ kũ à wèrekↄ̃a pìinɛ: Kámmabogↄrↄ zĩn gbãra. À zɛ́ vĩ ǹgↄ̃ n pɛ̀ sɛnaro. 11 À wèḿma à pì: Gbɛ̃ kũ à ma gba aafia mɛ́ à òmɛnɛ mà a pɛ̀ sɛ́ mà táa o. 12 Akũ ò a là ò pì: Dí mɛ́ à pìnnɛ ǹ n pɛ̀ sɛ́ ǹ táa oo? 13 Gbɛ̃ kũ à wèrekↄ̃aa pì dↄ̃ tó dínlo, zaakũ Yesu gɛ̃̀tɛ pari kũ ò kú gwenↄ tɛ́mɛ. 14 Abire gbɛra Yesu a lè Luda ↄnn, akũ à pìnɛ: Ǹ ma, n aafiaa lè. Ǹsun durunna kɛ doro, de yã kũ à vãni de abirekũla sún n le doro yãi. 15 Akũ gↄ̃gbɛ̃ pìi gɛ̀ɛ à ò Yuda gbãnadenↄnɛ kũ Yesu mɛ́ à tò a aafiaa lè. 16 Akũ gbãnade pìnↄ wɛ́ tã̀ Yesua, kũ àdi yã bire takanↄ kɛ kámmabogↄrↄ zĩ yãi. 17 Akũ Yesu wèḿma à pì: Ma De dìgↄ̃ zĩ kɛ kámmabonaa sarimɛ, lɛn matɛn kɛ lɛ se. 18 Yã bire yãi gbãnade pìnↄ tɛn Yesu wɛtɛ ò a dɛ de káakula. Adi kɛ kũ àdi kámmabogↄrↄ zĩ yã daro ado yãnlo, kũ àdi pi Ludamɛ a De ũ, àtɛn sára kpá kũ Ludao yãimɛ. 19 Yesu ɛ̀ra à wèḿma à pì: Yãpuran matɛn oárɛ, Luda Nɛ́ dì fↄ̃ à yãke kɛ kũ a zĩda gbãnaoro, sé yã kũ à è a De tɛn kɛ baasiro, zaakũ yã kũ a De dì kɛ pínki, àkũmɛ a Nɛ́ pìi dì kɛ se. 20 Zaakũ De Luda ye a Nɛ́i, àdi yã kũ àdi kɛ pínki mↄnɛ. Ani yã kũ a zↄ̃kↄ̃ de abirekũla mↄnɛ, ani bo á sarɛ. 21 Lákũ De Luda dì gɛ̀nↄ vu à wɛ̃̀ndi kpáḿma nà, lɛn a Nɛ́ dì wɛ̃̀ndi kpá gbɛ̃ kũ à yeinↄa lɛ. 22 De Luda dì yãkpatɛ kɛ kũ gbɛ̃keoro, à yãkpatɛkɛna gbãna pínki kpà a Nɛ́a, 23 de baadi bɛ̀ɛrɛ li a Nɛ́nɛ, lákũ òdi li De Ludanɛ nà. Gbɛ̃ kũ àtɛn bɛ̀ɛrɛ li Luda Nɛ́nɛro, ade tɛn bɛ̀ɛrɛ li a De kũ à a zĩ̀inɛro. 24 Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ àtɛni ma yã ma, akũsↄ̃ àtɛn gbɛ̃ kũ à ma zĩ náani kɛ, ade wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro vĩ. Yã ni vutɛaro, ade bò gan à gɛ̃̀ wɛ̃̀ndii gũmmɛ. 25 Yãpuran matɛn oárɛ, gↄrↄke tɛn su à kà kↄ̀, kũ gɛ̀nↄ ni Luda Nɛ́ kòto ma, ń gbɛ̃ kũ ò mànↄ ni vu. 26 Lákũ De Luda wɛ̃̀ndikpammana gbãna vĩ nà, lɛn à wɛ̃̀ndikpammana gbãna kpà a Nɛ́a lɛ dↄ. 27 À yãkpatɛkɛna gbãna kpàa dↄ, kũ à de Bisãsiri Nɛ́ ũ yãi. 28 Àsun tó abirekũ bo á sarɛro, zaakũ gↄrↄke tɛn su kũ gɛ̀ kũ ò kú mira gũnnↄ ni a kòto ma 29 ò bↄtɛ ń pínki. Yãmanakɛrinↄ ni vu ò gɛ̃ wɛ̃̀ndii gũn, yãvãnikɛrinↄ sↄ̃ yãvutɛmmanaa gũn. 30 Madì fↄ̃ mà yãke kɛ kũ ma zĩda gbãnaoro. Madì yãkpatɛ kɛ lákũ à òmɛnɛ nàmɛ, madì yãkpatɛ kɛ a zɛ́a, zaakũ madì ma zĩda pↄyeina wɛtɛro, sé gbɛ̃ kũ à ma zĩ pì pↄ́. 31 Tó má de ma zĩda sèedade ũ, de ma yã náani vĩro. 32 Sèedade pãnde kun kũ àdi ma yã o, má dↄ̃ kũ ma yã kũ àdi o náani vĩ. 33 Bee ákↄ̃nↄ, a gbɛ̃nↄ zĩ̀ Yahayaa, akũ à yãpura òárɛ. 34 Mádi mɛ̀ kpá bisãsiri sèedakɛnaaaro, matɛni abirekũ oárɛ de à le à bo zia yãimɛ. 35 Yahaya de lán fitila kũ à nana àtɛn gupura kũ bà, akũ a we à pↄnna kɛ̀ a gupurai gↄrↄ pla. 36 Yã kũ De Luda dàmɛnɛ mà kɛnↄ, kũ matɛn kɛ pìnↄ deárɛ sèeda ũ, kũ De Luda mɛ́ à ma zĩ. Ma sèedaa pì de Yahaya pↄ́la. 37 Ma De kũ à ma zĩ ma yã ò dↄ. Ádi a kòto ma zikiro, ádi wɛ́ kɛ siikↄ̃ kãaoro, 38 a yã dí vutɛki le á swɛ̃̀ɛ gũnlo, kũ átɛn gbɛ̃ kũ à a zĩ̀ náani kɛro yãi. 39 Adì mɛ̀ kpá Luda yã kyókɛnaaa, zaakũ adìgↄ̃ da gwen áni wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro len. Ma yãn takada pì tɛn o sↄ̃, 40 ama átɛn gí su ma kĩnaai de à wɛ̃̀ndii pìi le. 41 Matɛn sáabu wɛtɛ bisãsiri kĩnaaro, 42 ama má á dↄ̃, má dↄ̃ kũ á ye Ludairo. 43 Ma su kũ ma De tↄ́o, akũ ádi ma síro. Tó gbɛ̃ pãnde sù kũ a zĩda tↄ́o, áni a sí. 44 Lákũ adì sáabu wɛtɛkↄ̃a nà, ama adì sáabu wɛtɛ Luda mɛ̀n do légelegea lɛro, áni kɛ dera à ma yã síi? 45 Àsungↄ̃ da makũ mɛ́ mani gɛ́ kũ á yão ma De kĩnaaro, Musa kũ á wɛ́ dↄi mɛ́ ani gɛ́ kũ á yão. 46 Tó a Musa yã sì, de a ma yã sì se, zaakũ ma yãn à kɛ̃̀ Luda yãn. 47 Kũ ádi yã kũ à kɛ̃̀ Luda yãnnↄ síro, áni kɛ dera à ma yã síi?

John 6

1 Abire gbɛra Yesu bikũ̀ Galili sɛ̀bɛ kũ òdi pi dↄ Tiberia bara. 2 Gbɛ̃nↄ gↄ̃ tɛ́i dasidasi, kũ ò a daboyãnↄ è deran àtɛn gyãrenↄ werekↄ̃ana yãi. 3 Akũ Yesu dìdi à vùtɛ sĩ̀sĩi musu kũ a ìbanↄ. 4 Yudanↄ Vĩnla dikpɛ kà kãni. 5 Kũ Yesu wɛ́ sɛ̀ musu, à è gbɛ̃nↄ tɛn su a kĩnaa dasidasi, akũ à Filipi là à pì: Mákpan óni pↄ́ble lún de gbɛ̃nↄ blee? 6 À abirekũ ò de à Filipi yↄ̃ à gwa yãimɛ, zaakũ à dↄ̃ lákũ áni kɛ nà. 7 Akũ Filipi wèa à pì: Andurufu ↄgↄ mɛ̀n wàa do burodii, bee tó ò ɛ̀'ɛ baadinɛ fítifiti, ani mↄ́ḿmaro. 8 A ìbanↄ do Anduru, Simↄ Pita dakũna pìnɛ: 9 Nɛ́gↄ̃gbɛ̃ ke kú la, à burodi araga vĩ mɛ̀n sↄↄro kũ kpↄ̀ fítinnanↄ mɛ̀n pla. Bↄ́n abirekũ ni kɛ pari díkĩnanↄnɛɛ? 10 Yesu pì: À gbɛ̃nↄ vutɛvutɛ. Sɛ̃̀la di gu pìn, akũ ò vùtɛvutɛ. Gↄ̃gbɛ̃nↄ kà gbɛ̃nↄn dúbu sↄↄro taka. 11 Yesu burodii pìnↄ sɛ̀ à arubarikaa dàn, akũ à kpàatɛtɛ gbɛ̃ kũ ò vutɛnaa pìnↄnɛ lákũ ò yei nà. Lɛn à kpↄ̀ↄ kpàḿma lɛ dↄ. 12 Kũ ò kã̀ ó pínki, à pì a ìbanↄnɛ: À a kpara kũ à gↄ̃̀ sɛ́tɛ pínki, de a ke sún kɛ pãro. 13 Akũ ò burodi mɛ̀n sↄↄro kũ ò sòo pì kpara kũ ò gↄ̃̀nↄ sɛ̀tɛ tãnko kuri awɛɛpla pà. 14 Kũ ò daboyã kũ Yesu kɛ̀ɛ pìi è ò pì: Gbɛ̃ pì bi annabi kũ àtɛn su andunia gũmmɛ yãpura. 15 Yesu dↄ̃̀ kũ ò ye ò su ò a kũ ò a ká kína ũ kũ gbãnaomɛ, akũ à gòńnɛ gwe à ɛ̀ra à dìdi sĩ̀sĩi musu ado. 16 Kũ ↄkↄsi kɛ̀, a ìbanↄ gɛ̀ɛ sɛ̀bɛɛ bara. 17 Akũ ò gɛ̃̀ gó'itɛ gũn, òtɛn bikũ sɛ̀bɛɛ pìi bara dire Kapɛnamu kpa. Gu gĩnakɛ à sì Yesu dí ká ń kĩnaa kↄ̀ro. 18 Zàga'ĩa gbãna kàka, akũ í tɛn futɛ. 19 Kũ a ìbanↄ gó lì ò kà kiloo sↄↄro ke suddo taka bà, akũ ò Yesu è àtɛn táa o íla, àtɛn na ń gói, akũ vĩna ń kũ. 20 Akũ à pìńnɛ: Makũmɛ, àsun tó vĩna á kũro. 21 Ò wènɛ à gɛ̃ gó gũn, akũ gó pìi kà gu kũ òtɛn gɛ́n gↄ̃̀nↄ. 22 Kũ gu dↄ̀ pari kpɛ́ zɛna sɛ̀bɛɛ bara dire. Ò dↄ̃ kũ gó'itɛ kú gwe yã mɛ̀n domɛ, Yesu sↄ̃ adi gɛ̃ gó pìi gũn kũ a ìbanↄro, ò tà ńtɛ̃nɛmɛ. 23 Kũ à kɛ̀ saa gó'itɛ pãndenↄ bò Tiberia, ò sù gu kũ kãni kũ gu kũ ò burodii sònwo, kũ Dikiri sáabu kpà à làka. 24 Kũ pari pìi è àpii ke a ìbanↄn kú gwe doro, ò gɛ̃̀ gó pìnↄ gũn ò gɛ̀ɛ a wɛtɛ Kapɛnamu. 25 Kũ ò a è sɛ̀bɛɛ bara gwe, ò pìnɛ: Rabi, n ka la bↄrɛɛ? 26 Yesu pìńnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ, átɛni ma wɛtɛ burodi kũ a sò a kã yãimɛ, adi kɛ daboyã kũ a ènↄ yãinlo. 27 Àsun zĩ kɛ pↄ́ble kũ àdi láka yãiro, sé pↄ́ble kũ àdi ń ká wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaroa. Bisãsiri Nɛ́ mɛ́ ani á gba pↄ́ble pìi, zaakũ àpiin De Luda a sèedaa kɛ̀a. 28 Akũ ò a là ò pì: Deran óni kɛ nà ò yã kũ Luda ye ò kɛ kɛɛ? 29 Yesu wèḿma à pì: Yã kũ Luda ye à kɛn dí: À gbɛ̃ kũ à a zĩ̀ náani kɛ. 30 Ò pìnɛ: Daboyã kpaten ĩni kɛwɛrɛ, de ò le ò n náani kɛɛ? Yã kpaten ĩni kɛɛ? 31 Ó dizinↄ mana blè gbárannan lákũ ò kɛ̃̀ Luda yãn nà ò pì: A pↄ́ble kũ à bò musu kpàḿma ò blè. 32 Akũ Yesu pìńnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ, adi kɛ Musa mɛ́ à pↄ́ble kũ à bò musu kpàáwaro. Ma De mɛ́ àdi pↄ́ble yãpurade kũ à bò musu kpááwa. 33 Pↄ́ble kũ Luda kpà pìin gbɛ̃ kũ à bò musu àdi wɛ̃̀ndi kpá anduniaa ũ. 34 Ò pìnɛ: Mare, ǹgↄ̃ pↄ́ble bire taka kpáwá gↄrↄ sĩnda pínki. 35 Akũ Yesu pìńnɛ: Makũmɛ pↄ́ble kũ àdi ń ká wɛ̃̀ndiia ũ. Nà ni gbɛ̃ kũ à sù ma kĩnaa dɛro, ími ni ma náanikɛri dɛ zikiro. 36 Bee kũ abireo lákũ ma òárɛ nà, bee kũ a ma e, ádi ma náani kɛro. 37 Gbɛ̃ kũ ma De kpàma ni su ma kĩnaa, mani pɛ́ gbɛ̃ kũ à sù ma kĩnaaa zikiro. 38 Adi kɛ ma zĩda pↄyenyĩna yãin ma bo musu ma suro, gbɛ̃ kũ à ma zĩ pↄ́mɛ. 39 Pↄ́ kũ gbɛ̃ kũ à ma zĩ pì yein dí: Màsun tó gbɛ̃ kũ à kpàmanↄ ke sãtɛro. À ye mà ń futɛ gↄrↄ kpɛde zĩ. 40 Zaakũ pↄ́ kũ ma De yein dí: Gbɛ̃ kũ à wɛ́ pɛ̀ a Nɛ́a, akũsↄ̃ àtɛni a náani kɛ gↄ̃ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro vĩ, má a vu gↄrↄ kpɛde zĩ. 41 Akũ Yuda gbãnadenↄ zuka kài, kũ à pì ákãamɛ pↄ́ble kũ à bò musu ũ yãi. 42 Ò pì: Gbɛ̃ pì bi Yesu Yusufu nɛ́nloo? Ó a de kũ a dao dↄ̃ bi! Akũ àtɛn pi a bo musumɛ. 43 Yesu pìńnɛ: Àsun zuka káro. 44 Gbɛ̃ke ni fↄ̃ à su ma kĩnaaro, tó adi kɛ ma De kũ à ma zĩ a sìsi baasiro, mani a futɛ gↄrↄ kpɛde zĩ. 45 À kɛ̃na annabinↄ takada gũn ò pì: Luda mɛ́ ani yã da baadinɛ. Gbɛ̃ kũ à De Luda yã mà, akũsↄ̃ à a yã dà, àkũ mɛ́ àdi su ma kĩnaa. 46 Adi kɛ gbɛ̃ke De Luda è kũ wɛ́onlo. Gbɛ̃ kũ à bò a kĩnaa mɛ́ à a è ado. 47 Yãpuran matɛn oárɛ, ma náanikɛrii wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro vĩ. 48 Makũmɛ pↄ́ble kũ àdi ń ká wɛ̃̀ndiia ũ. 49 Á dizinↄ mana blè gbárannan, bee kũ abireo ò gàga. 50 Pↄ́ble kũ àdi bo musu sↄ̃, tó gbɛ̃ blè, ani garo. 51 Makũmɛ pↄ́ble wɛ̃̀ndide kũ à bò musu pì ũ. Tó gbɛ̃ adi blè, anigↄ̃ kun gↄrↄ sĩnda pínki. Pↄ́ble kũ mani kpáḿmamɛ ma mɛ̀baasi ũ, de andunia gↄ̃ wɛ̃̀ndi vĩ yãi. 52 Akũ gbãnade pìnↄ tɛn lɛ́kpakↄ̃a kɛ kũ kↄ̃o ò pì: Gbɛ̃ pì ni fↄ̃ à a mɛ̀baasi kpáwá ò són yá? 53 Akũ Yesu pìńnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ, tó ádi Bisãsiri Nɛ́ mɛ̀baasi só a a aru mìro, ánigↄ̃ wɛ̃̀ndi vĩro. 54 Gbɛ̃ kũ àdi ma mɛ̀baasi só à ma aru mi wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro vĩ. Makũ mɛ́ mani a futɛ gↄrↄ kpɛde zĩ. 55 Zaakũ ma mɛ̀baasi bi pↄ́ble yãpuramɛ, ma aru bi pↄ́mina yãpuramɛ. 56 Gbɛ̃ kũ àdi ma mɛ̀baasi só à ma aru mi kú ma gũn, makũ sↄ̃ má kú a gũn. 57 Lákũ De Luda Wɛ̃̀ndide ma zĩ, akũsↄ̃ má kun a yãi nà, lɛn gbɛ̃ kũ àdi ma mɛ̀baasi só nigↄ̃ kun ma yãi lɛ. 58 Pↄ́ble kũ à bò musun gwe. À de lán pↄ́ble kũ á dizinↄ blè ò gà bàro. Pↄ́ble bire blèri nigↄ̃ kun gↄrↄ sĩnda pínkimɛ. 59 Yesu yã birenↄ ò gↄrↄ kũ àtɛn yã dańnɛ Kapɛnamu aduakɛkpɛmmɛ. 60 Kũ a ìbanↄ yã pìi mà, ń gbɛ̃ dasidenↄ pì: Yã gbãnamɛ, dí mɛ́ ani abirekũ fↄ̃ↄ? 61 Yesu dↄ̃̀ a swɛ̃̀ɛ gũn kũ a ìbanↄ tɛn zuka ká yã pìi musu, akũ à pìńnɛ: Yã pì tɛni á fu yá? 62 Tó a è Bisãsiri Nɛ́ fùtɛ àtɛn tá gu kũ a kun yã sↄ̃ bi? 63 Luda Nini mɛ́ àdi wɛ̃̀ndi kpáḿma, mɛ̀baasi bi pↄ́kenlo. Yã kũ ma òárɛnↄmɛ Luda Nini kũ àdi ń ká wɛ̃̀ndiia yã ũ. 64 Ama á gbɛ̃kenↄ tɛni ma náani kɛro. Zaakũ Yesu gbɛ̃ kũ òtɛni a náani kɛronↄ dↄ̃ zaa káaku kũ gbɛ̃ kũ ani a kpáḿmao. 65 Akũ à pì dↄ: Abire yãin ma òárɛ, gbɛ̃ke ni fↄ̃ à su ma kĩnaaro, séto De Luda a gbà zɛ́. 66 Zaa gↄrↄ birea a ìba kenↄ bòru kpɛo dasidasi, òdi tɛ́i doro. 67 Akũ Yesu a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ là à pì: Á ye à tá sen yá? 68 Simↄ Pita wèa à pì: Dikiri, dí kĩnaan óni gɛ́nn? Ń wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro yã vĩ. 69 O n náani kɛ̀, o dↄ̃̀ kũ Luda gbɛ̃ kũ à kú adonamɛ n ũ. 70 Yesu pìńnɛ: Á gbɛ̃nↄn kuri awɛɛpla dínↄn ma sɛ̀roo? Bee kũ abireo á gbɛ̃ mɛ̀n do bi ibilisiimɛ. 71 Yudasi, Simↄ Isikariↄti nɛ́n à tɛ́a. Àkũmɛ gbɛ̃nↄn kuri awɛɛpla pìnↄ doke kũ ani a kpáḿma ũ.

John 7

1 Abire gbɛra Yesu gɛ̀ɛ Galili wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo, zaakũ à ye à kure Yudearo, kũ Yuda gbãnadenↄ tɛni a wɛtɛ ò a dɛ yãi. 2 Yudanↄ Kutadↄna dikpɛ kà kãni, 3 akũ a dakũnanↄ pìnɛ: Ǹ futɛ la ǹ gɛ́ Yudea, de n ìba kũ ò kú gwenↄ yã kũ ntɛn kɛnↄ e se. 4 Tó gbɛ̃ ye à tↄ́ bo, àdi a yãnↄ kɛ utɛnaro. Lákũ ntɛn yã dínↄ taka kɛ nà, ǹ n zĩda mↄ andunianɛ. 5 Bee a dakũna pìnↄ dí a náani kɛro. 6 Akũ Yesu pìńnɛ: A gↄrↄ dí kámɛnɛ kↄ̀ro. Ákↄ̃nↄ sↄ̃ á zɛ́ vĩ gↄrↄ sĩnda pínki. 7 Andunia ni we à zãáguro, ama à zãmagu kũ madì pi a yãkɛna vãni yãi. 8 À gɛ́ dikpɛkɛkia, matɛn gɛ́ro, zaakũ a gↄrↄ dí kámɛnɛ kↄ̀ro. 9 Kũ à yã pì ò, akũ à gↄ̃̀ Galili. 10 Kũ a dakũna pìnↄ gɛ̀ɛ dikpɛkɛkia, gbasa à gɛ̀ɛ. Adi gɛ́ gbɛ̃nↄ wáraro, à gɛ̀ɛ asiri gũmmɛ. 11 Yuda gbãnadenↄ tɛni a wɛtɛ dikpɛkɛkia ò pì: Àpi kú máa? 12 Pari gũn òtɛn yã o kpãnikpãni a musu manamana. Gbɛ̃kenↄ pì: Gbɛ̃ manamɛ. Gbɛ̃kenↄ pì: Oi, àtɛn gbɛ̃nↄ sãtɛmɛ. 13 Gbɛ̃ke dí a yã o gupuraaro, kũ òtɛn vĩna kɛ gbãnade pìnↄnɛ yãi. 14 Kũ dikpɛ kà a dagura, Yesu gɛ̀ɛ Luda ↄnn, àtɛn yã dańnɛ. 15 A yã bò gbãnade pìnↄ sarɛ ò pì: Gbɛ̃ kũ adi kyó kɛro mɛ́ à takada dↄ̃ lɛ yá? 16 Akũ Yesu pìńnɛ: Yã kũ madì dańnɛ bi ma zĩda yãnlo, gbɛ̃ kũ à ma zĩ yãmɛ. 17 Gbɛ̃ kũ à ye à zɛ kũ Luda pↄyenyĩnakɛnaao nigↄ̃ dↄ̃ tó ma yãdannɛna de Luda pↄ́ ũ, kesↄ̃ ma zĩda yãn matɛn o. 18 Gbɛ̃ kũ àdi a zĩda yã o tɛn wɛtɛ à tↄ́ bomɛ. Gbɛ̃ kũ àdi wɛtɛ à gbɛ̃ kũ à a zĩ̀ tↄ́ bo náani vĩ, manafiki kú a gũnlo. 19 Musa dí doka daárɛroo? Á gbɛ̃ke yã pì kũna sↄ̃ro. Bↄ́yãi átɛn wɛtɛ à ma dɛɛ? 20 Akũ gbɛ̃nↄ pìnɛ: Ń tãna vĩmɛ. Dí mɛ́ àtɛn wɛtɛ à n dɛɛ? 21 Yesu pìńnɛ: Daboyã mɛ̀n don ma kɛ̀, akũ à bò á pínki sarɛ. 22 Musa tↄ̃̀zↄ̃yã dàárɛ, akũ adì tↄ̃̀ zↄ̃ kámmabogↄrↄ zĩ. Ase adi kɛ Musa kĩnaan à nàanlo, à bò á dizi káakunↄ kĩnaamɛ. 23 Lákũ òdi tↄ̃̀ zↄ̃ nɛ́nɛ kámmabogↄrↄ zĩ nà de òsun bo Musa doka kpɛro yãi, à kɛ̀ dera á pↄ fɛ̃namai, kũ ma gbɛ̃ gbà aafia swáswa kámmabogↄrↄ zĩi? 24 Àsun yã gwa lákũ á wɛ́ tɛn e nàro. À yã gwa a zɛ́a. 25 Akũ Yurusalɛmudenↄ pì: Gbɛ̃ pì bi gbɛ̃ kũ òtɛni a wɛtɛ ò a dɛnloo? 26 À gwa, àtɛn yã o gupuraa, akũ gbɛ̃ke dí yã liaro. Gbãnadenↄ a dↄ̃̀ Arumasihu ũ yãpuran yá? 27 Ó dↄ̃ gu kũ gbɛ̃ dí bòn. Tó Arumasihu sù, onigↄ̃ dↄ̃ gu kũ à bònlo. 28 Abire yãi gↄrↄ kũ Yesu tɛn yã dańnɛ Luda ↄnn, à pũ̀tã à pì: Á ma dↄ̃, akũsↄ̃ á dↄ̃ gu kũ ma bon. Ase mádi su kũ ma zĩdaoro. Gbɛ̃ kũ à ma zĩ bi yãpurademɛ, akũ á a dↄ̃ro. 29 Má a dↄ̃, zaakũ ma bo a kĩnaamɛ, àkũ mɛ́ à ma zĩ. 30 Akũ òtɛni a wɛtɛ ò a kũ, ama gbɛ̃ke dí ↄ naaro, zaakũ a gↄrↄ dí papa kↄ̀ro. 31 Zàa gũn ò Yesu náani kɛ̀ dasi ò pì: Tó Arumasihu sù, ani daboyã kɛ dasi de a kũ gbɛ̃ dí kɛ̀lan yá? 32 Kũ Farisinↄ mà òtɛn yã o kpãnikpãni zàa gũn a yã musu, akũ sa'orikinↄ kũ Farisi pìnↄ dogarinↄ zĩ̀ ò a kũ. 33 Akũ Yesu pì: Ma kunna kãáo gↄ̃̀ fíti, mani gbasa mà tá gbɛ̃ kũ à ma zĩ kĩnaa. 34 Áni ma wɛtɛ à kuramai, zaakũ áni fↄ̃ à gɛ́ gu kũ má kunlo. 35 Akũ gbãnade pìnↄ tɛn kↄ̃ lala: Mán à ye à gɛ́n kũ óni kuraii? À ye à gɛ́ ó gbɛ̃ kũ ò fã̀kↄ̃a Giriki bùsunↄ gũn kĩnaa de à yã da Giriki pìnↄnɛn yá? 36 Yã kũ à òo pìi mì de deramɛɛ? Kũ à pì óni a wɛtɛ ò kuraai akũsↄ̃ gu kũ á kun óni fↄ̃ ò gɛ́ gwero. 37 Dikpɛ gↄrↄ kpɛde zↄ̃kↄ̃ zĩ Yesu fùtɛ à pũ̀tã à pì: Gbɛ̃ kũ ími tɛni a dɛ à mↄ́ ma kĩnaa à í mi, 38 gbɛ̃ kũ àtɛni ma náani kɛ sↄ̃, í kũ àdi ń ká wɛ̃̀ndiia nigↄ̃ bàa lɛ́ zaa a nɛ̀sɛɛ gũn lákũ ò kɛ̃̀ Luda yãn nà. 39 À yã dí ò Luda Nini kũ gbɛ̃ kũ òtɛni a náani kɛnↄ ni sí yã musumɛ. Ò Luda Nini pì vĩ gĩaro, kũ Yesu dí gĩnakɛ à tↄ́ bo kↄ̀ro yãi. 40 Kũ gbɛ̃nↄ yã pìi mà, gbɛ̃kenↄ pì: Gbɛ̃ díkĩna bi annabii pìimɛ yãpura. 41 Gbɛ̃kenↄ pì: Gbɛ̃ díkĩna bi Arumasihumɛ. Ama gbɛ̃kenↄ pì: Arumasihu ni bo Galili sↄ̃ yá? 42 Ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì, Arumasihu bi Dauda burimɛ, ani bo Dauda bɛ wɛ̃tɛ Bɛtilihamumɛ. 43 Akũ gbɛ̃nↄ kɛ̃̀kɛ̃kↄ̃a Yesu yãi. 44 Ń gbɛ̃kenↄ ye ò a kũ, ama gbɛ̃ke dí ↄ naaro. 45 Akũ dogarinↄ ɛ̀ra ò tà sa'orikinↄa kũ Farisinↄ. Akũ ò ń lá ò pì: Bↄ́yãi ádi a kũ a su kãaoroo? 46 Dogari pìnↄ wèḿma ò pì: Gbɛ̃ke dí yã o lán gbɛ̃ díkĩna bà zikiro. 47 Akũ Farisinↄ pìńnɛ: À á likara sen yá? 48 Gbãnade ke Farisi ke a náani kɛ̀n yá? 49 Pari bire Luda yã dↄ̃ro, Luda lɛ́ kɛ̀ńnɛmɛ. 50 Nikodɛmu kũ à gɛ̀ɛ Yesu kĩnaa yã bi gbãnade pìnↄ dokemɛ. À pìńnɛ: 51 Ó doka gũn ò pì, òsun yã da gbɛ̃la a yã manaa sariro ke yã kũ à kɛ̀ dↄ̃naa sariro. 52 Ò pìnɛ: Galili gbɛ̃mɛ n ũ se yá? Ǹ tàasi ká ǹ gwa. Ĩni e kũ annabi ke dì bo Galiliro. 53 Akũ baadi tà a bɛa.

John 8

1 Yesu gɛ̀ɛ Kùkpɛ sĩ̀sĩgɛrɛɛi. 2 Kũ gu dↄ̀ gↄ̃̀nↄ, à ɛ̀ra à gɛ̀ɛ Luda ↄnn. Gbɛ̃ sĩnda pínki sù a kĩnaa, akũ à vùtɛ àtɛn yã dańnɛ. 3 Akũ ludayãdannɛrinↄ kũ Farisinↄ sù a kĩnaa kũ nↄgbɛ̃ kũ ò kũ̀ zinakɛnaa gũn, ò a zɛ̀ zàa gũn 4 ò pì Yesunɛ: Dannɛri, ò nↄgbɛ̃ díkĩna kũ̀ kũ gↄ̃poseo wɛdewɛ. 5 Ó doka gũn Musa dìtɛ ò nↄgbɛ̃ dí taka pápa kũ gbɛ̀ɛo ò a dɛmɛ. N è dera sↄ̃ↄ? 6 Ò abirekũ ò de ò a yↄ̃ ò gwa ò le ò yã daala yãimɛ. Akũ Yesu nàtɛ àtɛn ↄgbɛ kɛ̃ zĩtɛa. 7 Kũ ò kpɛ́ òtɛni a lala, akũ à a mìi sɛ̀ lei à pìńnɛ: Á gbɛ̃ kũ adi durunna kɛ zikiro a pá kũ gbɛ̀ɛo káaku. 8 Akũ à ɛ̀ra à nàtɛ àtɛn ↄgbɛ kɛ̃ zĩtɛa dↄ. 9 Kũ ò mà lɛ, akũ ò fã̀kↄ̃a dodo sɛna zaa gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄa. Akũ ò Yesu tò ado kũ nↄgbɛ̃ pìio. 10 Akũ à ɛ̀ra à a mìi sɛ̀ lei à pìnɛ: Nↄgbɛ̃, ò tà máa? Odi yã danla doroo? 11 Nↄgbɛ̃ pìi wèa à pì: Baa, ń gbɛ̃ke kú la doro. Akũ Yesu pìnɛ: Makũ se, mani yã danlaro. Ǹ gɛ́. Zaa gbãra ǹsun durunna kɛ doro. 12 Akũ Yesu yã ò gbɛ̃nↄnɛ dↄ à pì: Makũmɛ gupura ũ andunianɛ, gbɛ̃ kũ à tɛ́mai nigↄ̃ kú gusiran doro, gupura kũ àdi ń ká wɛ̃̀ndiian ade nigↄ̃ vĩ. 13 Akũ Farisinↄ pìnɛ: Ń de n zĩda sèedade ũ, n yã náani vĩro. 14 Akũ Yesu wèḿma à pì: Bee tó matɛni ma zĩda yã o, ma yã náani vĩ, zaakũ má dↄ̃ gu kũ ma bon kũ gu kũ matɛn tánwo. Ákↄ̃nↄ sↄ̃, á gu kũ ma bon kũ gu kũ matɛn tánwo dↄ̃ro. 15 Átɛni ma taari e bisãsirikɛmmɛ. Mádi gbɛ̃ke taari e sↄ̃ro. 16 Tó ma gbɛ̃ taari è sↄ̃, taari'enaa pìi nigↄ̃ náani vĩ, zaakũ má kú madoro, ma De kũ à ma zĩ kú kũmao. 17 À kú á doka takadan ò pì, sèedade gbɛ̃nↄn planↄ yã mɛ́ à náani vĩ. 18 Makũmɛ ma zĩda sèedade ũ. Ma De kũ à ma zĩ bi ma sèedademɛ dↄ. 19 Akũ ò a là ò pì: N de kú máa? Yesu wèḿma à pì: Á ma dↄ̃ro, akũsↄ̃ á ma De dↄ̃ro. Tó a ma dↄ̃, de a ma De dↄ̃. 20 Yesu yã bire ò ↄgↄdakia, gↄrↄ kũ àtɛn yã dańnɛ Luda ↄn gũmmɛ. Odi a kũro, zaakũ a gↄrↄ dí papa kↄ̀ro. 21 Akũ Yesu pìńnɛ dↄ: Matɛn tá, áni ma wɛtɛ, ama áni ga á durunna gũmmɛ. Áni fↄ̃ à gɛ́ gu kũ matɛn tánlo. 22 Akũ gbãnade pìnↄ pì: À pì óni fↄ̃ ò gɛ́ gu kũ átɛn tánlo. Ani a zĩda dɛn yá? 23 Akũ Yesu pìńnɛ: Zĩtɛ la gbɛ̃nↄn á ũ, musu gbɛ̃n ma ũ. Andunia díkĩna gbɛ̃nↄn á ũ, andunia díkĩna gbɛ̃n ma ũro. 24 Abire yãin ma pìárɛ áni ga á durunna gũmmɛ. Tó ádi sí kũ makũmɛ gbɛ̃ kũ má de a ũ ũro, áni ga á durunna gũmmɛ. 25 Akũ ò a là ò pì: Dímɛ n ũu? Yesu wèḿma à pì: Gbɛ̃ kũ ma òárɛ zaa káakun ma ũ. 26 Má yã vĩ dasi mà o á musu mà yã daoála. Gbɛ̃ kũ à ma zĩ bi yãpurademɛ, yã kũ ma mà a kĩnaan madì o andunianɛ. 27 Odi dↄ̃ kũ De Ludan à tɛ́aro, 28 akũ Yesu pìńnɛ: Tó a Bisãsiri Nɛ́ sɛ̀ a dↄ̀ musu, gbasa à dↄ̃ kũ makũmɛ gbɛ̃ kũ má de a ũ ũ. Madì yãke kɛ kũ ma zĩdaoro, yã kũ ma De dàmɛnɛn madì o. 29 Gbɛ̃ kũ à ma zĩ kú kũmao, adi ma tó madoro, zaakũ madìgↄ̃ yã kũ àdi káagu kɛ gↄrↄ sĩnda pínki. 30 Gↄrↄ kũ Yesu tɛn yã pìnↄ o, ò a náani kɛ̀ dasi. 31 Akũ Yesu pì Yuda gbãnade kũ ò a yã sìnↄnɛ: Tó á ma yã kũna, ánigↄ̃ de ma ìbanↄ ũ yãpura. 32 Ánigↄ̃ yãpura dↄ̃, yãpura pì ni tó à gↄ̃ á zĩda vĩ. 33 Akũ ò pìnɛ: Ibrahĩ burin ó ũ, ódi zↄ̀ ble gbɛ̃kenɛ zikiro. Akũ ntɛn pi óni gↄ̃ ó zĩda vĩ yá? 34 Yesu wèḿma à pì: Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ àdi durunna kɛ bi durunna zↄ̀ↄmɛ. 35 Zↄ̀ kun ↄn gbɛ̃ ũ gↄrↄ sĩnda pínkiro, ↄn nɛ́ mɛ́ à ↄn gbɛ̃ ũ gↄrↄ sĩnda pínki. 36 Tó Luda Nɛ́ á bo zↄ̀blenan, áni gↄ̃ á zĩda vĩ yãpura. 37 Má dↄ̃ kũ Ibrahĩ burin á ũ, ama átɛni ma wɛtɛ à ma dɛ kũ ma yã kú á nɛ̀sɛɛ gũnlo yãi. 38 Yã kũ ma è ma De kĩnaan matɛn o, yã kũ a mà á de kĩnaan átɛn kɛ. 39 Akũ ò pìnɛ: Ibrahĩmɛ ó de ũ. Akũ Yesu pìńnɛ: Tó Ibrahĩ nɛ́nↄn á ũ, de a Ibrahĩ dà sɛ̀tɛ. 40 Tera sà átɛn wɛtɛ à ma dɛ, makũ kũ ma yãpura kũ ma mà Luda kĩnaa òárɛ. Ibrahĩ dí yã bire taka kɛro. 41 Átɛni á de yãkɛna kɛmɛ. Akũ ò pìnɛ: Nↄ yìgisaride nɛ́nↄn ó ũro. De mɛ̀n don ó vĩ, àkũmɛ Luda ũ. 42 Yesu pìńnɛ: Tó á den Luda ũ, de á yemai, zaakũ Luda kĩnaan ma bon ma su. Mádi su kũ ma zĩdaoro, àkũ mɛ́ à ma zĩ. 43 À kɛ̀ dera ádi ma yã dↄ̀rↄ dↄ̃roo? Kũ adì fↄ̃ à ma yã dↄ̀rↄ dↄ̃ro yãimɛ. 44 Á de Ibilisi pↄ́n á ũ, a pↄyeinaan á ye à kɛ. Gbɛ̃dɛriin a ũ zaa káaku, àdi zɛ kũ yãpuraoro, kũ yãpura kú a nɛ̀sɛɛ gũnlo yãi. Tó à ɛ́kɛ tò, a zĩda dàan gwe, zaakũ ɛ́kɛden a ũ, ɛ́kɛ mìimɛ. 45 Makũ sↄ̃, madì yãpura o. Abire yãi adì ma yã síro. 46 Á tɛ́, dí mɛ́ ani pi ma durunna kɛ̀ɛ? Kũ yãpuran matɛn o, à kɛ̀ dera átɛni ma yã síroo? 47 Gbɛ̃ kũ à de Luda pↄ́ ũ dì yã kũ Luda tɛn o mamɛ. Á de Luda pↄ́ ũro, abire yãin adì we ma yãiro. 48 Akũ gbãnade pìnↄ pìnɛ: Samaria gbɛ̃mɛ n ũ! Ń tãna vĩmɛ! Ke yãpuranlo? 49 Akũ Yesu pì: Má tãna vĩro. Madì bɛ̀ɛrɛ li ma Denɛ, ama adì ma kpe bo. 50 Madì wɛtɛ mà a zĩda tↄ́ boro, gbɛ̃ke mɛ́ àdi wɛtɛmɛnɛ, àkũmɛ yãgↄ̃gↄ̃ri ũ. 51 Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ àdi dↄ ma yãi ni ga zikiro. 52 Akũ gbãnade pìnↄ pìnɛ: Ó dↄ̃ sà kũ ń tãna vĩ. Ibrahĩ gà kũ annabinↄ pínki, akũ ntɛn pi gbɛ̃ kũ àdi dↄ n yãi ni ga zikiro yá? 53 Ń de ó dizi Ibrahĩ kũ à gàlan yá? Annabinↄ gàga dↄ. Dín ntɛni n zĩda sɛ́ a ũu? 54 Akũ Yesu pì: Tó matɛni ma zĩda tↄ́ bomɛ, abirekũ bɛ̀ɛrɛ vĩro. Ma De kũ átɛn pi à de á Luda ũ, àkũ mɛ́ àdi ma tↄ́ bo. 55 Á a dↄ̃ro, ama má a dↄ̃. Tó ma pì má a dↄ̃ro, manigↄ̃ de ɛ́kɛde ũ lán á bàmɛ. Má a dↄ̃, akũ má a yã kũna. 56 Á dizi káaku Ibrahĩ pↄnna kɛ̀ ma gↄrↄ ena yã musu. À è, akũ a pↄ kɛ̀ nna. 57 Akũ gbãnade pìnↄ pìnɛ: Ńdi ká wɛ̃̀ bupla akuri kↄ̀ro, akũ n Ibrahĩ è yá? 58 Yesu pìńnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ, de odi Ibrahĩ i kↄ̀ro, má kun. 59 Akũ ò gbɛ̀ɛ sɛ̀tɛ de ò a pápao. Akũ a a zĩda ùtɛ à bò Luda ↄnn.

John 9

1 Kũ Yesu tɛn kure, à gↄ̃gbɛ̃ kũ ò ì vĩ̀na ũ è. 2 Akũ a ìbanↄ a là ò pì: Rabi, dí durunna yãin ò gbɛ̃ pìi ì vĩ̀na ũu? A zĩda pↄ́ yãin yá, ke a de kũ a dao pↄ́mɛ? 3 Yesu wèḿma à pì: Adi kɛ àpii ke a de kũ a dao durunna yãinlo. De ò Luda yãkɛna ea yãimɛ. 4 Séde ò gbɛ̃ kũ à ma zĩ zĩ kɛ zaa gupuraa. Gusira tɛn su kũ gbɛ̃ke ni zĩ ke le à kɛ doro. 5 Gↄrↄ kũ má kú andunia gũn, má de gupura ũ andunianɛ. 6 Kũ à ò lɛ, à lɛ́'i tò zĩtɛ, akũ à yã̀katɛ à màma a wɛ́nↄa. 7 À pìnɛ: Ǹ gɛ́ ǹ ãn pípi Siloamu í gũn. Tↄ́ pìi pì, í gbarɛna. Akũ à gɛ̀ɛ à ãnn pìpi, akũ à sù kũ wɛ́o wɛ̃na. 8 A fárandidenↄ kũ gbɛ̃ kũ ò a dↄ̃ barakɛri ũnↄ pì: Gbɛ̃ kũ àdigↄ̃ bara kɛ vutɛnaa pìin gweroo? 9 Gbɛ̃kenↄ pì: Àkũmɛ. Gbɛ̃kenↄ pì: Oi, ade bòkↄ̃aomɛ. Gↄ̃gbɛ̃ pìi pì: Makũmɛ! 10 Akũ ò a là ò pì: À kɛ̀ dera n wɛ́ wɛ̃̀ɛ? 11 À wèḿma à pì: Gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Yesu mɛ́ à bùsuu yã̀katɛ à màma ma wɛ́a, à pì mà gɛ́ ãn pípi Siloamu í gũn. Kũ ma gɛ ma ãnn pìpi, akũ ma gu è. 12 Akũ ò a là ò pì: Àpi kú máa? À pì: Má dↄ̃ro. 13 Akũ ò gɛ̀ɛ Farisinↄ kĩnaa kũ gbɛ̃ kũ à de vĩ̀na ũ yã pìio. 14 Akũsↄ̃ kámmabogↄrↄ zĩn Yesu bùsuu yã̀katɛ à a wɛ́ wɛ̃̀onɛ. 15 Akũ Farisinↄ a là dↄ: Deran n kɛ̀ nà n gu èe? À wèḿma à pì: À bↄkↄtↄ mà ma wɛ́amɛ. Kũ ma pìpi, akũ ma gu è. 16 Akũ Farisi kenↄ pì: Gbɛ̃ pì dí bo Luda kĩnaanlo, zaakũ àdi kámmabogↄrↄ zĩ yã daro. Ń gbɛ̃kenↄ pì: Durunnakɛri ni fↄ̃ à daboyã birenↄ taka kɛ yá? Akũ ò kɛ̃̀kɛ̃kↄ̃a. 17 Akũ ò a là dↄ: Mↄkↄ̃n sↄ̃, gbɛ̃ kũ à n wɛ́ wɛ̃̀nnɛ, ntɛni a yã da deramɛɛ? À pì: Annabiimɛ. 18 Bee kũ abireo gbãnadenↄ dí sí kũ vĩ̀naan a ũ gbasa a wɛ́ wɛ̃̀ro, akũ ò gɛ̀ɛ ò a de kũ a daoo sìsi. 19 Ò ń lá ò pì: Á nɛ́n dí yá? A a ì vĩ̀na ũn yá? À kɛ̀ dera àtɛn gu e sàa? 20 Akũ a de kũ a dao wèḿma ò pì: Ó dↄ̃ kũ ó nɛ́mɛ. O a ì vĩ̀na ũmɛ. 21 Ama lákũ à kɛ̀ nà àtɛn gu e sà, ke gbɛ̃ kũ à a wɛ́ wɛ̃̀nɛ, ó dↄ̃ro. À a la gwe. Gbɛ̃ ↄ̃ndↄ̃naamɛ, ani fↄ̃ à a zĩda yã o. 22 A de kũ a dao ò lɛ, kũ òtɛn vĩna kɛ gbãnadenↄnɛ yãimɛ. Zaakũ ò zɛ̀o kũ gbɛ̃ kũ à pì Yesu bi Arumasihumɛ, ò aduakɛkpɛ zɛ́ zↄ̃nɛ. 23 Abire yãin a de kũ a daoo pì, gbɛ̃ ↄ̃ndↄ̃naamɛ, ò a la. 24 Gbɛ̃ kũ à de vĩ̀na ũ yã pì sísina gɛ̃̀n plade gũnn ò pìnɛ: Ǹ yãpura o Luda yãi. Ó dↄ̃ kũ gↄ̃gbɛ̃ pì bi durunnakɛriimɛ. 25 Akũ à pì: Tó durunnakɛriimɛ, má dↄ̃ro. Yã mɛ̀n don má dↄ̃. Vĩ̀naan ma ũ yã, akũ matɛn gu e sà. 26 Akũ ò a là ò pì: Bↄ́n à kɛ̀nnɛɛ? Deran à kɛ̀ nà à n wɛ́ wɛ̃̀nnɛɛ? 27 À wèḿma à pì: Ma òárɛ kↄ̀, ádi sã kpáro. Bↄ́ á ye à ma dↄↄ? Á ye à gↄ̃ a ìbanↄ ũ sen yá? 28 Akũ ò zuka kài ò pì: Mↄkↄ̃mmɛ ń de a ìba ũ gwe! Ókↄ̃nↄ sↄ̃ Musa ìbanↄn ó ũ. 29 Ó dↄ̃ kũ Luda yã ò kũ Musao. Àkũ sↄ̃, ó dↄ̃ gu kũ à bònlo. 30 Akũ gↄ̃gbɛ̃ pìi pìńnɛ: À yãbonsarɛ ma gwe! À ma wɛ́ wɛ̃̀mɛnɛ, akũ á dↄ̃ gu kũ à bònlo yá? 31 Ó dↄ̃ kũ Luda dì sã kpá durunnakɛrinↄ yãiro, àdi sã kpá a yãmari kũ òdi a pↄyenyĩna kɛnↄ yãimɛ. 32 Zaa lákũ Luda andunia kàtɛ nà, odi ma gbɛ̃ke gbɛ̃ kũ wà a ì vĩ̀na ũ wɛ́ wɛ̃̀nɛ zikiro. 33 Tó adi kɛ gbɛ̃ pìi bò Luda kĩnaaro, ani fↄ̃ à pↄ́ke kɛro. 34 Akũ ò pìnɛ: Ò n i durunna gũn mámmammɛ, akũ ntɛn yã dawɛrɛ yá? Akũ ò pɛ̀a. 35 Yesu mà kũ ò pɛ̀a. Kũ à a lè, à a là à pì: Ntɛn Bisãsiri Nɛ́ náani kɛ yá? 36 Gↄ̃gbɛ̃ pìi wèa à pì: Mare, dín a ũ de mà le mà a náani kɛɛ? 37 Yesu pìnɛ: N a è, àkũ mɛ́ àtɛn yã o kũnwo. 38 Akũ gↄ̃gbɛ̃ pìi pìnɛ: Dikiri, matɛni n náani kɛ. Akũ à donyĩ kɛ̀nɛ. 39 Akũ Yesu pì: Gbɛ̃nↄ kɛ̃kɛ̃kↄ̃ana yãin ma su andunia gũn la, de wɛ́siradenↄ wɛ́ kɛ̃, wɛ́kɛ̃rinↄ gↄ̃ wɛ́siradenↄ ũ. 40 Farisi kenↄ kú gwe. Kũ ò yã pìi mà, ò pìnɛ: Ókↄ̃nↄ, vĩ̀nanↄn ó ũ se yá? 41 Akũ Yesu pìńnɛ: Tó vĩ̀nanↄn á ũ, de á durunna vĩro. Ama kũ átɛn pi á wɛ́ kɛ̃na yãi, á durunna kpɛ́ kú kãáomɛ.

John 10

1 Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ àdi gɛ̃ sã karalɛnlo ama àdi vlɛ̃ karala gu pãnden, ade bi kpãnimɛ, kpãni wɛ́dewɛmɛ. 2 Gbɛ̃ kũ àdi gɛ̃ karalɛn sↄ̃, aden sãdãri ũ. 3 Kara dãkpãrii dì zɛ́ wɛ̃ adenɛ, sãnↄ sↄ̃ ò a kòto dↄ̃. Àdi a sãnↄ sísi ń baadi tↄ́a à bↄtɛ kũńwo. 4 Tó à bↄ̀tɛ kũńwo, àdi dońnɛ arɛ òdigↄ̃ tɛ́i kũ ò a kòto dↄ̃ yãi. 5 Òdi we ò tɛ́ gbɛ̃ pãndeiro. Òdi bàa lɛ́nɛ kũ ò gbɛ̃ pãnde kòto dↄ̃ro yãi. 6 Yesu yã pìi lɛ̀kↄ̃ańnɛ, akũ odi dↄ̃ tó bↄ́ yãn àtɛn ońnɛro. 7 Abire yãi Yesu ɛ̀ra à pìńnɛ: Yãpuran matɛn oárɛ, makũmɛ karalɛ ũ sãnↄnɛ. 8 Gbɛ̃ kũ ò dòmɛnɛ arɛnↄ bi kpãninↄmɛ, kpãni wɛ́dewɛnↄmɛ ń pínki, akũ sãnↄ dí ń yã maro. 9 Makũmɛ karalɛ ũ. Gbɛ̃ kũ à gɛ̃̀ ma gũn ni aafia le. Anigↄ̃ gɛ̃ àgↄ̃ bo ani pↄ́bleki le. 10 Kpãni'ona yãin kpãni dì su àdi pↄ́ dɛ àdi pↄ́ kakatɛ. Ma sumɛ, de gbɛ̃nↄ gↄ̃ wɛ̃̀ndi vĩ ògↄ̃ vĩ papana. 11 Makũmɛ sãdãri mana ũ. Sãdãri mana dì gí a wɛ̃̀ndiii a sãnↄ yãi. 12 Zamalinga bi sãdãri mananlo. Kũ sãnↄ de a pↄ́ ũro yãi, tó à è lɛwanna tɛn su, àdi sãnↄ tón à bàa lɛ́mɛ, akũ lɛwanna dì sí sãnↄ tɛ́ à ń fãkↄ̃a. 13 Gbɛ̃ pìi bàkaa dìgↄ̃ kú kũ sãnↄoro, kũ à de zamalinga ũ yãi. 14 Makũmɛ sãdãri mana ũ. Má a sãnↄ dↄ̃, ma sãnↄ sↄ̃ ò ma dↄ̃, 15 lákũ De Luda ma dↄ̃ akũsↄ̃ má a dↄ̃ nà. Matɛn gi ma wɛ̃̀ndiii ń yãi. 16 Má sã pãndenↄ vĩ kũ ò kú kara dí gũnlo. Séde mà su kũńwo se. Oni ma kòto ma, kpàsa ni gↄ̃ mɛ̀n do kũ dã̀riio mɛ̀n do. De Luda yemai 17 kũ matɛn gi ma wɛ̃̀ndiii yãi, de mà ɛra mà sí dↄ. 18 Gbɛ̃ke ni ma wɛ̃̀ndi símaro, mani gíi kũ ma zĩdaomɛ. Má a giina zɛ́ vĩ, má a sina zɛ́ vĩ dↄ. Yã kũ ma De dìtɛmɛnɛn gwe. 19 Yã pì yãi Yuda gbãnadenↄ kɛ̃̀kɛ̃kↄ̃a dↄ. 20 Ń tɛ́ gbɛ̃nↄ pì dasi: À tãna vĩmɛ, a mìi lìtɛ. Bↄ́yãin átɛn sã kpá a yãii? 21 Ń gbɛ̃kenↄ pì: Tãnade yã'onaan gwero. Tãna ni fↄ̃ à vĩ̀na wɛ́ wɛ̃ yá? 22 Luda kpɛ́ sakɛna dikpɛ kà zaa Yurusalɛmu. Bunsirɛ gũmmɛ, 23 akũ Yesu tɛn kure Luda ↄnn, zaa gu kũ òdi pi Sulemanu èdan. 24 Akũ Yuda gbãnadenↄ lìkai, ò a là ò pì: Ĩni ó tó lokona ari bↄrɛɛ? Tó Arumasihumɛ n ũ, ǹ owɛrɛ swáswa. 25 Akũ Yesu wèḿma à pì: Ma òárɛ, ádi síro. Yã kũ matɛn kɛ kũ ma De tↄ́oo pìnↄn a sèeda ũ. 26 Ákↄ̃nↄ sↄ̃ ádi síro, kũ á de ma sãnↄ ũro yãimɛ. 27 Ma sãnↄ dì ma kòto ma. Má ń dↄ̃, akũ òdigↄ̃ tɛ́mai. 28 Madì wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro kpáḿma, oni ga zikiro. Gbɛ̃ke ni fↄ̃ à ń bo ma ↄĩro. 29 Ma De kũ à ń kpáma de gbɛ̃ sĩnda pínkila. Gbɛ̃ke ni fↄ̃ à ń bo a ↄĩro. 30 Makũ kũ ma Deo ó dokↄ̃nↄmɛ. 31 Gbãnade pìnↄ gbɛ̀ɛ sɛ̀sɛ dↄ de ò a pápao ò a dɛ. 32 Akũ Yesu pìńnɛ: Ma yã mana kũ ma De dàmɛnɛnↄ kɛ̀árɛ dasi. Yã mana kpate yãimɛ á ye à ma pápa kũ gbɛ̀ɛoo? 33 Akũ gbãnade pìnↄ wèa ò pì: Ó ye ò n pápa kũ gbɛ̀ɛo yã mana kũ n kɛ̀ yãinlo. Kũ n dↄkɛ̀ kũ Ludao yãimɛ. Bisãsirimɛ n ũ, akũ n n zĩda sɛ̀ Luda ũ. 34 Akũ Yesu wèḿma à pì: Luda ò á doka takadan à pì Ludanↄmɛ ń ũ. 35 Luda dí gbɛ̃ kũ àtɛn yã ońnɛ pìnↄ sísi ludanↄroo? A yã gogona vĩ sↄ̃ro. 36 Makũ kũ ma De ma ditɛ adona à ma zĩ andunia gũn sↄ̃, kũ ma pì Luda Nɛ́n ma ũ, bↄ́yãi a pì ma dↄkɛ̀ kũ Ludaoo? 37 Tó matɛni ma De yãkɛna kɛro, àsun ma yã síro. 38 Tó matɛn kɛ sↄ̃, bee tó ádi ma yã síro, à ma náani kɛ ma yãkɛnanↄ yãi, de àgↄ̃ dↄ̃ sãnsãn kũ De Luda kú ma gũn, akũ má kú a gũn sↄ̃. 39 Akũ ò ɛ̀ra òtɛn zɛ́ wɛtɛ ò a kũ, akũ à pìtiḿma. 40 Akũ à ɛ̀ra à gɛ̀ɛ Yoda bara dire, gu kũ Yahaya gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ̀n káaku. À gↄrↄ pla kɛ̀ gwe, 41 akũ ò sù a kĩnaa dasidasi ò pì: Bee kũ Yahaya dí daboyã ke kɛro, yã kũ à ò gbɛ̃ díkĩna musu pínki bi yãpuramɛ. 42 Akũ wà a náani kɛ̀ gwe dasi.

John 11

1 Gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Lazaru tɛn gyã kɛ zaa Bɛtani wɛ̃tɛ kũ Mariama kũ a vĩ̀ni Maatao kún. 2 Mariamamɛ nↄgbɛ̃ kũ à nísi gbĩnnade kù Dikiri gbáa à gògo kũ a mìkão ũ. 3 Akũ Lazaru dãre pìnↄ lɛ́gbãzã kɛ̀ Yesunɛ ò pì: Dikiri, n gbɛ̃nna tɛn gyã kɛ. 4 Kũ Yesu yã pìi mà à pì: Gyã pìi ni láka kũ gaoro. De Luda gakuri bo gupuraa yãimɛ, de Luda Nɛ́ sↄ̃ tↄ́ bo a musu. 5 Yesu ye Maatai kũ a dakũnao kũ Lazaruo. 6 Kũ à mà Lazaru tɛn gyã kɛ, akũ à gↄ̃̀ gu kũ à kun gĩa gↄrↄ pla. 7 Abire gbɛran à pì a ìbanↄnɛ: Ò ɛra ò gɛ́ Yudea. 8 Akũ a ìbanↄ pìnɛ: Rabi, gbãnadenↄn ye ò n pápa kũ gbɛ̀ɛo adi gì kɛro, akũ ń ye ò ɛra ò gɛ́ gwe dↄ yá? 9 Yesu pì: Fãnantɛ̃ do bi awa kuri awɛɛplanloo? Gbɛ̃ kũ àtɛn kure fãnantɛ̃ dì gɛ̃̀ síro, kũ àtɛn gu e andunia díkĩna gupurai yãi. 10 Tó àtɛn kure gwãani, àdi gɛ̃̀ sí kũ à gupura pì vĩro yãi. 11 Yã pì onaa gbɛra Yesu pìńnɛ: Ó gbɛ̃nna Lazaru i òmɛ. Mani gɛ́ mà a vu. 12 Akũ a ìbanↄ pìnɛ: Dikiri, tó àtɛn i omɛ, ani aafia le. 13 Lazaru ga yãn Yesu tɛn ońnɛ, akũ òtɛn da i'onaamɛ yãpura. 14 Akũ Yesu òńnɛ swáswa sà à pì: Lazaru gàmɛ. 15 Ma pↄ kɛ̀ nna kũ má kú gwero, de à le à ma náani kɛ yãi. Ò gɛ́ a kĩnaa. 16 Akũ Tomasi kũ òdi pinɛ Sìka pì a gbɛ̃nↄnɛ: Ò gɛ́ kũ Dikirio ò ga ó pínki. 17 Kũ Yesu kà gwe, à sù à lè ò Lazaru vĩ̀ à gĩnakɛ à kɛ̀ gↄrↄ siikↄ̃ kↄ̀. 18 Bɛtani kú kãni kũ Yurusalɛmuo lán kiloo aakↄ̃ bà. 19 Yuda gbãnadenↄ bò zaa gwe dasi ò sù Maata kũ Mariamao kĩnaa, de ò sùru kpáńnɛ ń dãgↄ̃ ga yã musu. 20 Kũ Maata mà Yesu tɛn su, à bò à gɛ̀ɛ daalɛ, ama Mariama zɛ̀ bɛ. 21 Akũ Maata pì Yesunɛ: Dikiri, tó ń kú lamɛ yã, de ma dãgↄ̃ dí garo. 22 Bee tera má dↄ̃ kũ yã kũ n gbɛ̀ka Ludaa, ani kɛnnɛ. 23 Yesu pìnɛ: N dãgↄ̃ ni vu. 24 Maata pìnɛ: Má dↄ̃ kũ ani vu zĩ kũ gɛ̀nↄ ni vu gↄrↄ kpɛde zĩ. 25 Yesu pìnɛ: Makũmɛ gbɛ̃ kũ àdi gɛ̀nↄ vu à wɛ̃̀ndi kpáḿma ũ. Bee tó ma náanikɛrii gà, anigↄ̃ kpɛ́ kummɛ. 26 Gbɛ̃ kũ à kun, akũ àtɛni ma náani kɛ ni ga zikiro. N abirekũ sì yá? 27 Maata pìnɛ: Ee, Dikiri, ma sì kũ Arumasihumɛ n ũ, Luda Nɛ́ kũ ò pì ani su andunia gũn. 28 Kũ Maata ò lɛ, akũ à gɛ̀ɛ à a dakũna Mariama sìsi, akũ à pìnɛ asiri gũn à pì: Dannɛri sù àtɛni n gbɛka. 29 Kũ Mariama yã pìi mà, à fùtɛ likalika àtɛn gɛ́ a le. 30 Yesu dí gĩnakɛ à gɛ̃ wɛ̃tɛ gũn kↄ̀ro, à kpɛ́ kú gu kũ Maata dàalɛn. 31 Gbãnade pìnↄn kú kpɛ́n kũ Mariamao, òtɛn sùru kpánɛ. Kũ ò è à fùtɛ likalika à bò, ò bò ò tɛ̀i, zaakũ òtɛn da àtɛn gɛ́ ↄ́ↄ dↄ miraamɛ. 32 Kũ Mariama kà gu kũ Yesu kún, kũ à a è, à kùtɛ a gbá sarɛ à pìnɛ: Dikiri, tó ń kú lamɛ yã, de ma dãgↄ̃ dí garo. 33 Yesu è àtɛn ↄ́ↄ dↄ, akũ gbãnade kũ ò kú kãao pìnↄ tɛn ↄ́ↄ dↄ dↄ. Akũ à nɛ̀sɛyↄkↄ sì a pↄ yàka. 34 Akũ à pì: A a vĩ̀ máa? Ò wèa ò pì: Mare, ǹ mↄ́ ǹ gwa. 35 Yesu wɛ́'i kàn. 36 Akũ gbãnade pìnↄ pì: À gwa lákũ à yei nà. 37 Akũ ń gbɛ̃kenↄ pì: Àkãa kũ à vĩ̀na wɛ́ wɛ̃̀, ani fↄ̃ à gi Lazarunɛ àsun garoo? 38 Kũ Yesu tɛn gɛ́ mira pì kĩnaa, akũ à nɛ̀sɛyↄkↄ sì dↄ. Mira pì bi gbɛ̀wɛɛɛmɛ, gbɛ̀ gbɛ̃̀ntɛ̃ tàtaalɛ́. 39 Yesu pì: À gbɛ̀ɛ pì go a lɛ́a. Akũ gbɛ̃ kũ à gàa pì dãre Maata pìnɛ: Dikiri, àtɛn gbĩ sↄ̃, zaakũ à kɛ̀ gↄrↄ siikↄ̃n dí. 40 Yesu pìnɛ: Mádi onnɛ kũ tó n ma náani kɛ̀, ĩni Luda gakuri eroo? 41 Kũ ò gbɛ̀ɛ pìi gò, akũ Yesu wɛ́ sɛ̀ musu à pì: Baa, ma n sáabu kɛ̀ kũ n ma yã mà. 42 Má dↄ̃ kũ ndìgↄ̃ ma yã ma gↄrↄ sĩnda pínki, ama ma ò lɛ pari kũ ò kú lanↄ yãimɛ, de ò le ò sí kũ mↄkↄ̃mmɛ n ma zĩ. 43 Kũ à ò lɛ, akũ à pũ̀tã kũ kòto gbãnao à pì: Lazaru, ǹ bo. 44 Akũ gbɛ̃ kũ à gàa pìi bò, pↄ́lɛ fĩfĩna a mɛ̀ɛa, biza yĩna a mìia. Yesu pìńnɛ: À pↄ́ poroa à a gbarɛ. 45 Yuda gbãnade kũ ò sù Mariama kĩnaa pìnↄ, kũ ò yã kũ Yesu kɛ̀ɛ pìi è, ò a náani kɛ̀ dasi. 46 Ama ń gbɛ̃kenↄ gɛ̀ɛ Farisinↄ kĩnaa, ò yã kũ Yesu kɛ̀ɛ gbã̀ńnɛ. 47 Akũ sa'orikinↄ kũ Farisi pìnↄ gbãnadenↄ sìsi kↄ̃kakaranaaa ò pì: Gbɛ̃ pì tɛn daboyã kɛ dasi, bↄ́ ótɛn kɛɛ? 48 Tó o tò àtɛn kɛ lɛ, baadi ni a náani kɛ, Romudenↄ ni su ò ó Luda kpɛ́ kũ ó burio kakatɛ pínki. 49 Akũ Kayafa ń gbɛ̃ mɛ̀n do kũ à de sa'oriki zↄ̃kↄ̃ ũ wɛ̃̀ birea pìńnɛ: Á yãke dↄ̃ro. 50 Á dↄ̃ kũ gbɛ̃ mɛ̀n do gana ó pínki gɛ̃nɛ ũ mana de ó buri kakatɛnalaroo? 51 Adi yã pì o kũ a zĩda pↄyeinaaoro. Kũ à de sa'oriki zↄ̃kↄ̃ ũ wɛ̃̀ birea yãin à annabikɛyã ò kũ Yesu ni ga Yudanↄ gɛ̃nɛ ũ. 52 Adi kɛ Yudanↄ ńtɛ̃nɛnlo, ari kũ Luda nɛ́ kũ ò fãkↄ̃ananↄ dↄ, de à ń kɛ mɛ̀ dokↄ̃nↄ ũ. 53 Zaa zĩ birean gbãnade pìnↄ zɛ̀ kũ Yesu dɛnaao. 54 Abire yãi Yesu dí bo gupuraa ń tɛ́ doro. Akũ à gɛ̀ɛ lakutu kũ à kú gbáranna sarɛ kũ òdi pi Ɛflaimu. À gↄrↄ pla kɛ̀ gwe kũ a ìbanↄ. 55 Yudanↄ Vĩnla dikpɛ kà kãni. Ò bò lakutunↄ gũn dasidasi, ò gɛ̀ɛ Yurusalɛmu gbã̀bona yãi ari dikpɛ pì gɛ́ ká. 56 Òtɛn Yesu wɛtɛ, ò zɛna Luda ↄnn, òtɛn kↄ̃ lala òtɛn pi: Átɛn da deramɛɛ? Ani we à su dikpɛ dí kɛ yá? 57 Sa'orikinↄ kũ Farisinↄ dìtɛ kũ tó gbɛ̃ke Yesu kúki dↄ̃, à ońnɛ de ò le ò a kũ.

John 12

1 Vĩnla dikpɛ gↄ̃̀ gↄrↄ suddo, akũ Yesu sù Bɛtani, Lazaru kũ à a vù bona gan wɛ̃tɛa. 2 Ò pↄ́ble kɛ̀ Yesunɛ gwe. Maata mɛ́ àtɛn pↄ́ble kpaatɛtɛ, Lazaru sↄ̃ à kú pↄ́blerinↄ tɛ́ kũ Yesuo. 3 Akũ Mariama nísi buri mana ↄgↄde sɛ̀ à sùo, à kù Yesu gbáa, akũ à a gbá gògo kũ a mìkão. Nísi gbĩ dàgula kpɛ́ pìi gũn. 4 Yesu ìbanↄ doke Yudasi Isikariↄti kũ ani Yesu kpáḿma pì: 5 Nísi dí ↄgↄ kà andurufu wàa do kpɛ́ basↄↄro. Bↄ́yãi odi yía ò a ↄgↄ kpà takasidenↄaroo? 6 Adi kɛ à abirekũ o takasidenↄ wɛ̃ndagwana yãinlo, kũ à de kpãni ũ yãimɛ. Àkũ mɛ́ àdigↄ̃ ↄgↄsↄ̃nↄ kũna àgↄ̃ ↄgↄ fĩnti bo. 7 Akũ Yesu pì: Ǹ nↄgbɛ̃ dake tó. Abirekũ dìtɛ ari ma gɛ̀ kɛgↄrↄamɛ. 8 Takasidenↄ nigↄ̃ kú kãáo gↄrↄ sĩnda pínki, makũ sↄ̃ manigↄ̃ kú kãáo gↄrↄ pínkiro. 9 Yuda gbãnadenↄ mà kũ Yesu kú Bɛtani, akũ ò gɛ̀ɛ gwe dasidasi. Adi kɛ Yesu yãin ò gɛ̀ɛ adoro, de dↄ ò Lazaru kũ Yesu a vù bona gan e yãimɛ. 10 Akũ sa'orikinↄ zɛ̀o ò Lazaru dɛ se dↄ, 11 zaakũ a yãin gbãnadenↄ tɛn kɛ̃ḿma dasi, òtɛn Yesu náani kɛ. 12 Kũ gu dↄ̀, pari kũ ò sù dikpɛ kɛ Yurusalɛmunↄ mà kũ Yesu tɛn su, 13 akũ ò zaa lánↄ zↄ̃̀zↄ̃ ò gɛ̀ɛ daalɛo. Òtɛn wiki lɛ́ òtɛn pi: Ǹ gbãna kɛ! Arubarikaden gbɛ̃ kũ àtɛn su kũ Dikiri tↄ́o ũ! Arubarikaden Isarailanↄ kína ũ! 14 Yesu zaaki è à dìa lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà ò pì: 15 Zaiↄ̃denↄ, àsun vĩna kɛro. Á kína tɛn su à di zaakinɛ bↄ̀rↄ kpɛ. 16 A ìbanↄ dí yã pìi mì dↄ̃ gĩaro. Yesu futɛ à tana gakuri gũn gbɛran ò dↄ̃̀ sà kũ ò yã pìi kɛ̃̀ a musumɛ, akũ mↄ́kↄ̃nↄ mɛ́ ò a pínki kɛ̀nɛ. 17 Kũ Yesu Lazaru sìsi à a vù bona miran, gbɛ̃ kũ ò kú kãaonↄ a baaruu kpàkpańnɛ. 18 Abire yãin pari gɛ̀ɛ ò dàalɛ, zaakũ ò mà kũ à daboyã pìi kɛ̀. 19 Akũ Farisinↄ pìkↄ̃nɛ: A è yá? Óni fↄ̃ ò pↄ́ke woaro. À gwa lákũ andunia bò à tɛ́i nà. 20 Girikinↄn kú gbɛ̃ kũ ò sù donyĩ kɛ dikpɛkɛkinↄ tɛ́, 21 akũ ò gɛ̀ɛ Filipi kũ à bò Bɛtɛsaida, Galili bùsun kĩnaa, ò wɛ́ kɛ̀a ò pì: Mare, ó ye kↄ̃'enaai kũ Yesuo. 22 Filipi gɛ̀ɛ à ò Andurunɛ, akũ ò gɛ̀ɛ ò ò Yesunɛ lɛɛlɛ. 23 Yesu pìńnɛ: Bisãsiri Nɛ́ tↄ́bogↄrↄ kà. 24 Yãpuran matɛn oárɛ, tó pↄ́wɛ dí gɛ̃ bùsuu gũn à fↄ̃̀mbaa bòro, àdigↄ̃ kun adomɛ. Tó à fↄ̃̀mbaa bò sↄ̃, àdi nɛ́ i manamana. 25 Gbɛ̃ kũ à ye a wɛ̃̀ndiii ni kurai. Gbɛ̃ kũ à gì a wɛ̃̀ndiii andunia díkĩnan sↄ̃, ade nigↄ̃ kũna ari gↄrↄ sĩnda pínki. 26 Tó gbɛ̃ ye à zĩ kɛmɛnɛ, àgↄ̃ tɛ́mai. Ma zĩkɛri pì nigↄ̃ kú gu kũ má kún. Tó gbɛ̃ tɛn zĩ kɛmɛnɛ, ma De ni a kpe ta. 27 Tera sà ma pↄ yàka. Bↄ́n mani oo? Mani pi, Baa, ǹ ma bo yã kũ àtɛn suman yá? Oi! Ma su yã kũ àtɛn suma pì yãimɛ. 28 Baa, ǹ tↄ́ bo. Akũ kòtoo bò ludambɛ à pì: Ma tↄ́ bò kↄ̀, akũsↄ̃ mani ɛra mà bo dↄ. 29 Kũ gbɛ̃ kũ ò kú gwenↄ mà, ò pì: Legũ mɛ́ à pũ̀tã. Gbɛ̃kenↄ pì: Malaika mɛ́ à yã ònɛ. 30 Akũ Yesu pìńnɛ: Adi kɛ ma yãin kòtoo pìi bòro, á yãimɛ. 31 Yã ni vutɛ andunia díkĩnaa sà. Oni andunia díkĩna kína bo kpatan sà. 32 Makũ sↄ̃, tó ò ma sɛ ò ma dↄ musu mani buri sĩnda pínki gátɛ ò su ma kĩnaa. 33 Kũ Yesu ò lɛ, à ga kũ ani ga takan à tɛ́a. 34 Akũ gbɛ̃nↄ pìnɛ: O mà à kú doka takadan ò pì Arumasihu nigↄ̃ kun gↄrↄ pínkimɛ, akũ n pì oni Bisãsiri Nɛ́ sɛ́ ò dↄ musu sↄ̃ bi? Dímɛ Bisãsiri Nɛ́ pì ũu? 35 Yesu wèḿma à pì: Gupura kunna kãáo gↄ̃̀ fítimɛ. Gↄrↄ kũ gupura pì kú kãáo, àgↄ̃ kuren, de gu sún sira kũáwaro yãi. Gbɛ̃ kũ àtɛn kure gusiran dↄ̃ gu kũ àtɛn gɛ́nlo. 36 Gↄrↄ kũ á gupura pì vĩ, à gupura pì náani kɛ, de à gↄ̃ gupuradenↄ ũ. Kũ Yesu ò lɛ, akũ à gɛ̀ɛ à ùtɛńnɛ. 37 Bee kũ daboyã dasi kũ à kɛ̀ ń wáranↄ, odi a náani kɛro, 38 de yã kũ annabi Isaya ò le à papa yãi kũ à pì: Dikiri, gbɛ̃ke dí baaru kũ o kpà síro. Ò n gbãna è odi dↄ̃ro. 39 Odi we ò a náani kɛ̀ro, zaakũ Isaya pì dↄ: 40 Luda ń wɛ́ vĩ̀na kũ̀ńnɛ de òsun gu ero. À ń kùgbãna kũ̀ńnɛ de òsun yã ma ò arɛ dↄa à ń werekↄ̃aro. 41 Isaya abirekũ ò kũ à Yesu gakuri è yãimɛ, akũ à a yã ò. 42 Bee kũ abireo gbãnade pìnↄ Yesu náani kɛ̀ dasi. Farisinↄ yãin òdigↄ̃ ye ò dↄ̃ḿmaro, de òsun aduakɛkpɛ zɛ́ zↄ̃ńnɛro yãi. 43 Zaakũ ò ye bisãsirinↄ ń sáabu kpá de Luda ń sáabu kpála. 44 Akũ Yesu pũ̀tã à pì: Gbɛ̃ kũ àtɛni ma náani kɛ, adi kɛ makũn àtɛni náani kɛ adoro, àtɛn gbɛ̃ kũ à ma zĩ náani kɛmɛ se dↄ. 45 Gbɛ̃ kũ àtɛni ma e tɛn gbɛ̃ kũ à ma zĩ emɛ se. 46 Ma su andunia gũn gupura ũmɛ, de gbɛ̃ kũ àtɛni ma náani kɛ sún gↄ̃ gusiran doro. 47 Gbɛ̃ kũ à ma yã mà akũ à kũnaro, adi kɛ makũ mɛ́ mani yã vutɛaro, zaakũ mádi su yã vutɛ andunianlo, ma su andunia sura bamɛ. 48 Yãkpatɛkɛna tɛn gbɛ̃ kũ à gìmai adi ma yã síro dã. Yã kũ ma ònɛɛ pì mɛ́ ani vutɛa ziazĩ. 49 Zaakũ mádi yãke o kũ ma zĩdaoro. Yã kũ ma ò kũ yã kũ ma dàńnɛo, ma De kũ à ma zĩ mɛ́ à dìtɛmɛnɛ. 50 Má dↄ̃ kũ yã kũ à dìtɛmɛnɛ bi wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro yãmɛ. Abire yãi yã kũ matɛn o, matɛn o lákũ ma De dàmɛnɛ nàmɛ.

John 13

1 Ari Vĩnla dikpɛ gↄ̃ gɛ́ ká, Yesu dↄ̃̀ kũ a bona andunia dí gũn tana a De kĩnaa gↄrↄ kà. Lákũ à ye a gbɛ̃nↄi andunia gũn nà, à yeńyĩ ari a wɛ̃̀ndi lɛ́mmɛ. 2 Kũ òtɛn ↄkↄsi pↄ́ ble, Ibilisi gĩnakɛ à yã dà Simↄ Isikariↄti nɛ́ Yudasi swɛ̃̀n kↄ̀, de à Yesu kpáḿma. 3 Yesu dↄ̃̀ kũ a De pↄ́ sĩnda pínki nàarɛ a ↄĩ. À dↄ̃̀ kũ a bo Luda kĩnaamɛ, akũsↄ̃ áni ɛra à tá a kĩnaamɛ. 4 Gↄrↄ kũ òtɛn pↄ́ ble, Yesu fùtɛ à a uta bò à kàtɛ, akũ à tawali sɛ̀ à dↄ̀ a pi. 5 Abire gbɛra à í kà ta gũn, akũ à nà a ìbanↄ gbá pípinaaa, àtɛn gogo kũ tawali kũ à dↄ̀ a piaao. 6 Kũ à kà Simↄ Pita kĩnaa, Pita pìnɛ: Dikiri, mↄkↄ̃n mɛ́ ĩni ma gbá pípimɛnɛ yá? 7 Yesu wèa à pì: Ń yã kũ matɛn kɛ dↄ̃ gĩaro, ama ĩnisũn dↄ̃. 8 Pita pìnɛ: Ĩni ma gbá pípimɛnɛro fá! Yesu pìnɛ: Tó mádi n gbá pípiro, n bàka kú kũmao doro. 9 Simↄ Pita pìnɛ: Dikiri, adi kɛ ma gbámɛ adoro, ma ↄ kũ ma mìioomɛ dↄ. 10 Yesu pìnɛ: Gbɛ̃ kũ à zú òo bàka kú kũ a mɛ̀gu ke pípinaaoro, séde a gbá, zaakũ à punamɛ. Á gbãsĩro, ama adi kɛ á pínkinlo. 11 À gbɛ̃ kũ ani a kpáḿma dↄ̃. Abire yãin à pì ò gbãsĩ sari ń pínkiro. 12 Kũ à ń gbá pìpińnɛ à làka, à a uta sɛ̀ à dà, akũ à ɛ̀ra a gbɛ̀nh. À pìńnɛ: Á yã kũ ma kɛ̀árɛ dↄ̃ yá? 13 Adì ma sísi Dannɛri kesↄ̃ Dikiri. Átɛn o a zɛ́amɛ, zaakũ má de a ũmɛ. 14 Lákũ makũ kũ má de á dikiri kũ á dannɛriio ũ á gbá pìpiárɛ nà, àgↄ̃ kↄ̃ gbá pípi lɛ se. 15 Ma a taka kɛ̀árɛ. Àgↄ̃ kɛ lákũ ma kɛ̀árɛ nà. 16 Yãpuran matɛn oárɛ, zↄ̀blerii dìgↄ̃ de a dikirilaro, zĩ̀rii dìgↄ̃ de gbɛ̃ kũ à a zĩ̀laro. 17 Lákũ a yã bire dↄ̃̀ nà, arubarikadenↄn á ũ tó átɛn kɛ lɛ. 18 Adi kɛ á pínki yãn matɛn oro. Má gbɛ̃ kũ ma ń sɛ́nↄ dↄ̃. Séde yã kũ à kɛ̃na Luda yãn dí papa kũ ò pì: Gbɛ̃ kũ odì ↄ kakara ta dokↄ̃nↄ gũn mɛ́ à bò ma kpɛ. 19 Matɛn oárɛ tera ari à kpɛ́ à su, de tó à sù, áni sí kũ makũmɛ a ũ. 20 Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ à ma zĩ̀rii sì ma simɛ. Gbɛ̃ kũ à ma si sↄ̃, ade gbɛ̃ kũ à ma zĩ sìmɛ. 21 Kũ Yesu ò lɛ, à nɛ̀sɛyↄkↄ sì, akũ à òńnɛ swáswa à pì: Yãpuran matɛn oárɛ, á gbɛ̃ mɛ̀n do mɛ́ ani ma kpáḿma. 22 Akũ a ìbanↄ kↄ̃ wɛ́ gwàgwa ò bídi kɛ̀ gbɛ̃ kũ à tɛ́a. 23 Ìba do kũ Yesu yei manamana gɛngɛsɛkɛna a sarɛ. 24 Akũ Simↄ Pita lɛ́zuki kɛ̀nɛ à Yesu la tó dín à tɛ́a. 25 Akũ ìbaa pìi nà Yesui à a là à pì: Dikiri, dímɛɛ? 26 Yesu wèa à pì: Mani loma zↄ̃ dòoa mà kpá adea. Akũ à lomaa zↄ̃̀ dòoa à kpà Simↄ Isikariↄti nɛ́ Yudasia. 27 Kũ Yudasi lomaa pìi sì, Setan gɛ̃̀agu gↄ̃̀nↄ. Akũ Yesu pìnɛ: Yã kũ ĩni kɛ ǹ kɛ likalika. 28 Gbɛ̃ kũ òtɛn pↄ́ blenↄ ke dí dↄ̃ ke bↄ́yãi Yesu ònɛ lɛro. 29 Kũ Yudasi mɛ́ àdigↄ̃ ↄgↄsↄ̃nↄ kũna, akũ gbɛ̃kenↄ tɛn da Yesu pìnɛ à gɛ́ dikpɛ pↄ́ kũ ò yeinↄ lúmɛ ke à gɛ́ pↄ́ke kpá takasidenↄa. 30 Kũ Yudasi lomaa pìi sì, à bò gↄ̃̀nↄ. Gwãanimɛ sↄ̃. 31 Kũ Yudasi bò, akũ Yesu pì: Tera sà Bisãsiri Nɛ́ ni tↄ́ bo, Luda sↄ̃ ani tↄ́ bo a yã musu. 32 Tó Luda tↄ́ bò a musu sↄ̃, Luda ni a tↄ́ bo a kĩnaa, akũsↄ̃ ani bo gↄ̃̀nↄmɛ. 33 Ma nɛ́nↄ, ma kunna kãáo gↄ̃̀ fítimɛ. Áni ma wɛtɛ, ama matɛn oárɛ tera lákũ ma ò gbãnadenↄnɛ nà, áni fↄ̃ à gɛ́ gu kũ matɛn tánlo. 34 Matɛn yã dufu ditɛárɛ, àgↄ̃ yekↄ̃i. Lákũ má yeái nà, ákↄ̃nↄ sↄ̃ àgↄ̃ yekↄ̃i lɛ dↄ. 35 Tó á yekↄ̃i, baadi ni á dↄ̃ ma ìbanↄ ũ. 36 Simↄ Pita a là à pì: Dikiri, ntɛn tá máa? Yesu wèa à pì: Gu kũ matɛn tán, ĩni fↄ̃ ǹ tɛ́mai gĩaro, ama ĩni láka ǹ su. 37 Pita pìnɛ: Dikiri, bↄ́yãi mani fↄ̃ mà tɛ́nyĩ teraroo? Mani gí ma wɛ̃̀ndiii n yãi. 38 Yesu pì: Ĩni gí n wɛ̃̀ndiii ma yãi sↄ̃ yá? Yãpuran matɛn onnɛ, ari ko gↄ̃ gɛ́ lɛ́ zu, ĩni ledi kpámai gɛ̃̀n aakↄ̃.

John 14

1 Àsun tó á nɛ̀sɛ yakaro. À Luda náani kɛ, à ma náani kɛ dↄ. 2 Ma De bɛ ↄnn kpɛ́nɛnↄn kun dasi, tó à de lɛro, de ma òárɛ. Matɛn gɛ́ gu kɛkɛárɛ. 3 Lákũ matɛn gɛ́ gu kɛkɛárɛ nà, mani ɛra mà su mà á sɛ́tɛ mà tá kãáo ma kĩnaa, de ákↄ̃nↄ se àgↄ̃ kú gu kũ má kunwa. 4 Á gu kũ matɛn tán zɛ́ dↄ̃. 5 Akũ Tomasi pìnɛ: Dikiri, ó dↄ̃ gu kũ ntɛn tánlo. Óni fↄ̃ ò a zɛ́ dↄ̃ deramɛɛ? 6 Yesu wèa à pì: Makũmɛ zɛ́ ũ, makũmɛ yãpura kũ wɛ̃̀ndiio ũ. Gbɛ̃ke dì le à gɛ́ ma De kĩnaa ma gbákũnaa sariro. 7 Tó á ma dↄ̃, de á ma De dↄ̃. Zaa tera a a dↄ̃̀, akũsↄ̃ a a è. 8 Akũ Filipi pìnɛ: Dikiri, ǹ n De mↄwɛrɛ. Abirekũ ni mↄ́wá. 9 Yesu pìnɛ: Filipi, má kú kãáo zaa gìkɛna, akũ ń ma dↄ̃roo? Gbɛ̃ kũ à ma e à ma De e. Bↄ́yãi ntɛn pi mà a De mↄárɛɛ? 10 Kũ má kú ma De gũn, akũsↄ̃ ma De kú ma gũn, ńdi síroo? Yã kũ matɛn oárɛ matɛn o kũ ma zĩdaoro. Ma De kũ à kú ma gũn mɛ́ àdi a yãkɛnanↄ kɛ. 11 Kũ ma pì má kú ma De gũn, ma De sↄ̃ à kú ma gũn, à ma yã sí. Tó lɛn sↄ̃ro, à sí daboyãkɛna pìnↄ yãi. 12 Yãpuran matɛn oárɛ, gbɛ̃ kũ àtɛni ma náani kɛ ni yã kũ madì kɛ pìnↄ kɛ. Bee kũ̀ à de abirenↄla se, kũ matɛn tá ma De kĩnaa yãi. 13 Pↄ́ sĩnda pínki kũ áni wɛ́ kɛ kũ ma tↄ́o mani kɛ de ma De tↄ́ bo ma musu yãi. 14 Pↄ́ kũ áni a wɛ́ kɛma kũ ma tↄ́o pínki, mani kɛ. 15 Tó á yemai, ánigↄ̃ yã kũ ma dìtɛnↄ kũna. 16 Mani wɛ́ kɛ ma Dea, ani á gba Zɛkũnwode pãnde kũ anigↄ̃ kú kãáo gↄrↄ sĩnda pínki 17 Nini yãpurademɛ. Andunia gbɛ̃nↄ ni fↄ̃ ò a síro, zaakũ òtɛni a ero, akũsↄ̃ ò a dↄ̃ro. Ama á a dↄ̃, zaakũ à kú kãáo, akũsↄ̃ anigↄ̃ kú á gũn. 18 Mani á tó ádoro, mani ɛra mà su á kĩnaa. 19 À gↄ̃̀ fíti kũ andunia ni ma e doro, ama áni ma e. Kũ má kun yãi, ánigↄ̃ kun se. 20 Gↄrↄ kũ̀a ánigↄ̃ dↄ̃ kũ má kú ma De gũn, á kú ma gũn, akũsↄ̃ má kú á gũn. 21 Gbɛ̃ kũ à ma yãditɛnanↄ dà akũsↄ̃ à kũna, ade mɛ́ à yemai. Ma De nigↄ̃ ye gbɛ̃ kũ à yemaii, makũ sↄ̃ manigↄ̃ yei mani ma zĩda mↄnɛ. 22 Akũ Yudasi a là, adi kɛ Yudasi Isikariↄtinlo, à pì: Dikiri, à kɛ̀ dera ĩni n zĩda mↄwɛrɛ, akũ andunia sↄ̃ ani n eroo? 23 Akũ Yesu wèa à pì: Tó gbɛ̃ yemai, anigↄ̃ ma yã kũna. Ma De nigↄ̃ yei, óni su a kĩnaa ò vutɛ lɛɛlɛ. 24 Gbɛ̃ kũ à yemairo ma yã kũnaro. Yã kũ átɛn ma pì dí bo ma kĩnaaro, à bò ma De kũ à ma zĩ kĩnaamɛ. 25 Ma yã pìi òárɛ gↄrↄ kũ má kpɛ́ kú kãáo. 26 Ma De ni a Nini zĩ kũ ma tↄ́o Zɛkũnwode ũ. Àkũ mɛ́ ani yã sĩnda pínki dadaárɛ, ani tó yã kũ ma òárɛ dↄágu pínki. 27 Matɛni á tó kũ aafiaao, ma zĩda aafiaan matɛni á gba. Matɛni á gba lákũ andunia dì ń gba nàro. Àsun tó á nɛ̀sɛ yakaro, àsun tó vĩna á kũro. 28 A mà ma òárɛ matɛn tá mani ɛra mà su á kĩnaa. Tó á yemaimɛ, de á pↄ nna kũ matɛn tá ma De kĩnaa yãi, zaakũ ma De demala. 29 Ma òárɛ tera ari à kpɛ́ à kɛ, de tó à kɛ̀, áni ma náani kɛ. 30 Mani le mà yã o kãáo à gìi kɛ̀ doro, zaakũ andunia díkĩna kína tɛn su. À gbãna vĩ ma musuro, 31 ama lákũ ma De dàmɛnɛ nàn matɛn kɛ, de andunia le à dↄ̃ kũ má yei. À futɛ ò go gu díkũn.

John 15

1 Makũmɛ geepi lí yãpura ũ, ma Demɛ geepi lí búde ũ. 2 Àdi lígã kũ à pɛ́ma nɛ́'inaa sari zↄ̃ pínki, akũsↄ̃ àdi a nɛ́'iri ↄnɛ lago pínki de a nɛ́'ina kara yãi. 3 Ákↄ̃nↄ sↄ̃ á punamɛ yã kũ ma òárɛ yãi. 4 Àgↄ̃ kú ma gũn lákũ má kú á gũn nà. Lígãa dì fↄ̃ à nɛ́ kpá a zĩdaoro, séde àgↄ̃ kú lídaa. Lɛmɛ ákↄ̃nↄ áni fↄ̃ à nɛ́ kpáro, tó adi kɛ àgↄ̃ kú ma gũn baasiro. 5 Makũmɛ geepi lída ũ, ákↄ̃nↄmɛ a gã̀nↄ ũ. Gbɛ̃ kũ à kú ma gũn, akũsↄ̃ má kú a gũn, àkũ mɛ́ ani nɛ́ kpá manamana, zaakũ áni fↄ̃ à pↄ́ke kɛ ma sariro. 6 Tó gbɛ̃ kú ma gũnlo, oni a zukũna, lákũ òdi lígã zↄ̃ ò zukũna à kori kũ ò sɛ́tɛ ò ká tɛ́n à tɛ́ kũ nà. 7 Tó á kú ma gũn, akũsↄ̃ ma yã kú á gũn, à pↄ́ sĩnda pínki kũ á yei wɛ́ kɛ, áni le. 8 Tó a nɛ́ kpà manamana, gbɛ̃nↄ nigↄ̃ dↄ̃ kũ ma ìbanↄn á ũ yãpura, ma De tↄ́ ni bo. 9 Má yeái lákũ ma De yemai nà. Àgↄ̃ kú ma yenyĩ gũn. 10 Tó á yã kũ ma dìtɛnↄ kũna, ánigↄ̃ kú ma yenyĩ gũn, lákũ má yã kũ ma De dìtɛnↄ kũna nà, akũsↄ̃ má kú a yenyĩ gũn. 11 Ma yã pìnↄ òárɛ, de pↄnna kũ má vĩ gↄ̃ kú á gũn yãimɛ, á pↄnna nigↄ̃ papana. 12 Yã kũ ma dìtɛárɛn dí: Àgↄ̃ yekↄ̃i lákũ má yeái nà. 13 Tó gbɛ̃ gì a wɛ̃̀ndiii a gbɛ̃nnanↄ yãi, gbɛ̃ke yenyĩ vĩ de abirekũlaro. 14 Tó átɛn yã kũ ma dìtɛárɛ kɛ, ma gbɛ̃nnanↄn á ũ. 15 Madì á sísi zↄ̀blerinↄ doro, zaakũ zↄ̀blerii dìgↄ̃ a dikiri bↄkↄtɛ dↄ̃ro. Ma á sísi ma gbɛ̃nnanↄmɛ, zaakũ yã kũ ma mà ma De kĩnaan ma òárɛ pínki. 16 Ákↄ̃nↄ mɛ́ a ma sɛro, makũ mɛ́ ma á sɛ́, akũ ma á zĩ à gɛ́ nɛ́ ká, nɛ́kana kũ ani lákaro, gbasa De Luda á gba pↄ́ sĩnda pínki kũ a wɛ́ kɛ̀a kũ ma tↄ́o. 17 Yã kũ ma dìtɛárɛn dí: Àgↄ̃ yekↄ̃i. 18 Tó andunia zã̀águ, àgↄ̃ dↄ̃ kũ à zã̀magu á ã. 19 Tó andunia gbɛ̃nↄn á ũ, de andunia yeái. Lákũ ma á sɛ́ ma á bó andunia gũn nà, á de a gbɛ̃nↄ ũro. Abire yãin andunia zã̀águ. 20 À tó yã kũ ma òárɛ gↄ̃ dↄágu. Zↄ̀blerii dìgↄ̃ de a dikirilaro. Lákũ ò wɛ́ tã̀ma nà, lɛn oni tãáwa lɛ. Tó ò ma yã kũnamɛ, onigↄ̃ á yã kũna se dↄ. 21 Oni yã birenↄ kɛárɛ pínki ma tↄ́ yãi, zaakũ ò gbɛ̃ kũ à ma zĩ dↄ̃ro. 22 Tó mádi su ma yã òńnɛ yãro, de ò taari vĩro. Ama tera sà ń taari kutɛna vĩro. 23 Gbɛ̃ kũ à zã̀magu zã̀ ma Degumɛ se. 24 Tó mádi yã kũ odi kɛ yãro kɛ ń tɛ́ro, de ò taari vĩro. Ama tera sà ò yã kũ ma kɛ̀nↄ è, akũ ò zã̀magu kũ ma Deo ó pínki, 25 de yã kũ à kú ń doka gũn papa, kũ ò pì ò zã̀magu pãmɛ. 26 Tó Zɛkũnwode kũ mani a gbarɛáwa bò ma De kĩnaa à sù, Nini yãpurade kũ àdi bo a kĩnaa pìi, ani ma sèeda kɛ. 27 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, áni ma sèeda kɛ, kũ á kú kũmao zaa káaku yãi.

John 16

1 Ma yã dínↄ òárɛ de àsun furo yãimɛ. 2 Oni aduakɛkpɛ zɛ́ zↄ̃árɛ. A gↄrↄ tɛn su se kũ gbɛ̃ kũ ani á dɛ nigↄ̃ da Luda zĩn àtɛn kɛ. 3 Oni yã pìnↄ kɛárɛ kũ ò ma De kũ makũo dↄ̃ro yãi. 4 Ma yã dínↄ òárɛ de tó a gↄrↄ kà, ánigↄ̃ dↄ̃ kũ ma òárɛ kↄ̀. Mádi yã dínↄ oárɛ zaa káakuro, kũ má kú kãáo yãi. 5 Matɛn tá gbɛ̃ kũ à ma zĩ kĩnaa sà, ama á gbɛ̃ke dí ma la gu kũ matɛn tánlo. 6 Á nɛ̀sɛɛ yàka sà kũ ma yã dínↄ òárɛ yãi. 7 Yãpuran matɛn oárɛ, ma tana ni àre kɛárɛ, zaakũ tó mádi táro, Zɛkũnwode pì ni su á kĩnaaro. Tó ma ta, mani a zĩáwa. 8 Tó à sù, ani tó andunia a yãzɛ dↄ̃ durunna kũ manakɛnaao kũ yãvutɛmmanaao musu. 9 Oni a yãzɛ dↄ̃ durunna yã musu, kũ odi ma náani kɛro yãi. 10 Oni a yãzɛ dↄ̃ manakɛna yã musu, kũ matɛn tá ma De kĩnaa, áni ma e doro. 11 Oni a yãzɛ dↄ̃ yãvutɛmmanaa musu, kũ yã vùtɛ andunia díkĩna kínaa yãi. 12 Má yã vĩ dↄ dasi mà oárɛ, ama áni yã pìnↄ fↄ̃ gĩaro. 13 Tó Nini yãpurade sù, ani doárɛ arɛ yãpura pínki gũn. Ani yã o kũ a zĩda dↄ̃naaoro, yã kũ à màan anigↄ̃ o, ani yã kũ àtɛn sunↄ baaru kpáárɛ. 14 Ani ma tↄ́ bo, zaakũ ani ma yãnↄ sɛ́tɛ à babaárɛ. 15 Pↄ́ kũ ma De vĩ pínki bi ma pↄ́mɛ. Abire yãin ma pì, ani ma yãnↄ sɛ́tɛ à babaárɛ. 16 À gↄ̃̀ fíti kũ áni ma e doro, à gↄ̃̀ fíti dↄ kũ áni ma e. 17 Akũ a ìba kenↄ pìkↄ̃nɛ: Bↄ́ yãn àtɛn owɛrɛ gwee? À pì à gↄ̃̀ fíti kũ óni a e doro, à gↄ̃̀ fíti dↄ kũ óni a e. À pì dↄ, átɛn tá a De kĩnaamɛ. 18 Akũ ò pì: À gↄ̃̀ fíti kũ à òo pì de deraa? Ódi yã kũ àtɛn o pìi dↄ̀rↄ dↄ̃ro. 19 Yesu dↄ̃̀ kũ ò ye ò a la, akũ à pìńnɛ: Kũ ma pì à gↄ̃̀ fíti kũ áni ma e doro, akũsↄ̃ à gↄ̃̀ fíti kũ dↄ áni ma e, abirekũn átɛn kↄ̃ lalai yá? 20 Yãpuran matɛn oárɛ, áni ↄ́ↄ dↄ à wɛ̃nda kɛ, ama andunia ni pↄnna kɛ. Ánigↄ̃ kú pↄsira gũn, ama á pↄsira pì ni litɛ pↄnna ũ. 21 Tó nↄgbɛ̃ ye à nɛ́ i, a nɛ̀sɛɛ dì yaka kũ a wãwãkɛna gↄrↄ kà yãi. Tó à nɛ́ ì sↄ̃, wãwã kũ à màa pìi dì dↄn doro. A pↄ dì kɛ nna kũ à nɛ́ dufu ì andunia gũn yãi. 22 Lɛn ákↄ̃nↄ sↄ̃ á nɛ̀sɛɛ yakana lɛ gĩa. Mani ɛra mà á e dↄ, á pↄ ni kɛ nna, gbɛ̃ke sↄ̃ ani fↄ̃ à á pↄnna pì síáwaro. 23 Gↄrↄ kũ̀a áni yãke lama doro. Yãpuran matɛn oárɛ, ma De ni pↄ́ sĩnda pínki kũ áni wɛ́ kɛa kũ ma tↄ́o kpááwa. 24 Ari tera ádi pↄ́ke wɛ́ kɛ kũ ma tↄ́oro. À wɛ́ kɛ, áni le de á pↄnna gↄ̃ papana yãi. 25 Ma yã pìnↄ lɛ̀kↄ̃aárɛmɛ. A gↄrↄ tɛn su kũ mani yã oárɛ kũ yãlɛkↄ̃anaao doro, mani ma De yã oárɛ swáswa. 26 Gↄrↄ kũ̀a áni wɛ́ kɛ kũ ma tↄ́o. Mádi oárɛ kũ makũmɛ mani wɛ́ kɛárɛ ma Dearo, 27 zaakũ ma De a zĩdanɛ yeái kũ á yemai yãi, akũsↄ̃ a ma bona a kĩnaa sì. 28 Ma bo ma De kĩnaa ma su andunia gũn. Tera sà matɛn andunia tó matɛn tá a kĩnaa. 29 Akũ a ìbanↄ pìnɛ: Tↄ̀, ntɛn yã o kũ yãlɛkↄ̃anaao doro, ntɛn o swáswamɛ sà. 30 Ó dↄ̃ sà kũ ń yã sĩnda pínki dↄ̃, àdi kɛ séto ò yãke gbɛkammaro. Abire yãin o n bona Luda kĩnaa sì. 31 Akũ Yesu pìńnɛ: Átɛni ma náani kɛ sà yá? 32 A gↄrↄ tɛn su à kà kↄ̀, kũ áni fãkↄ̃a, á baadi ni tá a bɛa à ma tó mado. Bee kũ abireo má kun madoro, zaakũ ma De kú kũmao. 33 Ma yã dínↄ òárɛ, de á laakari gↄ̃ kpatɛna kunna ma gũn. Áni wɛ́tãmma le andunia gũn, ama à swɛ̃̀ ditɛ, ma gĩnakɛ ma zĩ̀i blè anduniaa.

John 17

1 Yesu yã pì onaa gbɛra à wɛ́ sɛ̀ musu à pì: Baa, a gↄrↄ kà. Ǹ n Nɛ́ tↄ́ bo, de n Nɛ́ n tↄ́ bo. 2 N tò má iko vĩ gbɛ̃ sĩnda pínki musu, de mà wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro kpá gbɛ̃ kũ n kpàmanↄa. 3 Mↄkↄ̃n Luda mɛ̀n do légelege yãpurade kũ makũ Yesu Kirisi kũ n zĩ̀io dↄ̃namɛ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro pì ũ. 4 Ma n tↄ́ bò zĩtɛ. Zĩ kũ n dàmɛnɛ mà kɛ ma kɛ̀ ma laka. 5 Baa, ǹ gakuri kpáma n kĩnaa tera sà, lákũ n kpàma nà n kĩnaa zaade andunia katɛnaro. 6 Gbɛ̃ kũ n ń sɛ́ andunian n ń kpámanↄ ma tò ò n dↄ̃. N pↄ́nↄmɛ, akũ n ń kpáma. Ò n yã kũna, 7 ò dↄ̃̀ sà kũ yã kũ n dàmɛnɛ pínki bò n kĩnaamɛ. 8 Ma yã kũ n dàmɛnɛ dàńnɛ. Ò sì, akũ ò dↄ̃̀ kũ ma bo n kĩnaamɛ yãpura. Ò sì kũ mↄkↄ̃n mɛ́ n ma zĩ. 9 Matɛn wɛ́ kɛńnɛ, adi kɛ andunian matɛn kɛnɛro, séde gbɛ̃ kũ n ń kpáma pìnↄ, zaakũ n pↄ́nↄmɛ. 10 Ma gbɛ̃nↄ bi n gbɛ̃nↄmɛ ń pínki, n pↄ́nↄ bi ma pↄ́nↄmɛ pínki. Matɛn tↄ́ bo ń gãi. 11 Matɛn su n kĩnaa, manigↄ̃ kú andunia gũn doro, ama mↄ́kↄ̃nↄ nigↄ̃ kú andunia gũn. Baa Kúadonade, ǹgↄ̃ ń kũna kũ n tↄ́ kũ n kpàma gbãnao, de ògↄ̃ kun mɛ̀ dokↄ̃nↄ lán ó bà. 12 Gↄrↄ kũ má kú kũńwo, má ń kũna kũ tↄ́ kũ ń kpàma pì gbãnao. Ma ń dãkpã, akũ ń gbɛ̃ke dí sãtɛro, tó adi kɛ gbɛ̃ kũ à mìi pɛ̀ kakatɛnaaa de n yã le à papa yãi. 13 Tera sà matɛn su n kĩnaa. Ma yã dínↄ ò andunia gũn, de ògↄ̃ pↄnna kũ má vĩ vĩ àgↄ̃ papanaḿma. 14 Ma n yã dàńnɛ, akũ andunia zã̀ńgu, kũ andunia gbɛ̃nↄmɛ ń ũro yãi, lákũ makũ má de andunia gbɛ̃ ũro nà. 15 Matɛn wɛ́ kɛmma, adi kɛ de ǹ ń bo andunia gũnnlo, ama de ǹ ń dãkpã a vãni yãimɛ. 16 Andunia gbɛ̃nↄmɛ ń ũro, lákũ makũ má de andunia gbɛ̃ ũro nà. 17 Ǹ tó ń kunna gↄ̃ adona kũ yãpura gbãnao. N yãmɛ yãpura pì ũ. 18 Lákũ n ma zĩ andunia gũn nà, lɛn makũ sↄ̃ ma ń zĩ andunia gũn lɛ. 19 Matɛni ma zĩda kpámma ń yãi, de ògↄ̃ kun n gbɛ̃nↄ ũ yãpura. 20 Adi kɛ matɛn wɛ́ kɛńnɛ ńdonlo, kũ gbɛ̃ kũ oni ma náani kɛ ń yã yãinↄmɛ dↄ, 21 de ń pínki gↄ̃ kun mɛ̀ dokↄ̃nↄ ũ. Baa, lákũ ń kú ma gũn nà akũsↄ̃ má kú n gũn, mↄ́kↄ̃nↄ sↄ̃ gↄ̃ kú ó gũn lɛ, de andunia le à sí mↄkↄ̃n mɛ́ n ma zĩ. 22 Gakuri kũ n kpàman ma kpàḿma, de ògↄ̃ kun mɛ̀ dokↄ̃nↄ lán ó bà. 23 Má kú ń gũn, akũsↄ̃ ń kú ma gũn, de ògↄ̃ kun mɛ̀ dokↄ̃nↄ ũ mámmam, de andunia gↄ̃ dↄ̃ kũ mↄkↄ̃n mɛ́ n ma zĩ, akũsↄ̃ ń yeńyĩ lákũ ń yemai nà. 24 Baa, gbɛ̃ kũ n kpàmanↄ, má ye ògↄ̃ kú gu kũ má kún, de ò wɛ́ kɛ pla kũ ma gakurio, gakuri kũ n kpàma kũ ń yemai yãi zaade andunia katɛnaro. 25 Baa Mana, andunia n dↄ̃ro, ama má n dↄ̃, akũ gbɛ̃ dínↄn dↄ̃ kũ mↄkↄ̃n mɛ́ n ma zĩ. 26 Ma tò ò n dↄ̃, manigↄ̃ tó ògↄ̃ n dↄ̃, de yenyĩ kũ ń vĩ kũmao gↄ̃ kú ń gũn, de makũ sↄ̃ màgↄ̃ kú ń gũn.

John 18

1 Yesu yã pì onaa gbɛra à bò kũ a ìbanↄ, akũ ò bikũ̀ Kidironu bara dire. Swadako kú gwe, akũ à gɛ̃̀n kũ a ìbanↄ. 2 Yudasi bonkpɛde sↄ̃ à gu pì dↄ̃, zaakũ Yesu kũ a ìbanↄ dìgↄ̃ kakara gwe baala'i. 3 Akũ Yudasi gɛ̀ɛ gwe kũ soza gã̀ doo kũ dogari kũ sa'orikinↄ kũ Farisinↄ ń zĩnↄ. Ò fitilanↄ kũna kũ sɛ̃̀tɛnↄ kũ gↄ̃kɛbↄnↄ. 4 Yesu yã kũ ani a le dↄ̃ pínki, akũ à bò à dàńlɛ à ń lá à pì: Dín átɛn wɛtɛɛ? 5 Ò wèa ò pì: Yesu Nazɛramɛ. À pìńnɛ: Makũmɛ a ũ. Yudasi bonkpɛde pì kú kũńwo. 6 Kũ Yesu pìńnɛ, makũmɛ a ũ, akũ ò ɛ̀ra kpɛkpɛ, ò bò ò lɛ̀tɛ. 7 Yesu ń lá dↄ: Dín átɛn wɛtɛɛ? Akũ ò pì: Yesu Nazɛramɛ. 8 Yesu wèḿma dↄ à pì: Ma òárɛ kũ makũmɛ a ũ. Tó makũ átɛn wɛtɛ, à tó gbɛ̃ díkĩnanↄ tá. 9 À ò lɛ de yã kũ à ò yã le à papa yãimɛ, kũ à pì: Gbɛ̃ kũ n ń kpámanↄ, ń gbɛ̃ke dí sãtɛro. 10 Simↄ Pita fɛ̃nɛda lokona, akũ à wòto à sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ zĩ̀rii lɛ̀o à a ↄpla sã zↄ̃̀ flɛ̃m. Zĩ̀rii pì tↄ́n Malaku. 11 Akũ Yesu pì Pitanɛ: Ǹ n fɛ̃nɛda sↄtↄ a sↄ̀n. Mani wɛ́tãmma toko kũ ma De dìtɛmɛnɛ í miroo? 12 Akũ sozanↄ kũ ń gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄo kũ Yuda dogarinↄ Yesu kũ̀ ò a yĩ̀. 13 Akũ ò gɛ̀ɛ kãao Anasa kĩnaa gĩa. Anasa bi Kayafa kũ à de sa'oriki zↄ̃kↄ̃ ũ wɛ̃̀ birea anzureemɛ. 14 Kayafa mɛ́ à lɛ́ dà Yuda gbãnadenↄnɛ yã à pì: À mana gbɛ̃ mɛ̀n do ga baadi gɛ̃nɛ ũmɛ. 15 Simↄ Pita kũ ìba pãndeo tɛ́ Yesu kpɛ. Sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ ìba pãnde pì dↄ̃, akũ ìbaa pì tɛ́ Yesui à gɛ̃̀ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ pì bɛ ↄnn, 16 ama Pita gↄ̃̀ zɛna gãnulɛa. Akũ ìba kũ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ dↄ̃ pìi gɛ̀ɛ à yã ò nↄgbɛ̃ kũ àtɛn zɛ́ pì dãkpãnɛ, akũ à tò Pita gɛ̃̀. 17 Akũ nↄgbɛ̃ zɛ́dãkpãrii pì Pita là à pì: Gↄ̃gbɛ̃ pìi ìbanↄ dokemɛ n ũroo? Pita wèa à pì: Makũro. 18 Zĩ̀rinↄ kũ dogarinↄ tɛn tɛ́ kũ ò lè kpákpa kũ ĩa kun yãi. Pita kú kũńwo gwe, àtɛn tɛ́ kpákpa se. 19 Akũ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ tɛn Yesu lala a ìbanↄ yãi kũ a yãdannɛnaao. 20 Yesu wèa à pì: Ma yã ò baadinɛ gupuraa. Ma yã dàdańnɛ aduakɛkpɛnↄ gũn kũ Luda ↄnnwo, gu kũ Yudanↄ dì kↄ̃ kakaran ń pínki. Mádi yãke o asiri gũnlo. 21 Bↄ́yãi ntɛni ma lalaa? Ǹ ma yãmarinↄ la, ò yã kũ ma òńnɛ dↄ̃. 22 Kũ Yesu yã ò lɛ, dogari kũ ò kú gwenↄ do a sãn kɛ̀ à pì: Òdi yã we sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄa lɛro. 23 Yesu wèa à pì: Tó yã vãnin ma ò, ǹ o ò ma. Tó yã manan ma ò sↄ̃, bↄ́yãin n ma lɛɛ? 24 Akũ Anasa Yesu gbàrɛ sa'oriki zↄ̃kↄ̃ Kayafa kĩnaa yĩna. 25 Pita kpɛ́ zɛ gwe àtɛn tɛ́ kpákpa. Akũ ò a là ò pì: A ìbanↄ dokemɛ n ũroo? Pita ledi kpà à pì: Makũmɛro. 26 Sa'oriki zↄ̃kↄ̃ↄ zĩ̀rinↄ do bi gbɛ̃ kũ Pita à a sã gò danɛmɛ, akũ à pì: Mádi á e lɛɛlɛ swadakoo gũnloo? 27 Akũ Pita ledi kpà dↄ. Zaa gwe gↄ̃̀nↄ ko lɛ́ zù. 28 Gudↄo akũ Yuda gbãnadenↄ bò kũ Yesuo Kayafa bɛa, ò gɛ̀ɛ kãao bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ bɛa. Odi gɛ̃ a ↄnnlo, de òsungↄ̃ gbãsĩro yãi, zaakũ ò ye ò Vĩnla dikpɛ kɛmɛ. 29 Abire yãi Pilati bò à sù ń kĩnaa à pì: Yã kpaten á vĩ kũ gbɛ̃ pìioo? 30 Ò wèa ò pì: Tó yãvãnikɛriinlo, de ódi su ò a kpámmaro. 31 Akũ Pilati pìńnɛ: À a sɛ́ à gɛ́ yãkpatɛ kɛ kãao á zĩda dokaa. Akũ gbãnade pìnↄ pìnɛ: Ó gbɛ̃dɛna zɛ́ vĩro. 32 Abirekũ kɛ̀ de yã kũ Yesu ò le à papa yãimɛ, kũ à a ga yã taka ò. 33 Akũ Pilati ɛ̀ra à gɛ̃̀ ↄnn. À Yesu sìsi, akũ à a là à pì: Mↄkↄ̃n Yudanↄ kína ũ yá? 34 Yesu wèa à pì: Ntɛn o lɛ kũ n zĩdaoon yá, ke ò ma yã ònnɛmɛɛ? 35 Pilati pì: Yudan ma ũ yá? N burinↄ kũ n sa'orikinↄ mɛ́ ò n kpama. Bↄ́n n kɛ̀ɛ? 36 Yesu pì: Ma kpata bi andunia díkĩna pↄ́nlo. Tó ma kpata bi andunia díkĩna pↄ́mɛ, de ma ìbanↄ zĩ̀i kà de òsun ma kpá Yuda gbãnadenↄaro. Ma kpata bi andunia la pↄ́nlo. 37 Akũ Pilati pìnɛ: Ase kínamɛ n ũ yá? Yesu wèa à pì: N ò a zɛ́a kũ kínan ma ũ. Ò ma i, akũ ma su andunia gũn yãpura sèedade ũ. Gbɛ̃ kũ à de yãpura pↄ́ ũ dì ma yã ma. 38 Pilati pì: Bↄ́n yãpura ũu? Kũ à ò lɛ, à ɛ̀ra à bò à gɛ̀ɛ Yuda gbãnadenↄ kĩnaa à pìńnɛ: Mádi taari ke le gbɛ̃ diaro. 39 Á futɛokarayã vĩ kũ madì purusunanↄ doke gbarɛárɛ Vĩnla dikpɛ zĩ. Á ye mà Yudanↄ kína gbarɛárɛn yá? 40 Akũ ò wiki lɛ̀ dↄ ò pì: Àkũmɛro, Barabamɛ! Baraba pì sↄ̃ bi kpãni wɛ́dewɛmɛ.

John 19

1 Akũ Pilati pì, ò Yesu kũ ò a gbɛ̃ kũ flã̀ao. 2 Akũ sozanↄ lɛ̀ fùraa tã̀ ò kùnɛ ò arukĩmba tɛ̃ra dànɛ. 3 Òtɛn nai dodo òtɛn pi: Fↄↄ, Yudanↄ kína! Akũ òtɛni a sãn kɛkɛ. 4 Pilati ɛ̀ra à bò dↄ, akũ à pì gbɛ̃nↄnɛ: À gwa, matɛn booárɛ bàai la de à le à dↄ̃ kũ mádi yãke learo. 5 Yesu bò bàai, à lɛ̀ fùraa pì kuna à arukĩmba wɛ́de pì dana. Akũ Pilati pìńnɛ: Gↄ̃gbɛ̃ pìin dí! 6 Kũ sa'orikinↄ kũ dogarinↄ a è, ò wiki lɛ̀ ò pì: Ǹ a pá lía! Ǹ a pá lía! Akũ Pilati pìńnɛ: À a kũ à pá lía á zĩda, zaakũ mádi taari ke learo. 7 Yuda gbãnade pìnↄ wèa ò pì: Ó doka vĩ, akũsↄ̃ doka pìi pì séde à ga, kũ à a zĩda dìtɛ Luda Nɛ́ ũ yãi. 8 Kũ Pilati yã pìi mà, akũ vĩna kɛ̀kɛ à a kũ̀. 9 À ɛ̀ra à gɛ̃̀ kũ Yesuo ↄnn dↄ, akũ à a là à pì: N bo máa? Yesu dí wearo, 10 akũ Pilati pìnɛ: Ĩni yã o kũmaoroo? Ń dↄ̃ kũ má n gbarɛna iko vĩ, akũsↄ̃ má n pana lía iko vĩroo? 11 Yesu wèa à pì: Ń iko ke vĩ ma musuro, sé kũ Luda kpàmma. Abire yãi gbɛ̃ kũ à ma kpamma durunna mɛ́ à zↄ̃kↄ̃. 12 Zaa gↄrↄ birea Pilati tɛn zɛ́ wɛtɛ à a gbarɛ, ama Yuda gbãnadenↄ wiki lɛ̀ ò pì: Tó n gbɛ̃ pìi gbàrɛ, Siza gbɛ̃nnamɛ n ũro. Gbɛ̃ kũ à a zĩda dìtɛ kína ũ ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ Sizaomɛ. 13 Kũ Pilati yã bire mà, à pì ò bo kũ Yesuo bàai. Akũ à vùtɛ a tìntiia gu kũ òdi pi gbɛ̀ gusaran, kũ Eberu yão sↄ̃, Gabata. 14 Vĩnla dikpɛ sorukɛzĩmɛ, ifãntɛ̃ kà mìdangura. Akũ Pilati pì Yuda gbãnade pìnↄnɛ: Á kínan dí. 15 Akũ òtɛn wiki lɛ́ òtɛn pi: Ǹ a dɛ. Ǹ a dɛ. Ǹ a pá lía. Pilati pìńnɛ: Mani á kína pá lía yá? Sa'orikinↄ pì: Ó kína ke vĩro, Siza baasiro. 16 Akũ Pilati Yesu kpàḿma ò a pá lía. Akũ ò a sɛ̀ ò tà kãao. 17 Yesu bò wɛ̃tɛ gũn à a zĩda lígbãndurukpana sɛna, à gɛ̀ɛ gu kũ òdi pi Mìtokokia, kũ Eberu yão sↄ̃ Gↄgↄta. 18 Gwen ò a pà lía kũ gbɛ̃nↄn pla pãndenↄ, gbɛ̃ do a ↄplai gbɛ̃ do a ↄzɛi, akũ Yesu kú ń dagura. 19 Pilati takada kɛ̃̀ à nà Yesu lí pìia. Yã kũ à kɛ̃̀ɛ pìin dí: Yesu Nazɛra, Yudanↄ kína. 20 Yudanↄ takada kũ à kɛ̃̀ɛ pì kyó kɛ̀ dasi, zaakũ gu kũ ò Yesu pà lían pìi zã̀ kũ wɛ̃tɛoro. Ò takada pìi kɛ̃̀ kũ Eberu yão kũ Romudenↄ yão kũ Giriki yãomɛ. 21 Akũ Yuda sa'orikinↄ pì Pilatinɛ: Ǹsun kɛ̃ ǹ pi Yudanↄ kínaro, ama ǹ kɛ̃ kũ àkũ mɛ́ à pì Yudanↄ kínamɛ a ũ. 22 Pilati pì: Yã kũ ma kɛ̃̀n ma kɛ̃̀. 23 Kũ sozanↄ Yesu pà lía ò làka, akũ ò a pↄ́kasanↄ sɛ̀tɛ ò kpàatɛ lɛu siikↄ̃ baadi mìia. Ò a utagyaba kũ ò tã̀ nabinaa sari zaa musu ari zĩtɛ sɛ̀ dↄ, 24 akũ ò pìkↄ̃nɛ: Òsun uta pì kɛ̃kɛ̃kↄ̃rɛro. Ò kàpa kpá de ògↄ̃ dↄ̃ gbɛ̃ kũ ani gↄ̃nɛ. Ò kɛ̀ lɛ, de yã kũ ò kɛ̃̀ Luda yãn le à papamɛ, kũ ò pì: Ò ma pↄ́kasanↄ kpàatɛkↄ̃nɛ, ò kàpaa kpà ma uta yãi. Abire yãin sozanↄ kɛ̀ lɛ. 25 Yesu da kũ a da dakũnao kũ Kolopa nanↄ Mariamao kũ Mariama Magadalɛnio kú lí kũ ò Yesu pàaa sarɛ. 26 Kũ Yesu a da è kũ a ìba kũ à yeiio zɛna kↄ̃ sarɛ, à pì a danɛ: Nↄgbɛ̃, n nɛ́n di! 27 Akũ à pì ìbaa pìinɛ: N dan di! Zaa zĩ birean ìbaa pìi a sɛ̀ à tà kãao a bɛa. 28 Abire gbɛra Yesu dↄ̃ kũ a pínki pàpa. De yã kũ à kɛ̃na Luda yãn le à papa akũ à pì: Ími tɛni ma dɛ. 29 Lo kú gwe, sèwɛ̃ kpã̀kpã kán pana. Akũ ò sako yàku wɛ̃ pìi gũn ò pɛ̀ sɛ̃̀lia ò dↄ̀ Yesunɛ a lɛ́a. 30 Kũ à wɛ̃ pìi mì à pì: Yã làka. Akũ à a mìi pɛ̀tɛ à a wɛ̃̀ndii gbàrɛ. 31 Kámmabogↄrↄ sorukɛzĩmɛ. Yuda gbãnadenↄn ye gɛ̀nↄ gↄ̃ lía ari kámmabogↄrↄ zĩro, zaakũ kámmabogↄrↄ zĩ pì bi gↄrↄ zↄ̃kↄ̃ↄmɛ. Akũ ò gɛ̀ɛ ò wɛ́ kɛ̀ Pilatia ò ń gbá ɛ́'ɛ ò ń kipa. 32 Akũ sozanↄ gɛ̀ɛ ò gbɛ̃ káaku kũ ò pà lía lɛɛlɛ kũ Yesuo gbá ɛ̀'ɛ kũ a plade pↄ́o dↄ. 33 Kũ ò kà Yesu kĩnaa, ò è à gĩnakɛ à gà kↄ̀, akũ odi a gbá ɛ́'ɛro. 34 Akũ sozanↄ doke Yesu zↄ̃̀ kũ sário a gbã̀ntɛrɛɛa. Gwe gↄ̃̀nↄ aru kũ ío bↄ̀tɛ. 35 Gbɛ̃ kũ à yã pìi è kũ wɛ́o mɛ́ a ò. A sèedakɛna yãpura vĩ, à dↄ̃ kũ yãpuran átɛn o, de ákↄ̃nↄ sↄ̃ à le à Yesu náani kɛ. 36 Yã birenↄ kɛ̀ de yã kũ à kɛ̃na Luda yãn díkĩna papamɛ, ò pì: Oni a wá ke ɛ́ro. 37 À kɛ̃na Luda yãn dↄ ò pì: Oni gbɛ̃ kũ ò a zↄ̃̀ gwa. 38 Abire gbɛra Yusufu Arimatea gɛ̀ɛ à wɛ́ kɛ̀ Pilatia, de à a gba zɛ́ à Yesu gɛ̀ɛ kipa. Yesu ìbaamɛ asiri gũn, kũ àtɛn vĩna kɛ Yuda gbãnadenↄnɛ yãi. Pilati wènɛ, akũ à gɛ̀ɛ à a gɛ̀ɛ sɛ̀ à tào. 39 Nikodɛmu kũ à gɛ̀ɛ Yesu kĩnaa gwãani gɛ̀ɛ se kũ lí'ↄo yãkatɛna kũ ɛzɛ kũ àdi tó gɛ̀ vãroo à kà kiloo baraakuri taka bà. 40 Akũ ò Yesu gɛ̀ɛ sɛ̀ ò táaru bizanↄ fĩ̀fĩa kũ ɛzɛ pìio, lákũ Yudanↄ dì gɛ̀ kpe ta nà ń futɛokarayã gũn. 41 Kara kú gu kũ ò Yesu pà líaa pìn. Gbɛ̀wɛɛ kũ ò sↄ̀ mira ũ dufu kú karaa pìi gũn, odi gbɛ̃ke dan zikiro. 42 Gwen ò Yesu wùtɛn, kũ à zã̀ kũńworo, kũ dↄ Yudanↄ kámmabogↄrↄ tɛn ká yãi.

John 20

1 Azumanɛnna zĩ gudↄo Mariama Magadalɛni bò à gɛ̀ɛ mira kĩnaa, akũ à lè gbɛ̀ gona mira lɛ́a. 2 Akũ à bàa lɛ̀ à gɛ̀ɛ Simↄ Pita kĩnaa kũ ìba pãnde kũ Yesu yeii pìio à pìńnɛ: Ò Dikiri bò miran, ó dↄ̃ gu kũ ò a dànlo. 3 Akũ Pita kũ ìba pãnde pìio fùtɛ ò gɛ̀ɛ mira kĩnaa. 4 Ń gbɛ̃nↄn pla ń pínki tɛn bàa lɛ́ lɛɛlɛ, akũ ìba pãnde pìi bà nna de Pitala, à kà mira kĩnaa káaku. 5 Kũ à wɛ́ kpàtɛn, akũ à táaru bizanↄ è katɛna, ama adi gɛ̃ a gũnlo. 6 Kũ Simↄ Pita kà a gbɛra, akũ à gɛ̃̀ miran. À táaru biza pìi è katɛna 7 kũ biza kũ ò fĩ̀fĩ a mìiao. Biza pì pɛkɛrɛna kũ pↄ́lɛ pìnↄoro, à kokona ditɛna adomɛ. 8 Akũ ìba kũ à kà mira kĩnaa káaku pìi gɛ̃̀ se. À è, akũ à sì. 9 Ari tera odi yã kũ à kɛ̃na Luda yãn dↄ̀rↄ dↄ̃ro kũ ò pì, ani futɛ bona gan. 10 Akũ ìba gbɛ̃nↄn pla pìnↄ ɛ̀ra ò tà bɛ. 11 Mariama zɛna mira lɛ́a, àtɛn ↄ́ↄ dↄ. Lákũ àtɛn ↄ́ↄ dↄ nà lɛ, akũ à wɛ́ kpàtɛ miran. 12 Akũ à malaika gbɛ̃nↄn planↄ è vutɛna gu kũ ò Yesu gɛ̀ɛ wùtɛn yãaa. A do kú a mì kpa, a do sↄ̃ gbá kpa. Ò uta pura dana. 13 Akũ ò a là ò pì: Nↄgbɛ̃, bↄ́ mɛ́ à n le ntɛn ↄ́ↄ dↄↄ? À wèḿma à pì: Ò ma Dikiri sɛ̀ ò tà kãaomɛ, má dↄ̃ gu kũ ò a wùtɛnlo. 14 Kũ à ò lɛ, akũ à lìtɛ à Yesu è zɛna, ama adi dↄ̃ kũ Yesunlo. 15 Yesu a là à pì: Nↄgbɛ̃, bↄ́ yã mɛ́ à tò ntɛn ↄ́ↄ dↄↄ? Dín ntɛn wɛtɛɛ? Mariama tɛn da karademɛ, akũ à pìnɛ: Mare, tó mↄkↄ̃n mɛ́ n a sɛ̀ n bo kãao, ǹ omɛnɛ gu kũ n a wùtɛn de mà gɛ́ mà a sɛ́. 16 Yesu pìnɛ: Mariama! Akũ à arɛ dↄ̀a à pìnɛ kũ Eberu yão: Rabi! Tↄ́ pìi pì Dannɛri. 17 Yesu pìnɛ: Ǹsun ↄ namaro, mádi tá ma De kĩnaa kↄ̀ro. Ǹ gɛ́ ǹ o ma gbɛ̃nↄnɛ matɛn tá ma De kũ ń Deo kĩnaa, ma Luda kũ ń Ludao kĩnaa. 18 Akũ Mariama Magadalɛni gɛ̀ɛ à a baaruu kpà a ìbanↄnɛ à pì: Ma Dikiri è. Akũ à yã kũ à ònɛɛ bàbańnɛ. 19 Azumanɛnna birea ↄkↄsi a ìbanↄ kakarana kpɛ́n, ò gbà tàtańlɛ ò mↄ̀nɛ kã̀, kũ òtɛn vĩna kɛ Yuda gbãnadenↄnɛ yãi. Akũ Yesu sù à zɛ̀ ń tɛ́ à pìńnɛ: Àgↄ̃ kun aafia! 20 Kũ à ò lɛ, akũ à a ↄnↄ mↄ̀ńnɛ kũ a gbã̀ntɛrɛɛo. Kũ ìbaa pìnↄ Dikiri è, ń pↄ kɛ̀ nna manamana. 21 Yesu ɛ̀ra à pìńnɛ: Àgↄ̃ kun aafia! Lákũ ma De ma zĩ nà, lɛn matɛni á zĩ lɛ. 22 Kũ à ò lɛ, akũ à ĩa vùḿma kũ lɛ́o à pì: À Luda Nini sí. 23 Gbɛ̃ kũ a ń kɛ̃ kũ ń durunnanↄ, à kɛ̃̀ḿman gwe. Gbɛ̃ kũ ádi ń kɛ̃nɛro sↄ̃, ani kɛ̃ḿmaro. 24 Gↄrↄ kũ Yesu sù, Tomasi, a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ doke kũ òdi pinɛ Sìka kú kũńworo. 25 Akũ a ìba kparanↄ pìnɛ: O Dikiri è. Akũ à pìńnɛ: Tó mádi koosa gbɛ̀ e a ↄnↄ gũn ma ↄnɛ pɛ̀nlo, akũsↄ̃ mádi ↄ zↄ̃ a gbã̀ntɛrɛnlo, mani síro. 26 A gↄrↄ làa a ìbanↄn kú kpɛ́n dↄ, Tomasi kú kũńwo sà. Ò gbà tàtańlɛ ò mↄ̀nɛ kã̀, akũ Yesu sù à zɛ̀ ń tɛ́ à pì: Àgↄ̃ kun aafia! 27 Akũ à pì Tomasinɛ: Ǹ n ↄnɛ pɛ́ ma ↄ gũn la ǹ gwa, ǹ n ↄ zↄ̃ ma gbã̀ntɛrɛɛa. Ǹsun sika kɛ doro. Ǹ ma náani kɛ. 28 Tomasi wèa à pì: Ma Dikiri, ma Luda. 29 Yesu pìnɛ: Kũ n ma e yãin n ma náani kɛ̀. Arubarikadenↄn gbɛ̃ kũ ò ma náani kɛ̀ ma enaa sarinↄ ũ. 30 Yesu daboyã pãndenↄ kɛ̀ dasi a ìbanↄ wɛ́ wára kũ odi kɛ̃ takada dí gũnlo. 31 Ama ò adikĩnanↄ kɛ̃̀ de à le à Yesu sí Luda Nɛ́ Arumasihu ũ à wɛ̃̀ndi le a náanikɛnaa gũn yãimɛ.

John 21

1 Abire gbɛra Yesu ɛ̀ra à a zĩda mↄ̀ a ìbanↄnɛ dↄ Tiberia sɛ̀bɛ lɛ́a. Lán dí bàn à a zĩda mↄ̀ńnɛ. 2 Simↄ Pita kú lɛɛlɛ kũ Tomasi kũ òdi pinɛ Sìkao kũ Natanaɛli kũ à bò Kana, Galili bùsuuo kũ Zebedi nɛ́nↄ kũ Yesu ìba gbɛ̃nↄn pla pãndenↄ. 3 Simↄ Pita pìńnɛ: Matɛn gɛ́ kpↄ̀ wɛtɛmɛ. Akũ ò pìnɛ: Ókↄ̃nↄ se óni gɛ́ kũnwo. Akũ ò gɛ̀ɛ ò gɛ̃̀ gó'itɛ gũn, ama odi pↄ́ke kũ gwãani birearo. 4 Kũ gu tɛn su dↄ, Yesu zɛna bara, ama a ìbanↄ dí dↄ̃ kũ àkũmɛro. 5 Akũ à lɛ́ zùńyĩ à pì: Gbɛ̃nↄ, ádi pↄ́ke le a kũ̀roo? Ò pì: Oi! 6 Akũ à pìńnɛ: À birigi zu gó ↄplai áni pↄ́ kũ. Kũ ò zù, ò kpↄ̀ↄ kũ̀ dasidasi ò fù sɛna. 7 Akũ ìba kũ Yesu yeii pìi pì Simↄ Pitanɛ: Dikirimɛ. Pita uta danaro. Kũ à mà ò pì Dikirimɛ, akũ à a uta sɛ̀ à dà à kùsi ía. 8 Ìba kparanↄ tɛn birigi gátɛ pana kũ kpↄ̀ↄo òtɛn suo kũ góo, zaakũ ò zã̀ kũ baraoro, à de mita basↄↄro takalaro. 9 Kũ ò bikũ̀ bara, ò burodii è katɛna gwe kũ kpↄ̀ↄo kpakpana tɛ́a. 10 Yesu pìńnɛ: À mↄ́ kũ kpↄ̀ kũ a kũ̀ terao kenↄ. 11 Akũ Simↄ Pita gɛ̃̀ gó gũn à birigi gàtɛ à bikũ̀o bara. À pana kũ kpↄ̀ gbɛ̃̀ntɛ̃nↄ mɛ̀n basuppla akuri awɛɛ'aakↄ̃. Bee kũ à dasi lɛ, táaru pì dí kɛ̃ro. 12 Yesu pìńnɛ: À mↄ́ à pↄ́ ble. A ìba ke dí fↄ̃ à lɛ́ bò à a là dín a ũro, zaakũ ò dↄ̃ kũ Dikirimɛ. 13 Yesu gɛ̀ɛ à burodii sɛ̀ à kpàḿma. Lɛn à kɛ̀ lɛ kũ kpↄ̀ↄo dↄ. 14 Yesu a zĩda mↄna a ìbanↄnɛ gɛ̃̀n aakↄ̃den gwe a vuna gan gbɛra. 15 Kũ ò pↄ́ blè ò làka, Yesu Simↄ Pita là à pì: Yuhana nɛ́ Simↄ, ń yemai de gbɛ̃ dínↄla yá? À wèa à pì: Ee Dikiri, ń dↄ̃ kũ má yenyĩ. Yesu pìnɛ: Ǹ pↄ́ble kpá ma sãnɛ bↄ̀rↄnↄa. 16 A gɛ̃̀n plade Yesu ɛ̀ra à a là dↄ à pì: Yuhana nɛ́ Simↄ, ń yemai yá? À wèa à pì: Ee Dikiri, ń dↄ̃ kũ má yenyĩ. Yesu pìnɛ: Ǹ ma sãnↄ dãmɛnɛ. 17 À a là a gɛ̃̀n aakↄ̃de à pì: Yuhana nɛ́ Simↄ, ń yemai yá? Kũ Yesu Pita là a gɛ̃̀n aakↄ̃de tó à yeai, a pↄ yàka, akũ à pìnɛ: Dikiri, ń yã sĩnda pínki dↄ̃. Ń dↄ̃ kũ má yenyĩ. Yesu pìnɛ: Ǹ pↄ́ble kpá ma sãnↄa. 18 Yãpuran matɛn onnɛ, kũ ń de kɛfɛnna ũ, ndì pↄ́ da n zĩda ǹ gɛ́ gu kũ ń yein, ama tó n zĩ kũ̀, ĩni n ↄnↄ poro, gbɛ̃ pãnde ni dannɛ à gɛ́ kũnwo gu kũ ń yeiron. 19 Kũ Yesu ò lɛ, Pita ga kũ ani Luda tↄ́ bon à tɛ́a. Abire gbɛra Yesu pìnɛ: Ǹ tɛ́mai. 20 Pita lìtɛ à ìba kũ Yesu yeii pìi è tɛ́ńyĩ. Gbɛ̃ pì mɛ́ à nà Dikirii gↄrↄ kũ òtɛn pↄ́ ble, à a là gbɛ̃ kũ ani a kpáḿmai. 21 Kũ Pita a è, à pì Yesunɛ: Dikiri, gbɛ̃ dí sↄ̃ bi? 22 Yesu pìnɛ: Tó má ye àgↄ̃ kú wɛ̃̀ndiio ari màgↄ̃ gɛ́ su, a yã n le máa? Ǹgↄ̃ tɛ́mai dé. 23 Akũ yã pìi fã̀kↄ̃a Yesudenↄ tɛ́ kũ ìbaa pì ni garo. Ama Yesu dí onɛ kũ ani ganlo. À pì, tó á ye àgↄ̃ kun ari àgↄ̃ gɛ́ su, a yã a le mámɛɛ? 24 Ìbaa pì mɛ́ à yã dínↄ sèeda kɛ̀. Àkũ mɛ́ à takada dí kɛ̃̀, akũ ó dↄ̃ kũ a sèedakɛna náani vĩ. 25 Yesu yã pãndenↄ kɛ̀ dasidasi dↄ. Tó ò kɛ̃̀ takada gũn dodo pínki, matɛn da andunia a zĩdanɛ ni fↄ̃ à takada kũ ò kɛ̃̀ɛ pìnↄ síro.

Acts 1

1 Tiofilu, ma ònnɛ ma takada káaku gũn lákũ Yesu kɛ̀ nà kũ yã kũ à dàńnɛnↄ pínki zaa a naana gↄrↄ 2 ari gↄrↄ kũ à yã dìtɛ a zĩ̀rinↄnɛ kũ Luda Nini gbãnao, akũ Luda a sɛ̀ à tà kãao a kĩnaa. 3 Zaakũ a ganaa gbɛra à a zĩda mↄ̀ńnɛ à sèedayãnↄ kɛ̀ńnɛ dasi kũ à tò ò dↄ̃̀ sikaa sari kũ à bɛ̃nɛ. À a zĩda mↄ̀ńnɛ gↄrↄ bupla à kpata kũ à bò Luda kĩnaa yã òńnɛ. 4 Kũ ò kakarana, akũ à pìńnɛ: Àsun bo Yurusalɛmuro. Àgↄ̃ lɛ́ kũ ma De sɛ̀árɛ dã, lákũ ma a yã òárɛ nà. 5 Zaakũ Yahaya gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ̀ í gũmmɛ, ama gↄrↄ pla la mani á da'itɛ kɛ Luda Nini gũn. 6 Kũ ò kakarana lɛ, akũ ò a là ò pì: Dikiri, gↄrↄ dí gũnn ĩni Isarailanↄ kpata ɛrańnɛ yá? 7 À wèḿma à pì: Á zɛ́ vĩ àgↄ̃ gↄrↄ kesↄ̃ gↄrↄ zaka kũ ma De dìtɛ kũ a zĩda ikooo dↄ̃ro. 8 Tó Luda Nini kìpaáwa, áni gbãna le àgↄ̃ de ma sèedadenↄ ũ Yurusalɛmu kũ Yudea bùsu gu sĩnda pínkio kũ Samaria bùsuuo ari à gɛ́ pɛ́ andunia lɛ́a. 9 Yã bire onaa gbɛra Luda a sɛ̀ ń wára ari à gɛ̀ɛ à sã̀tɛ ń wɛ́a ludambɛ lukun. 10 A tanaa gũn lákũ ń wɛ́ pɛ́ ludambɛa nà, akũ gbɛ̃nↄn pla kenↄ bò ò zɛ̀ ń sarɛ ò pↄ́kasa puranↄ dana. 11 Ò pì: Galili bùsudenↄ, à kɛ̀ dera á zɛna átɛn ludambɛ gwaa? Yesu kũ Luda a bò á tɛ́ à tà kãao a kĩnaa pìi, ani ɛra à su lákũ a è àtɛn tá gwe nà. 12 Akũ ò kìpa Kùkpɛ sĩ̀sĩia ò sù Yurusalɛmu. Sĩ̀sĩi pìi zã̀ kũ Yurusalɛmuo à kà lán kiloo do taka bà. 13 Kũ ò kà, akũ ò dìdi kpɛ́ musu, gu kũ òdigↄ̃ kún. Pita kú gwe kũ Yuhanao kũ Yamisio kũ Anduruo kũ Filipio kũ Tomasio kũ Batↄlↄmiuo kũ Matiuo kũ Alafeu nɛ́ Yamisio kũ Simↄ Kokarideo kũ Yamisi nɛ́ Yudasio. 14 Ń pínki ń zĩda kpà aduakɛnaaa lɛɛlɛ kũ Mariama Yesu dao kũ Yesu dakũnanↄ kũ nↄgbɛ̃ kparanↄ. 15 Gↄrↄ birea Pita fùtɛ à zɛ̀ Yesu ìba kũ ò kà gbɛ̃nↄn basuddo takanↄ tɛ́ à pì: 16 Ma gbɛ̃nↄ, yã kũ Dauda ò kũ Luda Nini gbãnao Yudasi kũ à dò gbɛ̃ kũ ò Yesu kũ̀nↄnɛ arɛ yã musu, tilasimɛ Luda yã pì papa. 17 Ó gbɛ̃ domɛ yã a baka kú ó zĩ díkĩna gũn. 18 À zĩtɛ lù kũ ↄgↄ kũ à lè a vãnikɛnaa gũnwo. Gwen à bàkɛ̃ à lɛ̀tɛn, a nɛ̀sɛɛ pũ̀tã a nukãninↄ bↄ̀tɛ pínki. 19 Yurusalɛmudenↄ pínki yã pìi mà, akũ ò tↄ́ kpà gu pìinɛ Akɛlɛdama kũ ń buri yão. Tↄ́ pìi pì gbɛ̃dɛri zĩtɛ. 20 Ò a yã ò Zabura takada gũn ò pì: A bɛ gↄ̃ bɛzĩ ũmɛ, gbɛ̃ke súngↄ̃ kú a gũn doro. Ò pì dↄ: Gbɛ̃ pãnde gↄ̃ a gɛ̃nɛ ũ. 21 - 22 A yã mɛ́ à tò gbɛ̃ kũ òdigↄ̃ tɛ́wái gↄrↄ kũ ó kú lɛɛlɛ kũ Dikiri Yesuo zaa Yahaya gbɛ̃nↄ da'itɛkɛgↄrↄa ari gↄrↄ kũ Luda a bò ó tɛ́nↄ, ò ń gbɛ̃ do bo àgↄ̃ de a vuna gan sèedade ũ kũoo. 23 Akũ ò gbɛ̃nↄn planↄ bò, Yusufu kũ òdi pinɛ Baasaba òdi pinɛ dↄ Yusutu kũ Matiao. 24 Akũ ò adua kɛ̀ ò pì: Dikiri, ń gbɛ̃ sĩnda pínki nɛ̀sɛ dↄ̃. Gbɛ̃nↄn pla dínↄ tɛ́ ǹ gbɛ̃ kũ n bò mↄwɛrɛ, 25 de a bàka gↄ̃ kú kũ ókↄ̃nↄ zĩ̀rinↄ zĩ díkĩna gũn yãi, zĩ kũ Yudasi bòn à gɛ̀ɛ gu kũ kↄ̃ sɛ̀ kãao gũn. 26 Akũ ò kàpaa kpà gbɛ̃nↄn pla pìnↄ yã musu. Akũ líkpana Matia kũ̀, akũ ò a dà zĩ̀ri gbɛ̃nↄn kuri awɛɛdonↄ tɛ́.

Acts 2

1 Kũ Pɛntikↄsi dikpɛ gↄrↄ kà, ò kú gu dokↄ̃nↄa ń pínki. 2 Kãnto ò kĩni mà bona ludambɛ lán zàga'ĩa gbãna bà, akũ kpɛ́ kũ ò vutɛna wã̀. 3 Ò pↄ́ è lán tɛ́nɛnɛnↄ bà à fã̀kↄ̃a à dìdi ń baadia. 4 Akũ Luda Nini kìpaḿma ń pínki, akũ ò nà yãkeburi'onaaa lákũ Nini pì ń gbá lɛ́ nà. 5 Yuda kenↄ kú Yurusalɛmu gwe, ludayãmari kũ ò bò andunia bùsu sĩnda pínki gũnnↄ ũ. 6 Kũ ò ń zuka pìi mà, ò kàkarańyĩ dasidasi, akũ ò bídi kɛ̀, kũ ò mà òtɛni ń gbɛ̃ sĩnda pínki buri yã o. 7 Yã pì ń kũ gbãna à bò ń sarɛ ò pì: Yã'orii pìnↄ bi Galilidenↄmɛ ń pínkiroo? 8 À kɛ̀ dera o mà òtɛni ó baadi bùsu yã oo? 9 Patianↄ kũ Midianↄ kũ Elamunↄn ó ũ kũ gbɛ̃ kũ ò kú Mɛsↄpↄtamianↄ kũ Yudeao kũ Kapadosiao kũ Pↄntuo kũ Asiao 10 kũ Firigiao kũ Pamfiliao kũ Misilao kũ Libia bùsu kũ à kú Sirɛni sarɛo kũ gbɛ̃ kũ ò bò Romunↄ. 11 Yudanↄ kũ gbɛ̃ kũ ò ń donyĩ zɛ́ sɛ̀nↄn ó ũ kũ Kɛrɛtinↄ kũ Larubunↄ, akũ ótɛn ma òtɛn Luda yãbonsarɛ kɛnanↄ o kũ ó baadi buriyãnↄ. 12 Yã pì ń kũ gbãna ò bídi kɛ̀, òtɛn kↄ̃ lala òtɛn pi: Yã kpate takan gwee? 13 Gbɛ̃kenↄ sↄ̃ òtɛni ń lalandi kɛ ò pì: Í mɛ́ à ń kũ. 14 Akũ Pita fùtɛ à zɛ̀ kũ a gbɛ̃ kpara gbɛ̃nↄn kuri awɛɛdonↄ à yã ò gbãngbãn à pì: Ákↄ̃nↄ Yudanↄ kũ gbɛ̃ kũ á kú Yurusalɛmunↄ pínki, à sã kpá à tó mà yã pì oárɛ. 15 Í dí gbɛ̃ pìnↄ kũ lákũ átɛn da nàro, zaakũ kↄnkↄ mↄ̀ kɛ̃ndon tera. 16 Yã kũ annabi Yoɛli òon dí: 17 Luda pì: Gↄrↄ kpɛdenↄ zĩ mani ma Nini pisi gbɛ̃ sĩnda pínkia, á nɛ́gↄ̃gbɛ̃nↄ kũ á nɛ́nↄgbɛ̃nↄ ni annabikɛyã o, á kɛfɛnnanↄ ni wɛ́gupu e, á mare zↄ̃kↄ̃nↄ ni nana o. 18 Gↄrↄ birenↄa mani ma Nini pisi ma zↄ̀blerinↄa gↄ̃gbɛ̃nↄ kũ nↄgbɛ̃nↄ ń pínki oni annabikɛyã o. 19 Mani sèedanↄ kɛ musu, mani yãbonsarɛnↄ kɛ andunia gũn, aru kũ tɛ́o kũ túsukpɛ síi lukuo nigↄ̃ kún. 20 Ifãntɛ̃ ni sira kũ, mↄvura ni tɛ̃ra kũ lán aru bà ari Dikiri sugↄrↄ zↄ̃kↄ̃ gakuride gↄ̃ gɛ́ ká, 21 gbɛ̃ sĩnda pínki kũ òdi Dikiri sísinↄ ni bo. 22 Isarailanↄ, à yã dí ma. Lákũ á dↄ̃ á zĩdanɛ nà, Luda Yesu Nazɛra mↄ̀árɛ a gbɛ̃ ũ kũ daboyãnↄ kũ yãbonsarɛnↄ kũ sèeda kũ à kɛ̀ a gãi á tɛ́nↄ. 23 Luda zɛ̀o a pↄyenyĩna kũ a dↄ̃naao gũn kũ ò a kpàáwa, akũ a tò kifirinↄ a pà lía ò a dɛ̀. 24 Akũ Luda ga bàa pòroa à a vù, zaakũ à zɛ́ vĩ kũ ga ni fↄ̃ àgↄ̃ a kũnaro. 25 Zaakũ Dauda a yã ò à pì: Madìgↄ̃ Dikiri e ma wɛ́n gↄrↄ sĩnda pínki, lákũ à kú ma ↄplai nà pↄ́ke ni ma lukaro. 26 Abire yãin ma pↄ dìgↄ̃ nna, ma nɛ̀sɛgũn pù. Ma tãmaa vĩ kũ ma mɛ̀ nigↄ̃ kun, 27 zaakũ ĩni ma tó mira gũnlo, ĩni we n gbɛ̃ kũ à kú adona yagi kũro. 28 N ma da wɛ̃̀ndi zɛ́a, ma pↄnna nigↄ̃ pana n kĩnaa. 29 Ma gbɛ̃nↄ, mani fↄ̃ mà ó dizi káaku Dauda yã oárɛ swáswa. À gà ò a vĩ̀ a mira kú wɛ̃tɛ dín ari kũ a gbãrao. 30 A annabikɛ gũn à dↄ̃̀ kũ Luda lɛ́ sɛ̀awa à pì, áni a burinↄ doke ká a kpatan. 31 Dauda gĩnakɛ à Arumasihu vuna gan è, akũ à a yã ò à pì: Luda ni a tó mira gũnlo, ani we a mɛ̀ yagi kũro. 32 Yesu pìin Luda a vù gan. A sèedadenↄn ó ũ ó pínki. 33 Vutɛna Luda ↄplai à a Nini kũ à a lɛ́ sɛ̀wɛrɛ sì a Dea. Yã kũ átɛn e akũsↄ̃ átɛn ma tera de Luda Nini kũ à pìsiwá ũmɛ. 34 Zaakũ adi kɛ Dauda mɛ́ à fùtɛ à gɛ̀ɛ ludambɛro, à pì: Dikiri ò ma dikirinɛ à vutɛ a ↄplai 35 ari àgↄ̃ a ibɛrɛnↄ kɛnɛ a tìntin ũ. 36 Isarailanↄ, àgↄ̃ dↄ̃ sãnsãn kũ Yesu kũ a a pà líaan Luda dìtɛ Dikiri ũ, Arumasihu ũ dↄ. 37 Kũ ò yã pìi mà, à ń zↄ̃, akũ ò Pita kũ zĩ̀ri kparanↄ là ò pì: Gbɛ̃nↄ, óni kɛ deraa? 38 Akũ Pita pìńnɛ: Á baadi nɛ̀sɛ litɛ à da'itɛ kɛ kũ Yesu Kirisi tↄ́o, á durunnanↄ ni kɛ̃áwa áni Luda Nini sí gba ũ. 39 Zaakũ lɛ́ kũ Luda sɛ̀ɛ pì de á pↄ́ ũmɛ kũ á nɛ́nↄ kũ gbɛ̃ kũ ò kú zã̀nↄ, gbɛ̃ kũ Dikiri ó Luda ni ń sísi pìnↄ ń pínki. 40 À yã pãndenↄ òńnɛ dasi à nàkaraḿma à pì: À á zĩda bo gbãragbɛ̃ vãni dínↄ tɛ́. 41 Akũ gbɛ̃ kũ ò a yã pìi sìnↄ da'itɛ kɛ̀. Zĩ birean ò kàra ń tɛ́ gbɛ̃nↄn wàa gɛ̃ro. 42 Ò laakarii dↄ̀ zĩ̀rinↄ yãdannɛnaaa kũ kↄ̃gbɛ̃kɛnaao kũ Dikiri pↄ́blenaao kũ aduakɛnaao. 43 Zĩ̀rii pìnↄ tɛn sèeda kũ yãbonsarɛnↄ kɛ, akũ vĩna gbɛ̃ sĩnda pínki kũ̀. 44 Dikiri náanikɛrinↄ pínki gã̀ dokↄ̃nↄmɛ. Pↄ́ kũ ò vĩnↄ gↄ̃̀ ń pínki pↄ́ ũ. 45 Tó ò ń pↄ́ kũ ò vĩnↄ yìa, òdi a ↄgↄ kpaatɛtɛkↄ̃nɛ lákũ baadi bↄkↄtɛ de nà. 46 Lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà òdigↄ̃ kↄ̃ kakara Luda ↄnn, òdigↄ̃ pↄ́ ble kↄ̃ bɛa kũ pↄnnao kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo. 47 Òdigↄ̃ Luda tↄ́ kpá, akũsↄ̃ òdigↄ̃ nna kũ baadi pínkio. Dikiri dìgↄ̃ gbɛ̃ kũ átɛni ń sura banↄ kara ń tɛ́ lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà.

Acts 3

1 Zĩkea Pita kũ Yuhanao gɛ̀ɛ Luda ↄnn fãnantɛ̃ mↄ̀ aakↄ̃ aduakɛgↄrↄa. 2 Gↄ̃gbɛ̃ ke kú gwe ò a ì ɛrɛ ũmɛ. Lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà òdi a sɛ́ ò su ò a ditɛ Luda ↄnn gãnu kũ òdi pi Gãnu Mana gũn. Gwen àdigↄ̃ bara kɛ gbɛ̃ kũ òtɛn gɛ̃ ↄn pìi gũnnↄa. 3 Kũ à Pita kũ Yuhanao è, òtɛn su gɛ̃ Luda ↄnn, akũ à baraa kɛ̀ḿma. 4 Ò wɛ́ pɛ̀a, akũ Pita pìnɛ: Ǹ ó gwa la. 5 Akũ à wɛ́ pɛ̀ḿma àtɛni ń gba dã. 6 Akũ Pita pìnɛ: Má ↄgↄ vĩro, ama pↄ́ kũ má vĩn mani n gba. Kũ Yesu Kirisi Nazɛra tↄ́o ǹ futɛ ǹ táa o. 7 Akũ Pita a kũ̀ a ↄplaa à a fùtɛ a zɛ̀. Gwe gↄ̃̀nↄ a gbálanↄ kũ a gɛ̀sɛwaanↄ gbãna kũ̀. 8 À vĩ̀ à zɛ̀, akũ à nà táa'onaaa. À gɛ̃̀ kũńwo Luda ↄnn àtɛn táa o àtɛn vĩvĩ àtɛn Luda sáabu kpá. 9 Baadi pínki a è àtɛn táa o àtɛn Luda sáabu kpá, 10 akũ ò a dↄ̃̀ barakɛri kũ àdigↄ̃ vutɛ Luda ↄnn Gãnu Manan ũ, akũ yã kũ à a lè ń kũ gbãna à bò ń sarɛ. 11 Lákũ à na Pita kũ Yuhanaoa nà gu kũ òdi pi Sulemanu èdan, akũ baadi pínki tɛn gɛ̃ ń kĩnaa, kũ yã pìi bò ń sarɛ yãi. 12 Kũ Pita gbɛ̃nↄ è, à pìńnɛ: Isarailanↄ, bↄ́ yã mɛ́ à tò yã pìi bò á sarɛɛ? Bↄ́ yã mɛ́ à tò á wɛ́ fĩ̀wá lɛɛ? Átɛn da ó zĩda gbãna kesↄ̃ ó ludayãmana mɛ́ à tò gbɛ̃ dí táa ò yá? 13 Ó dizi káakunↄ Ibrahĩ kũ Isaakuo kũ Yakubuo Luda gwenaa kpà a zĩkɛri Yesua. Ákↄ̃nↄ sↄ̃ a a kpà gbãnadenↄa a bo a kpɛ Pilati kũ à zɛ̀ kũ a gbarɛnaao arɛ. 14 A bo Luda gbɛ̃ mana kũ à kú adona pì kpɛ, akũ a wɛ́ kɛ̀ Pilatia à gbɛ̃dɛri gbarɛárɛ. 15 A Wɛ̃̀ndikpammarii dɛ̀, akũ Luda a vù bona gan. A sèedadenↄn ó ũ. 16 Yesunaanikɛna mɛ́ à tò gↄ̃gbɛ̃ kũ á a dↄ̃ átɛni a gwa dí wèrekↄ̃a Yesu tↄ́ gbãna yãi. Yesunaanikɛna mɛ́ à a gbà aafia á pínki wára. 17 Tera ma gbɛ̃nↄ, má dↄ̃ kũ ákↄ̃nↄ kũ á gbãnadenↄ yã pìi kɛ̀ wɛ́sirakɛnaa gũmmɛ. 18 Luda dò annabinↄnɛ arɛ, akũ ò gĩnakɛ ò pì ń pínki kũ Arumasihu ni wɛ́tãmma e, akũsↄ̃ à kɛ̀ lɛ. 19 Abire yãi à nɛ̀sɛ litɛ à arɛ dↄ Ludaa, á durunnanↄ ni kɛ̃áwa de à suárɛ kũ nɛ̀sɛkpatɛnaao 20 à Yesu kũ à gĩnakɛ à a dìtɛárɛ Arumasihu ũ pì zĩáwa. 21 Séde àgↄ̃ kú musu gĩa ari gↄrↄ kũ Luda ni pↄ́ pínki kɛkɛ à kɛ dufu, lákũ à dà a annabinↄnɛ nà ò ò zaa káaku. 22 Musa pì, Dikiri á Luda ni á gbɛ̃ke sɛ́ annabi ũ lán a bà. À yã kũ ani oárɛ ma pínki. 23 Gbɛ̃ kũ adi annabii pì yã ma sↄ̃ro, Luda ni ade bo á tɛ́ à a dɛmɛ. 24 Annabi kũ ò Luda yã ònↄ pínki naana Samuɛli kĩnaa gↄrↄ díkĩna baaruu kpà. 25 Yã kũ annabii pìnↄ òo kũ Luda bàka kũ à kú kũ á dizi káakunↄo gↄ̃̀ á pↄ́ ũ, lákũ à ò Ibrahĩnɛ nà à pì áni arubarika da andunia buri pínkigu a buri gãi. 26 Kũ Luda a zĩkɛri pìi dìtɛ, à a zĩ̀áwa káaku, de à arubarika daágu à á baadi kpɛ li a yãvãnikɛnanↄnɛ.

Acts 4

1 Kũ Pita kũ Yuhanao tɛn yã o gbɛ̃nↄnɛ, sa'orinↄ kũ Luda kpɛ́ dogari gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄo kũ Sadusinↄ gɛ̃̀ńyĩ. 2 Ń pↄ fɛ̃̀ kũ òtɛn yã da gbɛ̃nↄnɛ yãi, òtɛn gɛ̀nↄ vuna Yesu gũn kpàkpa kɛ. 3 Akũ ò ń kũ ò ń dá kpɛ́siran ari gu dↄ̀, zaakũ gu gĩnakɛ à sì kↄ̀. 4 Ama gbɛ̃ dasi kũ ò ń yã mànↄ Yesu náani kɛ̀ ari ń gↄ̃gbɛ̃nↄ dasi kũ̀ à kà gbɛ̃nↄn dúbu sↄↄro taka bà. 5 Kũ gu dↄ̀, Yuda gbãnadenↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ ludayãdannɛrinↄ kàkara Yurusalɛmu. 6 Sa'oriki Anasa kú gwe kũ Kayafao kũ Yuhanao kũ Alɛsandao kũ gbɛ̃ kũ ò de sa'oriki pìi danɛ ũnↄ ń pínki. 7 Ò sù kũ Pitao kũ Yuhanao gbãnade pìnↄ arɛ, akũ ò ń lá ò pì: Bↄ́ gbãna ke dí tↄ́n a abirekũ kɛ̀oo? 8 Akũ Luda Nini sù Pitaa à pìńnɛ: Gbãnadenↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ, 9 lákũ átɛni ó lala gbãra nà yã mana kũ o kɛ̀ ɛrɛɛnɛ yãi, deran o kɛ̀ à wèrekↄ̃a nà, 10 ákↄ̃nↄ kũ Isarailanↄ pínki àgↄ̃ dↄ̃ kũ gbɛ̃ kũ à zɛna á arɛ dí aafiaa lè kũ Yesu Kirisi Nazɛra kũ a a pà lía Luda a vù bona gan tↄ́omɛ. 11 Lɛmɛ gbɛ̀ kũ ákↄ̃nↄ kpɛ́borinↄ a pã kpài mɛ́ à gↄ̃̀ kpɛ́ kusuru gbɛ̀ mìde ũ. 12 Gbɛ̃ pãnde ke kun kũ ani gbɛ̃ sura baro, zaakũ andunia gũn pínki Luda dí gbɛ̃ke ditɛ bisãsirinↄnɛ à ń sura baro, séde àpii. 13 Kũ ò Pita kũ Yuhanao kùgbãnakɛnaa è, akũsↄ̃ ò dↄ̃̀ kũ talaka wɛ́siradenↄmɛ ń ũ, à bò ń sarɛ, akũ ò dↄ̃̀ sà kũ ò gĩnakɛ ò kú kũ Yesuomɛ yã. 14 Lákũ ò gbɛ̃ kũ à werekↄ̃anaa pìi è zɛ nà ń sarɛ, odi fↄ̃ ò yãke ò doro. 15 Ò pìńnɛ ò bↄtɛ, akũ ò yã gↄ̃̀gↄ̃ 16 ò pì: Óni kɛ dera kũ gbɛ̃ pìnↄoo? Zaakũ Yurusalɛmudenↄn dↄ̃ pínki kũ ò daboyã zↄ̃kↄ̃ↄ kɛ̀, óni fↄ̃ ò gíiro. 17 De yã pì sún dagula de adilaro, ò kpã̀kɛ̃ńyĩ pãsĩpãsĩ de òsun yã o gbɛ̃kenɛ kũ tↄ́ pìio doro. 18 Akũ ò ń sísi ò yã dìtɛńnɛ òsun yã o kesↄ̃ ò yã dańnɛ kũ Yesu tↄ́oro sãnsãn. 19 Akũ Pita kũ Yuhanao wèḿma ò pì: À gwa á zĩdanɛ. Á yãn óni ma yá, ke Luda pↄ́? A kpate mɛ́ à mana Ludanɛɛ? 20 Zaakũ óni fↄ̃ ò gí ò yã kũ o mà akũsↄ̃ o è oiro. 21 Gbãnade pìnↄ ɛ̀ra ò vĩna dàdańyĩ, akũ ò ń gbárɛ. Odi wɛ́tãmmana zɛ́ lero, zaakũ baadi pínki tɛn Luda sáabu kpá yã kũ à kɛ̀ɛ pì yãi. 22 Gbɛ̃ kũ ò werekↄ̃ana daboyã bire kɛ̀nɛɛ pì zĩ kũ̀ de wɛ̃̀ buplala. 23 Kũ ò ń gbárɛ, akũ ò tà ń gbɛ̃nↄ kĩnaa, ò òńnɛ lákũ sa'orikinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ òńnɛ nà. 24 Kũ ò mà, ò ↄ́ gbãna dↄ̀ Ludaa lɛɛlɛ ò pì: Dikiri, mↄkↄ̃n mɛ́ n musu kɛ̀ kũ zĩtɛo kũ ísirao kũ pↄ́ kũ ò kú ń gũnnↄ pínki. 25 N dà n zĩkɛri ó dizi Daudanɛ kũ n Nini gbãnao, akũ à pì: Bↄ́ yã mɛ́ à tò burinↄ tɛn zuka káa? À kɛ̀ dera òtɛn lɛ́ pã kpákũsũu? 26 Andunia kínanↄ tɛn zĩ̀ soru kɛ, kpatablerinↄ tɛn kakara Dikirii kũ Kína kũ à kàao. 27 Yãpuramɛ, Hɛrↄdu kũ Pↄntiu Pilatio kàkara wɛ̃tɛ dí gũn kũ Isarailanↄ kũ buri pãndenↄ n zĩkɛri kũ à kú adona Yesu kũ ń kà kína ũ pìii. 28 Ò kɛ̀ lákũ n gĩnakɛ n zɛo nà n gbãna kũ n pↄyenyĩnaaooa. 29 Tera sà Dikiri, ǹ yã pãsĩ kũ ò ò ma gwe. Ókↄ̃nↄ n zↄ̀blerinↄ, ǹ ó gba lɛ́ ò n yã o kũ kùgbãnao manamana. 30 Ǹ ↄ dawá de ò gbɛ̃nↄ werekↄ̃a ò daboyãnↄ kũ yãbonsarɛnↄ kɛ kũ n zĩkɛri kũ à kú adona Yesu tↄ́o. 31 Kũ ò adua kɛ̀ ò làka, gu kũ ò kↄ̃kakaranan yĩ̀gãyĩgã, Luda Nini sùḿma ń pínki, akũ ò gɛ̀ɛ òtɛn Luda yã ońnɛ kũ kùgbãnao. 32 Yesu náanikɛrinↄ laasun dokↄ̃nↄ vĩ kũ lɛ́dokↄ̃nↄo. Ń gbɛ̃ke dì pi a pↄ́ kũ á vĩnↄ bi a pↄ́mɛ adoro. Ń pↄ́ pínki bi ń pínki pↄ́mɛ. 33 Luda zĩ̀rinↄ tɛn Dikiri Yesu vuna gan yã o gbɛ̃nↄnɛ kũ gbãna zↄ̃kↄ̃ↄo. Ò Luda gbɛ̃kɛ zↄ̃kↄ̃ lè ń pínki. 34 Pↄ́ke dí kĩa ń gbɛ̃kearo, zaakũ gbɛ̃ kũ ò bú ke kpɛ́ vĩnↄ dì yía ò su kũ a ↄgↄo 35 ò kpá zĩ̀rinↄa, de ò kpá baadia lákũ à a bↄkↄtɛ de nà. 36 Levi buri Yusufu kũ à bò Sipiru bùsun kú ń tɛ́. Luda zĩ̀rinↄ tↄ́ kpànɛ Baanaba. Tↄ́ pìi pì Laakarikpatɛrii. 37 À bú kũ à vĩ yìa, akũ à sù à a ↄgↄ kpà zĩ̀rinↄa.

Acts 5

1 Gↄ̃gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Anania kun dↄ kũ a nanↄ Safirao. A zĩtɛ yìa 2 à a ↄgↄ fĩnti bò kũ a nanↄ dↄ̃naao, akũ à gɛ̀ɛ à a kpara kpà zĩ̀rinↄa. 3 Akũ Pita pìnɛ: Anania, bↄ́yãi n tò Setan dònnɛ arɛ lɛ sɛ́ɛ? N n zĩtɛ ↄgↄ fĩnti bò, akũ n ɛ́kɛ tò Luda Nininɛ. 4 Gↄrↄ kũ ńdi zĩtɛ pì yíaro, n pↄ́nloo? Kũ n yìa sↄ̃, lákũ ń yei nà ĩni kɛ kũ a ↄgↄoroo? À kɛ̀ dera n yã bire kɛna laasun lɛ̀ɛ? Adi kɛ bisãsirin n ɛ́kɛ tònɛro, Ludan n tònɛ. 5 Kũ Anania yã pìi mà, à lɛ̀tɛ à gà. Akũ vĩna gbɛ̃ kũ ò yã pìi mànↄ kũ̀ manamana. 6 Kɛfɛnnanↄ gɛ̃̀ ò biza dàala, akũ ò a sɛ̀ ò gɛ̀ɛ ò a vĩ̀. 7 Kũ à kà lán awa aakↄ̃ bà, yãke manaa sari a nanↄ sù à gɛ̃̀. 8 Akũ Pita a là à pì: Ǹ omɛnɛ, a zĩtɛ pìi yìa lán dí bàn yá? À wèa à pì: Ee, lɛmɛ. 9 Akũ Pita pìnɛ: Bↄ́ yã mɛ́ à tò a Luda Nini lɛ̀ a gwàa? Gbɛ̃ kũ ò n zã vĩ̀nↄn kú kpɛ́lɛlɛa, oni n sɛ́ ò bo kũnwo se. 10 Gwe gↄ̃̀nↄ à lɛ̀tɛ a arɛ à gà. Kũ kɛfɛnnanↄ gɛ̃̀, ò è à gà, akũ ò a sɛ̀ ò gɛ̀ɛ ò a vĩ̀ a zã sarɛ. 11 Akũ vĩna sↄsi gbɛ̃nↄ kũ̀ manamana ń pínki kũ gbɛ̃ kũ ò yã pìi mànↄ ń pínki. 12 Luda zĩ̀rinↄ tɛn daboyã kũ yãbonsarɛnↄ kɛ dasi gbɛ̃nↄ tɛ́. Yesu náanikɛrinↄ dì kↄ̃kakarana kɛ lɛɛlɛ Sulemanu èdan ń pínki. 13 Gbɛ̃ pãndenↄ dì we ò nàḿmaro, ama gbɛ̃ sĩnda pínki dì ń tↄ́ nna sí, 14 ama gbɛ̃ dasi kũ òtɛn Dikiri Yesu náani kɛnↄ, gↄ̃gbɛ̃nↄ kũ nↄgbɛ̃nↄ ń pínki, òdigↄ̃ kara ń tɛ́. 15 Akũ ò gyãrenↄ sɛ̀tɛ kũ wútɛbↄnↄ kũ gyãresɛbↄnↄ ò ń kátɛ zɛ́n, de tó Pita tɛn gɛ̃tɛ, a nini le à da ń gbɛ̃kenↄla yãi. 16 Pari bò wɛ̃tɛ kũ ò kú Yurusalɛmu sarɛnↄn ò sù kũ gyãrenↄ kũ gbɛ̃ kũ tãnanↄ tɛn wari dↄḿmanↄ, akũ ò wèrekↄ̃a ń pínki. 17 Akũ sa'oriki kũ Sadusi gã̀ gbɛ̃ kũ ò de a gbɛ̃ ũnↄ fùtɛ ò nɛ̀sɛgↄ̃baa kpà kũńwo. 18 Ò zĩ̀rinↄ kũ̀kũ ò ń ká kpɛ́siran, 19 akũ Dikiri malaika sù à kpɛ́ pì zɛ́ wɛ̃̀ńnɛ gwãani à ń bↄ́tɛ à pì: 20 À gɛ́ àgↄ̃ kú Luda ↄnn, à wɛ̃̀ndi dufu pì yã o baadi pínkinɛ. 21 Zĩ̀rinↄ yã pìi mà, akũ ò gɛ̀ɛ Luda ↄnn kↄnkↄkↄnkↄ òtɛn yã dańnɛ. Kũ sa'oriki kũ a gbɛ̃nↄ fùtɛ, ò Isaraila gbãnadenↄ kũ ń gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kàkara, akũ ò dogarinↄ zĩ̀ ò gɛ́ zĩ̀rinↄ bↄtɛ kpɛ́siran ò su kũńwo. 22 Kũ dogari pìnↄ kà gwe, odi ń le kpɛ́nlo. Akũ ò ɛ̀ra ò tà ò pìńnɛ: 23 Kũ o ka kpɛ́ pì kĩnaa, o lè gbànↄn tatana gíngin a dãkpãrinↄn kú kpɛ́lɛlɛa, ama kũ o wɛ̃̀, ódi gbɛ̃ke lenlo. 24 Kũ Luda ↄn dãkpãrinↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kũ sa'orikinↄ yã pìi mà, ò bídi kɛ̀ lán yã pì de nà. 25 Akũ gbɛ̃ke sù à pìńnɛ: À ma! Gbɛ̃ kũ a ń ká kpɛ́sira gũnnↄn kú Luda ↄnn òtɛn yã dańnɛ. 26 Akũ Luda ↄn dãkpãrinↄ kũ ń gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄo gɛ̀ɛ ò ń kũkũ ò sù kũńwo yãkete sari, zaakũ òtɛn vĩna kɛ gbɛ̃nↄnɛ, de òsun ń pápa kũ gbɛ̀ɛoro yãi. 27 Kũ ò sù kũńwo, ò ń zɛ́ gbãnadenↄ arɛ, akũ sa'oriki ń lala yãi à pì: 28 O giárɛ sãnsãn à yã dańnɛ kũ tↄ́ pìio, akũ a tò yã pì kpɛ́ àtɛn da Yurusalɛmula pínki, akũsↄ̃ á ye à gbɛ̃ pì ga yã diwa yá? 29 Akũ Pita kũ zĩ̀ri kparanↄ wèḿma ò pì: Luda yã mɛ́ à kũ̀ ò ma de bisãsiri pↄ́la. 30 Ó dizinↄ Luda mɛ́ à Yesu kũ a a lòko lía a dɛ̀ pìi vù. 31 Luda a sɛ̀ à vùtɛ a ↄplai Kínanɛ Surabari ũ, de à Isarailanↄ gba zɛ́ ò nɛ̀sɛ litɛ à ń durunnanↄ kɛ̃ḿma. 32 Yã pìnↄ sèedadenↄn ó ũ, ókↄ̃nↄ kũ Luda Nini kũ Luda dì kpá gbɛ̃ kũ òdi a yã manↄaao. 33 Kũ ò yã pìi mà, ń pↄ fɛ̃̀ manamana, akũ ò ye ò ń dɛdɛ. 34 Farisi kũ òdi pinɛ Gamaliɛli kú ń tɛ́. Ludayãdannɛriimɛ, gbɛ̃ sĩnda pínki dì a tↄ́ nna sí. À fùtɛ à zɛ̀ à pì ò bo kũ gbɛ̃ pìnↄo gĩa. 35 Akũ à pìńnɛ: Isarailanↄ, à laakari kɛ yã kũ á ye à kɛ gbɛ̃ pìnↄnɛɛa. 36 Adi gì kɛro kũ Tuda fùtɛ àtɛni a zĩda ditɛ a ka. Ò tɛ̀i lán gbɛ̃nↄn wàa pla bà. Kũ ò a dɛ̀, akũ a ìbanↄ fã̀kↄ̃a, akũ yã làka. 37 A gbɛra Galili gbɛ̃ Yudasi fùtɛ gbɛ̃nↄ narogↄrↄa à gbɛ̃nↄ gàtɛ à nàawa dasi. À gà se, akũ a ìbanↄ fã̀kↄ̃a ń pínki. 38 Matɛn oárɛ tera, àsun gbɛ̃ pìnↄ yã daro, à ń tó. Tó ń pↄyeina kũ ń yãkɛnanↄ bò bisãsiri kĩnaamɛ, ani mì dɛ. 39 Tó à bò Luda kĩnaamɛ sↄ̃, áni fↄ̃ à kpáńnɛro. À laakari kɛ zĩ̀kana kũ Ludaoi. 40 Ò a yã mà, akũ ò zĩ̀rinↄ sìsi ò ń gbɛ̃. Ò gìńnɛ ò yã o kũ Yesu tↄ́o, akũ ò ń gbárɛ. 41 Zĩ̀rinↄ bò gbãnadenↄ kĩnaa kũ pↄnnao, zaakũ ò è ò kà kũ ò wé'i daḿma Yesu tↄ́ yãi. 42 Lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà òdigↄ̃ yã dańnɛ Luda ↄnn kũ ń bɛnↄo, òdigↄ̃ Yesu baaru nna kpáńnɛ kámmabonaa sari, òdi pi àkũmɛ Arumasihu ũ.

Acts 6

1 Gↄrↄ birea kũ Yesu ìbanↄ tɛn kara, ń Girikiyãmarinↄ tɛn yãkete ká ń Eberuyãmarinↄi ò pì, tó òtɛn pↄ́ble kpaatɛ lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà, òdi pã kpá ń gyaanↄnↄimɛ. 2 Akũ zĩ̀ri gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ Yesudenↄ sìsi ń pínki ò pì: À zɛ́ vĩ ò pã kpá Luda yãi ò laakari dↄ pↄ́ble kpaatɛnaaaro. 3 À gↄ̃gbɛ̃nↄ bo á tɛ́ gbɛ̃nↄn suppla, gbɛ̃ mana kũ ↄ̃ndↄ̃ kũ Luda Ninio pɛ̀kɛrɛḿmanↄ, de ò ń ditɛ zĩ pì gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ ũ, 4 óni laakari dↄ aduakɛnaaa kũ Luda yã'ońnɛnaao. 5 Yã pìi kàńgu ń pínki, akũ ò Sitivĩ kũ Luda Nini kũ ludanaanikɛnaao pɛ̀kɛrɛaa sɛ̀ kũ Filipio kũ Porokoruo kũ Nikanↄo kũ Timↄo kũ Pamɛnao kũ Antiↄku gbɛ̃ Nikola kũ à Yudanↄ donyĩzɛ sɛ̀ yão. 6 Ò gɛ̀ɛ kũńwo zĩ̀rinↄ kĩnaa, akũ ò adua kɛ̀ńnɛ ò ↄ nàḿma. 7 Luda yã tɛn dagula, Yesu ìbanↄ tɛn kara Yurusalɛmu manamana, akũ sa'orinↄ Yesu yã sì dasidasi. 8 Luda arubarika kũ gbãnao pɛ̀kɛrɛ Sitivĩa, akũ àtɛn daboyã kũ yãbonsarɛnↄ kɛ gbɛ̃nↄ tɛ́. 9 Aduakɛkpɛ ke kun kũ òdi pi zĩdadenↄ aduakɛkpɛ. Ń gbɛ̃kenↄ bò Sirɛni kũ Alɛsandariao kũ Silisia bùsuuo kũ Asia bùsuuo. Akũ ò ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ Sitivĩo ò lɛ́kpakↄ̃a kɛ̀ kãao. 10 Ama odi a fↄ̃ro ↄ̃ndↄ̃ kũ Luda Nini a gbà yãi. 11 Ò tɛ́ kà gbɛ̃nↄn, akũ gbɛ̃ pìnↄ pì: O mà à bò Musa kũ Ludao yã kpɛ. 12 Ò Yudanↄ kũ ń gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ ludayãdannɛrinↄ laakarii fùtɛ, akũ ò gɛ̀ɛ ò Sitivĩ kũ̀, ò gɛ̀ɛ kãao ń gbãnadenↄ kĩnaa. 13 Akũ ò sù kũ sèedade ɛ́kɛnↄ ò pì: Gbɛ̃ dí mɛ́ àdigↄ̃ Luda kpɛ́ kũ a dokao vãni bo lakanaa sari. 14 Zaakũ o mà à pì Yesu Nazɛra ni kpɛ́ pì kakatɛ à ó futɛokarayã kũ Musa dàwɛrɛ litɛ sɛ́. 15 Akũ gbãnade kũ ò vutɛna gwenↄ wɛ́ pɛ̀ Sitivĩa ń pínki, ò è a ãn de lán malaika ãnn bà.

Acts 7

1 Akũ sa'oriki Sitivĩ là à pì: N yã pìnↄ ò yãpuran yá? 2 Akũ à pì: Ma gbɛ̃nↄ kũ ma denↄ, à ma! Luda Gakuride bò à sù ó dizi káaku Ibrahĩa gↄrↄ kũ à kú Mɛsↄpↄtamia bùsun, zaade à kpɛ́ à gɛ́ vutɛ Arana. 3 À pìnɛ: Ǹ bo n bùsun n danɛnↄ tɛ́ ǹ tá bùsu kũ mani mↄnnɛn. 4 Akũ à bò Kaladia bùsuu pìi gũn à gɛ̀ɛ à vùtɛ Arana. A de ga gbɛra Luda sù kãao bùsu kũ á kun tera dí pìn. 5 Luda dí bùsuu pì zĩtɛ ke kpáa bee gɛ̀sɛ doro, ama à a lɛ́ sɛ̀nɛ à pì ani gↄ̃ a pↄ́ ũ kũ a burinↄ. Gↄrↄ birea sↄ̃ Ibrahĩ nɛ́ vĩro. 6 Luda pìnɛ lán dí bà: N burinↄ ni nibↄ ble bùsu pãnden. Gwen oni zↄ̀ blen, oni wɛ́ tãḿma ari wɛ̃̀ wàa pla. 7 Luda pì áni wari dↄ buri kũ oni zↄ̀ bleńnɛnↄa, Ibrahĩ buri pìnↄ ni bↄtɛ ò su ò donyĩ kɛarɛ gu dí pìn. 8 Akũ Luda tↄ̃̀zↄ̃yã dà Ibrahĩnɛ a bàka kunna kãao sèeda ũ. Kũ à Isaaku ì, à tↄ̃̀ↄ zↄ̃̀nɛ a gↄrↄ sↄraakↄ̃de zĩ. Lɛn Isaaku kɛ̀ Yakubunɛ lɛ dↄ, akũ Yakubu kɛ̀ ó dizi káaku gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄnɛ lɛ se dↄ. 9 Akũ ó dizi káaku pìnↄ nɛ̀sɛgↄ̃baa kpà kũ ń gbɛ̃ndo Yusufuo, ò a yìa ò tà kãao Misila. Luda kú kãao, 10 à a bò a wari sĩnda pínki gũn. Luda Yusufu pìi gbà ↄ̃ndↄ̃ à tò à nna kũ Misila kína Firi'aunao, akũ à a dìtɛ Misila bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ kũ a bɛ ↄnnwo. 11 Akũ nàa kà Misila kũ Kanaanↄ bùsuuo pínki. Wari kɛ̀ zↄ̃kↄ̃, ó dizi pìnↄ dí pↄ́ke le ò blèro. 12 Kũ Yakubu mà pↄ́blewɛ kú Misila, à ó dizi pìnↄ zĩ̀ gwe. Ń gɛna káakuden gwe. 13 A gɛ̃̀n pladen Yusufu a zĩda mↄ̀ a vĩ̀ninↄnɛ, akũ Firi'auna Yusufu danɛnↄ dↄ̃̀. 14 Akũ Yusufu gbɛ̃ zĩ̀ a de Yakubua à mↄ́ kũ a danɛnↄ ń pínki. Ń pínki gbɛ̃nↄn baaakↄ̃ akuri awɛɛsↄↄromɛ. 15 Akũ Yakubu gɛ̀ɛ Misila. Gwen à gàn kũ ó dizi pìnↄ ń pínki. 16 Ò sù kũ ń gɛ̀nↄo Sɛkɛmu, akũ ò ń vĩ gbɛ̀wɛɛ kũ Ibrahĩ lù mira ũ gũn Amↄ nɛ́nↄa à fĩnaa bòńnɛ kũ andurufuuo. 17 Kũ lɛ́ kũ Luda sɛ̀ Ibrahĩnɛ gↄrↄ ye à ká, ó buri dasi kũ̀ à kàra Misila manamana. 18 Akũ kína dufu kũ à Yusufu dↄ̃ro kpata blè Misila. 19 À pãsĩ kũ ó burio à wɛ́ tã̀ ó dizinↄa, à tò ò ń nɛ́nↄ kↄ̀tɛ ò gàga. 20 Gↄrↄ birean ò Musa ì a àlesi mana. Ò a gwà a de bɛa mↄ aakↄ̃mɛ. 21 Kũ ò a zùkũna, akũ Firi'auna nɛ́nↄgbɛ̃ a sɛ̀ a a gwà a zĩda nɛ́ ũ. 22 Ò Misilanↄ ↄ̃ndↄ̃ dà Musanɛ pínki, à gↄ̃̀ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ yã'ona kũ yãkɛnaao gũn. 23 Kũ à kà wɛ̃̀ bupla, à dà a nɛ̀sɛɛ gũn à gɛ́ a Isaraila dakenↄ gwa. 24 Kũ à è Misila gbɛ̃ tɛn wari dↄ a gbɛ̃ mɛ̀n doa, akũ à yã sì a gbɛ̃nɛ à fĩna bòa à a dɛ̀. 25 Kũ Luda ye à a gbɛ̃nↄ sura ba a gãi, àtɛn da ò dↄ̃mɛ, ama ò dↄ̃ro. 26 Kũ gu dↄ̀, Isaraila gbɛ̃nↄn planↄ tɛn fìti kɛ, akũ a sù à ń kpaatɛ à kútɛ kɛ̀ńnɛ à pì: Ma gbɛ̃nↄ, à kɛ̀ dera átɛn wari dↄkↄ̃a átɛ̃nɛɛ? 27 Akũ gbɛ̃ kũ àtɛn wari dↄ a gbɛ̃ndoa ↄ sↄ̃̀ Musai à pì: Dí mɛ́ à n kɛ kína yãgↄ̃gↄ̃ri ũwɛrɛɛ? 28 Ń ye ǹ ma dɛ lákũ n Misila gbɛ̃ dɛ̀ nà gĩan yá? 29 Kũ Musa yã pìi mà, à bàa lɛ̀ à tà Midiã bùsun. Gwen à nɛ́gↄ̃gbɛ̃nↄ ìn gbɛ̃nↄn pla. 30 Wɛ̃̀ bupla gbɛran malaika bò à sùa gbárannan Sinai kpi sarɛ tariankpã tɛ́ gũn. 31 Kũ Musa daboyã bire è, à bò a sarɛ. Kũ à nài à gwa, à Dikiri kòtoo mà à pì: 32 Makũmɛ n dizinↄ Ibrahĩ kũ Isaakuo kũ Yakubuo Luda ũ. Vĩna Musa kũ̀ àtɛn lukaluka, adi fↄ̃ à wɛ́ sɛ̀ à gwàro. 33 Akũ Dikiri pìnɛ: Ǹ n kyate bobo, zaakũ gu kũ ń zɛn kú adonamɛ. 34 Ma wɛ́tãmma kũ òtɛn mↄ ma gbɛ̃ kũ ò kú Misilanↄnɛ è sãnsãn ma ń ndanaa mà, akũ ma su mà ń sura ba. Mani n zĩ Misila sà. 35 Musa kũ ò gìnɛ yã ò pì dí mɛ́ à a kɛ̀ kína yãgↄ̃gↄ̃ri ũńnɛ pìin Luda yã ònɛ malaika kũ à bò à sùa tariankpã gũn gãi, à a zĩ̀ kína kũ ani ń gbarɛ ũ. 36 Àkũ mɛ́ à bò kũńwo à yãbonsarɛnↄ kũ daboyãnↄ kɛ̀ Misila kũ Isira Tɛ̃rao kũ gbáranna gũnwo wɛ̃̀ bupla. 37 Musa pì mɛ́ à pì Isarailanↄnɛ, Luda ni ń gbɛ̃ke sɛ́ annabi ũ lán a bà. 38 Musa pì kú kũ gbɛ̃ kũ ò kakarana pìnↄo gbárannan, à kú gwe kũ ó dizinↄ kũ malaika kũ à yã ònɛ Sinai kpi musuo. Àkũ mɛ́ à yã wɛ̃̀ndidenↄ sì à kpáwá. 39 Ó dizinↄ dí a yã maro, akũ ò gìi ń laasun ɛ̀ra à tà Misila. 40 Ò pì Harunanɛ: Ǹ tãna kenↄ kɛwɛrɛ ò dowɛrɛ arɛ, zaakũ Musa kũ à ó bↄ́tɛ Misila, ó dↄ̃ yã kũ à a lèro. 41 Gↄrↄ birean ò tãna pì lán zùsanɛ bↄ̀rↄↄ bà, akũ ò sa òa ò dikpɛ kɛ̀ pↄ́ kũ ò kɛ̀ ń zĩdanɛ pì yã musu. 42 Akũ Luda kpɛ lìńnɛ à tò ò donyĩ kɛ̀ ludambɛ pↄ́nↄnɛ lákũ ò kɛ̃̀ annabinↄ takada gũn nà ò pì: Isarailanↄ, adi kɛ makũ a sa òma gbárannan wɛ̃̀ buplaro. 43 Tãna Mↄlɛki bizakutan á sɛna kũ susunɛ tãna Rɛfã kũ a zɛo takao. Dikiri kũ a pì a donyĩ kɛ̀ńnɛnↄ yãin mani tó ò tá kãáo Babilↄnu dire kpa. 44 Ó dizinↄ Luda bàka kunna kũńwo kuta vĩ gbárannan. Luda a taka mↄ̀ Musanɛ, akũ ò kɛ̀ lákũ Luda ònɛ nà. 45 Kuta pìi gↄ̃̀ Yↄsuanɛ kũ ó dizinↄ, akũ ò sù ò buri kũ Luda pɛ̀ḿmańnɛnↄ bùsuu sìḿma. Kuta pì kú gwe ari Dauda gↄrↄa. 46 Dauda pì nna kũ Ludao, akũ à wɛ́ kɛ̀a de à le à kpɛ́ bo Yakubu Ludanɛ. 47 Sulemanu mɛ́ à kpɛ́ pìi bònɛ. 48 Ama Luda Musude dìgↄ̃ kú kpɛ́ kũ bisãsirinↄ bòo gũnlo, lákũ annabii ò nà: 49 Dikiri pì: Musu bi ma kíblegbaamɛ, zĩtɛ bi ma tìntimmmɛ. Kpɛ́ kpate takan áni bomɛnɛɛ? Mákpan ma kipaki kunn? 50 Makũ mɛ́ ma pↄ́ sĩnda pínki kɛ̀roo? 51 Ludayãdarisarinↄn á ũ! Á nɛ̀sɛ vĩro! Á sã gbãnamɛ! Adìgↄ̃ gí Luda Ninii adìgↄ̃ kɛ lán á dizinↄ bà. 52 Annabi kpaten á dizinↄ gì wɛ́ tãaii? Ò gbɛ̃ kũ ò gĩnakɛ ò Gbɛ̃ Mana suna yã òo pìnↄ dɛ̀dɛ. Ade pìin a bo a kpɛ a a dɛ̀ sà. 53 A doka kũ malaikanↄ sùoo sì, ama ádi zĩ kɛ a yãaro. 54 Kũ ò yã pìi mà, ń pↄ fɛ̃̀i ò saka sòi. 55 Akũ Luda Nini dìdi Sitivĩa à wɛ́ pɛ̀ ludambɛa, akũ à Luda gakuri è kũ Yesuo zɛna a ↄplai. 56 Akũ à pì: À ma! Ma ludambɛ è wɛ̃na, Bisãsiri Nɛ́ zɛna Luda ↄplai. 57 Akũ ò ↄ tàta ń sãa ò wiki gbãna lɛ̀, akũ ò kùsia lɛɛlɛlɛɛlɛ. 58 Ò a gàtɛ ò bò kãao wɛ̃tɛ kpɛ, akũ òtɛni a pápa kũ gbɛ̀ɛo de ò a dɛ. Ò ń uta zↄ̃kↄ̃nↄ bò ò kàtɛ kɛfɛnna kũ òdi pinɛ Solu sarɛ. 59 Kũ òtɛn Sitivĩ pápa kũ gbɛ̀ɛo lɛ, à adua kɛ̀ à pì: Dikiri Yesu, ǹ ma nini sí. 60 Akũ à kùtɛ à wiki gbãna lɛ̀ à pì: Dikiri, ǹsun ń durunna díkĩna daro. Yã bire onaa gbɛran à gà.

Acts 8

1 Solu kú gbɛ̃ kũ ò Sitivĩ dɛ̀nↄ kpɛ. Zĩ birean ò nà wɛ́tãna sↄsi gbɛ̃ kũ ò kú Yurusalɛmunↄa manamana. Zĩ̀rinↄ baasi ò fã̀kↄ̃a ń pínki Yudea kũ Samaria bùsunↄ gũn. 2 Ludayãmari kenↄ Sitivĩ vĩ̀ ò a gɛ̀ ↄ́ↄ dↄ̀ kũ wiki gbãnao. 3 Akũ Solu kokari kɛ̀ kũ sↄsi gbɛ̃nↄ kakatɛnaao. Àdigↄ̃ gɛ̃ ↄn kũ ↄnnwo àgↄ̃ gↄ̃gbɛ̃nↄ kũ nↄgbɛ̃nↄ kũkũ àgↄ̃ ń gátɛ à gɛ́ à ń ká kpɛ́siran. 4 Gbɛ̃ kũ ò fã̀kↄ̃anↄ gɛ̀ɛ ò Yesu baaruu kpà gu sĩnda pínkin. 5 Filipi gɛ̀ɛ Samaria bùsu wɛ̃tɛ ken, akũ à Arumasihu waazi kɛ̀ńnɛ. 6 Kũ gbɛ̃nↄ Filipi yã mà, akũsↄ̃ ò daboyã kũ à kɛ̀nↄ è, ò laakarii dↄ̀ yã kũ àtɛn oa kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo. 7 Zaakũ gbɛ̃ kũ ń tãnanↄ gòḿma kũ wiki gbãnaonↄn dasi, akũsↄ̃ kↄ̃̀nↄdenↄ kũ ɛrɛnↄ wèrekↄ̃a dasi. 8 Akũ ò pↄnna kɛ̀ manamana wɛ̃tɛ pìi gũn. 9 Gↄ̃gbɛ̃ ke kú gwe zaa zĩ òdi pinɛ Simↄ. Àdigↄ̃ daboyã kɛ à bò Samariadenↄ sarɛ, akũ à a zĩda dìtɛ gbɛ̃ bɛ̀ɛrɛde ũ. 10 Nɛ́ fíti gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ pínki dì laakari dↄ a yãa ò pi: Gbɛ̃ pì bi gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Luda gbãna zↄ̃kↄ̃demɛ. 11 Daboyã kũ àdigↄ̃ kɛ ń tɛ́ zaa gìkɛna ń kũ gbãna. 12 Ama kũ ò kpata kũ à bò Luda kĩnaa baaru kũ Filipi kpàńnɛ kũ Yesu Kirisi tↄ́oo mà, ò sì, akũ ò da'itɛ kɛ̀ gↄ̃gbɛ̃nↄ kũ nↄgbɛ̃nↄ ń pínki. 13 Bee Simↄ yã pìi sì à da'itɛ kɛ̀, akũ à nà Filipia. Kũ à daboyã kũ gbãna yã zↄ̃kↄ̃ kũ Filipi tɛn kɛnↄ è, yã pìnↄ bò a sarɛ. 14 Kũ zĩ̀rinↄ mà zaa Yurusalɛmu Samariadenↄ Luda yã sì, ò Pita kũ Yuhanao zĩ̀ḿma. 15 Kũ ò kà gwe, ò adua kɛ̀ńnɛ de ò Luda Nini le yãi. 16 Ò ń da'itɛ kɛ̀ yã kũ Dikiri Yesu tↄ́o, ama Luda Nini dí didi ń gbɛ̃kearo. 17 Kũ ò ↄ nàḿma, akũ ò Luda Nini lè sà. 18 Kũ Simↄ è ò Luda Nini è kũ zĩ̀rinↄ ↄnammanaao, akũ à sùńnɛ kũ ↄgↄo 19 à pì: À ma gba gbãna pì se, de gbɛ̃ kũ ma ↄ nàa ni Luda Nini le. 20 Akũ Pita pìnɛ: N ↄgↄ kakatɛ kũnwo, zaakũ ntɛn da ĩni Luda gba lú kũ ↄgↄomɛ. 21 N ↄ kú zĩ pìi gũnlo, n baka kú a gũnlo, zaakũ n nɛ̀sɛ mana Ludanɛro. 22 Ǹ kpɛ li n yã vãni pìinɛ ǹ adua kɛ Dikiria, ke ani sùru kɛ kũnwo kũ n laasun bire takao gwɛɛ? 23 Zaakũ ma è kũ sɛwɛ zĩni kú n gũn, durunna bàa kànnɛ. 24 Akũ Simↄ pì: À adua kɛmɛnɛ Dikiria de yã kũ a ò ke sún ma lero yãi. 25 Kũ Pita kũ Yuhanao Dikiri sèedaa kɛ̀ ò a yã dàńnɛ, akũ ò ɛ̀ra òtɛn tá Yurusalɛmu, òtɛn baaru nna kpá Samaria lakutunↄ gũn dasidasi. 26 Dikiri malaika yã ò Filipinɛ à pì: Ǹ futɛ ǹ gɛ́ gɛ̀nↄmidↄki kpa. Ǹ zɛ́ kũ à bò Yurusalɛmu à gɛ̀ɛ Gaza sɛ́, zɛ́ kũ à bↄ̀tɛ gbárannan. 27 Akũ à dà zɛ́n. Etiopia gbɛ̃ke tɛ́ zɛ́ pìn. Etiopia bùsu saraunia kũ òdi pinɛ Kandase bɛgwariimɛ, a aruzɛkɛ dãkpãrinↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄmɛ. À sù à donyĩ kɛ̀ Yurusalɛmu, 28 akũ à ɛ̀ra àtɛn tá à vutɛna a sↄ̃go gũn, àtɛn annabi Isaya takada kyó kɛ. 29 Akũ Luda Nini pì Filipinɛ: Ǹ gɛ́ ǹ na sↄ̃go direi. 30 Akũ Filipi bàa lɛ̀ à gɛ̀ɛ. À mà àtɛn annabi Isaya takada kyó kɛ, akũ à a là à pì: Ń kyó kũ ntɛn kɛ bↄkↄtɛ dↄ̃ yá? 31 À wèa à pì: Tó gbɛ̃ke dí a bↄkↄtɛmɛnɛro, mani fↄ̃ mà a dↄ̀rↄ dↄ̃ yá? Akũ à Filipi sìsi à gɛ̃̀ à vùtɛ a sarɛ. 32 Yã kũ àtɛni a kyó kɛ pìin dí: Lán sã kũ òtɛn gɛ́ a kùtu kpá bà, lán sãnɛ bↄ̀rↄ kũ òtɛni a kã kɛ̃ bà, à yĩtɛ kpɛ̃n adi lɛ́ wɛ̃kↄ̃aro. 33 Ò wé'i dàa, odi yãkpatɛ kɛ kãao a zɛ́aro. Dí mɛ́ ani fↄ̃ à a gↄrↄ bire yã oo? Zaakũ ò a wɛ̃̀ndii bò andunia gũn. 34 Akũ gↄ̃gbɛ̃ pìi pì Filipinɛ: Ǹ omɛnɛ, dí musun annabi yã bire òo? A zĩdan yá ke gbɛ̃ pãndemɛ? 35 Naana Luda yã pìia Filipi Yesu baaru nna kpànɛ. 36 Kũ òtɛn gɛ́ arɛ, ò kà í ke kĩnaa, akũ gↄ̃gbɛ̃ pìi pì: Ǹ í gwa la. Bↄ́ mɛ́ ani kpámɛnɛ mà da'itɛ kɛɛ? 37 Akũ Filipi pìnɛ: Tó n yã pìi sì kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo, ĩni fↄ̃. À wèa à pì: Ma sì kũ Yesu Kirisi bi Luda Nɛ́mɛ. 38 Akũ à pì ò gó zɛ. Akũ ń pla ń pínki ò kìpa ò gɛ̃̀ ín. Akũ à a da'itɛ kɛ̀. 39 Kũ ò bikũ̀ bara, akũ Dikiri Nini Filipi kpàgui, gↄ̃gbɛ̃ pì dí a e doro, akũ pↄnna gũn à dà zɛ́la. 40 Filipi a zĩda è zɛ Azotu, akũ à gɛ̀ɛ à Yesu baaru nna kpà wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo ari à gɛ̀ɛ à kào Sizaria.

Acts 9

1 Gↄrↄ birea sↄ̃ Solu tɛn pↄ́ bo a yĩn, àtɛn yã pãsĩ o Dikiri ìbanↄ dɛdɛna yã musu. À gɛ̀ɛ sa'oriki kĩnaa, 2 à gbɛ̀kaa à lá kɛ̃ Damasuku aduakɛkpɛdenↄnɛ à kpáawa, de tó à zɛ́ pì denↄ lè gwe, gↄ̃gbɛ̃nↄ kũ nↄgbɛ̃nↄ ń pínki, ani ń kũkũ à su kũńwo Yurusalɛmu. 3 Kũ à dà zɛ́n, àtɛn gɛ́ à kà kãni kũ Damasukuo, akũ kãnto gupura bò ludambɛ à dàmala. 4 À bò à lɛ̀tɛ, akũ à kòtoo mà à pìnɛ: Solu, Solu, bↄ́ mɛ́ à tò ntɛn wɛ́ tãmaa? 5 Akũ à pì: Dímɛ n ũu, Dikiri? Akũ à wèa à pì: Makũmɛ Yesu kũ ntɛn wɛ́ tãa ũ. 6 Ǹ futɛ ǹ gɛ̃ wɛ̃tɛ gũn, oni onnɛ yã kũ ĩni kɛ. 7 Gbɛ̃ kũ òtɛn gɛ́ kãaonↄ gↄ̃̀ sã̀ii. Ò kòtoo pìi mà, ama odi gbɛ̃ke ero. 8 Kũ Solu fùtɛ, à a wɛ́ wɛ̃̀, akũ adi gu ero. Akũ ò a kũ̀ a ↄa ò gɛ̀ɛ kãao Damasuku. 9 À kɛ̀ gↄrↄ aakↄ̃ gu'enaa sari, adi pↄ́ blero adi í miro. 10 Yesude ke kú Damasuku kũ òdi pinɛ Anania. Dikiri yã ònɛ wɛ́gupu'enaa gũn à pì: Anania. Akũ à wèa à pì: Makũn dí, Dikiri. 11 Akũ Dikiri pìnɛ: Ǹ futɛ ǹ da zɛ́ kũ òdi pi Súsun ari Yudasi bɛ ↄnn ǹ Taasu gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Solu gbɛka. Àtɛn adua kɛ gwe. 12 Wɛ́gupu'enaa gũn à n e, n su n ↄ nàa de à gu e. 13 Akũ Anania pìnɛ: Dikiri, ma mà ò gbɛ̃ pì yã ò dasi, lákũ à yã vãni kɛ̀ n gbɛ̃ kũ ò kú Yurusalɛmunↄnɛ nà. 14 Sa'orikinↄ a gbà zɛ́ à gbɛ̃ kũ òtɛni n sísi lanↄ kũkũ. Abire yãin à sù. 15 Akũ Dikiri pìnɛ: Ǹ gɛ́, zaakũ ma gbɛ̃ pìi sɛ̀ à gɛ́ ma tↄ́ bo buri pãndenↄnɛ kũ ń kínanↄ kũ Isarailanↄomɛ. 16 Lákũ ani wɛ́tãmma le ma tↄ́ yãi nà mani mↄnɛ. 17 Akũ Anania bò à gɛ̀ɛ à gɛ̃̀ ↄn pìn, à ↄ nà Solua à pì: Solu ma gbɛ̃, Dikiri Yesu kũ à bò à sùmma zɛ́n gↄrↄ kũ ntɛn su la, àkũ mɛ́ à ma zĩ de ǹ gu e Luda Nini summa yãi. 18 Gwe gↄ̃̀nↄ pↄ́ bↄ̀tɛ a wɛ́n lán kpↄ̀tɛkɛɛ bà ò lɛ̀tɛ, akũ à gu è. Akũ à fùtɛ à da'itɛ kɛ̀. 19 Kũ à pↄ́ blè, à gbãna kũ̀. Solu gↄrↄ pla kɛ̀ kũ Damasuku Yesudenↄo, 20 akũ à nà Yesu yã waazikɛnaaa gↄ̃̀nↄ Yudanↄ aduakɛkpɛnↄ gũn, à pì Yesu bi Luda Nɛ́mɛ. 21 Yã pìi bò gbɛ̃ kũ ò mànↄ sarɛ ò pì: Gbɛ̃ bire mɛ́ adi gbɛ̃ pìi sìsirinↄ ásaru kɛ Yurusalɛmuroo? Àkũ mɛ́ adi su la à ń kũkũ à tá kũńwo sa'orikinↄ kĩnaaroo? 22 Solu sↄ̃, a gbãna dìgↄ̃ kara, akũ a yã Yuda kũ ò kú Damasukunↄ fù à bìriańnɛ kũ Yesu bi Arumasihumɛ. 23 Gↄrↄ pla gbɛra Yudanↄ lɛ́dokↄ̃nↄ kɛi ò a dɛ, 24 akũ à ń lɛ́kpakũsũnaai pìi mà. Òtɛn wɛ̃tɛ bĩnilɛnↄ dãkpã fãnantɛ̃ kũ gwãanio de ò a dɛ yãi. 25 Gwãanin Solu gbɛ̃nↄ a dà tãnkon ò a gbàrɛ kũ bàao bàai bona bĩni musu. 26 Kũ à kà Yurusalɛmu, à wɛ̀tɛ à na Yesudenↄa, akũ ò vĩna kɛ̀nɛ ń pínki, odi a Yesudekɛna náani kɛro. 27 Akũ Baanaba a sɛ̀ à gɛ̀ɛ kãao zĩ̀rinↄ kĩnaa, à gbã̀ńnɛ lákũ Solu Dikiri è zɛ́n nà kũ yã kũ Dikiri ònɛɛo kũ lákũ à Yesu yã ò gupuraa nà zaa Damasukuo. 28 Akũ Solu gɛ̃̀ ń tɛ́ à kurè kũńwo Yurusalɛmu à yã ò gbɛ̃nↄnɛ kũ Dikiri tↄ́o gupuran. 29 Kũ à yã ò Yuda Girikiyãmarinↄnɛ à lɛ́kpakↄ̃a kɛ̀ kũńwo, akũ òtɛn wɛtɛ ò a dɛ. 30 Kũ a gbɛ̃nↄ dↄ̃̀, ò zɛ̀nɛ Sizaria, akũ à tà Taasu. 31 Abire gbɛra sↄsi gbɛ̃ kũ ò kú Yudea kũ Galilio kũ Samaria bùsuuonↄn kun aafia pínki. Òtɛn gbãna kũ òtɛn gɛ́ arɛ vĩnakɛna Dikirinɛɛ gũn, òtɛn kara kũ Luda Nini ń nɛ̀sɛ kpàtɛńnɛ yãi. 32 Pita dì kure wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo pínki, akũ à gɛ̀ɛ Luda gbɛ̃ kũ ò kú Lidanↄ gwa. 33 À gↄ̃gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Ainɛa è gwe, à kↄ̃̀nↄ kù katɛna wɛ̃̀ sↄraakↄ̃. 34 Akũ Pita pìnɛ: Ainɛa, Yesu Kirisi n werekↄ̃a. Ǹ futɛ ǹ n pɛ̀ koko. Akũ à fùtɛ gↄ̃̀nↄ. 35 Lidadenↄ kũ Sarↄnudenↄ a è, akũ ò lìtɛ ò arɛ dↄ̀ Dikiria. 36 Nↄgbɛ̃ Yesude ke kú Yↄpa a tↄ́n Tabita, kũ Giriki yão sↄ̃ Dↄkasi. Tↄ́ pìi pì zↄ̃. Yã mana kɛnaa pɛ̀kɛrɛa, akũsↄ̃ àdi takasidenↄ wɛ̃nda gwa. 37 Gↄrↄ birean à gyã kɛ̀ à gà. Kũ ò a zú ò, ò a sɛ̀ ò wùtɛ kpɛ́ musu gũn. 38 Yↄpa sↄ̃ à zã̀ kũ Lidaoro. Kũ Yesudenↄ mà Pita kú gwe, ò ń gbɛ̃nↄn planↄ zĩ̀a ò wɛ́ kɛ̀a ò pì: Ǹ mↄ́ ó kĩnaa likalika. 39 Akũ Pita fùtɛ à gɛ̀ɛ kũńwo. Kũ à kà, ò dìdi kãao kpɛ́ pìi musu. Akũ gyaanↄnↄ nài ń pínki kũ ↄ́ↄdↄo, ò uta kũ pↄ́kasa kũ Tabita kɛ̀ gↄrↄ kũ à kpɛ́ kú kũńwonↄ mↄ̀nɛ. 40 Pita pɛ̀ḿma à ń bↄ́tɛ bàai. À kùtɛ à adua kɛ̀, akũ à arɛ dↄ̀ gɛ̀ɛ pìia à pì: Tabita, ǹ futɛ. Kũ à wɛ́ wɛ̃̀, à Pita è, akũ à vùtɛ. 41 Pita a kũ̀ a ↄa à a fùtɛ à a zɛ̀. Akũ à Luda gbɛ̃ pìnↄ sìsi kũ gyaanↄnↄ, akũ à a kpàḿma bɛ̃nɛ. 42 Yã pìi dà Yↄpala pínki, akũ ò Dikiri náani kɛ̀ gwe dasi. 43 Pita gↄrↄ pla kɛ̀ gwe Simↄ Ãna bɛa.

Acts 10

1 Gbɛ̃ke kú Sizaria a tↄ́n Kↄnɛliu. Àkũmɛ soza gã̀ kũ òdi pi Itali gã̀ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ. 2 Gbɛ̃ pì bi ludayãmariimɛ, àdigↄ̃ Luda vĩna vĩ àpii kũ a bedenↄ ń pínki. Àdi gba da manamana, akũsↄ̃ àdigↄ̃ adua kɛ gɛ̃̀n baaakↄ̃. 3 Zĩkea fãnantɛ̃ mↄ̀ aakↄ̃ à Luda malaikaa è tɛ̃tɛ̃ntɛ̃ wɛ́gupu gũn, à gɛ̃̀ a bɛa à pìnɛ: Kↄnɛliu. 4 Akũ Kↄnɛliu wɛ́ wɛ̃̀a kũ vĩnao, akũ à pì: Bↄ́mɛɛ, Dikiri? À wèa à pì: N aduakɛna kũ n gbadana gbɛ̃nↄnɛɛo kà Luda kĩnaa, akũ à sì. 5 Ǹ gbɛ̃nↄ zĩ Yↄpa sà, de ò Simↄ kũ òdi pinɛ Pita sísi. 6 À kìpa gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Simↄ Ãna bɛa. A bɛ kú ísira lɛ́a. 7 Kũ malaikaa pìi tà, Kↄnɛliu a zĩkɛri gbɛ̃nↄn pla kenↄ sìsi kũ soza ludayãmari kũ à naaao. 8 Kũ à yã pìi bàbańnɛ pínki, akũ à ń zĩ Yↄpa. 9 Kũ gu dↄ̀, akũ ò dà zɛ́n, ò kà kãni kũ wɛ̃tɛ pìio. Gↄrↄ birea kũ ifãntɛ̃ kà mìdangura, Pita dì kpɛ́ musu de à adua kɛ. 10 Nà tɛni a dɛ à ye à pↄ́ ble, akũ gↄrↄ kũ òtɛn pↄ́ble kɛ à wɛ́gupu è. 11 À ludambɛ è wɛ̃kↄ̃ana, pↄ́ke tɛn kipa lán biza zↄ̃kↄ̃ↄ bà. Bà dↄdↄna a kusuru mɛ̀n siikↄ̃nↄa pínki, àtɛn su zĩtɛ. 12 Pↄ́ buri sĩnda pínki kú a gũn, nↄ̀bↄnↄ kũ pↄ́ kũ òdi táa o kũ kùaonↄ kũ bãnↄ. 13 Akũ ò pìnɛ: Pita, ǹ futɛ ǹ dɛ ǹ só. 14 Akũ Pita pì: Agya Dikiri. Mádi tɛ̃̀ pↄ́ ke pↄ́ gbãsĩ ble zikiro. 15 Akũ à kòtoo pìi mà a gɛ̃̀n plade dↄ ò pì: Pↄ́ kũ Luda pì à swáswa, ǹsun a tɛ̃̀ boro. 16 À kɛ̀ lɛ gɛ̃̀n aakↄ̃, akũ kãnto ò pↄ́ pìi gà ò tào ludambɛ. 17 Pita tɛn bídi kɛ wɛ́gupu kũ à è pìia, akũ Kↄnɛliu zĩ̀ri kũ ò Simↄ bɛ gbɛ̀kanↄ kà gↄ̃̀nↄ, ò zɛna gãnu lɛ́a. 18 Ò lɛ́ zù ò gbɛ̀ka tó gwen Simↄ kũ òdi pinɛ Pita kìpan. 19 Ari tera Pita tɛn laasun lɛ́ wɛ́gupu kũ à èea, akũ Luda Nini pìnɛ: Gbɛ̃nↄn aakↄ̃nↄ tɛni n gbɛka. 20 Ǹ kipa ǹ gɛ́ kũńwo sikaa sari, zaakũ makũ mɛ́ ma ń zĩmma. 21 Akũ Pita kìpa à gɛ̀ɛ gbɛ̃ pìnↄ kĩnaa à pì: Makũmɛ gbɛ̃ kũ átɛn gbɛka ũ. Bↄ́ yã mɛ́ à tò a su laa? 22 Ò pì: Sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ Kↄnɛliu mɛ́ à ó zĩ. Gbɛ̃ manamɛ, à Luda vĩna vĩ. Yudanↄ pínki dì a tↄ́ nna sí. Luda malaikaa pìnɛ à n sísi ǹ su a bɛa de à n yã ma. 23 Akũ Pita gɛ̃̀ kũńwo ↄnn à ń yàrii kɛ̀. Kũ gu dↄ̀, à fùtɛ à dà kũńwo zɛ́n. Yↄpa Yesude kenↄ gɛ̀ɛ kãao lɛɛlɛ. 24 A gↄrↄ aakↄ̃den ò kà Sizaria. Kↄnɛliu a danɛnↄ kũ a gbɛ̃nna kãninↄ kàkara àtɛni ń dã. 25 Kũ Pita gɛ̃̀ ↄnn, akũ Kↄnɛliu gɛ̀ɛ à dàalɛ à kùtɛ a arɛ. 26 Akũ Pita a fùtɛ à pì: Ǹ futɛ ǹ zɛ. Bisãsirin ma ũ se. 27 Àtɛn yã o kãao ari ò gɛ̀ɛ ò gɛ̃̀ kãao kpɛ́n, akũ à gbɛ̃nↄ lè kakarana gwe dasidasi. 28 À pìńnɛ: Á dↄ̃ kũ Yudanↄ zɛ́ vĩ ò yãkatɛ kũ buri pãndeo ari ò gɛ̃ ń ↄnnlo. Ama Luda mↄ̀mɛnɛ màsun gbɛ̃ke gbãsĩ gwa ke mà a tɛ̃̀ boro. 29 A yã mɛ́ à tò kũ ò ma sisi, ma su sikaa sari. Má ye mà yã kũ a ma sisiia ma sà. 30 Akũ Kↄnɛliu pì: A gↄrↄ siikↄ̃den dí kũ matɛn adua kɛ ma bɛa ifãntɛ̃ mↄ̀ aakↄ̃ mandara'i. Akũ kãnto ma gbɛ̃ke è zɛna ma arɛ à pↄ́kasa kũ àtɛn tɛ́ kɛ dana 31 à pì: Kↄnɛliu, Luda n aduakɛnaa sì, n gbadanaa kàagu. 32 Ǹ gbɛ̃nↄ zĩ Yↄpa Simↄ kũ òdi pinɛ Pita sísi. À kìpa Simↄ Ãna bɛa zaa ísira lɛ́a. 33 Akũ ma gbɛ̃nↄ zĩ̀mma gↄ̃̀nↄ. Lákũ n su nà à kɛ̀ mana. Tera sà ó pínki ó kú la Luda dↄ̃naa gũn, de ò yã kũ Dikiri ònnɛ ǹ owɛrɛ ma yãi. 34 Pita nà yã'onaaa à pì: Ma sì yãpura sà kũ Luda dì gbɛ̃ke wɛ́ gwaro. 35 Buri sĩnda pínki tɛ́ gbɛ̃ kũ àtɛn vĩna kɛnɛ, akũsↄ̃ àdi yã mana kɛ, ade yã mɛ́ àdi káagu. 36 Á lɛ́gbãzã kũ Luda kɛ̀ Isarailanↄnɛ dↄ̃, à kɛna kãao nna Yesu Kirisi gãi baaru nna kpàńnɛ. Àkũmɛ buri sĩnda pínki Dikiri ũ. 37 Á yã kũ à kɛ̀ Yudea gu sĩnda pínki dↄ̃, lákũ à nàa nà zaa Galili Yahaya waazikɛna da'itɛkɛna yã musu gbɛra. 38 Á dↄ̃ lákũ Luda a Nini pìsi Yesu Nazɛraa nà, akũ à kú kũ gbãnao à gɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo, à yã mana kɛ̀ńnɛ à gbɛ̃ kũ Ibilisi ń ↄ fɛ̃̀ńnɛ ń kpɛnↄa wèrekↄ̃a, zaakũ Luda kú kãao. 39 Ókↄ̃nↄmɛ yã kũ à kɛ̀ Yudea bùsun kũ Yurusalɛmuo pínki sèedadenↄ ũ. Ò a lòko lía ò a dɛ̀, 40 akũ Luda a vù gan a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ à tò à a zĩda mↄ̀wɛrɛ. 41 Adi kɛ gbɛ̃ sĩnda pínki mɛ́ à a èro, sé ókↄ̃nↄ kũ Luda gĩnakɛ à ó sɛ́ a sèedadenↄ ũ. A vuna gan gbɛra o pↄ́ blè o í mì kãao. 42 Akũ à dàwɛrɛ ò waazi kɛ gbɛ̃nↄnɛ ò ońnɛ kũ akãamɛ gbɛ̃ kũ Luda dìtɛ gbɛ̃ bɛ̃nɛnↄ kũ gyãwãndenↄ pínki yãkpatɛkɛri ũ. 43 Annabinↄ pínki a yã ò ò pì gbɛ̃ kũ ò a náani kɛ̀nↄ durunnanↄ ni kɛ̃ḿma a tↄ́ gãi. 44 Gↄrↄ kũ Pita kpɛ́ àtɛn yã pì ońnɛ, Luda Nini kìpa gbɛ̃ kũ òtɛn yã pì manↄa ń pínki. 45 Yã pìi bò Yuda Yesude kũ ò sù kũ Pitaonↄ sarɛ, kũ bee buri pãndenↄn Luda a Nini pìsiḿma gba ũ yãi. 46 Zaakũ ò mà òtɛn yãke buri o òtɛn Luda yãbonsarɛ kɛnanↄ o. Akũ Pita pì: 47 Gbɛ̃ pìnↄ Luda Nini lè lán ó bà. Dí mɛ́ ani fↄ̃ à gíńnɛ ò da'itɛ kɛɛ? 48 Akũ à pì ò da'itɛ kɛńnɛ kũ Yesu Kirisi tↄ́o. Akũ ò wɛ́ kɛ̀a à gↄrↄ pla kɛ kũńwo.

Acts 11

1 Zĩ̀rinↄ kũ Yesude kũ ò kú Yudeanↄ mà lákũ buri pãndenↄ Luda yã sì nà se. 2 Kũ Pita sù Yurusalɛmu, gbɛ̃ kũ ò zɛ̀ kũ tↄ̃̀zↄ̃yãonↄ a taari lè 3 ò pì: N gɛ̃ gyↄfↄrↄdenↄ bɛa n pↄ́ blè kũńwo. 4 Akũ Pita fùtɛ àtɛn yã pì bↄkↄtɛńnɛ zɛ́azɛa à pì: 5 Má kú Yↄpamɛ, matɛn adua kɛ, akũ ma wɛ́gupu è. Ma pↄ́ke è lán biza zↄ̃kↄ̃ↄ bà, bà dↄdↄna a kusuru mɛ̀n siikↄ̃nↄa, à bò ludambɛ àtɛn kipa ma kĩnaa. 6 Ma wɛ́ pɛ̀a tíii, ma nↄ̀bↄnↄ è a gũn, sɛ̃̀ntɛ pↄ́nↄ kũ pↄ́ kũ òdi táa o kũ kùaonↄ kũ bãnↄ. 7 Akũ ma kòtoo mà ò pìmɛnɛ: Pita, ǹ futɛ ǹ dɛ ǹ só. 8 Akũ ma pì, agya Dikiri, tɛ̃̀ pↄ́ kesↄ̃ pↄ́ gbãsĩ ke dí gɛ̃ ma lɛ́n zikiro. 9 Kòtoo pì bona ludambɛ gɛ̃̀n plade pì dↄ, pↄ́ kũ Luda kɛ̀kɛ à gↄ̃̀ swáswa, màsun a tɛ̃̀ boro. 10 À kɛ̀ lɛ gɛ̃̀n aakↄ̃, akũ ò ɛ̀ra ò gà pínki ò tào ludambɛ. 11 Gↄrↄ bire gↄ̃̀nↄ gbɛ̃nↄn aakↄ̃ kũ ò ń zĩma bona Sizarianↄ sù ↄn kũ má kún. 12 Akũ Luda Nini pìmɛnɛ mà gɛ́ kũńwo sikaa sari. Ó gbɛ̃nↄ gbɛ̃nↄn suddo díkĩnanↄ gɛ̀ɛ kũmao lɛɛlɛ se, akũ o gɛ̃ gbɛ̃ kũ à gbɛ̃ pìnↄ zĩ̀ma bɛa. 13 Akũ à òwɛrɛ lákũ a malaikaa è nà, à bò à sùawa a kpɛ́n à òarɛ à gbɛ̃ zĩ Yↄpa à ma sísi, 14 de mà yã kũ ani a sura ba oarɛ, akãa kũ a bedenↄ ń pínki. 15 Kũ ma na yã'onaaa, Luda Nini kìpaḿma lákũ à kìpawá káaku nà. 16 Akũ yã kũ Dikiri ò dí dↄ̀magu kũ à pì, Yahaya gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ̀ kũ ío, akãa sↄ̃ áni ó da'itɛ kɛ kũ Luda Ninio. 17 Lákũ Luda gba dokↄ̃nↄ kɛ̀ńnɛ kũ ókↄ̃nↄ kũ o Dikiri Yesu Kirisi náani kɛ̀nↄ nà, dín ma ũ mà fↄ̃ mà gí Ludanɛɛ? 18 Kũ ò yã pìi mà, odi yãke o doro, akũ ò Luda tↄ́ bò ò pì: O è Luda ɛ̀ra à buri pãndenↄ gbà zɛ́ dↄ ò nɛ̀sɛ litɛ ò wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro le. 19 Wɛ́tãmmana kũ à fùtɛ Sitivĩ ga gbɛra mɛ́ à tò gbɛ̃nↄ fã̀kↄ̃a ò tà Fenisia bùsun kũ Sipiru bùsuuo kũ Antiↄkuo, òtɛn Luda yã o Yudanↄnɛ ńtɛ̃nɛ. 20 Ama ń gbɛ̃kenↄ bi Sipiru bùsu kũ Sirɛni bùsuuo gbɛ̃nↄnɛ, akũ ò gɛ̀ɛ Antiↄku òtɛn yã o buri pãndenↄnɛ se dↄ, òtɛn Dikiri Yesu baaru nna kpáńnɛ. 21 Dikiri tɛn ↄ daḿma, akũ gbɛ̃nↄ yã pìi sì dasidasi ò arɛ dↄ̀ Dikiria. 22 Akũ yã pì baaruu kà Yurusalɛmu sↄsi gbɛ̃nↄ kĩnaa, akũ ò Baanaba zĩ̀ Antiↄku. 23 Kũ à kà gwe, à è lákũ Luda arubarikaa kɛ̀ńnɛ nà, akũ a pↄ kɛ̀ nna. À lɛ́ dàḿma ń pínki ò zɛ kũ Dikirio kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo. 24 Baanaba bi gbɛ̃ manamɛ, Luda Nini kũ ludanaanikɛnaao pɛ̀kɛrɛa, akũ ò kàra Dikiri gbɛ̃nↄ gũn dasidasi. 25 Akũ Baanaba gɛ̀ɛ Taasu de à Solu wɛtɛ. 26 Kũ à a lè, akũ à sù kãao Antiↄku. Òdigↄ̃ kakara kũ sↄsi gbɛ̃nↄ dasidasi ògↄ̃ yã dańnɛ ari wɛ̃̀ do papana. Antiↄku gwen ò Yesu ìbanↄ sìsin Yesudenↄ ũ káaku. 27 Gↄrↄ kũ̀a annabinↄ bò Yurusalɛmu ò sù Antiↄku. 28 Ń gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Agabu fùtɛ à zɛ̀ à gĩnakɛ à nà zↄ̃kↄ̃ kũ ani ká andunia gũn pínki yã òńnɛ kũ Luda Nini gbãnao. Kalaudiu kíblena gↄrↄn nàa pìi kà. 29 Akũ Yesudenↄ zɛ̀o ò ń gbɛ̃ kũ ò kú Yudeanↄ kámaza kɛ lákũ baadi gbãna kà nà ò kpãzãńnɛ. 30 Akũ ò kɛ̀ lɛ ò Baanaba kũ Soluo zĩ̀o ò kpá ń gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄa.

Acts 12

1 Gↄrↄ kũ̀a kína Hɛrↄdu ↄ pɛ̀tɛ Yesude kenↄa pãsĩpãsĩ. 2 À Yuhana vĩ̀ni Yamisi dɛ̀ kũ fɛ̃nɛdao. 3 Kũ à è yã bire kɛ̀ Yudanↄnɛ nna, akũ à ɛ̀ra à Pita kũ̀ dↄ. À abirekũ kɛ̀ Burodi Futɛnasari dikpɛ zĩmɛ. 4 Kũ à Pita kũ̀, à a dà kpɛ́siran à a nà sozanↄnɛ ń ↄĩ ò a dãkpã. Soza pìnↄ gã̀ do bi gbɛ̃nↄn siisiikↄ̃mɛ lɛu siikↄ̃. À dìtɛ à yãkpatɛ kɛ kãao gbɛ̃nↄ wára Vĩnla dikpɛ gbɛra. 5 Akũ ò Pita kũna kpɛ́siran, ama sↄsi gbɛ̃nↄ tɛn adua kɛnɛ zɛnaa sari. 6 Zĩ kũ tó gu dↄ̀ kũ Hɛrↄdu ni bo kãao, zĩ birea gwãanin Pita tɛn i o soza gbɛ̃nↄn planↄ dagura yĩna kũ mↄ̀kakↄ̃anaao mɛ̀n pla, akũsↄ̃ gbɛ̃nↄn planↄn kú kpɛ́lɛlɛa òtɛn kpɛ́ pì dãkpã. 7 Kãnto gↄ̃̀nↄ Dikiri malaikaa gɛ̃̀ gwe, akũ kpɛ́ pì pura kũ̀. À Pita lɛ̀ a gbã̀ntɛrɛɛa à a vù à pì: Ǹ futɛ likalika. Akũ mↄ̀kakↄ̃anaa pìnↄ bↄ̀tɛ a ↄa. 8 Akũ malaikaa pìi pìnɛ: Ǹ n uta da ǹ n kyate kpá. Pita kɛ̀ lɛ, akũ malaikaa pìi pì: Ǹ n uta kakara ǹ kũ ǹ tɛ́mai. 9 Akũ Pita bò à tɛ̀i. Adi yã kũ malaika tɛn kɛnɛ dↄ̃ yãpura ũro, àtɛn da átɛn nana omɛ. 10 Ò gɛ̃̀tɛ gudãkpãri káakula kũ a pladeo, akũ ò kà bĩnilɛa. Bĩnilɛ pìi gbà bi mↄ̀ↄmɛ, akũ à wɛ̃̀ńnɛ kũ a zĩdao. Ò bↄ̀tɛ òtɛn gɛ̃ wɛ̃tɛn, akũ gwe gↄ̃̀nↄ malaikaa pì Pita tò zɛ́da gũn. 11 Kũ Pita wɛ́ kɛ̃̀ à pì: Má dↄ̃ sãnsãn sà kũ Dikiri a malaikaa zĩ̀ de à ma bo Hɛrↄdu ↄĩ kũ yã kũ Yudanↄ wɛ́ dↄi ò kɛmɛnɛo pínki. 12 Kũ a laakarii sù, à gɛ̀ɛ Yuhana kũ òdi pinɛ dↄ Maaku da Mariama bɛa. Ò kakarana gwe dasidasi òtɛn adua kɛ. 13 Kũ à gãnu gbà lɛ̀, akũ nↄgbɛ̃ zĩkɛri kũ òdi pinɛ Roda gɛ̀ɛ gwa. 14 Kũ à Pita kòtoo dↄ̃̀, pↄnna gũn adi zɛ́ wɛ̃ro, à bàa lɛ̀ à ɛ̀ra à gɛ̀ɛ à pìńnɛ Pita zɛ kpɛ́lɛlɛa. 15 Ò pìnɛ: Ĩa tɛn kámman yá? Akũ à zɛ̀o kũ yãpuramɛ. Akũ ò pì: A malaikaamɛ. 16 Pita kpɛ́ àtɛn gbà lɛ́. Kũ ò wɛ̃̀, ò a è, akũ yã pìi bò ń sarɛ. 17 Akũ à ↄ kɛ̀ńnɛ yáku ò yĩtɛ, akũ à bàbańnɛ lákũ Dikiri a bo kpɛ́siran nà. Akũ à pì: À gɛ́ à o Yamisinɛ kũ ó gbɛ̃ kparanↄ. Akũ à bò à gɛ̀ɛ gu pãndea dↄ. 18 Kũ gu dↄ̀, zuka gbãna kà sozanↄ dagura òtɛn kↄ̃ lala: Bↄ́ mɛ́ à Pita lèe? 19 Hɛrↄdu pì ò a wɛtɛ. Kũ odi a lero, akũ à yã làla gudãkpãrii pìnↄa, akũ à pì ò ń dɛdɛ. Abire gbɛra Hɛrↄdu bò Yudea à gɛ̀ɛ à gↄrↄ pla kɛ̀ Sizaria. 20 À pↄ fɛ̃̀ Tayadenↄ kũ Sidↄ̃denↄi manamana, akũ gbɛ̃ birenↄ lɛ́dokↄ̃nↄ kɛ̀ ò sù a gwa lɛɛlɛ. Ò gɛ̀ɛ kína pì bɛgwari Blasatu kĩnaa. Kũ Blasatu ń yãzɛ è, ò gɛ̀ɛ lɛ́dokↄ̃nↄ kɛ kũ Hɛrↄduo, zaakũ ń bùsu pↄ́ble dì bo a bùsummɛ. 21 Kũ gↄrↄ kũ ò dìtɛ kà, Hɛrↄdu a kíble'utanↄ dà à gɛ̀ɛ à vùtɛ a tìntinnwa, akũ à yã ò gbɛ̃nↄnɛ. 22 Gbɛ̃nↄ wiki lɛ̀ ò pì: Luda ke mɛ́ àtɛn yã o, adi kɛ bisãsirinlo. 23 Gwe gↄ̃̀nↄ Dikiri malaika a lɛ̀ à a nɛ̀, kũ adi zↄ̃kↄ̃kɛ dↄ̃ Ludanɛro yãi, akũ a mɛ̀ɛ kↄ̀kↄↄ kà à gà. 24 Luda yã tɛ́n dagula àtɛn kara. 25 Baanaba kũ Soluo sↄ̃, kũ ò ń kámaza yã kɛ̀kɛ ò làka, ò bò Yurusalɛmu ò Yuhana kũ òdi pinɛ Maaku sɛ̀ ò tà kãao.

Acts 13

1 Annabinↄ kũ yãdannɛrinↄn kú Antiↄku sↄsi gbɛ̃nↄ tɛ́, ń tↄ́n Baanaba kũ Simɛↄ kũ òdi pinɛ Bárasirao kũ Sirɛni bùsu gbɛ̃ Lusiuo kũ Manaɛ kũ à nɛ́ blè kũ kína Hɛrↄduo lɛɛlɛ kũ Soluo. 2 Gↄrↄ kũ òtɛn donyĩ kɛ Dikirinɛ kũ lɛ́yĩnaao, Luda Nini pì: À Baanaba kũ Soluo ditɛ ńdona zĩ kũ ma ń sɛ́a yãi. 3 Kũ ò lɛ́ yĩ̀ ò adua kɛ̀, akũ ò ↄ dìdiḿma ò ń gbárɛ, ò dà zɛ́n. 4 Kũ Luda Nini Baanaba kũ Soluoo zĩ̀ lɛ, ò gɛ̀ɛ Sɛlusia. Zaa gwe ò gɛ̃̀ gó'itɛn ò gɛ̀ɛ Sipiru bùsun. 5 Kũ ò kà Salami, ò Luda yã waazi kɛ̀ Yudanↄ aduakɛkpɛnↄ gũn. Yuhana Maaku kú kũńwo kpanyĩri ũ. 6 Ò gɛ̃̀tɛ luan pìla ari Pafↄ, akũ ò kpàkũ kũ Yuda dabokɛri kũ à de annabi ɛ́kɛ ũo gwe. A tↄ́n Yesunɛ. 7 Àdigↄ̃ kú kũ bùsuu pì gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ Sɛgiu Pↄluo. Gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì bi ↄ̃ndↄ̃riimɛ, akũ à Baanaba kũ Soluo sìsi kũ à ye à Luda yã ma yãi. 8 Dabokɛrii pì tↄ́n Ɛlima kũ Giriki yão. À ibɛrɛɛ sɛ̀ kũńwo, àtɛn wɛtɛ à gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ pì sã vú de àsun Yesu náani kɛro yãi. 9 Akũ Solu kũ òdi pi dↄ Pↄlu, Luda Nini dìdia, akũ a wɛ́ pɛ̀ Ɛlimaa à pì: 10 Ibilisi nɛ́nↄ doke kemɛ n ũ! Mana sĩnda pínki kparaside! Bisãsiri kũ yã vãni sĩnda pínki pɛ̀kɛrɛa! Wɛ́zɛ̃ri pãsĩ! Ĩni Dikiri zɛ́ súsu litɛna kpɛdangara tóroo? 11 Tera sà Dikiri ni ↄ kútɛmma de ǹ vĩ̀na kũ. Ĩni gↄrↄ pla kɛ kũ ifãntɛ̃'enaao. Gwe gↄ̃̀nↄ Ɛlima wɛ́ gↄ̃̀ dãadãa, gusira kùtɛa. Akũ àtɛn ↄ mátɛmatɛ à gbɛ̃ wɛtɛ à a ↄ kũ. 12 Kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì yã kũ à kɛ̀ɛ pìi è, à Dikiri náani kɛ̀, zaakũ Dikiri yã kũ Pↄlu dànɛ a kũ̀ gbãna. 13 Akũ Pↄlu gɛ̃̀ gó'itɛn kũ a gbɛ̃nↄ ò bò Pafↄ ò gɛ̀ɛ Pɛga, Pamfilia bùsun. Gwen Yuhana Maaku ń tón à ɛ̀ra à tà Yurusalɛmu. 14 Bona Pɛga ò gɛ̀ɛ Antiↄku kũ à kú Pisidia bùsun. Kámmabogↄrↄ zĩ ò gɛ̀ɛ ò vùtɛ aduakɛkpɛn. 15 Doka kũ annabinↄ takadanↄ kyókɛnaa gbɛra aduakɛkpɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ gbɛ̃ zĩ̀ à pìńnɛ: Gbɛ̃nↄ, tó á karana yãke vĩ à o gbɛ̃nↄnɛ, à o. 16 Akũ Pↄlu fùtɛ à ↄ kɛ̀ńnɛ à pì: Isarailanↄ kũ buri pãnde donyĩrinↄ, à ma yã ma. 17 Isarailanↄ Luda ó dizinↄ sɛ̀, akũ à ń buri kàra kũ ò kú Misila bùsun. Akũ à bò kũńwo gwe kũ a gbãna zↄ̃kↄ̃ↄo. 18 À ń gwa gbárannan lán wɛ̃̀ bupla taka bà. 19 À gbãna blè Kanaanↄ bùsu buri mɛ̀n supplanↄa, akũ à ń bùsuu pìi kpàḿma. 20 A pínki kà wɛ̃̀ wàa pla kpɛ́ bupla akuri taka bà. Abire gbɛra à yãgↄ̃gↄ̃rinↄ dìtɛńnɛ ari à gɛ̀ɛ pɛ́ annabi Samuɛlia. 21 Kũ ò kína gbɛ̀ka, akũ Luda Kisi nɛ́ Solu, Biliaminu buri dìtɛńnɛ. À kpata blè wɛ̃̀ bupla, 22 akũ Luda a bò kpatan à Dauda kà a gɛ̃nɛ ũ. Luda Dauda yã ò à pì a lè Yɛsɛ nɛ́ Dauda laasun pↄ kɛ̀arɛ, ani a pↄyeina pínki yã kɛmɛ. 23 A buri gũn à Yesu bòn Isarailanↄnɛ Surabari ũ lákũ à a lɛ́ sɛ̀ nà. 24 Ari Yesu pì gↄ̃ gɛ́ su Yahaya gĩnakɛ à waazi kɛ̀ Isarailanↄnɛ ń pínki, à òńnɛ ò ń nɛ̀sɛ litɛ ò da'itɛ kɛ. 25 Kũ Yahaya zĩ ye à láka à pì: Dín átɛn da má de a ũu? Gbɛ̃ kũ átɛn wɛ́ dↄin ma ũro. À ma! Ade tɛn su ma gbɛra, mádi ká mà a kyate bobonɛro. 26 Ma gbɛ̃nↄ, Ibrahĩ burinↄ kũ buri pãnde donyĩrinↄ, ókↄ̃nↄn Luda surabana yã díkĩna kpã̀zãwɛrɛ. 27 Yurusalɛmudenↄ kũ ń gbãnadenↄ dí Yesu dↄ̃ro, odi annabinↄ takada kũ òdigↄ̃ a kyó kɛ kámmabogↄrↄ zĩ pínki zɛ́ dↄ̃ro, akũ ò tò annabii pìnↄ yã pàpa ò yã dàala. 28 Odi yãke lea kũ à kà ò a dɛro, akũ ò wɛ́ kɛ̀ Pilatia de ò a dɛ. 29 Kũ ò yã kũ ò kɛ̃̀ a yã musu kɛ̀ pínki, ò a kìpa lía ò a wùtɛ miran. 30 Ama Luda a vù bona gan. 31 A gↄrↄ pla kɛnaa gũn à bò à sù gbɛ̃ kũ ò bò Galili ò gɛ̀ɛ kãao Yurusalɛmunↄa. Mↄ́kↄ̃nↄmɛ a sèedadenↄ ũ gbɛ̃nↄnɛ. 32 Ókↄ̃nↄ sↄ̃, o su a baaru nna kpáárɛ. Lákũ Luda lɛ́ sɛ̀ ó dizinↄnɛ nà 33 à kɛ̀ ókↄ̃nↄ kũ ó de ń buri ũnↄnɛ, à Yesu vù lán ò ò Zabura plade gũn nà. Luda pì: Ma nɛ́mɛ n ũ, gbãran ma n i. 34 Adi yagi kɛro, ama Luda a vù bona gan lákũ Luda ò nà yã à pì: Mani kúadona arubarika kɛárɛ yãpura lákũ ma ò Daudanɛ nà. 35 Akũ ò ò gukea dↄ ò pì: Ĩni we n gbɛ̃ kũ à kú adona yagi kɛro. 36 Dauda sↄ̃ à Luda pↄyenyĩnaa kɛ̀ a gↄrↄa, à gà ò a mira kpàkũsũ kũ a dizinↄ pↄ́o, akũ à yagi kɛ̀. 37 Gbɛ̃ kũ Luda a vù bona gan pì dí yagi kɛro. 38 Ma gbɛ̃nↄ, àgↄ̃ dↄ̃ kũ durunnanↄ kɛ̃mmana waazi kũ ótɛn kɛárɛ bò Yesu gãimɛ. 39 Musa doka dì fↄ̃ à tò Luda yã bo kũńwo nnaro, ama Luda dì tó yã bo kũ gbɛ̃ kũ òtɛn Yesu náani kɛnↄ nna a pínki gũn. 40 À laakari kɛ, de yã kũ annabinↄ ò sún á lero 41 ò pì: À ma, ákↄ̃nↄ lalandikɛrinↄ, à kɛ gìri à kakatɛ, zaakũ mani yãke kɛ á gↄrↄa. Bee tó ò òárɛ, áni síro. 42 Kũ Pↄlu kũ Baanabao tɛn bↄtɛ aduakɛkpɛn, ò wɛ́ kɛ̀ḿma ò ɛra ò su yã pì ońnɛ kámmabogↄrↄ làa dↄ. 43 Kũ òtɛn fãkↄ̃a, Yudanↄ kũ gbɛ̃ kũ òdi donyĩ kɛ kũńwonↄ bò ò tɛ̀ Pↄlu kũ Baanabaooi dasi. Ò yã òńnɛ ò lɛ́ dàḿma, de ògↄ̃ gɛ́ arɛ kũ gbɛ̃kɛ kũ Luda kɛ̀ńnɛo. 44 Kámmabogↄrↄ làa wɛ̃tɛdenↄ kàkara ń pínki ò sù Dikiri yã ma. 45 Kũ Yudanↄ pari è lɛ, ò nɛ̀sɛgↄ̃baa kpà manamana, akũ òtɛn Pↄlu yã ɛ́kɛ bo òtɛni a sↄ̃sↄ̃. 46 Akũ Pↄlu kũ Baanabao yã òńnɛ kũ swɛ̃̀gbãnao ò pì: Ákↄ̃nↄn à kũ̀ ò Luda yã oárɛ káaku gĩa. Zaakũ a gii átɛn da ádi ká à wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro lero, óni ɛra ò arɛ dↄ buri pãndenↄa sà. 47 Zaakũ Dikiri yã dí dìtɛwɛrɛ à pì: Ma n ditɛ gupura ũ buri pãndenↄnɛ, de ǹ gɛ́ kũ surabana yão ari zĩtɛ lɛ́a. 48 Kũ buri pãndenↄ yã pìi mà, ń pↄ kɛ̀ nna ò bɛ̀ɛrɛɛ lì Dikiri yãnɛ, akũ gbɛ̃ kũ Luda ń dítɛ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro pↄ́ ũnↄ Yesu náani kɛ̀. 49 Akũ Dikiri yã dà bùsuu pìla pínki. 50 Yudanↄ ↄ zↄ̃̀ buri pãnde nↄgbɛ̃ donyĩri bɛ̀ɛrɛdenↄi kũ wɛ̃tɛ gbãnadenↄo, akũ ò wɛ́ tã̀ Pↄlu kũ Baanabaooa ò pɛ̀ḿma ń bùsun. 51 Ò lukutɛ̃ kpùkɛkpukɛ ń gbánↄa ń tona kũ Ludao sèeda ũ, akũ ò gɛ̀ɛ Ikↄniu. 52 Yesudenↄ sↄ̃, Luda Nini pɛ̀kɛrɛḿma kũ pↄnnao.

Acts 14

1 Ò kɛ̀ Ikↄniu lákũ òdi kɛ nà, ò gɛ̃̀ Yudanↄ aduakɛkpɛn ò yã ò ari Yudanↄ kũ buri pãndenↄ Dikiri náani kɛ̀ dasidasi. 2 Akũ Yuda kũ ò gì yã pì síinↄ buri pãndenↄ sã vù Yesudenↄnɛ ò ibɛrɛɛ sɛ̀ kũńwo. 3 Bee kũ abireo Pↄlu kũ Baanabao gↄrↄ pla kɛ̀ gwe ò Dikiri yã ò kũ swɛ̃̀gbãnao, akũ Dikiri ń gbá zɛ́ ò sèedanↄ kũ daboyãnↄ kɛ̀, kũ à yãpura kpà a gbɛ̃kɛyã kũ òtɛn oa. 4 Akũ wɛ̃tɛdenↄ kɛ̃̀kɛ̃kↄ̃a, gbɛ̃kenↄ zɛ̀ kũ Yudanↄ, gbɛ̃kenↄ sↄ̃ kũ zĩ̀rinↄ. 5 Akũ Yudanↄ kũ buri pãndenↄ kũ ń gbãnadenↄ zɛ̀o ò wɛ́ tãḿma ò ń pápa kũ gbɛ̀ɛo. 6 Kũ Pↄlu kũ Baanabao ń yã dↄ̃̀, akũ ò bàa sì ò tà Likaonia bùsu wɛ̃tɛnↄ gũn, Lisitira kũ Dɛbio kũ ń lakutunↄ. 7 Akũ ò kpɛ́ òtɛn baaru nna pì kpáńnɛ gwe. 8 Gↄ̃gbɛ̃ ke kú Lisitira a gbánↄ íbana. Zaa lákũ ò a ì nà ɛrɛɛmɛ, adi táa o zikiro. 9 Àtɛn sã kpá Pↄlu yãi, akũ Pↄlu wɛ́ pɛ̀a tíii, à è a ludanaanikɛnaa kà à a werekↄ̃a, 10 akũ à pìnɛ kũ kòto gbãnao: Ǹ futɛ ǹ zɛ n gbáa. Akũ à vĩ̀ à zɛ̀ à nà táa'onaa. 11 Kũ gbɛ̃nↄ è lákũ Pↄlu kɛ̀ nà, akũ ò wiki kàkara kũ Likaonia yão ò pì: Tãnanↄ lì bisãsirinↄ ũ ò kìpawá. 12 Ò tↄ́ kpà Baanabanɛ Zusu, Pↄlu sↄ̃ Ɛmɛsi kũ àkũ mɛ́ àdi dońnɛ arɛ kũ yã'onaao yãi. 13 Zusu pì kpɛ́ kú wɛ̃tɛ kpɛ, akũ a gbàgbarii sù kũ zùsa kũ ò lávu zãblebↄↄ kɛ̀ńnɛnↄo wɛ̃tɛ bĩnilɛa. À ye gbɛ̃nↄ sa oo zĩ̀rinↄa. 14 Kũ Baanaba kũ Pↄluo yã pìi mà, ò ń utanↄ gàga ò kɛ̃̀kɛ̃, akũ ò sì gbɛ̃nↄ tɛ́ kũ wikio 15 ò pì: Gbɛ̃nↄ, bↄ́ yã mɛ́ à tò átɛn kɛ lɛɛ? Bisãsirinↄn ó ũ se lán á bà. Baaru nnan ótɛn kpáárɛ, de à kpɛ li pↄ́ gina dínↄnɛ à arɛ dↄ Luda Wɛ̃̀ndidea. Àkũ mɛ́ à musu kɛ̀ kũ zĩtɛo kũ ísirao kũ pↄ́ kũ ò kú a gũnnↄ pínki. 16 À buri sĩnda pínki tò yã ò ń zĩda zɛ́ sɛ̀. 17 Bee kũ abireo à a zĩda mↄ̀árɛ yãmanakɛnaa gũn. Àdi tó legũ maárɛ de à pↄ́ kɛ̃ a gↄrↄa. Àdi á gba pↄ́ble dasi de àgↄ̃ kú pↄnna gũn. 18 Bee kũ yã bire onaao, gbãna kũ gbãnao ò gbasa ò gì gbɛ̃nↄnɛ ò sa oḿma. 19 Akũ Yudanↄ bò Antiↄku kũ Ikↄniuo ò sù ò gbɛ̃nↄ sã vù. Akũ ò Pↄlu pàpa kũ gbɛ̀ɛo ò a gàtɛ ò bò kãao wɛ̃tɛ kpɛ, òtɛn da à gàmɛ. 20 Kũ Yesudenↄ kàkarai, akũ à fùtɛ à gɛ̃̀ wɛ̃tɛ gũn. Kũ gu dↄ̀, àpii kũ Baanabao gɛ̀ɛ Dɛbi. 21 Kũ ò baaru nna kpàńnɛ wɛ̃tɛ pìi gũn, ò gbɛ̃nↄ lè dasidasi. Akũ ò ɛ̀ra ò gɛ̀ɛ Lisitira kũ Ikↄniuo kũ Antiↄkuo, 22 òtɛn Yesudenↄ gba gbãna, òtɛn lɛ́ daḿma ò wɛ́ tã Yesu náanikɛnaaa ò pì: Séde ò wari kɛ manamana, gbasa ò gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn. 23 Ò gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ dìtɛńnɛ sↄsi kũ sↄsio, akũ ò adua kɛ̀ńnɛ kũ lɛ́yĩnaao ò ń ná Dikiri kũ ò a náani kɛ̀ ↄĩ. 24 Kũ ò bↄ̀tɛ Pisidia bùsu kpa, akũ ò kà Pamfilia bùsun. 25 Ò Luda yã ò Pɛga, akũ ò gɛ̀ɛ Atalia. 26 Gwen ò gɛ̃̀ gó'itɛn ò tà Antiↄku, gu kũ ò ń ná Ludanɛ a ↄĩ yã, de à gbɛ̃kɛ kɛńnɛ zĩ kũ ò kɛ̀ ò làka tera yã musu. 27 Kũ ò kà, ò sↄsi gbɛ̃nↄ kàkara ò yã kũ Luda kɛ̀ńnɛ gbã̀ńnɛ pínki, lákũ à buri pãndenↄ gbà zɛ́ ò a náani kɛ̀ nà. 28 Akũ ò gↄrↄ pla kɛ̀ kũńwo gwe.

Acts 15

1 Gbɛ̃kenↄ bò Yudea ò sù Antiↄku, akũ ò yã dà Yesudenↄnɛ ò pì: Tó ádi tↄ̃̀ zↄ̃ lákũ Musa dìtɛ nàro, áni surabana lero. 2 Pↄlu kũ Baanabao zuka kàńyĩ ò lɛ́kpakↄ̃a kɛ̀ kũńwo manamana yã pìi musu. Akũ Yesudenↄ zɛ̀o Pↄlu kũ Baanabao kũ ń gbɛ̃kenↄ gɛ́ Yurusalɛmu de ò yã pì gↄ̃gↄ̃ kũ zĩ̀rinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ. 3 Ò gɛ̀ɛ ò zɛ̀ńnɛ, akũ ò bↄ̀tɛ Fenisia kũ Samariao bùsu kpao. Ò buri pãndenↄ nɛ̀sɛlitɛna yã bàba ń gbɛ̃nↄnɛ gwe, akũ ń pↄ kɛ̀ nna manamana. 4 Kũ ò kà Yurusalɛmu, sↄsi gbɛ̃nↄ kũ zĩ̀rinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ gbãnakɛ kpàńyĩ, akũ ò yã kũ Luda kɛ̀ńnɛ pínki baaruu kpàńnɛ. 5 Akũ Farisi Yesude kenↄ fùtɛ ò pì: Séde buri pãndenↄ tↄ̃̀ zↄ̃, ò ońnɛ ògↄ̃ Musa doka kũna. 6 Akũ zĩ̀rinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kↄ̃ kàkara òtɛn yã pì gwa. 7 Kũ yãgↄ̃gↄ̃naa gbã̀na kũ̀, Pita fùtɛ à pìńnɛ: Ma gbɛ̃nↄ, á dↄ̃ kũ Luda ma ditɛ á tɛ́ à gìi kɛ̀, de buri pãndenↄ Yesu baaru nna ma ma lɛ́n ò a náani kɛ. 8 Luda gbɛ̃ sĩnda pínki nɛ̀sɛ dↄ̃, akũ à ń gbá a Nini ń sinaa sèeda ũ lákũ à ó gbá nà. 9 Luda dí ń ditɛ dodo kũ ókↄ̃nↄro. À ń nɛ̀sɛɛ pìpińnɛ kũ ò Yesu náani kɛ̀ yãi. 10 Bↄ́ yã mɛ́ à tò átɛn Luda lɛ́ átɛn gwa teraa? Aso kũ ó dizinↄ fùa ò sɛ́ kũ ókↄ̃nↄn á ye à dińnɛ yá? 11 Lɛnlo! Ó sì kũ óni surabana le Dikiri Yesu gbɛ̃kɛ yãi lán mↄ́kↄ̃nↄ bà se. 12 Gbɛ̃nↄ kɛ̀ kítikiti ń pínki, akũ ò sã kpà Baanaba kũ Pↄluooi, òtɛn sèedanↄ kũ daboyã kũ Luda kɛ̀ ń gãi buri pãndenↄ tɛ́nↄ ońnɛ. 13 Kũ ò yã ò ò làka, Yamisi fùtɛ à yã ò à pì: Ma gbɛ̃nↄ, à ma yã ma. 14 Simↄ ò lákũ Luda wɛ́ pã̀ buri pãndenↄla káaku nà à gbɛ̃nↄ sɛ̀ ń tɛ́ a pↄ́ ũ. 15 Annabinↄ yãnↄ kↄ̃ sɛ̀ kũ abireo, zaakũ ò pì: 16 Abire gbɛra mani ɛra mà su mà Dauda bɛzĩ bo, mani a guforo kɛkɛ mà tata mà a futɛ, 17 de bisãsiri kparanↄ ma ki wɛtɛ, buri pãnde gbɛ̃ kũ ma tↄ́ kúḿma pìnↄ ń pínki. Dikiri kũ àtɛn yã pì kɛ mɛ́ à ò, 18 àkũ mɛ́ à tò ò yã pì dↄ̃ zaa káaku. 19 A yã mɛ́ à tò ma è à mana ò yã kũ à zĩ'ũ ditɛ buri pãnde kũ òtɛn arɛ dↄ Ludaanↄnɛro. 20 Ò takada kɛ̃ńnɛ ò mì kɛ̃ tãna pↄ́blea kũ pãpãkɛnaao kũ nↄ̀bↄ kùtukpanasario kũ aruo. 21 Zaakũ à gìi kɛ̀ kũ òdigↄ̃ Musa takada kyó kɛ aduakɛkpɛnↄ gũn kámmabogↄrↄ zĩ pínki òdigↄ̃ a doka waazi kɛ wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo. 22 Akũ zĩ̀rinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ sↄsi gbɛ̃nↄ pínki zɛ̀o ò gbɛ̃nↄ bo ń tɛ́ ò ń zĩ Antiↄku kũ Pↄluo kũ Baanabao. Akũ ò ń arɛde kenↄ bò, Yudasi kũ òdi pinɛ Baasaba kũ Silasio. 23 Ò ń zĩ kũ takadao, yã kũ ò kɛ̃̀ a gũnn dí: Ókↄ̃nↄ zĩ̀rinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ o fↄ kpà ákↄ̃nↄ ó gbɛ̃ kũ ò de buri pãnde ũnↄa zaa Antiↄku kũ Siria bùsuuo kũ Silisia bùsuuo. 24 O mà ó gbɛ̃kenↄ gɛ̀ɛ á kĩnaa ó lɛ́ sari, ò á nɛ̀sɛɛ yàkaárɛ ò á dá bídin ń yã'onaa gũn. 25 Akũ o lɛ́dokↄ̃nↄ kɛ̀ o zɛo kũ ò gbɛ̃nↄ bo ò ń zĩáwa kũ ó gbɛ̃ yenyĩdenↄ Baanaba kũ Pↄlu 26 kũ ò gì ń wɛ̃̀ndiii ó Dikiri Yesu Kirisi tↄ́bona yãiio. 27 A yã mɛ́ à tò ótɛn Yudasi kũ Silasio zĩáwa, de ò yã kũ o kɛ̃̀ takadan oárɛ kũ lɛ́o. 28 Zaakũ Luda Nini kũ ókↄ̃nↄ o zɛo òsun aso ke diárɛro, séde pↄ́ kũ à zɛ́ vĩ díkĩnanↄ. 29 À mì kɛ̃ nↄ̀bↄ kũ ò sa òo tãnaaa kũ aruo kũ nↄ̀bↄ kùtukpanasario kũ pãpãkɛnaao. À mana à mì kɛ̃ adinↄa. Ò kↄ̃ e aafia! 30 Akũ ò ń gbárɛ ò gɛ̀ɛ Antiↄku. Ò sↄsi gbɛ̃nↄ kàkara ń pínki, akũ ò takada pìi kpàḿma. 31 Kũ ò a kyó kɛ̀, akũ ń pↄ kɛ̀ nna manamana kũ nɛ̀sɛyĩdakũna yã pìio. 32 Yudasi kũ Silasio bi annabinↄmɛ, akũ ò lɛ́ dà ń gbɛ̃ pìnↄa manamana ò ń gbá gbãna. 33 Kũ ò gↄrↄ pla kɛ̀ gwe, Yesudenↄ lɛ́ zàḿma, akũ ò tà ń zĩ̀rinↄ kĩnaa aafia. 34 - 35 Pↄlu kũ Baanabao gↄ̃̀ Antiↄku. Kũ gbɛ̃ dasi pãndenↄ ò Dikiri yã dàńnɛ, ò baaru nna kpàńnɛ. 36 Gↄrↄ pla gbɛra Pↄlu pì Baanabanɛ: Ò ɛra ò gɛ́ ó gbɛ̃nↄ gwa wɛ̃tɛ kũ o Dikiri yã waazi kɛ̀n yãnↄ gũn, ògↄ̃ dↄ̃ lákũ ò kun nà. 37 Baanaba ye à Yuhana Maaku sɛ́ à gɛ́ kũńwo, 38 akũ Pↄlu tɛn da à mana ò gbɛ̃ kũ à kɛ̃̀ḿma Pamfilia à gì tɛ́ńyĩ ń zĩ gũn sɛ́ doro. 39 Kũ odi kↄ̃ yã maro, akũ ò kɛ̃̀kↄ̃a. Baanaba Maaku sɛ̀ ò gɛ̃̀ gó'itɛn ò gɛ̀ɛ Sipiru. 40 Akũ Pↄlu Silasi sɛ̀. Yesudenↄ ń ná Dikirinɛ a ↄĩ de à gbɛ̃kɛ kɛńnɛ, akũ ò dà zɛ́n, 41 ò gɛ̃̀tɛ Siria kũ Silisiaola ò sↄsi gbɛ̃nↄ gbà gbãna.

Acts 16

1 Pↄlu kà Dɛbi kũ Lisitirao. Gwen Yesude ke kun a tↄ́n Timↄti. A da bi Yuda Yesudemɛ, a de sↄ̃ bi Girikimɛ. 2 A tↄ́ nna Yesude kũ ò kú Lisitira kũ Ikↄniuonↄ kĩnaa. 3 Pↄlu ye à gɛ́ kãao, akũ a tↄ̃̀ↄ zↄ̃̀nɛ Yuda kũ ò kú wɛ̃tɛ pìnↄ gũnnↄ yãi, zaakũ ń pínki dↄ̃ kũ a de bi Girikimɛ. 4 Wɛ̃tɛ kũ ò gɛ̀ɛn pínki, ò yã kũ zĩ̀rinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ dìtɛ Yurusalɛmu ò sↄsi gbɛ̃nↄnɛ ògↄ̃ kũna. 5 Akũ òtɛn gbãna kũ ń ludanaanikɛnaa gũn òtɛn dasi kũ lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà. 6 Luda Nini gìńnɛ ò gɛ́ Luda yã o Asia bùsun, akũ ò gɛ̃̀tɛ Firigia kũ Galatia bùsunↄola. 7 Kũ ò kà Misia bùsu lɛ́n, ò ye ò gɛ̃ Bitinia bùsun, akũ Yesu Nini dí weńnɛro. 8 Kũ ò gɛ̃̀tɛ Misia bùsula, akũ ò kà Toroasi. 9 Gwãani Pↄlu Masedonia bùsu gbɛ̃ke è zɛna wɛ́gupu'enaa gũn, àtɛn kútɛ kɛnɛ à pì: Ǹ bikũ ǹ su ó kĩnaa Masedonia ǹ kpawái. 10 Kũ à wɛ́gupu è lɛ, akũ o Masedonia soru kɛ̀ gↄ̃̀nↄ, zaakũ o dↄ̃̀ sà kũ Luda mɛ́ àtɛni ó sísi ò gɛ́ baaru nna kpáńnɛ. 11 Akũ o gɛ̃ gó'itɛn Toroasi o mìi pɛ̀ Samↄtarasia. Kũ gu dↄ̀ o ka Nɛapↄli. 12 Bona gwe o gɛ Filipi. Àkũmɛ Masedonia bùsu kpado pì wɛ́ra ũ, kũ Romudenↄn vĩ. Akũ o gↄrↄ pla kɛ̀ wɛ̃tɛ pìi gũn. 13 Kámmabogↄrↄ zĩ o bo wɛ̃tɛ kpɛ o gɛ swa sarɛ, gu kũ o mà aduakɛki kunwa. Akũ o vutɛ o yã ò nↄgbɛ̃ kũ ò kakarana gwenↄnɛ. 14 Nↄgbɛ̃ ke kú gwe òdi pinɛ Lidia. Tiatira gbɛ̃mɛ, biza wɛ́ tɛ̃ra búgu yìariimɛ, akũsↄ̃ Luda donyĩriimɛ. Àtɛn yã kũ Pↄlu tɛn o ma, akũ Dikiri a swɛ̃̀ɛ wɛ̃̀nɛ à yã pìi sì. 15 À da'itɛ kɛ̀ kũ a bɛdenↄ, akũ à wɛ́ kɛ̀wá à pì: Tó a ma Dikiri náanikɛnaa sì, à mↄ́ à kipa ma bɛa. Akũ o a yãze è. 16 Zĩkea kũ ótɛn gɛ́ aduakɛkia, o dakarɛ kũ zↄ̀nↄgbɛ̃ kũ à mlɛ̃̀ tãna vĩo. A dikirinↄ dì ↄgↄ le manamana a ziayã'onnɛnaa musu. 17 Akũ à bò à tɛ́wái, ókↄ̃nↄ kũ Pↄluo, àtɛn wiki lɛ́ à pì: Gbɛ̃ dínↄ bi Luda Musude zↄ̀blerinↄmɛ, òtɛn surabana zɛ́ kpàkpa kɛárɛ. 18 Àdigↄ̃ kɛ lɛ lán gu dìgↄ̃ dↄ nà, akũ Pↄlu kpàsa kãao. À lìtɛ à pì tãna pìinɛ: Ma ònnɛ kũ Yesu Kirisi tↄ́o ǹ goa. Akũ à gòa gↄ̃̀nↄ. 19 Kũ a dikirinↄ dↄ̃ ń àrelena a yã musu wɛ́dↄinaa làka, akũ ò Pↄlu kũ Silasioo kũ̀ ò ń gátɛ ò gɛ̀ɛ kũńwo gbãnadenↄ kĩnaa ɛtɛ gũn. 20 Ò gɛ̀ɛ kũńwo yãkpatɛkɛrinↄ kĩnaa ò pì: Gbɛ̃ dínↄ bi Yudanↄmɛ, òtɛni ó wɛ̃tɛ yakawɛrɛ. 21 Futɛokarayã kũ ókↄ̃nↄ Romudenↄ doka gìi ò sí ke ò kɛn òtɛn dańnɛ. 22 Pari fùtɛńyĩ, akũ yãkpatɛkɛri pìnↄ pì ò ń pↄ́nↄ boḿma ò ń lɛ́lɛ gòoo. 23 Kũ ò gbɛ̃na mana kɛ̀ńnɛ, akũ ò ń dá kpɛ́siran ò pì kpɛ́ pìi dãkpãriinɛ à ń dãkpã manamana. 24 Kũ ò ònɛ lɛ, akũ à ń dá kpɛ́ tú à ń gbánↄ yĩ̀ lía gíngin. 25 Lizãndo gũn Pↄlu kũ Silasio tɛn adua kɛ òtɛn lɛ̀ sí Ludanɛ, gbɛ̃ kparanↄ tɛn sã kpá ń yãi. 26 Kãnto zĩtɛ yĩ̀gãyĩgã kũ gbãnao ari kpɛ́ pìi gbĩ̀nↄ kɛ̀ gìri. Gwe gↄ̃̀nↄ a gbànↄ wɛ̃̀wɛ̃ pínki, akũ purusunanↄ mↄ̀kakↄ̃ananↄ bↄ̀tɛḿma pínki. 27 Kũ kpɛ́ dãkpãrii pìi vù, à gbànↄ è wɛ̃wɛ̃na pínki, akũ à a fɛ̃nɛda wòto à ye à a zĩda dɛ, zaakũ àtɛn da purusunanↄ bàa sìmɛ. 28 Akũ Pↄlu pũ̀tã kũ kòto gbãnao à pì: Ǹsun n zĩda kari boro. Ó kú la ó pínki. 29 Kpɛ́ dãkpãrii pìi pì ò mↄ́ fitilaao, akũ à sì ń tɛ́ kũ bàao à kùtɛ Pↄlu kũ Silasio arɛ àtɛn lukaluka. 30 À bò kũńwo bàai, akũ à pì: Marenↄ, deran mani kɛ mà surabana lee? 31 Ò pìnɛ: Ǹ Dikiri Yesu náani kɛ ĩni surabana le, mↄkↄ̃n kũ n bedenↄ á pínki. 32 Akũ ò Dikiri yã ònɛ kũ a bedenↄ ń pínki. 33 Lizãndo kũ̀a kpɛ́ dãkpãrii pì ń sɛ́ à gɛ̀ɛ à ń bↄ̀nↄ pìpińnɛ, akũ à da'itɛ kɛ̀ gↄ̃̀nↄ kũ a gbɛ̃nↄ ń pínki. 34 Akũ à gɛ̃̀ kũńwo a bɛa à pↄ́ble kɛ̀ńnɛ. Àpii kũ a bedenↄ, ń pↄ kɛ̀ nna manamana kũ ò Luda náani kɛ̀ yãi. 35 Kũ gu dↄ̀, yãkpatɛkɛrinↄ dogarinↄ zĩ̀ ò gɛ́ onɛ à gbɛ̃ pìnↄ gbarɛ. 36 Akũ kpɛ́ dãkpãrii pìi pì Pↄlunɛ: Yãkpatɛkɛrinↄ gbɛ̃nↄ zĩ̀ma de mà á gbarɛ. À bↄtɛ à tá aafia. 37 Akũ Pↄlu pì dogarii pìnↄnɛ: Ò ó gbɛ̃ gbɛ̃nↄ wára yãkpatɛkɛna kũoo sari ò ó dá kpɛ́siran, ókↄ̃nↄ kũ Romudenↄn ó ũ. Tera sà ò ye ò ó bↄtɛ asiri gũn yá? O'o! Oi! Séde ò su ò ó bↄtɛ ń zĩda. 38 Dogarii pìnↄ yã pì gbã̀ yãkpatɛkɛrinↄnɛ. Kũ ò mà Romudenↄmɛ ń ũ, akũ vĩna ń kũ. 39 Akũ ò sù ò kútɛ kɛ̀ńnɛ ò ń bↄ́tɛ kpɛ́siran, akũ ò wɛ́ kɛ̀ḿma ò bońnɛ ń wɛ̃tɛ gũn. 40 Kũ ò bↄ̀tɛ kpɛ́siran, ò gɛ̀ɛ Lidia bɛa. Ò Yesudenↄ lè gwe, akũ ò ń nɛ̀sɛ yĩda kũńnɛ ò dà zɛ́n.

Acts 17

1 Ò bↄ̀tɛ kũ Amfipↄlio kũ Apↄlↄniao, akũ ò kà Tɛsalonika, gu kũ Yudanↄ aduakɛkpɛ kún. 2 Akũ Pↄlu gɛ̃̀ aduakɛkpɛn lákũ àdigↄ̃ kɛ nà, à waazi kɛ̀ńnɛ yã kũ à kɛ̃na Luda yãn musu kámmabogↄrↄ aakↄ̃. 3 Àtɛn bↄkↄtɛńnɛ lákũ à kↄ̃ sɛ̀o Arumasihu wɛ́tãmma le nà à futɛ bona gan à pì: Yesu kũ matɛni a yã oárɛ mɛ́ à Arumasihu pì ũ. 4 Ń gbɛ̃kenↄ yã pì zɛ́ è, akũ ò nà Pↄlu kũ Silasiooa. Lɛn Giriki donyĩrinↄ nàḿma lɛ dasi se ari kũ nↄgbɛ̃ kũ ò tↄ́ bònↄ dasi dↄ. 5 Akũ Yudanↄ nɛ̀sɛgↄ̃baa kpà kũńwo, ò kurepãpã'orinↄ kàkara ò dasi kũ̀, akũ ò wɛ̃tɛ wã̀. Ò gɛ̀ɛ ò lìka Yasↄ̃ bɛi, òtɛn Pↄlu kũ Silasio wɛtɛ de ò ń kũ ò bo kũńwo gupuraa. 6 Kũ odi ń lero, ò Yasↄ̃ kũ Yesude pãndenↄ gàtɛ ò bò kũńwo wɛ̃tɛ gbãnadenↄ kĩnaa, òtɛn wiki lɛ́ òtɛn pi: Gbɛ̃ pìnↄ bi andunia gudɛrinↄmɛ. Ò sù la, 7 akũ Yasↄ̃ ń dítɛ a bɛa. Gbɛ̃ pìnↄ tɛn pã Siza dokanɛ ń pínki, òdi pi kína pãnde kun òdi pinɛ Yesu. 8 Yã pìi zↄ̃̀ gbɛ̃nↄ pↄa kũ wɛ̃tɛ gbãnadenↄ. 9 Akũ ò ↄgↄ sì Yasↄ̃a kũ a gbɛ̃ kparanↄ ò ń gbárɛ. 10 Gwãani birea gↄ̃̀nↄ Yesudenↄ Pↄlu kũ Silasio gbàrɛ Bɛrea. Kũ ò kà gwe, akũ ò gɛ̃̀ Yudanↄ aduakɛkpɛn. 11 Gbɛ̃ birenↄ nɛ̀sɛ mana de Tɛsalonikadenↄ pↄ́la ò Luda yã sì ↄplapla. Lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà òdigↄ̃ Luda yã gwagwa de ò dↄ̃ tó Pↄlu yã pìnↄn yãpura vĩ. 12 Ń gbɛ̃nↄ Dikiri náani kɛ̀ dasidasi kũ Giriki nↄgbɛ̃ bɛ̀ɛrɛdenↄ kũ Giriki gↄ̃gbɛ̃nↄo dasidasi dↄ. 13 Kũ Tɛsalonika Yudanↄ mà Pↄlu tɛn Luda yã waazi kɛ Bɛrea dↄ, akũ ò sù gwe ò yãkete dà gbɛ̃nↄ tɛ́ ò ń pↄ fùtɛ. 14 Akũ Yesudenↄ Pↄlu gbàrɛ gↄ̃̀nↄ ísira kpa, ama Silasi kũ Timↄtio gↄ̃̀ gwe. 15 Gbɛ̃ kũ ò gɛ̀ɛ zɛ Pↄlunɛnↄ gɛ̀ɛ kãao Atɛni, akũ ò ɛ̀ra ò tà Silasi kũ Timↄtio kĩnaa kũ Pↄlu lɛ́gbɛɛo, à pì ò mↄ́ ò a le likalika. 16 Kũ Pↄlu tɛni ń dã Atɛni, a pↄ yàka kũ à è tãna di wɛ̃tɛ pìi gũn yãi. 17 Akũ à waazi kɛ̀ Yudanↄnɛ kũ buri pãnde donyĩrinↄ aduakɛkpɛn kũ gbɛ̃ kũ àdigↄ̃ ń le ɛtɛ gũnnↄ lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà. 18 Pↄlu tɛn yã lɛkↄ̃a kũ yãwaaripari kũ òdi ń sísi Ɛpikurenↄ kũ Sotoikinↄ. Akũ ń gbɛ̃kenↄ pì: Bↄ́ yãn titimako dí tɛn bↄtɛɛ? Gbɛ̃kenↄ pì: Ótɛn da tãna dufunↄ yã kpàkpan àtɛn kɛ. Ò ò lɛ kũ àtɛn Yesu yã kũ a vuna ganwo baaru nna kpańnɛ yãimɛ. 19 Akũ ò Pↄlu sɛ̀ ò gɛ̀ɛ kãao gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kĩnaa Areopagu ò pì: Ĩni yã dufu kũ ndì dańnɛ owɛrɛroo? 20 O yãbonsarɛ mà n lɛ́n, ó ye ò a bↄkↄtɛna dↄ̃. 21 Atɛnidenↄ pínki kũ nibↄ kũ ò kú gwenↄ dìgↄ̃ ye yã pãndeiro, séde yã dufu mana kũ a wàaripanaao. 22 Akũ Pↄlu fùtɛ à zɛ̀ Areopagude pìnↄ tɛ́ à pì: Atɛnidenↄ, ma è á mìnatɛna tãnanↄnɛ kokari vĩ manamana yã sĩnda pínki gũn. 23 Kũ matɛn kure á wɛ̃tɛ gũn, matɛn pↄ́ kũ adì donyĩ kɛńnɛnↄ tàasi ká, akũ ma sa'oki ke è, ò pↄ́ kɛ̃̀a ò pì: Luda kũ ó dↄ̃ro pↄ́. Luda kũ á a dↄ̃ro átɛn donyĩ kɛnɛ baaruun matɛn kpáárɛ. 24 Luda andunia kɛ̀ kũ pↄ́ kũ ò kú a gũnnↄ pínki. Àkũmɛ musu kũ zĩtɛo Dikiri ũ, àdigↄ̃ kú kpɛ́ kũ bisãsirinↄ bònɛnↄ gũnlo. 25 A bàka kú kũ bisãsiri ↄdamma keoro. Àkũ mɛ́ àdi wɛ̃̀ndi kũ we'oo kpá gbɛ̃ sĩnda pínkia kũ pↄ́ sĩnda pínkio. 26 À buri sĩnda pínki bò gbɛ̃ mɛ̀n do kĩnaamɛ, akũ ò kú andunia kusuru siikↄ̃ pínkia. A gĩnakɛ à gↄrↄ dìtɛditɛ buri pínkinɛ kũ gu kũ onigↄ̃ kunwa lɛ́o. 27 À ń kɛ́ de ògↄ̃ a wɛtɛ ò ↄ mátɛmatɛ ari ò gɛ́ boa. Bee kũ abireo à zã̀ kũ ó gbɛ̃keoro. 28 Zaakũ àkũ mɛ́ àdi tó ògↄ̃ wɛ̃̀ndi vĩ ò fↄ̃ ò ó mɛ̀ sɛ́ ògↄ̃ kún. Lákũ á kɛrɛ kenↄ ò nà: A burinↄn ó ũ se. 29 Lákũ Luda burinↄn ó ũ nà, òsungↄ̃ da Luda de lán tãna bàro kũ bisãsiri kɛ̀ kũ wuraao ke andurufu ke gbɛ̀ɛ kũ à a ↄzĩ kɛ̀a a laasunnwa. 30 Luda mìkpɛrɛ zù ó wɛ́siragↄrↄ yãnɛ, ama àtɛn yã ditɛ gbɛ̃nↄa gu sĩnda pínkia tera de ò nɛ̀sɛ litɛ. 31 Zaakũ à gↄrↄ dìtɛ kũ gbɛ̃ kũ à a sɛ̀ yãkpatɛ kɛ kũ anduniao a zɛ́a. À gbɛ̃ kũ à a sɛ̀ɛ pìi vù gan sèeda ũ gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ. 32 Kũ ò gɛ̀nↄ vuna yã pìi mà, ń gbɛ̃kenↄ a fobò, ama ń gbɛ̃kenↄ pì: Óni n yã pì ma zĩkea dↄ. 33 Akũ Pↄlu bò ń kĩnaa. 34 Gbɛ̃kenↄ nàa, akũ ò Yesu náani kɛ̀. Areopagu gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Diↄnisiu kú ń tɛ́ kũ nↄgbɛ̃ kũ òdi pinɛ Damario kũ gbɛ̃kenↄ dↄ.

Acts 18

1 Abire gbɛra Pↄlu bò Atɛni à gɛ̀ɛ Kↄrinti. 2 À kpàkũ kũ Yuda keo gwe, Pↄntu bùsu gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Akila kũ a nanↄ Pirisilao. Ò sù kũ Itali bùsuuo dufumɛ, kũ Siza Kalaudiu dìtɛ Yudanↄnɛ ò bↄtɛ Romu yãi. Pↄlu gɛ̀ɛ ń kĩnaa, 3 akũ à kìpaḿma, àtɛn zĩ kɛ kũńwo kũ ↄzĩdokↄ̃nↄkɛrinↄmɛ ń ũ yãi. Zaakũ bizakutakɛrinↄmɛ ń ũ ń pínki. 4 Kámmabogↄrↄ zĩ pínki àdi waazi kɛ aduakɛkpɛn àtɛn wɛtɛ Yudanↄ kũ Girikinↄ a yãzɛ e. 5 Kũ Silasi kũ Timↄtio bò Masedonia bùsun ò sù, Pↄlu zɛ̀ kũ waazikɛnaao àtɛn o Yudanↄnɛ swáswa kũ Yesumɛ Arumasihu ũ. 6 Kũ Yudanↄ ibɛrɛɛ sɛ̀ kãao ò a sↄ̃̀sↄ̃, akũ à a pↄ́kasanↄ kpùkɛ à pì: Yã kũ a kɛ̀ wí á musu, ma yãn doro. Zaa tera mani gɛ́ buri pãndenↄ kĩnaamɛ. 7 Kũ à bò gwe à gɛ̀ɛ à kìpa buri pãnde donyĩri kũ òdi pinɛ Titiu Yusutu bɛa aduakɛkpɛ pìi sarɛ. 8 Aduakɛkpɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ Kirisipu Dikiri náani kɛ̀ kũ a bedenↄ ń pínki. Kↄrintide kũ ò Pↄlu yã mànↄ Yesu náani kɛ̀ dasi, akũ ò da'itɛ kɛ̀. 9 Gwãani kea Dikiri ò Pↄlunɛ wɛ́gupu'enaa gũn à pì: Ǹsun tó vĩna n kũro, ǹsun kámma bo kũ yã'onnɛnaaoro, 10 zaakũ gbɛ̃nↄn kú ma pↄ́ ũ dasidasi wɛ̃tɛ dí gũn. Makũ mɛ́ má kú kũnwo, gbɛ̃ke ni n kũ à wari dↄmmaro. 11 Akũ Pↄlu wɛ̃̀ do kũ mↄ suddoo kɛ̀ gwe àdigↄ̃ Luda yã da gbɛ̃nↄnɛ. 12 Gↄrↄ kũ Romu gbɛ̃ Galio de Girisi bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ, Yudanↄ lɛ́dokↄ̃nↄ kɛ̀ ò fùtɛ Pↄlui, ò gɛ̀ɛ kãao yãkpatɛkɛkia 13 ò pì: Àkũ mɛ́ àtɛn tɛ́ ká gbɛ̃nↄgu ògↄ̃ donyĩyã kũ à pã̀ ó dokanɛ kũna. 14 Kũ Pↄlu ye à yã o, akũ Galio pì Yudanↄnɛ: Yudanↄ, tó dà ke taari zↄ̃kↄ̃ↄn à kɛ̀ yã, à kũ̀ mà mɛna kãáo. 15 Lákũ átɛn yãkete ká gbɛ̃nↄ tↄ́ yã musu nà kũ á zĩda dokao, abirekũ gↄ̃̀ á yã ũmɛ. Ma gi yã bire taka kɛkɛnaaimɛ. 16 Akũ à pɛ̀ḿma à ń bↄ́tɛ yãkpatɛkɛkpɛn. 17 Akũ pari aduakɛkpɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ Sↄsↄtɛnɛ kũ̀ ò a gbɛ̃̀gbɛ̃ yãkpatɛkɛkpɛ lɛ́a. Ama adi kɛ Galionɛ yãke ũro. 18 Pↄlu gↄrↄ pla kɛ̀ Kↄrinti dↄ, akũ à lɛ́ zà Yesudenↄa à gɛ̃̀ gó'itɛn àtɛn tá Siria bùsun. Pirisila kũ Akilao gɛ̀ɛ kãao. À mìi bò Kɛnkɛrɛa lɛ́ kũ à sɛ̀ à Ludanɛ yãi. 19 Kũ ò kà Ɛfesu, Pↄlu Pirisila kũ Akilaoo tò gwe. A gɛ̀ɛ aduakɛkpɛn ò yã lɛ̀kↄ̃a kũ Yudanↄ, 20 akũ ò wɛ́ kɛ̀a à gↄrↄ pla kɛ kũńwo. Akũ à gì, 21 ama kũ àtɛn lɛ́ zaḿma à pì: Tó Luda wè, mani ɛra mà su á gwa. Akũ à bò Ɛfesu kũ gó'itɛo. 22 Kũ à kà Sizaria, à gɛ̀ɛ à fↄ kpà sↄsi gbɛ̃nↄa zaa Yurusalɛmu, akũ à tà Antiↄku. 23 Kũ à gↄrↄ pla kɛ̀ gwe, à ɛ̀ra à dà zɛ́n à gɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo Galatia bùsun kũ Firigia bùsuuo à Yesudenↄ gbà gbãna ń pínki. 24 Yuda ke kun a tↄ́n Apolo, Alɛsandaria gbɛ̃mɛ. A lɛ́nna, akũsↄ̃ à Luda yã dↄ̃ manamana. 25 Ò Dikiri zɛ́ yã dànɛ, akũ Yesu yãdannɛna a kũ̀ gbãna. Àdi dańnɛ a zɛ́a, ama Yahaya da'itɛkɛna yãn à dↄ̃. À sù Ɛfesu, 26 akũ à nà yã'onaaa aduakɛkpɛn kũ swɛ̃̀gbãnao. Kũ Pirisila kũ Akilao a yã mà, akũ ò a sìsi ò Luda zɛ́ yã bↄ̀kↄtɛnɛ sãnsãn. 27 Kũ Apolo ye à gɛ́ Girisi bùsun, Yesudenↄ a gbà swɛ̃̀ɛ, akũ ò takada kɛ̃̀ Yesude kũ ò kú gwenↄnɛ de ò a kũ ↄplapla. Kũ à kà gwe, à ↄ dà gbɛ̃ kũ ò Yesu náani kɛ̀ Luda gbɛ̃kɛ gãinↄa manamana. 28 Zaakũ a yã Yudanↄ fù pari gũn mámmam, à mↄ̀ńnɛ Luda yã gũn kũ Yesumɛ Arumasihu ũ.

Acts 19

1 Gↄrↄ kũ Apolo kú Kↄrinti, Pↄlu gɛ̃̀ Asia bùsuu guragura. Kũ à kà Ɛfesu, à Yesude kenↄ lè gwe, 2 akũ à ń lá à pì: Kũ a Dikiri náani kɛ̀, a a Nini lè yá? Akũ ò wèa ò pì: Oi, ódi a Nini kunna yã ma sero. 3 Akũ à ń lá à pì: Da'itɛ kpaten a kɛ̀ɛ? Ò wèa ò pì: Yahaya pↄ́mɛ. 4 Akũ Pↄlu pìńnɛ: Yahaya gbɛ̃nↄ da'itɛ kɛ̀ ń nɛ̀sɛlitɛnaa sèeda ũmɛ. À ò gbɛ̃nↄnɛ ò gbɛ̃ kũ ani su a kpɛ náani kɛ. Yesun à tɛ́a gwe. 5 Kũ ò yã pìi mà, ò da'itɛ kɛ̀ kũ Dikiri Yesu tↄ́o. 6 Kũ Pↄlu ↄ nàḿma, Luda Nini dìdiḿma, akũ ò yãke buri ò ò annabikɛyã ò. 7 Gbɛ̃ pìnↄ kà lán gbɛ̃nↄn kuri awɛɛpla bà ń pínki. 8 Pↄlu dìgↄ̃ gɛ́ aduakɛkpɛn ari mↄ aakↄ̃. À yã òńnɛ kũ swɛ̃̀gbãnao, àtɛn yã gága kũńwo de ò a yãzɛ e kpata kũ à bò Luda kĩnaa musu. 9 Ama ń gbɛ̃kenↄ sãgbãna kɛ̀ odi Luda yã síro, akũ ò zɛ́ pì vãni bò pari gũn. Akũ Pↄlu gbɛ̃ kũ ò Yesu náani kɛ̀nↄ sɛ̀tɛ ò bò ń tɛ́. Akũ àdigↄ̃ yã gága kũńwo Tiranu kyókpɛn lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà. 10 À kɛ̀ lɛ ari wɛ̃̀ pla, akũ Asia bùsudenↄ Dikiri yã mà Yudanↄ kũ Girikinↄ ń pínki. 11 Luda Pↄlu gbà zɛ́ à daboyã bonsarɛnↄ kɛ̀. 12 Lɛn bee tó ò ísimmawarabↄnↄ ke fùranↄ nà Pↄlu mɛ̀ɛa ò gɛ̀ɛ ò nà gyãrenↄa, òdi werekↄ̃amɛ ń tãnanↄ dì goḿma. 13 Yuda tãnagommari kũ òdigↄ̃ kure kenↄ wɛ̀tɛ ò tãna go kũ Dikiri Yesu tↄ́o ò pì: O òárɛ kũ Yesu kũ Pↄlu dì a yã waazi kɛ tↄ́o, à goḿma. 14 Yudanↄ sa'oriki kũ òdi pinɛ Seva nɛ́gↄ̃gbɛ̃ gbɛ̃nↄn supplanↄ mɛ́ òdi kɛ lɛ. 15 Akũ tãna pìńnɛ: Má Yesu dↄ̃, akũsↄ̃ ma Pↄlu baaruu mà. Ákↄ̃nↄ sↄ̃, dín á ũu? 16 Akũ tãnade pìi kùsiḿma à gbãna mↄ̀ńnɛ, à ń nɛ́ ń pínki à ń kĩnna, akũ ò bàa lɛ̀ ò bↄ̀tɛ ↄn pìi gũn punsi. 17 Kũ Ɛfesudenↄ yã pìi mà Yudanↄ kũ Girikinↄ ń pínki, vĩna ń kũ, akũ ò Dikiri Yesu tↄ́ sɛ̀ lei. 18 Akũ gbɛ̃ kũ ò Yesu náani kɛ̀nↄ sù òtɛni ń yãkɛnanↄ o gupuraa dasidasi. 19 Pↄ́dammari kenↄ ń takadanↄ nàkↄ̃a ò sù ò kà tɛ́n pari wára. Kũ ò takada pìnↄ ↄgↄ dↄ̀dↄ, ò è à kà andurufu ↄgↄ mɛ̀n dúbu bupla akuri. 20 Lɛn Dikiri yã tɛn dagula lɛ àtɛn gbãna kũ. 21 Yã birenↄ kɛnaa gbɛra Pↄlu zɛ̀o a nɛ̀sɛɛ gũn kũ ani bↄtɛ kũ Masedonia bùsuuo kũ Girisi bùsuuo à gɛ́ Yurusalɛmu à pì tó a gɛɛ gwe, séde à gɛ́ Romu. 22 Akũ à a kpanyĩri gbɛ̃nↄn pla kenↄ zĩ̀ Masedonia, Timↄti kũ Erasatuo. Àkũ sↄ̃ à gↄ̃̀ Asia bùsun gĩa. 23 Gↄrↄ birean yãkete fùtɛ manamana Dikiri zɛ́ yã musu. 24 Andurufupiri ke kun a tↄ́n Dɛmɛtɛriu, àdi Atɛmi tãnakpɛ taka pi kũ andurufuuo. A pìri dakenↄ dì àre zↄ̃kↄ̃ le zĩ pìia. 25 Akũ à ń kákara kũ ń gbɛ̃dake kũ òdi zĩ bire taka kɛnↄ à pìńnɛ: Gbɛ̃nↄ, á dↄ̃ kũ ↄzĩ dimɛ ó bleki ũ. 26 Átɛn e akũsↄ̃ átɛn ma lákũ Pↄlu tɛn kɛ nà, kũ à pì tãna kũ ò ń pínↄ bi dikirinↄnlo. À gbɛ̃nↄ mìi lìtɛ dasidasi, ò a yãzɛ è. Adi kɛ Ɛfesu lan adoro, ari kũ Asia bùsu gu dasiomɛ. 27 Yã dí ni fↄ̃ à kisira iwɛrɛ fá. Adi kɛ ó ↄzĩ lɛtɛna adonlo, a yã ni tó tãna nↄgbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ Atɛmi kpɛ́ kɛ pã, tãna kũ Asia bùsudenↄ kũ andunia gbɛ̃nↄ pínki dì donyĩ kɛnɛɛ pì gakuri kↄ̀ ni ɛ́. 28 Kũ ò yã pìi mà, ń pↄ fɛ̃̀, akũ ò nà wikilɛnaaa ò pì: Ɛfesudenↄ Atɛmi zↄ̃kↄ̃. 29 Wɛ̃tɛ wã̀, gbɛ̃nↄ bàa lɛ̀ òtɛn sí kↄ̃kakarakɛkin, akũ ò Masedonia bùsu gbɛ̃nↄn pla Gayusi kũ Arisitaku kũ òdi gɛ́ wɛ̃tɛa kũ Pↄluonↄ kũ̀ ò gɛ̀ɛ kũńwo gwe. 30 Pↄlu ye à gɛ̃ zà pìi gũn, akũ Yesudenↄ dí wenɛro. 31 Asia bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kenↄ bi a gbɛ̃nnanↄmɛ, akũ ò gbɛ̃nↄ zĩ̀a ò lɛ dàa àsun gɛ̃ zànlo. 32 Kↄ̃kakaranaa yàka, gbɛ̃nↄ tɛn wiki lɛ́ òtɛn kↄ̃ yã maro, zaakũ pari dↄ̃ tó bↄ́yãin ò kàkarairo. 33 Yudanↄ ↄ sↄ̃̀ Alɛsandai à yã o, akũ zàa gũn gbɛ̃kenↄ tɛn lɛ́ dↄa. Akũ Alɛsanda ↄ kɛ̀ńnɛ de ò yĩtɛ, à ye à Yudanↄ bàka bo yãn gbɛ̃nↄ wára. 34 Kũ ò a dↄ̃̀ Yuda ũ, akũ ń pínki wiki sìkũn lɛɛlɛ lán awa pla bà ò pì: Ɛfesudenↄ Atɛmi zↄ̃kↄ̃. 35 Akũ wɛ̃tɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ń zuka zɛ̀ à pì: Ɛfesudenↄ, gbɛ̃ sĩnda pínki dↄ̃ kũ á de tãna zↄ̃kↄ̃ Atɛmi kpɛ́ dãkpãri ũ kũ a surakpasao. 36 Lákũ gbɛ̃ke ni fↄ̃ à bo abirekũ kpɛro nà, à á zĩda kũ tɛɛnɛ. Àsun yãke kɛ kũ wãnaoro. 37 A su kũ gbɛ̃ dínↄ la, odi ↄ na ó tãnakpɛ pↄ́kearo odi ó tãna tↄ́ vãni síro. 38 A yã mɛ́ à tò, tó Dɛmɛtɛriu kũ a pìri dakenↄ yã vĩ kũ gbɛ̃keo, yãkpatɛkɛgↄrↄ kun kũ yãkɛkɛrinↄ. Ò gɛ́ kↄ̃ sísi gwe. 39 Tó á yã pãnde vĩ dↄ, oni gↄ̃gↄ̃árɛ kↄ̃kakarana kũ gbãnadenↄ gbɛ̀kaa gũn. 40 Zaakũ oni fↄ̃ ò ó taari le zuka kũ ò kà gbãra díkĩna yãi. Óni yãzɛde le ò o zuka pìi musuro, zaakũ à gbá vĩro. 41 Yã bire onaa gbɛran à gbɛ̃nↄ gbàrɛ.

Acts 20

1 Kũ zuka làka, Pↄlu Yesudenↄ kàkara à ń gbá swɛ̃̀ɛ à lɛ́ zàḿma, akũ à gɛ̀ɛ Masedonia. 2 Kũ àtɛn gɛ̃tɛ bùsu birela, à gbɛ̃nↄ gbà swɛ̃̀ kũ yãnↄ dasi ari à gɛ̀ɛ à kào Girisi, 3 akũ à mↄ aakↄ̃ kɛ̀ gwe. Kũ àtɛn gɛ́ gɛ̃ gó'itɛn de à tá Siria bùsun, à mà Yudanↄ lɛ́ kpàkũsũai, akũ à zɛ̀o à ɛra à tá kũ Masedonia kpao. 4 Gbɛ̃ kũ ò gɛ̀ɛ zɛnɛnↄ tↄ́n dí: Bɛrea gbɛ̃ Piru nɛ́ Sopata kũ Tɛsalonika gbɛ̃nↄ Arisitaku kũ Sɛkunduo kũ Dɛbi gbɛ̃ Gayusio kũ Timↄtio kũ Asia bùsu gbɛ̃nↄ Tikiku kũ Torofimuo. 5 Gbɛ̃ birenↄ dòwɛrɛ arɛ ò gɛ̀ɛ, òtɛni ó dã Toroasi. 6 Ókↄ̃nↄ sↄ̃ Burodi Futɛnasari dikpɛ gbɛra o gɛ̃ gó'itɛn Filipi, akũ gↄrↄ sↄↄro gbɛra o ń lé Toroasi. Gwen o azuma do dɛ̀n. 7 Azumanɛnna zĩ o kↄ̃ kàkara de ò burodi só lɛɛlɛ. Pↄlu tɛn waazi kɛńnɛ. Kũ à ye à tá tó gu dↄ̀, akũ à dà yãla ari lizãndo. 8 Fitila dasi kú kpɛ́ musu gu kũ ó kↄ̃kakaranan. 9 Kɛfɛnna ke vutɛna wondoo gũn kũ òdi pinɛ Yutiku, àtɛn idekũ dɛdɛ. Kũ Pↄlu waazikɛnaa kɛ̀ gbã̀na, i a lɛ̀, akũ à bò zaa kpɛ́ musu pì lɛu aakↄ̃de wondoo gũn à lɛ̀tɛ, akũ ò à sɛ̀ gɛ̀ ũ. 10 Akũ Pↄlu kìpa à kùsia, akũ à a sɛ̀ à kpà a kùla à pì: Àsun tó swɛ̃̀ kɛ̃águro, à kú wɛ̃̀ndiio. 11 Kũ à ɛ̀ra à dìdi musu, à burodii lìlikↄ̃rɛ à sò, akũ à yã ò manamana ari gu dↄ̀o, akũ à dà zɛ́n. 12 Akũ ò tà kũ kɛfɛnna pìio bɛ̃nɛ, gbɛ̃nↄ nɛ̀sɛ yĩda kũ̀ manamana. 13 Ókↄ̃nↄ sↄ̃ o gɛ o gɛ̃ gó'itɛn, o do Pↄlunɛ arɛ o ta Aso, wɛ̃tɛ kũ óni a sɛ́n. Lɛn à zɛ̀o lɛ, zaakũ à ye à gɛ́ gwe gɛ̀sɛmɛ. 14 Kũ à ó lé Aso, akũ o a sɛ̀ o gɛ Mitilɛni. 15 Kũ gu dↄ̀, o bo gwe kũ gó'itɛo o gɛ Kio. Gu làa dↄna o gɛ Samↄ, akũ a gↄrↄ aakↄ̃de zĩn o ka Milɛtu. 16 Pↄlu zɛ̀o yã à do Ɛfesui de gↄrↄ sún gɛ̃a Asia bùsunlo yãi, zaakũ àtɛn wã de à le à ká Yurusalɛmu ari Pɛntikↄsi dikpɛ gↄ̃ kámɛ, tó ani sí kɛ. 17 Pↄlu gbɛ̃nↄ zĩ̀ sↄsi gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄa Ɛfesu à pì ò su Milɛtu. 18 Kũ ò kà, akũ à pìńnɛ: Á dↄ̃ lákũ madì kɛ nà gↄrↄ kũ má kú kãáo zaa zĩ kũ ma gbá pɛ̀tɛ Asia bùsun la. 19 Ma zĩ kɛ̀ Dikirinɛ zĩdabusanaa gũn kũ wɛ́'io. Ma wari kɛ̀ Yudanↄ lɛ́kpakũsũnamai yãi. 20 Mádi karana yãke utɛárɛro, ma waazi kɛ̀árɛ ma dàárɛ gupuraa kũ á bɛnↄ. 21 Ma lɛ́ dà Yudanↄa kũ Girikinↄ ń pínki ò arɛ dↄ Ludaa ò ó Dikiri Yesu náani kɛ. 22 Tera sà matɛn gɛ́ Yurusalɛmu lákũ Luda Nini ma dan nà, yã kũ ani ma le gwe má dↄ̃ro. 23 Wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo Luda Nini tɛn omɛnɛ kpɛ́sira kũ wɛ́tãmmanaao tɛni ń dã. 24 Ama ma wɛ̃̀ndi bɛ̀ɛrɛ vĩmɛnɛ doro, séde mà yã kũ matɛn pɛ́a le mà zĩ kũ Dikiri Yesu dàmɛnɛ kɛ mà a mì dɛ. Àkũmɛ Luda gbɛ̃kɛ baarunnakpana gbɛ̃nↄnɛ ũ. 25 Ákↄ̃nↄ kũ ma kure á tɛ́ ma kpata kũ à bò Luda kĩnaa waazi kɛ̀árɛnↄ, má dↄ̃ tera sà kũ óni wɛ́ kɛ pla doro. 26 A yã mɛ́ à tò ma òárɛ gbãra, tó á gbɛ̃ke sã̀tɛ, ma yãn gwe doro. 27 Ma Luda pↄyenyĩna pínki òárɛ, mádi a ke utɛárɛro. 28 À laakari dↄ á zĩdaa kũ sã kũ Luda Nini á dítɛ ń gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ ũnↄ ń pínki. À Luda sↄsi gbɛ̃ kũ à ń lú kũ a zĩda aruo pìnↄ gwa. 29 Má dↄ̃ kũ ma tanaa gbɛra lɛwanna pãsĩ kũ ò sãnↄ wɛ̃nda vĩronↄ ni si á tɛ́. 30 Bee á gbɛ̃kenↄ ni futɛ ò yãlɛkpɛrɛ dańnɛ de ò gbɛ̃nↄ gá ò naḿma. 31 A yã mɛ́ à tò àgↄ̃ kú a laakariia. Lákũ ma lɛ́ dà á baadia kũ wɛ́'io nà fãnantɛ̃ kũ gwãanio wɛ̃̀ aakↄ̃ dagura kámmabonaa sari, à tó a yã gↄ̃ dↄágu. 32 Tera sà matɛni á na Ludanɛ a ↄĩ kũ a gbɛ̃kɛ yã kũ ani fↄ̃ à gbãna karaárɛo, à á gba zɛ́ de á baka gↄ̃ kú kũ a gbɛ̃nↄ ń pínki. 33 Mádi gbɛ̃ke ↄgↄ ke a pↄ́kasa ke ni dɛro. 34 Á dↄ̃ kũ á zĩdao kũ ma zĩ kɛ̀ kũ ma zĩda ↄomɛ, akũ ma pↄ́ kũ ó a ni vĩ kũ ma gbɛ̃nↄo lè. 35 Má mↄ̀árɛ yã sĩnda pínki gũn à zĩ kɛ lán dí bà à kpá gbãnasaridenↄi. Yã kũ Dikiri Yesu ò gↄ̃ dↄágu kũ à pì gbadana pↄnna vĩ de gbasinala. 36 Yã bire onaa gbɛra à kùtɛ a kosoa kũ ń gbɛ̃ sĩnda pínkio à adua kɛ̀. 37 Ń wɛ́ pà kũ wɛ́'io ń pínki ò mlɛ̃̀mlɛ̃ Pↄlua ò lɛ́ pɛ̀pɛa. 38 Yã kũ à tò ń pↄ sira kũ̀ zↄ̃kↄ̃ mɛ́ à de kũ à pì ń wɛ́ ni kɛ pla doro. Akũ ò zɛ̀nɛ ari gó'itɛ kĩnaa.

Acts 21

1 Ó kɛ̃naḿma gbɛra o gɛ̃ gó'itɛn o da zɛ́n o mìi pɛ̀ Kosua. Gu làa dↄnaao o ka Rode, akũ bona gwe o gɛ Patara. 2 Gwen o gó'itɛ kũ àtɛn gɛ́ Fenisia bùsun lèn, akũ o gɛ̃n o da zɛ́n. 3 Kũ o Sipiru è zã̀ dire, o pãnɛ ↄzɛi ótɛn gɛ́ Siria bùsun, akũ o ka Taya, gu kũ ò gó'itɛ aso bↄ̀tɛn. 4 O Yesudenↄ wɛ̀tɛ, akũ o azuma do kɛ̀ kũńwo. Ń gbɛ̃kenↄ ò Pↄlunɛ kũ Luda Nini gbãnao kũ àsun gɛ́ Yurusalɛmuro. 5 Ama kũ gↄrↄ pàpa kũ óni tá, o futɛ ótɛn tá. Ò gɛ̀ɛ zɛwɛrɛ ń pínki kũ ń nↄnↄ kũ ń nɛ́nↄ wɛ̃tɛ kpɛ ari ísira lɛ́a. Akũ o kutɛ ó kosoa o adua kɛ̀. 6 Kũ o lɛ́ zàkↄ̃a, o gɛ̃ gó'itɛn. Mↄ́kↄ̃nↄ sↄ̃ ò ɛ̀ra ń bɛa. 7 Bona Taya o ɛra o da zɛ́n ari o ka Tↄlɛmai. O fↄ kpà Yesudenↄa o kɛ kũńwo gↄrↄ do. 8 Kũ gu dↄ̀, o futɛ o gɛ Sizaria. O gɛ o kipa baarunnakpari Filipi bɛa. Gbɛ̃nↄn suppla kũ ò ń sɛ́ yãnↄ domɛ. 9 À nɛ́nↄgbɛ̃ annabinↄ vĩ gbɛ̃nↄn siikↄ̃ odi zã kɛ kↄ̀ro. 10 O gↄrↄ pla kɛna gwe gũn annabi kũ òdi pinɛ Agabu bò Yudea bùsun à sù. 11 Kũ à sù ó kĩnaa, à Pↄlu utabaa sɛ̀ à a zĩda gbánↄ kũ a ↄnↄ yĩ̀o à pì: Lákũ Luda Nini ò nàn dí: Gbɛ̃ kũ à bà dí vĩ, lɛn Yudanↄ ni a yĩ Yurusalɛmu ò a kpá buri pãndenↄa lɛ. 12 Kũ o yã pìi mà, ókↄ̃nↄ kũ wɛ̃tɛpidenↄ o kútɛ kɛ̀ Pↄlunɛ àsun gɛ́ Yurusalɛmuro. 13 Akũ à pì: Bↄ́yãi átɛn ↄ́ↄ dↄ átɛni ma nɛ̀sɛɛ yakamɛnɛɛ? Àsungↄ̃ yĩna ũ sero. Bee tó mani ga Yurusalɛmu Dikiri Yesu tↄ́ yãi, ma soru kɛ̀ kↄ̀. 14 Kũ òdi fↄ̃ ò a milɛ blèro, o kámma bò o pì: Dikiri pↄyenyĩna kɛ. 15 Abire gbɛra o soru kɛ̀, akũ o gɛ Yurusalɛmu. 16 Yesude kũ ò kú Sizaria kenↄ gɛ̀ɛ ò kìpa kũoo Sipiru gbɛ̃ Nasↄ̃ bɛa. Yesudemɛ a ũ zaa zĩ. 17 Kũ o ka Yurusalɛmu, Yesudenↄ ó sí kũ pↄnnao. 18 Kũ gu dↄ̀, Pↄlu gɛ̀ɛ kũoo Yamisi bɛa. Gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kakarana gwe ń pínki. 19 Pↄlu fↄ kpàḿma, akũ à yã kũ Luda kɛ̀ a zĩ gãi buri pãndenↄ tɛ́ bàbańnɛ mámmam zɛ́azɛa. 20 Kũ ò yã pìi mà, ò Luda sáabu kpà. Akũ ò pìnɛ: Ǹ yã pì gwa, ó gbɛ̃. Yudanↄ Yesu náani kɛ̀ dúbu ũgbangba, akũ ń pínki kokari vĩ Musa doka musu. 21 Ò mà kũ ntɛn yã da Yuda kũ ò kú buri pãndenↄ tɛ́nↄnɛ ò kpɛ li Musa dokanɛ, òsun tↄ̃̀ zↄ̃ ń nɛ́nↄnɛro òsungↄ̃ ń futɛokarayãnↄ kũnaro. 22 Óni kɛ deraa? Zaakũ oni gí n suna yã mairo. 23 Ǹ kɛ lákũ óni onnɛ nà. Ó tɛ́ gbɛ̃nↄn siikↄ̃ kenↄ lɛ́ kɛ̀ Ludaa. 24 Ǹ ń sɛ́ à gɛ́ gbã̀ bo á zĩdanɛ, ǹ ń fĩna bo de ò le ò mì bo, gbɛ̃ sĩnda pínki gↄ̃ dↄ̃ kũ yã kũ ò mà n musu bi yãpuranlo. Oni e kũ mↄkↄ̃n sↄ̃ ń tɛ́ Musa dokai. 25 Buri pãnde Yesu náanikɛrinↄ sↄ̃, o takada kɛ̃̀ o òńnɛ o zɛo ò mì kɛ̃ nↄ̀bↄ kũ ò sa òo tãnaaaa kũ aruo kũ nↄ̀bↄ kùtukpanasario kũ pãpãkɛnaao. 26 Akũ Pↄlu gbɛ̃ pìnↄ sɛ̀ à tà kũńwo. Kũ gu dↄ̀, ò gbã̀ bò ń zĩdanɛ, akũ à gɛ̃̀ Luda ↄnn de à gbã̀bogↄrↄ lɛ́ dìtɛ kũ sa kũ oni o ń baadinɛɛo. 27 Kũ gbã̀bona gↄrↄ suppla bire kà lakana, Asia bùsu Yuda kenↄ Pↄlu è Luda ↄnn. Ò tɛ́ kà parigu, akũ ò a kũ̀. 28 Òtɛn wiki lɛ́ ò pì: Isarailanↄ, à ó leo. Gbɛ̃ díkĩna mɛ́ àdigↄ̃ yã da gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ gu sĩnda pínkia, kũ à bo ó gbɛ̃nↄ yã kpɛ kũ ó dokao kũ gu díkĩnao. Abire gbɛra à dↄkɛ̀ kũ Luda ↄnnwo dↄ à gɛ̃̀n kũ Girikinↄ. 29 Ò ò lɛ kũ ò Ɛfesu gbɛ̃ Torofimu è kũ Pↄluo wɛ̃tɛ gũn yã yãimɛ, akũ òtɛn da Pↄlu gɛ̃̀ kãao Luda ↄn gũmmɛ. 30 Wɛ̃tɛ wã̀, gbɛ̃nↄ bò kũ bàao zaa gu sĩnda pínkia ò sù ò Pↄlu kũ̀ Luda ↄnn ò a gàtɛ ò bò kãao. Gwe gↄ̃̀nↄ ò Luda ↄn pìi gbànↄ tàta. 31 Kũ ò ye ò a dɛ, yã pì baaru Romu sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kĩnaa lè, à mà Yurusalɛmu wã̀. 32 Gwe gↄ̃̀nↄ à soza bàdenↄ sɛ̀ kũ a bàsaridenↄ, akũ ò gɛ̃̀ḿma kũ bàao. Kũ gbɛ̃nↄ sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi è kũ sozanↄ lɛɛlɛ, ò Pↄlu gbɛ̃naa tò. 33 Akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi nà Pↄlui à a kũ̀ à pì ò a yĩ kũ mↄ̀kakↄ̃ananↄ mɛ̀n pla. À ń lá à pì: Dín gbɛ̃ pì ũu? Bↄ́ yãn à kɛ̀ɛ? 34 Akũ zàa gũn gbɛ̃nↄ tɛn wiki lɛ́ òtɛn yã dokↄ̃nↄ oro. Kũ zuka dí tó gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi fↄ̃̀ à yã pì sãnsãn maro, à pì ò gɛ́ kãao sozanↄ bùran. 35 Kũ ò kà kãao didikia, sozanↄ mɛ́ ò a sɛ̀ gbɛ̃nↄ nanakↄ̃ana yãi. 36 Zaakũ gbɛ̃ sĩnda pínki tɛ́i kũ wikio òtɛn pi: À a dɛ. 37 Kũ ò ye ò gɛ̃ kũ Pↄluo sozanↄ bùran, akũ à gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi là à pì: Ĩni we mà yã ońnɛ yá? Akũ à a là à pì: Ndì Giriki yã ma yá? 38 Misila gbɛ̃ kũ à fùtɛ kũ gbãnadenↄo zĩna à gɛ̀ɛ gbárannan kũ bùsudɛri gbɛ̃nↄn dúbu siikↄ̃nↄmɛ n ũroo? 39 Pↄlu wèa à pì: Yudan ma ũ. Ò ma i Taasu, Silisia bùsummɛ. Wɛ̃tɛ tↄ́saridenlo. Ma wɛ́ kɛ̀mma ǹ ma gba zɛ́ mà yã o gbɛ̃nↄnɛ. 40 À a gbà zɛ́, akũ Pↄlu zɛ̀ didikia à ↄ sɛ̀ gbɛ̃nↄnɛ. Kũ ò yĩ̀tɛ kítikiti, à yã òńnɛ kũ Eberu yão à pì:

Acts 22

1 Ma gbɛ̃nↄ kũ ma marenↄ, à sã kpá à ma yãzɛ ma tera. 2 Kũ ò mà àtɛn yã ońnɛ kũ Eberu yão, ò zɛ̀ kítikiti. Akũ Pↄlu pì: 3 Yudan ma ũ, ò ma i Taasu, Silisia bùsummɛ, akũ ma kɛfɛn blè wɛ̃tɛ gũn la. Gamaliɛli kĩnaan ma doka kũ ó dizinↄ kũna dàdan a zɛ́a. Má ania vĩ Ludanɛ lákũ á kun nà gbãra á pínki. 4 Ma wɛ́ tã̀ donyĩ zɛ́ pì sɛ̀rinↄa ari ń gbɛ̃kenↄ gàga, ma gↄ̃gbɛ̃ kũ nↄgbɛ̃nↄ kũ̀kũ ma ń ká kpɛ́siran. 5 Sa'oriki kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄn de ma sèedadenↄ ũ ń pínki. Ma takada kũ ò kɛ̃̀ Damasuku Yudanↄnɛ sì ń ↄĩ, matɛn gɛ́ gwe mà gbɛ̃ pìnↄ kũkũ mà su kũńwo Yurusalɛmu ò wɛ́ tãḿma. 6 Kũ má tɛ́ zɛ́n, ma ka kãni kũ Damasukuo ifãntɛ̃ kà mìdangura, akũ kãnto gupura zↄ̃kↄ̃ↄ bò ludambɛ à dàmala. 7 Ma bo ma lɛtɛ zĩtɛ, akũ ma kòtoo mà ò pìmɛnɛ: Solu, Solu, à kɛ̀ dera ntɛn wɛ́ tãmaa? 8 Akũ ma pì: Dímɛ n ũu, Dikiri? Akũ à pìmɛnɛ: Makũmɛ Yesu Nazɛra kũ ntɛn wɛ́ tãa ũ. 9 Gbɛ̃ kũ ò kú kũmaonↄ gupura pìi è, ama odi gbɛ̃ kũ àtɛn yã o kũmao kòto maro. 10 Akũ ma a là: Bↄ́n mani kɛɛ, Dikiri? Akũ à pìmɛnɛ mà futɛ mà gɛ̃ Damasuku. Gwen oni yã kũ a dìtɛmɛnɛ mà kɛ omɛnɛ pínki. 11 Gupura pì í gbãna tò ma wɛ́ dí gu e doro, akũ ma gbɛ̃nↄ ma kũ ma ↄa ò gɛ̃̀ kũmao Damasuku. 12 Donyĩri ke kú gwe kũ òdi pinɛ Anania. Àdi mì natɛ Luda dokanɛ, akũsↄ̃ Damasuku Yudanↄ pínki dì a tↄ́ nna sí. 13 À sù ma kĩnaa à zɛ̀ ma sarɛ, akũ à pìmɛnɛ: Solu ma gbɛ̃, ǹ ɛra ǹ gu e. Gwe gↄ̃̀nↄ ma wɛ́ wɛ̃̀, akũ ma a è. 14 À pì ó dizinↄ Luda mɛ́ à ma sɛ de mà wɛ́ kɛ pla kũ Gbɛ̃ Manao mà yã ma a lɛ́n mà a pↄyenyĩna dↄ̃. 15 À pì manigↄ̃ de a sèedade ũ màgↄ̃ yã kũ ma è kũ yã kũ ma màao o gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ. 16 Akũ à pì bↄ́n matɛn dã dↄↄ, mà futɛ mà da'itɛ kɛ ma durunnanↄ ni kɛ̃ma kũ à sísinaao. 17 Kũ ma ɛra Yurusalɛmu, matɛn adua kɛ Luda ↄnn, akũ ma wɛ́gupu è. 18 Ma Dikiri è, à òmɛnɛ mà kɛ likalika mà bo Yurusalɛmu, zaakũ gbɛ̃nↄ ni yã kũ matɛn o a musu síro. 19 Akũ ma pì Dikirinɛ, ò dↄ̃ sãnsãn kũ madìgↄ̃ gɛ̃ aduakɛkpɛ kũ aduakɛkpɛnwo de màgↄ̃ a náanikɛrinↄ ká kpɛ́siran ògↄ̃ ń gbɛ̃. 20 Kũ òtɛni à sèedade Sitivĩ dɛ sↄ̃, makũ má kú gwe ma zɛ kũ a dɛ̀rinↄ má ń utanↄ kũnańnɛ. 21 Akũ Dikiri pìmɛnɛ mà gɛ́, áni ma zĩ ari buri pãndenↄ kĩnaa zã̀zã. 22 Ò sã kpà a yãi ari à gɛ̀ɛ à kà buri pãndenↄ yã pìia, akũ ò nà wikia ò pì: À a dɛ! Gbɛ̃ dí taka kunna zɛ́ vĩro! 23 Òtɛn wiki lɛ́ òtɛni ń utanↄ kpukɛ òtɛn bùsutiti fã musu. 24 Akũ Romu sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì ò gɛ̃ kũ Pↄluo ń bùran, ò a gbɛ̃ kũ flã̀ao ari à yãpura o ò le ò yã kũ òtɛn wiki dↄa a yãi ma. 25 Kũ òtɛn Pↄlu ↄnↄ poro de ò a yĩ, à pì soza bàde kũ à kú gwenɛ: Á a zɛ́ vĩ à Romu gbɛ̃ gbɛ̃ yãkpatɛkɛnaa sari yá? 26 Kũ sozaa pì yã pìi mà, à gɛ̀ɛ à pì ń gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄnɛ: Bↄ́n ĩni kɛɛ? Gbɛ̃ pì bi Romu gbɛ̃mɛ. 27 Akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi sù à Pↄlu là à pì: Ǹ omɛnɛ, Romu gbɛ̃mɛ n ũ yá? À wèa à pì: Ee. 28 Akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi pìnɛ: Ma ↄgↄ dasi kpàmɛ, akũ ma gↄ̃ Romu gbɛ̃ ũ. Akũ Pↄlu pìnɛ: Makũ sↄ̃ ò ma i a ũmɛ. 29 Akũ gbɛ̃ kũ ò yei ò yã lalaa yãnↄ bòru kpɛ gↄ̃̀nↄ. Kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi dↄ̃̀ kũ Pↄlu bi Romu gbɛ̃mɛ, vĩna a kũ̀ kũ à tò ò mↄ̀ↄ kàa yãi. 30 A gu dↄ̀ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì ye à yã kũ Yudanↄ sùo sãnsãn ma, à mↄ̀ↄ pòroa, akũ à sa'orikinↄ kũ Yuda gbãnadenↄ kàkara à sù kũ Pↄluo ń arɛ.

Acts 23

1 Pↄlu wɛ́ pɛ̀ gbãnadenↄa à pì: Ma gbɛ̃nↄ, yãke tɛni ma swɛ̃̀ vĩ Luda arɛro ari kũ a gbãrao. 2 Akũ sa'oriki Anania ò a dogarinↄnɛ ò a lɛ́ a lɛ́a. 3 Akũ Pↄlu pìnɛ: Luda n lɛ́ se, bisãsiri kaka nɛ́. Ń vutɛna ntɛn yãkpatɛ kɛ kũmao doka musu, akũ mↄkↄ̃n sↄ̃ n bo a kpɛ, n pì ò ma lɛ́. 4 Akũ dogari pìnↄ pì: Mↄkↄ̃mmɛ ntɛn Luda sa'oriki sↄ̃sↄ̃ lɛ yá? 5 Pↄlu pì: Gbɛ̃nↄ, má dↄ̃ sa'orikinlo, zaakũ ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì òsun ó bùsu gbãnade tↄ́ vãni síro. 6 Pↄlu dↄ̃ kũ gbãnade pìnↄ gbɛ̃kenↄ bi Sadusinↄmɛ, ń gbɛ̃kenↄ sↄ̃ Farisinↄ, akũ à òńnɛ gbãngbãn: Ma gbɛ̃nↄ, Farisin ma ũ, Farisinↄ nɛ́n ma ũ. Gɛ̀nↄ vuna tãmaa kũ má vĩ yãin átɛn yãkpatɛ kɛ kũmao. 7 Kũ à yã pìi ò, Farisinↄ kũ Sadusinↄ fùtɛ kũ kↄ̃o kũ lɛ́kpakↄ̃ao, akũ kↄ̃kakararinↄ kpàatɛ lɛu pla. 8 Sadusinↄ dì pi gɛ̀nↄ dì vuro, akũsↄ̃ malaikanↄ kũ nininↄ kunlo. Farisinↄ sↄ̃ ò zɛ̀ kũ yã pìnↄo pínki. 9 Ò zuka gbãna kà ń tɛ́, akũ Farisi kũ òdi doka dańnɛ kenↄ fùtɛ kũ lɛ́kpakↄ̃a gbãnao ò pì: Ódi yã vãni ke le gbɛ̃ diaro. Tó nini ke malaika mɛ́ à yã ònɛ sↄ̃ bi? 10 Kũ lɛ́kpakↄ̃a kɛ̀ gbãna, sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ tɛn vĩna ma de gbɛ̃nↄ sún Pↄlu kɛ yákiyakiro yãi, akũ à ò a sozanↄnɛ ò kipa ò gɛ̃ ń tɛ́ ò a kũ ò gɛ́ kãao ń bùran. 11 Zĩ birea gwãani Dikiri bò à sù Pↄlua à pì: Ǹ laakari kpátɛ! Lákũ n ma yã ò Yurusalɛmu la nà, séde ǹ o Romu dↄ. 12 Kũ gu dↄ̀, Yuda kenↄ kàkara asiri gũn ò la dà ò pì oni pↄ́ blero oni í miro ari ò gɛ́ Pↄlu dɛo. 13 Lɛ́kpakũsũrii pìnↄ de gbɛ̃nↄn buplala. 14 Ò gɛ̀ɛ sa'orikinↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kĩnaa ò pìńnɛ: O sì kũ Ludao o pì tó ódi Pↄlu dɛro, tó o pↄ́ blè, Luda láari bowá. 15 Ákↄ̃nↄ kũ gbãnadenↄ á pínki à gɛ́ à o sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄnɛ à suárɛ kũ Pↄluo lákũ ò pi á ye à a yãnↄ tàasi ká tera de a káakupↄla bà. Ókↄ̃nↄ sↄ̃ ónigↄ̃ kú soru gũn ò a dɛ zɛ́n ari àgↄ̃ gɛ́ ká la. 16 Kũ Pↄlu dãre nɛ́gↄ̃gbɛ̃ ń yã kũ ò gↄ̃̀gↄ̃ↄ pìi mà, akũ à gɛ̀ɛ à gɛ̃̀ sozanↄ bùran à ò Pↄlunɛ. 17 Akũ Pↄlu soza bàde sìsi à pìnɛ: Ǹ gɛ́ kũ kɛfɛnna dio á gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kĩnaa, zaakũ à ye à baaru ke kpánɛ. 18 Akũ à a sɛ̀ à gɛ̀ɛ kãao ń gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kĩnaa à pì: Pↄlu kũ ò a dà kpɛ́n ma sisi à kútɛ kɛ̀mɛnɛ mà su n kĩnaa kũ kɛfɛnna dio. À yãke vĩ à ye à onnɛ. 19 Akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi kɛfɛnna pìi kũ̀ a ↄa à gɛ̀ɛ kãao gukpado ń pla, akũ à a là à pì: Bↄ́ yãn ń vĩ ǹ omɛnɛɛ? 20 Akũ à pì: Yudanↄ mɛ́ ò lɛ́ kpàkũsũ, ò ye ò kútɛ kɛnnɛ ǹ su kũ Pↄluo ń gbãnadenↄnɛ zia, lákũ ò pi ò ye ò a yã gwa tera de a káakupↄla bà. 21 Ǹsun weńnɛro, zaakũ ń gbɛ̃nↄ tɛni a dã zɛ́n ò de gbɛ̃nↄn buplala. Ò la dà ò pì oni pↄ́ blero oni í miro ari ò gɛ́ a dɛo. Ò soru kɛ̀ kↄ̀, n yãn ń sã dↄi. 22 Gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi pì kɛfɛnna pìinɛ: Ǹsun tó gbɛ̃ke dↄ̃ kũ n òmɛnɛro. Akũ à a gbàrɛ. 23 Akũ à soza bàde gbɛ̃nↄn planↄ sìsi à pìńnɛ: À o soza fɛ̃nɛdade gbɛ̃nↄn wàa donↄnɛ ò soru kɛ ò gɛ́ Sizaria ↄkↄsi úblegↄrↄ kũ sↄ̃de gbɛ̃nↄn baaakↄ̃ akurinↄ kũ sáride gbɛ̃nↄn wàa donↄ. 24 À sↄ̃ yã kɛkɛ Pↄlunɛ à dia à gɛ́o bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ Felisi kĩnaa aafia. 25 Akũ à takada kɛ̃̀nɛ à pì: 26 Bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ Felisi, makũ Kalaudiu Lisia ma takada díkĩna kɛ̃̀nnɛ ma fↄ kpàmma. 27 Yudanↄ mɛ́ ò gbɛ̃ díkĩna kũ̀ ò ye ò a dɛ. Kũ ma a dↄ̃̀ Romu gbɛ̃ ũ, akũ ma gɛ kũ sozanↄ ma a sìḿma. 28 Kũ má ye mà a taari kũ ò lèa ma, ma a sɛ̀ ma gɛ kãao ń yãkpatɛkɛrinↄ kĩnaa. 29 Gwen ma dↄ̃̀n kũ taari kũ ò lèa bi ń doka yãmɛ, adi yã kũ à kà ò a dɛ ke ò a da kpɛ́siran kɛro. 30 Kũ ò lɛ́ kpàkũsũi, ò a yã kpãni kɛ̀mɛnɛ, akũ ma a gbàrɛmma gↄ̃̀nↄ ma ò yãdenↄnɛ ò gɛ́ kũ a yão n kĩnaa gwe. 31 Akũ sozanↄ kɛ̀ lákũ ò òńnɛ nà ò Pↄlu sɛ̀ ò gɛ̀ɛ kãao Antipatari gwãani. 32 Kũ gu dↄ̀, soza kũ òtɛn táa o gɛ̀sɛɛ pìnↄ Pↄlu nà sↄ̃denↄnɛ ń ↄĩ ò do kãao arɛ, akũ ò ɛ̀ra ò tà ń bùran. 33 Kũ sↄ̃denↄ kà Sizaria, ò takada pìi kpà bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìia, akũ ò Pↄlu nànɛ a ↄĩ. 34 Bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pì takada pì kyó kɛ̀, akũ à Pↄlu là bùsu kũ à bòn. À mà kũ Silisia bùsuun à bòn, 35 akũ à pìnɛ: Tó gbɛ̃ kũ ò yã vĩ kũnwonↄ sù, mani ma lákũ oni o nà. Akũ à pì ògↄ̃ a dãkpã Hɛrↄdu kipakia.

Acts 24

1 Gↄrↄ sↄↄro gbɛra sa'oriki Anania sù Sizaria kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kenↄ kũ dokadↄ̃ri kũ òdi pinɛ Tɛtuluo. Ò sù Pↄlu káara kpá bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kĩnaa. 2 Kũ ò Pↄlu sìsi, Tɛtulu fùtɛ àtɛn yã daala à pì: Felisi, kũ n arubarikaao ó bùsu katɛna aafia. N zia laasunlɛna mɛ́ à ó bùsuu kɛ̀ mana. 3 Òdi n tↄ́ nna sí ògↄ̃ n sáabu kpá gu sĩnda pínkin gↄrↄ sĩnda pínki. 4 Kũ má ye mà n yã gágaro, mani wɛ́ kɛmma ǹ sùru kɛ kũoo ǹ ó yã fítinna dí ma. 5 O è kũ gbɛ̃ pì bi gudɛriimɛ. Àdi yãkete da Yudanↄ tɛ́ andunia gũn pínki, à de donyĩzɛ ɛ́kɛ kũ òdi ń sísi Nazɛradenↄ don'arɛde ũ. 6 À ye se à Luda ↄn gbã̀ lɛ́, akũ o a kũ̀. 7 - 8 Tó n a làla n zĩda, ĩni taari kũ ó lèa yãpura dↄ̃. 9 Akũ Yudanↄ yã'i kàra ò pì lɛn yã pìnↄ de lɛ. 10 Akũ bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìi mìi kɛ̀ dékũ Pↄlunɛ de à yã o. Akũ Pↄlu pì: Lákũ má n dↄ̃ yãkpatɛkɛri ũ bùsu dí gũn a wɛ̃̀ dasi kɛ̀, a yãi matɛni ma mìbona yã o ma laakariia. 11 Tó n gbɛ̀ka, oni onnɛ kũ ma gɛna Yurusalɛmu mà donyĩ kɛ de gↄrↄ kuri awɛɛplalaro. 12 Odi ma e matɛn lɛ́kpakↄ̃a kɛ kũ gbɛ̃keo Luda ↄnnlo. Odi ma e matɛn yãkete da aduakɛkpɛnↄ gũn ke wɛ̃tɛ gũnlo. 13 Gbɛ̃ pìnↄ ni fↄ̃ ò taari kũ ò lèma sèedade lennɛro. 14 Ma sì kũ zɛ́ kũ òtɛn sísi donyĩzɛ ɛ́kɛ pìi gũnn matɛn do ó dizinↄ Ludai. Má yã kũ ò kɛ̃̀ Musa doka gũn kũ annabinↄ takadanↄ náanikɛna pínki. 15 Ma wɛ́ dↄ Ludai lán mↄ́kↄ̃nↄ bà, kũ gbɛ̃ mananↄ kũ gbɛ̃ vãninↄ ni vu ń pínki. 16 A yã mɛ́ à tò madìgↄ̃ ma zĩda toto gↄrↄ sĩnda pínki de ma swɛ̃̀ súngↄ̃ vĩ Luda arɛ ke bisãsiri arɛro. 17 Ma wɛ̃̀kɛna kũ ma bùsuuo gbɛra ma ɛra ma su ma ↄ dàḿma ma sa ò 18 Luda ↄnn. Kũ matɛn sa o ma gbã̀bonaa gbɛra, akũ ò ma le gwe. Mádi gbɛ̃nↄ kákararo, yãkete kunlo. 19 Asia bùsu Yuda kenↄmɛ yãdenↄ ũ. Séde ò su ò yã bo kↄ̃ lɛ́n n kĩnaa. 20 Tó lɛnlo, ǹ tó gbɛ̃ kũ ò kú lanↄ dà kũ ò lèma gↄrↄ kũ ò yãkpatɛ kɛ̀ kũmao o. 21 Sé yã mɛ̀n do kũ ma òńnɛ kũ kòto gbãnao, gɛ̀nↄ vuna yã musun òtɛn yãkpatɛ kɛ kũmao. 22 Felisi Yesu zɛ́ bↄkↄtɛna dↄ̃, akũ à lá kù Yudanↄ yãla à pì: Tó sozanↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ Lisia sù, mani á yã mì dɛárɛ. 23 À ò soza bàdenɛ àgↄ̃ Pↄlu dãkpã, ama à a gba zɛ́ à ĩam pá, à tó a gbɛ̃nↄ kpái. 24 Gↄrↄ pla gbɛra Felisi sù kũ a Yuda nanↄ kũ òdi pinɛ Durusilao. À Pↄlu sìsi, akũ à Kirisi Yesu náanikɛna yã màa. 25 Pↄlu tɛn yã o manakɛnaa musu kũ zĩdakũnadↄ̃naao kũ yãkpatɛkɛna kũ àtɛn suo, akũ vĩna Felisi kũ̀ à pì: Ǹ futɛ ǹ tá gĩa. Gↄrↄ kũ ma ↄ lè mani ɛra mà n sísi. 26 Àtɛn wɛ́ dↄ Pↄlui kũ ani gusarɛgba daarɛmɛ, akũ àdigↄ̃ a sísi gɛ̃̀n baaakↄ̃ à su fàai bo kãao. 27 Kũ à kɛ̀ wɛ̃̀ pla, Pↄsiu Fɛsutu vùtɛ Felisi gɛ̃nɛ ũ. Kũ Felisi ye àgↄ̃ nna kũ Yudanↄ yãi, akũ à Pↄlu tò dana kpɛ́siran.

Acts 25

1 Fɛsutu vutɛna kpatan gↄrↄ aakↄ̃ gbɛra à fùtɛ Sizaria à gɛ̀ɛ Yurusalɛmu. 2 Gwen sa'orikinↄ kũ Yuda gbãnadenↄ sù a kĩnaa ò fùtɛ kũ Pↄlu yão. Ò wɛ́ kɛ̀a 3 à sùru kɛ à tó Pↄlu su Yurusalɛmu. Zaakũ ò zɛ̀o ò tankutɛ kpákpanɛ zɛ́n ò a dɛmɛ. 4 Akũ Fɛsutu pìńnɛ: Pↄlu kú kpɛ́siran Sizaria, makũ sↄ̃ mani tá gwe tera. 5 Á gbãnade kenↄ su ò gɛ́ kũmao. Tó à yã vãni kɛ̀mɛ, áni o. 6 Fɛsutu kɛ̀ kũńwo lán gↄrↄ sↄraakↄ̃ ke gↄrↄ kuri taka bà, akũ à ɛ̀ra à tà Sizaria. Kũ gu dↄ̀, à vùtɛ a tìntinnwa à pì ò mↄ́ kũ Pↄluo. 7 Kũ ò sù kãao, Yuda kũ ò bò Yurusalɛmunↄ lìkai, akũ ò yã zↄ̃kↄ̃ kũ odi fↄ̃ ò a sèedade lèronↄ dìa dasidasi. 8 Pↄlu zɛ̀ kũ a zĩdao à pì: Mádi taari kɛ Yudanↄ doka ke Luda ↄnnnɛro, ke Siza. 9 Fɛsutu tɛn wɛtɛ àgↄ̃ nna kũ Yudanↄ, akũ à Pↄlu là à pì: Ĩni we ǹ gɛ́ Yurusalɛmu de mà yãkpatɛ kɛ kũnwo gwe yã dínↄ musu yá? 10 Pↄlu pì: Siza doka kũ à kũ̀ ò yãkpatɛ kɛomɛnɛ arɛn má zɛn la. Mádi taari kɛ Yuda kenɛro lákũ mↄkↄ̃n ń dↄ̃ sãnsãn nà. 11 Tó ma taari kũ à kà ò ma dɛ kɛ̀, matɛn gí mà garo. Ama lákũ mádi yã kũ gbɛ̃ dínↄ tɛn o ma musu ke kɛro nà, gbɛ̃ke zɛ́ vĩ à ma kpáḿmaro. Gɛna Siza kĩnaan ma zɛo. 12 Kũ Fɛsutu lɛ́ kpàkũsũ kũ a gbɛ̃nↄ à pì: Kũ Sizamɛ n zɛo, a kĩnaan ĩni gɛ́n. 13 Gↄrↄ pla gbɛra kína Agaripa kũ Benisio sù Sizaria de ò fↄ kpá Fɛsutua. 14 Kũ òtɛn gↄrↄ pla kɛ gwe yãi, Fɛsutu bò kũ Pↄlu yão kína pìinɛ à pì: Gↄ̃gbɛ̃ ke kú la kũ Felisi a tò da kpɛ́siran. 15 Kũ ma gɛ Yurusalɛmu, sa'orikinↄ kũ Yuda gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ sùmɛnɛ kũ a yão ò pì mà sùru kɛ mà yã daala. 16 Ma pìńnɛ tó gbɛ̃ kũ ò sù kũ a yão dí zɛ́ le à kↄ̃ e kũ gbɛ̃ kũ ò yã vĩ lɛɛlɛnↄ à yã wèḿmaro, ókↄ̃nↄ Romudenↄ odì a kpáḿmaro. 17 Kũ o su la lɛɛlɛ, mádi zɛzɛro. Kũ gu dↄ̀ gↄ̃̀nↄ, akũ ma vutɛ ma tìntinnwa ma pì ò mↄmɛnɛ kũ adeo. 18 Gbɛ̃ kũ ò taari lèaa pìnↄ yã ò, odi yã vãni kũ matɛn kpákpa o a musuro. 19 Ò yãkete vĩ kãao ń donyĩzɛ yã musu kũ gↄ̃gbɛ̃ kũ òdi pinɛ Yesu yão. À gà, akũ Pↄlu zɛ̀ kũ a kunna wɛ̃̀ndin yão. 20 Ma bídi kɛ̀ yã pì zɛ́ dↄ̃naaa, akũ ma a là tó à ye à gɛ́ Yurusalɛmu ò yã pì gↄ̃gↄ̃nɛ gwe. 21 Akũ Pↄlu pì Romu kínan a zɛo ògↄ̃ a kũna. Akũ ma pì ògↄ̃ a dãkpã ari màgↄ̃ gɛ́ a gbarɛ Sizaa. 22 Akũ Agaripa pì Fɛsutunɛ: Má ye mà gbɛ̃ pì yã ma ma zĩda. Akũ Fɛsutu pì: Ĩni yã ma a lɛ́n zia. 23 Kũ gu dↄ̀ Agaripa kũ Benisio sù kũ gakuri zↄ̃kↄ̃ↄo, akũ ò gɛ̃̀ kↄ̃kakarakɛkpɛn kũ soza gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ wɛ̃tɛ gbɛ̃ bɛ̀ɛrɛdenↄ. Kũ Fɛsutu yã ò, ò sù kũ Pↄluo. 24 Akũ Fɛsutu pì: Kí Agaripa kũ ákↄ̃nↄ kũ á kú kũoo lanↄ pínki, a gbɛ̃ dí è yá? Yuda kũ ò kú Yurusalɛmunↄ kũ gu dínↄ ń pínki gbɛ̃ pì yã sɛ̀ ò sùoma, òtɛn wiki lɛ́ma ò pì à mana àgↄ̃ kun doro. 25 Makũ sↄ̃, mádi e à yãke kɛ̀ kũ à kà ò a dɛro, akũ lákũ à zɛ̀ kũ Sizao nà, ma zɛo mà a gbarɛa. 26 Mádi yã pì gbá dↄ̃ gbasa mà takada kɛ̃ kínanɛ a yã musuro. A yã mɛ́ à tò ma su kãao á arɛ, atɛ̃nsa mↄkↄ̃n kína Agaripa, de yãlalanaaa gbɛra mà yã le mà kɛ̃. 27 Zaakũ purusuna gbarɛḿmana taari kũ ò lèa sãnsãn onaa sari zɛ́ vĩ ma kĩnaaro.

Acts 26

1 Akũ Agaripa pì Pↄlunɛ: Ń zɛ́ vĩ ǹ n yã o. Akũ Pↄlu ↄ sɛ̀ à a zĩda yã bↄ̀kↄtɛ à pì: 2 Kí Agaripa, ma è ma mìnna kɛ̀, kũ ma lè matɛni ma zĩda yã bↄkↄtɛ n arɛ gbãra taari kũ Yudanↄ dìma pínki yã musu. 3 Atɛ̃nsa kũ ń Yudanↄ futɛokarayã dↄ̃ pínki kũ ń yãketenↄ. Abire yãi ma wɛ́ kɛ̀mma ǹ ma yã dí mamɛnɛ. 4 Yudanↄ ma kunna dↄ̃ zaa ma nɛ́ fíti zĩ naana zaa ma bùsun ari Yurusalɛmu. 5 Ò ma dↄ̃ à gìi kɛ̀. Tó ò yei, oni fↄ̃ ò o kũ má kú ó donyĩrinↄ gã̀ kũ à gbãna kũ Luda yão kũ òdi pi Farisinↄ tɛ́. 6 Tera sà òtɛn yãkpatɛ kɛ kũmao kũ ma wɛ́ dↄ lɛ́ kũ Luda sɛ̀ ó dizinↄnɛɛi yãi. 7 Ó buri mɛ̀n kuri awɛɛplanↄ dìgↄ̃ do Ludai fãnantɛ̃ kũ gwãanio wɛ́dↄna lɛ́sɛna dokↄ̃nↄ pìii. Kí, tãmaa pì yãin Yudanↄ fùtɛmai. 8 Bↄ́yãin Luda gɛ̀nↄ vunaa kɛ̀árɛ yãzɛsari ũ sɛ́ɛ? 9 Makũ sↄ̃ yã, ma zɛo kũ yã kũ ani bo Yesu Nazɛra kpɛ pínkin manigↄ̃ kɛ. 10 Lɛn ma kɛ̀ lɛ Yurusalɛmu. Sa'orikinↄ ma gba zɛ́, akũ ma Luda gbɛ̃nↄ kà kpɛ́siran dasi. Tó òtɛni ń dɛdɛ sↄ̃, ma lɛ́ dìgↄ̃ kú a gũmmɛ. 11 Madìgↄ̃ gɛ́ aduakɛkpɛ kũ aduakɛkpɛo gɛ̃̀n baaakↄ̃, màgↄ̃ wɛ́ tãḿma mà gã naḿma de ò ledi kpá Yesui. Ma pↄ fɛ̃nańyĩ, akũ madì gɛ́ wari dↄḿma ari buri pãnde wɛ̃tɛnↄa. 12 Abire yãi matɛn gɛ́ Damasuku kũ doka kũ sa'orikinↄ ma gbarɛooo. 13 Kína, kũ má tɛ́ zɛ́n kũ ifãntɛ̃o di mìdangura, ma gupura è à bò ludambɛ à damala kũ ma gbɛ̃nↄ, à pãsĩ de ifãntɛ̃la. 14 O lɛtɛ zĩtɛ ó pínki, akũ ma kòtoo mà ò òmɛnɛ kũ Eberu yão ò pì: Solu, Solu, à kɛ̀ dera ntɛn wɛ́ tãmaa? Lɛ̀zↄ̃na kũ gbáo kyate sari tɛn wari dↄmma fá! 15 Ma pì: Dímɛ n ũu, Dikiri? Akũ Dikiri pì: Makũmɛ Yesu kũ ntɛn wɛ́ tãa ũ. 16 Ǹ futɛ ǹ zɛ. Ma bo ma summa de mà n sɛ́ ma zĩkɛri ũmɛ, ǹgↄ̃ de yã kũ n è kũ yã kũ mani mↄnnɛoo sèedade ũ. 17 Mani n sura ba Yudanↄ ↄĩ kũ buri pãndenↄ. Mani n zĩḿma 18 de ǹ ń wɛ́ kɛ̃ńnɛ, ò kpɛ li gusiranɛ ò arɛ dↄ gupuraa, ò bo Setan gbãnan ò gɛ̃ Luda pↄ́n, de ń durunnanↄ le à kɛ̃ḿma, ń baka gↄ̃ kú kũ Luda gbɛ̃nↄ ma náanikɛna yãi. 19 Kí Agaripa, àkũ mɛ́ à tò mádi gí ludambɛ gbɛ̃ kũ à bò à sùma yãiro. 20 Ma waazi kɛ̀ Damasuku gĩa kũ Yurusalɛmuo, akũ ma kɛ̀ Yudea bùsu gu sĩnda pínkia kũ buri pãndenↄ kĩnaao. Ma òńnɛ ò nɛ̀sɛ litɛ ò arɛ dↄ Ludaa, ò yã kũ ani tó ò dↄ̃ kũ ò nɛ̀sɛɛ lìtɛ kɛ. 21 Abire yãin Yudanↄ ma kũ Luda ↄnn, ò ye ò ma dɛ. 22 Luda kpányĩn má kunwo ari kũ a gbãrao, akũ má zɛna a sèedade ũ nɛ́ fíti gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄnɛ ń pínki. Madì yã pãnde oro, sé yã kũ annabinↄ kũ Musao ò à kɛ baasiro. 23 Ò pì Arumasihu ni wari le, àkũ mɛ́ ani futɛ bona gan káaku à gupura yã o Yudanↄnɛ kũ buri pãndenↄ. 24 Kũ Pↄlu tɛni a zĩda yã bↄkↄtɛ lɛ, Fɛsutu wiki dↄ̀a à pì: Ĩa kàmman yá Pↄlu? N dↄ̃na zↄ̃kↄ̃ mɛ́ àtɛni n mì litɛ. 25 Akũ Pↄlu pì: Ĩa dí kámaro, gbɛ̃ bɛ̀ɛrɛde Fɛsutu. Yãzɛden matɛn o, akũsↄ̃ yãpuramɛ. 26 Kí, lákũ ń yã birenↄ dↄ̃ nà mani fↄ̃ mà yã onnɛ súsu vĩna sari. Má dↄ̃ kũ a ke dí kɛ n mì kpɛro, zaakũ yã pì bi gukpado yãnlo. 27 Kí Agaripa, n yã kũ annabinↄ òo sì yá? Má dↄ̃ kũ n sì. 28 Akũ Agaripa pì Pↄlunɛ: Gↄrↄ fíti dí lɛ́n ntɛn da ĩni fↄ̃ ǹ ma litɛ mà gↄ̃ Yesude ũn yá? 29 Pↄlu pì: Bee tera ke gìkɛna má yei, tó Luda wè. Adi kɛ ndonlo, kũ gbɛ̃ kũ òtɛni ma yã ma gbãranↄ ń pínki, ò gↄ̃ lákũ má de nà mↄ̀kakↄ̃ana dínↄ baasi. 30 Akũ kína pì kũ bùsu gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄo kũ Benisio fùtɛ kũ gbɛ̃ kũ ò kakarana gwenↄ. 31 Kũ ò bↄ̀tɛ, òtɛn o'okↄ̃nɛ: Gbɛ̃ pì dí yã kũ à kà ò a dɛ ke ò a da kpɛ́siran kɛro. 32 Akũ Agaripa pì Fɛsutunɛ: Tó gbɛ̃ pì dí zɛ kũ gɛna Siza kĩnaao yãro, de óni fↄ̃ ò a gbarɛ.

Acts 27

1 Kũ ò zɛ̀o ò da Itali zɛ́n, akũ ò Pↄlu kũ purusuna kpara kenↄ nà soza bàde kũ òdi pinɛ Yuliunɛ a ↄĩ. À de soza gã̀ kũ òdi pi Siza sozanↄ don'arɛdenↄ do ũ. 2 O gɛ̃ gó'itɛ kũ à bò Adaramitiumu gũn, àtɛn bↄtɛ kũ Asia bùsu wɛ̃tɛnↄ, akũ o da zɛ́n. Masedonia bùsu gbɛ̃ Arisitaku Tɛsalonika kú kũoo. 3 Kũ gu dↄ̀ o ka Sidↄ̃. Yuliu Pↄlu kũna kũ nɛ̀sɛdoo, akũ à a gbà zɛ́ à gɛ́ a gbɛ̃nↄ gwa, de ò kpái. 4 Kũ o bo gwe, o ka í dagura. Kũ ĩa tɛn daólɛ yãi, akũ o do Sipiru bùsuui kpɛ kpa. 5 Táa'ona ísira dagura o do Silisia kũ Pamfilia bùsunↄi, akũ o ka Mira, Lisia bùsun. 6 Gwen soza bàde pì Alɛsandaria gó'itɛ kũ àtɛn gɛ́ Itali lèn, akũ à ó kán. 7 Gↄrↄ kenↄ gũn ó tá bùsa. O ↄsi kà ari o ka Sinidu lɛ́a. Kũ ĩa dí wewɛrɛ ò gɛ́ súsuro, o pãnɛ o bo Kɛrɛti bùsu kpɛ kpa Salamↄnɛ sarɛ. 8 Ɔsikanaa gũn ótɛn pã Kɛrɛtinɛ, akũ o ka gu kũ òdi pi Gódↄki Manan. A kãni kũ wɛ̃tɛ kũ òdi pi Laseao. 9 Lákũ o gìi kɛ̀ zɛ́n nà, ó gɛna arɛ gↄ̃̀ kari yã ũ, zaakũ Yudanↄ lɛ́yĩgↄrↄ gɛ̃̀ kↄ̀. A yã mɛ́ à tò Pↄlu lɛ́ dàḿma 10 à pì: Gbɛ̃nↄ, ma è tá dí ni su kũ ásaru zↄ̃kↄ̃ↄo kũ kisirao. Adi kɛ gó pì kũ a asonↄ adonlo, kũ ókↄ̃nↄmɛ se. 11 Ama soza bàde gódↄdↄri kũ gódeo yã sì de Pↄlu pↄ́la. 12 Gu pì mana ò gó dↄn ò bunsirɛ blenlo, akũ gbɛ̃nↄ zɛ̀ dasi kũ ò ɛra ò da zɛ́n ò tá. Ò ye ò ká Fenisi, wɛ̃tɛ kũ à kú Kɛrɛti ifãlɛtɛ kpa, tó ani sí kɛ ò bunsirɛ ble gwe. 13 Kũ ĩa busɛ fùtɛ gɛ̀nↄmidↄki kpa, òtɛn da ò fↄ̃ ò ń pↄyeina kɛmɛ. Akũ ò ń gó pòro ò dà zɛ́n òtɛn pã Kɛrɛtinɛ kãnikãni. 14 Adi gì kɛro zàga'ĩa gbãna kũ òdi pi ĩa pãsĩ bò Kɛrɛti kpi kpa. 15 À gó lìtɛ, ódi fↄ̃ ò arɛ dↄa doro, akũ o gↄ̃ tɛ́i. 16 Kũ à ó kpá luan fítinna kũ òdi pi Kodai, à kɛ̀wá sã̀na fíti. Ɔsikanaa gũn o ó gó fítinna surababↄↄ lè o kũ̀ gwe. 17 Kũ ò sɛ̀ ò gɛ̃̀o gó zↄ̃kↄ̃ↄ gũn, akũ ò kɛ̀kɛ ò bàa dↄ̀ gó zↄ̃kↄ̃ↄ pìia. Kũ òtɛn vĩna kɛ Libia bùsu í sàrara gɛ̃nanɛ yãi, akũ ò gó kúra gbàrɛ ín ò gↄ̃̀ tɛ́ ĩai. 18 Kũ gu dↄ̀, lákũ zàga'ĩa kpɛ́ àtɛni ó gó yĩpayĩpa gbãngbãn nà, akũ ò nà asonↄ zuzunaaa í gũn. 19 A gↄrↄ aakↄ̃de zĩ ò ń gó zĩkɛbↄnↄ bↄ̀tɛ ò kↄ̀tɛ ń zĩda. 20 À kà gↄrↄ ũgbangba ifãntɛ̃ kũ susunɛnↄ dí boro, ĩa pãsĩ pìi kũ legũo dí kpátɛro. Surabana tãmaa kũ ó vĩ yã làkawá pínki. 21 O gↄrↄ pla kɛ̀ ódi le o pↄ́ blèro, akũ Pↄlu fùtɛ à pìńnɛ: Gbɛ̃nↄ, tó a ma yã màmɛ yã, de ódi futɛ Kɛrɛti, kisira kũ ásaru dínↄ gbasa à ó léro. 22 Ari tera matɛn lɛ́ daáwa à laakari kpátɛ! Á gbɛ̃ke ni garo, sé gó pìi yaka. 23 Gĩa gwãani Luda kũ má de a pↄ́ ũ matɛn doi malaika bò à sùma 24 à pì: Ǹsun vĩna kɛro, Pↄlu. Séde ǹ Siza arɛ le. Luda gbɛ̃ kũ ò kú kũńwo gó gũnnↄ bònnɛ aafia ń pínki. 25 A yã mɛ́ à tò gbɛ̃nↄ, à laakari kpátɛ! Má Luda náani vĩ kũ ani kɛ lákũ à òmɛnɛ nà. 26 Séde ò ká luan ke í sàraran. 27 A gↄrↄ gɛ̃ro donsaride zĩ gwãani ĩa pãsĩ pì tɛni ó gátɛ Adariatiki íla ari tera. Akũ lizãndo gó gbɛ̃nↄ tɛn da o ka kãni kũ í baraomɛ. 28 Akũ ò bà ílↄgwabↄↄ gbàrɛ ín, ò è gã̀sãkuru basiikↄ̃. Kũ à kɛ̀ saa fíti ò gbàrɛ dↄ, ò lè a lòkotoo kà gã̀sãkuru baaakↄ̃. 29 Òtɛn kpana gbɛ̀la vĩna kɛ, akũ ò kúra mɛ̀n siikↄ̃ gbàrɛ gó pↄ̀rↄ kpɛ, akũ òtɛn adua kɛ de gu dↄḿma. 30 Gó gbɛ̃nↄ tɛn zɛ́ wɛtɛ ò bↄtɛ gó gũn ò bàa lɛ́, akũ òtɛn gó surababↄↄ pìi kipa ò da íla, òtɛn kɛ lákũ ò ye ò kúranↄ gbarɛ gó arɛ bà. 31 Akũ Pↄlu pì soza bàdenɛ kũ a bàsaridenↄ: Tó gbɛ̃ birenↄ dí gↄ̃ gó gũnlo, áni fↄ̃ à boro. 32 Akũ sozanↄ gó surababↄↄ bànↄ zↄ̃̀zↄ̃ ò tò à lɛ̀tɛ ín. 33 Kũ gu ye à dↄ, Pↄlu kútɛ kɛ̀ńnɛ ń pínki ò pↄ́ ble à pì: A gↄrↄ gɛ̃ro donsarin gbãra a gↄ̃ lokona pↄ́ble sari. 34 Matɛn kútɛ kɛárɛ à pↄ́ ble de à gbãna le à bo aafia. Bee á mìkã mɛ̀n do ni lɛ́tɛro. 35 Pↄlu yã bire onaa gbɛra à burodii sɛ̀ à Luda sáabu kpà gbɛ̃ sĩnda pínki wára, akũ à ɛ̀ àtɛn só. 36 Ń gbɛ̃ sĩnda pínki laakarii kpàtɛ, akũ ò pↄ́ blè sà. 37 Ókↄ̃nↄ kũ ó kú gó gũnnↄ ó pínki o ka gbɛ̃nↄn wàa do kpɛ́ baaakↄ̃ akuri awɛɛsuddo. 38 Kũ ò pↄ́ blè ò kã̀, ò pↄ́blewɛ bↄ̀tɛ ò kà ín, de gó le à kɛ futa yãi. 39 Kũ gu dↄ̀, ò sĩ̀sĩaa lè odi dↄ̃ro. Kũ ò luankore è kũ bùsu'atɛ̃ sàraao, akũ ò zɛ̀o ò gɛ́ kũ góo í sàraran gwe, tó oni fↄ̃. 40 Ò kúranↄ pòro ò dà í gũn, akũ ò báli gódↄdↄbↄnↄ bàa pòro gↄ̃̀nↄ. Ò gó arɛ biza pòro ĩanɛ, akũ ò mìi pɛ̀ gu sàraa pìia. 41 Akũ ò sì bùsu'atɛ̃n dↄ̃naa sari, akũ gó zɛ̀ gwe. Bùsu'atɛ̃ pì gó arɛ kũ̀ gíngin adi fↄ̃ à yĩgãro, akũ ísↄ̃kɛna kũ àtɛn káka kũ gbãnao tɛn gó pↄ̀rↄ kpɛ yaka. 42 Sozanↄ zɛ̀o ò purusunanↄ dɛdɛ, de ń gbɛ̃ke sún í kpá ò pitiḿmaro yãi. 43 Ama soza bàde ye à Pↄlu mì sí, akũ à gìńnɛ ò ń pↄyeina kɛ. À pì íkparinↄ dońnɛ arɛ ò kusi ía ò bikũ, 44 gbɛ̃ kparanↄ gↄ̃ tɛ́ ń kpɛ lí lɛ̀kɛtɛnↄ ke gó kasonↄ musu. Lɛn gbɛ̃ sĩnda pínki í bara lè aafia lɛ.

Acts 28

1 Kũ o í bara lè aafia, o mà luan pì tↄ́n Malata. 2 Bedenↄ ó sí kũ yenyĩo manamana. Ò gbãnakɛ kpàwái, ò tɛ́ sàa lèwɛrɛ, zaakũ legũ nà manaaa, akũ ĩa bↄ̀tɛ. 3 Pↄlu yàka kete kàkara à sù àtɛn ká tɛ́n, pitiko kú a gũn. Kũ tɛ́ puusu a pà, à bò à Pↄlu sò a ↄa. 4 Kũ bedenↄ mlɛ̃̀ɛ pìi è dↄ a ↄa, ò pìkↄ̃nɛ: Gbɛ̃ bire bi gbɛ̃dɛriimɛ yãpura. Bee kũ à bikũ̀ í bara aafia, yãpura dí wenɛ àgↄ̃ kunlo. 5 Ama Pↄlu mlɛ̃̀ɛ pìi gbã̀kɛ à dà tɛ́n, adi pↄ́ke kɛnɛro. 6 Gbɛ̃nↄ wɛ́ dↄi kũ a ↄ ni ká à lɛ́tɛ à ga gwe gↄ̃̀nↄmɛ. Kũ à gìi kɛ̀, ò è pↄ́ke dí a lero, akũ ò lɛ́ lìtɛ ò pì, gbɛ̃ pì bi tãna zↄ̃kↄ̃ kemɛ. 7 Gu pìi sarɛn luan gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kũ òdi pinɛ Publiu bɛ kunwa. À ó dítɛ gↄrↄ aakↄ̃ à nibↄkɛnaa kɛ̀wɛrɛ kũ yenyĩo. 8 Publiu de wútɛna kũ mɛ̀wãnao àtɛn bãdubãdu kɛ. Akũ Pↄlu gɛ̃̀ a kĩnaa à adua kɛ̀nɛ, à ↄ nàa à a wèrekↄ̃a. 9 Kũ à kɛ̀ lɛ, luan pì gyãre kparanↄ sù a kĩnaa, akũ ò wèrekↄ̃a se. 10 Ò ó kpe tà manamana. Kũ ótɛn tá, ò zànaa kɛ̀wɛrɛ dↄ. 11 Ó kunna luan pìi gũn mↄ aakↄ̃ gbɛra o gɛ̃ gó'itɛ kũ à bunsirɛ blè gwen o da zɛ́n. Gó pìi bò Alɛsandaria ò sìka tãnanↄ sèedaa kɛ̀a. 12 Kũ o ka Sirakusi, o gↄrↄ aakↄ̃ kɛ̀ gwe. 13 Bona gwe o do í lɛ́i ari o gɛ káo Rɛgiumu. Kũ gu dↄ̀ ĩa bò gɛ̀nↄmidↄki kpa, a gↄrↄ pladen o ka Putɛↄli. 14 Wɛ̃tɛ pìi gũnn o Yesudenↄ lèn. Ò pì ò sùru kɛ ò azuma do kɛ kũńwo. O kɛ̀ lɛ, akũ o da Romu zɛ́n. 15 Romu Yesudenↄ ó baaruu mà, akũ ò sù daólɛ. Gbɛ̃kenↄ ó lé Apiu Ɛtɛn, gbɛ̃kenↄ sↄ̃ gu kũ òdi pi Kipakimɛn'aakↄ̃n. Kũ Pↄlu ń é, à Luda sáabu kpà a laakarii kpàtɛ. 16 Kũ o ka Romu, ò Pↄlu gbà zɛ́ àgↄ̃ kun adona kũ soza kũ anigↄ̃ a dãkpão. 17 Gↄrↄ aakↄ̃ gbɛra Pↄlu Yuda gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ sìsi. Kũ ò kàkara, à pìńnɛ: Ma gbɛ̃nↄ, mádi zã Yudanↄnɛ yãkearo. Mádi bo ó dizinↄ futɛokarayãke kpɛro, akũ ò ma kũ Yurusalɛmu ò ma kpa Romudenↄa. 18 Ò ma lala yãi odi yãke le ma musu kũ à kà ò ma dɛro, akũ ò ye ò ma gbarɛ. 19 Akũ Yudanↄ bò ma kpɛ. Tilasi ma zɛ kũ gɛna Siza kĩnaao, adi kɛ má yã vĩ kũ ma bùsu gbɛ̃nↄnlo. 20 A yã mɛ́ à tò ma á gbɛ́ka, de ò kↄ̃ e mà yã o kãáo, zaakũ gbɛ̃ kũ Isarailanↄ wɛ́ dↄi yãin ò mↄ̀ dí kàmai. 21 Akũ ò pìnɛ: Ódi takada ke le à bò Yudea bùsun n yã musuro. Ó gbɛ̃ke sↄ̃ adi bo gwe à sùwɛrɛ kũ n baaru vãnioro. 22 O è à mana ò yã kũ ń vĩ ma n lɛ́n, zaakũ o mà òdi donyĩzɛ pì vãni bo gu sĩnda pínkiamɛ. 23 Ò gↄrↄ dìtɛkↄ̃nɛ kũ Pↄluo, akũ ò sù a kĩnaa ↄn kũ à kìpan dasidasi. À ye ò a yãzɛ dↄ̃ Yesu yã musu, akũ à nà Musa dokaa kũ annabinↄ yãnↄ, à kpata kũ à bò Luda kĩnaa yã òńnɛ à bↄ̀kↄtɛńnɛ zaa kↄnkↄ ari ↄkↄsi. 24 Gbɛ̃kenↄ yã kũ àtɛn onↄ zɛ́ lè, ama gbɛ̃kenↄ gìi. 25 Kũ òtɛn kɛ̃kↄ̃a kũ lɛ́kpakↄ̃ao, Pↄlu yã mɛ̀n do kàrańnɛ à pì: Yã kũ Luda Nini dà annabi Isayanɛ à ò á dizinↄnɛ bi yãpuramɛ, kũ à pì: 26 Ǹ gɛ́ ǹ o gbɛ̃ kũ̀nↄnɛ, onigↄ̃ sã kpá yãkemanaa sari, onigↄ̃ gu gwa yãke'enaa sari. 27 Ò nɛ̀sɛ vĩro de òsun ↄ̃ndↄ̃ kũro yãi, ń sã gbãna de òsun yã maro yãi, ń wɛ́ kukurɛna de òsun gu ero yãi, zaakũ ò ye ò arɛ dↄma mà ń gba aafiaro. 28 - 29 A yã mɛ́ à tò, àgↄ̃ dↄ̃ kũ Luda gbɛ̃nↄ zĩ̀ kũ surabana yão buri pãndenↄa. Mↄ́kↄ̃nↄmɛ oni sí. 30 Pↄlu kɛ̀ kpɛ́ kũ àtɛn fĩna bo gũn wɛ̃̀ pla mámmam. Àdigↄ̃ gbɛ̃ kũ òdi su fàai bo kãaonↄ kũ ↄplapla ń pínki. 31 À kpata kũ à bò Luda kĩnaa yã waazi kɛ̀ńnɛ à Dikiri Yesu Kirisi yã dàńnɛ kũ laakariio kpatɛna, gbɛ̃ke dí kpánɛro.

Romans 1

1 Makũ Pↄlu, Kirisi Yesu zↄ̀bleri, Luda ma sisi à ma dítɛ a zĩ̀ri ũ, baaru nna 2 kũ à gĩnakɛ à a lɛ́ sɛ̀ a annabinↄnɛ ò kɛ̃̀ a yãn kpàri ũ. 3 - 4 A Nɛ́ Yesu Kirisi ó Dikiri yãmɛ baaru nna pì ũ. A bisãsirikɛ gũn à bò Dauda buri gũmmɛ. A ludaninikɛ gũn a bona gan mɛ́ à mↄ̀wɛrɛ kũ gbãnao kũ Luda Nɛ́mɛ a ũ. 5 Kirisi ma gba zɛ́ màgↄ̃ de a zĩ̀ri ũ buri sĩnda pínkinɛ, de ò le ò a náani kɛ ò gↄ̃ a yãmarinↄ ũ, de à tↄ́ bo. 6 Á kú gbɛ̃ kũ Yesu Kirisi ń sísi à ń sɛ́nↄ tɛ́ se. 7 Ma takada díkĩna kɛ̃̀árɛ, ákↄ̃nↄ Romude kũ Luda yeái à á sísi a gↄ̃ a gbɛ̃nↄ ũ pínki. Luda ó De kũ Dikiri Yesu Kirisio gbɛ̃kɛ kɛárɛ, à á gba aafia. 8 Káaku gĩa ma Luda sáabu kɛ̀ Yesu Kirisi gãi á pínki yã musu, kũ á ludanaanikɛnaa dà anduniala pínki yãi. 9 Tó matɛn adua kɛ gↄrↄ sĩnda pínki, á yã dì sãmaguro. Ludamɛ ma sèedade ũ. Àpiin matɛn doi kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo matɛni a Nɛ́ yã baaru kpá. 10 Madìgↄ̃ wɛ́ kɛa à zɛ́ kɛkɛmɛnɛ lákũ à yei nà de mà le mà su á gwa sà. 11 Wɛ́sinaálɛ ni tɛni ma dɛ manamana, de mà le mà Luda Nini gba ke daágu á zĩnipɛtɛna yãi, 12 de á ludanaanikɛna kũ ma pↄ́o le à ó baadi gba swɛ̃̀ɛ. 13 Ma gbɛ̃nↄ, má ye àgↄ̃ dↄ̃ kũ madìgↄ̃ gↄrↄ ditɛ gɛ̃̀n baaakↄ̃ mà su á gwa, de mà a zĩ gbɛ̀ e á tɛ́ lákũ ma è buri pãndenↄ tɛ́ nà, akũ ari tera mádi zɛ́ ero. 14 Girikiyãmarinↄ kũ Girikiyãmarisarinↄ ń pínki, dↄ̃̀rinↄ kũ dↄ̃̀risaridenↄ ń pínki, ń yã gↄ̃̀ ma yã ũ. 15 Abire yãi ma mɛ̀ɛ wã̀ mà baaru nna pì kpá ákↄ̃nↄ Romudenↄnɛ se. 16 Madì wé'i kũ kũ baaru nna pì yãoro, àkũmɛ gbãna kũ Luda dì gbɛ̃ kũ òtɛni a náani kɛnↄ sura bao ũ, atɛ̃nsa Yudanↄ, ń gbɛra buri pãndenↄ. 17 Baaru nna pìi dì owɛrɛ lákũ Luda dì tó yã bo kũńwo nna nà. À de ludanaanikɛna yã ũ adomɛ, lákũ ò kɛ̃̀ Luda yãn nà ò pì: Gbɛ̃ kũ Luda tò yã bò kãao nna a náani kũ àtɛn kɛ yãi nigↄ̃ kun. 18 Zaa musu Luda dì a pↄfɛ̃na kipa bisãsiri kũ ń vãnikɛna dì zɛ́ zↄ̃ yãpuranɛnↄa ń pãkpaina kũ ń vãnikɛnaao yãi. 19 Yã kũ oni fↄ̃ ò dↄ̃ Luda yã musu utɛnańnɛro, Luda mɛ́ à yã pìi bòńnɛ gupuraa. 20 Zaa gↄrↄ kũ à andunia kàtɛ, a gbãna kũ àdi lákaro kũ a ludakɛna kũ òdi e kũ wɛ́oro bò gupuraa a zĩnↄ gũn swáswa. A yã mɛ́ à tò bisãsirinↄ kutɛkɛna vĩro. 21 Ò Luda dↄ̃, ama òdi bɛ̀ɛrɛ línɛ a zɛ́a ò a sáabu kpáro. Ń laasunnↄ kɛ̀ pã, akũ ò gↄ̃̀ gusiran ń mìsari yãi. 22 Ò ń zĩda dìtɛ ↄ̃ndↄ̃rinↄ ũ, akũ ò gↄ̃̀ yↄ̃nkↄnↄ ũ. 23 Òdi kútɛ bisãsiri kũ òdi ganↄ kũ bãnↄ kũ nↄ̀bↄnↄ kũ pↄ́ kũ òdi táa o kũ kùaonↄ takanɛ Luda kũ àdi garo gɛ̃nɛ ũ. 24 A yã má à tò Luda ń kpá gbãsĩkɛnaai, de ò wé'isariyã kɛ kũ kↄ̃o, lákũ òdi a ni dɛ ń nɛ̀sɛɛ gũn nà. 25 Ò Luda yãpurade lilin kɛ̀ kũ ɛ́kɛo. Òdi donyĩ kɛ Luda pↄ́kɛnanↄnɛ ò dońyĩ Luda kũ à pↄ́ sĩnda pínki kɛ̀ gɛ̃nɛ ũ. Arubarikaden a ũ gↄrↄ sĩnda pínki! Aami. 26 Abire yãi Luda ń kpá wé'isariyã nidɛnaaa. Bee ń nↄgbɛ̃nↄ yã kũ òdi kɛ lilin kɛ̀ kũ yã kũ òdi kɛroo. 27 Lɛmɛ se gↄ̃gbɛ̃nↄ, ò yã kũ òdi kɛ kũ nↄgbɛ̃nↄo tò, òdi lukakↄ̃i. Gↄ̃gbɛ̃ kũ gↄ̃gbɛ̃o dì wé'isariyã kɛ kũ kↄ̃o, òdi a gbɛ̀ le ń zĩdaa ń sãtɛna lɛ́n. 28 Lákũ odi we ò zɛ̀ kũ Luda dↄ̃naaoro nà, akũ à ń laasun kɛ̀ lɛ́kpɛrɛ, de ò yã kũ à de ò kɛronↄ kɛ. 29 Yã vãni sĩnda pínki pɛ̀kɛrɛḿma: Nɛ̀sɛ pãsĩ, wãkũ, ĩnikɛna kↄ̃o, nɛ̀sɛgↄ̃ba vĩna kↄ̃o, gbɛ̃dɛnaa, fìtii, gbɛ̃blena kũ manafikikɛnaao. Kↄrↄmↄtↄdenↄmɛ ń ũ, 30 gbɛ̃yakarinↄ, Luda ibɛrɛnↄ, gbɛ̃ takikɛrinↄ, yↄ̃̀gↄ̃denↄ, ĩadãrinↄ, vãni laasunlɛrinↄ, de kũ dao yãdarisarinↄ, 31 mìsaridenↄ, náanisaridenↄ, gbɛ̃yãkɛrisaridenↄ, wɛ̃ndasaridenↄ. 32 Ò dↄ̃ kũ Luda dìtɛ kũ yã bire taka kɛ̀rinↄ kà ò ń dɛdɛ, ama òdi zɛ kũ a kɛnanↄ adoro, òdi tɛ́ ká a kɛ̀rinↄgumɛ dↄ.

Romans 2

1 Abire yãi mↄkↄ̃n kũ ndì gbɛ̃ pãnde taari e, ń kutɛkɛna vĩro. Tó n gbɛ̃ pãnde taari è, n n zĩda dà yãmmɛ, zaakũ mↄkↄ̃n gbɛ̃taari'eri ndì kɛ lɛ se dↄ. 2 Ó dↄ̃ kũ Luda yãkpatɛkɛna kũ yã bire taka kɛ̀rinↄ kun a zɛ́amɛ. 3 Mↄkↄ̃n kũ ndì yã bire taka kɛ̀rinↄ taari e, akũ ndì kɛ se, ntɛn da ĩni bo Luda yãkpatɛkɛnan yá? 4 Ke ntɛn dↄkɛ kũ Luda nnakɛnnɛna zↄ̃kↄ̃ↄo kũ a mɛnao kũ a sùruuomɛ? Ń dↄ̃ kũ Luda tɛni a nna kɛnnɛ de ǹ n nɛ̀sɛ litɛ yãinloo? 5 N sãgbãna kɛ̀, ńdi nɛ̀sɛ litɛro, ntɛn pↄfɛ̃ kakaranyĩ ari Luda pↄfɛ̃kipammana gↄrↄ zĩ, tó Luda yãkpatɛkɛnaa kũ gbɛ̃nↄ a zɛ́a bò gupuraa. 6 Ani fĩna bo baadinɛ a yãkɛnaaa. 7 Gbɛ̃ kũ òtɛn gakuri kũ bɛ̀ɛrɛɛo kũ mɛ̀vãnasario wɛtɛ, akũsↄ̃ òtɛn yã mana kɛ kũ mɛnaonↄ ni wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro le. 8 Gbɛ̃ kũ ń zĩda pↄyeina tɛn dońnɛ arɛ ò gì yãpurai ò tɛ́ yã vãninↄ sↄ̃, Luda ni pↄfɛ̃ kũ pɛ̃tɛ̃o kipaḿma. 9 Wɛ́tãmma kũ wãwão ni yãvãnikɛri sĩnda pínki le, atɛ̃nsa Yudanↄ, ń gbɛra buri pãndenↄ. 10 Luda ni yãmanakɛri sĩnda pínki gba gakuri kũ bɛ̀ɛrɛɛo kũ aafiaao, atɛ̃nsa Yudanↄ, ń gbɛra buri pãndenↄ. 11 Zaakũ Luda dì gbɛ̃ke wɛ́ gwaro. 12 Gbɛ̃ kũ à durunna kɛ̀ Musa doka dↄ̃naa sari ni kakatɛ lɛ doka pìi sari. Gbɛ̃ kũ à durunna kɛ̀ nana doka pì ↄĩ sↄ̃, Luda ni yãkpatɛ kɛ kãao doka pìi musumɛ. 13 Adi kɛ gbɛ̃ kũ àtɛn doka ma kũ são mɛ́ à mana Ludanɛro. Gbɛ̃ kũ àtɛn zĩ kɛa mɛ́ ani bo mana. 14 Tó buri kũ ò Musa doka dↄ̃ronↄ yã kũ à kↄ̃ sìoo kɛ̀ kũ ń zĩdao, ò doka vĩ ń zĩdaaamɛ. 15 Òtɛn mↄwɛrɛ kũ yã kũ à kú doka pìi gũn kú ń nɛ̀sɛmmɛ. Ń laasun tɛni a yãpura o dↄ, zaakũ ń laasun mɛ̀n doro, a kenↄ dì ń da yãn, a kenↄ dì ń bon. 16 Lɛmɛ yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ Luda ni yãkpatɛ kɛ kũ bisãsirinↄ yã kũ à utɛna ń nɛ̀sɛn musu Kirisi Yesu gãi, lákũ baaru nna kũ matɛn kpá ò nà. 17 Mↄkↄ̃n Yuda inaa, n zɛ kũ n Yudakɛo, ń Musa doka náani vĩ, ntɛni ĩa dã kũ Ludao. 18 Ń Luda pↄyenyĩna dↄ̃ kũ yã kɛ̃ à zɛ́ vĩo, kũ ò doka pìi dàdannɛ yãi. 19 Ntɛni da ń de vĩ̀nanↄ wɛ́de ũ, gbɛ̃ kũ ò kú gusira gũnnↄ fitila ũ, 20 wɛ́siradenↄ yãdannɛri ũ, gbɛ̃ dufunↄ kyódari ũ. Ntɛni da Luda dokamɛ dↄ̃na kũ yãpurao mì ũ. 21 Mↄkↄ̃n kũ ndì yã da gbɛ̃ pãndenↄnɛ, bↄ́yãi ndì da n zĩdanɛroo? N pì òsun kpãni oro, mↄkↄ̃n ndì o se yá? 22 Ndì pi òsun zina kɛro, akũ ndì kɛ se yá? Ndì tãnanↄ gya bo, akũ ndì ń kpɛ́ pↄ́nↄ kpãni o se yá? 23 Ndì ĩa dã Luda doka musu, akũ n doka pì danasari dì Luda tↄ́ yaka. 24 Zaakũ á yãin buri pãndenↄ dìgↄ̃ Luda tↄ́ vãni sí lákũ ò kɛ̃̀ Luda yãn nà. 25 Tó ń Luda doka kũna, akũ tↄ̃̀zↄ̃ àre vĩnnɛ. Tó ńdi a yã da sↄ̃ro, ń lɛɛlɛ kũ gyↄfↄrↄdenↄmɛ. 26 Tó gyↄfↄrↄde Luda dokanↄ kũna, Luda ni gyↄfↄrↄde pì gwa lɛɛlɛ kũ gbɛ̃ kũ à tↄ̃̀ↄ zↄ̃̀ↄoroo? 27 Bee tó ń doka takada pì kũna, akũsↄ̃ ń tↄ̃̀zↄ̃na, tó ńdi doka pì daro, gyↄfↄrↄde kũ à yã pì kũna ni tó yã danla. 28 Kunna Yuda ũ yãpura bi mɛ̀barayãnlo, lɛmɛ tↄ̃̀zↄ̃na yãpura bi mɛ̀barayãn sero. 29 Kunna Yuda ũ yãpura bi nɛ̀sɛgũnyãmɛ, lɛmɛ dↄ tↄ̃̀zↄ̃na yãpura bi nɛ̀sɛgũnyãmɛ se. Luda Nini zĩmɛ, adi kɛ doka takada yãnlo. Luda mɛ́ àdi gbɛ̃ bire taka sáabu kpá, adi kɛ bisãsirinlo.

Romans 3

1 Karana kpaten dena Yuda ũ vĩi? Àre kpaten tↄ̃̀zↄ̃na vĩi? 2 À karana vĩ zↄ̃kↄ̃ yã sĩnda pínki gũn. Káaku gĩa Luda a yã nàńnɛ ń ↄĩmɛ. 3 Kũ ń gbɛ̃kenↄ náani vĩro, bↄ́n abirekũ vĩi? Ń kunna náani sari ni Luda náani gboro yá? 4 Oi! Lɛnlo! À tó Luda gↄ̃ yãpura vĩ, bee kũ gbɛ̃ sĩnda pínki bi ɛ́kɛdemɛ, lákũ ò kɛ̃̀ Luda yãn nà ò pì: Tó n yã ò, n yã nigↄ̃ zɛ́ vĩ, tó n yãkpatɛ kɛ̀ kũńwo, n yã ni ble. 5 Tó ó vãnikɛ dì Luda manakɛ bo gupuraa, bↄ́ yãn óni oo? Óni pi Luda vãni kũ àdi pↄfɛ̃ kipawá yãin yá? Matɛn o lán bisãsiri onaa bàmɛ. 6 Oi! Lɛnlo! Tó Luda yãzɛ vĩro, à kɛ̀ dera ani fↄ̃ à yãkpatɛ kɛ kũ anduniaoo? 7 Gbɛ̃ke ni pi, tó a ɛ́kɛkɛ tɛn Luda náani kara, akũsↄ̃ àtɛni a tↄ́ bo, bↄ́yãi ani yã daala lán durunnakɛrii bàa? 8 Tó n ò lɛ ntɛni pi ò yã vãni kɛ, yã mana ni bon. Gbɛ̃kenↄ ma tↄ́ vãni sì ò pì lɛn madì o lɛ. Luda yãdanlana kↄ̃ sì kũńwo. 9 Tↄ̀! Ókↄ̃nↄ Yudanↄ ó sã̀nan yá? Lɛnlo fá! Zaakũ ma Yudanↄ kũ buri pãndenↄ bòbo ń dàn ń pínki kↄ̀, ń pínki bi durunna zↄ̀nↄmɛ. 10 Ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Gbɛ̃ke manaro, bee mɛ̀n do. 11 Laakaride ke kunlo, Luda ki wɛtɛri ke kunlo. 12 Ò sã̀sã ń pínki ò gↄ̃̀ dↄ̀rↄↄ sari, yãmanakɛri ke kunlo, bee mɛ̀n do. 13 Ń kòto de lán mira wɛ̃naa bàmɛ. Òdi lɛ́nna kɛńnɛ, ń lɛ́gbɛ bi pitiko sɛwɛmɛ, 14 yã ĩni kũ gbɛ̃kanaao ń lɛ́ pà. 15 Ò wãna kũ gbɛ̃dɛnaao, 16 òdi suńyĩ kũ kisirao kũ wɛ́tãmmao, 17 ò aafia zɛ́ dↄ̃ro, 18 ń wɛ́ dìgↄ̃ Luda wé'i vĩro. 19 Ó dↄ̃ kũ Luda doka pínki de gbɛ̃ kũ ò na doka pì ↄĩnↄ pↄ́ ũmɛ, de gbɛ̃ sĩnda pínki lɛ́ gↄ̃ nakↄ̃ana, andunia gbɛ̃ sĩnda pínki gↄ̃ taaride ũ Luda kĩnaa. 20 Zaakũ gbɛ̃ke ni bo mana Luda kĩnaa doka pì kũna yãiro. Luda doka mɛ́ àdi tó ò durunna dↄ̃. 21 Deran Luda dì tó yã bo kũńwo nna nà bò gupuraa sà, lákũ a yã kɛ̃na Musa doka kũ annabinↄ takadanↄ gũn nà. Adi kɛ a doka kũna yãnlo. 22 Luda dì tó yã bo kũńwo nna Yesu Kirisi náanikɛna yãimɛ. Gbɛ̃ kũ àtɛni a náani kɛ sĩnda pínki pↄ́mɛ. Gbɛ̃ke bona adoro, 23 zaakũ baadi durunna kɛ̀, ò kĩ̀a Luda gakurii. 24 Luda dì tó yã bo kũńwo nna gba ũ a gbɛ̃kɛ yãi kũ Kirisi Yesu kũ à ń bó gbãnao. 25 Àkũmɛ Luda kpà durunna kútɛkɛbↄ ũ gbɛ̃ kũ òtɛni a aru náani kɛnↄnɛ, de à mↄ́ baadi pínkinɛ kũ adì yã kɛ a zɛ́aamɛ. À mɛna yã, adi durunna zĩnↄ yã daro, 26 akũ à mↄ̀ńnɛ tera kũ adì yã kɛ a zɛ́a. Deran Luda dì yã kɛ a zɛ́a nàn gwe, akũsↄ̃ àdi tó yã bo kũ Yesu náanikɛrinↄo nna. 27 Bisãsirinↄ ni fↄ̃ ò ĩa dã dↄ yá? Abirekũ ni sí kɛro. Bↄ́yãii? Zaakũ à de zĩkɛna dokaa yã ũro, Yesu naanikɛna yãmɛ. 28 Zaakũ ma è yã dì bo kũ gbɛ̃o nna Yesu náanikɛna yãimɛ, zĩkɛna dokaa baasi. 29 Luda bi Yudanↄ Ludamɛ ńtɛ̃nɛ yá? Buri pãndenↄ Ludan seroo? Ee, buri pãndenↄ Ludamɛ dↄ. 30 Zaakũ Luda mɛ̀n domɛ. Ani tó yã bo kũ gbɛ̃ kũ à tↄ̃̀ↄ zↄ̃̀ↄo nna a náani kũ àtɛn kɛ yãimɛ, akũsↄ̃ ani tó yã bo kũ gyↄfↄrↄdeo nna a náani dokↄ̃nↄ pìi musu. 31 Ótɛn doka da pↄ́ke ũro ludanaanikɛna yãin yá? Lɛnlo, ótɛn gbãna kpáaamɛ.

Romans 4

1 Ókↄ̃nↄ Yudanↄ, óni o deramɛ ó dizi káaku Ibrahĩ yã musuu? 2 Tó Luda tò yã bò kãao nna yã kũ à kɛ̀ yãi, de à à ĩadãyã lè, ama adi fↄ̃ à dã̀ Luda arɛro. 3 Deran ò ò nà Luda yãnn? Ò pì Ibrahĩ Luda náani kɛ̀, akũ Luda tò yã bò kãao nna a náani kũ à kɛ̀ yãi. 4 Fĩnabona zĩkɛriinɛ bi gbɛ̃kɛkɛnnɛnaanlo, a ísimmamɛ. 5 Bee tó gbɛ̃ tɛn yãke kɛro, tó àtɛn Luda kũ àdi tó yã bo kũ taaridenↄ nna náani kɛ, Luda ni tó yã bo kãao nna a náani kũ àtɛn kɛ yãi. 6 Dauda gbɛ̃ kũ Luda tò yã bò kãao nna yãkekɛnaa sari arubarikalena yã ò à pì: 7 Arubarikadenↄn gbɛ̃ kũ Luda pↄ́ kù ń taarinↄla à ń durunnanↄ kɛ̃̀ḿmanↄ ũ. 8 Arubarikaden gbɛ̃ kũ Dikiri ni a durunna yã daro ũ. 9 Arubarika bire bi gbɛ̃ kũ à tↄ̃̀ↄ zↄ̃̀ pↄ́mɛ ado yá, ke gyↄfↄrↄde pↄ́mɛ dↄ? Ò pì Luda tò yã bò kũ Ibrahĩo nna, kũ à a náani kɛ̀ yãi. 10 Deran Ibrahĩ de gↄrↄ kũ Luda tò yã bò kãao nnaa? À tↄ̃̀zↄ̃na yá ke gyↄfↄrↄdemɛ? Adi tↄ̃̀ zↄ̃ro, gyↄfↄrↄdemɛ. 11 Akũ à tↄ̃̀ↄ zↄ̃̀ sèeda ũ, kũ Luda tò yã bò kãao nna a gyↄfↄrↄdekɛgↄrↄ yãi. Lɛn à de gyↄfↄrↄde kũ Luda tò yã bò kũńwo nnanↄ dizi ũ lɛ ń pínki ń ludanaanikɛna yãi. 12 À de gbɛ̃ kũ ò tↄ̃̀ↄ zↄ̃̀nↄ dizi ũmɛ dↄ. Adi kɛ ń tↄ̃̀zↄ̃na yãinlo, kũ ò tɛ́ ó dizi Ibrahĩ gɛ̀sɛgbɛɛi yãimɛ kũ à Luda náani kɛ̀ a gyↄfↄrↄdekɛgↄrↄa. 13 Luda lɛ́ sɛ̀ Ibrahĩnɛ kũ a burinↄ à pì, andunia ni gↄ̃ ń pↄ́ ũ. Adi kɛ a doka kũna yãinlo, kũ Luda tò yã bò kãao nna a náani kũ à kɛ̀ yãimɛ. 14 Tó gbɛ̃ kũ ò doka kũnanↄ mɛ́ oni kí ble, akũ ludanaanikɛnaa àre vĩro, akũsↄ̃ Luda lɛ́sɛnaa kɛ̀ pãpã, 15 zaakũ doka dì su kũ Luda pↄfɛ̃omɛ. Gu kũ doka kunlo, taari dìgↄ̃ kú gwero. 16 A yãi pↄ́ kũ Luda a lɛ́ sɛ̀ lena bi a náanikɛna yãmɛ, de àgↄ̃ de a gbɛ̃kɛ yã ũ. Lɛ́sɛnaa pì sↄ̃ bi Ibrahĩ buri pìnↄ pↄ́mɛ ń pínki, adi kɛ gbɛ̃ kũ ò Musa doka kũna ńtɛ̃nɛnↄnlo, kũ gbɛ̃ kũ òtɛn Luda náani kɛ lán Ibrahĩ bànↄmɛ dↄ. Ibrahĩ bi ó pínki dizimɛ. 17 À de ó dizi ũ Luda kĩnaa, lákũ ò kɛ̃̀ Luda yãn nà. Luda pì a a dìtɛ buri dasinↄ dizi ũ. Ibrahĩ Luda kũ àdi wɛ̃̀ndi kpá gɛ̀nↄa à tó pↄ́ kũ ò kun yãronↄ gↄ̃ kun náani kɛ̀. 18 À Luda náani kɛ̀ à wɛ́ dↄ̀ pↄ́ kũ gbɛ̃ke wɛ́ dↄiroi, akũ à gↄ̃̀ buri dasinↄ dizi ũ lákũ Luda ònɛ nà à pì, lɛmɛ a burinↄ nigↄ̃ de lɛ. 19 Ibrahĩ kà lán wɛ̃̀ basↄↄro taka bà. Bee tó à laasun lɛ̀ a gↄ̃gbɛ̃kɛbↄsaria kũ Sara nɛ́'isↄ tatanaao, a ludanaanikɛna dí busaro. 20 Adi sika kɛ lɛ́ kũ Luda sɛ̀nɛɛaro, adi gí Luda náani kɛiro, akũ à gbãna lè a ludanaanikɛnaaa à Luda tↄ́ bò, 21 zaakũ à dↄ̃ kũ à yã futɛna vĩro, Luda ni fↄ̃ à lɛ́ kũ à sɛ̀ɛ pì kɛ. 22 Abire yãin Luda tò yã bò kãao nna. 23 Òdi yã bona kãao nna pì kɛ̃ a yãi adoro, 24 ò kɛ̃̀ ókↄ̃nↄ kũ Luda ni tó yã bo kũoo nnanↄ yãimɛ dↄ, ókↄ̃nↄ kũ ótɛn Luda kũ à ó Dikiri Yesu fùtɛ bona gan náani kɛnↄ. 25 Luda a kpàḿma de à le à ó taarinↄ kɛ̃wɛrɛ yãimɛ, akũ à a fùtɛ kũ wɛ̃̀ndiio, de yã le à bo kũoo nna yãi.

Romans 5

1 Lákũ Luda tò yã bò kũoo nna nà a náani kũ ótɛn kɛ yãi, ó nna kãao sà ó Dikiri Yesu Kirisi gãi. 2 A náanikɛnaa gũn o zɛ́ lè a gãi o gɛ̃ Luda gbɛ̃kɛ kũ ó kúoo pìi gũn, akũ ótɛn pↄnna kɛ kũ Luda gakuri kũ ó wɛ́ dↄiio. 3 Adi kɛ abiren adoro, ótɛn pↄnna kɛ kũ ó warikɛnaao dↄ, zaakũ ó dↄ̃ kũ wari dì su kũ mɛnao, 4 mɛna dì su kũ dà manao, dà mana dì su kũ tãmaaao, 5 tãmaa sↄ̃ àdi ó nɛ́ro, zaakũ Luda a yenyĩ dà ó nɛ̀sɛn a Nini kũ à ó gbá gãi. 6 Ó gbãnasarikɛ gũn Kirisi gà ókↄ̃nↄ yãvãnikɛrinↄ gɛ̃nɛ ũ gↄrↄ kũ Luda dìtɛa. 7 Gana gbɛ̃ mana gɛ̃nɛ ũ aragaro. Ke gbɛ̃ke ni we à ga gbɛ̃ mana gɛ̃nɛ ũ gwɛɛ, 8 akũ Luda mↄ̀wɛrɛ deran á yewái nà, zaakũ ó durunnadekɛ gũnn Kirisi gà ó gɛ̃nɛ ũ. 9 Lákũ yã bò kũoo nna nà sà a aru yãi, a ó sina Luda pↄfɛ̃a a gãi sika vĩ dↄ yá? 10 Yã ó ĩni kũ Ludaomɛ, akũ o kɛ kãao nna a Nɛ́ gana yãi. Lákũ o kɛ kãao nna nà sà, ó surabana a kunna wɛ̃̀ndiio yãi sika vĩ dↄ yá? 11 Adi kɛ adikĩnamɛ adoro, ótɛn pↄnna kɛ kũ Ludao dↄ ó Dikiri Yesu Kirisi kũ à tò o kɛ kãao nna gãi. 12 Gbɛ̃ mɛ̀n do yãin durunna gɛ̃̀ andunia gũn, akũ durunna ga ì. Lɛmɛ dↄ ga kú gbɛ̃ sĩnda pínkia, kũ gbɛ̃ sĩnda pínki durunna kɛ̀ yãi. 13 Durunna kú andunia gũn de Musa doka gↄ̃ gɛ́ su. Gↄrↄ kũ doka kunlo, Luda dí durunna yã daro, 14 ama sɛna zaa Adamua ari à gɛ̀ɛ pɛ́ Musaa ga kí blè gbɛ̃ sĩnda pínkia, bee gbɛ̃ kũ odi durunna kɛ lán Adamu sãtɛna bàronↄ. Adamu bi gbɛ̃ kũ ani su takamɛ. 15 Ama Luda gba ni sí lɛkↄ̃a kũ Adamu taarioro, zaakũ lákũ gbɛ̃nↄ gà dasi nà Adamu ado sãtɛna yãi, Luda gbɛ̃kɛ kũ a gbao kũ à kà gbɛ̃nↄa dasi Yesu Kirisi ado gbɛ̃kɛ yãi de abirekũla. 16 Luda gba ni sí lɛkↄ̃a kũ gbɛ̃ mɛ̀n do durunna pìioro. Taari mɛ̀n do pì mɛ́ à sù kũ yãkpatɛkɛnaao, akũ yã vùtɛ bisãsirinↄa. Taarinↄ sù kũ Luda gbao, akũ yã bò kũ gbɛ̃nↄ nna. 17 Lákũ Adamu ado taari mɛ́ à tò ga sù à kí blè nà, Yesu Kirisi ado yã kũ à sùo zↄ̃kↄ̃ de abirekũla. Abire yãi gbɛ̃ kũ Luda gbɛ̃kɛ kɛ̀ńnɛ, kũ à tò yã bò kũńwo nna gba ũnↄ ni kí ble wɛ̃̀ndii gũn. 18 Abire yãi lákũ taari mɛ̀n do pìi tò yã vùtɛ buri sĩnda pínkia nà, lɛmɛ dↄ yãmanakɛna mɛ̀n do pìi dì tó buri sĩnda pínki bo mana lɛ ò wɛ̃̀ndi le. 19 Lákũ gbɛ̃ mɛ̀n do sãgbãna mɛ́ à tò gbɛ̃nↄ gↄ̃̀ durunnadenↄ ũ dasi nà, lɛmɛ dↄ gbɛ̃ mɛ̀n do yãmana ni tó gbɛ̃nↄ bo mana dasi. 20 Doka sù de taari le àgↄ̃ kara yãimɛ. Ama kũ durunna kàra, Luda gbɛ̃kɛ kàra de abirekũla. 21 Lákũ durunna kíblenaa sù kũ gao nà, lɛn dↄ Luda gbɛ̃kɛ kíblenaa dì tó ò bo mana lɛ, ò wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro le ó Dikiri Yesu Kirisi gãi.

Romans 6

1 Óni o deramɛɛ? Óni gí ògↄ̃ durunna kɛ de Luda gbɛ̃kɛ le àgↄ̃ karan yá? 2 Oi! Lɛnlo! Ókↄ̃nↄ kũ ó de gɛ̀nↄ ũ durunna yã musu, à kɛ̀ dera ónigↄ̃ kpɛ́ ògↄ̃ durunna kɛ dↄↄ? 3 Ókↄ̃nↄ kũ o da'itɛ kɛ̀ Kirisi Yesu pↄ́ ũnↄ, á dↄ̃ kũ ó lɛɛlɛ kãao a ga gũnloo? 4 O ga kãao da'itɛkɛnaa gũn, ò ó vĩ kãao de ògↄ̃ kú kũ wɛ̃̀ndi dufuo, lákũ Kirisi bò gan kũ a De gbãna gakurio à kun nà. 5 Lákũ o gↄ̃ kãao mɛ̀ dokↄ̃nↄ ũ a ga gũn nà, lɛn óni gↄ̃ kãao lɛ a vunaa gũn se. 6 Ó dↄ̃ kũ ó dà zĩ gà kãao lía, de ó mɛ̀ durunnade kakatɛ òsun zↄ̀ ble durunnanɛ doro, 7 zaakũ gbɛ̃ kũ à gàa bò durunna yãmmɛ. 8 Lákũ o ga kũ Kirisio nà, ó a náani vĩ kũ ónigↄ̃ kú kãao dↄ. 9 Ó dↄ̃ lákũ Kirisi bò gan nà, ani ga doro, ga gbãna vĩa doro. 10 Zaakũ gana kũ à gà, à gà durunna yã musu gɛ̃̀n domɛ, kunna kũ à kun tera sↄ̃, à kun Luda pↄ́ ũmɛ. 11 Lɛn ákↄ̃nↄ se, à á zĩda ditɛ gɛ̀nↄ ũ durunna yã musu lɛ, ánigↄ̃ kun Luda pↄ́ ũ Kirisi Yesu gũn. 12 Abire yãi àsun tó durunna kí ble á mɛ̀ kũ ani gaa á dà vãni doárɛ arɛ doro. 13 Àsun á mɛ̀guke kpá durunnaa vãnikɛbↄ ũro. À á zĩda kpá Ludaa gbɛ̃ kũ ò bò gan ò kunnↄ ũ, à á mɛ̀gunↄ kpáa yãmanakɛbↄnↄ ũ. 14 Àsun tó durunna gↄ̃ gbãna vĩáwa doro, zaakũ á na doka ↄĩro, séde Luda gbɛ̃kɛ. 15 Deran gwee? Lákũ ó kú doka ↄĩ doro nà, séde Luda gbɛ̃kɛ ↄĩ, ónigↄ̃ gí durunna kɛn yá? Oi! Lɛnlo! 16 Á dↄ̃ kũ tó a á zĩda kpà gbɛ̃a átɛn mì natɛnɛ, á de ade zↄ̀ ũroo? Tó durunnan a á zĩda kpàa, áni gamɛ. Tó a mì nàtɛ Ludanɛ sↄ̃, áni bo mana. 17 O sáabu kɛ̀ kũ Ludao, zaakũ durunna zↄ̀nↄn á ũ yã, akũ a mì nàtɛ yã kũ ò dàárɛ zɛ́azɛanɛ kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo. 18 A bo durunna yãn, a gↄ̃ yãmanakɛna zↄ̀nↄ ũ. 19 Matɛn yã pì o lákũ bisãsiri yã'onaa bà á gbãnasarikɛ yãimɛ. Lákũ a á mɛ̀gunↄ kpà yã pãpãkɛna kũ yã vãnio zↄ̀nↄ ũ a yã vãni kɛ̀ nà, lɛn tera dↄ à á mɛ̀gunↄ kpá manakɛna zↄ̀nↄ ũ de á kunna gↄ̃ adona. 20 Kũ á de durunna zↄ̀nↄ ũ yã, á bàka kú kũ yãmanakɛnaaoro. 21 Àre kpaten a lè yã kũ a kɛ̀ yã kũ à kɛ̀árɛ wé'iyã ũ teranↄ musuu? Yã pìnↄ lakana bi gamɛ. 22 Tera sà lákũ a bo durunna yãn nà átɛn do Ludai, á àreen kunna adona ũ, a lakana sↄ̃ bi wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaromɛ. 23 Durunna làada bi gamɛ, ama gba kũ Luda dàwɛrɛ kunna ó Dikiri Kirisi Yesu gũnn wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro ũ.

Romans 7

1 Ma gbɛ̃nↄ, matɛn yã oárɛ lán gbɛ̃ kũ ò Musa doka dↄ̃nↄ bà. Á dↄ̃ kũ doka iko vĩ gbɛ̃a gↄrↄ kũ à kun kũ wɛ̃̀ndiionloo? 2 Lɛn doka pì nↄzãre yĩ̀ a zãnɛ lɛ gↄrↄ kũ à kun kũ wɛ̃̀ndiio. Tó a zã gà, akũ doka pìi dì poroa. 3 Gↄrↄ kũ a zã kun, tó à gↄ̃̀ gↄ̃ pãnde pↄ́ ũ, oni pinɛ zinakɛriimɛ. Tó a zã gàmɛ sↄ̃, doka pìi pòroaan gwe. Tó à gↄ̃̀ gↄ̃ pãnde pↄ́ ũ sà, abirekũ bi zina yãmɛ doro. 4 Lɛn ákↄ̃nↄ se ma gbɛ̃nↄ, a ga doka musu Kirisi mɛ̀ɛ gãi, akũ a gↄ̃ gbɛ̃ kũ à vù gan pì pↄ́ ũ, de ò le ò karana le Luda pↄ́ ũ. 5 Kũ ó dàa dòwɛrɛ arɛ yã, doka mɛ́ à tò durunna ni ó kũ ó mɛ̀ɛ gũn, akũ o karana lè ga pↄ́ ũ. 6 Tera sà o ga pↄ́ kũ à ó kũ zↄ̀ ũ pì yã musu, o bo dokan, akũ ótɛn do Ludai a Nini zɛ́ dufu gũn, adi kɛ doka takada zɛ́ zĩ gũnlo. 7 Óni pi deramɛɛ? Luda doka bi durunnan yá? Lɛnlo fá! Doka pì mɛ́ à tò ma durunna dↄ̃̀. Tó doka dí pì òsun pↄ́ ni dɛroro, de má dↄ̃ deran pↄ́nidɛna dìgↄ̃ de nàro. 8 Durunna zɛki lè Luda yãditɛnaa pìia, akũ à tò pↄ́ sĩnda pínki ni ma kũ. Zaakũ má doka dↄ̃ro, durunna demɛnɛ yãke ũro. 9 Má kun yã doka sari, ama kũ ma yãditɛnaa pìi mà, durunna vù in, 10 akũ ma ga. Yãditɛna kũ à de à wɛ̃̀ndi kpáma pìi sùmɛnɛ kũ gao. 11 Durunna zɛki lè yãditɛnaa pìia, akũ à kɛ̀kɛ à ma dɛ yã pìi gãi. 12 Lɛmɛ doka pì kunna adona, akũsↄ̃ Luda yãditɛnaa pì kunna adona, à zɛ́ vĩ akũsↄ̃ à mana. 13 Yã mana mɛ́ à tò ma ga yá? Lɛnlo fá! De durunna le à bo gupuraa, à ga ìmɛnɛ yã mana gãi, de ò durunna dↄ̃ durunna ũ yãditɛnaa pìi gãi. 14 Ó dↄ̃ kũ doka pì bò Luda kĩnaamɛ. Makũ sↄ̃, dàden ma ũ, má na durunna ↄĩ. 15 Madìgↄ̃ yã kũ matɛn kɛ gbá dↄ̃ro, zaakũ madì yã kũ má ye mà kɛ kɛro, yã kũ má ye mà kɛron madì kɛ. 16 Tó yã kũ ma kɛ̀ dí kↄ̃ sí kũ ma pↄyeinaaoro, ma we kũ doka pì mana. 17 Adi kɛ makũ mɛ́ matɛn kɛro, durunna kũ à kú ma gũmmɛ. 18 Má dↄ̃ kũ yã mana kú ma gũnlo, ma dà manaro. Madìgↄ̃ ye mà yã mana kɛ, ama madì fↄ̃ mà kɛro. 19 Yã mana kũ má ye mà kɛ, madì kɛro. Yã vãni kũ má yeiron madì kɛ. 20 Tó yã kũ má yeiron matɛn kɛ, adi kɛ makũ mɛ́ matɛn kɛro, durunna kũ à kú ma gũmmɛ. 21 Ma è tó má ye mà a mana kɛ, a vãni mɛ́ àdi domɛnɛ arɛ. 22 Luda doka mɛ́ àdi kɛmɛnɛ nna ma swɛ̃̀ɛ gũn, 23 ama ma è iko pãnden kú ma mɛ̀ɛ gũn, àdigↄ̃ zĩ̀ ká kũ iko kũ à kú ma laasun gũnwo, akũ má na durunna iko kũ à kú ma mɛ̀ɛ gũn pì ↄĩ. 24 Makũ wɛ̃ndade ina, dí mɛ́ ani ma sí ma mɛ̀ kũ à ma kpa gai dí ↄĩi? 25 Ma sáabu kɛ̀ kũ Ludao! Kũ ó Dikiri Yesu Kirisi gbãnao. Lɛn má de zↄ̀ ũ Luda dokanɛ ma laasun gũn lɛ, akũsↄ̃ má de zↄ̀ ũ durunna ikoonɛ ma dàa gũn.

Romans 8

1 Yãkpatɛ ni gbɛ̃ kũ ò kú Kirisi Yesu gũnnↄ ble doro, 2 zaakũ kunna Kirisi Yesu gũn Luda Nini kũ àdi wɛ̃̀ndi kpáḿma gbãna ma bo durunna kũ gao ikon. 3 Yã kũ Musa doka dí fↄ̃ à kɛ̀ro bisãsiri gbãnasarikɛ yãi, Luda kɛ̀. À a zĩda Nɛ́ zĩ̀ bisãsiri ũ lán ókↄ̃nↄ durunnadenↄ bà durunna kɛ̃ḿmana yãi, akũ à wé'i dà durunnaa a Nɛ́ mɛ̀ɛ pìi gãi, 4 de yã kũ doka tɛn wɛtɛ yãpura kɛwá, ókↄ̃nↄ kũ ó dàa dì dowɛrɛ arɛ doro, sé Luda Nini. 5 Gbɛ̃ kũ ń dàa dì dońnɛ arɛnↄ dì laakari dↄ ń dà yãa, gbɛ̃ kũ Luda Nini dì dońnɛ arɛnↄ dì laakari dↄ Luda Nini yãa. 6 Dà donnɛna arɛ bi gamɛ. Luda Nini donnɛna arɛ bi wɛ̃̀ndi kũ aafiaaomɛ. 7 Dà donnɛna arɛ bi ibɛrɛsɛna kũ Ludaoomɛ. Ade dì mì natɛ Luda dokanɛro, ani fↄ̃ sero. 8 Gbɛ̃ kũ ń dàa dì dońnɛ arɛnↄ yã dì ká Ludaguro. 9 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, á dàa dì doárɛ arɛro, sé Luda Nini, tó à kú á gũn yãpura. Tó gbɛ̃ Kirisi Nini vĩ sↄ̃ro, à kun Kirisi pↄ́ ũro. 10 Tó Kirisi kú á gũn, bee tó á mɛ̀ de gɛ̀ ũ durunna yãi, á nini kummɛ, kũ Luda tò yã bò kãáo nna yãi. 11 Tó Luda kũ à Yesu bò gan Nini kú á gũn, Luda kũ à Kirisi pìi vù gan ni wɛ̃̀ndi kpá á mɛ̀ kũ à gàa pìia a Nini kũ à kú á gũn gãi. 12 A yã mɛ́ à tò ma gbɛ̃nↄ, tɛna ó dàai bi tilasinlo, pↄyeinaamɛ. 13 Tó á tɛ́ á dàai, áni gamɛ. Tó a á yã vãni kɛnanↄ mìi dɛ̀ kũ Luda Nini gbãnao sↄ̃, ánigↄ̃ kun. 14 Gbɛ̃ kũ Luda Nini dì dońnɛ arɛnↄ mɛ́ ò Luda nɛ́nↄ ũ. 15 Zaakũ nini kũ àdi tó ò zↄ̀ ble kũ vĩ̀naaoon a lèro, Luda Nini kũ à tò a gↄ̃ Luda nɛ́nↄ ũn á vĩ, akũ odì ↄ́ↄ dↄ Ludanɛ kũ a gbãnao ò pi: Baa, ó De. 16 Nini pìi dì o ó nininɛ kũ Luda nɛ́nↄn ó ũ. 17 Lákũ a nɛ́nↄn ó ũ nà, a túbiblerinↄn ó ũ. Luda túbiblerinↄn ó ũ, óni ble lɛɛlɛ kũ Kirisiomɛ. Tó o wari kɛ̀ kãao, ónigↄ̃ kú kãao a gakuri gũn. 18 Ma è óni fↄ̃ ò gↄrↄ díkĩna wari lɛkↄ̃a kũ gakuri kũ Luda ni boowɛrɛ gupuraaro. 19 Luda pↄ́kɛnanↄ sĩnda pínki wɛ́ dↄ a nɛ́nↄ bona gupuraai lakanaa sari. 20 Zaakũ Luda tò a pↄ́kɛnanↄ gɛ̃̀ pãpãkɛnaa gũn pínki Adi kɛ ń pↄyeinaanlo, Luda mɛ́ à kɛ̀ lɛ, de ń wɛ́dↄinaa gũn 21 andunia bo yakana kũ àtɛn zↄ̀ blenɛɛ gũn, gbasa àgↄ̃ a zĩda vĩ Luda nɛ́nↄ gakuri gũn. 22 Ó dↄ̃ kũ Luda pↄ́kɛnanↄ sĩnda pínki tɛn nda kũ wãwão lán nɛ́'ipↄ bà ari tera. 23 Adi kɛ abiremɛ adoro, ókↄ̃nↄ kũ ó Luda Nini vĩ zɛnkpɛkɛ ũnↄ, ótɛn nda kpãni se ari Luda gↄ̃ gɛ́ ó mɛ̀ litɛ à ó sí a nɛ́nↄ ũ. 24 Luda ó sura bà de ò wɛ́ dↄ abirekũi. Pↄ́ kũ ò è kũ wɛ́o bi wɛ́dↄina yãn doro. Dí mɛ́ àdi wɛ́ dↄ pↄ́ kũ à gĩnakɛ à lèe? 25 Tó ó wɛ́ dↄ pↄ́ kũ ódi leroi sↄ̃, odìgↄ̃ a dã kũ mɛnaomɛ. 26 Lɛmɛ sↄ̃ Luda Nini dì kpáwái ó gbãnasarikɛ gũn, zaakũ ó aduakɛna dↄ̃ a zɛ́aro, akũ Luda Nini dì kútɛ kɛwɛrɛ Ludanɛ kũ ndana kũ a yã gɛ̃̀ onalao. 27 Luda dì nɛ̀sɛ gũn e, akũsↄ̃ à a Nini laasun dↄ̃, zaakũ Luda Nini dì kútɛ kɛ Luda gbɛ̃nↄnɛ lákũ Luda yei nàmɛ. 28 Ó dↄ̃ kũ yã sĩnda pínki dì bo mana gbɛ̃ kũ ò ye Ludainↄnɛ, gbɛ̃ kũ à ń sísi à ń sɛ́ lákũ àtɛn wɛtɛ nànↄ. 29 Zaakũ Luda dìtɛ zaa káaku kũ gbɛ̃ kũ à gĩnakɛ à ń dↄ̃nↄ bokↄ̃a kũ a Nɛ́o, de àgↄ̃ de daudu ũ dakũna dasinↄ tɛ́. 30 Gbɛ̃ kũ à ń dítɛ zaa káaku pìnↄn à ń sísi, akũ à tò yã bò kũ gbɛ̃ kũ à ń sísi pìnↄo nna, akũ à tò gbɛ̃ kũ yã bò kũńwo nna pìnↄ gↄ̃ gakuri vĩ. 31 Óni o deramɛ yã birenↄ musuu? Lákũ Luda zɛ̀ kũoo nà, dí mɛ́ ani fↄ̃ à kpáwɛrɛɛ? 32 Lákũ adi gí kũ a zĩda Nɛ́oro nà à a kpà ó pínki yãi, ani gí pↄ́ sĩnda pínki naawɛrɛ gba ũ sↄ̃i yá? 33 Dí mɛ́ ani gbɛ̃ kũ Luda ń sɛ́nↄ káara kɛɛ? Luda mɛ́ àdi tò yã bò kũńwo nna. 34 Dí mɛ́ ani yã daólaa? Kirisi Yesu gà, kũ à de abirekũla à ɛ̀ra à fùtɛ, à kú Luda ↄplai, àtɛn kútɛ kɛnɛwɛrɛ. 35 Bↄ́ mɛ́ ani ó kɛ̃kↄ̃a kũ Kirisi yenyĩoo? Wari ke mɛ̀'ũmmana ke wɛ́tãmmana ke nà ke takasi ke kari ke fɛ̃nɛda, ń ke ni fↄ̃ yá? 36 À kɛ̃na Luda yãn ò pì: N yãi ó kú ga lɛ́i zaa kↄnkↄ ari ↄkↄsi, òdi ó ditɛ lán sã kũ oni ń kùtu kpánↄ bà. 37 Yã birenↄ gũn pínki ó de zĩ̀blerila kũ gbɛ̃ kũ à yewái gbãnao. 38 Zaakũ má dↄ̃ sãnsãn kũ ga ke wɛ̃̀ndi ke malaikanↄ ke tãnanↄ ke tera yã ke zia yã ke gbãnadenↄ 39 ke musu pↄ́nↄ ke zĩtɛ pↄ́nↄ ke Luda pↄ́kɛna pãndenↄ, ń ke ni fↄ̃ à ó kɛ̃kↄ̃a kũ yenyĩ kũ Luda vĩ kũoooro kunna ó Dikiri Kirisi Yesu gũn.

Romans 9

1 Matɛn yãpura o Kirisi gũmmɛ, mádi ɛ́kɛ toro. Ma laasun dì we kũ Luda Ninio se. 2 Ma pↄsira kɛ̀ zↄ̃kↄ̃, ma nɛ̀sɛɛ dìgↄ̃ yakana gↄrↄ sĩnda pínki. 3 Mani fↄ̃ mà wɛ́ kɛ Ludaa à ma bo Kirisi gũn, à láari kɛma ma Isaraila dakenↄ gɛ̃nɛ ũ. 4 Mↄ́kↄ̃nↄn Luda ń sɛ́ a nɛ́nↄ ũ, à a gakuri mↄ̀ńnɛ, a bàka kú kũńwo, à a doka kpàḿma, à donyĩkɛnaa dàńnɛ, à lɛ́ sɛ̀ńnɛ. 5 Ò de Luda gbɛ̃ káakunↄ burinↄ ũ, akũsↄ̃ ń buri gũnn Kirisi kũ à de gbɛ̃ sĩnda pínkila bòn bisãsiri ũ. Àkũmɛ Luda kũ à kũ̀ ògↄ̃ a sáabu kpá gↄrↄ sĩnda pínki ũ. Aami. 6 Adi kɛ yã kũ Luda ò lɛ̀tɛ pãnlo, zaakũ Isaraila gbɛ̃ sĩnda pínkimɛ Isaraila yãpura ũro. 7 Adi kɛ Ibrahĩ buri sĩnda pínkimɛ Ibrahĩ pì nɛ́nↄ ũ Luda kĩnaaro, zaakũ Luda ò Ibrahĩnɛ à pì, Isaaku burinↄn onigↄ̃ pińnɛ a burinↄ ũ. 8 Lɛmɛ adi kɛ nɛ́ kũ à ń í kũ pↄyeinaaonↄmɛ Luda nɛ́nↄ ũro, nɛ́ kũ à ń í Luda lɛ́sɛnaa musunↄmɛ buri pìnↄ ũ. 9 Zaakũ Luda lɛ́ sɛ̀ à pì: Mani ɛra mà su ziki mandara'i, Sara ni nɛ́ i gↄ̃gbɛ̃ ũ. 10 - 12 Adi kɛ abire adoro. Luda dì gbɛ̃nↄ sɛ́ lákũ a pↄyenyĩnaa bàmɛ, adi kɛ ń yãkɛna yãinlo, kũ à ń sísi yãimɛ. Lɛmɛ kũ Rɛbɛka sìkanↄ nↄ̀ↄ sì kũ ó dizi káaku Isaakuo, ari àgↄ̃ gɛ́ ń i, ari ògↄ̃ gɛ́ yã mana ke a vãni kɛ, Luda pì Rɛbɛkanɛ, a kũ à bò káaku nigↄ̃ nɛ́ ũ gbɛ̃ kpɛdenɛ. 13 Lákũ ò kɛ̃̀ Luda yãn nà ò pì: Má ye Yakubui, Isau sↄ̃, ma gii. 14 Óni pi deramɛɛ? Yã vãni kú Luda kĩnaan yá? Lɛnlo fá! 15 Zaakũ à pì Musanɛ, gbɛ̃ kũ á ye à sùru kɛ kãaon áni kɛo, akũsↄ̃ gbɛ̃ kũ á ye à wɛ̃nda dↄ̃nɛn áni dↄ̃nɛ. 16 A yã mɛ́ à tò Luda gbɛ̃nↄ sɛna dí bo bisãsirinↄ pↄyeinaa gãiro ke ń kokarikɛnan, à bò Luda sùru gũmmɛ. 17 Zaakũ Luda ò Firi'aunanɛ a yãn à pì: Ma n ka kpatan de mà a gbãna mↄ gbɛ̃nↄnɛ n musumɛ, ò ma tↄ́ kpá andunia gũn pínki. 18 Lɛmɛ gbɛ̃ kũ à ye à sùru kɛ kãaon àdi kɛ kãao lɛ, akũsↄ̃ gbɛ̃ kũ à ye à a sã gbãgbãn àdi gbãgbã. 19 Á gbɛ̃ke ni ma la, bↄ́yãi Luda tɛn gbɛ̃nↄ taari le dↄↄ? Dí mɛ́ ani fↄ̃ à gí Luda pↄyenyĩnaaii? 20 Mↄkↄ̃n bisãsiri ina, dímɛ n ũ gbasa ǹ yã sí Ludalaa? Oro ni a bòri la à pi: Bↄ́yãi n ma bo lán dí bà yá? 21 Orobori zɛ́ vĩ à oro sãde kũ a sãsario bo kũ ɛ̃ dokↄ̃nↄ kũ à tòtooroo? 22 Tó Luda ye à a pↄfɛ̃ mↄńnɛ de ò a gbãna dↄ̃, akũ à mɛna zↄ̃kↄ̃ↄ kɛ̀ kũ gbɛ̃ kũ ò de à pↄfɛ̃ kipaḿma à ń kakatɛnↄ sↄ̃ bi! 23 Tó à abire pìi kɛ̀, de ókↄ̃nↄ kũ à sùru kɛ̀ kũoonↄ a gakuri zↄ̃kↄ̃ dↄ̃ sↄ̃ bi, ókↄ̃nↄ kũ à gĩnakɛ à ó kɛ́kɛ de ò gɛ̃ a gakuri pìi gũnnↄ! 24 Gbɛ̃ kũ Luda ń sísi à ń sɛ́ pìnↄn ó ũ. Adi kɛ Yudanↄmɛ ńtɛ̃nɛro, kũ buri pãndenↄomɛ se. 25 Lákũ Luda ò annabi Osea takadan nà à pì: Buri kũ ò de ma gbɛ̃nↄ ũronↄn mani pińnɛ ma gbɛ̃nↄ. Buri kũ má yeńyĩronↄn manigↄ̃ yeńyĩ. 26 Gu kũ Luda pìńnɛ ò de a gbɛ̃nↄ ũro, gwen oni ń sísi Luda Wɛ̃̀ndide pì nɛ́nↄ. 27 Isaya wiki lɛ̀ Isarailanↄ yã musu à pì: Bee tó Isarailanↄn dasi lán ísiralɛ bùsu'atɛ̃ bà, ń kpara kũ à gↄ̃̀ mɛ́ ani bo. 28 Zaakũ Dikiri ni yã kũ à ò kɛ andunia gũn, akũsↄ̃ ani a mì dɛ zɛnaa sarimɛ. 29 Lákũ Isaya gĩnakɛ à ò nà à pì: Tó Dikiri Zĩ̀karide dí ó buri kenↄ tó yãro, de o gↄ̃ lán Sↄdↄmudenↄ bà, de o kɛ lán Gↄmↄradenↄ bà. 30 Óni pi deramɛ sàa? Buri pãndenↄ tɛn wɛtɛ Luda tó yã bo kũńwo nnaro, akũ à tò à bò kũńwo nna. À tò yã bò kũńwo nna a náani kũ ò kɛ̀ yãi. 31 Isarailanↄ sↄ̃ òtɛn wɛtɛ Luda tó yã bo kũńwo nna doka musu, akũ adi bo kũńwo nnaro. 32 Bↄ́yãii? kũ ò ye Luda tó yã bo kũńwo nna ń yãkɛnaaa yãimɛ, adi kɛ a náanikɛna yãinlo. Ò gɛ̃̀ɛ sì gbɛ̀ kũ àdi ń pãtɛa 33 lákũ ò kɛ̃̀ Luda yãn nà: Ǹ gwa, matɛn gbɛ̀ kũ àdi tó ò gɛ̃̀ sí ditɛ Zaiↄ̃, gbɛ̀si kũ àdi tó ò fu. Wé'i ni gbɛ̃ kũ à a náani kɛ̀ kũro.

Romans 10

1 Ma gbɛ̃nↄ, yã kũ má yei ma swɛ̃̀ɛ gũn matɛni a wɛ́ kɛ Ludaamɛ Isarailanↄ surabana ũ. 2 Mani fↄ̃ mà ń sèeda kɛ kũ ò kokari vĩ kũ Luda yão, ama ń wɛ́ kɛ̃naro. 3 Zaakũ ò dↄ̃ deran Luda dì tó yã bo kũńwo nna nàro, akũ òdigↄ̃ wɛtɛ yã bo kũńwo nna kũ ń zĩda gbãnao. Deran Luda dì tó yã bo kũńwo nna nà, odi wero. 4 Zaakũ Kirisi Musa doka lɛ́ pàpa, de yã bo kũ gbɛ̃ sĩnda pínki kũ à a náani kɛ̀o nnamɛ. 5 Deran doka dì tó yã bo kũńwo nna nàn Musa ò a takadan à pì, gbɛ̃ kũ à yã pìi kɛ̀ mɛ́ ani wɛ̃̀ndi le a gũn. 6 Lákũ ludanaanikɛnaa dì tó yã bo kũńwo nna nà kɛ̃na a yãn à pì: Ǹsun o n nɛ̀sɛn ǹ pi, dí mɛ́ ani gɛ́ ludambɛ à Kirisi kiparo, 7 ke dí mɛ́ ani gɛ́ gyãwãn à Kirisi bo ganlo. 8 Yã kũ à òon dí: Yã pì kú kũnwo kãni, à kú n lɛ́n kũ n nɛ̀sɛɛo. Ludanaanikɛna yã kũ odì a waazi kɛn yã pì ũ. 9 Tó n ò kũ lɛ́o gupuraa kũ Yesumɛ Dikiri ũ, akũsↄ̃ ń sì n swɛ̃̀n kũ Luda a bò gan, ani n sura ba. 10 Zaakũ yã pì sina n swɛ̃̀n mɛ́ àdi tó yã bo kũnwo nna, akũsↄ̃ yã pì ona kũ n lɛ́o mɛ́ àdi n sura ba. 11 À kɛ̃na Luda yãn ò pì, wé'i ni gbɛ̃ kũ àtɛni a náani kɛ kũ zikiro. 12 Yudanↄ kũ buri pãndenↄ donadona kↄ̃nɛro, zaakũ ń pínki Dikiri dokↄ̃nↄmɛ, àdi karana kɛ gbɛ̃ kũ òdi a sísinↄnɛ ń pínki. 13 Zaakũ Dikiri sìsirinↄ ni bo ń pínki. 14 Deran gbɛ̃nↄ ni a sísi a náanikɛnaa sarii? Deran oni a náani kɛ a yãmanaa sarii? Deran oni a yã ma waazikɛrii sarii? 15 Tó òdi waazikɛrinↄ zĩḿmaro, deran oni waazi kɛńnɛ nàa? À kɛ̃na Luda yãn ò pì: Baarunnakparinↄ suna dì kɛńnɛ nna fá! 16 Ama adi kɛ gbɛ̃ sĩnda pínki mɛ́ à baaru nna pì sìro. Akũ Isaya pì: Dikiri, dí mɛ́ à ó yã sìi? 17 Lɛmɛ ludanaanikɛnaa dì bo a yãmana kĩnaamɛ, yã pì sↄ̃ bi Kirisi yãmɛ. 18 Ma pì yↄ́ↄ! Odi manloo? Ò mà. Ń kòtoo dà anduniala pínki, ń yã'onaa gɛ̀ɛ ari zĩtɛ lɛ́a. 19 Ma pì yↄ́ↄ! Isarailanↄ dí dↄ̃ro yá? Káaku gĩa Musa pì: Mani tó ò gↄ̃ba kpá kũ buri kũ ò de ma gbɛ̃ ũronↄo, mani tó ń pↄ fɛ̃ bisãsiri wɛ́siradenↄ yã musu. 20 Akũ Isaya Luda yã ò kũ kùgbãnao à pì: Gbɛ̃ kũ odi ma ki wɛtɛronↄ mɛ́ ò ma le, ma a zĩda mↄ̀ gbɛ̃ kũ odi ma gbɛkaronↄnɛ. 21 Isarailanↄ yã musu à pì: Zaa kↄnkↄ ari ↄkↄsi ma ↄ dↄ̀ buri sãgbãnade kũ ò fɛ̃na kũmaonↄnɛ.

Romans 11

1 Ma pì yↄ́ↄ? Luda a zĩda gbɛ̃nↄ zùkũnan yá? Lɛnlo fá! Makũ bi Isaraila burin ma ũ. Ibrahĩ burin ma ũ Biliaminu buri gũn. 2 Luda dí a gbɛ̃ kũ à gĩnakɛ à ń dↄ̃nↄ zukũnaro. Á Iliasu yã kũ à kɛ̃na Luda yãn díkĩna dↄ̃roo? Kũ à gɛ̀ɛ kũ Isarailanↄ yão Luda kĩnaa à pì: 3 Dikiri, ò n annabinↄ dɛ̀dɛ, ò n gbagbakinↄ gbòro. Makũ mɛ́ ma gↄ̃ mado, akũ òtɛni ma wɛɛ. 4 Luda pì Iliasunɛ deramɛɛ? À pì, á gbɛ̃ kũ odi kútɛ Baalinɛronↄ kũna a pↄ́ ũ gbɛ̃nↄn dúbu suppla. 5 Lɛmɛ dↄ ń gbɛ̃ kpara kũ Luda ń sɛ́ a gbɛ̃kɛ gũnnↄ kpɛ́ kun ari gbãra. 6 Lákũ à ń sɛ́ a gbɛ̃kɛ gũn nà, adi kɛ ń yãkɛna yãinlo. Tó lɛnlo, de Luda gbɛ̃kɛ nigↄ̃ gbɛ̃kɛ ũro. 7 Deran gwee? Isarailanↄ dí yã kũ òtɛn wɛtɛ lero, ama ń gbɛ̃ kũ Luda ń sɛ́nↄ lè. Ń gbɛ̃ kũ ò gↄ̃̀nↄ sã tàta, 8 lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà ò pì: Luda iwɛza dàńnɛ, akũ ń wɛ́ dí gu ero, ń sã dí yã maro ari kũ a gbãrao. 9 Dauda pì dↄ: Ń dikpɛkɛna gↄ̃ńnɛ tankutɛ ũ à ń kũ, à gↄ̃ńnɛ gɛ̃̀siki ũ de à yã lúńnɛ. 10 Ń wɛ́ sisi de òsun gu ero, ń wó gↄ̃ kokona gↄrↄ sĩnda pínki. 11 Ma pì yↄ́ↄ? Kũ Isarailanↄ gɛ̃̀ɛ sì, ò lɛ̀tɛ sãnsãnn yá? Lɛnlo fá! Ń taarinↄ yãin Luda buri pãndenↄ sura bà, de Isarailanↄ gↄ̃ba kpá kũńwo yãi. 12 Lákũ ń taarinↄ mɛ́ à tò andunia karanaa lè nà, akũsↄ̃ ń funa mɛ́ à tò buri pãndenↄ karanaa lè, oni ń lɛ́ papana yã o dↄ yá? 13 Matɛn yã o ákↄ̃nↄ buri pãndenↄnɛ sà. Lákũ má de zĩ̀ri ũ buri pãndenↄ kĩnaa nà, madì ĩa dã ma zĩ̀rikɛna yã musu, 14 de mà a zĩda burinↄ nɛ̀sɛ vutɛ ò gↄ̃ba kpá, mà ń gbɛ̃kenↄ sura ba. 15 Zaakũ Luda gina Isarailanↄi mɛ́ à tò andunia kɛ̀ kãao nna, tó à ɛ̀ra à ń sí dↄ, abire nigↄ̃ de deramɛɛ? Abire nigↄ̃ bi wɛ̃̀ndi ũ gɛ̀nↄnɛ. 16 Tó ò burapↄ káaku kpà Ludaa, a kpara gↄ̃̀ arubarika pↄ́ ũmɛ. Tó lí zĩni de Luda pↄ́ ũ, a gã̀nↄn de a pↄ́ ũmɛ se. 17 Luda kù lí yãpura gã̀ kenↄ zↄ̃̀zↄ̃, akũ à mↄkↄ̃n kũ ń de kùnnɛ lí ũ pɛ̀ a gbɛ̀n, de ǹgↄ̃ kun kũ kù lí mana zĩni gbãnao. 18 Ǹsun kù lí yãpura gã̀ kũ à zↄ̃̀zↄ̃nↄ gya boro. N kɛ dera ntɛn ĩa dãa? Ń kun lí zĩni yãimɛ, adi kɛ lí zĩni mɛ́ à kun n yãiro. 19 Ĩni pi, à lígãa pìnↄ zↄ̃̀zↄ̃ de à n pɛ́ ń gbɛ̀n yãimɛ. 20 Lɛmɛ, ama à ń zↄ̃zↄ̃ kũ odi a náani kɛro yãi. Mↄkↄ̃n sↄ̃, n zɛki lè kũ ntɛn Luda náani kɛ yãi. Ǹsun n zĩda biro. Ǹ laakari kɛ! 21 Lákũ Luda dí gí kù lí yãpura gã̀nↄ zↄ̃zↄ̃iro nà, ani gí n zↄ̃i sero. 22 Ǹ gwa lákũ Luda mana nà, akũsↄ̃ à pãsĩ. À pãsĩ kũ gbɛ̃ kũ ò fùanↄ, akũ à manannɛ, tó n zɛ kũ a manakɛnaao. Tó lɛnlo, ani n zↄ̃mɛ se. 23 Tó Isarailanↄ ń ludanaanikɛnasari tò, ani ɛra à ń pɛ́ ń gbɛ̀mmɛ, zaakũ à ń pɛna ń gbɛ̀n gbãna vĩ. 24 Tó Luda n zↄ̃ kùnnɛ lía à n pɛ kù lí yãpuraa lákũ òdi kɛro nà, kù lí gã̀ yãpuranↄ ɛra à pɛna ń zĩda lía zɛ́ vĩ de abirelaroo? 25 Ma gbɛ̃nↄ, má ye àgↄ̃ asiriyã díkĩna dↄ̃, de á wɛ́ súngↄ̃ sira à á zĩda ditɛ ĩadãrinↄ ũro yãi. Isaraila kparanↄ sãgbãna kũ̀ gĩa ari buri pãndenↄ gɛ̃na kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn lɛ́ gↄ̃ ká. 26 Abire gbɛra Luda ni Isarailanↄ sura ba ń pínki lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà kũ ò pì: Surabari ni bo Zaiↄ̃, ani Yakubu burinↄ kɛ̃kↄ̃a kũ ludadↄ̃nasario. 27 Ma bàka kunna kũńwo yãn gwe gↄrↄ kũ mani ń durunna kɛ̃ḿma. 28 Baaru nna pì yã musu ò de Luda ibɛrɛnↄ ũ á yãi. Luda gbɛ̃nↄ sɛna yã musu ò de Luda yenyĩdenↄ ũ ń dizi káakunↄ yãi. 29 Zaakũ Luda gbanↄ kũ gbɛ̃ kũ à ń sísi à ń sɛ́nↄ dì sí litɛro. 30 Ákↄ̃nↄ buri pãndenↄ ádi Luda yã ma yãro. Tera sà Luda sùru kɛ̀ kãáo kũ Isarailanↄ dí a yã maro yãi. 31 Lɛn Isarailanↄ gì Luda yã mai lɛ tera, de Luda le à sùru kɛ kãáo gbasa à sùru kɛ kũńwo. 32 Luda yãdasarikɛ kpà gbɛ̃ sĩnda pínkia de à le à sùru kɛ kũńwo ń pínki yãimɛ. 33 Luda ↄ̃ndↄ̃ kũ a dↄ̃naao zↄ̃kↄ̃kɛ kà zã̀ fá! Gbɛ̃ke ni fↄ̃ à bo yã kũ à zɛ̀o asiriaro. Oni fↄ̃ ò a dↄ̀rↄ dↄ̃ro. 34 Dí mɛ́ à Dikiri laasun dↄ̃ↄ? Dí mɛ́ à yã dànɛ a lɛ́dammari ũu? 35 Dí fĩna mɛ́ à dↄ Ludaa kũ ani bonɛɛ? 36 Pↄ́ sĩnda pínki bò a kĩnaamɛ, ò kun kũ a gbãnao, akũsↄ̃ ò kun a pↄ́ ũ. Ògↄ̃ a tↄ́ bo gↄrↄ sĩnda pínki. Aami.

Romans 12

1 Abire yãi ma gbɛ̃nↄ, lákũ Luda ó wɛ̃nda dↄ̃̀ lɛ nà, ma wɛ́ kɛ̀áwa à á zĩda kpáa sa'opↄ bɛ̃nɛ mamberusari kũ àdi káagu ũ. Àkũmɛ á donyĩkɛna a zɛ́a ũ. 2 Àsun tɛ́ andunia tera dí ágbairo. À tó Luda á dà litɛ, á laakari le à gↄ̃ dufu de à le à a pↄyenyĩna dↄ̃, yã kũ à mana, akũ à nna, akũ à papana. 3 Gba kũ Luda dàmɛnɛ yãin matɛn o á pínkinɛ, àsun á zĩda mana bo de a mana lɛ́laro. Á baadi a zĩda ditɛ a yãpura lɛ́n, lákũ Luda a gbà zɛ́ à a náani kɛ nà. 4 Bisãsiri mɛ̀ mɛ̀n do gunↄ vĩ dasi, ń baadi kũ a zĩomɛ. 5 Lɛmɛ, bee kũ ó dasikɛo, ó mɛ̀ dokↄ̃nↄ Kirisi gũmmɛ, mɛ̀gu dakenↄn ó ũ. 6 Ó gba bò donadona kↄ̃nɛ lákũ Luda dàwɛrɛ nà a gbɛ̃kɛ gũn. Tó annabikɛyã'ona gban ń vĩ, ǹ kɛ n ludanaanikɛna lɛ́n. 7 Tó zĩ̀rikɛnaamɛ, ǹ kɛ. Tó yãdannɛnaamɛ, ǹ dańnɛ. 8 Tó lɛ́dammanaamɛ, ǹ daḿma. Tó gbadanaamɛ, ǹ da araga. Tó don'arɛdekɛmɛ, ǹ kɛ kũ kokario. Tó wɛ̃ndadↄ̃nnɛnaamɛ, ǹ dↄ̃ńnɛ kũ pↄnnao. 9 À kũ̀ yenyĩ gↄ̃ manafiki sari. À kpɛ li yã vãninɛ, à zɛ kũ yã manao. 10 Àgↄ̃ nna kũ kↄ̃o kↄ̃ gbɛ̃nↄ ũ. Àgↄ̃ wãna kũ bɛ̀ɛrɛlikↄ̃nɛnaao. 11 Àgↄ̃ kokari vĩ ma'ã sari, á mɛ̀ gↄ̃ wãna Dikiri zĩ gũn. 12 À pↄnna kɛ yã kũ á wɛ́ dↄi yã musu. À mɛna fↄ̃ warikɛnaa gũn. À mɛ̀ kpá wɛ́kɛnaaa. 13 À kpányĩ kɛ Luda gbɛ̃ kũ pↄ́ tɛn kĩaḿmanↄnɛ. Àgↄ̃ nibↄ kɛ. 14 À sa mana o á wɛ́tãmmarinↄnɛ. À sa mana ońnɛ, àsun ń káro. 15 À pↄnna kɛ kũ pↄnnakɛrinↄo. À ↄ́ↄ dↄ kũ ↄ́ↄdↄrinↄo. 16 Àgↄ̃ kú kũ kↄ̃o nna. Àsun á zĩda biro. À gbɛ̃nna kpá kũ takasidenↄo. Ásun á zĩda ditɛ yãdↄ̃rinↄ ũro. 17 Ásun yã vãni fĩna bo kũ a vãnioro. Àgↄ̃ yã kũ à mana gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ kɛ. 18 Tó ani sí kɛ, tó á a zɛ́ vĩ, àgↄ̃ nna kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio. 19 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, àsun mↄra ká gbɛ̃aro, à a tó kũ Ludao. À kɛ̃na Luda yãn ò pì: Dikiri pì, akãa mɛ́ áni fĩna boḿma, akãa mɛ́ áni fĩna boḿma. 20 Tó nà tɛni n ibɛrɛ dɛ, ǹ pↄ́ble kpáa. Tó ímimɛ sↄ̃, ǹ a gba í. Tó n kɛ̀ lɛ, ntɛni a ↄ kánɛ a lɛ́mmɛ. 21 Ǹsun tó yã vãni zĩ̀ blemmaro. Ǹ zĩ̀ blea kũ yã manao.

Romans 13

1 Gbɛ̃ sĩnda pínki mì natɛ bùsu gbãnadenↄnɛ, zaakũ iko ke kun Luda lɛ́ sariro. Luda mɛ́ à gbãnade kũ ò kunnↄ dìtɛ ń pínki. 2 Abire yãi gbɛ̃ kũ à bò gbãnade yã kpɛ, ade bò Luda yãditɛna kpɛmɛ. Gbɛ̃ kũ à bò ń kpɛnↄ ń zĩda dà yãmmɛ. 3 Adi kɛ yãmanakɛrinↄ mɛ́ òdi vĩna kɛ kpatablerinↄnɛro, sé yãvãnikɛrinↄ. Tó ń ye gbãnadenↄ vĩna danyĩro, ǹ yã mana kɛ, ani n sáabu kpá. 4 Gbãnade bi Luda zĩkɛriimɛ n aafia yãi. Tó n yã vãni kɛ̀ sↄ̃, ǹ vĩna kɛnɛ, zaakũ à fɛ̃nɛda lokona pãnlo. Luda zĩkɛriimɛ, àdi fĩna bonɛ yãvãnikɛriia. 5 Abire yãi à mana à mì natɛńnɛ. Adi kɛ wɛ́tãmmana yãi adonlo, á laasun yãimɛ dↄ. 6 Abire yãin adì bɛ'ↄgↄ kpá dↄ, zaakũ gbãnadenↄ bi Luda zĩkɛrinↄmɛ, òtɛn zĩ pì kɛnɛmɛ. 7 À baadi fĩna bońnɛ pínki. À bɛ'ↄgↄ kpá a sìriia, à á laganↄ takada sí dↄ. À mì natɛ gbɛ̃ kũ à de à mì natɛnɛɛnɛ. À gbɛ̃ kũ à de à a yã da yã da. 8 Àsun gbɛ̃ke fĩna sɛ́ro, sé yekↄ̃ina fĩna baasiro. Gbɛ̃ kũ à ye a gbɛ̃dakei, Luda doka pɛ̀kɛrɛamɛ. 9 Ò pì, ǹsun zina kɛro, ǹsun gbɛ̃ dɛro, ǹsun kpãni oro, ǹsun gbɛ̃ pↄ́ ni dɛro. Yã pìnↄ kũ yãditɛna pãnde kũ ò kunnↄ pínki kú yã dí gũmmɛ, ò pì: Ǹgↄ̃ ye n gbɛ̃dakei lán n zĩda wɛ̃̀ndii bà. 10 Yenyĩ dì tó gbɛ̃ yã vãni kɛ̀ a gbɛ̃dakenɛro. Yenyĩmɛ Luda doka papana ũ. 11 À kɛ lɛ, zaakũ á gↄrↄ kũ ó kúa díkĩna dↄ̃. Á vuna in gↄrↄ kà, zaakũ ó surabanaa kà kãni tera de gↄrↄ kũ o Yesu náani kɛ̀la. 12 Gu sì à kà zã̀, gudↄnaa kà kãni. Ò mì kɛ̃ gusira yãnↄa ò gupura gↄ̃kɛbↄnↄ sɛ́tɛ. 13 Ògↄ̃ kú ó dↄ̀rↄↄa fãnantɛ̃ gbɛ̃nↄ ũ fayasari kↄ̃kↄ̃ kũ wɛ̃dɛnaaoo sari pãpãkɛna kũ wé'isariyãoo sari, lɛ́kpakↄ̃a kũ zãnguoo sari. 14 À Dikiri Yesu Kirisi yãzɛ sɛ́. Àsun tó á dà zĩ doárɛ arɛ à a nidɛna kɛro.

Romans 14

1 À gbɛ̃ kũ à busɛ ludanaanikɛnaa gũn sí yãkete sari. 2 Gbɛ̃kenↄ ludanaanikɛnaa dì pↄ́ke tɛ̃̀ boro, akũ gbɛ̃ kũ ń ludanaanikɛna busananↄ dì nↄ̀bↄ sóro. 3 Gbɛ̃ kũ àdi pↄ́ sĩnda pínki ble sún gbɛ̃ kũ àdi pↄ́ sĩnda pínki blero gya boro, akũsↄ̃ gbɛ̃ kũ àdi pↄ́ sĩnda pínki blero sún gbɛ̃ kũ àdi pↄ́ sĩnda pínki ble taari ero, zaakũ Luda a sìmɛ. 4 Dímɛ n ũ kũ ntɛni dakenↄ zĩkɛri taari ee? Tó à fↄ̃̀ ke à fùan yá, a Dikiri yãn gwe. Ani fↄ̃, zaakũ Dikiri gbãna ni tó à fↄ̃. 5 Gbɛ̃kenↄ sì kũ gↄrↄ kenↄ nna de a kenↄla, gbɛ̃ pãndenↄ sì kũ gↄrↄ sĩnda pínki lɛɛlɛmɛ. Baadi laasun gↄ̃ dokↄ̃nↄ kũ yã kũ à zɛ̀ooo. 6 Gbɛ̃ kũ àdi gↄrↄ bo dì bo Dikiri yãimɛ. Gbɛ̃ kũ àdi pↄ́ sĩnda pínki ble dì ble kũ Dikiri gbãnaomɛ, à Luda sáabu kpá. Gbɛ̃ kũ àdi pↄ́ tɛ̃ dì tɛ̃ Dikiri yãimɛ, à Luda sáabu kpá. 7 Gbɛ̃ke dìgↄ̃ kun a zĩda yãiro, gbɛ̃ke dì ga a zĩda yãiro. 8 Tó ó kun, ó kun Dikiri pↄ́ ũmɛ, tó o ga, o ga Dikiri pↄ́ ũmɛ. Ó kunn yá, o gan yá, ó de Dikiri pↄ́ ũmɛ. 9 Zaakũ Kirisi gà à vù de àgↄ̃ de gyãwãndenↄ kũ gbɛ̃ bɛ̃nɛnↄ Dikiri ũmɛ. 10 Kũ ntɛni n gbɛ̃ndo taari e sↄ̃ bi? Mↄkↄ̃n sↄ̃, à kɛ̀ dera ntɛni n gbɛ̃ndo gya bo sↄ̃ↄ? Luda nigↄ̃ vutɛna a tìntinnwa, ó pínki óni bo ò zɛ a arɛ, 11 lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà Dikiri pì: Kũ ma kunnaao, gbɛ̃ sĩnda pínki ni kútɛmɛnɛ, gbɛ̃ sĩnda pínki ni ma ludakɛna dↄ̃. 12 Lɛn baadi ni a zĩda yã baba Ludanɛ lɛ. 13 Abire yãi òsun kↄ̃ taari e doro. Kũ ani kↄ̃ taari e, à zɛo kũ áni yã kũ ani tó à á gbɛ̃ndo fu kɛro. 14 Kunna Dikiri Yesu gũn má dↄ̃ sãnsãn kũ pↄ́ble ke dìgↄ̃ gbãsĩ a zĩdaro. Ama tó gbɛ̃ dìtɛ kũ pↄ́ gbãsĩ, akũ àdigↄ̃ gbãsĩnɛ. 15 Tó n n gbɛ̃ndo nɛ̀sɛɛ yàkanɛ pↄ́ kũ n blè yãi, ń yenyĩ vĩnɛro. Pↄ́ble kũ n blè yãi ǹsun gbɛ̃ kũ Kirisi gà a yãi kakatɛro. 16 Àsun tó ò pↄ́ kũ a è à mana gya boárɛro, 17 zaakũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa bi pↄ́blena kũ pↄ́minaao yãnlo. Yãkɛna a zɛ́a kũ aafiaao kũ pↄnna kũ Luda Nini dì ińnɛo yãmɛ. 18 Gbɛ̃ kũ àtɛn do Kirisii lán abirekũ bà yã dì ká Ludagu, akũsↄ̃ bisãsiri dì a sáabu kpá. 19 Abire yãi ògↄ̃ kↄ̃ aafia wɛtɛ ògↄ̃ gbãna karakↄ̃nɛ. 20 Ǹsun Luda zĩ yaka pↄ́ble yãiro. Pↄ́ble sĩnda pínki manamɛ, ama pↄ́ kũ ani tó n gbɛ̃ndo fu blena manaro. 21 Nↄ̀bↄsonaan yá, wɛ̃minaan yá, yã kũ ani tó n gbɛ̃ndo fu pínki, à mana ǹ tɛ̃mɛ. 22 Pↄ́ kũ ń náani kɛ̀ɛ, ǹ tó à gↄ̃nnɛ kũ Ludao. Arubarikaden gbɛ̃ kũ adi a zĩda taari e kũ pↄ́ kũ à zɛ̀oro ũ. 23 Tó gbɛ̃ tɛn sika kɛ pↄ́ble kũ àtɛn blea sↄ̃, à a zĩda dà yãmmɛ, kũ adi kↄ̃ sɛ́ kũ a ludanaanikɛnaaoro yãi. Yã kũ adi kↄ̃ sɛ́ kũ gbɛ̃ ludanaanikɛnaaoro bi durunnamɛ.

Romans 15

1 Ókↄ̃nↄ kũ ó gbãna ludanaanikɛnaa gũnnↄ, séde ò gbɛ̃ kũ ò gbãnaronↄ sɛ́ lei ń gbãnasarikɛ gũn. Òsungↄ̃ ó pↄyeina kɛro. 2 Ó baadi gↄ̃ yã kũ ani kɛ a gbɛ̃dakenɛ nna kɛ a bona mana yãI kũ a zĩnipɛtɛnaao. 3 Zaakũ Kirisi dì a zĩda pↄyeina kɛro. À kɛ̃na Luda yãn ò pì, gbɛ̃nↄ dↄkɛna kũ Ludao gↄ̃̀nɛ. 4 Yã kũ ò kɛ̃̀ yã pínki, ò kɛ̃̀ lɛ́danawá yãimɛ. Luda yã pìi dì ó gba mɛna, àdi ó gba swɛ̃̀ɛ de ògↄ̃ tãmaa vĩ. 5 Luda kũ àdi ń gba mɛna à ń gba swɛ̃̀ɛ tó àgↄ̃ nɛ̀sɛdokↄ̃nↄ vĩ kũ kↄ̃o lákũ Kirisi Yesu pↄ́ bà, 6 de à Luda ó Dikiri Yesu Kirisi De tↄ́ bo kũ nɛ̀sɛdokↄ̃nↄo kũ lɛ́dokↄ̃nↄo. 7 À kↄ̃ sí lákũ Kirisi á sí nà Luda tↄ́bona yãi. 8 Matɛn oárɛ, Kirisi gↄ̃̀ zĩ̀ri ũ Yudanↄnɛ de à lɛ́ kũ Luda sɛ̀ ń dizi káakunↄnɛ papa, ògↄ̃ dↄ̃ kũ Luda náani vĩ, 9 buri pãndenↄ sↄ̃ Luda tↄ́ bo a sùru yãi lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà ò pì: A yã mɛ́ à tò mani n sáabu kpá burinↄ tɛ́, mani n tↄ́ kpá. 10 Ò pì dↄ: Burinↄ, à pↄnna kɛ kũ Luda gbɛ̃nↄ. 11 Ò pì dↄ: Ákↄ̃nↄ buri sĩnda pínki, à Dikiri tↄ́ kpá, ákↄ̃nↄ bùsu gbɛ̃nↄ sĩnda pínki à a táaki lɛ́. 12 Isaya pì dↄ: Yɛsɛ zĩni ni bↄ̀tↄ pá, ani futɛ à kí ble buri pãndenↄa, onigↄ̃ wɛ́ dↄi. 13 Luda kũ gbɛ̃ sĩnda pínki wɛ́ dↄi tó pↄnna pɛkɛrɛáwa kũ aafiaao a náani kũ átɛn kɛ yãi, de á wɛ́dↄina kara kũ a Nini gbãnao. 14 Ma gbɛ̃nↄ, má dↄ̃ sãnsãn kũ manakɛ pɛ̀kɛrɛáwa, á yã sĩnda pínki dↄ̃ swáswa, áni fↄ̃ à lɛ́ dakↄ̃a. 15 Ma takada dí kɛ̃naa gũn ma yãkenↄ kɛ̃̀ kũ swɛ̃̀gbãnao ditɛna de àgↄ̃ dↄágu yãi, zaakũ Luda ma gba zɛ́ 16 ma gↄ̃ Kirisi Yesu zĩkɛri ũ buri pãndenↄnɛ. Matɛn baaru kũ à bò Luda kĩnaa kpáńnɛ, de ń kunna gↄ̃ adona Luda Nini gãi, ò gↄ̃ Ludanɛ sa'obↄ kũ àdi káagu ũ. 17 Kunna Kirisi Yesu gũn matɛn ĩa dã zĩ kũ matɛn kɛ Ludanɛ yã musu. 18 Zaakũ má yãke ona vĩro, tó adi kɛ yã kũ Kirisi kɛ̀ ma kĩnaa baasiro. À tò buri pãndenↄ Luda yã mà ma yã'ona kũ ma yãkɛnaao gãi 19 kũ sèedanↄ kũ daboyãnↄ gbãnao kũ Luda Nini gbãnao. Bona Yurusalɛmu ma lika wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo ari Ilirikumu bùsun, ma Kirisi baaruu kpàkpaa kɛ̀ papana. 20 Madìgↄ̃ ye mà baaru nna pì kpá gu kũ òdi Kirisi yã ma zikiro, de másun bú ba gbɛ̃ pãnde gã̀nlo yãi. 21 Lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà ò pì: Gbɛ̃ kũ odi a yã ońnɛ yãronↄ wɛ́ ni kɛ̃, gbɛ̃ kũ odi a baaru ma yãronↄ ni dↄ̀rↄ dↄ̃. 22 Yã kũ àdigↄ̃ kpá ma suna á kĩnaanɛ gɛ̃̀n baaakↄ̃n gwe. 23 À kà wɛ̃̀ ũgbangba kũ madìgↄ̃ ye mà su á gwa. Tera sà lákũ yãke dí gↄ̃mɛnɛ bùsu díkĩnanↄ gũn doro nà, 24 má tãmaa vĩ ò wɛ́ sikↄ̃lɛ sà ma gɛna Sapaini bùsun gũn. Tó ma gↄrↄ pla kɛ̀ kãáo kũ pↄnnao, áni zɛ́ kɛmɛnɛ gɛna gwe. 25 Tera la matɛn gɛ́ kũ kpányĩo Luda gbɛ̃nↄnɛ Yurusalɛmu, 26 zaakũ gbɛ̃ kũ ò kú Masedonia kũ Girisinↄ zɛ̀o ò Luda gbɛ̃ takaside kũ ò kú Yurusalɛmunↄ kámaza kɛ. 27 Ò zɛ̀o, ama tilasimɛ. Lákũ Yudanↄ Luda aruzɛkɛ kpàatɛtɛ buri pãndenↄnɛ nà, à mana buri pãndenↄ ń andunia aruzɛkɛ kpaatɛtɛ Yudanↄnɛ se. 28 Tó ma gba pìi nàńnɛ ń ↄĩ ma làka, ma gɛna Sapaini gũn mani bo á kĩnaa. 29 Má dↄ̃ kũ tó mani su á kĩnaa, mani suárɛ kũ Kirisi arubarikaao papanamɛ. 30 Ma gbɛ̃nↄ, ma naárɛ ó Dikiri Yesu Kirisii kũ yenyĩ kũ Luda Nini dì kpáḿmao, à futɛ à zɛ à Luda wɛ́ kɛ kũmao, 31 de à ma bo Yudea Yesusaridenↄ ↄĩ, de zĩ kũ mani kɛ Yurusalɛmu Luda gbɛ̃nↄ tɛ́ kɛńnɛ nna, 32 gbasa mà á le kũ pↄnnao, tó Luda wè, mani su kámma bo á kĩnaa. 33 Luda Aafiade gↄ̃ kú kãáo á pínki. Aami!

Romans 16

1 Matɛni ó dãre Febe, Kɛnkɛrɛa sↄsi gbɛ̃nↄ zĩ̀ri naárɛ á ↄĩ. 2 À a sí Dikiri gũn, lákũ à mana Luda gbɛ̃nↄ kɛ kũ kↄ̃o nà. À kpái kũ pↄ́ kũ à yei á kĩnaao pínki, zaakũ à kpà gbɛ̃nↄi dasi kũ makũo se. 3 À fↄ kpá Pirisila kũ Akilaooa. Ma zĩkɛri dakenↄmɛ Kirisi Yesu zĩ gũn. 4 Ò sì ò ń zĩda da kari gũn ma yãi. Adi kɛ makũmɛ madoro, buri pãnde sↄsinↄ gbɛ̃nↄ tɛni ń sáabu kpá pínki dↄ. 5 À fↄ kpá sↄsi gbɛ̃ kũ òdigↄ̃ kↄ̃ kakara ń ↄnnnↄa. À fↄ kpá ma gbɛ̃ yenyĩde Ɛpɛnɛtua, àkũ kũ à Kirisi náani kɛ̀ Asia bùsun káaku. 6 À fↄ kpá Mariamaa, àkũ kũ à zĩ kɛ̀árɛ manamana. 7 À fↄ kpá Andarↄniku kũ Yuniaooa. Ma buri dake kũ ò ó dá kpɛ́siran lɛɛlɛnↄmɛ. Ò tↄ́ bò Luda zĩ̀rinↄ tɛ́, akũsↄ̃ ò kú Kirisi gũn ma ã. 8 À fↄ kpá Ampliatu kũ à de ma gbɛ̃ yenyĩde ũ Dikiri gũnwa. 9 À fↄ kpá Ubanu kũ à de ó zĩkɛri dake ũ Kirisi zĩ gũnwa kũ ma gbɛ̃ yenyĩde Satakio. 10 À fↄ kpá Apɛlɛ kũ à zɛna gbãna Kirisi gũnwa. À fↄ kpá Arisitↄbulu bedenↄa. 11 À fↄ kpá ma Yuda dake Hɛrↄdiↄ̃a. À fↄ kpá Nasisu bede kũ ò kú Dikiri gũnnↄa. 12 À fↄ kpá Tirifɛna kũ Tirifosaooa. Nↄgbɛ̃ pìnↄ dì zĩ kɛ Dikirinɛ manamana. À fↄ kpá Pɛsia. Nↄgbɛ̃ yenyĩde pì zĩ kɛ̀ Dikirinɛ manamana. 13 À fↄ kpá Rufu kũ à bò ado Dikiri zĩ gũnwa kũ a da kũ matɛn gwa ma da ũo. 14 À fↄ kpá Asinkiritua kũ Flɛgↄ̃o kũ Ɛmɛsio kũ Patarobao kũ Ɛmao kũ ń Yesude dake kũ ò kú lɛɛlɛnↄ ń pínki. 15 À fↄ kpá Filↄlↄgua kũ Yuliao kũ Nɛrɛuo kũ a dãreo kũ Ɔlimpao kũ Luda gbɛ̃ kũ ò kú lɛɛlɛnↄ ń pínki. 16 À fↄ kpákↄ̃a kũ Luda gbɛ̃nↄ lɛ́pɛmmanaao. Kirisi sↄsinↄ gbɛ̃nↄ fↄ kpàáwa ń pínki. 17 Ma gbɛ̃nↄ, matɛn oárɛ à laakari kɛ gbɛ̃ kũ ò bò yã kũ a dàda kpɛnↄi. Òdi gbɛ̃nↄ kɛ̃kↄ̃a ò gbɛ̃nↄ sãtɛ. À kɛ̃ḿma, 18 zaakũ gbɛ̃ bire takanↄ dì do ó Dikiri Kirisiiro, sé ń gbɛrɛ yã. Òdi taarisaridenↄ sãtɛ kũ lɛ́nnao kũ yãdↄ̃o. 19 Gbɛ̃ sĩnda pínki á mìnatɛna Dikirinɛ baaruu mà. Matɛn pↄnna kɛ á yã musu. Má ye àgↄ̃ yã mana ↄ̃ndↄ̃ vĩ àgↄ̃ wɛ́siradenↄ ũ yã vãni musu. 20 Luda Aafiade ni Setan dúgu zↄ̃ á gbá zĩtɛ tera. Ó Dikiri Yesu gbɛ̃kɛ kɛárɛ. 21 Ma zĩkɛri dake Timↄti kũ ma buri dakenↄ Lusiu kũ Yasↄ̃o kũ Sosipatao fↄ kpàáwa. 22 Makũ Tɛtiu kũ ma takada dí kɛ̃̀ fↄ kpàáwa Dikiri gũn. 23 - 24 Ma bede Gayusi kũ sↄsi gbɛ̃nↄ dì kↄ̃ kakara a ↄnn fↄ kpàáwa. Wɛ̃tɛ ↄgↄ'utɛri Erasatu fↄ kpàáwa kũ ó gbɛ̃ndo Kaatuo. 25 Tera sà Luda ni fↄ̃ à á gba gbãna kũ Yesu Kirisi baaru kũ matɛn kpáo, lákũ asiriyã kũ à utɛna zaa káaku kũ ò bìriamɛnɛo de nà. 26 Luda kũ àdigↄ̃ kun gↄrↄ sĩnda pínki dìtɛ ò yã kũ à kɛ̃na annabinↄ takadanↄ gũn pì bo gupuraa sà, de buri sĩnda pínki le à dↄ̃ ò Luda náani kɛ ò gↄ̃ a yãmarinↄ ũ. 27 Ò Luda mɛ̀n do ↄ̃ndↄ̃de tↄ́ bo Yesu Kirisi gãi ari gↄrↄ sĩnda pínki! Aami.

1 Corinthians 1

1 Makũ Pↄlu kũ Luda ma sisi à ma sɛ lákũ à yei nà, ma gↄ̃ Kirisi Yesu zĩ̀ri ũ. Makũ kũ ó gbɛ̃ndo Sↄsↄtɛnɛo, 2 ókↄ̃nↄ mɛ́ o takada dí kɛ̃̀ sↄsi gbɛ̃ kũ ò kú Kↄrintinↄnɛ. Luda á sísi a gbɛ̃nↄ ũ, á kunna adona Kirisi Yesu gũn lɛɛlɛ kũ gbɛ̃ kũ òdigↄ̃ ó Dikiri Yesu Kirisi pì sísi gu sĩnda pínki gũnnↄo, ókↄ̃nↄ kũ ó Dikiri dokↄ̃nↄnↄ. 3 Luda ó De kũ Dikiri Yesu Kirisio gbɛ̃kɛ kɛárɛ, à á gba aafia. 4 Madìgↄ̃ Luda sáabu kɛ gↄrↄ sĩnda pínki á yã musu gbɛ̃kɛ kũ à kɛ̀árɛ á kunna Kirisi Yesu gũn yãi. 5 Kunna a gũn pↄ́ sĩnda pínki kàraárɛ, yã'ona sĩnda pínki kũ dↄ̃na sĩnda pínkio, 6 zaakũ ó Kirisi yã'onaárɛ zĩni pɛ̀tɛ á gũn, 7 akũ Luda Nini gba ke dí kĩaáwaro, gↄrↄ kũ á wɛ́ dↄ ó Dikiri Yesu Kirisi a zĩda mↄnaai. 8 Ó Dikiri Yesu Kirisi ni tó à zɛ gbãna ari gↄrↄ lɛ́ ká, de àgↄ̃ kun taari sari a sugↄrↄ zĩ. 9 Luda náani vĩ. Àkũ mɛ́ à á sísi, a gↄ̃ kↄ̃ gbɛ̃ ũ kũ a Nɛ́ Yesu Kirisi ó Dikirio. 10 Ma gbɛ̃nↄ, ma naárɛ ó Dikiri Yesu Kirisii, àgↄ̃ lɛ́dokↄ̃nↄ vĩ kũ kↄ̃o á pínki, de kɛ̃kɛ̃kↄ̃ana le à láka á tɛ́, à kↄ̃ kũ kũ laasun dokↄ̃nↄo kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo. 11 Ma gbɛ̃nↄ, ma mà Koloe bedenↄ lɛ́i kũ yãkete kú á tɛ́. 12 Lákũ ma mà nàn dí: Á gbɛ̃kenↄ pì, ò zɛ̀ kũ Pↄluo. Gbɛ̃kenↄ pì, ò zɛ̀ kũ Apoloo. Gbɛ̃kenↄ pì, ò zɛ̀ kũ Pitao. Gbɛ̃kenↄ pì dↄ, ò zɛ̀ kũ Kirisio. 13 Kirisi kɛ̃kɛ̃kↄ̃anan yá? Ò Pↄlu pà lía á yãin yá? A da'itɛ kɛ̀ kũ Pↄlu tↄ́on yá? 14 Ma Luda sáabu kɛ̀, kũ mádi á gbɛ̃ke da'itɛ kɛro, séde Kirisipu kũ Gayusio baasiro. 15 Lákũ à de lɛ nà gbɛ̃ke ni le à o a da'itɛ kɛ̀, a gↄ̃ ma ìba ũro. 16 Ee, ma Sɛtɛfana bedenↄ da'itɛ kɛ̀ dↄ. Abire baasiro, tó ma gbɛ̃ pãnde da'itɛ kɛ̀, adi dↄmagu doro. 17 Kirisi dí ma zĩ gbɛ̃ da'itɛkɛna yãiro, séde a baaru nna kpanaa. Adi kɛ kũ yãdↄ̃naonlo, de a gana lía sún kɛ pãro yãimɛ. 18 Kirisi gana lía bi mìsariyãmɛ gbɛ̃ kũ òtɛn sãtɛnↄnɛ. Ókↄ̃nↄ kũ Luda tɛni ó sura banↄ sↄ̃, à dewɛrɛ a gbãna ũ. 19 À kɛ̃na Luda yãn ò pì: Mani ↄ̃ndↄ̃rinↄ ↄ̃ndↄ̃ mì dɛ, mani wɛ́zɛ̃rinↄ wɛ́zɛ̃ kɛ pã. 20 Ɔ̃ndↄ̃ri kú mámɛɛ? Takadadↄ̃ri kú mámɛɛ? Andunia tera díkĩna yãpinkidↄ̃ri kú mámɛɛ? Luda dí andunia ↄ̃ndↄ̃ ditɛ mìsariyã ũroo? 21 Luda ↄ̃ndↄ̃ gũn, adi tó andunia gbɛ̃nↄ a dↄ̃ kũ ń zĩda ↄ̃ndↄ̃oro. À kɛ̀nɛ à gbɛ̃ kũ òtɛni a náani kɛnↄ sura ba waazi kũ ò dìtɛ mìsariyã ũ pìi gãi. 22 Yudanↄ ye dabodaboyãi, Girikinↄ dì ↄ̃ndↄ̃ wɛtɛ. 23 Ókↄ̃nↄ sↄ̃, Kirisi gana lía kpàkpan ótɛn kɛ, akũ àdi tó Yudanↄ kpágula, buri pãndenↄ dì pi mìsariyãmɛ, 24 ama gbɛ̃ kũ Luda ń sísi à ń sɛ́nↄ, Yudanↄ kũ Girikinↄ ń pínki, Kirisi deńnɛ Luda gbãna kũ a ↄ̃ndↄ̃o ũ. 25 Luda mìsarikɛ pì de bisãsiri ↄ̃ndↄ̃la. Luda gbãnasarikɛ pì de bisãsiri gbãnala. 26 Ma gbɛ̃nↄ, à gwa lákũ á de nà gↄrↄ kũ Luda á sísi. Dakenↄ kĩnaa á daside ↄ̃ndↄ̃ro, á paride gbãnade ũro, á paride kínɛ ũro. 27 Luda gbɛ̃ kũ ò de andunia mìsaride ũnↄ sɛ̀ de à wé'i dao ↄ̃ndↄ̃rinↄa. À gbɛ̃ kũ ò de andunia gbãnasaride ũnↄ sɛ̀ de à wé'i da gbãnadenↄa. 28 À gbɛ̃ kũ andunia ń dítɛ kpɛdenↄ ũ, kũ òdi ń ń gya bo akũsↄ̃ ń yã dìgↄ̃ kunlonↄ sɛ̀ de à gbɛ̃ kũ ń yã dìgↄ̃ kunnↄ kɛ kpɛdenↄ ũ, 29 de gbɛ̃ke sún le à ĩa dã Luda arɛro. 30 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, Luda tò á kú Kirisi Yesu gũn, akũ à gↄ̃̀ ó ↄ̃ndↄ̃ ũ. Kunna Kirisi pìi gũn Luda tò yã bò kũoo nna, ó kunna adona, akũsↄ̃ à ó sura bà. 31 À yã mɛ́ à tò lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà, tó gbɛ̃ ye à ĩa dã, à dã Dikiri yã musu.

1 Corinthians 2

1 Ma gbɛ̃nↄ, kũ ma su á kĩnaa, ma su Luda yã kpàkpa kɛárɛmɛ, adi kɛ ma su ↄ̃ndↄ̃ gbãna ke lɛ́nna kɛárɛnlo. 2 Ma zɛo kũ mani yãke oárɛro, séde Yesu Kirisi yã baasiro, atɛ̃nsa a gana lía yã. 3 Ma suna á kĩnaa gũn ma su kũ swɛ̃̀vĩnaao kũ vĩnao kũ lukalukanaao. 4 Ma waazikɛnaa gũn matɛn yã o kũ lɛ́nnao ke kũ ↄ̃ndↄ̃oro. Ma ò kũ Luda Nini gbãna mↄárɛnaaomɛ, 5 de á ludanaanikɛna sún bo bisãsiri ↄ̃ndↄ̃ gũnlo, sé Luda gbãna gũn. 6 Bee kũ abireo odì ↄ̃ndↄ̃yã o gbɛ̃ kàsaranↄnɛ. Adi kɛ andunia tera díkĩna ↄ̃ndↄ̃ ke a gbãnade kũ ń gbãna tɛn lákanↄ pↄ́nlo. 7 Luda ↄ̃ndↄ̃n ótɛni o, a pↄyenyĩna kũ à utɛna yã pìi. À gĩnakɛ à dìtɛ ó gakuri lena yãi zaade adi andunia kátɛro. 8 Andunia tera díkĩna gbãnade ke ↄ̃ndↄ̃ pì dↄ̃ro. Tó ò dↄ̃mɛ yã, de odi Dikiri gakuride pá líaro. 9 Lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà ò pì: Pↄ́ kũ wɛ́ dí ero, akũsↄ̃ sã dí maro, a laasun dí gɛ̃ gbɛ̃ke swɛ̃̀ɛ gũnlo, àkũ Luda a soru kɛ̀ gbɛ̃ kũ ò yeinↄnɛ. 10 Luda mↄ̀wɛrɛ kũ a Nini gbãnao, zaakũ a Nini pì yã sĩnda pínki tàasikana, bee kũ Luda asiri zↄ̃kↄ̃nↄ. 11 Gbɛ̃ke a dake nɛ̀sɛgũnyã dↄ̃ro, tó adi kɛ a nini kũ à kú a gũn baasiro. Lɛmɛ dↄ gbɛ̃ke Luda nɛ̀sɛgũnyã dↄ̃ro, tó adi kɛ Luda pì Nini baasiro. 12 Andunia dí ninin o lèro, Nini kũ à bò Luda kĩnaan o lè, de ò gba kũ Luda dàwɛrɛ dↄ̃. 13 Yã kũ ótɛni on gwe, adi kɛ yã kũ bisãsiri ↄ̃ndↄ̃ dì dańnɛnlo, yã kũ Luda Nini dì dańnɛmɛ. Lɛn odì Luda Nini yã bↄkↄtɛ gbɛ̃ kũ ò Luda Nini vĩnↄnɛ lɛ. 14 Andunia gbɛ̃ dì Luda Nini yãnↄ síro, zaakũ à denɛ mìsariyã ũmɛ. Ani fↄ̃ à a mì dↄ̃ sero, zaakũ Luda Nini pì gbãnan òdi a yãzɛ dↄ̃o. 15 Gbɛ̃ kũ Luda Nini dì donɛ arɛ dì yã sĩnda pínki zɛ́ dↄ̃, gbɛ̃ke sↄ̃ à zɛ́ vĩ à a vãni boro. 16 À kɛ̃na Luda yãn ò pì: Dí mɛ́ à Dikiri nɛ̀sɛ dↄ̃ gbasa à lɛ́ daaa? Ama ókↄ̃nↄ ó Kirisi nɛ̀sɛ vĩ.

1 Corinthians 3

1 Ma gbɛ̃nↄ, mádi fↄ̃ mà yã òárɛ lákũ madì o gbɛ̃ kũ Luda Nini dońnɛ arɛnↄnɛ bàro, akũ ma òárɛ lán andunia gbɛ̃nↄ bà, zaakũ nɛ́kpãntɛ̃nↄn á ũ Kirisi gũn. 2 Vĩn ma kpàáwa, adi kɛ pↄ́ lomadenlo, zaakũ ádi ká kↄ̀ro. Bee kũ terao ádi káro, 3 zaakũ dàdenↄn á ũ ari tera. Lákũ á zãkↄ̃gu nà, akũsↄ̃ á yãkete vĩ, dàdenↄn á ũroo? Á dà mɛ́ à doárɛ arɛ. 4 Kũ á gbɛ̃ke pì a zɛ kũ Pↄluo, akũ gbɛ̃ pãnde pì a zɛ kũ Apoloo, á kú kũ á dàaon gweroo? 5 Dín Apolo ũu? Dín Pↄlu ũu? Zĩkɛrinↄn ó ũ, akũ a Kirisi náani kɛ̀ ó gãi. Ó baadi tɛn zĩ kũ Dikiri dànɛ kɛmɛ. 6 Ma pↄ́ tↄ̃̀, Apolo í kànɛ, akũ Luda tò à gbã̀. 7 Lɛmɛ pↄ́tↄ̃ri kũ íkariio de pↄ́ke ũro, sé Luda kũ àdi tó à gbã. 8 Pↄ́tↄ̃ri kũ íkariio lɛɛlɛmɛ. Ń baadi ni a àre le a zĩ lɛ́mmɛ. 9 Luda zĩkɛri dakenↄn ó ũ. Luda búgbɛɛn á ũ, Luda kpɛ́n á ũ. 10 Gba kũ Luda kɛ̀mɛnɛ mɛ́ à tò ma ɛ̃ pɛ̀tɛ lán ɛ̃bori gonide bà, akũ gbɛ̃ pãnde sù àtɛn kpɛ́ pì bo. Baadi laakari kɛ a kpɛ́bonaaa, 11 zaakũ gbɛ̃ke ni fↄ̃ à ɛ̃ ke pɛ́tɛ doro, sé ɛ̃ kũ à pɛtɛna Yesu Kirisi ũ baasiro. 12 Tó gbɛ̃ kpɛ́ pìi dↄ̀ kũ wuraao ke andurufu ke gbɛ̀ bɛ̀ɛrɛde ke tó à dↄ̀ kũ lío ke lá ke sɛ̃̀ɛ, 13 baadi zĩ yãpura ni bo gupuraa. Oni e yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ, zaakũ gu ni dↄ kũ tɛ́omɛ, oni baadi zĩ taka gwa tɛ́ pìi gũn. 14 Tó gbɛ̃ zĩ kũ à kɛ̀ɛ bò tɛ́n aafia, ade ni àre le. 15 Tó gbɛ̃ zĩ tɛ́ kũ̀, ani kisira le, ade ni bo ↄkori lákũ òdi bo tɛ́n nà. 16 Á dↄ̃ kũ Luda kpɛ́n á ũ, Luda Nini kú á gũnloo? 17 Tó gbɛ̃ Luda kpɛ́ pìi yàka, Luda ni ade kakatɛ, zaakũ kpɛ́ pì kunna adonamɛ, akũsↄ̃ ákↄ̃nↄmɛ kpɛ́ pì ũ. 18 Gbɛ̃ke sún a zĩda sãtɛro. Tó á gbɛ̃ke tɛni a zĩda ditɛ andunia díkĩna ↄ̃ndↄ̃ri ũ, à gↄ̃ńnɛ mìsaride ũ de à le à ↄ̃ndↄ̃ kũ. 19 Zaakũ andunia díkĩna ↄ̃ndↄ̃ de Ludanɛ mìsariyã ũmɛ. À kɛ̃na Luda yãn ò pì: Àdi ↄ̃ndↄ̃rinↄ kũ ń wɛ́zɛ̃ gũn. 20 À kɛ̃na dↄ: Dikiri dↄ̃ kũ ↄ̃ndↄ̃rinↄ laasun pã. 21 Abire yãi gbɛ̃ke sún ĩa dã bisãsiri yã musuro. Pↄ́ sĩnda pínki bi á pↄ́mɛ: 22 Pↄlu, Apolo, Pita, andunia, wɛ̃̀ndii, ga, tera pↄ́nↄ, zia pↄ́nↄn yá, ń pínki bi á pↄ́mɛ. 23 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, Kirisi pↄ́n á ũ, Kirisi sↄ̃ bi Luda pↄ́mɛ.

1 Corinthians 4

1 Abire yãi à ó gwa Kirisi zĩkɛrinↄ ũ, Luda asiriyã gwàrinↄ ũ. 2 À kũ̀ gwàrinↄ gↄ̃ náani vĩ. 3 Tó ákↄ̃nↄ ke bisãsiri yãkpatɛkɛrinↄ ma taari è, yã pãmɛ ma kĩnaa. Madì ma zĩda manakɛna ke vãnikɛna boro. 4 Yãke tɛni ma swɛ̃̀ vĩro, ama abirekũ ni ma boro, Dikirin ma yãkpatɛkɛri ũ. 5 Abire yãi àsun gĩnakɛ à gbɛ̃ke taari le Dikiri sugↄrↄ ãro. Àkũmɛ ani gu pu pↄ́ kũ à utɛna gusiraaa à nɛ̀sɛ yã bo gupuraa. Zĩ kũ̀a baadi ni ma lákũ Luda ni a sáabu kpá nà. 6 Yã kũ ma òárɛ dínↄ, ma ò makũ kũ Apoloo yã musumɛ de àgↄ̃ yã díkĩna dↄ̃: Òsun vĩ Luda yãlaro. Á gbɛ̃ke sún ĩa dã à zɛ kũ gbɛ̃ doo, à bo gbɛ̃ do kpɛro. 7 Bↄ́ ń deońlaa? Ń pↄ́ke vĩ n zĩdanɛ, kũ odi n gbaro yá? Ò n gba, akũ ntɛn ĩa dã lákũ odi n gbaro bà yá? 8 A kãn gwe kↄ̀ yá? A kɛ ↄgↄdenↄ ũn gwe kↄ̀ yá? Átɛn kí ble ó sarin gwe yá? Má ye àgↄ̃ kí ble, ògↄ̃ lɛɛlɛ. 9 Zaakũ ma è ókↄ̃nↄ Luda zĩ̀rinↄ, Luda ó dítɛ zã lán gbɛ̃ kũ òdi ń dɛ pari wára bàmɛ. Gu sĩnda pínki gbɛ̃nↄ wɛ́ fĩ̀wá, malaikanↄ kũ bisãsirinↄ ń pínki. 10 O gↄ̃ mìsaridenↄ ũ Kirisi yãi, akũ kunna Kirisi pìi gũn á de ↄ̃ndↄ̃rinↄ ũroo? Ó busana akũ á gbãna vĩroo? Ó kpebona akũ á kpetanaroo? 11 Ari tera nà kũ ímio tɛni ó dɛ, ó tɛ́ punsi, o gↄ̃ pↄ́gbɛ̃nanↄ ũ, bɛsaridenↄ ũ. 12 Odì zĩ gbãna kɛ ari ò kpasa. Tó ò ó ká, odì sa mana ońnɛmɛ. Tó ò wari dↄ̀wá, odì mɛna fↄ̃. 13 Tó ò ó sↄ̃sↄ̃, odì kútɛ kɛńnɛmɛ. Ari tera òtɛni ó ditɛ andunia bↄtↄ pↄ́nↄ ũ, gbɛ̃ sĩnda pínki bìsa ũ. 14 Matɛn yã dí oárɛ wé'idanaáwa yãinlo. Matɛni á gba laakari ma nɛ́ yenyĩdenↄ ũmɛ. 15 Bee tó Kirisi gũn á gwàrinↄ kà gbɛ̃nↄn ũgbangba, á de'ina dasiro. Makũ mɛ́ ma á í kũ Kirisi Yesu baarunnakpanaárɛo, akũ á kú a gũn. 16 Abire yãi matɛn kútɛ kɛárɛ, àgↄ̃ ma kɛna kɛ. 17 Abire yãi ma a nɛ́ yenyĩde Timↄti zĩ̀áwa. Àpi bi náanidemɛ Dikiri gũn, àkũ mɛ́ ani ma kunna Kirisi gũn yãkɛna dↄágu. Yã kũ madì da sↄsi gbɛ̃nↄnɛ wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛon gwe. 18 Á gbɛ̃kenↄ tɛn ĩa dã, lákũ mani su á gwaro bà. 19 Tó Dikiri wè, mani su á gwa tera, mani ĩadãrii pìnↄ gbãna lɛ́ e, adi kɛ ń yã'onaa adonlo. 20 Zaakũ kpata kũ à bò Luda kĩnaa bi yã'ona yãnlo, gbãnamɛ. 21 Á yei deramɛɛ? Mà suái kũ gòon yá, ke mà su kũ yenyĩo kũ nɛ̀sɛyĩdaomɛ?

1 Corinthians 5

1 Ma mà pãpãkɛnaa gɛ̃̀ á tɛ́, yã kũ a taka kú bee kifirinↄ tɛ́ sero. Ò pì, á gbɛ̃nↄ doke a de nↄ wɛ̀tɛ. 2 Akũ átɛn ĩa dã yá? À kũ̀ á nɛ̀sɛɛ yaka, à gbɛ̃ kũ à yã pìi kɛ̀ bo á tɛ́. 3 Bee tó má kú kãáoro, ma nini kú kãáo, akũ ma yãkpatɛ kɛ̀ kũ gbɛ̃ kũ à yã pìi kɛ̀ɛo gↄ̃̀nↄ lákũ ò pi má kú gwe bà. 4 - 5 Tó a kↄ̃ kàkara, tó ó Dikiri Yesu gbãna kú kãáo, tó ma nini kú kãáo, à gbɛ̃ pì kpá Setanwa kũ ó Dikiri Yesu tↄ́o, de a dà kakatɛ, a nini le à bo aafia Dikiri sugↄrↄ zĩ. 6 Á ĩadãna manaro. Á dↄ̃ kũ lùbɛnɛ fíti dì flawadɛna zↄ̃kↄ̃ sɛ́roo? 7 À lùbɛnɛ zĩ kↄ́tɛ, á gↄ̃ flawa dufu ũ a lùbɛnɛɛ sari, lákũ à kↄ̃ sìo àgↄ̃ de nà, zaakũ Kirisi gà ó Vĩnla sãnɛ bↄ̀rↄ ũmɛ. 8 A yã mɛ́ à tò ògↄ̃ kun Burodi Futɛnasari dikpɛkɛrinↄ ũ yãpura gũn kũ nɛ̀sɛpurao. Òsungↄ̃ kun lùbɛnɛ zĩ dikpɛkɛrinↄ ũ manafiki kũ yãvãnikɛnaao gũnlo. 9 Takada kũ ma kɛ̃̀árɛ gũn ma pì, àsun kakara kũ pãpãkɛrinↄoro. 10 Adi kɛ andunia dí pãpãkɛrinↄ ke wãkũdenↄ kũ gbɛ̃blerinↄ ke tãnagbagbarinↄnlo, zaakũ tó gbɛ̃ díkↄ̃nↄmɛ, séde áni bo andunia gũn. 11 Oi, ma òárɛ gbɛ̃ kũ ò pì ó gbɛ̃mɛ, akũsↄ̃ à de pãpãkɛri ke wãkũde ke tãnagbagbari ke gbɛ̃yakari ke wɛ̃dɛri ke gbɛ̃bleri ũ, àsun kakara kãaoro, àsun ↄ kakara kãao sero. 12 Ma bàka ũgba kũ yãgↄ̃gↄ̃na kũ Yesusaridenↄoo? Á zĩda gbɛ̃nↄ mɛ́ à kↄ̃ sìo à yã gↄ̃gↄ̃ kũńworoo? 13 Luda mɛ́ ani yãkpatɛ kɛ kũ Yesusaridenↄo. À gbɛ̃ vãni pì bo á tɛ́.

1 Corinthians 6

1 Tó á gbɛ̃ke yã vĩ kũ a Yesude dakeo, bↄ́yãi àdi gɛ́ yãkpatɛ kɛ kũ adeo Luda gbɛ̃nↄ kĩnaaroo, sé ludadↄ̃risarinↄ kĩnaa? 2 Á dↄ̃ kũ Luda gbɛ̃nↄ mɛ́ oni yãkpatɛ kɛ kũ anduniaoroo? Lákũ ákↄ̃nↄ mɛ́ áni yãkpatɛ kɛ kũ anduniao nà, ádi ká à yãketenↄ gↄ̃gↄ̃roo? 3 Á dↄ̃ kũ ókↄ̃nↄ mɛ́ óni yãkpatɛ kɛ kũ malaikanↄoroo? Oni andunia díkĩna pↄ́ o dↄ yá? 4 Tó á yã bire taka gↄ̃gↄ̃na vĩ, áni gbɛ̃ kũ ò de sↄsi gbɛ̃nↄnɛ pↄ́ke ũronↄ sɛ́ yãgↄ̃gↄ̃rinↄ ũ yá? 5 Ma abirekũ ò de mà wé'i daáwa yãimɛ. Á gbɛ̃ke vĩ á tɛ́ kũ a ↄ̃ndↄ̃ kà à a gbɛ̃nↄ yã gↄ̃gↄ̃ńnɛroo? 6 Séto á gbɛ̃ do a gbɛ̃dake sísi yãkpatɛa Yesusaridenↄ kĩnaa yá? 7 Lákũ á yã vĩ kũ kↄ̃o nà, a zã yãa kↄ̀ mámmam. Bↄ́yãin áni we ò á taki kɛroo? Bↄ́yãin áni tó ò á bleroo? 8 Ákↄ̃nↄ adì gbɛ̃ taki kɛ, adì gbɛ̃ ble, bee á kↄ̃ tɛ̃nɛ. 9 Á dↄ̃ kũ gbɛ̃ vãninↄ ni gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũnloo? Àsun á zĩda sãtɛro, pãpãkɛrinↄ ke tãnagbagbarinↄ ke zinakɛrinↄ ke gↄ̃gbɛ̃ karuanↄ ke gbɛ̃ kũ òdi wútɛ kũ ń gↄ̃gbɛ̃ dakeonↄ 10 ke kpãninↄ ke wãkũdenↄ ke wɛ̃dɛrinↄ ke gbɛ̃yakarinↄ ke gbɛ̃blerinↄ, ń gbɛ̃ke ni gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũnlo. 11 Á gbɛ̃kenↄ de lɛmɛ yã, akũ a zú ò, a gↄ̃ Luda pↄ́ ũ, Luda tò yã bò kãáo nna kũ Dikiri Yesu Kirisi tↄ́o kũ ó Luda Nini gbãnao. 12 Adì pi, á yã sĩnda pínki kɛna zɛ́ vĩmɛ. Ama yãkenↄ àre vĩro. Adì pi, á yã sĩnda pínki kɛna zɛ́ vĩmɛ. Ama àsun tó yãke bà káárɛ á yĩnlo. 13 Adì pi dↄ, pↄ́ble bi nɛ̀sɛ pↄ́mɛ, akũsↄ̃ nɛ̀sɛ bi pↄ́ble pↄ́mɛ. Bee kũ abireo Luda ni ń pínki kakatɛ. Mɛ̀ bi pãpãkɛbↄnlo, Dikiri pↄ́mɛ, akũsↄ̃ Dikiri mɛ́ à mɛ̀ɛ pìi gwàri ũ. 14 Luda ó Dikiri bò gan, akũsↄ̃ ani ó bo gan kũ a gbãnao. 15 Á dↄ̃ kũ á mɛ̀ mɛ́ à Kirisi mɛ̀gunↄ ũroo? Oni Kirisi mɛ̀gu sɛ́ ò kɛ karua mɛ̀gu ũn yá? Oi! 16 Á dↄ̃ kũ gbɛ̃ kũ à kàkara kũ karuao kɛ̀ kãao mɛ̀ɛ dokↄ̃nↄ ũnloo? À kɛ̃na Luda yãn ò pì, ń gbɛ̃nↄn pla ni gↄ̃ mɛ̀ do ũ. 17 Gbɛ̃ kũ à kàkara kũ Dikirio kɛ̀ kãao mɛ̀n do Nini gũn. 18 À kɛ̃kↄ̃a kũ pãpãkɛnaao. Durunna pãnde kũ gbɛ̃ dì kɛ pínki bàka kú kũ a mɛ̀ɛoro. Pãpãkɛri sↄ̃, àdi durunna kɛ a mɛ̀ɛnɛmɛ. 19 Á dↄ̃ kũ á mɛ̀ mɛ́ à Nini kũ Luda á gbá, kũ à kú á gũn kpɛ́ ũroo? Ákↄ̃nↄ á á zĩda vĩro, 20 Luda á lú, à fĩnaa bò. Abire yãi à Luda tↄ́ bo kũ á mɛ̀ɛo.

1 Corinthians 7

1 Takada kũ a kɛ̃̀ yã musu, à manamɛ gↄ̃gbɛ̃ gↄ̃ kun nↄ sari. 2 Ama kũ pãpãkɛna dàgula yãi, gↄ̃gbɛ̃ sĩnda pínki gↄ̃ a nↄ vĩ, nↄgbɛ̃ sĩnda pínki gↄ̃ a gↄ̃ vĩ. 3 Gↄ̃gbɛ̃ gↄ̃ pↄ́ kũ à kↄ̃ sìo kɛ a nanↄnɛ. Nↄgbɛ̃ gↄ̃ kɛ a zãnɛ lɛ se dↄ. 4 Nↄgbɛ̃ mɛ̀ kun a zĩda pↄ́ ũro, sé a zã pↄ́ ũ. Lɛmɛ dↄ gↄ̃gbɛ̃ mɛ̀ kun a zĩda pↄ́ ũro, sé a nanↄ pↄ́ ũ. 5 Àsun gíkↄ̃nɛro, séde a màkↄ̃nɛ de à laakari dↄ aduakɛnaaa gĩa, gbasa à á kɛna kɛ, de Setan sún ↄ̃ndↄ̃ kɛárɛ à fu mɛnaaro yãi. 6 Lɛ́n ma dàáwa, adi kɛ tilasinlo. 7 Má ye gbɛ̃ sĩnda pínki gↄ̃ de lán ma bà, ama baadi kũ a gba kũ Luda dànɛɛomɛ, gbɛ̃ dí kũ a pↄ́o, gbɛ̃ dire kũ a pↄ́o. 8 Matɛn yã díkĩna o posenↄnɛ kũ gyaanↄnↄ. À mana ògↄ̃ kun ńdo lán ma bà, 9 ama tó oni fↄ̃ ò ń zĩda kũro, ò nↄ sɛ́, ò zã kɛ, zaakũ kↄ̃sɛna mana de lukana kↄ̃ila. 10 Matɛn yã ditɛ nↄdenↄnɛ kũ gↄ̃denↄ, adi kɛ makũnlo, Dikirimɛ. Nↄgbɛ̃ sún gí a zãiro, 11 gↄ̃gbɛ̃ sún pɛ́ a nanↄaro. Tó nↄgbɛ̃ sù à gì a zãi, à gↄ̃ pose kesↄ̃ à ɛra a zãi. 12 Matɛn o gbɛ̃ kparanↄnɛ, adi kɛ Dikiri mɛ́ à òro. Tó á gbɛ̃ke nↄ Yesusaride vĩ, akũ nↄ pì ye àgↄ̃ kú kãao lɛɛlɛ, àsun pɛ́aro. 13 Lɛmɛ dↄ tó nↄgbɛ̃ gↄ̃ Yesusaride vĩ, akũ gↄ̃ pì ye àgↄ̃ kú kãao lɛɛlɛ, àsun gíiro. 14 Zaakũ Luda dì gↄ̃ Yesusaride sí a nanↄ yãi, akũsↄ̃ àdi nↄ Yesusaride sí a zã yãi. Tó lɛnlo, ń nɛ́nↄ nigↄ̃ gbãsĩmɛ. Ama tera ń kunna adona. 15 Tó Yesusaride pìi gìi, à gíi. Yã bire taka gũn ń kunna kũ kↄ̃o bi tilasinlo. Luda á sísi, à á sɛ́ àgↄ̃ kun aafiamɛ. 16 Nↄgbɛ̃, ke ĩni n zã sura ba, ń dↄ̃ yá? Gↄ̃gbɛ̃, ke ĩni n nanↄ sura ba, ń dↄ̃ yá? 17 Baadi zɛ kũ a gwena kũ Luda a dìtɛnwo gↄrↄ kũ Dikiri a sìsi. Lɛn madì da sↄsi gbɛ̃nↄnɛ lɛ wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo pínki. 18 Luda gbɛ̃ sìsi tↄ̃̀zↄ̃naden yá, àsun wɛtɛ à kɛ gyↄfↄrↄde ũro. Luda gbɛ̃ sìsi gyↄfↄrↄden yá, àsun tↄ̃̀ zↄ̃ro. 19 Tↄ̃̀zↄ̃na yãke vĩro, akũsↄ̃ gyↄfↄrↄ yãke vĩro, sé àgↄ̃ yã kũ Luda dìtɛnↄ kũna. 20 Lákũ baadi kun nà gↄrↄ kũ Luda a sìsi, à zɛo lɛ. 21 Luda n sisi zↄ̀ ũn yá? Ǹsun a damu kɛro. Ama tó n su n gↄ̃ zĩdade ũ zɛ́ è, ǹ bo zↄ̀blenan. 22 Zↄ̀ kũ Dikiri a sìsi gↄ̃̀ zĩdade ũ Dikiri pìi gũmmɛ. Lɛmɛ dↄ zĩdade kũ Dikiri a sìsii gↄ̃̀ Kirisi zↄ̀ ũ. 23 Luda á lú, à fĩnaa bò. Àsun gↄ̃ bisãsiri zↄ̀ ũro. 24 Ma gbɛ̃nↄ, lákũ baadi kun nà gↄrↄ kũ Luda a sìsi, à zɛ kũ Ludao lɛ. 25 Kɛfɛnnanↄ kũ nↄkparenↄ yã musu mádi yãke ma Dikiri kĩnaaro, ama lákũ má náani vĩ Dikiri sùruu gũn nà, lán ma laasun de nàn mani oárɛ. 26 Wɛ́tãmmana kũ à kun tera mɛ́ à tò, matɛn da à mana kũ gbɛ̃ zɛ kũ a kunnaao. 27 Tó ń nↄ vĩ, ǹsun pi ĩni a gbarɛro. Tó ń vĩ sↄ̃ro, ǹsun wɛtɛ ǹ sɛ́ro. 28 Tó n sɛ̀ sↄ̃, ńdi durunna kɛro. Tó nↄkpare zã kɛ̀ sↄ̃, adi durunna kɛro. Gbɛ̃ birenↄ ni yã le andunian, akũ má ye abire taka á lero. 29 Ma gbɛ̃nↄ, yã kũ matɛn on dí: Gↄrↄ dí gↄ̃ zã̀ro. Zaa tera nↄdenↄ gↄ̃ lán gbɛ̃ kũ ò vĩronↄ bà. 30 Ɔ́ↄdↄrinↄ gↄ̃ lán gbɛ̃ kũ òtɛn ↄ́ↄ dↄronↄ bà. Pↄnnadenↄ gↄ̃ lán gbɛ̃ kũ ń pↄ nnaronↄ bà. Pↄ́lurinↄ gↄ̃ lán gbɛ̃ kũ ò pↄ́ke vĩronↄ bà. 31 Anduniablerinↄ gↄ̃ lán gbɛ̃ kũ òtɛn bleronↄ bà, zaakũ lákũ andunia dí kun nà tera tɛn gɛ̃tɛmɛ. 32 Má ye àgↄ̃ kun damu sarimɛ. Pose dì laakari dↄ Dikiri yãnↄa, yã kũ à kɛ̀ Dikirigun àdi kɛ. 33 Nↄde dì laakari dↄ andunia yãnↄa, yã kũ à kɛ̀ a nanↄgun àdi kɛ, 34 akũ àdigↄ̃ kú kũ laasun plao. Nↄ pose ke nↄkpare dì laakari dↄ Dikiri yãnↄa, àdi a mɛ̀ kũ a ninio kpáa. Nↄzãre sↄ̃, àdi laakari dↄ andunia yãnↄa, yã kũ à kɛ̀ a zãgun àdi kɛ. 35 Adi kɛ matɛn mↄ̀kakↄ̃ana kpáárɛnlo. Ma abirekũ ò á aafia yãimɛ, de à yã kɛ a zɛ́a, à á zĩda kpá Dikiria gu pãnde gwanaa sari. 36 Tó gbɛ̃ nↄkpamma vĩ, tó a sɛ́gↄrↄ tɛn gɛ̃, akũ à kɛ̀nɛ wé'iyã ũ, tó à a kàka lán dí bà, à a sɛ́ lákũ à kɛ̀nɛ nà, adi kɛ durunna ũro. Ò kↄ̃ sɛ́. 37 Ama tó à yã pìi bò a nɛ̀sɛmmɛ, akũ tilasi dí a kákaro, akũ à a zĩda kũna dↄ̃, tó à dà a swɛ̃̀n kũ áni a nↄkpare pì sɛ́ro, à kɛ̀ manamɛ. 38 Lɛmɛ gbɛ̃ kũ à a pↄ́ sɛ̀ kɛ̀ mana, ama gbɛ̃ kũ adi a pↄ́ sɛ́ro kɛ̀ mana de abirekũla. 39 Nↄgbɛ̃ bi a zã pↄ́mɛ gↄrↄ kũ a zã kú kũ wɛ̃̀ndiio. Tó a zã sù à andunia tò, à zɛ́ vĩ à zã kɛ kũ gↄ̃ kũ à yeiio, ama gↄ̃ pì gↄ̃ kun Dikiri pↄ́ ũ. 40 Bee kũ abireo tó à gↄ̃̀ pose, matɛn da a pↄ nigↄ̃ nna de tó à zã kɛ̀la. Matɛn da makũ, má Luda Nini vĩ se.

1 Corinthians 8

1 Sa'opↄble yã musu, ó dↄ̃ kũ ó pínki ó dↄ̃na vĩ. Dↄ̃na sↄ̃, à sɛna lei vĩ, yenyĩ mɛ́ à karana vĩ. 2 Tó gbɛ̃ tɛn da á yã dↄ̃, adi dↄ̃ lákũ à kũ̀ à dↄ̃ nà gĩaro. 3 Tó gbɛ̃ ye Ludai, Luda a dↄ̃. 4 Tↄ̀, sa'opↄblena yã musu ó dↄ̃ kũ tãna bi pↄ́kemɛ andunia gũnlo, zaakũ Luda mɛ̀n do kunnan ó dↄ̃. 5 Bee tó pↄ́ kũ òdi pińnɛ tãnanↄn kú musu kũ zĩtɛo, akũ dakenↄ kĩnaa tãnanↄn dimmɛ, dikirinↄn dimmɛ, 6 ó kĩnaa Luda mɛ̀n domɛ, àkũmɛ ó De ũ, kũ pↄ́ sĩnda pínki bò a kĩnaa, akũsↄ̃ ó kun a yãi. Dikiri mɛ̀n domɛ dↄ, àkũmɛ Yesu Kirisi ũ, kũ pↄ́ sĩnda pínki kɛ̀, akũsↄ̃ ó kun a gãi. 7 Ama gbɛ̃ sĩnda pínki dↄ̃ lɛro. Gbɛ̃kenↄ kↄ̃ dↄ̃̀ kũ tãna yão ari tera, akũ òdi pↄ́ kũ òtɛni ble dítɛ sa'opↄble ũ, ò yãke dↄ̃kↄ̃nɛro, akũ ń laasun kú zɛ́a doro. 8 Pↄ́ble mɛ́ ani ó na Ludairo. Tó ódi blero, kĩananlo. Tó o blè, karanaanlo. 9 À laakari kɛ á kunna zĩdadenↄ ũi, de ásun kɛ gɛ̃̀siki ũ gbɛ̃ kũ ludanaanikɛnaa kĩ̀aḿmanↄnɛro. 10 Mↄkↄ̃n kũ ń dↄ̃na vĩ, tó gbɛ̃ kũ à yãke dↄ̃kↄ̃nɛro n e, ntɛn pↄ́ ble tãna kuru, ani a gba swɛ̃̀ɛ à sa'opↄ ble seroo? 11 Tó n kɛ̀ lɛ, n dↄ̃na n gbɛ̃dake kũ ludanaanikɛna kĩana kũ Kirisi gà a yãi kàkatɛn gwe. 12 Tó a durunna kɛ̀ á Yesude dakenↄnɛ a gbɛ̃ kũ à yãke dↄ̃kↄ̃nɛro karii kɛ̀n gwe, akũsↄ̃ Kirisin a durunna kɛ̀nɛ. 13 Abire yãi tó ma nↄ̀bↄsona mɛ́ ani tó ma Yesude dake fu, mani só ziki doro, de ma Yesude dake sún furo yãi.

1 Corinthians 9

1 Má a zĩda vĩnloo? Zĩ̀riin ma ũroo? Mádi wɛ́ si ó Dikiri Yesu lɛ́roo? Ákↄ̃nↄmɛ á de ma zĩ gbɛ̀ ũ Dikiri gũn fá? 2 Bee tó má de zĩ̀ri ũ gbɛ̃ pãndenↄnɛro, má deárɛ a ũ fá. Kunna Dikiri gũn ma kunna zĩ̀ri ũ sèedaan á ũ. 3 Yã kũ madì o ma vãniborinↄnɛn dí: 4 Má pↄ́blena kũ pↄ́minaao zɛ́ vĩ ma zĩ gũnloo? 5 Má a zɛ́ vĩ màgↄ̃ tɛ́ kũ nↄ Yesudeo gu kũ matɛn gɛ́n lán zĩ̀ri kparanↄ kũ Dikiri dakũnanↄ kũ Pitao bàroo? 6 Makũ kũ Baanabao ó gbɛ̃nↄn pla, ókↄ̃nↄ ó zɛ́ vĩ ò ó ↄzĩ tónloo? 7 Dí mɛ́ àdi soza ble kũ a zĩda bↄ̀kↄ ↄgↄoo? Dí mɛ́ àdi lí ba, akũ àdi a nɛ́ bleroo? Dí mɛ́ àdigↄ̃ zù dã, akũ àdi a vĩ miroo? 8 Bee kũ bisãsiri yãkɛnanↄn ma lɛ̀kↄ̃aárɛ, à kú Musa doka gũn lɛroo? 9 À kɛ̃na Musa doka takadan ò pì, àsun lɛ́sↄ da zùunɛ gↄrↄ kũ àtɛn pↄ́wɛ gbɛ̃ro. Zùun Luda dì laakari dↄa yá? 10 Ó yãi à yã pìi òroo? Ee, ó yãin ò yã pìi kɛ̃̀, de búbari gↄ̃ sɛ̃̀ wa kũ tãmaaao, pↄ́wɛgbɛ̃ri gↄ̃ pↄ́ gbɛ̃ kũ tãmaaao, de à a baka le a gũn. 11 Tó o Luda yã tↄ̃̀ á tɛ́, akũ o ó bakaa lèáwa, yãken yá? 12 Tó dakenↄ zɛ́ bire vĩáwa, óni ó pↄ́ o dↄ yá? Ódi sɛ́tɛ zɛ́ bire gũnlo, o yã sĩnda pínki fↄ̃̀, de òsun zɛ́ zↄ̃ Kirisi baaru nnanɛro yãi. 13 Á dↄ̃ kũ Luda ↄn zĩkɛrinↄ dì Luda ↄn pↄ́ bleroo? Luda gbagbaki sa'orinↄ dì ń baka le gbagbaki pìi gũnloo? 14 Lɛn Dikiri dìtɛ a baarunnakparinↄ gↄ̃ pↄ́ ble baaruu pì kpana yã musu lɛ. 15 Bee kũ abireo mádi zɛ́ pìnↄ ke sɛ́ro, akũsↄ̃ mádi abirekũ o de ò kɛmɛnɛ yãinlo. Ga manamɛnɛ de abirekũla. Gbɛ̃ke ni le à kpá ma ĩadãna dínɛro. 16 Kirisi baarunnakpana demɛnɛ ĩadãna yã ũro, tilasi mɛ́ à gbá dìma. Waiyoo makũ, tó matɛn baaru nna pì kpáro. 17 Tó matɛn zĩ pì kɛ kũ ma zĩda pↄyeinaaomɛ, mani wɛ́ dↄ ma bakaaimɛ. Lákũ Luda mɛ́ à nàmɛnɛ ma ↄĩ nà, à kↄ̃ sì kũmao mà kɛ. 18 Bↄ́mɛ ma àre ũu? Tó ma baaru nna pìi kpà ↄsãsãnaa sari, tó mádi doka kũ má vĩ baaru nna pì kpanaa gũn kɛḿmaro, ma àreen gwe. 19 Bee kũ gbɛ̃ke ma vĩro, ma a zĩda dìtɛ zↄ̀ ũ gbɛ̃ pínkinɛ, de mà gbɛ̃nↄ le dasi yãi. 20 Kũ má kú kũ Yudanↄ, ma gↄ̃ lán ń bà, de ò ma yãzɛ e yãi. Kũ má kú kũ Musa dokadarinↄ, ma gↄ̃ a dàri ũ, bee kũ à iko vĩmaro, de a yã dàrinↄ ma yãzɛ e yãimɛ. 21 Kũ má kú kũ dokadarisarinↄ, ma gↄ̃ lán ń bà, de ò ma yãzɛ e yãi. Adi kɛ ma bo Luda doka zɛ́nnlo, Kirisi mɛ́ à iko vĩma. 22 Kũ má kú kũ gbɛ̃ busananↄ, ma busa, de ò ma yãzɛ e yãi. Madì gↄ̃ pↄ́ sĩnda pínki ũ gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ, bee dera, de mà le mà ń gbɛ̃kenↄ sura ba. 23 Yã kũ madì kɛ pínki, madì kɛ Kirisi baaru nna yãimɛ, de mà a baka le a arubarikaa gũn. 24 Bàkpakũsũnaa gũn, gbɛ̃ sĩnda pínki mɛ́ àdi bàa lɛ́, ama á dↄ̃ kũ gbɛ̃ mɛ̀n do mɛ́ àdi bleroo? À bàa lɛ́ lɛ se, à le à ble. 25 Kↄ̃kↄ̃'ori sĩnda pínki dì a zĩda tùtu kɛ, àdi a zĩda foru kɛ yã sĩnda pínki musu. Àdi kɛ lɛ fùra kũ àdi yaka lena yãi. Ókↄ̃nↄ sↄ̃, a pↄ́ kũ àdi yakaro yãimɛ. 26 Abire yãi bà kũ matɛn lɛ́, má dↄ̃ pↄ́ kũ matɛn pɛ́a, adi kɛ matɛn ↄsi ká gukorianlo. 27 Oi, madì wari dↄ ma mɛ̀ɛa, madì ma mɛ̀ɛ taki kɛ, de ma waazikɛna dakenↄnɛ gbɛra, másun bo pãro yãi.

1 Corinthians 10

1 Ma gbɛ̃nↄ, má ye ó dizinↄ yã díkĩna dↄágu. Ò tɛ̀ tɛ́lukui ń pínki, ò táa ò ò bↄ̀tɛ Isira Tɛ̃ran ń pínki. 2 Luda ń da'itɛ kɛ̀ tɛ́luku pìi gũn kũ ísira pìio ń pínki Musa ìbanↄ ũ. 3 Ò Luda pↄ́ble dokↄ̃nↄ blè ń pínki, 4 ò Luda í dokↄ̃nↄ mì ń pínki, zaakũ ò Luda kpi kũ à kú kũńwo í mì. Kpi pì sↄ̃ mɛ́ à Kirisi ũ. 5 Bee kũ abireo ń daside yã dí ká Ludaguro, akũ ń gɛ̀ɛ gↄ̃̀ kpátɛ gbárannan. 6 Yã pì dewɛrɛ sèeda ũ, de òsun yã vãni ni dɛ, lákũ ò a ni dɛ̀ nàro. 7 Àsungↄ̃ de tãnagbagbarinↄ ũ lán ń gbɛ̃kenↄ bàro. À kɛ̃na Luda yãn ò pì: Gbɛ̃nↄ vùtɛ òtɛn pↄ́ ble, òtɛn í mi, akũ ò fùtɛ òtɛn pãpã kɛ. 8 Òsungↄ̃ de pãpãkɛrinↄ ũ lán ń gbɛ̃kenↄ bàro. Ò pãpã kɛ̀, akũ ò gàga gↄrↄ dokↄ̃nↄ zĩ gbɛ̃nↄn dúbu baro awɛɛ'aakↄ̃. 9 Òsun Dikiri lɛ́ ò gwa lán ń gbɛ̃kenↄ bàro. Ò a lɛ̀ ò gwà, akũ mlɛ̃̀nↄ ń sóso ò gàga. 10 Àsun yãkete ká lán ń gbɛ̃kenↄ bàro. Ò yãkete kà, akũ ga malaika ń dɛdɛ. 11 Yã pì ń lé sèeda ũ ókↄ̃nↄ kũ ó kú gↄrↄ kpɛdenↄaanɛ, akũ ò kɛ̃̀ takadan de ò ó gbao laakari yãi. 12 Gbɛ̃ kũ àtɛn da á zɛna gbãna, à laakari kɛ lɛtɛnaai. 13 Yↄ̃ogwana ke dí á léro, séde kũ àdi gbɛ̃ sĩnda pínki le baasiro. Luda náani vĩ, ani tó ò á yↄ̃ ò gwa de á gbãna lɛ́laro. Yↄ̃ogwanaa gũn ani á gba zɛ́ à mɛna fↄ̃ à bon. 14 Abire yãi ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, à mì kɛ̃ tãnagbagbanaaa. 15 Matɛn yã oárɛ laakaridenↄ ũ. À yã kũ matɛn oárɛ laasun lɛ́ á zĩda à gwa. 16 Toko arubarikade kũ odì sáabu kpáoo, tó o mì, ó bàka kú kũ Kirisi aruoroo? Burodi kũ odì lílikↄ̃rɛ, tó o sò, ó bàka kú kũ Kirisi mɛ̀ɛoroo? 17 Zaakũ burodi mɛ̀n domɛ, bee kũ ó dasikɛo ó mɛ̀ dokↄ̃nↄmɛ, ó baadi a baka vĩ burodi dokↄ̃nↄ pìi gũmmɛ. 18 À gwa Isarailanↄa. Gbɛ̃ kũ à sa'opↄ blè bàka kú kũ Luda gbagbakioroo? 19 Ma ò deramɛɛ? Matɛn o tãna sa'opↄble bi pↄ́ken yá? Ke ń tãnanↄ bi pↄ́ken yá? 20 Lɛnlo, ma pì pↄ́ kũ ò sa òo, ò ò tãnaamɛ, adi kɛ Ludaanlo. Má ye á bàka gↄ̃ kú kũ tãnaoro. 21 Áni fↄ̃ à Dikiri toko í mi kũ tãna pↄ́oro. Áni fↄ̃ à Dikiri pↄ́ ble kũ tãna pↄ́oro. 22 Ke ó ye ò Dikiri nɛ̀sɛgↄ̃ba futɛmɛɛ? Ó gbãna kà a ũn yá? 23 Òdi pi, yã sĩnda pínki zɛ́ vĩ. Lɛmɛ, ama yã sĩnda pínki àre vĩro. Òdi pi, yã sĩnda pínki zɛ́ vĩ. Lɛmɛ, ama yã sĩnda pínki karana vĩro. 24 Gbɛ̃ke zĩda yã sún donɛ arɛro, sé a gbɛ̃dake yã. 25 À nↄ̀bↄ kũ òtɛn yía ɛtɛn só yãke gbɛkanaa sari á laasun yãi, 26 zaakũ zĩtɛ kũ pↄ́ kũ ò kúanↄ pínki bi Dikiri pↄ́mɛ. 27 Tó Yesusaride á sísi pↄ́blea, tó à kɛ̀árɛ, tó a gɛ, à pↄ́ kũ ò kpàáwa ble yãke gbɛkanaa sari á laasun yãi. 28 Tó ò sù ò òárɛ sa'opↄblemɛ, àsun blero laasun yãi kũ gbɛ̃ kũ à òárɛ yãio. 29 Matɛn abirekũ o ade laasun yãimɛ, adi kɛ á pↄ́nlo. Gbɛ̃ pãnde laasun yãin manigↄ̃ ma zĩda vĩro yá? 30 Tó ma pↄ́ blè kũ sáabukɛnaao, bↄ́yãin òdi ma vãni bo pↄ́ kũ ma sáabu kɛ̀ɛii pì yã musuu? 31 Yã kũ átɛn kɛ pínki, átɛn pↄ́ blen yá, átɛn í min yá, àgↄ̃ a pínki kɛ Luda tↄ́bona yãi. 32 Àsun tó Yudanↄ ke Girikinↄ ke Luda sↄsi gbɛ̃nↄ fu á yãkɛna yãiro. 33 Lɛn madì kɛ lɛ. Yã sĩnda pínki gũn madì kokari kɛ, de ma yã ká gbɛ̃ sĩnda pínkigumɛ. Madì ma zĩda pↄnna wɛtɛro, sé pari pↄ́, de ò le ò bo yãi.

1 Corinthians 11

1 Àgↄ̃ ma yãkɛnaa dada, lákũ madì Kirisi pↄ́ dada nà. 2 Ma á sáabu kpà kũ ma yã dìgↄ̃ dↄágu yã sĩnda pínki gũn, akũsↄ̃ á kɛ̀otokↄ̃nɛ kũ ma dàárɛnↄ kũna. 3 Má ye àgↄ̃ dↄ̃ kũ Kirisi mɛ́ à gↄ̃gbɛ̃ sĩnda pínki mì ũ, gↄ̃gbɛ̃ mɛ́ à nↄgbɛ̃ mì ũ, akũsↄ̃ Luda mɛ́ à Kirisi mì ũ. 4 Gↄ̃gbɛ̃ kũ àtɛn adua kɛ ke àtɛn annabikɛyã o kũ pↄ́o kuna a mìia tɛni a mì kpe bomɛ. 5 Nↄgbɛ̃ kũ àtɛn adua kɛ ke àtɛn annabikɛyã o mìgbã tɛni a mì kpe bomɛ, à de lákũ à mì kpárankparan bàmɛ. 6 Tó nↄgbɛ̃ dí pↄ́ kú a mìiaro, à a mìkã kɛ̃rɛ. Lákũ mìkãkɛ̃rɛna ke mìbona de nↄgbɛ̃nɛ wé'iyã ũ nà, à pↄ́ kú a mìia. 7 Adi kũ gↄ̃gbɛ̃ pↄ́ kú a mìiaro, kũ à de Luda taka kũ a gakurio ũ yãi. Nↄgbɛ̃ sↄ̃, àkũmɛ gↄ̃gbɛ̃ gakuri ũ. 8 Zaakũ Luda dí gↄ̃gbɛ̃ bo nↄgbɛ̃ gũnlo, nↄgbɛ̃n à bò gↄ̃gbɛ̃ gũn. 9 Adi gↄ̃gbɛ̃ kɛ nↄgbɛ̃ yãiro, nↄgbɛ̃n à kɛ̀ gↄ̃gbɛ̃ yãi. 10 Abire yãi kũ malaikanↄ yão dↄ, séde nↄgbɛ̃ gↄ̃ pↄ́ kú a mìia a zã doka sèeda ũ. 11 Dikiri gũn nↄgbɛ̃ kun a zĩdanɛ gↄ̃gbɛ̃ sariro, gↄ̃gbɛ̃ sↄ̃, à kun a zĩdanɛ nↄgbɛ̃ sariro. 12 Lákũ nↄgbɛ̃ bò gↄ̃gbɛ̃ gũn nà, lɛn dↄ gↄ̃gbɛ̃ dì bo nↄgbɛ̃ gũn lɛ, akũsↄ̃ pↄ́ sĩnda pínki dì bo Luda kĩnaamɛ. 13 À yã pìi laasun lɛ́ à gwa. Nↄgbɛ̃ aduakɛna mìgbã mana yá? 14 Á dↄ̃ á zĩdanɛ kũ mìkã gbã̀na de gↄ̃gbɛ̃nɛ wé'iyã ũroo? 15 Ama tó nↄgbɛ̃ vĩ, à denɛ gakuri ũmɛ, zaakũ Luda nↄgbɛ̃ gbà mìkã à daalamɛ. 16 Tó gbɛ̃ke ye à lɛ́kpakↄ̃a kɛ, àgↄ̃ dↄ̃ kũ ókↄ̃nↄ kũ Luda sↄsi gbɛ̃nↄ, ó yã pãnde kũnaro, sé abirekũ. 17 Yã kũ má ye mà daárɛ tera gũn, mani á sáabu kpáro, zaakũ á kↄ̃kakaranaa dì vãni iárɛ de a manala. 18 Káaku gĩa ma mà, tó a kↄ̃ kàkara, adì bo kↄ̃ kpɛ gã̀ kũ gã̀aomɛ. Ma yã pìi sì kpado. 19 Séde kɛ̃kɛ̃kↄ̃ana gↄ̃ kú á tɛ́, de ò yãpuradenↄ dↄ̃ á tɛ́. 20 Tó a kↄ̃ kàkara, adi kɛ Dikiri pↄ́blen adì blero, 21 zaakũ á baadi dì wã a pↄ́bleimɛ. Nàa dì gbɛ̃kenↄ dɛ, wɛ̃ dì gbɛ̃kenↄ dɛ. 22 Á bɛ vĩ à pↄ́ ble, à í minloo? Ke adì Luda sↄsi gbɛ̃nↄ gya bo à wé'i da pↄ́saridenↄamɛ? Mani oárɛ deramɛɛ? Mani á sáabu kpán yá? Kài! Mani á sáabu kpá yã bire musuro. 23 Yã kũ ma sì Dikiri kĩnaa, ma dàárɛn dí: Zĩ kũ ò Dikiri Yesu kpàḿma, a gwãani pìia à burodii sɛ̀, 24 akũ à aubarika dàn, à lìlikↄ̃rɛ, akũ à pì, a mɛ̀ kũ áni kpá á yãin dí, àgↄ̃ abirekũ kɛ a yã dↄnaágu yãi. 25 Lɛmɛ dↄ kũ ò pↄ́ blè ò làka, à toko sɛ̀ à pì, Luda bàka kunna kũ gbɛ̃nↄ dufu a aru gãin dí. Tó átɛn mi, àgↄ̃ mi a yã dↄnaágu yãi. 26 Zaakũ tó a burodii pìi sò, tó a í pìi mì, átɛn Dikiri ga baaru kpá ari àgↄ̃ gɛ́ sumɛ. 27 Abire yãi tó gbɛ̃ burodii pìi sò, tó à Dikiri í pìi mì, burodi kũ í pìio yãdanaa sari, à taari kɛ̀ Dikirinɛ a mɛ̀ kũ a aruo yã musumɛ. 28 Baadi a zĩda yã gwa, gbasa à burodii pì só, à í pì mi, 29 zaakũ tó gbɛ̃ sò, tó à mì Dikiri mɛ̀ dↄ̃naa sari, à yã dà a zĩdalamɛ. 30 Abire yãi gyãrenↄ kũ aafiasaridenↄ kɛ̀ dasi á tɛ́, akũsↄ̃ gbɛ̃ kũ ò kɛ̀ sarinↄn kĩanaro. 31 Tó óni ó zĩda yã gwa, Dikiri ni ó taari lero. 32 Tó à ó taari è, àtɛni ó totomɛ, de yã sún daóla kũ anduniaoro yãi. 33 Abire yãi ma gbɛ̃nↄ, tó a kↄ̃ kàkara, átɛn Dikiri pↄ́ ble, àgↄ̃ kↄ̃ dã. 34 Tó nà tɛn gbɛ̃ dɛ, à pↄ́ ble a bɛa, de á kↄ̃kakarana sún yã iárɛro yãi. Mani yã kũ gↄ̃̀nↄ bↄkↄtɛárɛ, tó ma su.

1 Corinthians 12

1 Ma gbɛ̃nↄ, Luda Nini gbanↄ yã musu, má ye àgↄ̃ dↄ̃nasariro. 2 Á dↄ̃ kũ gↄrↄ kũ á de kifirinↄ ũ, tãna kũ òdi yã oronↄ mɛ́ òdigↄ̃ á gátɛ, ògↄ̃ doárɛ arɛ. 3 Abire yãi ma ye àgↄ̃ dↄ̃ kũ Luda Nini dì didi gbɛ̃a à Yesu láari kɛro, akũsↄ̃ gbɛ̃ke ni fↄ̃ à o Yesumɛ Dikiri ũro, séto Luda Nini donɛ arɛ. 4 Gba buri dasi, ama Luda Nini mɛ̀n do pìimɛ. 5 Zĩ buri dasi, ama Dikiri mɛ̀n do pìimɛ. 6 Gbãna sèedanↄ buri dasi, ama Luda mɛ̀n do pìimɛ, àkũ mɛ́ àdi a pínki kɛ baadinɛ. 7 Luda Nini dì didi baadia gbɛ̃ sĩnda pínki karana yãimɛ. 8 Luda Nini dì gbɛ̃ke gba zɛ́ à ↄ̃ndↄ̃ yã o, akũ Nini mɛ̀n do pìi dì gbɛ̃ pãnde gba zɛ́ à dↄ̃na yã o. 9 Nini mɛ̀n do pìi dì gbɛ̃ pãnde gba ludanaanikɛna zɛ́, gbɛ̃ pãnde sↄ̃ gbɛ̃ werekↄ̃ana zɛ́. 10 Àdi gbɛ̃ gba daboyãkɛna zɛ́, gbɛ̃ pãnde sↄ̃ annabikɛyã'ona zɛ́. Àdi gbɛ̃ gba zɛ́ à nininↄ dↄ̃kↄ̃nɛ. Àdi gbɛ̃ gba zɛ́ à yãke buri o, àdi gbɛ̃ gba yãke buri pì bↄkↄtɛna zɛ́. 11 Nini dokↄ̃nↄ mɛ̀n do pì mɛ́ àdi a pínki kɛ, àdi gba pì da baadinɛ lákũ à yei nà. 12 Mɛ̀ mɛ̀n do gunↄn dasi. Bee kũ a dasikɛo, mɛ̀ mɛ̀n domɛ pínki. Lɛn ó kunna Kirisi gũn de lɛ se. 13 Ókↄ̃nↄ pínki, Yudanↄ ke buri pãndenↄ, zↄ̀nↄ ke zĩdadenↄ, Luda ó kɛ́ mɛ̀ dokↄ̃nↄ ũ kũ a Nini mɛ̀n do pì gbãnaomɛ, à ó gbá a Nini mɛ̀n do pìi, akũ o mì ó pínki. 14 Mɛ̀gunↄn dasi, adi kɛ mɛ̀n donlo. 15 Tó gbá pì, lákũ ↄn a ũro nà, á de mɛ̀ pↄ́ ũro, abire yãi anigↄ̃ de mɛ̀ pↄ́ ũro yá? 16 Tó sã pì, lákũ wɛ́n a ũro nà, á de mɛ̀ pↄ́ ũro, abire yãi anigↄ̃ de mɛ̀ pↄ́ ũro yá? 17 Tó mɛ̀ bũnu de wɛ́ ũ, bↄ́n oni yã maoo? Tó mɛ̀ bũnu de sã ũ, bↄ́n oni pↄ́ gbĩ maoo? 18 Lákũ à de nà, Luda mɛ̀gunↄ pɛ̀pɛkɛrɛ ń pínki, lákũ à yei nà. 19 Tó ń pínki de mɛ̀gu buri dokↄ̃nↄ ũ, mɛ̀ nigↄ̃ kú mámɛɛ? 20 Tera sà mɛ̀gunↄn dasi, mɛ̀ mɛ̀n domɛ. 21 Wɛ́ ni fↄ̃ à pi ↄnɛ a bàka kú kãaororo. Lɛmɛ dↄ mì ni fↄ̃ à pi gbánɛ a bàka kú kãaororo. 22 Mɛ̀gu kũ òtɛn da à kĩana, mɛ̀ ni fↄ̃ à kɛ a sariro. 23 Mɛ̀gu kũ òtɛn da à gakuri vĩro, òdi a kpe ta de mɛ̀gu kparanↄla. A gu kũ òtɛni a ena ditɛ wé'iyã ũ, òdi pↄ́ nai de mɛ̀gu kparanↄla, 24 ama a pↄ́ kũ à mana bàka kú kũ adioro. Kũ Luda mɛ̀ɛ kàkara, à gakuri kàra mɛ̀gu kũ gakuri tɛn kĩaḿmanↄnɛ de mɛ̀gu kparanↄla, 25 lɛ mɛ̀ súngↄ̃ kpaatɛtɛnaro, a gunↄn kↄ̃ yã dↄ̃. 26 Tó mɛ̀gunↄ doke tɛn wari kɛ, a mɛ̀gu kparanↄ pínki dì kɛ kãaomɛ. Tó ò mɛ̀gunↄ doke kpe tà, a mɛ̀gu kparanↄ pínki dì pↄnna kɛ kãaomɛ. 27 Ákↄ̃nↄmɛ Kirisi mɛ̀ ũ, akũsↄ̃ á baadi de mɛ̀ɛ pì gu ũ. 28 Káaku gĩa Luda zĩ̀rinↄ dìtɛ sↄsi gbɛ̃nↄnɛ, a plade annabinↄ, a aakↄ̃de yãdannɛrinↄ, abire gbɛra dabokɛrinↄ, abire gbɛra gbɛ̃ kũ à ń gbá gbɛ̃ werekↄ̃ana zɛ́nↄ kũ kpanyĩrinↄ kũ yãgↄ̃gↄ̃rinↄ kũ gbɛ̃ kũ òdi yãke buri onↄ. 29 Zĩ̀rinↄmɛ ń ũ ń pínki yá? Annabinↄmɛ ń ũ ń pínki yá? Yãdannɛrinↄmɛ ń ũ ń pínki yá? Dabokɛrinↄmɛ ń ũ ń pínki yá? 30 Luda gbɛ̃ werekↄ̃ana gba dàńnɛ ń pínkin yá? Òdi yãke buri o ń pínkin yá? Òdi yãke buri bↄkↄtɛ ń pínkin yá? 31 À wɛ́ pɛ́ gba kũ ò deńlanↄa. Tera sà mani zɛ́ kũ à mana deńla mↄárɛ.

1 Corinthians 13

1 Tó ma yãke buri ò, bisãsiri ke malaika pↄ́, tó má yenyĩ vĩro, ma kĩni kɛ̀ lán mↄ̀lɛna ke sɛ̃̀gɛ̃panaa bàmɛ. 2 Tó ma annabikɛyã'ona gba lè, tó ma yã sĩnda pínki asiri mà, akũsↄ̃ má dↄ̃na pínki vĩ, tó ma ludanaanikɛnaa kà mà kpi go a tía, tó má yenyĩ vĩro, pↄ́ken ma ũro. 3 Tó ma pↄ́ kũ má vĩnↄ kpàatɛ takasidenↄnɛ pínki, tó ma tò ò tɛ́ sↄ̃̀ma, tó má yenyĩ vĩro, à àre vĩmɛnɛro. 4 Yenyĩ mɛna vĩ, à gbɛ̃kɛ vĩ. Yenyĩ dì gↄ̃ba kpá kũńworo, àdi a zĩda biro, àdi ĩa dãro. 5 Àdi wé'i daḿmaro, àdi a zĩda yã wɛtɛro, àdi fɛ̃ńyĩ likalikaro, àdigↄ̃ ń yã kũna a nɛ̀sɛɛ gũnlo. 6 Àdi yáa dↄ yã vãniaro, àdi pↄnna kɛ kũ yãpuraomɛ. 7 Yenyĩ dì yã sĩnda pínki fↄ̃, àdi yã sĩnda pínki náani kɛ, àdigↄ̃ yã sĩnda pínki tãmaa vĩ, àdi mɛna kũ yã pínkio. 8 Yenyĩ lakana vĩro. Ama tó annabikɛyã'onaamɛ, ani láka, tó sↄ̃ yãkeburi'onaamɛ, a lɛ́ ni zɛ, tó dↄ̃naamɛ, ani gɛ̃ zɛ́la. 9 Zaakũ ó dↄ̃na kũ ó annabikɛyã'onaao dí paparo. 10 Tó yãpapana gↄrↄ sù, a kũ adi paparo ni gɛ̃ zɛ́la. 11 Kũ má de nɛ́ fíti ũ, madì nɛ́ fíti yã o, madì nɛ́ fíti laasun lɛ́, madì yã gwa lán nɛ́ fíti bà. Kũ ma kɛ gbɛ̃ ↄ̃ndↄ̃na ũ, ma ↄ gbàrɛ nɛ́fitikɛyãi. 12 Tera la ótɛn gu e dígi gũn bùruburu, zĩ birea sↄ̃ óni wɛ́ sikↄ̃lɛ. Tera la ma dↄ̃na dí paparo, zĩ birea sↄ̃ mani yã dↄ̃ swáswa lákũ Luda ma dↄ̃ nà. 13 Tera sà yã mɛ̀n aakↄ̃ dínↄ mɛ́ ò gↄ̃̀: Ludanaanikɛna kũ tãmaaao kũ yenyĩo, ama yenyĩ mɛ́ à deńla.

1 Corinthians 14

1 À tó yenyĩ doárɛ arɛ, à wɛ́ pɛ́ Luda Nini gbanↄa, atɛ̃nsa annabikɛyã'onaa. 2 Gbɛ̃ kũ àtɛn yãke buri o tɛn yã o kũ gbɛ̃nↄonlo, sé Luda, zaakũ gbɛ̃ke tɛn maro, àtɛn asiriyã o kũ Luda Nini gbãnaomɛ. 3 Gbɛ̃ kũ àtɛn annabikɛyã o tɛn yã o kũ gbɛ̃nↄomɛ, àtɛni ń gba gbãna, àtɛn lɛ́ daḿmamɛ, àtɛni ń nɛ̀sɛ kpátɛńnɛmɛ. 4 Gbɛ̃ kũ àtɛn yãke buri o tɛni a zĩda karamɛ, gbɛ̃ kũ àtɛn annabikɛyã o tɛn sↄsi gbɛ̃nↄ karamɛ. 5 Má ye à yãke buri o á pínki, ama má ye à annabikɛyã o de abirekũla. Annabikɛyã'ori de yãkeburi'orila, séto òtɛn bↄkↄtɛ de sↄsi gbɛ̃nↄ le ò kara. 6 Ma gbɛ̃nↄ, tó ma suái, akũ ma yãke buri ò kãáo, bↄ́ àreen à vĩárɛɛ? Séde ma yã'ona gↄ̃ de yãwɛwɛ̃na ũ ke dↄ̃na ke annabikɛyã'ona ke yãdannɛnaa. 7 Lɛn à de lɛ kũ pↄ́'ↄborinↄ dↄ. Úra ke mↄrↄↄ, tó àtɛn ũ bo súsuro, oni le ò dↄ̃ deran àtɛn o nà yá? 8 Tó kãkãki ũ dí bo súsuro, sozanↄ ni zĩ̀ soru kɛro. 9 Lɛmɛ ákↄ̃nↄ se, tó átɛn yãke buri o, akũ òtɛn maro, deran oni yã kũ átɛn o gbá dↄ̃ nàa? Á yã ni gɛ̃ ĩamɛ. 10 Yãnↄ buri dasi andunia gũn, ń ke bↄkↄtɛnaa sariro. 11 Tó òtɛn buri kũ madì a yã maro o, manigↄ̃ de a òriinɛ gbɛ̃ zĩ̀tↄ ũmɛ, akũsↄ̃ anigↄ̃ demɛnɛ gbɛ̃ zĩ̀tↄ ũ se. 12 Lɛmɛ ákↄ̃nↄ sↄ̃, lákũ á kokari vĩ kũ Luda Nini gbanↄ nà, à kokari kɛ àgↄ̃ gɛ́o arɛ, de sↄsidenↄ le ò kara. 13 Abire yãi yãkeburi'ori wɛ́ kɛ de à le à yã kũ àtɛn o bↄkↄtɛ. 14 Tó ma adua kɛ̀ kũ yãke burio, ma nini mɛ́ à kɛ̀, ma laasun dí domɛnɛ arɛro. 15 Tↄ̀, yã pì de deramɛɛ? Mani adua kɛ kũ ninio, mani kɛ kũ laakariio dↄ. Mani lɛ̀ sí kũ ninio, mani sí kũ laakariio dↄ. 16 Tó n Luda tↄ́ nna sì kũ ninio, deran gbɛ̃ dufu kũ à kú gwe ni pi, aami, sáabu kũ n kpà yã musuu? Zaakũ adi yã kũ n òo dↄ̀rↄ dↄ̃ro. 17 Bee tó n sáabu kpà a zɛ́a, adi n Yesude dake gbãna kararo. 18 Ma Luda sáabu kɛ̀, kũ madì yãke buri o deála á pínki, 19 ama kↄ̃kakaranaa gũn tó ma yã mɛ̀n sↄↄro ò kũ laakariio, ma yã dàońnɛ, à manamɛnɛ de mà yã mɛ̀n ũgbangba o kũ yãke buriola. 20 Ma gbɛ̃nↄ, á laasun súngↄ̃ de lán nɛ́nↄ pↄ́ bàro. Àgↄ̃ de lán nɛ́ fítinↄ bà yãvãnikɛnaa musu, ama á laasun gↄ̃ de gbɛ̃ ↄ̃ndↄ̃nanↄ pↄ́ ũ. 21 À kɛ̃na Luda yãn ò pì: Mani buriyã pãnde o gbɛ̃ díkĩnanↄnɛ gbɛ̃ zĩ̀tↄnↄ lɛ́n, bee kũ abireo oni sã kpá ma yãiro. 22 Abire yãi yãkeburi'ona de sèeda ũ Yesu náanikɛrinↄnɛro, sé Yesu náanikɛrisarinↄ. Lɛn dↄ annabikɛyã'ona dí kɛ Yesu náanikɛrisarinↄ pↄ́ke ũro, sé Yesu náanikɛrinↄ. 23 Tó sↄsi gbɛ̃nↄ kↄ̃ kàkara ń pínki, akũ òtɛn yãke buri o ń pínki, tó gbɛ̃ dufunↄ ke Yesusaridenↄ sù gwe, oni pi ĩa kàḿmanloo? 24 Tó gbɛ̃ sĩnda pínki tɛn annabikɛyã o sↄ̃, akũ Yesusaride ke gbɛ̃ dufu sù gwe, ani ń pínki yãzɛ dↄ̃ à a taari e, 25 asiriyã kũ à kú a nɛ̀sɛn ni bo gupuraa, ani wútɛ a gbɛrɛa à mì natɛ Ludanɛ, gbasa à pi Luda kú á tɛ́ yãpura. 26 Óni pi deramɛɛ ma gbɛ̃nↄ? Tó a kↄ̃ kàkara, á baadi gↄ̃ lɛ̀ vĩ ke yãdannɛna ke yãwɛwɛ̃na ke yãkeburi'ona ke yãke buri pì bↄkↄtɛnaa. À a pínki kɛ, de gbɛ̃nↄ le ò kara. 27 Tó òtɛn yãke buri o, gbɛ̃nↄn pla ke aakↄ̃, àsun de abirekũlaro. Ò kↄ̃ gba zɛ́, gbɛ̃ mɛ̀n do bↄkↄtɛ. 28 Tó a bↄkↄtɛri kunlo, à lɛ́ nakↄ̃a kↄ̃kakaranaa gũn, à a pↄ́ o ado kũ Ludao. 29 Annabikɛyã'orinↄ gbɛ̃nↄn pla ke aakↄ̃nↄ yã o, gbɛ̃ kparanↄ laasun lɛ́ ń yãa. 30 Tó Luda yã sù gbɛ̃ kũ à vutɛnaa, gbɛ̃ kũ àtɛn yã o yĩtɛ. 31 Á pínki áni fↄ̃ à annabikɛyã o dodo, à yã dadakↄ̃nɛ á pínki, à kↄ̃ kara. 32 Sé annabikɛyã'orinↄ gↄ̃ ń lɛ́ kũna dↄ̃, 33 zaakũ Luda ye yã yàaairo, sé a zɛ́de. Lákũ sↄsi gbɛ̃nↄ dì kɛ wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo nà pínki, 34 nↄgbɛ̃nↄ gↄ̃ yĩtɛna kↄ̃kakaranaa gũn, zaakũ ò yã'ona zɛ́ vĩro. Ò mì natɛ, lákũ ò ò Musa doka gũn nà. 35 Tó ò ye ò yãke dↄ̃, ò ń zã gbɛkai bɛ, zaakũ nↄgbɛ̃ yã'ona kↄ̃kakaranaa gũn bi wé'iyãmɛ. 36 Á kĩnaan Luda yã bòn yá? Ke á mɛ̀n do yãin à sùu? 37 Tó gbɛ̃ tɛn da annabikɛyã'oriin a ũ ke gbɛ̃ kũ Luda Nini donɛ arɛ, àgↄ̃ dↄ̃ kũ yã kũ ma kɛ̃̀árɛ pì bi Dikiri yãditɛnaamɛ. 38 Tó gbɛ̃ pã kpà adii, oni pã kpái se. 39 Abire yãi ma gbɛ̃nↄ, à wɛ́ pɛ́ annabikɛyã'onaaa, ama àsun gí yãkeburi'onaairo. 40 À yã sĩnda pínki kɛ a zɛ́a súsu.

1 Corinthians 15

1 Ma gbɛ̃nↄ, baaru nna kũ ma kpàárɛ, kũ a sì a zɛon, má ye mà ɛra mà dↄágu. 2 Baaru nna pì mɛ́ ani á sura ba, tó á waazi kũ ma kɛ̀árɛ pì kũna. Tó lɛnlo, á Yesunaanikɛnaa kɛ̀ pãmɛ. 3 Yã kũ à deńla kũ ma sì, ma dàárɛn dí: Kirisi gà ó durunna yãi, lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà. 4 Ò a vĩ̀, akũ à fùtɛ a gↄrↄ aakↄ̃de zĩ, lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà. 5 À a zĩda mↄ̀ Pitanɛ, akũ à a zĩda mↄ̀ a ìba gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄnɛ dↄ. 6 Abire gbɛra à a zĩda mↄ̀ ó gbɛ̃nↄnɛ kũ ò kↄ̃ kàkara gu dokↄ̃nↄn, ò de gbɛ̃nↄn wàa pla kpɛ́ basↄↄrola. Ń daside kun ari tera, ama ń gbɛ̃kenↄ andunia tò. 7 Abire gbɛra à a zĩda mↄ̀ Yamisinɛ, akũ à a zĩda mↄ̀ zĩ̀rinↄnɛ ń pínki. 8 Ń pínki gbɛra à bò à sùmai, ma gↄ̃ lán nɛ́ kↄ̃nↄsɛnaa bà. 9 Zaakũ Luda zĩ̀rinↄ tɛ́ makũmɛ kpɛ́, mádi ká ò ma sísi zĩ̀riro, zaakũ ma wari dↄ̀ sↄsi gbɛ̃nↄa. 10 Gba kũ Luda dàmɛnɛ yãi má de gbɛ̃ kũ má de a ũ ũ, akũsↄ̃ gba kũ à dàmɛnɛ pì ginaro, zaakũ ma kokari kɛ̀ deńla ń pínki. Makũ mɛ́ ma kɛ̀ro, gba kũ Luda dàmɛnɛ mɛ́ à tò ma kɛ̀. 11 Tↄ̀, à bò ma kĩnaan yá ke ń kĩnaa, yã kũ ótɛni a waazi kɛ a sìn gwe. 12 Lákũ ótɛn Kirisi futɛna gan waazi kɛ nà, à kɛ̀ dera á gbɛ̃kenↄ dì o gɛ̀nↄ ni vuroo? 13 Tó gɛ̀nↄ ni futɛ ganlo, de Kirisi dí vuro. 14 Tó Kirisi dí vuro sↄ̃, de ó waazikɛnaa kɛ̀ pã, akũsↄ̃ á Kirisi náanikɛnaa kɛ̀ pã, 15 o gↄ̃ Luda sèedade ɛ́kɛdenↄ ũ, kũ o ò à Kirisi vù yãi. Zaakũ tó gɛ̀nↄ dì vuro, de Luda dí a vuro. 16 Tó Luda dì gɛ̀nↄ vuro, de Kirisi dí vuro. 17 Tó Kirisi dí vuro, á Kirisi náanikɛna àre vĩro, akũ á kú á durunna gũn ari tera, 18 gbɛ̃ kũ ò andunia tò Kirisi gũnnↄ sↄ̃, ò sã̀tɛ. 19 Tó ó kunna kũ wɛ̃̀ndiio dí yãin ó wɛ́ dↄ Kirisii ado, de wɛ̃ndadenↄn ó ũ de gbɛ̃ sĩnda pínkila. 20 Yãpura gũn Kirisi fùtɛ bona gan, àkũ mɛ́ à gàavu káaku ũ gbɛ̃ kũ ò wùtɛ ò i ònↄ tɛ́. 21 Lákũ ga bò bisãsiri gãi nà, lɛn gɛ̀nↄ vunaa bò bisãsiri gãi lɛ. 22 Kunna Adamu buri ũ tò ga dà gbɛ̃ sĩnda pínkila. Lɛmɛ dↄ gbɛ̃ kũ ò kú Kirisi gũnnↄ ni wɛ̃̀ndi le ń pínki. 23 Baadi kũ a gↄrↄomɛ. Kirisi mɛ́ à gàavu káaku ũ, a gbɛra a gbɛ̃nↄ ni vu a sugↄrↄa. 24 Gbasa gↄrↄ lɛ́ ká, Kirisi ni kíkɛ mì dɛ pínki kũ dokanↄ kũ gbãnanↄ, ani a kpata tó De Ludanɛ. 25 Séde Kirisi gↄ̃ kí ble ari Luda gↄ̃ a ibɛrɛnↄ kɛ a tìntin ũ. 26 Ibɛrɛ kũ ani a kakatɛ kpɛkpɛmɛ ga ũ, 27 zaakũ Luda pↄ́ sĩnda pínki nà Kirisinɛ a ↄĩ. Kũ à pì, pↄ́ sĩnda pínki kú a ↄĩ, ó dↄ̃ kũ Luda kũ à pↄ́ sĩnda pínki nànɛ a ↄĩ pìi baasimɛ. 28 Tó à pↄ́ sĩnda pínki nànɛ a ↄĩ, àpii Nɛ́ kũ à pↄ́ sĩnda pínki nànɛ a ↄĩ pì ni mì natɛnɛ, Luda pì nigↄ̃ de a pínki ũ pↄ́ sĩnda pínkinɛ. 29 Gbɛ̃ kũ òdi da'itɛ kɛ gɛ̀nↄ gɛ̃nɛ ũ sↄ̃ bi? Tó gɛ̀nↄ dì vu yãpuraro, bↄ́yãi òdi da'itɛ kɛ ń gɛ̃nɛ ũu? 30 Ókↄ̃nↄ sↄ̃, bↄ́yãi odìgↄ̃ ó zĩda da kari gũn gↄrↄ sĩnda pínkii? 31 Kũ ĩa kũ madì dã á yã musu kunna Kirisi Yesu ó Dikiri gũnwo, madìgↄ̃ kú ga lɛ́imɛ lákũ gu dí dↄ nà. 32 Tó ma zĩda yãin ma ↄsi kài kũ nↄ̀bↄ pãsĩnↄ zaa Ɛfesu, bↄ́ àreen à vĩmɛnɛɛ? Tó gɛ̀nↄ ni vuro, ò pↄ́ ble, ò í mi, zaakũ óni ga ziamɛ. 33 Àsun tó ò á sãtɛro, gbɛ̃nna vãni dì dà mana yakamɛ. 34 À su á laakariia súsu, àsun durunna kɛ doro, zaakũ á gbɛ̃kenↄ Luda dↄ̃ro. Ma abirekũ ò de à á wé'iyã dↄ̃ yãimɛ. 35 Gbɛ̃kenↄ ni pi, gɛ̀nↄ ni vu deramɛɛ? Mɛ̀ kpate takan onigↄ̃ vĩi? 36 Yↄ̃nkↄ yãmɛ! Odì pↄ́ tↄ̃ à bↄ̀tɛ fↄ̃̀mbabonaa sariro. 37 Tó ò pↄ́ tↄ̃̀, gbadon yoo ke pↄ́wɛ pãnde, àdi butɛ pↄ́wɛ pì ũro. 38 Luda dì tó à butɛ lákũ à dìtɛ nàmɛ, baadi kũ a burio. 39 Pↄ́ wɛ̃̀ndidenↄ pínki mɛ̀ dokↄ̃nↄro. Bisãsiri pↄ́ ado, nↄ̀bↄnↄ pↄ́ ado, bãnↄ pↄ́ ado, kpↄ̀nↄ pↄ́ ado. 40 Ludambɛ pↄ́nↄn kun, andunia pↄ́nↄn kun. Ludambɛ pↄ́nↄ gakuri ado, andunia pↄ́nↄ gakuri ado. 41 Ifãntɛ̃ gakuri ado, mↄvura pↄ́ ado, susunɛnↄ pↄ́ ado. Bee susunɛ pìnↄ ń gakuri adonadona kↄ̃omɛ. 42 Lɛn anigↄ̃ de lɛ gɛ̀nↄ vuna gↄrↄ zĩ. Òdi gɛ̀ vĩ à vã, ani vu vãnaa sari. 43 Òdi gɛ̀ vĩ bɛ̀ɛrɛɛ sari, ani vu kũ gakurio. Òdi gɛ̀ vĩ gbãna sari, ani vu kũ gbãnao. 44 Òdi gɛ̀ vĩ kũ andunia mɛ̀ɛo, ani vu kũ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro mɛ̀ɛo. Lákũ andunia mɛ̀ kun nà, lɛmɛ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro mɛ̀ kun lɛ dↄ. 45 À kɛ̃na Luda yãn ò pì, gbɛ̃ káaku Adamu gↄ̃̀ gbɛ̃ bɛ̃nɛ ũ, ama Adamu kpɛde gↄ̃̀ Nini wɛ̃̀ndikpammari ũ. 46 Adi kɛ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro mɛ̀ mɛ́ àdi do arɛro, andunia mɛ̀ mɛ́ àdi do arɛ, a gbɛra sà wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro mɛ̀ɛ. 47 Bisãsiri káaku bò bùsutiti gũmmɛ, a plade bò ludambɛmɛ. 48 Gbɛ̃ kũ ò de zĩtɛ pↄ́ ũnↄ bòkↄ̃a kũ gbɛ̃ kũ à bò zĩtɛnwo. Gbɛ̃ kũ ò de ludambɛ pↄ́ ũnↄ bòkↄ̃a kũ gbɛ̃ kũ à bò ludambɛo. 49 Lákũ ó de gbɛ̃ kũ à bò zĩtɛn taka ũ nà, lɛn ónigↄ̃ de gbɛ̃ kũ à bò ludambɛ taka ũ lɛ se. 50 Yã kũ ma òon dí ma gbɛ̃nↄ. Tó kpata kũ à bò Luda kĩnaa bò gupuraa, óni le ò ble kũ ó mɛ̀ɛoro. Óni le ògↄ̃ kú gu kũ àdi vãro gũn kũ ó mɛ̀ kũ àdi vãoro. 51 À ma, mani asiriyã oárɛ. Óni ga ó pínkiro, ama óni li ó pínki 52 kãnto lán wɛ́'ipakɛnaa bà kãkãki kpɛde pɛna zĩ. Zaakũ kãkãki ni ũ bo, gɛ̀nↄ ni vu vãnaa sari, ókↄ̃nↄ sↄ̃ óni li. 53 Séde ó mɛ̀ kũ àdi vã dí gɛ̃ a kũ àdi vãro gũn. Séde ó mɛ̀ kũ àdi ga dí gɛ̃ a kũ àdi garo gũn. 54 Tó ó mɛ̀ kũ àdi vã gɛ̃̀ a kũ àdi vãro gũn, akũsↄ̃ ó mɛ̀ kũ àdi ga gɛ̃̀ a kũ àdi garo gũn, akũ yã kũ à kɛ̃na Luda yãn dí ni papa ò pì: Ò zĩ̀i blè gaa, à mìi dɛ̀. 55 Ga, n zĩ̀blena tↄ́n deraa? Ga, n sɛwɛ kú mámɛɛ? 56 Durunna mɛ́ à ga sɛwɛ ũ, durunna gbãna sↄ̃ àdi bo doka gũmmɛ. 57 Ò Luda sáabu kɛ, kũ àdi tó ò zĩ̀ ble ó Dikiri Yesu Kirisi gãi. 58 Abire yãi ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, à zɛ gbãna gíngin bona kũ kpɛo sari. À wɛ́ tã Dikiri zĩa gↄrↄ sĩnda pínki, zaakũ á dↄ̃ kũ zĩ kũ átɛn kɛ Dikirinɛ pãro.

1 Corinthians 16

1 Luda gbɛ̃nↄ kámazakɛnaa yã musu, lákũ ma ò Galatia bùsu sↄsinↄ gbɛ̃nↄnɛ nà, à kɛ lɛ se. 2 Azumanɛnna kũ azumanɛnnao á baadi gↄ̃ ↄgↄ kũ à lè a gbãna lɛ́n bo adona, àgↄ̃ kakara de àsun kámaza pì wɛtɛ gↄrↄ kũ ma suro yãi. 3 Tó ma su, mani gbɛ̃ kũ a ń dítɛ ò gɛ́nↄ zĩ Yurusalɛmu kũ takadao kũ kámaza kũ a kàkara pìio. 4 Tó à kũ̀ mà gɛ́mɛ sↄ̃, oni gɛ́ zɛmɛ. 5 Tó ma bↄtɛ kũ Masedonia bùsuuo, mani su á kĩnaa, zaakũ mani pã Masedonialamɛ. 6 Matɛn kpákpa mà gↄrↄpla kɛ kãáo. Bee bunsirɛ se manigↄ̃ ye mà ble kãáo, áni gɛ́ zɛmɛnɛ gu kũ mani gɛ́n. 7 Tera la má ye mà gɛ̃tɛáwala fàaro, matɛn kpákpa mà gↄrↄpla kɛ kãáo, tó Dikiri wè. 8 Mani gↄ̃ Ɛfesu ari Pɛntikↄsi dikpɛ zĩmɛ, 9 zaakũ Luda zɛ́ bòmɛnɛ manamana mà zĩ mana kɛ, akũsↄ̃ ma ibɛrɛnↄn dasi. 10 Tó Timↄti sù à sù, àsun kɛnɛ búgubugu à vĩna kɛárɛro, zaakũ àtɛn zĩ kɛ Dikirinɛ lán ma bàmɛ. 11 Á gbɛ̃ke sún a gya boro. À zàna kɛnɛ de à le à ká ma kĩnaa aafia, zaakũ makũ kũ ma gbɛ̃nↄ ó wɛ́ dↄi. 12 Ó gbɛ̃ndo Apolo sↄ̃, madìgↄ̃ nakaraa gɛ̃̀n baaakↄ̃ à su à á gwa kũ ó gbɛ̃ kparanↄ. À ye sunaai gĩaro. Tó à zɛ́ lè, ani su. 13 Àgↄ̃ kú á laakariia, àgↄ̃ zɛna Yesunaanikɛnaa gũn. Àgↄ̃ wↄ́rↄgↄ vĩ, àgↄ̃ gbãna. 14 À yã sĩnda pínki kɛ kũ yenyĩo. 15 Á Sɛtɛfana bedenↄ dↄ̃, kũ mↄ́kↄ̃nↄ mɛ́ ò Yesude káakunↄ ũ Girisi bùsun, akũ ò ń zĩda kpà ògↄ̃ kpá Luda gbɛ̃nↄi. Ma gbɛ̃nↄ, ma wɛ́ kɛ̀áwa, 16 à mì natɛ gbɛ̃ bire takanↄnɛ kũ gbɛ̃ kũ òtɛn kokari kɛ lɛɛlɛ zĩ dokↄ̃nↄ pìi gũnnↄ ń pínki. 17 Ma pↄ kɛ̀ nna Sɛtɛfana kũ Fↄtunatuo kũ Akaikuo sunaaa, zaakũ ò gↄ̃̀mɛnɛ á gɛ̃nɛ ũmɛ. 18 Ò tò ma laakarii kpàtɛ kũ á pↄ́o. À bɛ̀ɛrɛ lí gbɛ̃ bire takanↄnɛ. 19 Asia bùsu sↄsinↄ gbɛ̃nↄ fↄ kpàáwa. Akila kũ Pirisilao kũ sↄsi gbɛ̃ kũ òdi kↄ̃ kakara ń bɛanↄ fↄ kpàáwa manamana Dikiri gũn. 20 Ó gbɛ̃ kũ ó lɛɛlɛnↄ fↄ kpàáwa á pínki. À fↄ kpákↄ̃a kũ Luda gbɛ̃nↄ lɛ́pɛmmanaao. 21 Makũ Pↄlu, ma ↄgbɛn dí. Ma fↄ kpàáwa. 22 Tó gbɛ̃ke ye Dikiriiro, Luda láari boa. Ó Dikiri tɛn su. 23 Dikiri Yesu gbɛ̃kɛ kɛárɛ. 24 Má yeái á pínki kunna Kirisi Yesu gũn.

2 Corinthians 1

1 Makũ Pↄlu, Kirisi Yesu zĩ̀rii Luda pↄyenyĩnaa gũn kũ ó gbɛ̃ Timↄtio, ókↄ̃nↄ mɛ́ o takada dí kɛ̃̀ sↄsi gbɛ̃ kũ ò kú Kↄrintinↄnɛ kũ Luda gbɛ̃ kũ ò kú Girisi bùsunnↄ ń pínki. 2 Luda ó De kũ Dikiri Yesu Kirisio gbɛ̃kɛ kɛárɛ, à á gba aafiaa. 3 Ò Luda ó Dikiri Yesu Kirisi De sáabu kpá, De Luda wɛ̃ndadↄ̃nnɛri nɛ̀sɛkpatɛrii pìi. 4 Àdi ó laakari kpátɛwɛrɛ ó wɛ́tãmmana sĩnda pínki gũn, de ò le ò gbɛ̃ kũ ò kú bee wɛ́tãmmana kpate taka buri gũnnↄ laakari kpátɛńnɛ se kũ laaakarikpatɛbↄ kũ Luda ó laakarii kpàtɛowɛrɛo. 5 Lákũ wari kũ Kirisi kɛ̀ɛ dì liwái nà, lɛmɛ dↄ ó laakarii dì kpátɛ manamana Kirisi yãi. 6 Tó ótɛn wari dↄ, á laakarikpatɛna kũ á surabanaao yãimɛ. Tó Luda ó laakarii kpàtɛ, á laakarikpatɛna yãimɛ, de à le à wari dokↄ̃nↄ kũ ótɛn kɛ fↄ̃. 7 Ó tãmaa vĩ á yã musu sikaa sari, zaakũ ó dↄ̃ lákũ á bàka kú kũoo warikɛnaa gũn nà, lɛn á bàka kú kũ ó laakarikpatɛnaao lɛ dↄ. 8 Ó gbɛ̃nↄ, ó ye àgↄ̃ dↄ̃ lákũ ò ó wɛ́ tã̀ Asia bùsun nà. Ò mɛ̀ɛ ũ̀wá manamana de ó gbãna lɛ́la, bee ó wɛ̃̀ndi ó wɛ́ dↄi sero. 9 Yã dàóla, ótɛn da o gamɛ. Abire ó lé, de òsun zɛ kũ ó zĩda gbãnaoro, séde Luda kũ àdi gɛ̀nↄ vu gbãna. 10 À ó bó kari zↄ̃kↄ̃ↄ gũn, akũsↄ̃ ani ó bon. Àpiin ó wɛ́ dↄi à ó bon dↄ 11 adua kũ átɛn kɛwɛrɛ gãi. Lɛmɛ gbɛ̃nↄ ni sáabu kɛnɛ dasi ó yã musu gbɛ̃kɛ kũ à kɛ̀wɛrɛ yãi gbɛ̃ dasinↄ aduakɛna sabai. 12 Yã kũ odì a ĩa dãn dí: Ó laasun tɛn owɛrɛ, kũ Luda gbãnao ó kú kũ nɛ̀sɛpurao manafiki sari andunia gũn, atɛ̃nsa á kĩnaa. Andunia ↄ̃ndↄ̃n ó kúoro, séde Luda gbɛ̃kɛ. 13 Odì takada ke kɛ̃árɛro, séde a kũ áni a kyó kɛ à dↄ̃ baasiro. 14 Lákũ á ó dↄ̃ nà fíti tera, má ye à ó dↄ̃ sãnsãn, de à ĩa dã ó yã musu Dikiri Yesu sugↄrↄ zĩ, lákũ óni dã á yã musu nà. 15 - 16 Yã pì náanikɛnaa gũn ma dìtɛ yã, tó matɛn gɛ́ Masedonia, mà bↄtɛ á kĩnaa mà á gwa káaku, mà ɛra mà su kũ á kĩnaao de à arubarika le gɛ̃̀n pla, gbasa à kpámai ma Yudea gɛnaa gũn. 17 Kũ ma tá bire dìtɛ, ma yã futɛ kɛ̀n yá? Tó ma dìtɛ mà yã kɛ, andunia yã dì domɛnɛ arɛ mà pi, ee, ee ke oi, oin yá? 18 Lákũ Luda náani vĩ nà, yã kũ o òárɛ bi eemɛ, adi kɛ oinlo. 19 Luda Nɛ́ Yesu Kirisi kũ makũ kũ Silasio kũ Timↄtio o a yã waazi kɛ̀árɛ bi gbɛ̃ kũ àdi pi eemɛ, adi kɛ oinlo, àkũmɛ Luda ee ũ. 20 Zaakũ lɛ́ kũ Luda gbɛ̃̀ sĩnda pínki yãpura dì kɛ a gũmmɛ. Abire yãi kũ Yesu Kirisi tↄ́o òdi pi, aami, Luda tↄ́bona yãi. 21 Luda mɛ́ à ó zĩni pɛ̀tɛ Kirisi gũn kũ ákↄ̃nↄ, à ó dítɛ a pↄ́ ũ, 22 à a sèedaa kɛ̀wá, à a Nini dà ó swɛ̃̀n pↄ́ kũ óni le zɛnkpɛkɛ ũ. 23 Luda ma nɛ̀sɛ dↄ̃, àkũmɛ ma sèedade ũ. Kũ má ye mà á bobo á dànlo yãin mádi gɛ́ Kↄrinti doro. 24 Adi kɛ ótɛn gbãna mↄárɛ á ludanaanikɛnaa musunlo, zaakũ a zĩni pɛ̀tɛ kↄ̀, ótɛn zĩ kɛ kãáo á pↄnna yãimɛ.

2 Corinthians 2

1 Akũ ma zɛo kũ mani su á kĩnaa kũ nɛ̀sɛyakanaao doro. 2 Tó ma tò á nɛ̀sɛɛ yàka, dí mɛ́ ani ma pↄ kɛ nnaa, tó adi kɛ ákↄ̃nↄ kũ ma á nɛ̀sɛɛ yàkaárɛnↄ baasiroo? 3 Ma takada kɛ̃̀árɛ lɛ, de tó ma su á gwa, ákↄ̃nↄ kũ á de à ma pↄ kɛ nnanↄ sún ma nɛ̀sɛ yakaro yãimɛ. Má dↄ̃ sãnsãn kũ ma pↄnna bi á pínki pↄnnamɛ. 4 Ma takada pìi kɛ̃̀árɛ wari gũn kũ pↄsira zↄ̃kↄ̃ↄo kũ wɛ́'i dasio, adi kɛ de á pↄ yaka yãinlo, de àgↄ̃ dↄ̃ lákũ má yeái nà yãimɛ. 5 Tↄ̀, tó gbɛ̃ke nɛ̀sɛyakana yã kɛ̀, adi kɛ ma nɛ̀sɛɛn à yàkaro, á gbɛ̃ sĩnda pínki pↄ́mɛ à yàka, ke á gbɛ̃kenↄ, de màsun o à gɛ̃ onalaro. 6 Wari kũ á daside dↄ̀ gbɛ̃ pìia mↄ̀a. 7 Abire yãi à sùru kɛ kãao tera sà, à a laakari kpátɛnɛ, de a pↄsira kori sún a dɛro yãi. 8 Abire yãi ma kútɛ kɛ̀árɛ, à mↄnɛ súsu kũ á yei. 9 Àkũ mɛ́ à tò ma takada birekũ kɛ̃̀árɛ, ma lí pɛ̀tɛoáwa, de mà le mà dↄ̃ tó á yã kũ ma òárɛ kũna pínki. 10 Tó a gbɛ̃ kɛ̃̀ kũ a taario, madì ade kɛ̃ se. Zaakũ tó ma gbɛ̃ yã kɛ̃̀nɛ, tó yãke sù à kun, madì kɛ á yãi Kirisi arɛ, 11 de Setan sún ↄ̃ndↄ̃ kɛwɛrɛro yãi, zaakũ ó a manafikinↄ dↄ̃. 12 Kũ ma ka Toroasi de mà Kirisi baaru nna kpá, Dikiri zɛ́ bòmɛnɛ, 13 ama ma laakari kpatɛnaro, kũ mádi ma gbɛ̃ndo Titu lero yãi. Akũ ma lɛ́ zàḿma gwe, ma da Masedonia zɛ́n. 14 Ma sáabu kɛ̀ kũ Ludao, zaakũ àdigↄ̃ dowɛrɛ arɛ gↄrↄ sĩnda pínki, odìgↄ̃ zĩ̀blerinↄ ũ Kirisi gũn, odì a dↄ̃na gbĩ dagula gu sĩnda pínkia. 15 Zaakũ ó de turaretiti gbĩnnade kũ Kirisi kpàta Ludanɛ ũ gbɛ̃ kũ àtɛni ń sura banↄ tɛ́ kũ gbɛ̃ kũ ò sãtɛnanↄ. 16 Ó de gɛ̀ gbĩ ũ gbɛ̃kenↄnɛ, akũ àdi ga ińnɛ. Ó de wɛ̃̀ndi gbĩ ũ gbɛ̃ kparanↄnɛ, akũ àdi wɛ̃̀ndi ińnɛ. Ó dí mɛ́ à kà à zĩ bire kɛɛ? 17 Ó de lán gbɛ̃ kũ òdigↄ̃ laga tá kũ Luda yãonↄ bàro. Kirisi gũn odì yã o kũ nɛ̀sɛpurao kũ Luda dↄ̃naao a zĩ̀rinↄ ũ.

2 Corinthians 3

1 O ɛra ótɛni ó zĩda sáabu kpán yá? Ó bàka kú kũ sèeda takada kũ ò kɛ̃̀árɛ ke kũ a kɛ̃̀ńnɛo lán gbɛ̃kenↄ bàn yá? 2 Ákↄ̃nↄmɛ ó takada pì ũ kũ à kɛ̃na ó swɛ̃̀ɛa. Gbɛ̃ sĩnda pínki ni fↄ̃ à dↄ̃ à a kyó kɛ. 3 Átɛn mↄńnɛ gupuraa kũ ákↄ̃nↄmɛ takada kũ Kirisi kɛ̃̀ à nàwɛrɛ ó ↄĩ ũ. Adi takada pì kɛ̃ kũ tawadaaoro, à kɛ̃̀ kũ Luda Wɛ̃̀ndide Niniomɛ. Adi kɛ̃ gbɛ̀ anloaro, à kɛ̃̀ á swɛ̃̀ɛamɛ. 4 Yã kũ ó a náani vĩn gwe Luda arɛ Kirisi gãi. 5 Adi kɛ o ka ó zĩdanɛ ò pi, yã pìi bò ó kĩnaanlo, Ludamɛ ó gbãna ũ. 6 Àkũ mɛ́ à ó káa, akũ ó de a bàka kunna kũ gbɛ̃nↄo dufu zĩkɛrinↄ ũ. Adi kɛ doka kũ à kɛ̃nanlo, Luda Nini yãmɛ. Zaakũ doka dì ga ińnɛ, Nini pì sↄ̃, àdi wɛ̃̀ndi ińnɛ. 7 Kũ Luda doka kɛ̃̀ gbɛ̀ anloa, a gakuri bò Musa ãnnwa. Bee kũ a tɛ́kɛna dí gì kɛro, Isarailanↄ dí fↄ̃ ò gwàro. Tó zɛ́ kũ àdi ga ińnɛ pìi bò kũ gakuri bire takao, 8 oni Nini pì zɛ́ gakuri yã o dↄ yá? 9 Tó zɛ́ kũ àdi yã dańla gakuri vĩ, zɛ́ kũ àdi tó yã bo kũńwo nna gakuri deala zã̀. 10 Pↄ́ kũ à gakuri vĩ yã gakuri vĩ doro, gakuri kũ à deala pì yãi. 11 Tó pↄ́ kũ adi gì kɛro bò kũ gakurio, pↄ́ kũ àdigↄ̃ kun gakuri deala zã̀. 12 Zaakũ ó tãmaa bire taka vĩ, odì yã o kũ swɛ̃̀gbãnao, 13 adi kɛ lán Musa bàro, kũ à fáta kù a ãnnwa de Isarailanↄ sún a ãn tɛ́kɛna kũ àdi gì kɛro lakana ero yãi. 14 Ama ń sã gbãna, zaakũ ari gbãra tó òtɛn Luda bàka kunna kũńwo takada kyó kɛ, fáta dokↄ̃nↄ pìi dìgↄ̃ kú ń laasunlamɛ. Àdi goro, séto gbɛ̃ kú Kirisi gũn baasiro. 15 Ari kũ a terao tó òtɛn Musa takada kyó kɛ, fáta pìi dìgↄ̃ kú ń laasunlamɛ. 16 Ama tó gbɛ̃ arɛ dↄ̀ Dikiria, fáta pìi dì goa. 17 Dikiri pìimɛ Luda Nini ũ, akũsↄ̃ gu kũ Dikiri Nini pì kún, àdi tó ò gↄ̃ ń zĩdanɛ. 18 Ókↄ̃nↄ kũ pↄ́ gò ó ãnnwanↄ, ótɛn Dikiri gakuri mↄńnɛ lán dígi bà, odìgↄ̃ li lán a bà gakuri gↄ̃ kara gakurila. Dikiri kũ à de Luda Nini ũ pì kɛnaan gwe.

2 Corinthians 4

1 Abire yãi lákũ Luda zĩ bire dàwɛrɛ a sùruu gũn nà, odì kpasaoro. 2 O ↄ gbàrɛ asiri wé'isariyãnↄi, odì yã kɛ kũ manafikioro, akũsↄ̃ odì Luda yã kotiro. Odì yãpura ońnɛ súsu, de ò ó zĩda mↄ gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ Luda arɛ. 3 Tó baaru nna kũ ótɛn kpá utɛnamɛ, gbɛ̃ kũ ò sãtɛnanↄn à utɛnańnɛ. 4 Zaakũ andunia díkĩna dikiri Yesusaridenↄ wɛ́ vĩ̀na kũ̀ńnɛ, de òsun baaru nna sí, Kirisi kũ à de Luda taka ũ gakuri gu puńnɛro yãimɛ. 5 Ó zĩda kpàkpan ótɛn kɛro, Yesu Kirisi dikirikɛ kpàkpan ótɛn kɛ, akũsↄ̃ ótɛn zↄ̀ bleárɛ a yãi. 6 Luda pì, gu pu gusiran, akũ à gu pù ó swɛ̃̀n lɛ dↄ. Gupura pì de a gakuri kũ àtɛn tɛ́ kɛ Kirisi ãnnwa dↄ̃na ũ. 7 Ó aruzɛkɛ bire vĩ ó mɛ̀ kũ ò de lán ɛ̃ oro bànↄ gũn, de ò le ò dↄ̃ kũ gbãna zↄ̃kↄ̃ↄ pìi bò Luda kĩnaamɛ, adi kɛ ó kĩnaanlo. 8 Òdigↄ̃ wari dↄwá kpa sĩnda pínkia, bee kũ abireo odì fuaro. Òdi bídi kɛ, ama ó tãmaa dì lákaro. 9 Òdi wɛ́ tãwá, ama Luda dì ó tónlo. Òdi ó pãtɛ, ama odì garo. 10 Gↄrↄ sĩnda pínki ó kú Yesu ga taka buri lɛ́i, de a kunna le à pisi ó mɛ̀ɛa yãi. 11 Zaakũ ókↄ̃nↄ kũ ó bɛ̃nɛnↄ odìgↄ̃ kú ga lɛ́i Yesu yãi, de a kunna le à pisi ó mɛ̀ kũ ani gaa yãi. 12 Lɛn ga pì tɛn zĩ kɛ ó gũn lɛ, akũsↄ̃ wɛ̃̀ndi tɛn zĩ kɛ á gũn. 13 À kɛ̃na Luda takadan ò pì: Má Luda náani vĩ, akũ ma yã ò. Ókↄ̃nↄ sↄ̃, o Luda náani dokↄ̃nↄ pìi kɛ̀, akũ ótɛn yã o a yãi. 14 Zaakũ ó dↄ̃ kũ lákũ Luda Dikiri Yesu vù gan nà, ani ó vu kãao gan se, ani ó kátɛ a arɛ lɛɛlɛ kũ ákↄ̃nↄ. 15 Yã dínↄ pínki tɛni ó lé á yãi, de Luda gbɛ̃kɛ kũ àtɛn li gbɛ̃nↄi dasi le a sáabukpana kara a tↄ́bona yãi. 16 Abire yãi odì kpasaro. Bee tó ó mɛ̀ tɛn kakatɛ, ó nini dìgↄ̃ dufu kũ lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà. 17 Ó wɛ́tãmma gↄrↄ do lɛɛkɛɛnle díkĩna tɛn gakuri zↄ̃kↄ̃ kũ àdi lákaro iwɛrɛ, kũ adi sí lɛkↄ̃aro. 18 Ó wɛ́ pɛ́ pↄ́ kũ òdi wɛ́ sialɛaro, sé pↄ́ kũ òdi wɛ́ sialɛro. Zaakũ pↄ́ kũ òdi wɛ́ sialɛ bi gↄrↄ pla pↄ́mɛ. Pↄ́ kũ òdi wɛ́ sialɛro sↄ̃, àdigↄ̃ kun gↄrↄ sĩnda pínki.

2 Corinthians 5

1 Ó dↄ̃ kũ tó ó sↄ̀ kũ ó kun kpɛ́ ũ andunia dí gũn yàka, Luda ni kpɛ́ kũ odi bo kũ ↄoro kpáwá a bɛa ari gↄrↄ sĩnda pínki. 2 Tera sↄ̃ odì nda sↄ̀ↄ pìi gũn, ó ye ò ludambɛ pↄ́ pì da, 3 zaakũ tó o bo sↄ̀n, ónigↄ̃ kun mɛ̀ɛ sariro. 4 Gↄrↄ kũ ó kú sↄ̀ díkĩna gũn, odì nda lákũ ó aso sɛna bà. Adi kɛ ó ye ò bo a gũnnlo, ó ye ò ludambɛ pↄ́ damɛ, de wɛ̃̀ndi ó sↄ̀ kũ ani ga pì mↄ́. 5 Abire yãin Luda ó soru kɛi, akũ à a Nini kpàwá pↄ́ kũ óni le zɛnkpɛkɛ ũ. 6 Abire yãi ó swɛ̃̀ɛ dìgↄ̃ gbãna. Ó dↄ̃ gↄrↄ kũ ó kú mɛ̀ díkĩna gũn, ó kú Dikiri kĩnaaro. 7 Zaakũ ludanaanikɛnaan ó kúo, adi kɛ wɛ́sinaalɛ yãnlo. 8 Ó swɛ̃̀ɛ dìgↄ̃ gbãna. Bona sↄ̀ↄ pìn gɛna Dikiri kĩnaan ó yei. 9 Kunna mɛ̀ɛ gũnn yá, bona a gũnn yá, odìgↄ̃ wɛtɛ ó yã káagu. 10 Zaakũ Kirisi nigↄ̃ vutɛna a tìntinnwa, ó pínki óni bo ò zɛ a arɛ, ani fĩna bo ó baadinɛ a kunna mɛ̀ɛ gũn yãkɛnaa, a mana ke a vãni. 11 Lákũ ótɛn vĩna kɛ Dikirinɛ lɛ nà, odì wɛtɛ gbɛ̃nↄ yã pì zɛ́ e. Luda ó dↄ̃ sãnsãn, akũsↄ̃ ó ye à ó dↄ̃ á swɛ̃̀n lɛ dↄ. 12 Ótɛni ó zĩda sáabu kpáárɛ dↄnlo, ótɛni á gba zɛ́ à ĩa dã ó yã musumɛ, de à le à yã we gbɛ̃ kũ àdi ĩa dã kũ mɛ̀ yão, adi kɛ swɛ̃̀ yãnloa. 13 Tó átɛn da ó mìi lìtɛ, Luda yãimɛ. Tó ó kú ó dↄ̀rↄↄa, á yãimɛ. 14 Zaakũ Kirisi yenyĩ mɛ́ àtɛn tɛ́ káógu. O è tó gbɛ̃ mɛ̀n do gà gbɛ̃ sĩnda pínki yãi, ò gà ń pínkin gwe. 15 À gà gbɛ̃ sĩnda pínki yãi, de gbɛ̃ kũ ò gↄ̃̀nↄ súngↄ̃ kun ń zĩda pↄ́ ũ doro, séde gbɛ̃ kũ à gà ń yãi à vù pↄ́. 16 Abire yãi odì gbɛ̃ke gwa lákũ andunia gbɛ̃nↄ dì gwa nà tera doro. Bee kũ ó Kirisi dↄ̃ lákũ andunia gbɛ̃nↄ a dↄ̃ nà yã, ó a dↄ̃ lɛ tera doro. 17 Zaakũ tó gbɛ̃ kú Kirisi gũn, à gↄ̃̀ gbɛ̃ dufu ũ. A kunna zĩ gɛ̃̀tɛ, kunna dufu mɛ́ à gↄ̃̀nɛ. 18 Abire bò Luda kĩnaamɛ pínki. À ó kɛ́ kãao nna Kirisi gãi, akũ à gbɛ̃nↄ kɛna nna kãao zĩ dàwɛrɛ. 19 Kirisi gũn Luda andunia kɛ̀ kãao nna gbɛ̃nↄ taarinↄ yã danaa sari, akũ à gbɛ̃nↄ kɛna kãao nna pì yã nàwɛrɛ ó ↄĩ. 20 Abire yãi Kirisi gɛ̃nɛnↄn ó ũ. Luda tɛn gbɛ̃nↄ sísi ó gãi. O kútɛ kɛ̀árɛ Kirisi gbɛ̀n, à kɛ nna kũ Ludao. 21 Luda tò durunnasaride gↄ̃̀ durunna kútɛkɛbↄ ũ ó yãi, de kunna a gũn Luda tó yã bo kũoo nna.

2 Corinthians 6

1 Zaakũ Luda zĩkɛri dakenↄn ó ũ, o kútɛ kɛ̀árɛ, àsun Luda gbɛ̃kɛ sí à a kɛ pãro. 2 Luda pì: Ma n yã mà a gↄrↄa, ma kpanyĩ surabana gↄrↄ. Gↄrↄ kà sà, gbãramɛ surabana gↄrↄ pì ũ. 3 Odì yã kũ ani tó gbɛ̃ fu kɛro, de òsun ó zĩ taari lero yãi. 4 Odì ó zĩda mↄ gbɛ̃nↄnɛ zɛ́ sĩnda pínki gũn kũ Luda zĩkɛrinↄn ó ũ. Odì mɛna fↄ̃ manamana kũ takasio kũ wario kũ wɛ́tãmmanaao. 5 Ò ó gbɛ̃, ò ó ká kpɛ́siran, ò fùtɛwái. O zĩ gbãna kɛ̀, ódi le o i òro, nà ó dɛ́. 6 O mↄ̀ńnɛ kũ nɛ̀sɛpurao kũ dↄ̃naao kũ sùruuo kũ manakɛnaao kũ Luda Ninio kũ yenyĩ manafiki sario 7 kũ yãpura'onaao kũ Luda gbãnao. Ó yãmanakɛbↄnↄ kũna ó ↄplan kũ ó ↄzɛo. 8 Òdi ó kpe ta, òdi ó kpe bo. Òdi ó tↄ́ vãni sí, òdi ó tↄ́ nna sí. Yãpuradenↄn ó ũ, akũ òdi ó ditɛ manafikidenↄ ũ. 9 Tↄ́denↄn ó ũ, akũ òdi ó ditɛ lán gbɛ̃ kũ ò ń dↄ̃ronↄ bà. Ó bɛ̃nɛmɛ fá, akũ òdi ó ditɛ gɛ̀nↄ ũ. Òdi ó ditɛ pↄ́gbɛ̃nanↄ ũ, ama òdi ó dɛro. 10 Ó pↄ dìgↄ̃ nnamɛ, akũ òdigↄ̃ ó ditɛ pↄsiradenↄ ũ. Odì gbɛ̃nↄ kɛ aruzɛkɛdenↄ ũ dasi, akũ òdigↄ̃ ó ditɛ takasidenↄ ũ. Ó pↄ́ sĩnda pínki vĩ, akũ òdigↄ̃ ó ditɛ pↄ́saridenↄ ũ. 11 Kↄrintidenↄ, o yã òárɛ súsu, o ó nɛ̀sɛɛ wɛ̃̀árɛ. 12 Ódi ó nɛ̀sɛgũnyã utɛárɛro, ama a á pↄ́ ùtɛwɛrɛ. 13 Ma yã òárɛ lán ma nɛ́nↄ bà. Lákũ o ó nɛ̀sɛɛ wɛ̃̀árɛ nà, à á nɛ̀sɛ wɛ̃wɛrɛ lɛ se. 14 Àsun kɛ dokↄ̃nↄ kũ Yesusaridenↄoro. Yã mana bàka ũgba kũ a vãnioo? Bↄ́n gupura kũ gusirao vĩ kũ kↄ̃oo? 15 Kirisi yã ni kↄ̃ sí kũ Setan pↄ́o deramɛɛ? Deramɛ Yesude bàka nigↄ̃ kú kũ Yesusarideoo? 16 Luda kpɛ́ dì kↄ̃ sí kũ tãnanↄo yá? Zaakũ Luda Wɛ̃̀ndide kpɛ́n ó ũ, lákũ à ò nà: Manigↄ̃ kú kũńwo, manigↄ̃ kure ń tɛ́, manigↄ̃ de ń Luda ũ, onigↄ̃ de ma gbɛ̃nↄ ũ. 17 Abire yãi Dikiri pì: À kɛ̃ḿma, àgↄ̃ kú ádona, àsun ↄ na pↄ́ gbãsĩaro, mani á sí, 18 manigↄ̃ denɛ De ũ, ánigↄ̃ de ma nɛ́gↄ̃gbɛ̃nↄ ũ kũ ma nɛ́nↄgbɛ̃nↄ. Dikiri Gbãnasĩndapinkide mɛ́ à ò.

2 Corinthians 7

1 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, lákũ Luda lɛ́ sɛ̀wɛrɛ lɛ nà, ò mì kɛ̃ yã kũ àdi mɛ̀ kũ ninio gbã̀ lɛ́a mámmam, ò ó kunna adona lɛ́ papa vĩnakɛna Ludanɛ gũn. 2 À tó ó yã gↄ̃ kú á swɛ̃̀n. Ódi taari kɛ gbɛ̃kenɛro, ódi gbɛ̃ke sãtɛro, ódi gbɛ̃ke taki kɛro. 3 Mádi abire o mà yã daálanlo. Ma ò yã kↄ̀ kũ á yã kú ó swɛ̃̀n ò ga lɛɛlɛ ke ògↄ̃ kun lɛɛlɛmɛ. 4 Má á náanikɛna manamana, madì lɛ́ gbɛ̃ á yã musu manamana. Ó warikɛnaa gũn pínki ma laakari kpatɛna mɛ́tɛmɛtɛ, ma pↄ kɛ̀ nna à gɛ̃̀ ↄla. 5 Bee kũ o ka Masedonia bùsun, ó mɛ̀ dí kpátɛro. Wari lìkawái kpa sĩnda pínkia, ò fùtɛwái kũ fìtio, vĩna ó kũ. 6 Akũ Luda kũ àdi gbɛ̃ kũ ò bùsanↄ sɛ́ lei ó sɛ́ lei Titu sunaa gũn. 7 Adi kɛ a sunan adoro, kũ a a sɛ̀ lei yãimɛ dↄ. À pìwɛrɛ átɛni ma bɛgɛ kɛ, á kú díndↄ̃mɛnɛ gũn, ma yã á kũna gbãna sà, akũ ma pↄnna kàra. 8 Bee kũ takada kũ ma kɛ̃̀árɛ á nɛ̀sɛɛ yàka, mádi nɛ̀sɛ litɛro. Kũ ma è takada pì á nɛ̀sɛɛ yàkaárɛ gↄrↄ pla, de ma nɛ̀sɛ lìtɛ yã, 9 ama ma pↄ kɛ̀ nna sà. Adi kɛ kũ ma á pↄ yàkaárɛ yãinlo, kũ á pↄsira tò a nɛ̀sɛɛ lìtɛ yãimɛ. Á nɛ̀sɛyakanaa pìi bò Luda kĩnaamɛ. Abire yãi ódi ásaru kɛárɛro. 10 Pↄsira kũ à bò Luda kĩnaa, àdi tó gbɛ̃ nɛ̀sɛ litɛ à surabana le, ani díndↄ̃mɛnɛ kɛro. Andunia pↄsira mɛ́ àdi ga ińnɛ. 11 À gwa pↄ́ kũ pↄsira kũ à bò Luda kĩnaa pì ìárɛ. Á mɛ̀ɛ wã̀ sà, a gi kũ á zĩdao, á laakarii fùtɛ, vĩna á kũ, a ma bɛgɛ kɛ̀, a wɛ́ tã̀, a ń sã gà. Yã pìi gũn pínki a á zĩda mↄ̀ńnɛ kũ á taari vĩ yã pìi gũnlo. 12 Bee kũ ma takada pìi kɛ̃̀árɛ, adi kɛ gbɛ̃ kũ à taari kɛ̀ ke gbɛ̃ kũ ò taari kɛ̀nɛ yãinlo, ma kɛ̃̀ Luda dↄ̃naa gũmmɛ, de á yenawái le à boárɛ gupuraa. 13 Abire yãi ó laakari kpatɛna. Ó laakari kpatɛnaa pìi gbɛra, ó pↄnna kàra manamana Titu pↄnna yã musu, kũ á pínki a tò a nini sù yãi. 14 Ma lɛ́ gbɛ̃̀nɛ kũ á yão yã, ádi tó wé'i ma kũro. Lákũ o yãpura òárɛ yã sĩnda pínki gũn nà, lɛn ó lɛ́gbɛ̃na Titunɛ kɛ̀ yãpura ũ lɛ. 15 Lákũ a bɛ̀ɛrɛɛ lìnɛ nà, a a kpe tà, akũsↄ̃ a a yã mà á pínki, tó à dↄ̀ á yã pìin, a yenaái dì karamɛ. 16 Ma pↄ dìgↄ̃ nna, kũ má á náanikɛna yã sĩnda pínki gũn yãi.

2 Corinthians 8

1 Ó gbɛ̃nↄ, ó ye àgↄ̃ gbɛ̃kɛ kũ Luda kɛ̀ Masedonia bùsu sↄsinↄ gbɛ̃nↄnɛ dↄ̃. 2 Ń yↄ̃ogwanaa kũ wɛ́tãmma pãsĩo gũn, ń pↄ kɛ̀ nna manamana, akũ bee kũ ń takaside búgubugukɛo ò gba dàńnɛ à gɛ̃̀ ↄla. 3 Ma òárɛ ò gba dà kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo ń gbãna lɛ́n, à de ń gbãnala se. 4 Ò wɛ́ kɛ̀wá ń zĩda, ò kútɛ kɛ̀wɛrɛ manamana, ò ń gba zɛ́ ń ↄ le àgↄ̃ kú Luda gbɛ̃nↄ kámazakɛnaa gũn. 5 Ò kɛ̀ de pↄ́ kũ ó wɛ́ dↄila, ò ń zĩda kpà Dikiria gĩa kũ ókↄ̃nↄ dↄ Luda pↄyenyĩnaa gũn. 6 Abire yãi o wɛ́ kɛ̀ Titua à gɛ́ kámaza yã kũ à nàa á tɛ́ lakiti kɛ. 7 Zaakũ á gbãna yã sĩnda pínki gũn, ludanaanikɛnaa kũ yã'onaao kũ dↄ̃naao kũ yã sĩnda pínki aniao kũ yenyĩ kũ á vĩ kũooo, àgↄ̃ gbãna kámaza pì kɛnaa gũn dↄ. 8 Adi kɛ matɛn yã ditɛárɛnlo, ania kũ gbɛ̃ pãndenↄ kɛ̀ɛn matɛn oárɛ, de mà á yenyĩ yãpura dↄ̃. 9 Á ó Dikiri Yesu Kirisi gbɛ̃kɛ dↄ̃. Pↄ́de inaa gↄ̃̀ pↄ́saride ũ á yãi, akũ a pↄ́saridekɛ gũn à á kɛ́ pↄ́denↄ ũ. 10 Lákũ ma è nà yã pìi musun dí: À kũ̀ ákↄ̃nↄ kũ a zɛ kũ yã pìio zaa muniyã akũsↄ̃ átɛn kɛnↄ, 11 à yã pì lakiti kɛ sà. Zaakũ á soru kɛ̀ kũ a kɛnaao, à kɛ á gbãna lɛ́n. 12 Tó gbɛ̃ gba dà kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo pↄ́ kũ à vĩ lɛ́n, adi kɛ kũ pↄ́ kũ à vĩronlo, abire mɛ́ àdi ká. 13 Adi kɛ matɛn aso lago gbɛ̃ pãndenↄnɛ, matɛn diárɛnlo, de à kɛ lɛɛlɛmɛ. 14 Tera lán dí bà zaakũ pↄ́ dìái, à kpá gbɛ̃ kũ pↄ́ àdi kĩammanↄa, de zĩkea tó pↄ́ dìńyĩ, akũsↄ̃ pↄ́ kĩ̀aáwa, ò kpááwa. Lán abire bà ánigↄ̃ lɛɛlɛ. 15 Lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà ò pì: Gbɛ̃ kũ à sɛ̀tɛ zↄ̃kↄ̃ pↄ́ dí dialaro, gbɛ̃ kũ à sɛ̀tɛ fíti pↄ́ dí kĩaro. 16 Ma sáabu kɛ̀ kũ Ludao, kũ à tò á yã kú Titu swɛ̃̀n lákũ à kú ma swɛ̃̀n nà se. 17 À ó yã mà, a mɛ̀ɛ wã̀ à su á gwa, lákũ a pↄ yei nà. 18 Ó gbɛ̃ do kũ a tↄ́ dàgula sↄsinↄ gbɛ̃nↄ tɛ́ ń pínki baarunnakpanaa musun o dànɛ. 19 Abire gbɛra dↄ sↄsinↄ gbɛ̃nↄ a dà à gɛ́ kũoo kámaza zĩ kũ ótɛn kɛ kɛ. Ótɛn zĩ pì kɛ Dikiri tↄ́bona yãimɛ kũ ania kũ ó vĩo. 20 Ó ye gbɛ̃ke ó taari e lákũ ótɛn kɛ nà kũ gba zↄ̃kↄ̃ kũ à na ó ↄĩ yãoro. 21 Adi kɛ yã kũ à mana Dikirinɛɛn ótɛn pɛ́a adoro, yã kũ à mana bisãsirinↄnɛmɛ se. 22 O ó gbɛ̃ndo pãnde dàńnɛ dↄ. O a laakarii gwà a lɛ́ vĩro, o è à ania vĩ yã sĩnda pínki gũn, akũsↄ̃ a ania ɛ̀ra à kàra tera, kũ à á náanikɛna yãi. 23 Titu dake sↄ̃, ma zĩkɛri dake kũ odì á mana wɛtɛ lɛɛlɛn a ũ. Ó gbɛ̃ kparanↄ sↄ̃, sↄsinↄ gbɛ̃nↄ zĩ̀rinↄmɛ, mↄ́kↄ̃nↄmɛ Kirisi tↄ́borinↄ ũ. 24 Abire yãi à mↄńnɛ kũ á yeńyĩ, de sↄsi gbɛ̃ pìnↄ gↄ̃ dↄ̃ kũ lɛ́ kũ ótɛn gbɛ̃ á yã musu bi yãpuramɛ.

2 Corinthians 9

1 Adi kũ mà takada kɛ̃árɛ Luda gbɛ̃nↄ kↄ̃ kámaza kɛnaa pì yã musuro, 2 zaakũ má dↄ̃ kũ a nɛ̀sɛmana dà, akũ ma lɛ́ gbɛ̃̀ Masedonia gbɛ̃nↄnɛ ma pì, Girisi gbɛ̃nↄ soru mà zaa muniyã. Á aniakɛnaa pì ń gbɛ̃nↄ mɛ̀ɛ fùtɛ dasi. 3 Akũ ma ó gbɛ̃ pìnↄ zĩ̀áwa de àgↄ̃ kú soru gũn lákũ ma ò nà, de lɛ́ kũ o gbɛ̃̀ yã pìi musu sún kɛ pãro. 4 Tó Masedonia gbɛ̃kenↄ sù kũmao, tó ò è á soru dí manaro, wé'i ni ó kũ, kũ o á náanikɛna yãi., Oni á pↄ́ o dↄ yá? 5 Abire yãi ma dìtɛ à mana mà o gbɛ̃ pìnↄnɛ ò domɛnɛ arɛ, ò gba kũ a gĩnakɛ a a lɛ́ sɛ̀ yã kɛkɛ káaku, de á soru gↄ̃ mana, àgↄ̃ de nɛ̀sɛdo gba ũ, adi kɛ gba tilasinlo. 6 Àgↄ̃ yã díkĩna dↄ̃: Tó n tↄ̃̀ fíti, ĩni kɛ̃ fíti, tó n tↄ̃̀ zↄ̃kↄ̃, ĩni kɛ̃ zↄ̃kↄ̃. 7 Baadi kpá lákũ à dà a swɛ̃̀ɛ gũn nà ãnsisinaa sari tilasii sari. Luda ye gbɛ̃ kũ àdi gba da kũ pↄnnaooi. 8 Luda ni fↄ̃ à tó arubarika sĩnda pínki likaái, de gↄrↄ sĩnda pínki pↄ́ sĩnda pínki mↄ́áwa yã sĩnda pínki gũn ari à fɛ̃̀ kãáo à yã mana sĩnda pínki kɛo. 9 Lákũ à kɛ̃na Luda yãn nà ò pì: Àdi pↄ́ fã takasidenↄnɛ, a yãmanakɛna lakana vĩro. 10 Lákũ Luda dì pↄ́buri kpá pↄ́tↄ̃riia nà kũ pↄ́ kũ òdi bleo, ani pↄ́buri kpááwa, à karaárɛ, de á manakɛna ↄgbɛ le à ↄ tá. 11 Ani á kɛ pↄ́denↄ ũ yã sĩnda pínki gũn de àgↄ̃ gba da dasidasi gↄrↄ sĩnda pínki, gbɛ̃nↄ Luda sáabu kpá gba kũ a dàńnɛ ó gãi yãi. 12 Zaakũ Luda gbɛ̃nↄ pↄ́kĩammana bↄkↄtɛn kámaza zĩ pì tɛn kɛ adoro, ani tó Luda sáabukpana dagula manamanamɛ dↄ. 13 Gbɛ̃nↄ ni Luda tↄ́ bo, zaakũ kámaza kũ a kɛ̀ɛ pì ni mↄńnɛ, kũ a mìi nàtɛ Kirisi baaru nna kũ a zɛoonɛ, akũsↄ̃ a gbɛ̃kɛ kɛ̀ńnɛ kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio kũ nɛ̀sɛ doo. 14 Oni adua kɛárɛ kũ á yão dana ń swɛ̃̀n Luda gbɛ̃kɛ kũ à pìsiáwa yãi. 15 À Luda sáabu kpá a gba kũ à gɛ̃̀ onala yãi.

2 Corinthians 10

1 Makũ Pↄlu, ma kútɛ kɛ̀árɛ kũ Kirisi nɛ̀sɛyĩdao kũ a busɛkɛo, makũ kũ òdi pi, tó má kú kãáo má busɛ, tó má kú kãáoro sↄ̃, madìgↄ̃ pãsĩárɛ. 2 Ma wɛ́ kɛ̀áwa, tó ma su, àsun tó màgↄ̃ pãsĩ kãáoro, zaakũ mani fↄ̃ màgↄ̃ pãsĩ kũ gbɛ̃ kũ òdi pi andunia yã mɛ́ àtɛn dowɛrɛ arɛnↄo. 3 Ó kú andunia gũmmɛ, ama odì zĩ̀ ká lán andunia gbɛ̃nↄ bàro. 4 Ó gↄ̃kɛbↄnↄ bi andunia pↄ́nlo, Luda gↄ̃kɛbↄ gbãna kũ odì zɛki gbãnanↄ gboroonↄmɛ. Odì ɛ́kɛ lɛ́kpakↄ̃ananↄ gboroo 5 kũ yↄ̃̀gↄ̃ yã kũ àdi gíńnɛ ò Luda dↄ̃o pínki. Odì laasun sĩnda pínki milɛ ble, de ò mì natɛ Kirisinɛ. 6 Tó a mìi nàtɛwɛrɛ mámmam, o laka kũ ò wɛ́ tã sãyãmarisaridenↄa. 7 Adì yã gwa musumɛ. Tó gbɛ̃ a zĩda náanikɛna kũ Kirisi pↄ́n a ũ, ade gↄ̃ dↄn kũ Kirisi pↄ́n ó ũ lán a bà se. 8 Bee tó ma lɛ́ gbɛ̃̀ à kɛ̀ zↄ̃kↄ̃ doka kũ Dikiri kpàwá yã musu, wé'i ni ma kũro, zaakũ á zĩni pɛtɛna yãimɛ, adi kɛ á lɛtɛna yãinlo. 9 Àsun kɛ lándↄ̃ má ye mà vĩna dadaái kũ ma takadakɛ̃naao bàro. 10 Òdi pi ma takadanↄn bɛ̀ɛrɛ vĩ, akũsↄ̃ ò gbãna, ama tó ò wɛ́ sìmalɛ, àdi ń kũ gbãnaro, ma yã dì ká pↄ́ke lɛ́iro. 11 Gbɛ̃ kũ òtɛn o lɛnↄ gↄ̃ dↄ̃ kũ lákũ ó yãnↄ de nà takadanↄ gũn tó ó kú kãáoro, lɛn óni kɛ lɛ, tó o kↄ̃ è. 12 Dín ó ũ ò ó zĩda kɛ lɛɛlɛ kesↄ̃ ò ó zĩda lɛkↄ̃a kũ gbɛ̃ kũ òtɛni ń zĩda sáabu kpánↄo. Tó ò ń zĩda kpàkũsũ kↄ̃o kesↄ̃ ò ń zĩda lɛ̀kↄ̃a kↄ̃o, òdigↄ̃ ↄ̃ndↄ̃ro. 13 Ókↄ̃nↄ sↄ̃, óni lɛ́ gbɛ̃ de a lɛ́laro. Óni gbɛ̃ ikokɛki kũ Luda dìtɛwɛrɛ lɛ́mmɛ, kũ à à kà á kĩnaa se. 14 Lákũ o ka á kĩnaa nà, ótɛn vĩ ó ikokɛki lɛ́laro, zaakũ o su kũ Kirisi baaru nnao ari á kĩnaa káaku. 15 Odì lɛ́ gbɛ̃ de a lɛ́la, ò gbɛ̃ pãndenↄ zĩ ká ó pↄ́laro. Zaakũ á ludanaanikɛna tɛn kara, ó ye zĩ kũ ótɛn kɛ á tɛ́ ↄ tá manamana ari à ká ikokɛki kũ Luda dìtɛwɛrɛ lɛ́n, 16 de ò gɛ́ ò baaru nna pì kpá bùsu kũ ò kú á arɛnↄ gũn, lɛ́gbɛ̃na kũ gbɛ̃ pãndenↄ tàragaabanaao sari. 17 Tó gbɛ̃ ye à lɛ́ gbɛ̃, à gbɛ̃ Dikiri yã musu. 18 Adi kɛ gbɛ̃ kũ àdi a zĩda sáabu kpá mɛ́ à manaro, sé gbɛ̃ kũ Dikiri dì a sáabu kpá.

2 Corinthians 11

1 À mɛna kũmao kũ ma yↄ̃nkↄkɛo fíti. Ama átɛn mɛna kↄ̀. 2 Lákũ Luda dì gↄ̃ba kpá nà, lɛn matɛn kpá lɛ se á yã musu. Ma á kpá Kirisia á gↄ̃ mɛ̀n do ũ, de mà á kpãzãa lákũ nↄkpare lési bà. 3 Lákũ mlɛ̃̀ ↄ̃ndↄ̃ kɛ̀ Awaunɛ nà, à a sã̀tɛ, vĩna tɛni ma kũ kũ ani á laasun likaraárɛ lɛ se, de à á nana Kirisia gbãsĩ sari kũ nɛ̀sɛdoo tó. 4 Tó gbɛ̃ke sù à Yesu yã kũ à bò ado kũ ó pↄ́o waazi kɛ̀árɛ, adì sí araga. Adì nini kũ à bò ado kũ pↄ́ kũ a sìo sí, adì baaru nna kũ à bò ado kũ pↄ́ kũ a mào ma. 5 Matɛn da má kĩana zĩ̀ri kũ a ń dítɛ zↄ̃kↄ̃ kũ̀nↄi yãke gũnlo. 6 Bee tó má lɛ́nnaro, má dↄ̃na vĩ. O mↄ̀árɛ á pínki súsu yã sĩnda pínki gũn. 7 Kũ ma baaru nna kũ à bò Luda kĩnaa waazi kɛ̀árɛ pↄ́sinaáwa sari, akũ ma a zĩda bùsa á karana yãi, ma taari kɛ̀n yá? 8 Ma sↄsi pãndenↄ gbɛ̃nↄ taki kɛ̀, ma a bakaa lèḿma, de mà le mà zĩ kɛo á tɛ́ yãi. 9 Gↄrↄ kũ má kú kãáo, tó pↄ́ tɛn kĩama, madì wari dↄ gbɛ̃kearo. Ó gbɛ̃ kũ ò bò Masedonia bùsunnↄ sùmɛnɛ kũ pↄ́ kũ àtɛn kĩamao. Matɛn we mà kɛ á gbɛ̃kenɛ aso ũro, akũsↄ̃ mani we mà kɛ á gbɛ̃kenɛ aso ũro. 10 Kũ Kirisi yãpura kũ à kú ma gũnwo, gbɛ̃ke ni kpámɛnɛ mà lɛ́ pìi gbɛ̃ Girisi bùsunlo. 11 Bↄ́yãin ma ò lɛɛ? Luda dↄ̃ kũ má yeái. 12 Yã kũ matɛn kɛ, manigↄ̃ kɛmɛ, de mà gbɛ̃ kũ òtɛni ń zĩ lɛkↄ̃a kũ ó pↄ́onↄ zĩni zↄ̃zↄ̃ kũ ń lɛ́gbɛ̃nanↄ. 13 Gbɛ̃ bire takanↄ bi zĩ̀ri ɛ́kɛnↄmɛ! Zĩkɛri manafikidenↄmɛ! Òdi li Kirisi zĩ̀rinↄ ũ. 14 Yã bonsarɛnlo. Bee Setan pìi dì li gupura malaika ũ se. 15 Zaakũ lɛmɛ, tó a zĩkɛrinↄ lì yã mana zĩkɛrinↄ ũ, yãbonsarɛnlo. Kpɛkpɛ oni ń yãkɛnaa gbɛ̀ le. 16 Ma ɛra matɛn o dↄ, gbɛ̃ke sún ma gwa yↄ̃nkↄ ũro. Tó lɛn sↄ̃ro, àgↄ̃ ma ditɛ lán yↄ̃nkↄ bà, de mà le mà lɛ́ gbɛ̃ fíti. 17 Yã kũ matɛn o, Dikiri mɛ́ à ma danlo. Lɛ́ kũ matɛn gbɛ̃ ma zĩda náanikɛnaa gũn, matɛn gbɛ̃ yↄ̃nkↄkɛ gũmmɛ. 18 Lákũ gbɛ̃nↄ tɛn lɛ́ gbɛ̃ ń zĩda yã musu dasi nà, makũ se mani gbɛ̃. 19 Zaakũ ákↄ̃nↄ ↄ̃ndↄ̃rinↄ adì mɛna fↄ̃ kũ mìsaridenↄ kũ pↄnnao. 20 Tó òtɛni á kɛ zↄ̀nↄ ũ, tó òtɛni á aru mi, tó òtɛni á taki kɛ, tó òtɛn deńla mↄárɛ, tó òtɛni á sãn kɛ, adì mɛna fↄ̃. 21 Yãpuramɛ, ó busɛ kũ yã pìnↄ kɛnaao! Abire kɛ̀mɛnɛ wé'iyã ũ! Ama pↄ́ kũ gbɛ̃ náanikɛna, àtɛni a lɛ́ gbɛ̃, má a náanikɛna se. Matɛn abire o yↄ̃nkↄkɛ gũmmɛ. 22 Eberunↄmɛ ń ũ yá? Àkũ ma ũ se. Isarailanↄmɛ ń ũ yá? Àkũ ma ũ se. Ibrahĩ burinↄmɛ ń ũ yá? Àkũ ma ũ se. 23 Kirisi zĩkɛrinↄmɛ ń ũ yá? Má a zĩkɛri ũ deńla. Matɛn o lán ĩade bàmɛ. Ma zĩ kɛ̀ deńla, ma dana kpɛ́siran deńla, má a gbɛ̃na lɛ́ dↄ̃ro, ma kunna ga lɛ́i lɛ́ vĩro. 24 Yudanↄ ma gbɛ̃ kũ flã̀ao lɛ́ bupla mɛ̀n donsari ari gɛ̃̀n sↄↄro. 25 Ò ma lɛlɛ kũ gòoo gɛ̃̀n aakↄ̃. Ò ma papa kũ gbɛ̀ɛo gɛ̃̀n do. Gó'itɛ kpàtɛ kũmao gɛ̃̀n aakↄ̃, ma kɛ gↄrↄ do ísira gũn fãnantɛ̃ kũ gwãanio. 26 Ma wɛ̃tɛgɛna dasinↄ gũn madìgↄ̃ kú karii gũn: Swa karii, kpãni wɛ́dewɛnↄ karii, Yudanↄ karii, buri pãndenↄ karii, wɛ̃tɛ gũn karii, sɛ̃̀ntɛ karii, ísira karii, Yesude ɛ́kɛnↄ karii. 27 Ma zĩ gbãna kɛ̀ kũ wãwão, ma itɛ̃ kɛ̀ a lɛ́ vĩro, nà ma dɛ, ími ma kũ, madìgↄ̃ kun pↄ́blenaa sari gɛ̃̀n baaakↄ̃, má tɛ́ punsi ĩa gũn. 28 A kparanↄ onaa baasi sↄsinↄ gbɛ̃nↄ sĩnda pínki laasun dì tↄ̃ma lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà. 29 Dí mɛ́ ani busa, mà gí busaii? Dín oni kɛ̃ zɛ́a à gí ũmaa? 30 Tó à kũ̀ mà lɛ́ gbɛ̃, mani gbɛ̃ ma gbãnasarikɛ musumɛ. 31 Luda ó Dikiri Yesu Kirisi De dↄ̃ kũ matɛn ɛ́kɛ toro. Ògↄ̃ a sáabu kpá gↄrↄ sĩnda pínki! 32 Gↄrↄ kũ má kú Damasuku, akũ kína Areta asakpa pì ò wɛ̃tɛ pì bĩnilɛnↄ dãkpã, de ò le à ma kũ yãi, 33 akũ ò ma bo wondoo gũn, ò ma kipa kũ bàao tãnko gũn bĩni kpɛ, akũ ma bàa sì.

2 Corinthians 12

1 À kũ̀ tilasi mà lɛ́ gbɛ̃. Bee kũ à àre vĩro, mani lɛ́ pá wɛ́gupu'enanↄa kũ yã kũ Dikiri mↄ̀mɛnɛnↄo sà. 2 Má gbɛ̃ke dↄ̃ Kirisi gũn, ò a sɛ̀ ò gɛ̀ɛ kãao ari ludambɛ aakↄ̃den, a wɛ̃̀ gɛ̃ro donsarin dí. À gɛ̀ɛ kũ mɛ̀ɛon yá, mɛ̀ɛ sarin yá, má dↄ̃ro, sé Luda. 3 Má dↄ̃ kũ ò ade pìi sɛ̀ ò gɛ̀ɛ kãao aruzennammɛ. À gɛ̀ɛ kũ mɛ̀ɛon yá, mɛ̀ɛ sarin yá, Luda mɛ́ à dↄ̃. 4 À yã kũ àdi sí oro mà, kũ bisãsiri ni fↄ̃ à babaro. 5 Mani lɛ́ gbɛ̃ ade yã musu, mani gbɛ̃ ma zĩda yã musuro, sé ma gbãnasarikɛ yã. 6 Bee tó mani lɛ́ gbɛ̃, adi kɛ má yↄ̃nkↄnlo, zaakũ yãpuran mani o. Ama mani lɛ́ gbɛ̃ro, de gbɛ̃ke sún ma ditɛ de pↄ́ kũ à èma ke yã kũ à mà ma lɛ́nlaro. 7 De màsun ĩa dã yã zↄ̃kↄ̃ kũ Luda mↄ̀mɛnɛnↄ musuro yãi, à pↄ́ sↄ̀tↄ ma mɛ̀ɛ gũn Setan zĩ̀ri ũ, àgↄ̃ wɛ́ tãma, de màsun ĩa dãro yãi. 8 Ma wɛ́ kɛ̀ Dikiria gɛ̃̀n aakↄ̃ yã pìi musu de à pↄ́ pì bo ma mɛ̀n, 9 akũ à pìmɛnɛ, a gbɛ̃kɛ kũ adì kɛmɛnɛ mↄ̀ma. Gbãnasarikɛ gũnn a gbãna papana dì bon. Abire yãi mani lɛ́ gbɛ̃ kũ pↄnnao ma gbãnasarikɛ musu, de Kirisi gbãna gↄ̃ kú ma gũn. 10 Abire yã mɛ́ à tò madì pↄnna kɛ kũ gbãnasarikɛo kũ wé'idammanaao kũ wario kũ takasio kũ wɛ́tãmmanaao Kirisi yãi, zaakũ gↄrↄ kũ gbãna kĩ̀aman madìgↄ̃ gbãna. 11 Ma yↄ̃nkↄyã kɛ̀, ákↄ̃nↄ mɛ́ a ma dan. Ákↄ̃nↄmɛ à de yã à ma sáabu kpá. Bee tó má kun pↄ́ke ũro, má kĩana zĩ̀ri kũ a ń dítɛ zↄ̃kↄ̃ↄ kũ̀nↄi yãke gũnlo. 12 Ma a kunna zĩ̀ri ũ mↄ̀árɛ kũ mɛnao manamana sèedakɛnanↄ kũ yãbonsarɛnↄ kũ daboyãnↄ gũn. 13 Bↄ́ mɛ́ à á kĩa sↄsinↄ gbɛ̃ kparanↄaa? Ke kũ mádi gↄ̃ á gbɛ̃kenɛ aso ũro yãii? À sùru kɛ kũmao kũ taari dio! 14 Tera sà ma soru kɛ̀ mà su á kĩnaa a gɛ̃̀n aakↄ̃deo, akũsↄ̃ mani gↄ̃ á gbɛ̃kenɛ aso ũro. Ákↄ̃nↄ matɛni á wɛtɛ, adi kɛ á pↄ́nↄn matɛn wɛtɛro. Zaakũ denↄ mɛ́ òdi aruzɛkɛ ditɛ ń nɛ́nↄnɛ, adi kɛ nɛ́nↄ mɛ́ òdi ditɛńnɛro. 15 Mani fↄ̃ mà pↄ́ kũ má vĩ deárɛ pínki, mà a zĩda kpááwa kũ pↄnnao. Tó ma yenaái tɛn kara, á yenamai ni lagon yá? 16 Bee kũ a we kũ mádi gↄ̃árɛ aso ũro, gbɛ̃nↄ dì pi, wɛ́zɛ̃rin ma ũ, ma pↄ́ sìáwa kũ ↄ̃ndↄ̃o. 17 Ma á blé gbɛ̃ kũ ma ń zĩáwanↄ ke gãi yá? 18 Ma kútɛ kɛ̀ Titunɛ à gɛ́ á kĩnaa, akũ ma ó gbɛ̃ndo dànɛ. Titu á blén yá? Ó nɛ̀sɛ dokↄ̃nↄnloo? Ó ágba dokↄ̃nↄnloo? 19 Átɛn da yã ótɛn boki wɛtɛn yá? Lɛnlo! Ótɛn yã o kũ Luda dↄ̃naao kunna Kirisi gũmmɛ. Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, ma abire òárɛ pínki á zĩni pɛtɛna yãimɛ. 20 Vĩna tɛni ma kũ kũ tó ma su á kĩnaa, mani á le lákũ má ye nàro, akũsↄ̃ áni ma e lákũ á ye nàro. Matɛn vĩna kɛ fìtiinɛ kũ nɛ̀sɛgↄ̃baao kũ pↄfɛ̃o kũ ania pãsĩo kũ kↄ̃yakanaao kũ kↄ̃pinaao kũ ĩadãnaao kũ zukakanaao. 21 Vĩna tɛni ma kũ kũ tó ma ɛra ma su á kĩnaa, ma Luda ni tó wé'i ma kũ á arɛ. Gbɛ̃ kũ ò durunna kɛ̀ yã, ò gbãsĩ kɛ̀, ò pãpã kɛ̀, ò wé'isariyã kɛ̀nↄ, tó odi nɛ̀sɛ litɛ ò mìi kɛ̃̀ yã pìnↄaro, mani pↄsira kɛ kũńwo.

2 Corinthians 13

1 Ma suna á gwa gɛ̃̀n aakↄ̃den dí. Òdi yã pínki yãpura ma sèedade gbɛ̃nↄn pla ke gbɛ̃nↄn aakↄ̃ lɛ́i. 2 Ma gĩnakɛ ma lɛ́ dà gbɛ̃ kũ ò durunna kɛ̀nↄa yã kũ gbɛ̃ kparanↄ dↄ ma suna á kĩnaa gɛ̃̀n pladeo, tera ma ɛra matɛn lɛ́ daḿma dↄ bee kũ má kú kãáoro, tó ma ɛra ma su dↄ, mani ń gbɛ̃ ke tóro yoo! 3 Átɛn sèeda wɛtɛ kũ Kirisi tɛn yã o ma gãin yá? Tↄ̀! Adi kɛ Kirisi gbãna sarinlo, à gbãna á tɛ́. 4 Bee kũ à gà lía gbãnasarikɛ gũn, à kun tera kũ Luda gbãnaomɛ. Lɛmɛ kunna a gũn ó kú kũ gbãnasarikɛo lɛ se, ama ónigↄ̃ kú kãao á tɛ́ kũ Luda gbãnao. 5 À á zĩda tàasi ká à gwa, tó á kú Yesu Kirisi náanikɛnaa gũn. À kɛkɛ à á zĩda gwa. Á dↄ̃ kũ Kirisi kú á gũnloo? Tó lɛnlo, a funamɛ. 6 Má dↄ̃ kũ áni e ódi fuaro. 7 Ótɛn wɛ́ kɛ Ludaa de àsun yã vãni ke kɛro. Adi kɛ de gbɛ̃nↄ ó zĩ sáabu kpá yãinlo, de à a mana kɛ yãimɛ, bee tó òtɛni ó gwa gbɛ̃ funanↄ ũ. 8 Óni fↄ̃ ò bo yãpura kpɛro, sé ò zɛ́o. 9 Tó ó gbãna vĩro, akũsↄ̃ á gbãna, ó pↄ dìgↄ̃ nnamɛ. Odì adua kɛárɛ de à kɛkɛ à bo mana. 10 Ma yã birenↄ kɛ̃̀árɛ kũ má kú kãáoro, de tó ma su, màsun kɛárɛ pãsĩ kũ doka kũ Dikiri kpàmaoro. À kpàma á zĩnipɛtɛna yãimɛ, adi kɛ á lɛtɛna yãinlo. 11 Tↄ̀, ma gbɛ̃nↄ, à pↄnna kɛ. À yã kɛkɛ à bo mana. À ma lɛ́damma ma. À lɛ́dokↄ̃nↄ kɛ àgↄ̃ nna kũ kↄ̃o, Luda yenyĩde aafiade gↄ̃ kú kãáo. 12 À fↄ kpákↄ̃a kũ Luda gbɛ̃nↄ lɛ́pɛmmanaao. Luda gbɛ̃nↄ fↄ kpàáwa ń pínki. 13 Dikiri Yesu Kirisi gbɛ̃kɛ kɛárɛ, Luda gↄ̃ yeái, kↄ̃gbɛ̃kɛna gↄ̃ kú á tɛ́ kũ Luda Ninio á pínki.

Galatians 1

1 Makũ Pↄlu Luda zĩ̀ri kũ ma Yesude dake kũ ó lɛɛlɛnↄ pínki, ókↄ̃nↄ mɛ́ o takada dí kɛ̃̀ sↄsi gbɛ̃ kũ ò kú Galatia bùsu gũnnↄnɛ.fZĩr 16:6* Ma kunna zĩ̀ri ũ dí bo gbɛ̃nↄ kĩnaa ke bisãsiri gãiro, Yesu Kirisi kũ De Luda kũ à a fùtɛ bona ganwo mɛ́ à ma zĩ. 3 Ó De Luda kũ Dikiri Yesu Kirisio gbɛ̃kɛ kɛárɛ, à á gba aafia. 4 Kirisi gì a wɛ̃̀ndiii ó De Luda pↄyenyĩnaaa, à ó durunna kɛ̃̀wá de à ó bo andunia tera vãni dín. 5 Luda mɛ́ à gakuri vĩ gↄrↄ sĩnda pínki! Aami. 6 Kũ átɛn kpɛ li Luda kũ à á sísi a gbɛ̃kɛ gũnnɛ likalika lán dí bà, à arɛ dↄ̀ zɛ́ pãndea, yã pìi bò ma sarɛ manamana. 7 Baaru nna pãnde ke kunlo. Gbɛ̃ kũ ò ye ò Kirisi baaruu pì litɛnↄ tɛni á likaramɛ. 8 Bee tó ókↄ̃nↄ ke malaika kũ à bò ludambɛ baaru nna kũ adi kↄ̃ sɛ́ kũ a kũ o òárɛoro waazi kɛ̀árɛ, Luda láari boa. 9 O òárɛ yã akũsↄ̃ matɛn oárɛ dↄ, tó gbɛ̃ke baaru nna kũ adi kↄ̃ sɛ́ kũ a kũ a màaoro waazi kɛ̀árɛ, Luda láari boa. 10 Matɛn sáabu wɛtɛ bisãsirian yá, ke Luda? Matɛn wɛtɛ ma yã ká bisãsirigun yá? Tó bisãsirin má ye à káńgu ari tera, de Kirisi zↄ̀bleriin ma ũro. 11 Ma gbɛ̃nↄ, má ye à dↄ̃ kũ baaru nna kũ madì kpáárɛ dí bo bisãsiri kĩnaaro. 12 Mádi ma bisãsiri kĩnaaro, gbɛ̃ke mɛ́ à dàmɛnɛro, Yesu Kirisi mɛ́ à bò à sùomɛnɛ. 13 A mà lákũ má kun nà yã Yudanↄ donyĩzɛn. Ma Luda sↄsi gbɛ̃nↄ wɛ́ tã̀ pãsĩpãsĩ, ma wɛ̀tɛ mà ń kakatɛ.fZĩr 8:3* 14 Ma Yudanↄ donyĩzɛ pì yã kũ̀ ↄplapla de ma sáranↄla dasi, ma kokari deńla ó dizinↄ futɛokarayã pìi gũn. 15 Ama Luda ma ditɛ a pↄ́ ũ zaa ma da gbɛrɛn. Kũ ma sísina a gbɛ̃kɛ gũn gↄrↄ kàmɛ, 16 akũ à a Nɛ́ gbàrɛma,fZĩr 9:3-6* de mà a baaru nna kpá buri pãndenↄnɛ. Mádi gɛ́ dada gbɛ̃ke kiaro, 17 mádi gɛ́ Yurusalɛmu gbɛ̃ kũ ò kun zĩ̀rinↄ ũ ma ãnↄ kĩnaaro, ma gɛ Larubunↄ bùsun gↄ̃̀nↄmɛ, akũ ma ɛra ma su Damasuku. 18 Wɛ̃̀ aakↄ̃ gbɛran ma gɛ Yurusalɛmu, de ò kↄ̃ dↄ̃ kũ Pitao, akũ ma kɛ kãao gↄrↄ gɛ̃ro.fZĩr 9:26-30* 19 Mádi zĩ̀ri pãnde ero, séde Dikiri dakũna Yamisi. 20 Yã kũ ma kɛ̃̀árɛ pìi, ma sì kũ Ludao kũ adi kɛ ɛ́kɛn ma tòro. 21 Abire gbɛra ma gɛ Siria bùsun kũ Silisia bùsuuo. 22 Gↄrↄ birea Kirisi sↄsi gbɛ̃ kũ ò kú Yudeanↄ dí wɛ́ simalɛro, 23 ama ò mà ò pì, gbɛ̃ kũ àtɛni ń wɛ́ tã yã mɛ́ àtɛn donyĩzɛ kũ à wɛ̀tɛ à kakatɛ pì waazi kɛ tera sà, 24 akũ ò Luda tↄ́ bò ma yã musu.

Galatians 2

1 Wɛ̃̀ kuri awɛɛsiikↄ̃ gbɛra ma ɛra ma gɛ Yurusalɛmu kũ Baanabao.fZĩr 15:2-4* Ma Titu sɛ̀, à gɛ̀ɛ kũoo se. 2 Ma gɛ gwe, kũ Luda mɛ́ à bò à sùma à pì mà gɛ́ yãimɛ. Akũ ma baaru nna kũ madì kpá buri pãndenↄnɛ bↄ̀kↄtɛ gbɛ̃ kũ ò de gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũnↄnɛ ńtɛ̃nɛ, de zĩ kũ ma kɛ̀ kũ a kũ matɛn kɛo sún kɛ pãro. 3 Titu kũ ó lɛɛlɛ, bee kũ a Girikikɛnaao, odi gã naa à tↄ̃̀ zↄ̃ro. 4 Yã pìi fùtɛ Yesude ɛ́kɛ kũ ò gɛ̃̀wái kpãninↄ musumɛ. Ò gɛ̃̀wái de ò ó zĩdadekɛna Kirisi Yesu gũn asiri gwa ò ó da zↄ̀blemmɛ, 5 akũ odì we ò mìi nàtɛńnɛro bee fíti, de à le àgↄ̃ baaru nna pì yãpura kũna yãi. 6 Gbɛ̃ kũ òtɛni ń gwa gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũnↄ dí yãke karamɛnɛro. Lákũ ò de nà dí kɛmɛnɛ yãke ũro, zaakũ Luda dì gbɛ̃ke wɛ́ gwaro. 7 Ò è Luda baaru nna kpana buri pãndenↄnɛɛ nàmɛnɛ ma ↄĩ, lákũ à a kpana Yudanↄnɛɛ nà Pitanɛ a ↄĩ nà. 8 Zaakũ lákũ Luda zĩ kɛ̀ Pita gãi nà a kunna zĩ̀ri ũ yã musu Yudanↄ tɛ́, lɛn à zĩ kɛ̀ ma gãi buri pãndenↄ tɛ́ lɛ. 9 Yamisi kũ Pitao kũ Yuhana kũ òtɛni ń gwa sↄsi gbɛ̀gba ũnↄ gba kũ Luda dàmɛnɛɛ dↄ̃̀, akũ ò ↄ kpàwá, ókↄ̃nↄ kũ Baanabao kↄ̃gbɛ̃kɛ sèeda ũ. Ò sì ò gɛ́ buri pãndenↄ kĩnaa, mↄ́kↄ̃nↄ sↄ̃, Yudanↄ kĩnaa. 10 Yã kũ ò yein dí, ń takasidenↄ yã gↄ̃ dↄógu. Gↄrↄ birea sↄ̃ ó mɛ̀ɛ wã̀ kũ a kɛnaao kↄ̀. 11 Kũ Pita sù Antiↄku, ma ginɛ tɛ̃tɛ̃ntɛ̃, kũ à zã̀ yãa yãi. 12 Zaakũ ari Yamisi zĩ̀rinↄ gↄ̃ gɛ́ ká, àdi pↄ́ ble kũ buri pãndenↄomɛ. Kũ ò kà, akũ à bòru kũ kpɛo à kɛ̃̀ḿma, kũ àtɛn vĩna kɛ Yuda kũ ò zɛ̀ kũ tↄ̃̀zↄ̃na yãonↄnɛ yãi. 13 Yuda kparanↄ nàa manafikikɛnaa pìi gũn. Bee Baanaba se ò a gà ò nàḿma. 14 Kũ ma è ò baaru nna yãpura kũna a zɛ́aro, ma ò Pitanɛ ń pínki wára: Mↄkↄ̃n Yuda ina ń kun lán buri pãnde bà, adi kɛ lán Yuda bànlo. À kɛ̀ dera ndì gã na buri pãndenↄa, de ògↄ̃ Yudanↄ yã kũnaa? 15 Yudanↄn ó ũ inaa gũn, buri pãnde durunnakɛrinↄn ó ũro. 16 Ama ó dↄ̃ kũ gbɛ̃ke dì bo mana doka pì kɛna yãiro, séde Yesu Kirisi náanikɛna ado.fRom 3:20, 22* Bee ókↄ̃nↄ, o Kirisi Yesu náani kɛ̀, de ò le ò bo mana ó Kirisi náanikɛnaa pì yãimɛ, adi kɛ doka pì kɛna yãinlo, zaakũ gbɛ̃ke dì bo mana dokakũna yãiro.fZab 143:2* 17 Gↄrↄ kũ ótɛn wɛtɛ ò bo mana Kirisi gũn, tó o è durunnakɛrinↄn ó ũ se, abire pì Kirisi tɛn durunna gba zɛ́n yá? Oi! 18 Tó ma ɛra matɛn doka kũ ma gbòro kɛkɛ, doka pì taariden ma ũ gwe. 19 Zaakũ ma gↄ̃ gɛ̀ ũ doka pìi musu, akũ ma kpɛ lìnɛ, de màgↄ̃ kun Luda pↄ́ ũ yãi. Ma ga lía kũ Kirisio. 20 Makũ mɛ́ má kun doro, Kirisi mɛ́ à kú ma gũn. Tera sà ma bisãsirikɛnaa gũn má kú Luda Nɛ́ kũ à yemai à gì a wɛ̃̀ndiii ma yãi náanikɛnaa gũmmɛ. 21 Matɛn Luda gbɛ̃kɛ da pãro. Tó gbɛ̃ dì bo mana doka pì yãimɛ, de Kirisi gà pãmɛ.

Galatians 3

1 Ákↄ̃nↄ Galatia yↄ̃nkↄnↄ! Ò pↄ́ dàáwan yá? O Yesu Kirisi gana lía mↄ̀árɛ a è sãnsãn. 2 Má ye mà yã mɛ̀n do gbɛkaáwa. A Luda Nini lè dokakũna yãin yá, ke yã kũ a màa pì náanikɛna yãimɛ? 3 À kɛ̀ dera a gↄ̃ yↄ̃nkↄnↄ ũ lán dí bàa? A naa kũ Luda Nini gbãnao, akũ átɛn láka kũ á zĩda gbãnao yá? 4 Á wari zↄ̃kↄ̃ↄ kɛ̀ pãn yá? Oi, adi kɛ pãro. 5 Luda a Nini kpàáwa, à daboyãnↄ kɛ̀ á tɛ́ á dokakũna yãin yá, ke yã kũ a màa pì náanikɛna yãimɛ? 6 À gwa Ibrahĩa. À Luda náani kɛ̀, akũ Luda tò yã bò kãao nna a náani kũ à kɛ̀ yãi.fNaa 15:6, Rom 4:3* 7 Àgↄ̃ dↄ̃ kũ gbɛ̃ kũ òtɛn Luda náani kɛnↄ mɛ́ ò Ibrahĩ burinↄ ũ.fRom 4:16* 8 Luda yã takada gĩnakɛ à a baaruu kpà Ibrahĩnɛ à pì, Luda ni arubarika da buri sĩnda pínkigu a gãi,fNaa 12:3* zaakũ Luda yã takada pì gĩnakɛ à dↄ̃ kũ Luda ni tó yã bo nna kũ buri pãndenↄ a náani kũ oni kɛ yãi. 9 Lɛn Luda dì arubarika da gbɛ̃ kũ òtɛni a náani kɛnↄgu lɛ, lákũ à kɛ̀ a náanikɛri Ibrahĩnɛ nà. 10 Gbɛ̃ kũ à zɛ̀ kũ dokakũnaao gↄ̃̀ láari pↄ́ ũmɛ, zaakũ à kɛ̃na Luda yãn ò pì, gbɛ̃ kũ òdigↄ̃ yã kũ ò kú doka takada gũnnↄ kũna pínki a zɛ́aro bi láari pↄ́mɛ. 11 Ó dↄ̃ sãnsãn kũ Luda dì tó yã bò kũńwo nna dokakũna yãiro, zaakũ ò pì, gbɛ̃ kũ Luda tò yã bò kãao nna a náani kũ àtɛn kɛ yãi mɛ́ anigↄ̃ kun. 12 Doka dí kↄ̃ le kũ ludanaanikɛnaaoro, zaakũ ò pì, gbɛ̃ kũ à yã pìi kɛ̀ɛ, ade ni wɛ̃̀ndi le a gũn. 13 Kirisi gↄ̃̀ láari pↄ́ ũ ó gɛ̃nɛ ũ, à ó bó doka láari gũn, zaakũ à kɛ̃na Luda yãn ò pì, gbɛ̃ kũ ò lòko lía bi láari pↄ́mɛ. 14 Abire kɛ̀ lɛ de arubarika kũ Luda dà Ibrahĩgu le à gↄ̃ buri pãndenↄnɛ Kirisi Yesu gãimɛ, de ò Nini kũ Luda a lɛ́ sɛ̀ le a náanikɛna yãi. 15 Ma gbɛ̃nↄ, bisãsiri yãkɛna takan matɛn oárɛ. Tó gbɛ̃ lɛ́gbɛɛ dìtɛ, akũsↄ̃ à sèedadenↄ vĩ, oni fↄ̃ ò gbororo, oni fↄ̃ ò yãke karanlo. 16 Lɛn Luda lɛ́ sɛ̀ Ibrahĩnɛ lɛ kũ a burio.fNaa 12:7* Luda yã takada dí pi kũ a burinↄ lákũ parin à tɛ́ḿma bàro, à pì kũ a buriomɛ. Gbɛ̃ mɛ̀n don à tɛ́a, àkũmɛ Kirisi ũ. 17 Yã kũ má ye mà on dí: Luda gĩnakɛ à lɛ́ sɛ̀nɛ yã à pì a bàka nigↄ̃ kú kãao. Wɛ̃̀ wàa pla kũ mɛ̀n baraakurio gbɛran doka sù.fBon 12:40* Doka pì ni fↄ̃ à lɛ́sɛnaa pìi gbororo, ani fↄ̃ à a kɛ pãro. 18 Tó òdi Luda arubarika le dokakũnaa gũn, de adi bo a lɛ́sɛnaa gũn doro. Ama Luda gbɛ̃kɛ kɛ̀ Ibrahĩnɛ, kũ à a lɛ́ sɛ̀nɛ yãimɛ.fRom 4:14* 19 Bↄ́yãi à doka dìtɛi dↄↄ? À doka kàra ari Ibrahĩ buri kũ Luda lɛ́ sɛ̀ a yã musu gↄ̃ sumɛ, de gbɛ̃nↄ le ò dↄ̃ kũ ò de taaridenↄ ũ Luda kĩnaa yãi. Luda a doka pìi kpà malaikanↄa, ò nà yãkɛkɛriinɛ a ↄĩ, à ditɛ gbɛ̃nↄnɛ. 20 Luda lɛ́sɛna sↄ̃, a yãmɛ ado, a bàka kú kũ yãkɛkɛriioro. 21 Tↄ̀, doka pìi bò Luda lɛ́sɛna kpɛn yá? Lɛnlo! Tó doka kũ àdi wɛ̃̀ndi kpáḿma kun yã, de o bo mana doka pì yãi. 22 À kɛ̃na Luda yãn ò pì, durunna gbɛ̃ sĩnda pínki kà kpɛ́n, de arubarika kũ Luda a lɛ́ sɛ̀ɛ pì le à gↄ̃ Yesu Kirisi náanikɛrinↄ pↄ́ ũ a náani kũ òtɛn kɛ pì yãi. 23 Zaade Yesunaanikɛna dí suro, doka ó ká kpɛ́n, à ó kũna purusunanↄ ũ ari Yesunaanikɛna kũ àtɛn su gɛ̀ɛ à bòo gupuraa. 24 Lɛn doka pì de ó gwàri ũ lɛ yã ari Kirisi gↄ̃ su, de ò bo mana a náanikɛna yãi. 25 Lákũ Yesunaanikɛnaa sù nà sà, o bo ó gwàri yãn. 26 Kunna Kirisi Yesu gũn á de Luda nɛ́nↄ ũ á pínki a náani kũ átɛn kɛ yãi, 27 zaakũ ákↄ̃nↄ kũ a da'itɛ kɛ̀ Kirisi pↄ́ ũnↄ, a Kirisi dàa sɛ̀tɛ. 28 Yudanↄ kũ buri pãndenↄ, zↄ̀nↄ kũ zĩdadenↄ, gↄ̃gbɛ̃nↄ kũ nↄgbɛ̃nↄn donadona kↄ̃nɛro, zaakũ á pínki pↄ́ dokↄ̃nↄn á ũ kunna Kirisi Yesu gũn. 29 Tó á de Kirisi pↄ́ ũ, á de Ibrahĩ burinↄ ũmɛ, akũsↄ̃ á de arubarika kũ Luda a lɛ́ sɛ̀nɛɛ blèrinↄ ũ.fRom 4:13*

Galatians 4

1 Matɛn oárɛ, gↄrↄ kũ túbibleri de nɛ́ ũ, bee tó a de aruzɛkɛnↄn de a pↄ́ ũ pínki, à de zↄ̀laro. 2 Àdi mì natɛ gwàrinↄnɛ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ ari gↄrↄ kũ a de dìtɛa. 3 Lɛn ókↄ̃nↄ se, gↄrↄ kũ ódi kàsara kũro, odì zↄ̀ ble andunia pↄ́ kũ òdi mì natɛńnɛnↄnɛ.fGal 4:9, Kↄl 2:8, 20* 4 Kũ gↄrↄ kũ Luda dìtɛ kà, à a Nɛ́ zĩ̀, ò a ì bisãsiri ina ũ Musa doka gũn, 5 de à ókↄ̃nↄ kũ ótɛn zↄ̀ ble Musa dokanɛnↄ bo, ò gↄ̃ a nɛ́nↄ ũ. 6 Luda a Nɛ́ Nini dà ó swɛ̃̀ɛ gũn, kũ ó de a nɛ́nↄ ũ yãi. Nini pìi dì wiki lɛ́ à pi: Baa, ma De! 7 Abire yãi zↄ̀ↄmɛ n ũ doro, nɛ́mɛ n ũ. Lákũ Luda nɛ́mɛ n ũ nà, à n kɛ a túbibleri ũmɛ.fRom 8:15-17* 8 Gↄrↄ kũ á Luda dↄ̃ro, adì do pↄ́ kũ ò de Luda ũronↄi.f1Kↄ 8:4-6* 9 Lákũ á Luda dↄ̃ nà tera sà, atɛ̃nsa kũ Luda á dↄ̃, bↄ́yãi a ɛra átɛn arɛ dↄ pↄ́ gina futa gbãnasari pìnↄa dↄↄ? Bↄ́yãin a ɛra á ye à dońyĩ dↄↄ? 10 Adì gↄrↄ kenↄ kũ mↄ kenↄ kũ dikpɛ kenↄ kũ wɛ̃̀ kenↄ tɛ̃̀ bo.fRom 14:5, Kↄl 2:16* 11 Vĩna ma kũ á yã musu. Ase zĩ pãn ma kɛ̀ á tɛ́ yá? 12 Ma gbɛ̃nↄ, ma wɛ́ kɛ̀áwa, à gↄ̃ lán ma bà, zaakũ ma gↄ̃ lán á bà. Ádi taari kɛmɛnɛ yãro. 13 Á dↄ̃ kũ gyãkɛnaa gũnn ma baaru nna kpàárɛ káaku. 14 Bee kũ ma gyãkɛna kɛ̀árɛ yↄ̃ogwana ũ, ádi ma gya boro ádi lɛ́'i kúmaro, a ma si lán Luda malaika kesↄ̃ Kirisi Yesu bàmɛ. 15 Arubarika kũ átɛn kɛmɛnɛ yã kɛ̀ deraa? Mani fↄ̃ mà o á yã musu mà pi, tó ani sí kɛ yã, de a á wɛ́ bòbo a kpàma. 16 Kũ ma yãpura òárɛ yãin ma gↄ̃ á zãnguri ũ sà yá? 17 Gbɛ̃ kũ̀nↄ mɛ̀ɛ wã̀ kũ á yão, ama a mana yãinlo. Ò ye à kɛ̃wámɛ, de à naḿma. 18 Mɛ̀wãna kũ gbɛ̃ yão a mana yãi mɛ́ à nna. Ma mɛ̀ɛ wã̀ kũ á yão gↄrↄ sĩnda pínkimɛ, adi kɛ gↄrↄ kũ má kú kãáo adonlo. 19 Ma nɛ́ yenyĩdenↄ, matɛni á ina wãwã kɛ dↄ ari Kirisi gↄ̃ sà da á gũn. 20 Má ye màgↄ̃ kú kãáo tera, de mà a yã'ona litɛ, zaakũ ma bídi kɛ̀ á yãamɛ. 21 À omɛnɛ, ákↄ̃nↄ kũ á ye doka iko vĩáwanↄ, ádi yã kũ à kɛ̃na Musa doka takada gũn maroo? 22 Ò pì Ibrahĩ nɛ́gↄ̃gbɛ̃nↄ ì gbɛ̃nↄn pla. À a do ì kũ zↄ̀ↄomɛ,fNaa 16:15* akũ à a do ì kũ zĩdadeo.fNaa 21:1-2* 23 Zↄ̀ↄ pì nɛ́ ì bisãsirikɛnaa gũmmɛ, akũ zĩdade a pↄ́ ì Luda lɛ́sɛna yãi.fRom 9:7-8* 24 Nↄgbɛ̃ pìnↄ yã dewɛrɛ yáasi taka ũ, Luda bàka kunna kũńwo yã lɛu pla ũ. A do bò Sinai kpi kĩnaamɛ, àdi zↄ̀kɛna ińnɛ. Àkũ mɛ́ à Hazara ũ. 25 À de Sinai kpi kũ à kú Larubunↄ bùsun yáasi taka ũ. Yurusalɛmu tera de a ũ dↄ, zaakũ àtɛn zↄ̀ ble kũ a gbɛ̃nↄ ń pínkimɛ. 26 Yurusalɛmu kũ à kú musumɛ zĩdade ũ. Àkũmɛ ó da ũ. 27 Zaakũ à kɛ̃na Luda yãn ò pì: Ǹ pↄnna kɛ, mↄkↄ̃n para kũ ńdi nɛ́ iro! Ǹ ayuwii kɛ, mↄkↄ̃n kũ ńdi nↄ̀wãwã kɛro! Zaakũ mↄkↄ̃n kũ n zã pã kpànyĩ, n nɛ́ dasi de nↄgbɛ̃ kũ a zã arɛ dↄ̀a pↄ́la. 28 Ákↄ̃nↄ sↄ̃ ma gbɛ̃nↄ, Luda lɛ́sɛna nɛ́nↄn á ũ lán Isaaku bà. 29 Nɛ́ kũ ò a ì bisãsirikɛnaa gũn wari dↄ̀ nɛ́ kũ ò a ì kũ Luda Nini gbãnaooa. Lɛn à de lɛ kũ a terao. 30 À kɛ̃na Luda yãn deramɛɛ? Ò pì: Ǹ pɛ́ zↄ̀ↄ pìia kũ a nɛ́o, zaakũ zↄ̀ nɛ́ ni túbi ble kũ zĩdade nɛ́oro.fNaa 21:10* 31 Abire yãi ma gbɛ̃nↄ, zↄ̀ nɛ́nↄn ó ũro, zĩdade nɛ́nↄn ó ũ.

Galatians 5

1 Gↄ̃na zĩdadenↄ ũ yãin Kirisi ó bói. À zɛo gíngin, àsun tó ò ɛra ò bà káárɛ á yĩn zↄ̀nↄ ũ doro. 2 Makũ Pↄlu matɛn oárɛ, tó a tò ò tↄ̃̀ↄ zↄ̃̀árɛ, Kirisi ni karana kɛárɛro. 3 Ma ɛra ma ò, ma karaárɛ, gbɛ̃ kũ à tò ò tↄ̃̀ↄ zↄ̃̀arɛ, séto à mì natɛ Musa dokanɛ pínki. 4 Ákↄ̃nↄ kũ átɛn wɛtɛ à bo mana doka gũnnↄ, a á zĩda kɛ̃̀ Kirisia, a kɛ̃ Luda gbɛ̃kɛa. 5 Yesu náanikɛnaa gũn ó bona mana tãmaa vĩ, ó wɛ́ dↄi kũ a Nini gbãnao. 6 Kirisi Yesu gũn tↄ̃̀zↄ̃na ke tↄ̃̀zↄ̃nasari yãke vĩro, séde Yesu náanikɛna kũ àdi yenyĩ ińnɛ. 7 Átɛn gɛ́ arɛ yã manamana. Dí mɛ́ à tɛna yãpurai zɛ́ zↄ̃̀árɛɛ? 8 Yã kũ a a zɛ́ lè dí bo Luda kũ à á sísi à á sɛ́ kĩnaaro. 9 Lùbɛnɛ fítinna dì flawadɛna futɛ pínki.f1Kↄ 5:6* 10 Má á náani vĩ Dikiri gũn, kũ áni nɛ̀sɛ pãnde daro. Gbɛ̃ kũ àtɛni á likara sↄ̃, ani a zĩ gbɛ̀ le, bee dímɛ. 11 Makũ sↄ̃ ma gbɛ̃nↄ, tó tↄ̃̀zↄ̃na waazin matɛn kɛ ari gbãra, bↄ́yãi òtɛni ma wɛ́ tãi dↄↄ? Tó lɛmɛ, de Kirisi gana lía yã ni ũ gbɛ̃kearo. 12 Gbɛ̃ kũ òtɛni á likara kũ tↄ̃̀zↄ̃na yãonↄ gɛ́ ò ń zĩda fɛ̀rɛ kɛ se. 13 Ákↄ̃nↄ sↄ̃ ma gbɛ̃nↄ, Luda á sísi à gↄ̃ zĩdadenↄ ũmɛ, ama àsun tó á gↄ̃na zĩdadenↄ ũ pì gↄ̃árɛ pↄyeinakɛna zɛ́ ũro. Àgↄ̃ mì natɛkↄ̃nɛ kũ yenyĩo, 14 zaakũ yã mɛ̀n do díkĩnamɛ Musa doka sĩnda pínki mì ũ: Ǹgↄ̃ ye n gbɛ̃dakei lán n zĩda wɛ̃̀ndii bà. 15 Tó átɛn saka tↄ̃tↄ̃kↄ̃a átɛn kↄ̃ sóso, à laakari kɛ kↄ̃kakatɛnaai. 16 Matɛn oárɛ, à tó Luda Nini doárɛ arɛ, á bisãsirikɛ pↄyeina ni láka. 17 Á bisãsirikɛ pↄyeinaa dì kↄ̃ sɛ́ kũ Luda Nini pↄ́oro, akũsↄ̃ Luda Nini pↄyeinaa dì kↄ̃ sɛ́ kũ á bisãsirikɛ pↄ́oro. Òdi gíkↄ̃imɛ, abire yãi adì fↄ̃ à yã kũ á yei kɛro.fRom 7:15-23* 18 Tó Luda Nini tɛn doárɛ arɛ, doka iko vĩáwaro. 19 Ó ó bisãsirikɛ dànↄ dↄ̃ sãnsãn: Pãpãkɛnaa, gbãsĩkɛnaa, wé'isariyã, 20 tãnagbagbanaa, gãwãkɛnaa, zãngu, fìtii, nɛ̀sɛgↄ̃baa, nɛ̀sɛwãnaa, denlawɛtɛnaa, kɛ̃kɛ̃kↄ̃anaa, kↄ̃kpaatɛtɛnaa, 21 kɛna kũ kↄ̃o ĩni, wɛ̃dɛnaa, fàai pãpã bona kũ yã bire takanↄ. Ma a lɛ́ dàáwa lákũ ma dàáwa nà yã, yã bire taka kɛ̀rinↄ ni kpata kũ à bò Luda kĩnaa lero. 22 Luda Nini sↄ̃, àdi yenyĩ ińnɛ kũ pↄnnao kũ aafiaao kũ mɛnao kũ gbɛ̃kɛo kũ manakɛnaao kũ náanio 23 kũ busɛkɛnaao kũ zĩdakũnadↄ̃naao. Doka ke dì gí yã birenↄ takairo. 24 Gbɛ̃ kũ ò de Kirisi Yesu pↄ́ ũnↄ ń bisãsirikɛ dàa pà lía kũ a pↄ́nidɛnanↄ kũ a pↄyeinanↄ lɛɛlɛ. 25 Lákũ ó kú Luda Nini gãi nà, ò a dↄ̀rↄ sɛ́. 26 Òsungↄ̃ yↄ̃̀gↄ̃ vĩro, òsun kↄ̃ dↄkↄ̃aro, òsun gↄ̃baa kpá kũ kↄ̃oro.

Galatians 6

1 Ma gbɛ̃nↄ, tó á gbɛ̃ke sù à sã̀tɛ à durunna kɛ̀, ákↄ̃nↄ kũ Luda Nini tɛn doárɛ arɛnↄ à gↄ̃gↄ̃ kãao busɛbusɛ, à laakari kɛ de òsun á yↄ̃ ò gwa sero. 2 Àgↄ̃ kↄ̃ aso sɛ́. Átɛn Kirisi doka papan gwe. 3 Tó gbɛ̃ke tɛni a zĩda gwa pↄ́ke ũ, akũsↄ̃ à kun pↄ́ke ũro, àtɛni a zĩda sãtɛmɛ. 4 Baadi a yãkɛna tàasi ká gbasa à ĩa dã. Àsun a yã lɛkↄ̃a kũ gbɛ̃ pãnde pↄ́oro, 5 zaakũ baadi ni a zĩda aso sɛ́mɛ. 6 Gbɛ̃ kũ òtɛn Luda yã danɛ, à a aruzɛkɛ li a dannɛriinɛ. 7 Àsun á zĩda kɛkɛro, Luda dí sí foboro. Pↄ́ kũ gbɛ̃ tↄ̃̀ↄn àdi kɛ̃. 8 Tó gbɛ̃ tↄ̃̀ a bisãsirikɛ dàaa, ani kakatɛna inɛ. Tó gbɛ̃ tↄ̃̀ Luda Nini donɛna arɛ gũn sↄ̃, ani wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro inɛ. 9 Òsun kpasa kũ yãmanakɛnaaoro, zaakũ tó ódi kámma booro, óni àre le a gↄrↄa. 10 Abire yãi tó o zɛ́ lè, ògↄ̃ a mana kɛ gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ, atɛ̃nsa ó Yesu náanikɛri dakenↄ. 11 À wãnzãn gbàgidigbagidi kũ ma kɛ̃̀ kũ ma zĩda ↄo gwa sà. 12 Gbɛ̃ kũ òtɛn yã kɛ gbɛ̃nↄ wɛ́ yãinↄ mɛ́ òtɛn gã naáwa kũ tↄ̃̀zↄ̃na yão, de òsun wɛ́ tãḿma zɛna kũ Kirisi gana lía yãoro yãi. 13 Bee tↄ̃̀zↄ̃rii pìnↄ se, ò doka kũnaro. Ò ye à tↄ̃̀ zↄ̃, de ò le ò ĩa dã á sèedaa pìi yã musu yãimɛ. 14 Mani ĩa dã pↄ́ke yã musuro, séde ó Dikiri Yesu Kirisi gana lía yã baasiro, zaakũ a yãi andunia gↄ̃̀mɛnɛ gɛ̀ ũ akũsↄ̃ ma gↄ̃ gɛ̀ ũ andunianɛ. 15 Tↄ̃̀zↄ̃na ke tↄ̃̀zↄ̃nasari yãke vĩro, séde gↄ̃na gbɛ̃ dufu ũ. 16 Luda gbɛ̃kɛ kɛ gbɛ̃ kũ ò yã pì kũnanↄnɛ, à ń gba aafiaa. Mↄ́kↄ̃nↄmɛ Isaraila yãpuranↄ ũ. 17 Zaa gbãragbɛ̃ke sún ma wɛ́ tã doro. Wari kũ ò dↄ̀ma Yesu yãi bↄ̀gbɛ kpɛ́ kú ma mɛ̀ɛa. 18 Ma gbɛ̃nↄ, ó Dikiri Yesu Kirisi gbɛ̃kɛ kɛárɛ! Aami.

Ephesians 1

1 Makũ Pↄlu, Kirisi Yesu zĩ̀rii Luda pↄyenyĩnaa gũn, makũ mɛ́ ma takada dí kɛ̃̀ Luda gbɛ̃ kũ òtɛn Kirisi Yesu náani kɛ zaa Ɛfesunↄnɛ. 2 Ó De Luda kũ Dikiri Yesu Kirisio gbɛ̃kɛ kɛárɛ, à á gba aafiaa. 3 Ò Luda ó Dikiri Yesu Kirisi De sáabu kpá! Ó kunna Kirisi gũn Luda a Nini arubarika sĩnda pínki dàógu zaa musu. 4 À ó sɛ́ a gũn andunia katɛna ã, de ó kunna gↄ̃ denɛ adona mamberu sari. Yenyĩ gũn 5 à gĩnakɛ à ó dítɛ a nɛ́nↄ ũ Yesu Kirisi gãi, lákũ àtɛn wɛtɛ a pↄyenyĩnaa gũn nà, 6 de à tↄ́ bo a gbɛ̃kɛ gakuride kũ à kɛ̀wɛrɛ a Nɛ́ yenyĩde gũn yãi. 7 A gũn à ó bó kũ a aruo. À ó taarinↄ kɛ̃̀wá a gbɛ̃kɛ zↄ̃kↄ̃ 8 kũ à kɛ̀wɛrɛ à gɛ̃̀ ↄla yãi. Ɔ̃ndↄ̃ sĩnda pínki kũ wɛ́zɛ̃ sĩnda pínkioo gũn 9 à tò o a pↄyenyĩna asiri dↄ̃̀, lákũ à zɛ̀o à kɛ Kirisi gãi nà. 10 Tó a pↄyenyĩnaa pì kɛgↄrↄ kà, ani pↄ́ sĩnda pínki kakara Kirisi ń Mìdenɛ, pↄ́ kũ à kú musu kũ zĩtɛo pínki. 11 Luda kũ àdi yã sĩnda pínki kɛ lákũ à zɛ̀o a pↄyenyĩnaa gũn nà gĩnakɛ à ó dítɛ lákũ àtɛn wɛtɛ nà, à ó sɛ́ a pↄ́ ũ Kirisi gũn, 12 de ókↄ̃nↄ kũ ó wɛ́ dↄ Kirisii zaa káakunↄ ògↄ̃ de a tↄ́ gakuride kpàrinↄ ũ. 13 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, a yãpura yã mà, a baaru nna kũ à á sura bàa pìi sì. A gũn Luda a zĩda sèedaa kɛ̀áwa a Nini kũ à a lɛ́ sɛ̀ ũ. 14 Àkũmɛ túbi kũ óni le zɛnkpɛkɛ ũ ari Luda gↄ̃ gɛ́ a gbɛ̃nↄ bo, de ò a tↄ́ gakuride kpá yãi. 15 Abire yãi zaa gↄrↄ kũ ma á Dikiri Yesu náanikɛnaa mà kũ yenyĩ kũ á vĩ kũ Luda gbɛ̃nↄ ń pínki, 16 mádi kámma bo kũ Luda sáabukpanaao á yã musuro. Á yã dìgↄ̃ dↄmagu wɛ́kɛ kũ madì kɛ Ludaaa gũn. 17 Madì wɛ́ kɛ De gakuride, ó Dikiri Yesu Kirisi Ludaa, de à á gba ↄ̃ndↄ̃, à á wɛ́ kɛ̃árɛ kũ a Nini gbãnao de à le à a dↄ̃ swáswa. 18 Madì wɛ́ kɛa à á nɛ̀sɛ wɛ̃árɛ de à le à tãmaa kũ à á sísia dↄ̃. À a túbi gakuride aruzɛkɛ pìnↄ dìtɛ a gbɛ̃nↄnɛ 19 kũ a gbãna zↄ̃kↄ̃ bonsarɛ kũ àtɛn zĩ kɛ ókↄ̃nↄ kũ odì a náani kɛnↄ gũnwo. Gbãna zↄ̃kↄ̃ↄ pì zĩ kɛ̀ Kirisi gũn 20 gↄrↄ kũ Luda a vù gan, à a vùtɛ a ↄplai zaa musu. 21 Gwen Kirisi de kpatablerinↄ kũ ikodenↄ kũ gbãnadenↄ kũ dikirinↄla ń pínki kũ tↄ́ kũ òdi mì natɛńnɛnↄ pínki. Adi kɛ andunia tera díkĩna adonlo, kũ a pↄ́ kũ ani suomɛ dↄ. 22 Luda tò à iko vĩ pↄ́ sĩnda pínkia, akũ à a dìtɛ pↄ́ sĩnda pínki mìde ũ sↄsi gbɛ̃nↄnɛ. 23 Sↄsi gbɛ̃ pìnↄmɛ Kirisi mɛ̀ ũ, à de Kirisi kũ àdi pↄ́ sĩnda pínki papa gu sĩnda pínkia papana ũ.

Ephesians 2

1 Á de yã gɛ̀nↄ ũ Ludanɛ á taarinↄ kũ á durunnanↄ yãi. 2 Á tɛ́ andunia díkĩna ágbai, a mìi nàtɛ ĩa gbãnadenↄ kínanɛ, Setan kũ à kpɛ́ dona ludayãdarisarinↄnɛ arɛ pìi. 3 Ó pínki ó de lán ń bà yã se. Odì pↄ́ kũ ó mɛ̀ yeii kũ yã kũ à ó pↄ gbào kɛ. Ó inaa gũn ó de gbɛ̃ kũ Luda ni pↄfɛ̃ kipaḿmanↄ ũ lán dakenↄ bà, 4 ama Luda sùru zↄ̃kↄ̃, à yenyĩ vĩwɛrɛ manamana. 5 Gↄrↄ kũ ó de gɛ̀nↄ ũ ó taarinↄ yãi, à ó fútɛ kũ Kirisio lɛɛlɛ. À á sura bà a gbɛ̃kɛ gũn. 6 Kirisi Yesu gũn à ó sɛ́ à ó vútɛ kãao zaa musu, 7 de à le à a gbɛ̃kɛ zↄ̃kↄ̃ bonsarɛ mↄńnɛ andunia kũ ani su gũn yãi yã mana kũ à kɛ̀wɛrɛ Kirisi Yesu gũn musu. 8 Luda á sura bà a gbɛ̃kɛ gũn Yesu náani kũ a kɛ̀ yãi. Abire dí bo á kĩnaanlo, Luda mɛ́ à á gbá. 9 Á surabana dí bo á yãkɛna gãinlo, de gbɛ̃ke sún ĩa dãoro yãi. 10 Luda ↄgbɛn ó ũ. Kirisi Yesu gũn à ó kɛ́ de ògↄ̃ kú kũ yã mana kũ à gĩnakɛ à dìtɛwɛrɛ kɛnaao. 11 Ákↄ̃nↄ kũ á de buri pãndenↄ ũ inaa gũn, à laasun lɛ́ á kunna yãa. Tↄ̃̀zↄ̃nadenↄ dì á sísi gyↄfↄrↄdenↄ, ama ń tↄ̃̀zↄ̃na de bisãsiri ↄgbɛ ũmɛ. 12 Gↄrↄ birea á kun Kirisi sari, á de gbɛ̃ zĩ̀tↄnↄ ũ Isarailanↄnɛ. Á baka kú Luda bàka kunna kũńwo kũ a lɛ́sɛnnɛnaaoo gũnlo. Á kú andunia gũn tãmaa sari ludadↄ̃naa sari. 13 Kirisi Yesu gũn tera, ákↄ̃nↄ kũ á zã̀ kũ Ludao yãnↄ a nai kãni kũ Kirisi aru gbãnao. 14 Àkũmɛ ó kunna kũ kↄ̃o nna ũ, à tò Yudanↄ kũ buri pãndenↄ gↄ̃̀ mɛ̀ dokↄ̃nↄ ũ. A mɛ̀ɛ gũn à ibɛrɛ kũ à da ń dagura bĩni ũ gbòro, 15 à Musa doka nà gui kũ a yãditɛnanↄ de à tó ń pla ń pínki gↄ̃ kãao gbɛ̃ dufu mɛ̀n do ũ. Lɛn à tò ò kɛ̀ kũ kↄ̃o nna lɛ. 16 À ibɛrɛ làka, à ń pla ń pínki kɛ̀ nna kũ Ludao mɛ̀ dokↄ̃nↄ pìi gũn a gana lía yãi. 17 À sù à kɛna nna kũ Ludao baaruu kpà ákↄ̃nↄ kũ á zã̀ kũ Ludaonↄnɛ kũ gbɛ̃ kũ ò kãni kãaonↄ dↄ. 18 Kirisi yãi ó pínki ó zɛ́ vĩ ò na De Ludai kũ a Nini dokↄ̃nↄ gbãnao. 19 Abire yãi á de gbɛ̃ zĩ̀tↄnↄ ke bòasunↄ ũ doro, a gↄ̃ bedenↄ ũ kũ Luda gbɛ̃nↄ, a ↄndenↄ ũmɛ. 20 Ákↄ̃nↄmɛ kpɛ́ kũ Luda bò ɛ̃ kũ zĩ̀rinↄ kũ annabinↄ nàaa ũ, akũsↄ̃ Kirisi Yesumɛ à ɛ̃pɛtɛgbɛ ũ. 21 A gũnn kpɛ́ pↄ́ sĩnda pínki dì kↄ̃ kũn, àdigↄ̃ gbã Luda kpɛ́ ũ Dikiri gũn. 22 A gũn ákↄ̃nↄ se, á de kpɛ́ pì bobↄnↄ ũ, ákↄ̃nↄmɛ Luda Nini kúki ũ.

Ephesians 3

1 Abire mɛ́ à tò makũ Pↄlu, má de purusuna ũ Kirisi Yesunɛ ákↄ̃nↄ buri pãndenↄ yãi. 2 Ádi ma lákũ Luda a gbɛ̃kɛkɛnnɛna zĩ dàmɛnɛ mà kɛ á tɛ́roo? 3 Luda a asiriyã mↄ̀mɛnɛ, ma kɛ̃̀árɛ fíti kↄ̀. 4 Tó a a kyó kɛ̀, áni fↄ̃ à dↄ̃ lákũ ma wɛ́ kɛ̃̀ nà Kirisi asiriyã musu. 5 Luda dí yã pì o gbɛ̃kenɛ yãro, akũ tera sà à mↄ̀ a zĩ̀rinↄ kũ a annabinↄnɛ kũ a Nini gbãnao. 6 Yã kũ à utɛna yã pìn dí: Kirisi Yesu gũn baaru nna mana yãi buri pãndenↄ gↄ̃̀ Luda túbiblerinↄ ũ lɛɛlɛ kũ Yudanↄ, ò gↄ̃̀ kũńwo mɛ̀dokↄ̃nↄdenↄ ũ. Ń baka kú lɛ́ kũ Luda sɛ̀ɛ gũn. 7 Ma gↄ̃ baaru nna pìi kpàri ũ gba kũ Luda dàmɛnɛ, a gbãna tɛ́n zĩ kɛ ma gũn yãi. 8 Makũ kũ má kĩana Luda gbɛ̃nↄ tɛ́, Luda gba pìi dàmɛnɛ, akũ matɛn Kirisi aruzɛkɛ lakanasari baaru kpá buri pãndenↄnɛ, 9 matɛn asiriyã kũ Luda tɛn wɛtɛ gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ bońnɛ gupuraa. Asiriyã pì utɛna Luda kũ à pↄ́ sĩnda pínki kɛ̀ kĩnaa zaa káaku, 10 akũ tera sà à tò kpatablerinↄ kũ ikode kũ ò kú musunↄ a ↄ̃ndↄ̃ buri dasinↄ dↄ̃̀ sↄsi gbɛ̃nↄ gãi. 11 Luda pↄyenyĩna kũ à kun zaa káaku pì lɛ́ pàpa Kirisi Yesu ó Dikiri gãi. 12 A gũn ó zɛ́ vĩ ò na Ludai kũ swɛ̃̀ɛo kpatɛna a náanikɛna yãi. 13 Abire yãi ma wɛ́ kɛ̀áwa, àsun tó á nɛ̀sɛ yaka wari kũ matɛn kɛ á musu yãiro. Á kpetana yãimɛ. 14 Abire yãi madì kútɛ De Ludanɛ. 15 A kĩnaa a bede kũ ò kú musu kũ zĩtɛonↄ ń tↄ́ lèn ń pínki. 16 Madì wɛ́ kɛa à á gba gbãna á nɛ̀sɛɛ gũn kũ a Nini gbãnao a aruzɛkɛ gakuride lɛ́n, 17 de Kirisi vutɛ á swɛ̃̀n a náani kũ átɛn kɛ yãi, á zĩnipɛtɛna gↄ̃ gbãna yenyĩ gũn, 18 de à le à a yenyĩ yàasa kũ a gbã̀nao kũ a leio kũ a lòkotooo gbá dↄ̃ kũ Luda gbɛ̃nↄ pínki, 19 de à le à a yenyĩ kũ oni fↄ̃ ò a lɛ́ dↄ̃ pínkiro dↄ̃, Luda papana pínki pɛkɛrɛáwa. 20 Luda zↄ̃kↄ̃! Ani fↄ̃ à kɛwɛrɛ de lákũ odì a wɛ́ kɛ ke odì a laasun lɛ́ nàla manamana kũ gbãna kũ àtɛn zĩ kɛ ó gũnwo. 21 Ògↄ̃ a tↄ́ kpá sↄsi gbɛ̃nↄ kũ Kirisi Yesuoo gũn wɛ̃̀ kũ wɛ̃̀ɛo ari gↄrↄ sĩnda pínki! Aami.

Ephesians 4

1 Makũ kũ má de purusuna ũ Dikirinɛ, ma wɛ́ kɛ̀áwa, á kunna gↄ̃ de lákũ Luda á sísi àgↄ̃ de nà. 2 À kↄ̃ fↄ̃, àgↄ̃ yekↄ̃i zĩdabusanaa gũn kũ nɛ̀sɛyĩdao kũ mɛnao. 3 À wɛ́ tã àgↄ̃ lɛ́dokↄ̃nↄ kũ à bò Luda Nini kĩnaa vĩ bà kũ àdi á dↄkↄ̃a ũ. 4 Mɛ̀ mɛ̀n domɛ, akũsↄ̃ Nini pìi mɛ̀n domɛ. Lɛn tãmaa kũ Luda á sísiaa mɛ̀n do lɛ se. 5 Dikiri mɛ̀n do, akũsↄ̃ donyĩzɛ mɛ̀n do kũ da'itɛkɛna mɛ̀n doo. 6 Luda mɛ̀n domɛ ó pínki De ũ. Àkũ mɛ́ à iko vĩ ó baadia, àdigↄ̃ zĩ kɛ ó gbɛ̃ sĩnda pínki gũn, à kú kũ ó gbɛ̃ sĩnda pínkio. 7 Kirisi gbɛ̃kɛ kɛ̀ ó baadinɛ, lákũ à gba dàwɛrɛ nà lɛ́n. 8 Abire yãi à kɛ̃na Luda yãn ò pì: Kũ à fùtɛ à tà musu, à dò zĩ̀zↄnↄnɛ arɛ, à gba dà gbɛ̃nↄnɛ. 9 A futɛ à tana musu bire de deramɛɛ? Abire pì à kìpa ari zĩtɛ gɛ̃i gĩa. 10 Gbɛ̃ kũ à kìpaa pìimɛ gbɛ̃ kũ à fùtɛ à tà ludambɛ musumusu ũ, de à gu sĩnda pínki pa. 11 Àkũ mɛ́ à gbɛ̃kenↄ gbà zɛ́ ògↄ̃ de zĩ̀rinↄ ũ, gbɛ̃kenↄ annabinↄ, gbɛ̃kenↄ baarunnakparinↄ, gbɛ̃kenↄ pasutonↄ ke yãdannɛrinↄ, 12 de Luda gbɛ̃nↄ gↄ̃ kú a zĩ soru gũn, de Kirisi mɛ̀ gbãna kũ, 13 ari ó pínki ògↄ̃ gɛ́ ká Luda Nɛ́ náani dokↄ̃nↄ kɛnaaa a dↄ̃na dokↄ̃nↄ gũn, de ò gↄ̃ gbɛ̃ papananↄ ũ Kirisi kũ pↄ́ sĩnda pínki pɛ̀kɛrɛa zↄ̃kↄ̃ lɛ́n. 14 Tó lɛmɛ ónigↄ̃ de nɛ́ fíti kũ òdi ↄ̃ndↄ̃ kũ manafikio kɛńnɛ ò ń sãtɛnↄ ũ doro, kũ yã dufu dannɛna dì ń sɛ́ lán ĩa ke ísↄ̃ bà. 15 Oi, óni yãpura o kũ yenyĩo, ò gbã yã sĩnda pínki musu Kirisi kũ à de a mì ũ gũn. 16 A gũnn mɛ̀gu sĩnda pínki dì kↄ̃ kũn ò nakↄ̃a kũ tĩnↄ gbãnao, akũ mɛ̀gunↄ dì zĩ kɛ a zɛ́a, mɛ̀ɛ dìgↄ̃ gbã àgↄ̃ kara kũ yenyĩo. 17 Abire yãi matɛn yã oárɛ kũ Dikiri tↄ́o, matɛni á gbao laakarii. Àsungↄ̃ kun lán kifiri kũ ń nɛ̀sɛfutakɛ dońnɛ arɛnↄ bàro. 18 Ń laasun ń kɛ́ yↄ̃nkↄ, ò zã̀ kũ wɛ̃̀ndi kũ Luda dì kpáḿmao, kũ ń wɛ́ sira, akũsↄ̃ ń sã gbãna yãi. 19 Ò nɛ̀sɛ vĩro, ò ń zĩda kpà wé'isariyãa, ò dà vãni buri sĩnda pínki kɛna ni vĩ. 20 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, ádi Kirisi yã dada lɛro. 21 Yesu gũn a a yã mà, a yãpura kũ à vĩ dàda. 22 Ò òárɛ à ↄ gbarɛ á dà zĩ kũ à doárɛ arɛi, kũ à yàka á pↄ́nidɛna vãninↄ yãi. 23 Ò òárɛ à á nɛ̀sɛ litɛ á laasun gↄ̃ dufu, 24 áni dà dufu kũ Luda kɛ̀ lán a pↄ́ bà sɛ́, á kunna nigↄ̃ adona kunna yãpurade ũ yãzɛdekɛ gũn. 25 Abire yãi à ↄ gbarɛ manafiki yãi, á baadi gↄ̃ yãpura o a gbɛ̃dakenɛ, zaakũ mɛ̀dokↄ̃nↄdenↄmɛ ó ũ. 26 Tó á pↄ fɛ̃̀, àsun durunna kɛro. Àsun tó ifãntɛ̃ gɛ̃ kpɛ́n àgↄ̃ kpɛ́ pↄfɛ̃naro, 27 de àsun Ibilisi gba zɛ́ro yãi. 28 Gbɛ̃ kũ àdi kpãni o yã à kpãni tó. À wɛ́ tã à zĩ mana kɛ kũ a ↄo, de à pↄ́ le à bo takasidenↄnɛ. 29 Àsun tó yã vãni ke bo á lɛ́nlo, séde a zɛ́de kũ ani gbɛ̃ kara, à kɛ àre ũ gbɛ̃ kũ òtɛn manↄnɛ. 30 Àsun Luda Nini kũ à kú adona da pↄsiranlo. À de sèeda kũ Luda kɛ̀áwa ari á bona gↄrↄ zĩ ũ. 31 Àsun kɛ ĩni kũ gbɛ̃keoro. À pↄfɛ̃ tó kũ pɛ̃tɛ̃o kũ patana gbãnao kũ gbɛ̃sↄ̃sↄ̃naao kũ pãsĩkɛna buri sĩnda pínkio. 32 Àgↄ̃ gbɛ̃kɛ kɛ kũ kↄ̃o. Àgↄ̃ kↄ̃ wɛ̃nda gwa. À sùru kɛ kũ kↄ̃o lákũ Luda sùruu kɛ̀ kãáo nà Kirisi gũn.

Ephesians 5

1 Lákũ á de Luda nɛ́ yenyĩdenↄ ũ nà, à a ágba sɛ́. 2 Lákũ Kirisi yewái nà à gì a wɛ̃̀ndiii ó yãi sa'obↄ kũ a gbĩ nna Ludanɛ ũ, à tó yekↄ̃i doárɛ arɛ lɛ se. 3 Lákũ á de Luda gbɛ̃nↄ ũ nà, adi kũ ò pãpãkɛna ke dà vãni buri sĩnda pínki ke wãkũ yã ma á tɛ́ sero. 4 Wé'isariyã'ona kũ yã dↄ̀rↄ sari onaao kũ fàai bɛ̃̀nɛ bonaao mana kãáoro dↄ, sé sáabukɛna yã. 5 Àgↄ̃ dↄ̃ sãnsãn kũ pãpãkɛri ke kesↄ̃ dàvãnide ke kesↄ̃ wãkũde ke ni kpata kũ à bò Luda kĩnaa ble lɛɛlɛ kũ Kirisioro. Pↄ́ kũ gbɛ̃ dì a wãkũ kɛ gↄ̃̀ a dikiri ũmɛ. 6 Àsun tó gbɛ̃ke á sãtɛ kũ yã pã korioro. Yã bire takanↄ mɛ́ ani tó Luda pↄfɛ̃ kipa a yãdarisarinↄa. 7 Àsun tó á bàka gↄ̃ kú kũńworo. 8 Á kú gusiran yã, tera sà Dikiri gũn á kú gupuran. Àgↄ̃ kun gupura gbɛ̃nↄ ũ, 9 zaakũ gupura dì mana buri sĩnda pínki ińnɛ kũ yãzɛdeo kũ yãpurao. 10 À yã kũ àdi ká Dikirigu dada. 11 Á bàka súngↄ̃ kú kũ gusira yãkɛna kũ à karana vĩrooro. À yã birenↄ bobo gupurai. 12 Bee yã kũ gbɛ̃ pìnↄ dì kɛ asiri gũn ona bi wé'iyãmɛ. 13 Tó ò bò kũ yão gupurai, òdi a súsu dↄ̃, 14 zaakũ gupura dì tó ò pↄ́ sĩnda pínki e. Abire yãi òdi pi: I'ori ǹ vu ǹ futɛ bona gan, Kirisi ni gu punnɛ. 15 Àgↄ̃ á táa'ona dↄ̃ manamana. Àsungↄ̃ de yↄ̃nkↄnↄ ũro, sé ↄ̃ndↄ̃rinↄ. 16 Àgↄ̃ yã kũ Luda a zɛ́ bòárɛ kɛ, zaakũ gↄrↄ díkĩnanↄn vãni. 17 Abire yãi àsungↄ̃ de yↄ̃nkↄnↄ ũro, àgↄ̃ dↄ̃ lákũ Dikiri pↄyenyĩna de nà. 18 Àsungↄ̃ kú kũ wɛ̃dɛkɛnaaoro, àdi pãpã zĩḿmamɛ, ama à tó Luda Nini gↄ̃ zĩ kɛ á guu papana, 19 gbasa à fàai bo kũ kↄ̃o kũ zaburao kũ Luda tↄ́kpanaao kũ lɛ̀ kũ Luda Nini dì daárɛo. À lɛ̀ sí, à Dikiri tↄ́ kpá á swɛ̃̀ɛ gũn, 20 àgↄ̃ De Luda sáabu kɛ gↄrↄ sĩnda pínki yã sĩnda pínki gũn kũ ó Dikiri Yesu Kirisi tↄ́o. 21 À mì natɛkↄ̃nɛ Kirisi vĩna kũ á vĩ yãi. 22 Ákↄ̃nↄ nↄgbɛ̃nↄ, á baadi gↄ̃ mì natɛ a zãnɛ lákũ Dikirin átɛn kɛnɛ bà. 23 Zaakũ gↄ̃gbɛ̃mɛ nↄgbɛ̃ mì ũ, lákũ Kirisi de sↄsi gbɛ̃ kũ ò de a mɛ̀ ũnↄ mì ũ nà kũ ń Surabariio. 24 Lákũ sↄsi gbɛ̃nↄ dì mì natɛ Kirisinɛ nà, lɛmɛ se nↄgbɛ̃nↄ gↄ̃ mì natɛ ń zãnↄnɛ lɛ yã sĩnda pínki gũn. 25 Ákↄ̃nↄ gↄ̃gbɛ̃nↄ sↄ̃, á baadi gↄ̃ ye a nanↄi lákũ Kirisi ye sↄsi gbɛ̃nↄi nà, à gì a wɛ̃̀ndiii a yãi. 26 À gbã̀ bònɛ kũ ío a yã gãi de àgↄ̃ de a pↄ́ ũ, 27 de à ń kpan'arɛ kɛ kũ gakurio sãa sari yitorokũnaa sari mamberu sari gbãsĩ sari taari sari. 28 Lɛn à kũ̀ gↄ̃gbɛ̃ sĩnda pínki gↄ̃ ye a nanↄi lɛ lán a zĩda mɛ̀ɛ bà. Gbɛ̃ kũ à ye a nanↄi ye a zĩdaimɛ. 29 Gbɛ̃ke dì gí a zĩda mɛ̀ɛiro. Àdi pↄ́ble kpáa, àdi laakari dↄa lákũ Kirisi dì kɛ sↄsi gbɛ̃nↄnɛ nà, 30 kũ ó de a mɛ̀gunↄ ũ yãi. 31 Abire yãi gↄ̃gbɛ̃ ni bo a de kũ a dao bɛa, oni nakↄ̃a kũ a nanↄo, ń gbɛ̃nↄn pla ni gↄ̃ mɛ̀ do ũ. 32 Asiri zↄ̃kↄ̃ kú yã pìi gũn, ma è à de lɛ Kirisi dagura kũ sↄsi gbɛ̃ↄo. 33 Bee kũ abireo à de á yã ũ se dↄ. Á baadi gↄ̃ ye a nanↄi lán a zĩda bà. Nↄgbɛ̃ sↄ̃, à a zã yã da.

Ephesians 6

1 Ákↄ̃nↄ nɛ́nↄ, Dikiri gũn àgↄ̃ á de kũ á dao yã ma, zaakũ abire mɛ́ à mana. 2 À bɛ̀ɛrɛ lí á de kũ á daonɛ, de àgↄ̃ aafia à gì kɛ andunia gũn. Yã kũ Luda dìtɛ káaku kũ lɛ́sɛnaaon gwe. 4 Ákↄ̃nↄ denↄ sↄ̃, àsun á nɛ́nↄ pↄ yakaro. À ń tùtu kɛ à lɛ́ daḿma Yesude nɛ́gwana ũ. 5 Ákↄ̃nↄ zↄ̀nↄ, àgↄ̃ á andunia dí dikirinↄ yã ma kũ nɛ̀sɛdoo kũ vĩnao kũ lukanaao lákũ Kirisin átɛn kɛnɛɛ bà. 6 Àsun zĩ kɛńnɛ ń wɛ́ yãiro. Àgↄ̃ Luda pↄyenyĩna kɛ kũ yãpurao kũ ákↄ̃nↄmɛ Kirisi zↄ̀nↄ ũ yãi. 7 Àgↄ̃ zĩ kɛ kũ kokario lákũ Dikirin átɛn kɛnɛɛ bà, adi kɛ bisãsirinlo. 8 Àgↄ̃ dↄ̃ kũ Dikiri ni baadi yãmanakɛna fĩna bonɛ, zↄ̀ kesↄ̃ zĩdade. 9 Ákↄ̃nↄ dikirinↄ sↄ̃, àgↄ̃ kɛńnɛ lɛ se. À yã pãsĩ ońnɛna tó. Àgↄ̃ dↄ̃ kũ mↄ́kↄ̃nↄ kũ ákↄ̃nↄo pínki, á Dikiri kú musu, àdi yã kɛ gbɛ̃ke wɛ́ yãiro. 10 Yã kũ à gↄ̃̀n dí: Àgↄ̃ gbãna Dikiri gũn kũ a iko gbãna zↄ̃kↄ̃ↄo. 11 À gↄ̃kɛbↄ kũ Luda kpàáwanↄ da pínki, de à le à zɛ gíngin à Ibilisi ↄ̃ndↄ̃ fↄ̃. 12 Zaakũ adi kɛ bisãsirinↄn ótɛn ↄsi ká kũńworo, sé nini vãni kũ ò kú musunↄ. Ò de andunia díkĩna gusira kíblerinↄ ũ kũ ń mìdenↄ kũ ń ikodenↄ. 13 Abire yãi à gↄ̃kɛbↄↄ pìnↄ sɛ́tɛ à da pínki, de à fↄ̃ à zɛ à gí gↄrↄ vãnia, gbasa à gↄ̃ zɛna gíngin a pínki kɛnaa gbɛra. 14 Àgↄ̃ zɛna gbãna, à yãpura dↄ á pi asa ũ, à yãzɛdekɛ da mↄ̀ uta ũ. 15 À kɛna nna kũ Ludao baaru nna kpá kyate ũ, de àgↄ̃ kú kũ soruo. 16 Àgↄ̃ ludanaanikɛna kũna sɛ̃gbako ũ gↄrↄ sĩnda pínki, de à fↄ̃ à Setan kà tɛ́denↄ dɛ pínki. 17 À surabana sɛ́ à kú mↄ̀ fùra ũ, àgↄ̃ Luda yã kũ à de a Nini fɛ̃nɛda ũ kũna. 18 Àgↄ̃ adua kɛ gↄrↄ sĩnda pínki, àgↄ̃ Luda kpányĩ gbɛka yã sĩnda pínki gũn kũ a Nini donnɛna arɛo. Àgↄ̃ itɛ̃ kɛ kũ mɛna zↄ̃kↄ̃ↄo, àgↄ̃ adua kɛ Luda gbɛ̃nↄnɛ ń pínki. 19 À adua kɛmɛnɛ dↄ, de tó matɛn yã o, Luda ma gba lɛ́ mà a baaru nna asiri ońnɛ vĩna sari. 20 Baaru nna pì yãi má de Luda wɛ́de kũ ò dà kpɛ́siran ũ. Àgↄ̃ adua kɛmɛnɛ, de mà baaru nna kpá vĩna sari lákũ à kũ̀ mà kpá nà. 21 Ó gbɛ̃ndo yenyĩde Tikiku, Dikiri zĩkɛri náanide ni ma baaru kpáárɛ pínki, de à le àgↄ̃ ma kunna dↄ̃ kũ pↄ́ kũ matɛn kɛo. 22 Ma a zĩ̀áwa de à ó kunna oárɛmɛ, á nɛ̀sɛ le à yĩda kũ. 23 Ó gbɛ̃nↄ, De Luda kũ Dikiri Yesu Kirisio á gba aafia, à á yena kↄ̃i karaárɛ kũ á ludanaanikɛnaao. 24 Luda gbɛ̃kɛ kɛ gbɛ̃ kũ ò ye ó Dikiri Yesu Kirisii lakanaa sarinↄnɛ ń pínki.

Philippians 1

1 Makũ Pↄlu kũ Timↄtio Kirisi Yesu zↄ̀blerinↄ ókↄ̃nↄ mɛ́ o takada dí kɛ̃̀ Luda gbɛ̃ kũ ò kú Filipinↄnɛ kunna Kirisi Yesu gũn kũ ń gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ ń kpanyĩrinↄ. 2 Luda ó De kũ Dikiri Yesu Kirisio gbɛ̃kɛ kɛárɛ, à á gba aafiaa. 3 Gↄrↄ kũ á yã dↄ̀magu pínki, madìgↄ̃ ma Luda sáabu kpámɛ. 4 Ma aduakɛnaa gũn pínki madìgↄ̃ adua kɛárɛ á pínki kũ pↄnnao, 5 kũ á ↄ kakarana kũmao baaru nna kpanaa gũn zaa gↄrↄ kũ a mà ari kũ a gbãrao yãi. 6 Má dↄ̃ sãnsãn, lákũ Luda nà zĩ manaa á tɛ́ nà, anigↄ̃ kɛ, ari à gɛ́ mì dɛo Kirisi Yesu sugↄrↄ zĩ. 7 À mana kũ má á yã kũna á pínki lɛ, zaakũ á yã kú ma swɛ̃̀n. Má da kpɛ́sirann yá, má zɛ kũ baaru nna pìio a yãpura ona yãin yá, á pínki á baka vĩ zɛ́ kũ Luda ma gba gũn. 8 Luda dↄ̃ kũ matɛni á bɛgɛ kɛ á pínki kũ Kirisi Yesu yenyĩ burio. 9 Madì adua kɛárɛ, de á yenyĩ gↄ̃ kara àgↄ̃ gɛ́ dↄ̃naa gũn kũ wɛ́kɛ̃naao swáswa, 10 de à yã kũ à kũ̀ à kɛ dↄ̃, àgↄ̃ kun nɛ̀sɛpuradenↄ ũ taari sari Kirisi sugↄrↄ zĩ. 11 Àgↄ̃ pana kũ yã mana kũ òdi bo Yesu Kirisi kĩnaanↄo, de ò Luda tↄ́ bo, ò a sáabu kpá. 12 Ma gbɛ̃nↄ, má ye àgↄ̃ dↄ̃ kũ yã kũ à ma le tɛ́ kà baaru nna gɛna arɛimɛ, 13 akũ soza kínabɛ dogarinↄ ń pínki kũ gbɛ̃ kparanↄ dↄ̃̀ kũ Kirisi yãin ò ma dà kpɛ́siran. 14 Ma dana kpɛ́siran yãi ó gbɛ̃nↄ Dikiri náani kɛ̀ dasi de yãla, akũ ń kùgbãna kàra, òtɛn Luda yã o gbɛ̃nↄnɛ vĩna sari. 15 Yãpuramɛ, ń gbɛ̃kenↄ dì Kirisi yã waazi kɛ denlana yãi kũ nɛ̀sɛgↄ̃baao, gbɛ̃kenↄ sↄ̃ kũ nɛ̀sɛmanao. 16 Gbɛ̃ díkĩnanↄ dì kɛ kũ yenyĩomɛ, zaakũ ò dↄ̃ kũ má zɛna kũ Yesu baarunnakpanaao yãin má yĩna la. 17 Nɛ̀sɛgↄ̃bade pìnↄ sↄ̃, òdi Kirisi yã waazi kɛ denlamↄnnɛna yãimɛ, adi kɛ kũ nɛ̀sɛpuraonlo. Òtɛn da òtɛni ń kunna kpɛ́siran wari karamɛnɛ. 18 Yãken yá? Manafiki gũnn yá, yãpura gũnn yá, a pínki dé, òtɛn Kirisi yã waazi kɛmɛ. Ma pↄ nna kũ abireo, akũsↄ̃ ani ɛra à kɛ nna dↄ, 19 zaakũ má dↄ̃ kũ adua kũ átɛn kɛmɛnɛ kũ Yesu Kirisi Nini kpányĩo ni tó mà bo. 20 Ma wɛ́ dↄi, akũsↄ̃ má a náani vĩ manamana, kũ wé'i ni ma kũ yãke gũnlo. Tera sà lán yã bà kũ kùgbãnao mani Kirisi tↄ́ bo ma mɛ̀ɛ gũn, má kunn yá kesↄ̃ ma gan yá. 21 Zaakũ Kirisi yãin má kún, ga demɛnɛ àre ũ. 22 Tó ma kunna kũ wɛ̃̀ndiio demɛnɛ zĩ àrede ũ, má dↄ̃ a kũ mani sɛ́ro, 23 ma laasun kpaatɛnamɛ. Má ye mà tá, de màgↄ̃ kú kũ Kirisio. Gwe manamɛnɛ de gu dila zã̀. 24 Ama à mana màgↄ̃ kú kũ wɛ̃̀ndiio á yãi. 25 Abire yã futɛna vĩro. Má dↄ̃ kũ mani gↄ̃ la màgↄ̃ kú kãáo á pínki, de à le à gɛ́ arɛ kũ pↄnnao ludanaanikɛnaa gũn. 26 Lɛn gↄrↄ kũ mani ɛra mà su á gwa lɛ, áni zɛ́ le à ĩa dã Kirisi Yesu gũn manamana ma yãi. 27 A pínki dé, tó ma su á gwa ke mádi suronlo, à tó á kunna kↄ̃ sɛ́ kũ Kirisi baaru nnao, de tó matɛni á baaru ma, mà ma kũ á zɛna gíngin kũ lɛ́dokↄ̃nↄo, átɛn ↄsi ká kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo baaru nna pì zɛ́ yãi. 28 Àsun tó á ibɛrɛnↄ yãke vĩna á kũro. Abire nigↄ̃ deńnɛ sèeda ũ kũ ò mìi pɛ̀ kakatɛnaaa, ákↄ̃nↄ sↄ̃ áni bo mana. Luda kɛnan gwe. 29 Zaakũ Luda á gbá zɛ́ à wari kɛ Kirisinɛ, adi kɛ a náanikɛna adonlo. 30 Ɔsi kũ a è matɛn ká yã, akũsↄ̃ a mà matɛn ká ari tera, ákↄ̃nↄ á kú ↄsi dokↄ̃nↄ pìi gũmmɛ.

Philippians 2

1 Tó á kunna Kirisi gũn lɛ́damma vĩ, tó a yenyĩ tɛn tɛ́ kpáái, tó á lɛ́dokↄ̃nↄ vĩ kũ a Ninio, tó á kↄ̃ wɛ̃nda vĩ kũ sùruuo, 2 à laasun dokↄ̃nↄ kɛ, àgↄ̃ yenyĩ dokↄ̃nↄ vĩ lɛ́dokↄ̃nↄdenↄ ũ, pↄyeinayãdokↄ̃nↄdenↄ ũ, de ma pↄnna gↄ̃ papana. 3 Àsun yãke kɛ denlana ke yↄ̃̀gↄ̃kɛna yãiro. Zĩdabusanaa gũn à a gbɛ̃dake kũ kũ bɛ̀ɛrɛɛo de á zĩdala. 4 Gbɛ̃ke sún laasun lɛ́ a zĩda mɛ̀n do yãaro, à gbɛ̃ pãndenↄ pↄ́ lɛ́ dↄ. 5 Àgↄ̃ nɛ̀sɛ kũ Kirisi Yesu vĩ vĩ se. 6 A ludakɛnaa gũn adi a zĩda kɛna lɛɛlɛ kũ Ludao yã daro, 7 akũ à a zĩda gwenaa tòn, à zĩ̀rikɛ sɛ̀, à gↄ̃̀ bisãsiri ũ, à bisãsirikɛ sɛ̀. 8 À a zĩda bùsa, à mìi nàtɛ ari à gɛ̀ɛ à gào, ari lígbãndurukpana ganaa. 9 Abire yãi Luda a sɛ̀ musu, à tↄ́ kũ à de tↄ́ sĩnda pínkila kpànɛ, 10 de tó ò Yesu tↄ́ sì, gbɛ̃ sĩnda pínki ni kútɛnɛ ludambɛ kũ zĩtɛo kũ zĩtɛ gɛ̃io, 11 gbɛ̃ sĩnda pínki ni o kũ a lɛ́o kũ Yesu Kirisimɛ Dikiri ũ De Luda tↄ́bona yãi. 12 Abire yãi ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, lákũ adì ma yã ma gↄrↄ kũ má kú kãáo nà, atɛ̃nsa kũ má kú kãáo tera doro, àgↄ̃ á bona mana lɛ́ papa kũ vĩnao kũ lukanaao. 13 Zaakũ Luda mɛ́ àtɛn zĩ kɛ á gũn de àgↄ̃ ye a pↄyenyĩnaai gbasa à kɛ. 14 À yã sĩnda pínki kɛ yãkete kũ lɛ́kpakↄ̃anaao sari, 15 de àgↄ̃ taari sari, gbãsĩ sari, Luda nɛ́ mamberusaridenↄ ũ tera gbɛ̃ sãtɛna nɛ̀sɛpãsĩdenↄ tɛ́, kũ átɛn gu puńnɛ andunia gũn lán susunɛnↄ bà, 16 àgↄ̃ wɛ̃̀ndi yã kũna, de mà le mà ĩa dã kãáo Kirisi sugↄrↄ zĩ yãi. Tó átɛn kɛ lɛ, de mádi bà pã lɛ́ro akũsↄ̃ mádi zĩ pã kɛro. 17 Bee tó ma aru ni kↄ́tɛ á ludanaanikɛna sa'o'i ũ, ma pↄ nigↄ̃ nna, matɛn pↄnna kɛ kãáo á pínki. 18 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, à pↄnna kɛ lɛ, ò kɛ lɛɛlɛ. 19 Kũ Dikiri Yesu arubarikaao mani Timↄti zĩáwa tera, de mà le mà á baaru ma, ma laakari kpátɛ. 20 Má gbɛ̃ke vĩ kũ à ye á yãi yãpura lákũ a bàro. 21 Gbɛ̃ sĩnda pínki zĩda yã mɛ́ àdi donɛ arɛ, adi kɛ Yesu Kirisi yãnlo. 22 Á dↄ̃ lákũ Timↄti a zĩda bì nà, à baaru nna zĩ kɛ̀ kũmao lán nɛ́ kũ a deo bà. 23 Tó má a zɛna dↄ̃ súsu, má ye mà a zĩáwa gↄ̃̀nↄ. 24 Má Dikiri náani vĩ kũ mani su á gwa tera ma zĩda. 25 Ma gbɛ̃ Ɛpafarↄditu, ma zĩkɛri dake, ma zĩ̀kari dake kũ a a zĩ̀ à kpámai kũ pↄ́ kũ matɛni a ni dɛnↄ, ma è à mana mà a gbarɛáwamɛ. 26 Àtɛni á bɛgɛ kɛ á pínki, akũsↄ̃ a nɛ̀sɛɛ yàka, kũ a a gyãkɛna baaruu mà yãi. 27 À gyã kɛ̀ yãpura ari à kà gana, akũ Luda a wɛ̃nda gwà. Adi kɛ àkũmɛ adoro, kũ makũomɛ se, de ma pↄsira sún kararo yãi. 28 Abire yãi matɛn wã mà a gbarɛáwa, de á wɛ́ sikↄ̃lɛ, á pↄ kɛ nna, ma laakari kpátɛ. 29 À gbãnakɛ kpái Dikiri gũn kũ pↄnna zↄ̃kↄ̃ↄo. À bɛ̀ɛrɛ lí gbɛ̃ bire takanɛ. 30 À gↄ̃̀ fíti kũ ani ga Kirisi zĩ yãi. À a zĩda kpà gaa de à le à kpányĩ kũ áni fↄ̃ à kɛmɛnɛro kɛmɛnɛ yãi.

Philippians 3

1 Ma gbɛ̃nↄ, yã kũ à gↄ̃̀n dí: À pↄnna kɛ Dikiri gũn. Mani gí yã kũ ma òárɛ gbɛ̀ sísiiro. Àkũmɛ aafia ũárɛ. 2 À laakari kɛ lɛwanna kũ̀nↄi, yãvãnikɛri kũ òdi ń kɛ yákiyaki pìnↄ! 3 Ókↄ̃nↄ kũ odì donyĩ kɛ Ludanɛ kũ a Nini gbãnao, odì ĩa dã Kirisi Yesu gũn, odì náani kpá ó zĩda yãaro, ókↄ̃nↄ mɛ́ ó tↄ̃̀zↄ̃nade yãpuranↄ ũ. 4 Makũ, má zɛ́ vĩ mà náani kpá ma zĩdaa. Tó gbɛ̃ tɛn da a a zĩda náani kɛ̀, ma a pↄ́ kɛ̀ deala. 5 Ma tↄ̃̀ↄ zↄ̃̀ ma gↄrↄ sↄraakↄ̃de zĩ. Isarailan ma ũ inaa gũn, Biliaminu buri, Eberu buri yãpura. Musa doka musu má kú Farisinↄ gã̀a gũn. 6 Ma ania kɛ̀, ma wɛ́ tã̀ sↄsi gbɛ̃nↄa. Yãkɛna a zɛ́a Musa doka gũn, gbɛ̃ke dí fↄ̃ à ma taari èro. 7 Ama yã kũ má kũna àre ũ yã pìnↄ gↄ̃̀mɛnɛ àree sari tera Kirisi yãi. 8 A kũ à deńla ma yã sĩnda pínki dìtɛ àree sari ma Dikiri Kirisi Yesu dↄ̃na kũ à de a pínkila yãi. Kirisi pì yãi ma ↄ gbàrɛ yã sĩnda pínkii bìsa ũ, de màgↄ̃ a vĩ, 9 màgↄ̃ kú a gũn kũ yã kũ dì tó ò kɛ nna kũ Ludao a náanikɛna yãiio. Luda dì tó yã bo kũńwo nna dokakũna yãinlo, àdi tó yã bo kũńwo nna Kirisi náanikɛna yãimɛ. 10 Yã kũ má yei mɛ́ à de mà Kirisi dↄ̃ kũ gbãna kũ à fùtɛo bona ganwo, de ma bàka gↄ̃ kú a warikɛnaa gũn, mà gↄ̃ lákũ a bà a ganaa gũn 11 gbasa mà gↄ̃ gàavu ũ. 12 Adi kɛ ma lè pínkinlo akũsↄ̃ má papana gĩaro. Matɛn pɛ́amɛ, de mà yã kũ Kirisi Yesu ma sɛ a pↄ́ ũ yãi sí ma pↄ́ ũ. 13 Ma gbɛ̃nↄ, mádi sí ma lè kↄ̀ro. Yã mɛ̀n don matɛn kɛ, madì nↄnↄ pↄ́ kũ à kú ma arɛi, pↄ́ kũ à kú ma kpɛ laasunlɛnaa sari. 14 Matɛn pɛ́ pↄ́ kũ ma wɛ́ dↄiia, de mà àre kũ Luda ó sísia gɛna musu le Kirisi Yesu gãi. 15 Ókↄ̃nↄ gbɛ̃ papananↄ, ògↄ̃ laasun bire vĩ. Tó á laasun pãnde vĩ, Luda ni á wɛ́ kɛ̃árɛ yã bire musu. 16 A pínki dé, gu kũ o kan dí, ò gɛ́ arɛ zɛ́ dokↄ̃nↄ pìi gũn. 17 Ma gbɛ̃nↄ, à ma ágba sɛ́, lákũ o a taka kɛ̀árɛ nà, á wɛ́ gↄ̃ pɛ́ gbɛ̃ kũ ń kunna kↄ̃ sìonↄi. 18 Madìgↄ̃ oárɛ yã gɛ̃̀n baaakↄ̃, akũsↄ̃ ma ɛra matɛn oárɛ tera dↄ kũ wɛ́'io, gbɛ̃nↄn kun dasi kũ ń yãkɛna ń kɛ́ Kirisi gana lía ibɛrɛnↄ ũ. 19 Ò mìi pɛ̀ kakatɛnaaa. Ń gbɛrɛmɛ ń dikiri ũ, wé'iyãmɛ ń ĩadãbↄ ũ, andunia yãn ń laasun dìgↄ̃ kúa. 20 Ókↄ̃nↄ sↄ̃, ludambɛ gbɛ̃nↄn ó ũ, ó wɛ́ dↄ Surabari kũ ani bo gwea, àkũmɛ Dikiri Yesu Kirisi ũ. 21 Ani ó mɛ̀ gbãnasarinↄ li lán a mɛ̀ gakuride bà kũ a gbãna kũ ani fↄ̃ à tó pↄ́ sĩnda pínki mì natɛarɛo.

Philippians 4

1 Abire yãi ma gbɛ̃ yenyĩde kũ matɛni á bɛgɛ kɛnↄ, ákↄ̃nↄ kũ á de ma ĩadãbↄ kũ madì pↄnna kɛo ũnↄ, àgↄ̃ zɛna gíngin Dikiri gũn lɛ, ma gbɛ̃nↄ. 2 Ma kútɛ kɛ̀ Yuodianɛ kũ Sintisio ògↄ̃ lɛ́dokↄ̃nↄ vĩ Dikiri gũn. 3 Mↄkↄ̃n sↄ̃ ma gbɛ̃ndo náanide, ma wɛ́ kɛ̀mma, ǹ kpá nↄgbɛ̃ pìnↄi, zaakũ ò ↄsi kà kũmao baaru nna kpanaa gũn kũ Kɛlɛmɛntio kũ ma zĩkɛri dakenↄ. Ń tↄ́ kú wɛ̃̀ndi takadan. 4 Àgↄ̃ pↄnna kɛ Dikiri gũn gↄrↄ sĩnda pínki. Ma òárɛ dↄ, à pↄnna kɛ. 5 À á zĩda busa gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ. Dikiri sunaa kà kãni. 6 Àsun yãke damu kɛro. Yã sĩnda pínki gũn à adua kɛ, à yã gbɛka Ludaa kũ sáabukɛnaao, à á yã'ũmmananↄ onɛ, 7 ani á nɛ̀sɛ kũ á laakariio kpátɛárɛ Kirisi Yesu gũn. Nɛ̀sɛkpatɛnaa pìi zↄ̃kↄ̃, à de bisãsiri dↄ̃na la. 8 Ma gbɛ̃nↄ, yã kũ à gↄ̃̀árɛn dí: Yã kũ à yãpura vĩ akũsↄ̃ à bɛ̀ɛrɛ vĩ, yã kũ à zɛ́ vĩ akũsↄ̃ à gbãsĩ vĩro, yã kũ à nna akũsↄ̃ à arubarika vĩ, yã kũ à mana akũsↄ̃ òdi a sáabu kpá, àgↄ̃ laasun lɛ́ yã birenↄ musu. 9 Yã kũ ma dàárɛ a sì, yã kũ a mà ma lɛ́i akũsↄ̃ a èma, à yã birenↄ kɛ, Luda aafiade nigↄ̃ kú kãáo. 10 Ma pↄ nna à kɛ̀ zↄ̃kↄ̃ Dikiri gũn, zaakũ á laasun ɛ̀ra à sùma sà. Á ma yã kũna yã fá, zɛ́n ádi lero. 11 Mádi o lɛ kũ matɛn takasi kɛ yãinlo, zaakũ ma dà ma zĩdanɛ màgↄ̃ sáabu vĩ gwena sĩnda pínki gũn. 12 Má takasikɛna dↄ̃ akũsↄ̃ má nnamana dↄ̃. Gↄrↄ sĩnda pínki gu sĩnda pínkia kãna ke nàa, pↄ́dinyĩ ke pↄ́kĩammana yãke vĩmɛnɛ doro. 13 Mani pↄ́ sĩnda pínki fↄ̃ Kirisi kũ àdi ma gba gbãna yãi. 14 Bee kũ abireo kũ á bàka kú kũ ma takasikɛnaao, a yã mana kɛ̀. 15 Filipidenↄ, á dↄ̃ kũ á zĩdao, ma baaru nna kpanaárɛ káaku gũn, kũ ma bo Masedonia bùsun, sↄsi ke kun kũ à kpàmai kũ ↄgↄ yã bↄkↄtɛnaaoro, sé ákↄ̃nↄ. 16 Bee gↄrↄ kũ má kú Tɛsalonika, a pↄ́ kũ matɛni a ni dɛnↄ kpã̀zãmɛnɛ de gɛ̃̀n dola. 17 Adi kɛ gban matɛn wɛtɛro, á àre karana Luda kĩnaan matɛn wɛtɛ. 18 Ma pↄ́ kũ a kpã̀zãmɛnɛ lè, à pàpa ari à dìrɛ. Ɛpafarↄditu á gbanↄ kpàma, pↄ́ mↄ̀ma sà. À de sa'obↄ kũ a gbĩ nna Ludanɛ akũsↄ̃ àdi káagu à sí ũ. 19 Ma Luda ni pↄ́ kũ á a ni vĩnↄ kpááwa Kirisi Yesu gũn a aruzɛkɛ gakuride lɛ́n. 20 Ògↄ̃ ó Luda ó De tↄ́ bo gↄrↄ sĩnda pínki! Aami. 21 À fↄ kpá Luda gbɛ̃nↄa ń pínki kunna Kirisi Yesu gũn. Ma gbɛ̃ kũ ó kú lɛɛlɛnↄ fↄ kpàáwa. 22 Luda gbɛ̃nↄ fↄ kpàáwa ń pínki, atɛ̃nsa gbɛ̃ kũ ò kú Siza bɛanↄ. 23 Dikiri Yesu Kirisi gbɛ̃kɛ kɛárɛ á ninin.

Colossians 1

1 Makũ Pↄlu, Kirisi Yesu zĩ̀rii Luda pↄyenyĩnaa gũn kũ ó gbɛ̃ Timↄtio, ókↄ̃nↄ mɛ́ o takada dí kɛ̃̀ 2 ó gbɛ̃ náanide kũ ò kú adona Kirisi gũn zaa Kↄlↄsenↄnɛ. Luda ó De gbɛ̃kɛ kɛárɛ, à á gba aafiaa. 3 Gↄrↄ sĩnda pínki tó ótɛn adua kɛárɛ, odìgↄ̃ Luda ó Dikiri Yesu Kirisi De sáabu kpámɛ, 4 zaakũ o á Kirisi Yesu náanikɛna baaruu mà kũ yenyĩ kũ á vĩ ó gbɛ̃nↄnɛɛo ń pínki, 5 kũ á wɛ́ dↄ pↄ́ kũ à ditɛnaárɛ ludambɛi yãi. A yãpura yã mà zaa káaku baaru nna kũ o kpàárɛ gũn. 6 Baaru nna pì tɛn nɛ́ i àtɛn dagula andunia gũn pínki, lákũ à kɛ̀ á tɛ́ nà zaa gↄrↄ kũ a mà, akũ a Luda gbɛ̃kɛ súsu dↄ̃̀. 7 Ó gbɛ̃ yenyĩde ó zĩkɛri dake Ɛpafara mɛ́ à yã pìi dàárɛ ó gɛ̃nɛ ũ. Kirisi zĩkɛri náanidemɛ, 8 àkũ mɛ́ à yenyĩ kũ Luda Nini á káa òwɛrɛ. 9 Abire yãi zaa gↄrↄ kũ o á baaruu mà, odìgↄ̃ wɛ́ kɛárɛ Ludaa lakanaa sari, de à tó à a pↄyenyĩna dↄ̃ swáswa, a Nini á gba ↄ̃ndↄ̃ kũ wɛ́zɛ̃o pínki, 10 de àgↄ̃ kun lákũ Dikiri yei nà, á yã sĩnda pínki káagu, de á yã mana sĩnda pínki kɛna gↄ̃ dagula, á Luda dↄ̃na gↄ̃ kara, 11 de àgↄ̃ gbãna yã sĩnda pínki gũn a gbãna gakuride lɛ́n, de à pↄ́ sĩnda pínki fↄ̃ kũ mɛnao kũ pↄnnao, 12 de àgↄ̃ De Luda sáabu kpá, zaakũ à ó ká baka kũ à dìtɛ a gbɛ̃nↄnɛ gupuranwa. 13 À ó bó gusira ikon, à ó ká a Nɛ́ mɛ̀n do yenyĩde kpatan. 14 A gãin o gↄ̃ zĩdadenↄ ũ, ó durunna kɛ̃̀wá. 15 Kirisi bi Luda kũ òdi e kũ wɛ́oro takamɛ, Àkũmɛ daudu ũ Luda pↄ́kɛnanↄ tɛ́ pínki. 16 Luda pↄ́ kũ à kú musu kũ zĩtɛoo kɛ̀ pínki a gãi, pↄ́ kũ òdi enↄ kũ pↄ́ kũ òdi eronↄ, kpatablerinↄn yá ke dikirinↄ ke gbãnadenↄ ke ikodenↄ. Pↄ́ sĩnda pínki bò a kĩnaamɛ, akũsↄ̃ ò kun a pↄ́ ũ. 17 À kun pↄ́ sĩnda pínki ã, pↄ́ sĩnda pínki kun a gãimɛ. 18 Àkũmɛ sↄsi gbɛ̃ kũ ò de a mɛ̀ ũnↄ mì ũ. Àkũmɛ naana ũ, gàavu káaku ũ, de à gↄ̃ pↄ́ sĩnda pínki mìde ũ. 19 Zaakũ à kà Ludagu a kíkɛ pínki pɛkɛrɛa. 20 À tò pↄ́ sĩnda pínki kɛ̀ kãao nna a gãi, pↄ́ kũ ò kú zĩtɛ ke musunↄn yá. A aru kũ à kↄ̀tɛ lía mɛ́ à sù kũ kɛna nna pìio. 21 A kɛ̃ Ludaa yã. A ibɛrɛnↄn á ũ á laasun kũ á vãnikɛnanↄ yãi, 22 akũ Luda tò a kɛ kãao nna Kirisi gana a bisãsirikɛmɛɛ gũn yãi sà, de à á kpan'arɛ kɛ gbãsĩ sari, mamberu sari, taari sari, 23 tó á zɛna gbãna á ludanaanikɛnaa gũn yĩgãnaa sari gíngin, tó ádi kɛ̃kↄ̃a kũ tãmaa kũ á vĩ baaru nna kũ a màa gũnworo. Ò baaru nna pìi kpà gbɛ̃ kũ Luda kɛ̀ zĩtɛ lanↄnɛ pínki kũ makũ Pↄlu, ma gↄ̃ a kpàri ũ. 24 Tera sà matɛn pↄnna kɛ kũ wari kũ matɛn kɛ á yãiio. Wari kũ Kirisi kɛ̀ sↄsi gbɛ̃ kũ ò de a mɛ̀ ũnↄ yãin matɛn pↄ́ kũ à gↄ̃̀ papa ma mɛ̀ɛ gũn. 25 Luda zĩ dàmɛnɛ, akũ ma gↄ̃ sↄsi gbɛ̃ pìnↄ kpanyĩri ũ. À ma zĩ mà a yã oárɛ papana. 26 Asiriyã kũ à utɛna gbɛ̃nↄnɛ zaa káaku zaade Luda dí andunia kátɛro mɛ́ à bò Luda gbɛ̃nↄnɛ gupuraa sà, 27 Luda ye ò dↄ̃ lákũ asiriyã pì gakuri zↄ̃kↄ̃ nà buri pãndenↄ kĩnaa. Asiri pìn dí: Kirisi kú á gũn, akũ á wɛ́ dↄ gakuria. 28 A waazin odì kɛ gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ, odì lɛ́ daoḿma, odì yã dao gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ kũ ↄ̃ndↄ̃ sĩnda pínkio, de ò gɛ́ kũ baadio papana Luda arɛ Kirisi gũn. 29 Abire yãi matɛn zĩ kɛ, matɛn kokari kɛ kũ a gbãna kũ àtɛn zĩ kɛ ma gũnwo gbãnagbãna.

Colossians 2

1 Má ye àgↄ̃ kokari zↄ̃kↄ̃ kũ matɛn kɛárɛ dↄ̃, ákↄ̃nↄ kũ Laodiseadenↄ kũ gbɛ̃ kũ ódi wɛ́ sikↄ̃lɛronↄ pínki, 2 de ń swɛ̃̀ le à kpátɛ, ò lɛ́dokↄ̃nↄ kɛ kũ yenyĩo, de ń wɛ́ kɛ̃ swáswa, ògↄ̃ Luda asiriyã kũ à de Kirisi pì ũ dↄ̃. 3 A kĩnaan ↄ̃ndↄ̃ kũ dↄ̃naao aruzɛkɛ sĩnda pínki ùtɛn. 4 Matɛni abire oárɛ, de gbɛ̃ke sún á sãtɛ kũ lɛ́nna lɛ́kpakↄ̃anaaoro yãi. 5 Bee tó má kú kãáoro, ma nini kú kãáo, ma è átɛn yã kɛ a zɛ́a, akũsↄ̃ á Kirisi náanikɛna gbãna, akũ ma pↄ kɛ̀ nna. 6 Lákũ a Kirisi Yesu sì á Dikiri ũ nà, àgↄ̃ kú a gũn lɛ, 7 á zĩni gↄ̃ pɛtɛna a gũn. À kara a gũn, àgↄ̃ gbãna a náanikɛnaa gũn lákũ ò dàárɛ nà. Àgↄ̃ kú kũ sáabukpanaao manamana. 8 À laakari kɛ de gbɛ̃ke sún dↄ̃na gbãna kasaárɛ à á sãtɛ kũ bisãsiri ↄ̃ndↄ̃ pã korioro. Yã birenↄ dì bo futɛokarayãnↄ kũ andunia yãkɛnanↄ kĩnaamɛ, adi kɛ Kirisi kĩnaanlo. 9 Zaakũ Luda kíkɛ sĩnda pínki pɛ̀kɛrɛ Kirisia a bisãsirikɛmɛɛ gũn. 10 Kunna gbɛ̃ kũ à de gbãna sĩnda pínki kũ iko sĩnda pínkioo mìde ũ pìi gũn, a sĩnda pínki pɛ̀kɛrɛáwa. 11 A gũn a tↄ̃̀ↄ zↄ̃̀ à bò á dà zĩn. Adi kɛ tↄ̃̀ kũ bisãsiri dì zↄ̃ńnɛnlo, kũ Kirisi dì zↄ̃ńnɛmɛ. 12 Zaakũ da'itɛkɛnaa gũn ò á vĩ kãao, akũ a futɛ kãao, kũ a gbãna kũ Luda a fùtɛo bona gan náani kɛ̀ yãi. 13 Á de gɛ̀nↄ ũ yã Luda kĩnaa á taarinↄ kũ á dà zĩnↄ yãi, akũ Luda á gbá wɛ̃̀ndi dufu lɛɛlɛ kũ Kirisio, à sùruu kɛ̀ kũoo kũ ó taarinↄ pínki. 14 Luda ó taari takada kũ à ó dá yãn gògo, à sɛ̀ à pà lía. 15 Kirisi gana lía gbãna sì dikirinↄ kũ gbãnadenↄooa, à bò kũńwo sarapuraa à ń kpe bò, à ń kpan'arɛ kɛ̀ zĩ̀zↄnↄ ũ. 16 Abire yãi àsun tó gbɛ̃ke á taari e pↄ́blena ke pↄ́mina ke dikpɛ ke mↄ dufu bona ke kámmabogↄrↄ yã musuro. 17 Yã birenↄ pínki bi yã kũ ò pì ani su takamɛ, yã pìnↄ bↄkↄtɛnan Kirisi ũ. 18 Àsun tó gbɛ̃ kũ àdi a zĩda busa ɛ́kɛ pↄ́ ũ kũ àdi donyĩ kɛ malaikanↄnɛ á sãtɛ à á bo pↄ́ kũ á wɛ́ pɛ́anlo. Wɛ́gupu'ena yã mɛ́ àdigↄ̃ gbãna gbɛ̃ bire takanɛ, akũ àdi a zĩda bi pã a bisãsirikɛda laasunnↄ yãi. 19 À pɛna Kirisi kũ à de mì ũaro. Kirisi gũn mɛ̀gu sĩnda pínki dì kↄ̃ kũ, ò nàkↄ̃a kũ tĩnↄ gbãnao, mɛ̀ɛ pìi dìgↄ̃ gbã lákũ Luda ye à gbã nà. 20 Zaakũ a ga kũ Kirisio andunia yãkɛnanↄ musu, bↄ́yãin adì ń yãditɛnnɛnanↄ ma lán andunia gbɛ̃nↄ bàa? 21 Òdi pi, ǹsun adikĩna na n ↄĩro, ǹsun adikĩna í kɛro, ǹsun ↄ na adiaro. 22 Pↄ́ birenↄ pínki dì láka kũ ń anfãnikɛnaaomɛ. Bisãsiri yãdannɛnan abirenↄ ũ. 23 Yã birenↄ de lán ↄ̃ndↄ̃ yã bàmɛ, zaakũ òdi donyĩ yã tilasi dańnɛ kũ zĩdabusanaao kũ waridↄna ń zĩda mɛ̀ɛao. Bee kũ abireo àdi kpá ó dànↄnɛro.

Colossians 3

1 Lákũ a futɛ kũ Kirisio nà, à tó ludambɛ yã doárɛ arɛ, zaakũ gwen Kirisi vutɛna Luda ↄplai. 2 À tó á laasun gↄ̃ kú ludambɛ yãnↄa, àsungↄ̃ kú andunia pↄ́aro. 3 Zaakũ a ga, á wɛ̃̀ndi utɛna kũ Kirisio Luda gũn. 4 Lákũ Kirisi de á wɛ̃̀ndi ũ nà, tó à bò gupuraa, ákↄ̃nↄ se áni bo kãao kũ gakurio sà. 5 Abire yãi à andunia yã kũ ò kú á nɛ̀sɛɛ gũnnↄ dɛ: Pãpãkɛnaa, wé'iyã, mɛ̀futɛnaa, yã vãni nidɛna kũ wãkũuo. Pↄ́ kũ gbɛ̃ dì a wãkũ kɛ gↄ̃̀nɛ a dikiri ũmɛ. 6 Yã birenↄ yãin Luda ni pↄfɛ̃na kipa a yãmarisarinↄa. 7 Ákↄ̃nↄ se, á kú yã pìnↄ gũn yã, ò dòárɛ arɛ. 8 À ↄ gbarɛ yã dí takanↄi sà: Pↄfɛ̃naa, zukakanaa, nɛ̀sɛ pãsĩ, gbɛ̃sↄ̃sↄ̃na kũ yãpãpã'onaao. 9 Àsungↄ̃ ɛ́kɛ tokↄ̃nɛro, zaakũ a á dà zĩ kũ a yãkɛnanↄ gòala, 10 a a dufu sɛ̀ kũ à kɛ̀kɛ àtɛn dufu kũ de à gↄ̃ lán a Kɛ̀ri pↄ́ bà. 11 Gwe Yudanↄ kũ buri pãndenↄ dokↄ̃nↄmɛ kũ tↄ̃̀zↄ̃nadenↄ kũ gyↄfↄrↄdenↄ kũ sɛ̃̀ntɛ gbɛ̃nↄ kũ wɛ́siradenↄ kũ zↄ̀nↄ kũ zĩdadenↄ. Kirisimɛ ń pínki ũ, à kú ń gũn ń pínki. 12 Abire yãi, lákũ Luda á sɛ́ a gbɛ̃ yenyĩdenↄ ũ nà, dà kũ ò de à daáwanↄn dí: Wɛ̃nda, gbɛ̃kɛ, zĩdabusanaa, busɛkɛ kũ mɛnao. 13 À kↄ̃ fↄ̃. Tó yãke sù à á ká kũ kↄ̃o, à sùru kɛ kũ kↄ̃o. Lákũ Dikiri sùru kɛ̀ kãáo nà, à kɛ kũ kↄ̃o lɛ se. 14 A pínki musu à yenyĩ kũ àdi yã pìnↄ kakara swáswa daáwa. 15 À tó aafia kũ à bò Kirisi kĩnaa kí ble á swɛ̃̀ɛ gũn, zaakũ kunna kũ kↄ̃o aafiaan Luda á sísia mɛ̀dokↄ̃nↄdenↄ ũ. Àgↄ̃ Luda sáabu kpá. 16 À tó Kirisi yã vutɛki le á nɛ̀sɛn manamana. À yã dakↄ̃nɛ, à lɛ́ dakↄ̃a kũ ↄ̃ndↄ̃ sĩnda pínkio. Sáabukpanaa gũn à lɛ̀ sí Ludanɛ á swɛ̃̀ɛ gũn kũ zaburao kũ tↄ́kpanaao kũ donyĩ lɛ̀ nↄ. 17 Pↄ́ kũ átɛn kɛ ke kũ átɛn o pínki, à kɛ kũ Dikiri Yesu tↄ́o, à De Luda sáabu kpá a gãi. 18 Ákↄ̃nↄ nↄgbɛ̃nↄ, á baadi gↄ̃ mì natɛ a zãnɛ. Lɛn à kũ̀ à kɛ Dikiri gũn lɛ. 19 Gↄ̃gbɛ̃nↄ, á baadi gↄ̃ ye a nanↄi. Àsungↄ̃ pãsĩ kũńworo. 20 Nɛ́nↄ, à á de kũ á dao yã ma yã sĩnda pínki gũn, zaakũ abire mɛ́ àdi ká Dikirigu. 21 Denↄ, àsun á nɛ́nↄ nɛ̀sɛ futɛ à ń pↄ yakaro. 22 Zↄ̀nↄ sↄ̃ à á andunia dikirinↄ yã ma yã sĩnda pínki gũn. Àsun zĩ kɛńnɛ ń wɛ́ yãiro. À zĩ kɛńnɛ kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo, zaakũ Dikiri vĩnakɛrinↄn á ũ. 23 Yã kũ átɛn kɛ pínki, àgↄ̃ kɛ kũ yãpurao, lándↄ̃ Dikirin átɛn kɛnɛ bà, adi kɛ bisãsirinlo. 24 Àgↄ̃ dↄ̃ kũ áni Dikiri láada le á baka ũ. Dikiri Kirisin átɛn doi. 25 Yãvãnikɛri ni a vãni gbɛ̀ le. Luda dì gbɛ̃ke wɛ́ gwaro.

Colossians 4

1 Ákↄ̃nↄ dikirinↄ, à á zↄ̀nↄ gwa a zɛ́a súsu. Àgↄ̃ dↄ̃ kũ ákↄ̃nↄ se á Dikiri vĩ musu. 2 À á zĩda kpá aduakɛnaaa kũ itɛ̃kɛnaao kũ sáabukpanaao. 3 À wɛ́ kɛwɛrɛ Ludaa dↄ, à zɛ́ bowɛrɛ ò a yã waazi kɛ, ò Kirisi asiriyã ońnɛ. Abire yãin ò ma dai kpɛ́siran. 4 À wɛ́ kɛmɛnɛ mà yã pì o swáswa, lákũ à kũ̀ mà o nà. 5 Àgↄ̃ á zĩda kũna dↄ̃ Yesusaridenↄ tɛ́ kũ ↄ̃ndↄ̃o. Àgↄ̃ yã kũ Luda a zɛ́ bòárɛ kɛ a gↄrↄa. 6 À tó á lɛ́gbɛ gↄ̃ nna àgↄ̃ karana vĩ, de àgↄ̃ dↄ̃ lákũ áni yã lí baadia nà. 7 Ó gbɛ̃ yenyĩde Tikiku ni ma baaru kpáárɛ pínki. Àkũmɛ zĩkɛri náanide ũ, ó zↄ̀bleri dakemɛ Dikiri zĩ gũn. 8 Abire yãimɛ matɛni a zĩáwa de à ó kunna oárɛ, à laakari le à kpátɛ. 9 Á gbɛ̃ndo Ɔnɛsimu, ó gbɛ̃ yenyĩde náanide tɛn su kãao. Oni pↄ́ kũ ó kú a gũn gu dia oárɛ pínki. 10 Arisitaku kũ ó kú lɛɛlɛ kpɛ́siran fↄ kpàáwa kũ Baanaba dakũna Maakuo. Ò Maaku yã òárɛ kↄ̀. Tó à sù á kĩnaa, à gbãnakɛ kpánɛ. 11 Yesu kũ òdi pinɛ Yusutu fↄ kpàáwa dↄ. Yuda kũ ótɛn kpata kũ à bò Luda kĩnaa zĩ kɛ lɛɛlɛnↄ lɛ́n gwe. Ma laakari kpatɛna kũńwo. 12 Á gbɛ̃ndo Ɛpafara, Kirisi Yesu zↄ̀bleri fↄ kpàáwa. Àdigↄ̃ ania kɛ kũ aduakɛnaárɛo gↄrↄ sĩnda pínki, de à le à kàsara kú àgↄ̃ papana Luda pↄyenyĩnaa gũn. 13 Mani fↄ̃ mà a sèeda kɛ kũ àtɛn zĩ kɛárɛ manamana, ákↄ̃nↄ kũ Laodiseadenↄ kũ Iɛrapↄlidenↄ. 14 Ó likita yenyĩde Luku kũ Demasio fↄ kpàáwa. 15 À fↄ kpá ó gbɛ̃ kũ ò kú Laodiseanↄa kũ Nimfao kũ sↄsi gbɛ̃ kũ òdi kↄ̃ kakara a bɛanↄ. 16 Tó a takada dí kyó kɛ̀, à kpá Laodisea sↄsi gbɛ̃nↄa ò a kyó kɛ, gbasa à ń pↄ́ kyó kɛ se. 17 À o Akipunɛ, à laakari dↄ Dikiri zĩ kũ ò dànɛɛa, à a mì dɛ. 18 Makũ Pↄlu makũ mɛ́ ma yã dí kɛ̃̀ kũ ma zĩda ↄo, ma fↄ kpàáwa. À tó ma kunna kpɛ́siran yã gↄ̃ dↄágu. Luda gbɛ̃kɛ kɛárɛ.

1 Thessalonians 1

1 Makũ Pↄlu kũ Silasio kũ Timↄtio, ókↄ̃nↄ mɛ́ o takada díkĩna kɛ̃̀ Tɛsalonika sↄsi gbɛ̃ kũ ò kú De Luda kũ Dikiri Yesu Kirisio gũnnↄnɛ. Luda gbɛ̃kɛ kɛárɛ, à á gba aafiaa. 2 Ó aduakɛnaa gũn á yã dìgↄ̃ dↄógu gↄrↄ sĩnda pínki, odìgↄ̃ Luda sáabu kpá á pínki yã musu. 3 Lákũ átɛn zĩ kɛ á ludanaanikɛnaaa nà, átɛn kokari kɛ yenyĩ gũn, akũsↄ̃ átɛn mɛna kɛ wɛ́dↄna ó Dikiri Yesu Kirisii yãi, yã pìnↄ dìgↄ̃ dↄógu Luda ó De arɛ. 4 Ó gbɛ̃ Luda yenyĩdenↄ, ó dↄ̃ kũ Luda á sɛ́, 5 zaakũ kũ o baaru nna kpàárɛ, ódi su kũ yã'onaao adoro, o su kũ Luda Nini gbãnaomɛ, yã pì ó kũna gbãna manamana. Á dↄ̃ lákũ ó kú á tɛ́ nà á aafia yãi, 6 akũ a gↄ̃ ókↄ̃nↄ kũ Dikirio dàdarinↄ ũ. Wari zↄ̃kↄ̃ↄ gũn a yã pìi sì kũ pↄnna kũ Luda Nini dàáguo, 7 akũ a zɛ́ mↄ̀ Yesude kũ ò kú Masedonia bùsu gũnnↄnɛ kũ Girisi bùsuuo pínki. 8 Dikiri yã bò á kĩnaa, adi zɛ Masedonia kũ Girisio adoro, á Yesu náanikɛna yã dàgula pínki, à baarukpana vĩ doro. 9 Òtɛn o lákũ o zɛ́ lè á kĩnaa nà, lákũ a kpɛ lì tãnanↄnɛ, a arɛ dↄ̀ Ludaa nà, akũ átɛn do Luda Wɛ̃̀ndide Yãpuradei, 10 átɛni a Nɛ́ Yesu kũ à a fùtɛ bona gan dã ari à bo ludambɛ, à su ó sí pↄfɛ̃ kũ Luda ni kipaḿmaa.

1 Thessalonians 2

1 Ma gbɛ̃nↄ, á dↄ̃ kũ á zĩdao, kũ ó zɛ́ lena á kĩnaa dí kɛ pãro. 2 Á dↄ̃ lákũ ò wɛ́ tã̀wá nà, o wari kɛ̀ káaku zaa Filipi, akũ Luda ó gbá swɛ̃̀ɛ, o a baaru nna kpàárɛ kokari kũ kokario. 3 Ó nakaranaáwa de ɛ́kɛ zɛ́ yã ũro. Ódi kɛ laasun vãni ke á takikɛna yãinlo. 4 Lákũ Luda ó ká a baaru nna kpanaaa nà, lɛn odì kpáńnɛ lɛ, adi kɛ bisãsiri pↄyeinan ótɛn wɛtɛro, sé Luda ó laasun tàasikɛri pↄ́. 5 Á dↄ̃ kũ ódi yã nnanna o gbɛ̃kenɛro, akũsↄ̃ ódi yãke kɛ kũ manafikio wãkũ yãiro. Ludan ó sèedade ũ. 6 Ódi sáabu wɛtɛ bisãsiri kĩnaaro, ákↄ̃nↄ ke gbɛ̃ pãndenↄ. 7 Bee kũ ó a zɛ́ vĩ ò gↄ̃árɛ aso ũ ó Kirisi zĩ̀rikɛna yãi, o kɛ̀ kãáo busɛbusɛ, lákũ nↄgbɛ̃ nɛ́rande dì laakari dↄ a nɛ́a nà. 8 Kũ ó yeái manamana yãi, ódi zɛo ò baaru nna kũ à bò Luda kĩnaa kpáárɛ adoro, kũ ó zĩda kpááwanaaomɛ dↄ, zaakũ a gↄ̃ ó gbɛ̃ yenyĩdenↄ ũ. 9 Ma gbɛ̃nↄ, à tó ó zĩkɛna kũ wario yã dↄágu. Gↄrↄ kũ ótɛn baaru nna kũ à bò Luda kĩnaa pì kpáárɛ, odìgↄ̃ zĩ kɛ fãnantɛ̃ kũ gwãanio, de òsun gↄ̃ á gbɛ̃kenɛ aso ũro yãi. 10 Ákↄ̃nↄmɛ ó sèedadenↄ ũ, kũ Ludao dↄ, kũ ó kú ákↄ̃nↄ kũ a Yesu náani kɛ̀nↄ tɛ́ a zɛ́a nɛ̀sɛpuradenↄ ũ taari sari. 11 Á dↄ̃ kũ o yã kɛ̀ á baadinɛ lákũ de dì kɛ a nɛ́nↄnɛ nà. 12 O lɛ́ dàáwa, o á nɛ̀sɛɛ kpàtɛárɛ, o nakaraáwa, de á kunna kɛ lɛɛlɛ kũ gbɛ̃ kũ Luda ń ká kpata gakuride kũ à bò a kĩnaannↄo. 13 Kũ a Luda yã kũ o òárɛ pìi mà, ádi ditɛ bisãsiri pↄ́ ũro, a sì lákũ à de nà, Luda yã yãpura ũ. Àkũ mɛ́ àtɛn zĩ kɛ ákↄ̃nↄ kũ átɛni a náani kɛnↄ gũn. Abire yãi dↄ odìgↄ̃ Luda sáabu kpá lakanaa sari. 14 Ó gbɛ̃nↄ, á yã kɛ̀ lɛɛlɛ kũ Luda gbɛ̃ kũ ò kú Kirisi Yesu gũn zaa Yudeanↄo, zaakũ á bùsudenↄ wɛ́ tã̀áwa se lákũ Yudanↄ tã̀ḿma nà. 15 Yudanↄ Dikiri Yesu dɛ̀ kũ annabinↄ dↄ, akũsↄ̃ ò pɛ̀wá. Ń yã dì ká Luda guro, ò ibɛrɛɛ sɛ̀ kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio. 16 Òdi kpáwɛrɛ ò yã kũ Luda dì gbɛ̃ sura bao o buri pãndenↄnɛ. Lɛn durunna kũ òdigↄ̃ kɛ gↄrↄ sĩnda pínki dìgↄ̃ didikↄ̃a lɛ. Luda pↄfɛ̃ kìpa ń musu sà. 17 Ó gbɛ̃nↄ, kũ o kɛ̃kↄ̃a gↄrↄ pla, wɛ́ mɛ́ adi kↄ̃ ero, ama ó laasun kúáwa. O á bɛgɛ kɛ̀ manamana, o mɛ̀ɛ wã̀ kũ ò wɛ́ sikↄ̃lɛ. 18 Ó ye ò su á gwa dↄ. Makũ Pↄlu ma suna zɛ́ wɛ̀tɛ à de gɛ̃̀n do ke gɛ̃̀n plala, akũ Setan kpàwɛrɛ. 19 Tó ó Dikiri Yesu sù, dí mɛ́ anigↄ̃ de ó tãmaa kũ ó pↄnnao kũ ó gã̀zubↄↄo ũ a arɛ á baasii? 20 Zaakũ ákↄ̃nↄmɛ ó gakuri kũ ó pↄnnao ũ.

1 Thessalonians 3

1 Kũ ódi fↄ̃ ò mɛna doro, o zɛo ò gↄ̃ Atɛni ó tɛ̃nɛ, 2 o ó gbɛ̃ndo Timↄti, Luda zĩkɛri dake Kirisi baarunnakpanaa gũn zĩ̀áwa, de à á gba gbãna à á nɛ̀sɛ kpátɛárɛ á ludanaanikɛnaa gũn, 3 de á gbɛ̃ke laakari sún futɛ wɛ́tãmmanaa pì yãiro. Á dↄ̃ kũ á zĩdao kũ Luda abire taka dìtɛwɛrɛ. 4 Gↄrↄ kũ ó kú á kĩnaa, o gĩnakɛ o òárɛ kũ oni wɛ́ tãwá, akũ à kɛ̀ lɛ lákũ á dↄ̃ nà. 5 Abire yãi kũ mani fↄ̃ mà mɛna doro, ma a zĩ̀ à á ludanaanikɛna gwa. Ke Ibilisi á yↄ̃ à á gwá, ó zĩ kɛ̀ pãn yá, ó dↄ̃ro. 6 Kũ Timↄti sù sà, à á ludanaanikɛna kũ á yenyĩo baaruu kpàwɛrɛ. À pì ó yã dìgↄ̃ dↄágu kũ laasun manao, akũsↄ̃ átɛni ó bɛgɛ kɛ lákũ ótɛni á bɛgɛ kɛ nà. 7 Ma gbɛ̃nↄ, á ludanaanikɛna yã mɛ́ à tò ó laakari kpatɛna á yã musu ó wɛ́tãmmana kũ ó wario gũn pínki. 8 Zaakũ á zɛna gíngin Dikiri gũn, tera o ĩam pà sà. 9 Óni fↄ̃ ò Luda sáabu kpá á yã musu. O ó Luda sáabu kpà manamana kũ pↄnna zↄ̃kↄ̃ kũ odì kɛ a arɛ á yãiio. 10 Gwãani kũ fãnantɛ̃o odìgↄ̃ wɛ́ kɛ manamana, de ò le ò wɛ́ sikↄ̃lɛ, ò pↄ́ kũ à kĩ̀a á ludanaanikɛnaa gũn papaárɛ. 11 Luda ó De kũ ó Dikiri Yesuo zɛ́ porowɛrɛ ò su ò á gwa. 12 Dikiri yenyĩ kũ á vĩ kũ kↄ̃o kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio karaárɛ, à dadaála lán yenyĩ kũ ó vĩ kãáo bà, 13 à á swɛ̃̀ gba gbãna de àgↄ̃ kun gbãsĩ sari taarisaridenↄ ũ Luda ó De arɛ ó Dikiri Yesu kũ a gbɛ̃nↄ pínki sugↄrↄa.

1 Thessalonians 4

1 Yã kũ à gↄ̃̀n dí, ma gbɛ̃nↄ, a mà ó kĩnaa lákũ à mana á kunna ká Ludagu nà. Á kunna de lɛ kↄ̀, ama ótɛn wɛ́ kɛáwa, ótɛn kútɛ kɛárɛ ó Dikiri Yesu gũn, àgↄ̃ kun lɛ àgↄ̃ gɛ́o. 2 Á yã kũ o dàárɛ kũ Dikiri Yesu tↄ́o dↄ̃. 3 Luda ye á kunna gↄ̃ adona, à mì kɛ̃ pãpãkɛnaaa. 4 Á baadi gↄ̃ a zĩda kũna dↄ̃ kũ bɛ̀ɛrɛɛo gbãsĩ sari, 5 adi kɛ kũ dà vãni nidɛnaao lán kifiri kũ ò Luda dↄ̃ronↄ bànlo. 6 Yã pìi musu gbɛ̃ke sún a gbɛ̃dake taki kɛ ke à taari kɛnɛro, zaakũ Dikiri ni wɛ́ tã yã bire taka kɛ̀rinↄ a lákũ o gĩnakɛ o òárɛ nà, o á sã gào. 7 Luda dí ó sísi ògↄ̃ kú kũ gbãsĩoro, séde ó kunna gↄ̃ adona. 8 Abire yãi gbɛ̃ kũ à gì yãdannɛna díi, adi kɛ bisãsirin à gìiro, Luda kũ àdi a Nini kũ à kú adona daógun à gìi. 9 Óni le ò yekↄ̃ina yã oárɛro, zaakũ kũ á zĩdao Luda yekↄ̃inaa dàárɛ. 10 Á kunna de lɛ kↄ̀, á ye ó gbɛ̃ kũ ò kú Masedonia bùsu gũnnↄi ń pínki. Ma gbɛ̃nↄ, o lɛ́ dàáwa, àgↄ̃ kɛ lɛ àgↄ̃ gɛ́o, 11 à zɛ́ wɛtɛ àgↄ̃ kun yãkete sari, á baadi á zĩda yã kɛ à á zĩda zĩ kɛ, lákũ o dìtɛárɛ nà, 12 de á kunna le à ká bàaidenↄgu, de àsun fu á zĩdaa à da gbɛ̃keiro. 13 Ma gbɛ̃nↄ, o ye àgↄ̃ yãpura dↄ̃ gbɛ̃ kũ ò andunia tònↄ yã musu, de á pↄ súngↄ̃ sira lán gbɛ̃ kũ ò tãmaa vĩronↄ bàro yãi. 14 Zaakũ o sì kũ Yesu gà à fùtɛ, lɛn dↄ Luda ni tó gbɛ̃ kũ ò andunia tò Yesu gũnnↄ ɛra ò su kãao lɛɛlɛ. 15 Yã kũ ótɛn oárɛ díkĩna bi Dikiri yãdannɛnaamɛ. Ókↄ̃nↄ gbɛ̃ kpara kũ ónigↄ̃ kun ari Dikiri sugↄrↄ zĩnↄ, óni do gbɛ̃ kũ ò andunia tòo pìnↄnɛ arɛro. 16 Dikiri mɛ́ ani bo ludambɛ, à kipa kũ yãditɛnnɛnaao kũ malaika gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ kòtooo kũ Luda kãkãki ↄ́o, gbɛ̃ kũ ò gà Kirisi gũnnↄ ni vu bona gan káaku, 17 abire gbɛra ókↄ̃nↄ gbɛ̃ kpara kũ ó kunnↄ, oni ó sɛ́tɛ kũńwo lɛɛlɛ ari ludambɛ lukun ò da Dikirilɛ ĩa gũn, gbasa ògↄ̃ kú kãao ari gↄrↄ sĩnda pínki. 18 Abire yãi à kↄ̃ laakari kpátɛ kũ yã pìio.

1 Thessalonians 5

1 Ma gbɛ̃nↄ, yã pì kɛna ke a kɛgↄrↄ oárɛna zɛ́ vĩro, 2 zaakũ á dↄ̃ sãnsãn lákũ kpãni dì su gwãani nà. Lɛn anigↄ̃ de Dikiri sugↄrↄ zĩ lɛ. 3 Tó gbɛ̃nↄ tɛn pi, ó aafia, ó kun ó laakariia, kakatɛna ni suḿma kãnto lákũ nɛ́'iwãwã dì su nↄ̀sindarea nà, oni boro. 4 Ákↄ̃nↄ sↄ̃ ó gbɛ̃nↄ, á kú gusiranlo, gↄrↄ pì ni suáwa lán kpãni bàro, 5 zaakũ gupura gbɛ̃nↄn á ũ, fãnantɛ̃ gbɛ̃nↄn á ũ á pínki. Gwãani ke gusira gbɛ̃nↄn ó ũro. 6 Abire yãi òsun i o lán dakenↄ bàro. Ò itɛ̃ kɛ ògↄ̃ kú ó laakariia. 7 I'orinↄ dì i o gwãani, wɛ̃dɛrinↄ sↄ̃ òdi wɛ̃dɛ kɛ gwãani. 8 Ókↄ̃nↄ sↄ̃, zaakũ fãnantɛ̃ gbɛ̃nↄn ó ũ, ògↄ̃ kú kũ laakariio, ò ludanaanikɛna kũ yenyĩo da mↄ̀ uta ũ, ò surabana tãmaa kú mↄ̀ fùra ũ. 9 Zaakũ Luda dí ó ditɛ à pↄfɛ̃ kipawáro. À ó dítɛ à ó sura ba ó Dikiri Yesu Kirisi gãimɛ. 10 Àkũ mɛ́ à gà ó yãi de ògↄ̃ kú kãao, tó ó bɛ̃nɛ ke o andunia tòn yá. 11 Abire yãi à lɛ́ dakↄ̃a, à kↄ̃ gba gbãna, lákũ átɛn kɛ nà. 12 Ma gbɛ̃nↄ, o wɛ́ kɛ̀áwa, à bɛ̀ɛrɛ lí gbɛ̃ kũ òdi zĩ kɛ á tɛ́nↄnɛ, kũ ò iko vĩáwa Dikiri gũn, òtɛni á da zɛ́anↄ. 13 À ń gakuri dↄ̃ńnɛ manamana yenyĩ gũn zĩ kũ òtɛn kɛ yãi. Àgↄ̃ nna kũ kↄ̃o. 14 Ma gbɛ̃nↄ, o lɛ́ dàáwa, à fayasaridenↄ da zɛ́n, à gbɛ̃ yĩdanↄ gba swɛ̃̀ɛ, à laakari dↄ gbãnasaridenↄa, à mɛna kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio. 15 À laakari kɛ, á gbɛ̃ke sún a vãni fĩna bo kũ a vãnioro. À zɛ́ wɛtɛ àgↄ̃ a mana kɛkↄ̃nɛ kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio gↄrↄ sĩnda pínki. 16 Àgↄ̃ kú kũ pↄnnao gↄrↄ sĩnda pínki. 17 Àgↄ̃ adua kɛ lakanaa sari. 18 Àgↄ̃ Luda sáabu kpá yã sĩnda pínki musu. Abire mɛ́ à deárɛ a pↄyenyĩna ũ Kirisi Yesu gũn. 19 Àsun Luda Nini tɛ́ kũ àdi káńgu dɛdɛro, 20 àsun annabikɛyã gya boro. 21 À yã sĩnda pínki tàasi ká, àgↄ̃ a mana kũna, 22 à mì kɛ̃ vãnikɛna buri sĩnda pínkia. 23 Luda Aafiade tó á kunna gↄ̃ kú adona yã sĩnda pínki gũn, à á nini kũ á wɛ̃̀ndiio kũ á mɛ̀ɛo dãkpãárɛ aafia taari sari ari ó Dikiri Yesu Kirisi sugↄrↄ. 24 Luda kũ à á sísi à á sɛ́ náani vĩ, ani yã pì kɛárɛ. 25 Ma gbɛ̃nↄ, à adua kɛwɛrɛ. 26 À fↄ kpá ó gbɛ̃nↄa ń pínki kũ Luda gbɛ̃nↄ lɛ́pɛmmanaao. 27 Ma naárɛ Dikirii, à takada dí kyó kɛ ó gbɛ̃nↄnɛ ń pínki. 28 Ó Dikiri Yesu Kirisi gbɛ̃kɛ kɛárɛ.

2 Thessalonians 1

1 Makũ Pↄlu kũ Silasio kũ Timↄtio, ókↄ̃nↄ mɛ́ o takada díkĩna kɛ̃̀ Tɛsalonika sↄsi gbɛ̃ kũ ò kú Luda ó De kũ Dikiri Yesu Kirisioo gũnnↄnɛ. 2 De Luda kũ Dikiri Yesu Kirisio gbɛ̃kɛ kɛárɛ, à á gba aafiaa. 3 Ó gbɛ̃nↄ, à kũ̀ ògↄ̃ Luda sáabu kpá á yã musu gↄrↄ sĩnda pínki, lákũ à mana nà, zaakũ á ludanaanikɛna tɛn gɛ́ arɛ manamana, akũsↄ̃ yenyĩ kũ á baadi vĩ kũ kↄ̃o tɛn kara. 4 Abire yãi odì lɛ́ gbɛ̃ á yã musu Luda sↄsinↄ gũn, lákũ átɛn wɛ́tãmmana kũ wari pínkio fↄ̃ nà kũ mɛnao kũ ludanaanikɛnaao. 5 Abire mↄ̀wɛrɛ kũ Luda dì yã gↄ̃gↄ̃ kũ gbɛ̃nↄ a zɛ́amɛ. Abire yãi a ka à gɛ̃ kpata kũ à bò Luda kĩnaa gũn kũ átɛn wari kɛ a yãi. 6 Luda dì yã kɛ a zɛ́amɛ. Ani wɛ́ tã gbɛ̃ kũ òtɛn wɛ́ tãáwanↄa, 7 ani ákↄ̃nↄ kũ òtɛni wɛ́ tãáwanↄ gba ĩampaki kũ ókↄ̃nↄ, tó Dikiri Yesu bò ludambɛ kũ a malaika gbãnanↄ 8 kũ tɛ́vuraao. Ani wɛ́ tã ludadↄ̃risari kũ odi ó Dikiri Yesu baaru nna síronↄa. 9 Kakatɛna lakanasarin Luda ni wɛ́ tãoḿma. Oni ń kpakɛ Dikiri arɛ kũ a gbãna gakurideo. 10 Tó à sù gↄrↄ pì zĩ, ani tↄ́ bo a gbɛ̃nↄ yã musu, gbasa a náanikɛrii pìnↄ a mana bo ń pínki. Anigↄ̃ kú ń tɛ́, zaakũ a yã kũ o òárɛ sì. 11 Abire yãin odìgↄ̃ adua kɛárɛ baala'i, de ó Luda tó á kunna ká gwena kũ à á sísia, à yã mana kũ a zɛ kũ a kɛnaaonↄ kũ zĩ kũ átɛn kɛ a náanikɛnaa gũnnↄ pínki papaárɛ kũ a gbãnao. 12 Dikiri Yesu tↄ́ ni bo á musu, ákↄ̃nↄ sↄ̃ á tↄ́ ni bo a musu ó Luda kũ Dikiri Yesu Kirisi pìio gbɛ̃kɛ yãi.

2 Thessalonians 2

1 Ó gbɛ̃nↄ, Yesu Kirisi suna kũ ó kↄ̃kakaranaao de ò daalɛ yã musu, o wɛ́ kɛ̀áwa, 2 àsun tó á laakari futɛ aragaro. Tó annabi yãke waazi ke takada kũ ò pì à bò ó kĩnaa pì, Dikiri sugↄrↄ kà kↄ̀, àsun bídi kɛro. 3 Àsun tó gbɛ̃ke á sãtɛ kũ yã bire takaoro, zaakũ gↄrↄ bire ni suro, séto gbɛ̃nↄ bona Luda kpɛ gↄrↄ kà gĩa kũ ludayãdarisari kũ à mìi pɛ̀ kakatɛna zɛ́a bona gupuraao. 4 Ani gí pↄ́ kũ òdi ń ditɛ dikiri ũnↄi kũ pↄ́ kũ òdi donyĩ kɛńnɛnↄ pínki, ani a zĩda bi deńla, ani gɛ́ à vutɛ Luda kpɛ́n, à a zĩda ditɛ Luda ũ se. 5 Gↄrↄ kũ má kú kãáo ma yã pìi òárɛ. Ádi dↄnloo? 6 Á dↄ̃ pↄ́ kũ àtɛni a dãdã de àsun bo a gↄrↄ ãro yá? 7 Zaakũ ludayãdanasari tɛn ↄ tá asiri gũn kↄ̀. Ani boro, séto gbɛ̃ kũ àtɛn kpánɛ gò zɛ́n baasiro, 8 ludayãdarisarii pì ni gbasa à bo sà. Dikiri Yesu ni a dɛ kũ a lɛ́'ĩao, à a kakatɛ kũ a suna gakurio. 9 Ludayãdarisari pì ni su kũ Setan gbãnao à daboyãnↄ kũ yãbonsarɛnↄ kɛ kũ sèeda ɛ́kɛ buri sĩnda pínkio. 10 Ani manafiki buri sĩnda pínki kɛ gbɛ̃ kũ ò mìi pɛ̀ kakatɛna zɛ́anↄnɛ, kũ ò gì yãpura kũ ani ń sura bai yãi. 11 Abire yãi Luda ni likarana pãsĩ zĩḿma de ò ɛ́kɛ náani kɛ. 12 Yã ni gbasa à vutɛ gbɛ̃ kũ odi yãpura síro kũ òdi pↄnna kɛ kũ a vãnionↄa ń pínki. 13 Ó gbɛ̃ Dikiri yenyĩdenↄ, à mana ògↄ̃ Luda sáabu kpá gↄrↄ sĩnda pínki á yã musu, zaakũ Luda á sɛ́ zaa káaku, de à bo kũ a Nini kũ à tò o gↄ̃ a pↄ́ ũ gbãnao á yãpura sina yãi. 14 Luda á sísi à á sɛ́ baaru nna kũ o kpàárɛ yãi, de á baka gↄ̃ kú ó Dikiri Yesu Kirisi gakuri gũn. 15 Abire yãi ó gbɛ̃nↄ, à zɛ gbãna, àgↄ̃ yã kũ o dàárɛ kũ lɛ́o ke takada gũn kũna. 16 Ó Dikiri Yesu Kirisi kũ Luda ó Deo yewái, a gbɛ̃kɛ gũn à ó laakarii kpàtɛwɛrɛ ari gↄrↄ sĩnda pínki, à tãmaa mana dàógu. 17 À á laakari kpátɛárɛ, à á gba gbãna yãmanakɛna kũ yãmana'onaao gũn pínki.

2 Thessalonians 3

1 Yã kũ à gↄ̃̀n dí, ó gbɛ̃nↄ, à adua kɛwɛrɛ, de Dikiri yã le à dagula likalika, àgↄ̃ bɛ̀ɛrɛ vĩńnɛ lákũ à vĩ á kĩnaa nà. 2 À adua kɛwɛrɛ de à ó bo gbɛ̃ vãni dↄ̀rↄsaridenↄ ↄĩ, zaakũ adi kɛ gbɛ̃ sĩnda pínki mɛ́ à Luda yã sìro. 3 Dikiri náani vĩ, ani á gba gbãna, ani á sí a vãnia. 4 O á náani kɛ̀ Dikiri gũn kũ átɛn yã kũ o òárɛnↄ kɛ, akũsↄ̃ ánigↄ̃ kɛ. 5 Dikiri tó à Luda yenyĩ kũ Kirisi mɛnao gbázɛ dↄ̃ á swɛ̃̀n. 6 Ó gbɛ̃nↄ, o naárɛ Dikiri Yesu Kirisii, à kɛ̃ ó gbɛ̃ kũ ò ma'ã vĩnↄa, kũ òdi zĩ kɛ kũ yã kũ o dàńnɛoronↄ. 7 Á dↄ̃ kũ á zĩdao, kũ à mana àgↄ̃ tɛ́ ó ágbai, zaakũ ma'ãdenↄn ó ũ gↄrↄ kũ ó kú á tɛ́ro. 8 Ódi gbɛ̃ke pↄ́ble sí o blè fĩnabonaa sariro, o zĩ kɛ̀ gwãani kũ fãnantɛ̃o, o wari kɛ̀ ari í sìwá, de òsun gↄ̃ á gbɛ̃kenɛ aso ũro yãi. 9 Ó a zɛ́ vĩ à kpáwái, ama o kɛ̀ lɛ de à ó ágba sɛ́ yãimɛ. 10 Gↄrↄ kũ ó kú kãáo, o dìtɛ kũ gbɛ̃ kũ à ye zĩkɛnaairo ni pↄ́ blero. 11 O mà kũ á gbɛ̃kenↄ ma'ã vĩ, òdi pↄ́ke kopiro, séde gudɛ. 12 O dìtɛ gbɛ̃ bire takanↄnɛ, o nańnɛ Dikiri Yesu Kirisii, ò vutɛki kũ ò zĩ kɛ ò ń zĩda gwa. 13 Ákↄ̃nↄ sↄ̃ ó gbɛ̃nↄ, àsun kpasa kũ yãmanakɛnaaoro. 14 Tó gbɛ̃ke dí yã kũ o òárɛ takada dí gũn daro, à a yã bo à dítɛ. Àsun kakara kãaoro, de wé'i le à a kũ yãi. 15 Ama àsun a sɛ́ á ibɛrɛ ũro, à lɛ́ daa á gbɛ̃ndo ũ. 16 Dikiri Aafiade á gba aafia gↄrↄ sĩnda pínki yã sĩnda pínki gũn. Dikiri gↄ̃ kú kãáo á pínki. 17 Makũ Pↄlu makũ mɛ́ ma fↄkpammana díkĩna kɛ̃̀ kũ ma zĩda ↄo. Abirekũmɛ ma takada pínki sèeda ũ, lɛn madì kɛ̃ lɛ. 18 Ó Dikiri Yesu Kirisi gbɛ̃kɛ kɛárɛ á pínki.

1 Timothy 1

1 Makũ Pↄlu, Kirisi Yesu zĩ̀rii lákũ Luda ó Surabari kũ Kirisi Yesu kũ ó wɛ́ dↄiio dìtɛmɛnɛ nà, 2 ma takada dí kɛ̃̀nnɛ Timↄti, ma nɛ́'ina Yesu zɛ́ gũn. De Luda kũ ó Dikiri Kirisi Yesuo gbɛ̃kɛ kɛnnɛ kũ sùruuo à n gba aafiaa. 3 Lákũ ma nakaramma nà gↄrↄ kũ matɛn gɛ́ Masedonia bùsun, ǹ gↄ̃ Ɛfesu ǹ o gbɛ̃kenↄnɛ òsun yã kũ àdi kↄ̃ sɛ́ kũ Luda yãoro dańnɛ doro. 4 Òsun laakari dↄ gara kũ dizinↄ tↄ́ kↄ̃nↄwɛna kũ à lɛ́ vĩrooa doro. Abire dì su kũ lɛ́kpakↄ̃anaaoomɛ. Àdi tó Luda zĩ kũ àdi bo a náanikɛnaa gũn gɛ́ arɛro. 5 Ma yã pìi dìtɛ de ògↄ̃ yenyĩ vĩ yãimɛ, yenyĩ kũ àdi bo nɛ̀sɛpura kũ laasunlɛna dokↄ̃nↄo kũ ludanaanikɛna manafikisarioo gũn. 6 Gbɛ̃kenↄ pã̀ yã pìnↄnɛ ò gɛ̃̀ yã pãpã onan. 7 Ò ye ògↄ̃ de Musa doka yãdannɛrinↄ ũ, ama ò yã kũ òtɛn o gbázɛ dↄ̃ro ke yã kũ ò zɛ̀anↄ. 8 Ó dↄ̃ kũ doka pì mana, tó gbɛ̃ tɛn zĩ kɛa a zɛ́a. 9 Ó dↄ̃ dↄ kũ Luda dí doka ditɛ gbɛ̃ mananↄ yãiro, séde dokadarisarinↄnɛ kũ sãgbãnadenↄ kũ ludawɛkɛrisarinↄ kũ durunnakɛrinↄ kũ ludadↄ̃risarinↄ kũ donyĩrisarinↄ kũ de kũ dao dɛ̀rinↄ kũ gbɛ̃dɛrinↄ 10 kũ zinakɛrinↄ kũ pãpãbɛ̃nɛkɛrinↄ kũ lágilaginↄ kũ ɛ́kɛdenↄ kũ yãdimmarinↄ kũ gbɛ̃ kũ òdi bo yãdannɛna zɛ́de kpɛnↄo ń pínki. 11 Yãzɛde pì kↄ̃ sì kũ baaru nna gakuride kũ Luda arubarikade a kpanaa nàmɛnɛ ma ↄĩo. 12 Ma Kirisi Yesu ó Dikiri kũ à ma gba gbãna sáabu kɛ̀, zaakũ à ma náani kɛ̀ à ma sɛ mà zĩ kɛarɛ. 13 Ma a tↄ́ bɛ̃̀nɛɛ sì yã, ma wɛ́ tã̀ a gbɛ̃nↄa, ma gbãna mↄ̀ńnɛ. Bee kũ abireo à sùruu kɛ̀ kũmao, zaakũ ma kɛ̀ wɛ́sirakɛnaa gũmmɛ kũ a náanikɛnasario. 14 Akũ ó Dikiri gbɛ̃kɛ zↄ̃kↄ̃ↄ kɛ̀mɛnɛ, à tò ma a náani kɛ̀, akũ má yenyĩ kũ à de ó pↄ́ ũ kunna Kirisi Yesu gũn vĩ. 15 Yã díkĩna bi yãpuramɛ, à kũ̀ ò sí ↄplapla. Kirisi Yesu sù andunia gũn durunnakɛrinↄ surabana yãi. Makũ, ma durunna mɛ́ à de dakenↄ pↄ́la, 16 akũ Luda ma wɛ̃nda gwà, de mɛna zↄ̃kↄ̃ kũ Kirisi Yesu kɛ̀ kũ makũ durunnakɛri kàsaraao bo gupuraa, de àgↄ̃ de sèeda ũ gbɛ̃ kũ oni a náani kɛ ò wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro lenↄnɛ. 17 Luda mɛ̀n do légelege, gↄrↄ sĩnda pínki Kína kũ àdi garo akũsↄ̃ òdi a e kũ wɛ́oro gↄ̃ bɛ̀ɛrɛ vĩ kũ gakurio gↄrↄ sĩnda pínki, aami. 18 Ma nɛ́ Timↄti, lákũ ò gĩnakɛ ò annabikɛyã ò n yã musu nà, matɛn yã pì dannɛ, de ǹgↄ̃ kũna ǹ zĩ̀ mana káo 19 ludanaanikɛnaa gũn kũ laakariio kpátɛna. Gbɛ̃kenↄ yã pìnↄ kpà sãkoto, akũ ń ludanaanikɛnaa dì lɛ́ kútɛ. 20 Imɛnɛu kũ Alɛsandao kú ń tɛ́. Ma ń kpá Setanwa, de ògↄ̃ dↄ̃ kũ òdi dↄkɛ kũ Ludaoro.

1 Timothy 2

1 Káaku gĩa ma lɛ́ dàmma, à adua kɛ gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ à zɛ́ gbɛkańnɛ, à kútɛ kɛ Ludanɛ ń yãi kũ sáabukpanaao. 2 À adua kɛ kínanↄnɛ kũ gbãnadenↄ ń pínki, de ò le ògↄ̃ kun aafia yãkete sari ludayãmarinↄ ũ, ó kunna gↄ̃ bɛ̀ɛrɛ vĩ. 3 Abirekũ mɛ́ à mana, àdi ká Luda ó Surabarin. 4 À ye gbɛ̃ sĩnda pínki surabana le ògↄ̃ yãpura dↄ̃. 5 Zaakũ Luda mɛ̀n domɛ, akũsↄ̃ yãkɛkɛri kun mɛ̀n do Luda kũ bisãsirinↄ dagura, àkũmɛ bisãsiri Kirisi Yesu ũ. 6 À a zĩda kpà à gbɛ̃ sĩnda pínki bò, akũ ò a sèedaa kɛ̀ a gↄrↄa. 7 Abire yãi Luda ma ditɛ a kpàkpakɛri kũ a zĩ̀riio ũ, de mà a donyĩ zɛ́ yãpurade da buri pãndenↄnɛ. Yãpuran matɛn o, adi kɛ ɛ́kɛnlo. 8 Má ye gↄ̃gbɛ̃nↄ adua kɛ gu sĩnda pínkia, ò ↄ sɛ́ musu gbãsĩ sari, pↄfɛ̃ kũ lɛ́kpakↄ̃anaao sari. 9 Má ye dↄ nↄgbɛ̃nↄ ń zĩda kɛkɛ a zɛ́a yↄ̃̀gↄ̃kɛnaa sari, zĩdamↄnnɛnaa baasi. Adi kɛ kũ mì yↄ̃̀gↄ̃de tãnaao ke wura kũ òso nↄmanablebↄnↄ ke biza ↄgↄdenↄonlo. 10 Ò ń zĩda kɛkɛ kũ yãmanakɛnaao lákũ à kũ̀ nↄgbɛ̃ donyĩrinↄ kɛ nà. 11 Nↄgbɛ̃nↄ yã dada yĩtɛna, ò mì natɛ yã sĩnda pínki gũn. 12 Madì we nↄgbɛ̃nↄ yã dada gↄ̃gbɛ̃nↄnɛ ke ògↄ̃ iko vĩḿmaro, séde ògↄ̃ yĩtɛna kítikiti. 13 Zaakũ Adamun Luda kɛ̀ káaku, a gbɛra Awau. 14 Adi kɛ Adamun ò sã̀tɛro, nↄgbɛ̃n ò sã̀tɛ à gↄ̃̀ taaride ũ. 15 Ama tó nↄgbɛ̃nↄ mɛna fↄ̃̀ kũ ludanaanikɛnaao kũ yenyĩo kũ kúadonaao zĩdamↄnnɛnaa baasi, oni nɛ́ i aafia.

1 Timothy 3

1 Yã díkĩna bi yãpuramɛ: Tó gbɛ̃ ye à kɛ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ũ, àtɛn zĩ mana ni dɛ. 2 Gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ gↄ̃ kun taari sari, nↄmɛndode ũ, laakaride ũ. Àgↄ̃ a zĩda kũna dↄ̃ gbɛ̃ fayade ũ, nibↄkũri ũ, gbɛ̃ kũ ani fↄ̃ à yã dańnɛ ũ. 3 Àsungↄ̃ de wɛ̃dɛri ke gbɛ̃ pãsĩ ũro. Àgↄ̃ de nɛ̀sɛdode yãketesaride ũ. Ɔgↄ sún donɛ arɛro. 4 Àgↄ̃ a ↄn kũna dↄ̃, a nɛ́nↄ gↄ̃ mì natɛnɛ ògↄ̃ a ↄdↄki gwa. 5 Zaakũ tó gbɛ̃ a ↄn kũna dↄ̃ro, ani kɛ dera à fↄ̃ à Luda sↄsi gbɛ̃nↄ gwaa? 6 Àsungↄ̃ de Yesude dufu ũro, de àsun ĩa dã à a zĩda da yãn lán Ibilisi bàro yãi. 7 Àgↄ̃ tↄ́ nna vĩ Yesusaridenↄ kĩnaa dↄ, de òsun a tↄ́ ĩni sí, à zu Ibilisi tankutɛnlo yãi. 8 Lɛmɛ dↄ kpanyĩrinↄ gↄ̃ de gbɛ̃ bɛ̀ɛrɛdenↄ ũ. Òsungↄ̃ de lɛ́pladenↄ ũro. Wɛ̃ yã sún dońnɛ arɛro. Òsungↄ̃ de ↄgↄ vãni wɛtɛrinↄ ũro. 9 Ògↄ̃ Yesu yã asirinↄ kũna kũ nɛ̀sɛpurao. 10 Ò ń yã gwa gĩa, tó ódi yãke leḿmaro, gbasa ò ń ditɛ kpanyĩrinↄ ũ. 11 Lɛmɛ dↄ ń nↄnↄ gↄ̃ de nↄgbɛ̃ bɛ̀ɛrɛdenↄ ũ, laakaridenↄ ũ, ògↄ̃ náani vĩ yã sĩnda pínki gũn. Òsungↄ̃ de kↄrↄmↄtↄdenↄ ũro. 12 Kpanyĩri gↄ̃ de nↄmɛndode ũ, àgↄ̃ a ↄn kũ a nɛ́nↄ kũna dↄ̃. 13 Gbɛ̃ kũ ò ń zĩ kɛ̀ a zɛ́anↄ gwena nigↄ̃ mana, ń laakari nigↄ̃ kpatɛna ń Kirisi Yesu náanikɛnaa gũn manamana. 14 Bee kũ matɛn yã dínↄ onnɛ, ma dìtɛ mani su n gwa saa. 15 Tó ma suna sù à gìi kɛ̀, má ye ǹgↄ̃ dↄ̃ lákũ à kũ̀ ògↄ̃ kun Luda ↄndenↄ ũ nà. Ɔnde pìnↄmɛ Luda Wɛ̃̀ndide sↄsi ũ, yãpura pɛ́tɛki ũ kũ a gbãnalekio. 16 Ó donyĩzɛ asiri kũ à bò gupuraa zↄ̃kↄ̃ yãpuramɛ: À bò à sù bisãsiri ũ, Luda Nini yãpura kpàa, malaikanↄ a è. Ò a yã waazi kɛ̀ burinↄ tɛ́, ò a náani kɛ̀ andunia gũn, Luda a sɛ̀ à tà kãao gakuri gũn.

1 Timothy 4

1 Luda Nini ò swáswa kũ gↄrↄ kpɛde gbɛ̃kenↄ ni pã kpá Yesu zɛ́i, ò tɛ́ yã kũ tãnanↄ dì ɛ́kɛdenↄ da a onanyĩ ò ń sãtɛ. 2 Manafikide pìnↄ a mana dↄ̃kↄ̃nɛ kũ a vãnioro, ń nɛ̀sɛ gana lákũ ò pi gɛ̃ wãnan ò kɛ̃̀o bà. 3 Òdi gbɛ̃nↄ dãdã nↄsɛnaai kũ zãkɛnaao, akũsↄ̃ òdi pↄ́ble tɛ̃̀bona ditɛ gbɛ̃nↄnɛ, pↄ́ble kũ Luda kɛ̀ a náanikɛri kũ ò yãpura dↄ̃nↄ yãi, kũ à de ò ble kũ sáabukpanaao. 4 Pↄ́ kũ Luda kɛ̀ sĩnda pínki manamɛ. Òsun a ke tɛ̃̀ boro, ò ble kũ sáabukpanaao, 5 zaakũ Luda yã kũ ó aduakɛnaao gbãsĩ bòn. 6 Tó n yã pìnↄ dà n gbɛ̃nↄnɛ, ĩnigↄ̃ de Kirisi Yesu zĩkɛri mana ũ kũ ò gwà kũ ó donyĩzɛ yãnↄ kũ yãdannɛ mana kũ ń tɛ́iio. 7 Ǹ mì kɛ̃ futɛokaragara kũ àdi kↄ̃ sí kũ Luda yãoroa. Ǹ n zĩda tùtu kɛ de ǹgↄ̃ de ludayãmari ũ. 8 Mɛ̀tutukɛnaa àre vĩ fíti, ama dena ludayãmari ũ àre vĩ yã sĩnda pínki gũn, zaakũ abire dì su kũ wɛ̃̀ndiio gbãra kũ ziao. 9 Yã díkĩna bi yãpuramɛ, à kà ò sí ↄplapla. 10 Òdi zĩ kɛ òdi ↄsi ká a musu, zaakũ ó wɛ́ dↄ Luda Wɛ̃̀ndidei. Àkũmɛ gbɛ̃ sĩnda pínki Surabari ũ, atɛ̃nsa a náanikɛrinↄ. 11 Ǹ yã pìnↄ ditɛńnɛ ǹ dadańnɛ. 12 Ǹsun tó ò n kɛfɛnnakɛna gya boro. Ǹ tó n kunna zɛ́ mↄ Yesu náanikɛrinↄnɛ yã'onaa gũn kũ yãkɛnaao kũ yenyĩo kũ ludanaanikɛnaao kũ kunna gbãsĩ sario. 13 Ari màgↄ̃ su ǹ wɛ́ tã ǹ Luda yã kyó kɛ gbɛ̃nↄnɛ, ǹ dańnɛ ǹ lɛ́ daoḿma. 14 Gba kũ Luda dànnɛ gↄrↄ kũ ò annabikɛyã ò n yã musu, akũsↄ̃ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ ↄ nànamma, ǹsun pã kpáiro. 15 Ǹ laakari dↄ yã pìnↄa ǹ mɛ̀ kpáa, de gbɛ̃ sĩnda pínki n gɛna arɛ e. 16 Ǹ n zĩda yã kũ n yãdannɛnaaoo tàasi ká. Ǹgↄ̃ gɛ́ arɛ kũ yã pìnↄ. Tó n kɛ̀ lɛ, ĩni n zĩda sura ba kũ gbɛ̃ kũ òtɛn sã kpá n yãinↄomɛ.

1 Timothy 5

1 Ǹsun kpãkɛ̃ mare zↄ̃kↄ̃ↄiro. Ǹ lɛ́ daa lán n de bà. Ǹ lɛ́ da kɛfɛnnanↄa lán n vĩ̀ni kũ n dakũnanↄ bà. 2 Ǹ lɛ́ da nↄgbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄa lán n da bà, ǹ lɛ́ da nↄ gbãnaa lán n dãre bà kũ nɛ̀sɛpurao. 3 Ǹ kpá gyaanↄ kũ ò gbɛ̃ke vĩronↄi. 4 Tó gyaanↄ nɛ́nↄ vĩ ke daikorenↄ, ò ń danɛnↄ gwanaa dada gĩa ń donyĩkɛnaa gũn, ò fĩna bo ń denↄnɛ kũ ń danↄ, zaakũ abirekũ dì ká Ludagu. 5 Gyaanↄ kũ à gbɛ̃ke vĩro wɛ́ dↄ Ludai, àgↄ̃ adua kɛ àgↄ̃ kpányĩ gbɛkaa gwãani kũ fãnantɛ̃o. 6 Gyaanↄ kũ a zĩda pↄyeinaa dì donɛ arɛ bi gɛ̀ɛmɛ, bee tó à bɛ̃nɛ. 7 Ǹ yã pìnↄ dańnɛ de gbɛ̃ke sún ń taari ero. 8 Tó gbɛ̃ tɛni a danɛnↄ gwaro, atɛ̃nsa a ↄndenↄ, à bò Luda yã kpɛmɛ, Yesusaride deala. 9 Nↄgbɛ̃ kũ à de ò da gyaanↄnↄ tɛ́n di: Nↄgbɛ̃ kũ à kà wɛ̃̀ baaakↄ̃, akũsↄ̃ à zã kɛ̀ gɛ̃̀n do, 10 ò a dↄ̃ yãmanakɛri ũ, nɛ́gwari mana ũ, nibↄkũri Luda gbɛ̃nↄ gbá pìpiri ũ, takaside kpanyĩri ũ, nↄgbɛ̃ kũ à mɛ̀ɛ kpà yãmanakɛna pínkia ũ. 11 Ǹsun gyaanↄ nↄ gbãnanↄ danlo, zaakũ tó ń gↄ̃ nidɛnaa fùtɛ, ń nana Kirisia ni busamɛ, onigↄ̃ ye ò zã kɛ, 12 ò ń zĩda da yãn, kũ ò lɛ́ kũ ò sɛ̀nɛ yã gbòro yãi. 13 Abire gbɛra òdi ma'ã dada, òdigↄ̃ gɛ̃gɛ̃ ↄn kũ ↄnnwo. Adi kɛ ma'ãdenↄmɛ ń ũ adoro, òdi gↄ̃ gbɛ̃piri gudɛrinↄ ũmɛ dↄ, òdi yã kũ à de ò oro o. 14 Abire yãi má ye gyaanↄ nↄ gbãnanↄ zã kɛ, ò nɛ́ i ò laakari dↄ bɛa, de òsun ó ibɛrɛnↄ gba zɛ́ ò ó tↄ́ vãni síro yãi. 15 Ń gbɛ̃kenↄ bò ò tɛ̀ Setanyĩ kↄ̀. 16 Tó Yesude nↄgbɛ̃ ke gyaanↄnↄ vĩ a bɛa, àgↄ̃ kpáńyĩ. Àsun tó ò gↄ̃ sↄsinɛ aso ũro, de ò le ò kpá gyaanↄ kũ ò gbɛ̃ke vĩronↄi yãi. 17 Gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ kũ àdi dońnɛ arɛ a zɛ́aa kà ò fĩna bonɛ lɛu pla, atɛ̃nsa gbɛ̃ kũ à waazikɛna kũ yãdannɛnaao kokari vĩ. 18 Luda yã pì: Àsun lɛ́sↄ da zù kũ àtɛn pↄ́ gbɛ̃nɛro. À pì dↄ: Zĩkɛrii kà à a làada le. 19 Ǹsun gbɛ̃ kũ à sù kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ káarao yã síro, séto sèedadenↄ kà gbɛ̃nↄn pla ke aakↄ̃ baasiro. 20 Ǹ kpãkɛ̃ gbɛ̃ kũ ò durunna kɛ̀nↄi gbɛ̃ sĩnda pínki wára, de vĩna le à gbɛ̃ kparanↄ kũ. 21 Ma nannɛ Luda kũ Kirisi Yesuooi kũ malaika kũ à ń sɛ́nↄ, ǹgↄ̃ yã pìnↄ kũna, ǹsun gbɛ̃ke tɛ̃̀ boro. Ǹsun yãke kɛ gbɛ̃kenɛ úblembɛ yãiro. 22 Ǹsun wã ǹ ↄ na gbɛ̃a ǹ a da Luda zĩnlo. Ǹsun tó n ↄ gↄ̃ kú gbɛ̃ke durunna gũnlo. Ǹgↄ̃ n zĩda kũna gbãsĩ sari. 23 Ǹsun í pã mi atɛ̃nɛro. Ǹgↄ̃ sèwɛ̃ gá fíti n nɛ̀sɛ yãi kũ n gyãkɛna gɛ̃̀n baaakↄ̃o. 24 Gbɛ̃kenↄ durunna dì bo gupuraa ari ògↄ̃ gɛ́ a yã gↄ̃gↄ̃ kũńwo, gbɛ̃kenↄ sↄ̃ ń pↄ́ dì bo likalikaro. 25 Lɛmɛ dↄ yãmanakɛnaa dì bo gupuraa, bee a kũ odi ero ni le à gↄ̃ utɛnaro.

1 Timothy 6

1 Gbɛ̃ kũ ò de zↄ̀ ũnↄ ń dikirinↄ ditɛ gbɛ̃ bɛ̀ɛrɛdenↄ ũ ò mì natɛńnɛ a sĩnda pínki gũn, de òsun Luda tↄ́ kũ yã kũ odì dańnɛo vãni boro yãi. 2 Gbɛ̃ kũ ń dikirinↄ de Yesu náanikɛri ũnↄ sún dↄkɛ kũńwo kũ ò de kↄ̃ gbɛ̃nↄ ũ yãiro. Ò zↄ̀ bleńnɛ manamana, zaakũ gbɛ̃ kũ òtɛni ń zĩ àre blenↄ bi Yesu náanikɛrinↄmɛ, ń gbɛ̃ yenyĩdenↄmɛ. Ǹ yã pìnↄ dańnɛ, ǹ lɛ́ daoḿma. 3 Tó gbɛ̃ke tɛn yã pãnde dańnɛ, akũsↄ̃ adi zɛ kũ ó Dikiri Yesu Kirisi yãzɛdeo kũ ó zɛ́ yãdannɛnaaoro, 4 ĩadãriimɛ, à yãke dↄ̃ro, lɛ́kpakↄ̃ana kori kũ yãgwana lakanasario a kũ̀ gyã ũ. Yã birenↄ dì tó gbɛ̃nↄ nɛ̀sɛgↄ̃ba kpá, ò fìti kɛ, ò kↄ̃ sↄ̃sↄ̃, ò laasun vãni lɛ́ kũ kↄ̃o, 5 ògↄ̃ ĩni kũ kↄ̃o. Gbɛ̃ pìnↄ laasun kotina, yãpura ń kɛ̃, òdigↄ̃ da donyĩkɛna bi ↄgↄwɛtɛzɛmɛ. 6 Donyĩkɛnaa àre zↄ̃kↄ̃ yãpura, tó gbɛ̃ zɛ̀ kũ pↄ́ kũ à vĩo. 7 Zaakũ ódi su kũ pↄ́keo andunia gũn laro, óni tá kũ pↄ́keo sↄ̃ro. 8 Tó ó pↄ́ble kũ pↄ́kasanↄo vĩ, abirekũ mↄ̀ lɛ. 9 Gbɛ̃ kũ ò ye ò gↄ̃ aruzɛkɛde ũnↄ dì ń zĩda da yↄ̃ogwana tankutɛn. Pↄ́nidɛna mìsari karii dì gɛ̃ńgu à ń kpá kisira kũ kakatɛnaaooi. 10 Yena ↄgↄi mɛ́ à de yã vãni sĩnda pínki zĩni ũ. Gbɛ̃kenↄ a kↄ̃dɛ kɛ̀ ari ò kɛ̃̀ ó donyĩzɛa ò wãwã zↄ̃kↄ̃ↄ kpà ń zĩdai. 11 Zaakũ Luda gbɛ̃mɛ n ũ, ǹ bàa sí yã pìnↄnɛ, ǹ tó yã mana gↄ̃ donnɛ arɛ kũ yãkɛna a zɛ́aao kũ ludanaanikɛnaao kũ yenyĩo kũ mɛnao kũ busɛkɛnaao. 12 Ǹ ó donyĩzɛ ↄsi mana ká, ǹ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro sí, zaakũ abirekũn Luda n sisia gↄrↄ kũ n lɛ́ mana sɛ̀nɛ pari wára. 13 Ma nannɛ Luda kũ àdi wɛ̃̀ndi kpá pↄ́ sĩnda pínkiaai kũ Kirisi Yesu kũ à yã mana ò Pↄntiu Pilatinɛɛo, 14 ǹgↄ̃ yã kũ ò dìtɛnnɛ kũna gbãsĩ sari taari sari ari ó Dikiri Yesu Kirisi sugↄrↄ zĩ. 15 Gbãnade mɛ̀n do Arubarikade, kínanↄ Kína, dikirinↄ Dikiri mɛ́ ani Kirisi pì bo gupuraa a gↄrↄa. 16 Àkũ mɛ́ àdi garo ado, àdigↄ̃ kú gupura kũ òdi fↄ̃ ò nairo gũn. Gbɛ̃ke dí wɛ́ sialɛro, oni fↄ̃ sero. Àkũ mɛ́ à gakuri kũ gbãnao vĩ gↄrↄ sĩnda pínki, aami. 17 Ǹ o andunia tera díkĩna aruzɛkɛdenↄnɛ, òsun ĩa dãro. Òsun gbãna le ↄgↄda náanisariaro, ò gbãna le Luda kũ àdi pↄ́ sĩnda pínki kpáwá zↄ̃kↄ̃ ò pↄnna kɛooa. 18 Ǹ ońnɛ ò a mana kɛ, ò nna kɛńnɛ, ò ↄ porońnɛ, ògↄ̃ gbɛ̃kɛ vĩ. 19 Lán abirekũ bà oni zàna mana di ń zĩdanɛ aruzenna pↄ́ ũ, oni wɛ̃̀ndi kũ à de wɛ̃̀ndi ũ yãpura le. 20 Timↄti, ǹ yã kũ Luda nànnɛ n ↄĩ kũ gbãna. Ǹ mì kɛ̃ ludayãdanasari yã pãpã onaaa kũ yãlɛkpɛrɛ'ona kũ òdi pi dↄ̃naao. 21 Gbɛ̃kenↄ zɛ̀o, akũ ò pã̀ ó donyĩzɛnɛ. Luda gbɛ̃kɛ kɛárɛ.

2 Timothy 1

1 Makũ Pↄlu, Kirisi Yesu zĩ̀rii Luda pↄyenyĩnaa gũn wɛ̃̀ndi kũ à a lɛ́ sɛ̀ Kirisi Yesu gũn yã musu, 2 makũ mɛ́ ma takada dí kɛ̃̀nnɛ, ma nɛ́ yenyĩde Timↄti. De Luda kũ ó Dikiri Kirisi Yesuo gbɛ̃kɛ kɛnnɛ kũ sùruuo, à n gba aafiaa. 3 Ma sáabu kɛ̀ ma dizinↄ Ludanɛ kũ madì doi kũ nɛ̀sɛpurao, zaakũ n yã dìgↄ̃ dↄmagu lakanaa sari ma aduakɛna gwãani kũ fãnantɛ̃oo gũn. 4 Tó wɛ́tɛ̃ kũ à bòmma yã dↄ̀magu, madì n bɛgɛ kɛmɛ, madìgↄ̃ ye ò wɛ́ sikↄ̃lɛ, de ma pↄnna kɛ zↄ̃kↄ̃. 5 N ludanaanikɛna kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo yã dↄmagu. N dai Loisi kũ n da Yunisio Luda náani kɛ̀ lɛ se, akũsↄ̃ má dↄ̃ sãnsãn kũ ntɛn kɛ lɛ se. 6 Abire yãi matɛn dↄngu, ǹ futɛ ǹ zɛ kũ gba kũ Luda dànnɛo gↄrↄ kũ ma ↄ nàmma, 7 zaakũ Nini kũ àdi ó gba gbãna kũ yenyĩo kũ zĩdakũnadↄ̃naaon Luda kpàwá, adi kɛ nini vĩnadenlo. 8 Abire yãi ǹsun wé'i kũ kũ ó Dikiri yã onnɛnaaoro. Ǹsun wé'i kũ kũ ma yãoro, makũ kũ ò ma da kpɛ́siran Kirisi yãi. Ǹ wari kũ òdi kɛ a baaru nna kpana yãi kɛ kũmao kũ Luda gbãnao. 9 Àkũ mɛ́ à ó sura bà, à ó sísi o gↄ̃ a pↄ́ ũ. Adi kɛ yã kũ o kɛ̀ yãinlo, a zĩda pↄyenyĩna yãimɛ kũ gbɛ̃kɛ kũ à kɛ̀wɛrɛo zaade gↄrↄ dí naaro. 10 Gbɛ̃kɛ pìi bò gupuraa ó Surabari Kirisi Yesu pì sunaa gũn sà. À ga gbãna kàkatɛ, à wɛ̃̀ndi kũ mɛ̀vãnasarioo bòwɛrɛ gupuraa a baaru nna kũ òdi kpá gũn. 11 Luda ma ditɛ a zĩ̀ri ũ, de mà baaruu pìi kpàkpa kɛ mà a yã dańnɛ. 12 Abire yãin matɛn wari dí kɛi, ama wé'i dì ma kũro, zaakũ má gbɛ̃ kũ ma a náani kɛ̀ dↄ̃, akũsↄ̃ má dↄ̃ sãnsãn kũ ani fↄ̃ à yã kũ à nàmɛnɛ ma ↄĩ dãkpã ari a sugↄrↄ zĩ. 13 Ǹgↄ̃ yã kũ n mà ma lɛ́n ari a zĩniaa pì kũna yãzɛdedannɛna ágba ũ kũ ludanaanikɛnaao kũ yenyĩ kũ ó vĩ Kirisi Yesu gũnwo. 14 Ǹ yã mana kũ Luda nànnɛ n ↄĩ kũ gbãna kũ a Nini kũ à kú ó gũn gbãnao. 15 Ń dↄ̃ kũ Asia bùsudenↄ ma zukũna ń pínki. Figɛlu kũ Ɛmↄgɛnɛo kú ń tɛ́. 16 Dikiri wɛ̃nda dↄ̃ Ɔnɛsifↄru bedenↄnɛ! Zaakũ à sù à ma nɛ̀sɛ kpatɛnamɛnɛ lɛ́ vĩro, adi wé'i kũ kũ ma dana kpɛ́siran yãoro. 17 Kũ à sù Romu gↄ̃̀nↄ, à ma wɛtɛ ari à gɛ̀ɛ à bòma. 18 Dikiri wɛ̃nda dↄ̃nɛ yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ. Ń kpányĩ zↄ̃kↄ̃ kũ à kɛ̀mɛnɛ zaa Ɛfesu yã dↄ̃ sãnsãn.

2 Timothy 2

1 Mↄkↄ̃n sↄ̃ ma nɛ́, ǹgↄ̃ gbãna kũ gbɛ̃kɛ kũ Luda vĩ kũoo Kirisi Yesu gũnwo. 2 Yã kũ n mà ma ò pari wára, ǹ na gbɛ̃ náanidenↄnɛ ń ↄĩ, kũ oni fↄ̃ ò dada gbɛ̃ pãndenↄnɛ. 3 Ǹ warikɛna fↄ̃ kũoo Kirisi Yesu zĩ̀kari mana ũ. 4 Andunia yã bↄkↄtɛnaa dì do zĩ̀kari kũ à kú zĩ̀lannɛ arɛro, de a yã ká a dikirigu yãi. 5 Bàkpakũsũri sↄ̃, tó adi bàa lɛ́ a zɛ́aro, ani zĩ̀blena fùra lero. 6 À kũ̀ búbari kũ à zĩ gbãna kɛ̀ a baka sɛ́ káaku. 7 Ǹ laasun lɛ́ yã kũ ma òo pìnↄa, zaakũ Dikiri ni n gba ↄ̃ndↄ̃ a pínki gũn. 8 Ǹ dↄn kũ Yesu Kirisi bi Dauda burimɛ, akũsↄ̃ à vù bona gan. Baaru nna kũ madì kpán gwe. 9 Abire yãin matɛn wari kɛ. Ò mↄ̀ↄ kàma lán dàkɛrii bà, ama Luda yã dí sí mↄ̀ káaro. 10 Abire yãi madì yã sĩnda pínki fↄ̃ gbɛ̃ kũ Luda ń sɛ́nↄ yãi, de mↄ́kↄ̃nↄ se Luda ń sura ba, ò gakuri kũ àdi lákaro le kunna Kirisi Yesu gũn. 11 Yã díkĩna bi yãpuramɛ: Tó o ga kãao, ónigↄ̃ kú kãao. 12 Tó o mɛna fↄ̃̀, óni kí ble kãao. Tó o ledi kpài, ani ledi kpáwái se. 13 Tó ó náani vĩro, à kpɛ́ náani vĩ, zaakũ ani we à ledi kpá a zĩdairo. 14 Ǹ yã pìnↄ dↄ n gbɛ̃nↄgu, ǹ nańnɛ Ludai òsun lɛ́kpakↄ̃ana kɛ yãnↄ musuro. À àre vĩro, àdi gbɛ̃ kũ òtɛn manↄ yakamɛ. 15 Ǹ kokari kɛ de Luda n sáabu kpá, zĩkɛri kũ àdi yã yãpura wɛ̃kↄ̃ańnɛ súsu ũ, kũ wé'i dì a kũ a zĩ yã musuro. 16 Ǹ pã yãbↄtɛna pã kũ àdi kↄ̃ sɛ́ kũ Luda yãoronɛ. Àdi gbɛ̃nↄ ludayãdanasari karańnɛmɛ, 17 akũ yã kũ òdi dańnɛ dì dańla lán fↄ̃nna bà. Imɛnɛu kũ Filɛtuo kú ń tɛ́. 18 Ò kɛ̃̀ yãpuraa, òdi pi ò fùtɛ bona gan kↄ̀, òdi gbɛ̃kenↄ ludanaanikɛnaa yakańnɛ. 19 Bee kũ abireo ɛ̃ kũ Luda kpàtɛ zɛna gbãna, ò yã díkĩna kɛ̃̀a: Dikiri gbɛ̃ kũ ò de a pↄ́ ũnↄ dↄ̃. Gbɛ̃ kũ àdi Dikiri sísi mì kɛ̃ yã vãnia. 20 Ɔn da dìgↄ̃ pↄ́nↄ vĩ dasi. Ò a kenↄ kɛ̀ kũ wuraao kũ andurufuuo yãtikisikɛbↄ ũ, akũsↄ̃ ò a kenↄ kɛ̀ kũ lío kũ gbĩ̀io yãfitikɛbↄ ũ. 21 Tó gbɛ̃ ↄ bↄ̀tɛ yã bɛ̀ɛrɛsari gũn, ani gↄ̃ yãtikisikɛbↄ ũ, anigↄ̃ anfãni vĩ Dikirinɛ, anigↄ̃ kú adona yãmanakɛna pínki soru gũn. 22 Ǹ bàa sí kɛfɛnna pↄ́nidɛnanↄnɛ, ǹ tó manakɛna kũ ludanaanikɛnaao kũ yenyĩo kũ kunna kũ kↄ̃o nnao donnɛ arɛ lɛɛlɛ kũ gbɛ̃ kũ òdi Dikiri sísi kũ nɛ̀sɛpuraonↄ. 23 Ǹ ↄ bↄtɛ mìsari lɛ́kpakↄ̃ana kũ à dↄ̃na ke vĩron. Ń dↄ̃ kũ àdi fìti da. 24 À mana Dikiri zↄ̀bleri gↄ̃ fìti vĩro. A nɛ̀sɛ gↄ̃ do kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio, yãdannɛri mana kũ àdi gbɛ̃ fↄ̃ ũ, 25 à gbɛ̃ kũ òdi a yã síronↄ gba laakari busɛbusɛ. Òdigↄ̃ dↄ̃ro ke Luda ni fↄ̃ à ń gba zɛ́ ò nɛ̀sɛ litɛ ò yãpura sí, 26 ò bo Ibilisi kũ à ń kũ à ń dá a pↄyenyĩnaa gũn bàn, ń laakari suḿma.

2 Timothy 3

1 Ǹgↄ̃ dↄ̃ kũ gↄrↄ kpɛdenↄ nigↄ̃ pãsĩ. 2 Gbɛ̃nↄ zĩda yã ni dońnɛ arɛ, ↄgↄ ni ń swɛ̃̀ ble. Onigↄ̃ de karambaanidenↄ ũ, zĩdabirinↄ, gbɛ̃sↄ̃sↄ̃rinↄ, de kũ dao yãdarisarinↄ, guturunↄ, ludayãdarisarinↄ, 3 gbɛ̃yãkɛrisaridenↄ, sùrusaridenↄ, gbɛ̃yakarinↄ, fayasaridenↄ, aniapãsĩdenↄ, yã mana ibɛrɛnↄ, 4 bonkpɛdenↄ, laasunsaridenↄ, yↄ̃̀gↄ̃denↄ. Onigↄ̃ ye pↄnnakɛnaai de Luda yãla. 5 Òdi donyĩ kɛ, ama ò ye a gbãnairo. Ǹ kɛ zã̀ kũ gbɛ̃ bire takanↄ. 6 Ń gbɛ̃kenↄ dì gɛ̃ nↄgbɛ̃ kũ òdi mì gbãkɛnnɛronↄi, ò ń fu kũ lɛ́o. Durunna sàa dà nↄgbɛ̃ pìnↄn, dà vãni mɛ́ à gↄ̃̀ńnɛ, 7 òdigↄ̃ yã dada gↄrↄ sĩnda pínki, ama òdi fu yãpura kũnaa. 8 Lákũ Yanɛ kũ Yambɛrɛsio bò Musa kpɛ nà, lɛn gbɛ̃ pìnↄ dì bo yãpura kpɛ lɛ. Ń laasun lɛ́kpɛrɛmɛ, ó donyĩzɛ gũn pↄ́ ginyĩnanↄmɛ. 9 Ò gɛna arɛ vĩ doro, zaakũ gbɛ̃ sĩnda pínki ń yↄ̃nkↄkɛ dↄ̃, lákũ ò Yanɛ kũ Yambɛrɛsio pↄ́ dↄ̃̀ nà. 10 Mↄkↄ̃n sↄ̃, ń tɛ́mai. Ń ma kunna dↄ̃ kũ ma yãdannɛnaao kũ yã kũ matɛn pɛ́aao kũ ma ludanaanikɛnaao kũ ma mɛnakɛo kũ ma yenyĩo kũ ma zɛna gbãnao 11 kũ wɛ́ kũ ò tã̀mao kũ wari kũ ma kɛ̀ɛo. Ń yã kũ à ma le Antiↄku kũ Ikↄniuo kũ Lisitirao dↄ̃ kũ wɛ́tãmmana zↄ̃kↄ̃ kũ ma fↄ̃̀ↄo. Ama Dikiri ma bo a sĩnda pínki gũn. 12 Gbɛ̃ kũ ò ye ògↄ̃ kun ludayãmarinↄ ũ Kirisi Yesu gũnnↄ ni wɛ́tãmmana le. 13 Gbɛ̃ vãninↄ kũ manafikidenↄ vãnikɛna nigↄ̃ karamɛ. Oni gbɛ̃nↄ sãtɛ, mↄ́kↄ̃nↄ se onigↄ̃ sãtɛna. 14 Mↄkↄ̃n sↄ̃, ǹ zɛ kũ yã kũ n dàda n sì yãpura ũo. Ń gbɛ̃ kũ ò dàdannɛnↄ dↄ̃, 15 zaakũ ń Luda yã dↄ̃ zaa n nɛ́fitikɛgↄrↄa. Ani fↄ̃ à n gba ↄ̃ndↄ̃ à n ká Kirisi Yesu náanikɛna kũ àdi ń sura baa. 16 Yã kũ à kú Luda yãn bò Luda kĩnaa pínkimɛ. À àre vĩ, zaakũ àdi yãpura dańnɛ, àdi ń ɛ́kɛ káńnɛ ń ↄĩ, àdi ń gba laakarii, àdi lɛ́ daḿma yãkɛna a zɛ́aa gũn, 17 de Luda gbɛ̃ sorukɛna ma yãmanakɛna sĩnda pínki zɛ́ gũn.

2 Timothy 4

1 Ma nannɛ Ludai kũ Kirisi Yesu kũ ani ɛra à su à kpata ble à yãkpatɛ kɛ kũ gbɛ̃ bɛ̃nɛnↄ kũ gyãwãndenↄo, 2 ǹ Luda yã waazi kɛ. À zɛ́ kɛ̀ kesↄ̃ adi kɛro, ǹgↄ̃ kúo. Ǹ yã ditɛńnɛ, ǹ kpãkɛ̃ńyĩ, ǹ lɛ́ daḿma, ǹ yã dańnɛ kũ mɛna zↄ̃kↄ̃ↄo. 3 Zaakũ gↄrↄke ni su kũ gbɛ̃nↄ ni we ò sã kpá Luda yãzɛdedannɛnaairo. Oni yãdannɛrinↄ kakarańyĩ ń zĩda pↄyeinaaamɛ, de ò yã kũ à kàńgu dańnɛ. 4 Oni ń kↄ̀kↄtↄ zu yãpuranɛ ò arɛ dↄ garanↄa. 5 Mↄkↄ̃n sↄ̃, ǹgↄ̃ laakari vĩ yã sĩnda pínki musu. Ǹ wari fↄ̃, ǹ baarunnakpari kɛna kɛ, ǹ n zĩ lɛ́ papa. 6 Ma gↄrↄ pàpa kↄ̀, oni ma aru kↄ́tɛ sa'o'i ũ tera. 7 Ma ↄsi mana kà, ma bàa lɛ̀ ma bↄtɛ. Má Yesu yã kũna ma a lɛ́ pàpa. 8 Kunna mana fùra ditɛna, àtɛni ma dã sà. Dikiri yãkpatɛkɛri mana mɛ́ ani kúmɛnɛ yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ. Adi kɛ makũmɛ ma adoro, kũ gbɛ̃ kũ ò ye a sunaainↄ ń pínkimɛ. 9 Ǹ zɛ́ wɛtɛ ǹ su ma kĩnaa likalika. 10 Demasi ma ton à tà Tɛsalonika, kũ à ye anduniai yãi. Kɛrɛsɛnsi tà Galatia bùsun, akũsↄ̃ Titu tà Dalamatia bùsun. 11 Luku mɛ́ à gↄ̃̀ kũmao ado. Ǹ Maaku sɛ́ à mↄ́ lɛɛlɛ, zaakũ àdi kpámai zĩ gũn manamana. 12 Ma Tikiku gbàrɛ Ɛfesu. 13 Tó ntɛn su, ǹ ma utagyaba kũ ma tò Kaapu bɛa zaa Toroasi sɛ́ ǹ suomɛnɛ kũ ma takadanↄ, atɛ̃nsa a kũ ò kɛ̀ kũ báraonↄ. 14 Alɛsanda sia yã vãni kɛ̀mɛnɛ manamana. Dikiri ni yã kũ à kɛ̀ɛ pì fĩna bonɛ. 15 Ǹ laakari kɛi, zaakũ à bò ó yã kpɛ pãsĩpãsĩ. 16 Yãkpatɛkɛna kũmao káaku gũn gbɛ̃ke dí zɛ kũmaoro, ò ma ton ń pínki. Luda sún ń yã pì daro. 17 Dikiri zɛ̀ kũmao à ma gba gbãna, akũ ma zɛ́ lè ma waazi kɛ̀ ma a lɛ́ pàpa, buri pãndenↄ mà ń pínki. À ma bo músu lɛ́i. 18 Dikiri ni ma bo yã vãni gũn pínki, ani ma sura ba ari mà gɛ́ káo a kpatan musu. Àkũ mɛ́ à gakuri vĩ gↄrↄ sĩnda pínki, aami. 19 Ǹ fↄ kpá Pirisila kũ Akilaooa kũ Ɔnɛsifↄru bedenↄ. 20 Erasatu gↄ̃̀ Kↄrinti. Ma Torofimu tò kũ gyão Milɛtu. 21 Ǹ zɛ́ wɛtɛ ǹ su ari bunsirɛ gↄ̃ ká. Yubulu kũ Pudɛnio kũ Linuo kũ Kalaudiao kũ ó gbɛ̃nↄ pínki fↄ kpàmma. 22 Dikiri gↄ̃ kú kũnwo. À gbɛ̃kɛ kɛárɛ.

Titus 1

1 Makũ Pↄlu, Luda zↄ̀blerii, Yesu Kirisi zĩ̀riin ma ũ. À ma zĩ mà gbɛ̃ kũ Luda ń sɛ́nↄ kara a náanikɛnan mà tó ò a donyĩzɛ yãpura dↄ̃, 2 de ń wɛ́ gↄ̃ dↄ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaroi kũ Luda a lɛ́ sɛ̀ zaade andunia dí kátɛro. Àdi ɛ́kɛ to sↄ̃ro. 3 Akũ yã pìi bò gupuraa a gↄrↄa waazi kũ Luda ó Surabarii dàmɛnɛ ma kɛ gũn lákũ à dìtɛ nà. 4 Makũ mɛ́ ma takada dí kɛ̃̀nnɛ Titu, ma nɛ́ yãpura Yesu zɛ́ kũ ó kú lɛɛlɛ gũn. De Luda kũ Kirisi Yesu ó Surabariio gbɛ̃kɛ kɛnnɛ, à n gba aafiaa. 5 Ma n to Kɛrɛti, de ǹ yã kũ ò gↄ̃̀ gwenↄ gↄ̃gↄ̃, ǹ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ ditɛ wɛ̃tɛ kũ wɛ̃tɛo lákũ ma ònnɛ nà. 6 À mana gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ gↄ̃ kun taari sari nↄmɛndode ũ. A nɛ́nↄ gↄ̃ ludanaanikɛrinↄ ũ, òsungↄ̃ ń dↄ̃ nɛ́ zãzãde sãgbãnadenↄ ũro. 7 Zaakũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ bi Luda zĩgwariimɛ, àsungↄ̃ de taaride ke ĩadãri ke pↄfɛ̃ri ke wɛ̃dɛri ke gbɛ̃ pãsĩ ke ↄgↄvãniwɛtɛri ũro. 8 Séde àgↄ̃ de nibↄkũri ũ, laakaride kũ à zɛ̀ kũ yãmanakɛnaao ũ, gbɛ̃ súsu kũ à kú adona akũsↄ̃ à a zĩda kũna dↄ̃ ũ, 9 gbɛ̃ kũ à zɛ̀ súsu kũ yã náanide kũ òdi dańnɛo ũ, de à le à lɛ́ da gbɛ̃ pãndenↄa kũ yãzɛdedannɛnaa pìio, à gbɛ̃ kũ à bò a yã kpɛnↄ ɛ́kɛ káńnɛ ń ↄĩ. 10 Zaakũ sãyãmarisaride kũ òdi gbɛ̃nↄ likara kũ ń yã'onaaonↄn dasi, atɛ̃nsa gbɛ̃ kũ ò zɛ̀ kũ tↄ̃̀zↄ̃yãonↄ. 11 Òdi ↄn bũnu yaka. À mana ò lɛ́sↄ dańnɛ. Òdi yã kũ à de ò dańnɛro dańnɛ ↄgↄ bɛ̃̀nɛ lena yãi. 12 Kɛrɛti bùsu annabi ke pì, Kɛrɛtinↄ bi ɛ́kɛdenↄmɛ, nↄ̀bↄ pãsĩnↄmɛ, ye'uide pↄ́ke kopirisarinↄmɛ. 13 Yã pì bi yãpuramɛ. Abire yãi ǹ kpãkɛ̃ńyĩ manamana, de ò zɛ́ sɛ́ súsu. 14 Òsun laakari dↄ Yudanↄ garaaro ke gbɛ̃ kũ ò kɛ̃̀ yãpuraa yãditɛnanↄ. 15 Pↄ́ke dìgↄ̃ gbãsĩ gbãsĩsaridenↄnɛro, akũsↄ̃ pↄ́ke dìgↄ̃ gbãsĩsari ludayãdarisari gbãsĩdenↄnɛro, kũ ń laasun kũ ń nɛ̀sɛɛo vãni yãi. 16 Òdi pi ò Luda dↄ̃, akũ ń yãkɛnaa dì ń ɛ́kɛ bo. Bɛgirinↄmɛ, òdi yã maro, òdi fↄ̃ ò yã mana ke kɛro.

Titus 2

1 Mↄkↄ̃n sↄ̃, ǹ yã kũ àdi kↄ̃ sɛ́ kũ yãzɛdedannɛnaao dańnɛ. 2 Ǹ da mare zↄ̃kↄ̃nↄnɛ ògↄ̃ ń zĩda kũna dↄ̃ gbɛ̃ bɛ̀ɛrɛdenↄ ũ, laakaridenↄ ũ. Ò zɛ́ sɛ́ súsu kũ yenyĩo kũ mɛnao. 3 Ǹ da nↄgbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄnɛ dↄ ń kunna gↄ̃ de donyĩri mananↄ kunna ũ. Òsungↄ̃ de gudɛri ke wɛ̃ zↄ̀nↄ ũro. Ò yã mana dańnɛ, 4 de ò lɛ́ da nↄzãrenↄa ń baadi gↄ̃ ye a zãi kũ a nɛ́nↄo, 5 ògↄ̃ de laakaridenↄ ũ gbãsĩ sari, ò laakari dↄ ń ↄn zĩa, ń baadi mì natɛ a zãnɛ de òsun Luda yã vãni boro yãi. 6 Ǹ lɛ́ da kɛfɛnnanↄa dↄ ògↄ̃ laakari vĩ. 7 Ǹ yãmanakɛna zɛ́ mↄńnɛ a pínki gũn. N yãdannɛna gↄ̃ bɛ̀ɛrɛ vĩ à kↄ̃ sí kũ n yãkɛnaao 8 kũ yãzɛde kũ oni fↄ̃ ò a ɛ́kɛ boroo, de wé'i gbɛ̃ kũ ò bò n kpɛnↄ kũ, òsun yã vãni le ò o ó yã musuro yãi. 9 Ǹ lɛ́ da zↄ̀nↄa ò mì natɛ ń dikirinↄnɛ yã sĩnda pínki gũn, ò yã kũ ani káńgu kɛ. Òsun yã liḿmaro. 10 Òsun kpãni oḿmaro. Ò tó ògↄ̃ ń dↄ̃ gbɛ̃ náanidenↄ ũ manamana, de Luda ó Surabari yã kũ odì dańnɛ wɛ́ bo yã sĩnda pínki gũn. 11 Zaakũ Luda gbɛ̃kɛ kũ à sù kũ surabanaao gbɛ̃ sĩnda pínkinɛɛ bò gupuraa. 12 Gbɛ̃kɛ pì tɛn dawɛrɛ ò kpɛ li yã kũ adi kↄ̃ sí kũ Luda yãoronɛ kũ andunia pↄ́nidɛnanↄ, de ògↄ̃ ó zĩda kũna dↄ̃ gbɛ̃ mananↄ ũ, ludayãmarinↄ ũ andunia tera díkĩna gũn, 13 ó wɛ́ gↄ̃ dↄ gↄrↄ arubarikade kũ ótɛn dãa. Àkũmɛ ó Luda zↄ̃kↄ̃ ó Surabari Yesu Kirisi sugↄrↄ gakuride ũ. 14 À a zĩda kpà ó yãi, à ó bó vãni sĩnda pínki gũn, à ó gbãsĩ gògo, de ò gↄ̃ a zĩda gbɛ̃ kũ ò yãmanakɛna ania vĩnↄ ũ. 15 Ǹ yã pìnↄ dańnɛ ǹ lɛ́ daoḿma. Ǹ kpãkɛ̃ńyĩ kũ iko kũ ń vĩo pínki. Ǹsun tó gbɛ̃ke n gya boro.

Titus 3

1 Ǹ dↄ n gbɛ̃nↄgu ò mì natɛ gbãnadenↄnɛ kũ ikodenↄo, ò ń yã ma, ògↄ̃ kú kũ yãmanakɛna sĩnda pínki soruo. 2 Òsun gbɛ̃ke tↄ́ vãni síro. Ògↄ̃ de nɛ̀sɛdode yãketesaridenↄ ũ kũ ò busana gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ. 3 Zaakũ ókↄ̃nↄ se, ó faya vĩ yãro, ludayãdarisarinↄn ó ũ. O sãtɛ, ó de pↄnnakɛna kũ dà vãni sĩnda pínkio zↄ̀nↄ ũ. Odìgↄ̃ kú nɛ̀sɛ vãnio kũ nɛ̀sɛgↄ̃bao. Ó de bɛgirinↄ ũ, o zãkↄ̃gu. 4 Bee kũ abireo kũ Luda ó Surabari gbɛ̃kɛ kũ a yenyĩo bò gupuraa, 5 akũ à ó sura bà. Adi kɛ ó yãmanakɛna yãinlo, kũ à ó wɛ̃nda dↄ̃̀ yãimɛ. À ó zú ò à ó í dufu, à tò o gↄ̃ gbɛ̃ dufunↄ ũ kũ a Nini 6 kũ à pìsiwá gbãnao Yesu Kirisi ó Surabarii gãi, 7 Abire yãi yã bò kũoo nna a gbɛ̃kɛ yãi, o gↄ̃ túbiblerinↄ ũ, ó wɛ́ dↄ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaroi. 8 Yã pì bi yãpuramɛ. Má ye ǹ gã na yã pìnↄ onaaa manamana, de ludanaanikɛrinↄ le ò mɛ̀ kpá yãmanakɛnaaa. Abirekũ mana, à karana vĩ gbɛ̃nↄnɛ. 9 Ǹ pã mìsariyã yãgaganaanɛ kũ dizinↄ tↄ́ kↄ̃nↄwɛnaao kũ fìtiio kũ lɛ́kpakↄ̃ana Musa doka yã musuo, zaakũ yã pãnↄmɛ, ò karana vĩro. 10 Ǹ kpãkɛ̃ gbɛ̃ kũ àdi tó ò kɛ̃kↄ̃aai bee gɛ̃̀n pla, gbasa ǹ pɛ́a. 11 Ǹgↄ̃ dↄ̃ kũ gbɛ̃ bire taka sã̀tɛ. Durunnakɛriimɛ, à a zĩda bↄ̀bↄ. 12 Tó ma Atema ke Tikiku zĩ̀mma, ǹ zɛ́ wɛtɛ ǹ su ǹ ma le Nikↄpↄli, zaakũ ma zɛo mà bunsirɛ láka gwe. 13 Ǹ ania kɛ ǹ zàna kɛ bùsu dokadↄ̃ri Zenasinɛ kũ Apoloo de pↄ́ke sún kĩaḿmaro ń tá gũn. 14 À mana ó gbɛ̃nↄ yãmanakɛnaa dada ò ń zĩda kpáa, ò yã kũ à kↄ̃ sìonↄ bↄkↄtɛ de òsungↄ̃ kun pãro. 15 Gbɛ̃ kũ ó kú lɛɛlɛnↄ fↄ kpàmma ń pínki. Ǹ fↄ kpá gbɛ̃ kũ ò yewái Yesu zɛ́ gũnnↄa. Luda gbɛ̃kɛ kɛárɛ á pínki.

Philemon 1

1 Makũ Pↄlu kũ ò ma da kpɛ́siran Kirisi Yesu yãi kũ ó Yesude dake Timↄtio, ókↄ̃nↄ mɛ́ o takada díkĩna kɛ̃̀nnɛ, ó zĩkɛri dake yenyĩde Filimↄ 2 kũ sↄsi gbɛ̃ kũ òdi kↄ̃ kakara n bɛanↄ kũ ó nↄgbɛ̃ yenyĩde Afiao kũ ó zĩ̀kari dake Akipuo. 3 Luda ó De kũ Dikiri Yesu Kirisio gbɛ̃kɛ kɛnnɛ, à n gba aafiaa. 4 N yã dìgↄ̃ dↄmagu gↄrↄ sĩnda pínki ma aduakɛnaa gũn, madìgↄ̃ ma Luda sáabu kpá, 5 zaakũ ma Dikiri Yesu náani kũ ntɛn kɛ baaruu mà kũ yenyĩ kũ ń vĩ kũ Luda gbɛ̃nↄo ń pínki. 6 Madìgↄ̃ wɛ́ kɛ, de ó kunna kↄ̃o Yesu zɛ́n tó n wɛ́ kɛ̃ yã mana kũ ó vĩ kunna Kirisi gũn pínki musu. 7 Ma gbɛ̃, n yena Luda gbɛ̃nↄi ma pↄ kɛ̀ nna manamana, à ma laakarii kpàtɛmɛnɛ, zaakũ n ń laakarii kpàtɛńnɛ. 8 Abire yãi, bee kũ ma zɛ́ kà Kirisi gũn mà yã kũ à mana ǹ kɛ ditɛnnɛ, 9 bee kũ abireo ma kútɛ kɛ̀nnɛ kũ yenyĩo. Makũ Pↄlu, ma mare zↄ̃kↄ̃ ina kũ ma kunna kpɛ́siran tera Kirisi Yesu yãiio, 10 ma kútɛ kɛ̀nnɛ Ɔnɛsimu yã musu kũ à gↄ̃̀ ma nɛ́ ũ Yesu zɛ́ gũn kpɛ́siran la yãi. 11 À anfãni vĩnnɛ yãro, ama tera à anfãni vĩ makũ kũ mↄkↄ̃nwoonɛ. 12 Ma a gbàrɛmma, àkũmɛ ma swɛ̃̀ ũ. 13 Ma kunna kpɛ́siran baaru nna kpana yãi, má ye àgↄ̃ kú ma sarɛ, de àgↄ̃ kpámai n gɛ̃nɛ ũ, 14 ama má ye mà yãke kɛ n lɛ́ sariro, de ǹsun yã mana kɛmɛnɛ tilasiro, séde kũ n pↄyeinaao. 15 Ke anigↄ̃ Ɔnɛsimu kɛ̃mma yã gↄrↄ pla de à ɛra à summa àgↄ̃ kú kũnwo gↄrↄ sĩnda pínki yãimɛ. 16 À kun lán zↄ̀ↄ bà doro, zaakũ à de zↄ̀ la, à de n gbɛ̃ yenyĩde ũ kunna Kirisi gũn. Ma gbɛ̃ yenyĩdemɛ. Oni mↄkↄ̃n kũ à de n zↄ̀ ũ, akũsↄ̃ à gↄ̃̀ n gbɛ̃ ũ Dikiri gũn pↄ́ o dↄ yá? 17 Abire yãi tó n ma ditɛ n gbɛ̃ndo ũ, ǹ gbãnakɛ kpái, lákũ ĩni kpámai nà. 18 Tó à zã̀nnɛ yãkea ke tó à n fĩna kũna, abire gↄ̃̀ ma yã ũmɛ. 19 Makũ Pↄlu makũ mɛ́ ma yã díkĩna kɛ̃̀ kũ ma zĩda ↄo, mani n fĩna bonnɛ. Kũ ń ma fĩna kũna n zĩda wɛ̃̀ndi ũ, mani lɛ́ páaro. 20 Tↄ̀, ma gbɛ̃, kunna Dikiri gũn ǹ yã mana kɛmɛnɛ, ǹ ma laakari kpátɛmɛnɛ ó kunna Kirisi gũn yãi. 21 Ma takada dí kɛ̃̀nnɛ, kũ má dↄ̃ kũ ĩni ma yã ma, akũsↄ̃ ĩni kɛ de yã kũ ma ònnɛla. 22 Abire gbɛra ǹ kipaki kɛkɛmɛnɛ dↄ, zaakũ má wɛ́ dↄi Luda ni ma boárɛ wɛ́kɛ kũ átɛn kɛa yãi. 23 Ɛpafara kũ ó kú lɛɛlɛ kpɛ́siran Kirisi Yesu yãi fↄ kpàmma 24 kũ ma zĩkɛri dakenↄ Maaku kũ Arisitakuo kũ Demasio kũ Lukuo. 25 Dikiri Yesu Kirisi gbɛ̃kɛ kɛárɛ.

Hebrews 1

1 Luda yã ò ó dizinↄnɛ yã káaku annabinↄ gãi gɛ̃̀n baaakↄ̃ zɛ́nↄ gũn dasi, 2 ama à yã òwɛrɛ a Nɛ́ gãi gↄrↄ kpɛde díkĩnanↄn sà. Nɛ́ pì gãin Luda andunia kɛ̀o, à dìtɛ kũ àkũ mɛ́ anigↄ̃ pↄ́ sĩnda pínki vĩ. 3 Àkũ mɛ́ à Luda gakuri tɛ́kɛna ũ, à de a kunna ũ sãnsãn. Àkũ mɛ́ à pↄ́ sĩnda pínki kũna kũ a yã'ona gbãnao. Durunnanↄ kɛ̃mmana gbɛra à vùtɛ musu Luda zↄ̃kↄ̃de ↄplai. 4 Lákũ tↄ́ kũ à blèe pì de malaikanↄ pↄ́la nà, lɛn a zↄ̃kↄ̃ deńla lɛ. 5 Luda yã dí ò malaika kenɛ yã yá? Ma Nɛ́mɛ n ũ, ma n i gbãra, Kesↄ̃: Manigↄ̃ de a De ũ, anigↄ̃ de ma Nɛ́ ũ. 6 Kũ Luda tò a dauduu sù andunia gũn à pì: A malaikanↄ donyĩ kɛnɛ ń pínki. 7 Malaikanↄ yã musu à pì: Adì a zĩ̀rinↄ li ĩa ũ, a zĩkɛrinↄ sↄ̃ tɛ́vura ũ. 8 A Nɛ́ yã musu sↄ̃ à pì: Luda, ĩnigↄ̃ vutɛna kíblegbaaa gↄrↄ sĩnda pínkimɛ, ndìgↄ̃ n kíkɛgo kũna yãzɛde ũ. 9 Ń ye yãmanakɛnaai, n zã vãnikɛna gu. Abire yãi Luda, n Luda, n ka kín, à pↄnna pìsimma de n gbɛ̃nↄla. 10 Ò pì dↄ: Dikiri, n andunia zĩni pɛ̀tɛ zaa káaku, musu bi n ↄzĩmɛ. 11 Ń pínki ni gɛ̃tɛ, ama ĩnigↄ̃ kun. Oni zĩ kũ lán pↄ́kasa bà, 12 ĩni ń koko lán uta bà, ĩni ń litɛ lán pↄ́kasa bà. Mↄkↄ̃n sↄ̃, n kuuna dìgↄ̃ dokↄ̃nↄ, n gↄrↄ lakana vĩro. 13 À yã dí ò malaika kenɛ yã yá? Ǹ vutɛ ma ↄplai ari màgↄ̃ n ibɛrɛnↄ kɛnnɛ n tìntin ũ. 14 Malaikanↄ bi nini zĩkɛrinↄmɛ ń pínki. Luda dì ń zĩ de ò kpá gbɛ̃ kũ oni surabana lenↄimɛ.

Hebrews 2

1 Abire yãi ò yãpura kũ o mà kũ ↄplapla gíngin, de òsun kɛ̃ zɛ́aro yãi. 2 Zaakũ yã kũ Luda dìtɛ malaikanↄ gãi bi tilasimɛ, akũ ò fĩnaa bò gbɛ̃ kũ ò gì mai ò pã̀nɛnↄnɛ a zɛ́a, 3 tó ódi surabana zↄ̃kↄ̃ↄ pì yã da sↄ̃ro, óni bo yá? Surabana yã pìi bò Dikiri kĩnaamɛ, akũ gbɛ̃ kũ ò mànↄ yãpura kpàawɛrɛ. 4 Luda ɛ̀ra à yãpura kpà yã pìia kũ sèedanↄ kũ yãbonsarɛnↄ kũ daboyã dasi kɛnanↄ kũ a Nini gba kũ à kpàatɛtɛńnɛnↄ a pↄyenyĩnaaa. 5 Adi kɛ malaikanↄn Luda andunia zia kũ ótɛni a yã o nàńnɛ ń ↄĩro. 6 À kú Luda yãn gukea ò pì: Bↄ́n bisãsiri ũ kũ a yã dìgↄ̃ dↄnguu? Bↄ́n a ũ kũ ndì laakari dↄaa? 7 N a kɛ̀ kĩana malaikanↄi féte, n a kà kpatan kũ gakurio kũ bɛ̀ɛrɛɛo, 8 n tò pↄ́ sĩnda pínki mìi nàtɛnɛ. Kũ Luda tò pↄ́ sĩnda pínki mìi nàtɛnɛ, adi a ke tó mìnatɛnanɛɛ sariro. Tera lán dí bà, ódi e kũ pↄ́ sĩnda pínki mìi nàtɛnɛ gĩaro, 9 ama o è kũ Yesun ò tɛ́a. Luda a kĩ̀a malaikanↄi ari gↄrↄ pla, de Luda gbɛ̃kɛ gũn à ga gbɛ̃ sĩnda pínki gɛ̃nɛ ũ, akũ à a kà kpatan kũ gakurio kũ bɛ̀ɛrɛɛo ga wari kũ à kɛ̀ yãi. 10 Lákũ pↄ́ sĩnda pínki bò Luda kĩnaa nà, akũsↄ̃ pↄ́ sĩnda pínki de a pↄ́ ũ, kũ à ye à gɛ̃ kũ gbɛ̃nↄ dasi a gakuri gũn a nɛ́nↄ ũ, à kↄ̃ sì kãao à gbɛ̃ kũ à surabana zɛ́ bóńnɛ papa warikɛnaa gũn. 11 Gbɛ̃ kũ ò gↄ̃̀ Luda gbɛ̃nↄ ũ kũ gbɛ̃ kũ àdi ń kɛ Luda gbɛ̃nↄ ũo, ń pínki de dokↄ̃nↄmɛ. Abire yãi ń sísina a gbɛ̃nↄ ũ dì a wé'i kũro. 12 À pì: Mani n tↄ́ bo ma gbɛ̃nↄ tɛ́, mani n sáabu kpá kↄ̃kakaranaa gũn. 13 À pì dↄ: Mani a náani kɛ. À pì dↄ: Makũmɛ la kũ nɛ́ kũ Luda kpàmanↄ. 14 Zaakũ nɛ́ pìnↄ bi bisãsirinↄmɛ, akãa se à gↄ̃̀ bisãsiri ũ lán ń bà, de à ga à Ibilisi kũ àdi su kũ gao kakatɛ, 15 à gbɛ̃ kũ òtɛn vĩna kɛ ganɛ òtɛn zↄ̀ ble ari ń wɛ̃̀ndi lɛ́nnↄ bo. 16 Yãpura gũn malaikanↄn àtɛn ↄ daḿmaro, Ibrahĩ burinↄmɛ. 17 À kↄ̃ sìo à gↄ̃ lán a dakũnanↄ bà yã sĩnda pínki gũn, de à gↄ̃ Sa'oriki sùrude náanide ũ Luda zĩ gũn, gbɛ̃nↄ durunna kútɛkɛbↄ ũ dↄ. 18 Lákũ à wari kɛ̀ à yↄ̃ogwanaa fↄ̃̀ nà, ani fↄ̃ à gbɛ̃ kũ òtɛni ń yↄ̃ ò ń gwanↄ faaba kɛ.

Hebrews 3

1 Abire yãi ma gbɛ̃nↄ, ákↄ̃nↄ kũ Luda á sísi a su a kĩnaanↄ, à laasun lɛ́ Yesu kũ Luda a zĩ̀ Sa'oriki kũ o zɛo ũa. 2 Náanidemɛ Luda kũ à a dìtɛnɛ lákũ Musa de nà Luda ↄnn. 3 Lákũ ↄnkatɛrii bɛ̀ɛrɛɛ dìgↄ̃ de ↄnla nà, lɛn Yesu gakuri zↄ̃kↄ̃ de Musa pↄ́la lɛ. 4 Ɔn sĩnda pínki a kàtɛri vĩ, akũsↄ̃ pↄ́ sĩnda pínki Kàtɛrin Luda ũ. 5 Luda ↄn zĩkɛri náaniden Musa ũ, yã kũ Luda ni o sèedademɛ. 6 Kirisi sↄ̃ bede pì nɛ́mɛ. Luda a ↄn nànɛ a ↄĩ. Ókↄ̃nↄmɛ ↄn pì ũ, tó ó kpɛ́ ótɛn tãmaa kũ ó vĩ lɛ́ gbɛ̃ kũ kù gbãnao. 7 Abire yãi lákũ Luda Nini ò nà: Tó a Luda kòtoo mà gbãra, 8 àsun sãgbãna kɛ lákũ á dizinↄ kɛ̀ nàro, kũ ò ma lɛ ò ma gwa gↄrↄ kũ ò bò ma kpɛ gbárannan. 9 Bee kũ ò ma yãkɛnanↄ è wɛ̃̀ bupla, ò ma lɛ ò ma gwa gwe, ò ma gbãna lɛ́ gwà. 10 Akũ ma pↄ fɛ̃̀ gbɛ̃ pìnↄi, ma pì gbɛ̃ sãsãnanↄmɛ ń ũ, odi ma zɛ́nↄ dↄ̃ro. 11 Akũ ma la dà ma pↄfɛ̃ gũn ma pì, oni gɛ̃ ma kámmabokinlo fá. 12 Ma gbɛ̃nↄ, à laakari kɛ á gbɛ̃ke súngↄ̃ swɛ̃̀ vãni ludanaanikɛnasari vĩ ari à gɛ́ kɛ̃o Luda Wɛ̃̀ndidearo. 13 Gu kũ àdi dↄ kũ adì pi Gbãra pínki, àgↄ̃ lɛ́ dakↄ̃a, de durunna sún á gbɛ̃ke sãtɛ à sãgbãna kũro yãi. 14 Zaakũ Kirisi gbɛ̃nↄn ó ũ, tó ó náani kũ ó vĩ zaa káaku kũna gbãnagbãna ari a lɛ́a. 15 Lákũ ò ò nà: Tó a a kòtoo mà gbãra, àsun sãgbãna kɛ lákũ á dizinↄ kɛ̀ nà gↄrↄ kũ ò bò ma kpɛro. 16 Dínↄn gbɛ̃ kũ ò Luda kòtoo màa ò bò a kpɛnↄ ũ, tó adi kɛ gbɛ̃ kũ Musa ń bↄ́tɛ Misilanↄ baasiroo? 17 Dínↄn Luda pↄ fɛ̃̀ńyĩ ari wɛ̃̀ bupla, tó adi kɛ gbɛ̃ kũ ò durunna kɛ̀, ń gɛ̀ɛ gↄ̃̀ katɛna gbáranna gũnnↄ baasiroo? 18 Dínↄn à la dàńnɛ kũ oni gɛ̃ a kámmabokinlo, tó adi kɛ gbɛ̃ kũ ò gì a yã mainↄ baasiroo? 19 O è kũ odi le ò gɛ̃̀nlo ń ludanaanikɛnasari yãi.

Hebrews 4

1 Zaakũ gɛ̃na kámmabokin kũ Luda a lɛ́ sɛ̀ kpɛ́ kun, ò laakari kɛ, de ó gbɛ̃ke sún kurairo. 2 Zaakũ o baaru nna mà lán ń bàmɛ, ama yã kũ ò màa pìi àre vĩńnɛro, kũ odi ma kũ ludanaanikɛnaaoro yãi. 3 Ókↄ̃nↄ kũ o yã pìi sìnↄ, odì gɛ̃ kámmaboki pìn. Mↄ́kↄ̃nↄ sↄ̃ Luda pì: Ma la dà kũ pↄfɛ̃o ma pì, oni gɛ̃ ma kámmabokinlo, À yã bire ò bee kũ à a zĩ mìi dɛ̀ zaa anduniakatɛna gↄrↄ, 4 zaakũ ò gↄrↄ supplade yã ò Luda yãn gukea ò pì, gↄrↄ supplade zĩ Luda kámma bò kũ zĩ kũ à kɛ̀ɛo pínki. 5 O mà tera à pì, oni gɛ̃ a kámmabokinlo. 6 Zaakũ gbɛ̃ kũ ò baaru nna pìi mà zaa káakunↄ dí gɛ̃nlo, kũ odi síro yãi, akũ a gɛ̃naa gↄ̃̀ gbɛ̃ pãndenↄnɛ. 7 Akũ Luda ɛ̀ra à gↄrↄ ke dìtɛ dↄ òdi pi Gbãra, abire gbɛra a gìi kɛ̀ akũ à Dauda gbà lɛ́, à ò lákũ ò ò nà tera: Tó a a kòtoo mà gbãra, àsun sãgbãna kɛro. 8 Tó Yↄsua gɛ̃̀ kũńwo kámmaboki pìn yã, de Luda dí gↄrↄ pãnde yã o kpɛkpɛro. 9 Àkũ mɛ́ à tò kámmaboki gↄ̃̀ Luda gbɛ̃nↄ pↄ́ ũ. 10 Zaakũ gbɛ̃ kũ à gɛ̃̀ Luda kámmabokin kámma bò kũ a zĩomɛ, lákũ Luda kámma bò kũ a zĩo nà. 11 Tó lɛmɛ, ò wɛ́ tã ò gɛ̃ kámmaboki pìn, de ó gbɛ̃ke sún gí Luda yã mai, à fu lán ń bàro yãi. 12 Luda yã bɛ̃nɛ, akũsↄ̃ à gbãna, a lɛ́ nna de fɛ̃nɛda kpa plaplala. Àdi ń zↄ̃ à gɛ̃ nɛ̀sɛɛ gũn ari ninin, àdi gɛ̃ mɛ̀pɛpɛkɛrɛkin ari wá bↄ́rↄgↄn, àdi laasun kũ nɛ̀sɛ yão gwagwa. 13 Luda pↄ́kɛna ke utɛnanɛro, a ke kpánɛ guiro. Luda kũ óni ó yãnↄ sɛ́tɛ ò onɛ dì pↄ́ sĩnda pínki e ari a bia. 14 Zaakũ ó sa'oriki zↄ̃kↄ̃ kũ ludambɛ wɛ̃̀kↄ̃a ari Luda kĩnaa vĩ Luda Nɛ́ Yesu ũ, ògↄ̃ zɛ́ kũ o sɛ̀ yã kũna gíngin. 15 Zaakũ ó sa'oriki vĩ kũ ani fↄ̃ à ó wɛ̃nda dↄ̃ ó gbãnasarikɛ gũn. Ò a yↄ̃̀ ò gwà lán ó bà yã sĩnda pínki gũn, adi durunna kɛro. 16 Abire yãi ò na Luda Gbɛ̃kɛkɛnnɛri kíblegbaai kũ swɛ̃̀ɛo kpatɛna, de à ó wɛ́ gwa à gbɛ̃kɛ kɛwɛrɛ a gↄrↄa.

Hebrews 5

1 Òdi sa'oriki sĩnda pínki sɛ́ gbɛ̃nↄ tɛ́mɛ, òdi a ditɛ ń wɛ́de ũ Luda kĩnaa, àgↄ̃ gba kpáa, àgↄ̃ a gbagbańnɛ ń durunnanↄ yãi. 2 Ani fↄ̃ à kɛ kũ gbɛ̃ kũ ò sã̀tɛ ń dↄ̃nasarikɛ gũnnↄo busɛbusɛ, zaakũ àpii kú kũ gbãnasarikɛomɛ se. 3 Abire yãi séde à sa o a zĩda durunna yã musu, lákũ àdi o gbɛ̃ kparanↄ pↄ́ musu nà dↄ. 4 Gbɛ̃ke dì a zĩda ká kpataa pìi gũnlo. Luda mɛ́ àdi a ká, lákũ à Haruna kàn nà. 5 Lɛn se Kirisi dí a zĩda ká sa'oriki kpataa gũnlo, Luda mɛ́ à a kàn à pì: Ma Nɛ́mɛ n ũ, gbãran ma n i. 6 À pì Luda yãn gukea dↄ: Ĩnigↄ̃ de sa'ori ũ gↄrↄ sĩnda pínki lán Mɛlɛkizɛdɛki bà. 7 Gↄrↄ kũ Yesu kú andunia gũn à adua kɛ̀ kũ wiki gbãnao kũ wɛ́'io, à kútɛ kɛ̀ Luda kũ ani fↄ̃ à a sí gaaanɛ, akũ Luda a yã mà, kũ àdi a yã da yãi. 8 Bee kũ a Ludanɛkɛo, à mìnatɛna Ludanɛ dàda a warikɛnaa gũn. 9 - 10 Kũ mana pɛ̀kɛrɛa à làka, Luda a kà sa'oriki ũ lán Mɛlɛkizɛdɛki bà, akũ à gↄ̃̀ surabana kũ àdi lákaro boki ũ gbɛ̃ kũ òdi a yã manↄnɛ ń pínki. 11 Yã bire musu ó yã vĩ dasi ò oárɛ, ama a bↄkↄtɛna zĩ'ũmɛ, zaakũ adì yã dↄ̀rↄ dↄ̃ likaro. 12 Ákↄ̃nↄ kũ a gìi kɛ̀n lán dí bà, à mana àgↄ̃ de yãdannɛrinↄ ũmɛ, ama ari tera á kpɛ́ kú ò ɛra ò Luda yã kũ òdi dada gbɛ̃ dufunↄnɛ daárɛ dↄ. Yↄ̃'i mɛ́ à kↄ̃ sì kãáo, adi ká à yũku pↄ́ blero. 13 Zaakũ yↄ̃miri sĩnda pínki bi nɛ́mɛ, adi ká à ↄzɛ dↄ̃kↄ̃nɛ kũ ↄplaoro. 14 Yũku sↄ̃, gbɛ̃ kàsara kũ ò dↄ́nɛ kɛ̀onↄ pↄ́mɛ. Ò a mana dↄ̃na kↄ̃nɛ kũ a vãnioo dàda.

Hebrews 6

1 Abire yãi ò Kirisi yãdannɛna káakupↄnↄ kpá kpɛ, ò gɛ́ arɛ ari ò gↄ̃ gbɛ̃ pɛkɛrɛnanↄ ũ. Adi kɛ óni ɛra ògↄ̃ yãtãkpatɛna dínↄ gbɛ̀ sísi dↄnlo: Kpɛlina yã gɛ̀nↄnɛɛ, ludanaanikɛnaa, 2 da'itɛ yãdadanaa, ↄnammanaa, gɛ̀nↄ vuna ke zia yãkpatɛkɛnaa. 3 Tó Luda wè, óni yã birenↄ kpá kpado ò gɛ́ arɛ. 4 Zaakũ tó gbɛ̃ wɛ́ kɛ̃̀, à Luda gba lè, a baka kú Luda Nini gũmmɛ, 5 tó à Luda yã kũ andunia kũ àtɛn su gbãnao í kɛ̀, à a nna dↄ̃̀ 6 tó à fùa, zɛ́ kun kũ à ɛra à nɛ̀sɛ litɛ doro, zaakũ àtɛn Luda Nɛ́ pá lía dↄmɛ, àtɛn wé'i daa gupuraamɛ. 7 Tó legũ tɛn ma zĩtɛ gɛ̃̀n baaakↄ̃ àtɛn mↄtↄ le, akũ à pↄ́ kũ à àre vĩ búbarinↄnɛ bùtɛ, Luda dì arubarika dan. 8 Tó à lɛ̀ kũ lɛ̀karaaoo bùtɛ sↄ̃, à ginaamɛ, à zã̀ kũ lɛ́kɛnnɛnaaoro. Ani mì dɛ kũ tɛ́omɛ. 9 Ákↄ̃nↄ sↄ̃ ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, bee kũ o ò lɛ, ó laakari kpatɛna á yã musu kũ á kú kũ yã mana kũ ò bò surabana zɛ́ gũnnↄ. 10 Luda dì yã kɛ a zɛ́a, á yãkɛnanↄ kũ yenyĩ kũ á vĩ kãaoo ni sãaguro, zaakũ a kpányĩ kɛ̀ a gbɛ̃nↄnɛ, akũsↄ̃ á kpɛ́ átɛn kɛ. 11 Ó ye á baadi gↄ̃ ania vĩ lɛ ari a lɛ́a, de ásun sika kɛ pↄ́ kũ á wɛ́ dↄi yã musuro. 12 Ásun ma'ã kɛro. À gbɛ̃ kũ òtɛn Luda náani kɛ kũ mɛnao òtɛn pↄ́ kũ Luda a lɛ́ sɛ̀ lenↄ ágba sɛ́. 13 Gↄrↄ kũ Luda tɛn lɛ́ sɛ́ Ibrahĩnɛ, kũ gbɛ̃ke kun deala à sí kãaoro, a yãin à sì kũ a kunnaao 14 à pìnɛ, áni arubarika daagu yãpura à tó a buri karanɛ. 15 Ibrahĩ mɛna fↄ̃̀, akũ à pↄ́ kũ Luda a lɛ́ sɛ̀nɛɛ lè. 16 Òdi la da kũ gbɛ̃ kũ à deńla tↄ́omɛ. Ladana mɛ́ àdi tó ò yã yãpura dↄ̃, akũsↄ̃ àdi lɛ́kpakↄ̃ana kɛ̃kↄ̃ańnɛ. 17 Luda ye à mↄ́ gbɛ̃ kũ a lɛ́sɛna ni gↄ̃ ń pↄ́ ũnↄnɛ swáswa kũ a lɛ́ litɛna vĩro, akũ à sì kũ a kunnaao. 18 Lɛmɛ yã mɛ̀n pla kun kũ à litɛna vĩro, Luda ni fↄ̃ à ɛ́kɛ to a musuro. Yã pìnↄ tɛni ókↄ̃nↄ kũ o nainↄ gba swɛ̃̀ manamana, de ò tãmaa kũ ó wɛ́ dↄi kɛ sikaa sari. 19 Ó tãmaa bire vĩ ó wɛ̃̀ndibadↄbↄ ũ. À náani vĩ, akũsↄ̃ à gbãna, àdi gɛ̃ kũoo Luda kúkia lábure kpɛ, 20 gu kũ Yesu gĩnakɛ à gɛ̃̀n ó yãi, à gↄ̃̀ sa'oriki ũ ari gↄrↄ sĩnda pínki lán Mɛlɛkizɛdɛki bà.

Hebrews 7

1 Mɛlɛkizɛdɛkimɛ Salɛmu kína ũ yã, Luda Musude sa'oriimɛ. Gↄrↄ kũ Ibrahĩ zĩ̀i blè kínanↄa àtɛn su, akũ Mɛlɛkizɛdɛki gɛ̀ɛ à dàalɛ, à sa mana ònɛ, 2 akũ Ibrahĩ aruzɛkɛ kũ àtɛn suo pínki kuride kpàa. Mɛlɛkizɛdɛki tↄ́ pìi pì, yãzɛde kína. Abire gbɛra Salɛmu kína bire pì, aafia kína. 3 À de kũ dao kũ dizinↄ vĩro, a wɛ̃̀ndi naana ke mìdɛna vĩro. À bò lán Luda Nɛ́ bàmɛ, sa'oriin a ũ gↄrↄ sĩnda pínki. 4 À gwa lákũ à zↄ̃kↄ̃ nà. Ó dizi káaku Ibrahĩ aruzɛkɛ kũ à sɛ̀tɛ zĩ̀lan kuride kpàa. 5 Musa doka dìtɛ Levi buri kũ ò de sa'ori ũnↄnɛ, ò pↄ́ kuride sí ń Isaraila dakenↄa, bee kũ ń Ibrahĩ burikɛo. 6 Mɛlɛkizɛdɛki bi Levi burinlo. Bee kũ abireo à Ibrahĩ pↄ́nↄ kuride sì, à sa mana ò Ibrahĩ kũ Luda lɛ́ sɛ̀nɛɛnɛ. 7 Sikaa sari gbɛ̃ kũ à sa mana ò gbɛ̃nɛ zↄ̃kↄ̃ de gbɛ̃ kũ à sa mana ònɛla. 8 Sa'ori kũ òdi pↄ́ kuride sí pìnↄ bi gbɛ̃ kũ òdi ganↄmɛ. Mɛlɛkizɛdɛki sↄ̃, gbɛ̃ kũ ò pì àdigↄ̃ kun gↄrↄ sĩnda pínkin a ũ. 9 - 10 Gↄrↄ kũ Mɛlɛkizɛdɛki gɛ̀ɛ à dà Ibrahĩlɛ, odi Levi i kↄ̀ro, à kú a dizi de Ibrahĩ wógbammɛ. Abire yãi oni fↄ̃ ò pi sé, gↄrↄ kũ Ibrahĩ pↄ́ kuride pìi kpà, Levi buri kũ òdi pↄ́ kuride kpáḿmanↄ mɛ́ ò kpà. 11 Levi buri sa'orii pìnↄmɛ doka kũ Musa kpà Isarailanↄa zĩni ũ. Tó oni fↄ̃ ò tó gbɛ̃nↄ gↄ̃ papana, onigↄ̃ sa'ori pãnde ni vĩ lán Mɛlɛkizɛdɛki bà doro, sé Haruna buri sa'ori gã̀a. 12 Tó sa'orinↄ lìtɛ, séde doka litɛ. 13 Gbɛ̃ kũ ò yã birenↄ ò a musu bi Isaraila buri kũ a gbɛ̃ke dí sa'ona zĩ kɛ zikiromɛ. 14 Zaakũ ó dↄ̃ sãnsãn kũ ó Dikiri bò Yuda buri gũmmɛ. Ódi ma kũ Musa sa'ona yã ò buri pìi musuro. 15 Yã kũ yã pì wɛ́ bòn dí: Sa'ori pãnde bò lán Mɛlɛkizɛdɛki bà. 16 A gↄ̃na sa'ori ũ bi doka ke burikɛ yãnlo. A wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro gbãna yãimɛ. 17 Zaakũ ò pì: Ĩnigↄ̃ de sa'ori ũ gↄrↄ sĩnda pínki Mɛlɛkizɛdɛki gã̀n. 18 Ò doka kũ à kun yã pìi kpà kpado, kũ à gbãnaro, akũsↄ̃ à kun pↄ́ke ũro. 19 Zaakũ doka pì dí tó gbɛ̃ke gↄ̃̀ papanaro. Akũ tãmaa kũ à sã̀na zɛ́ bòwɛrɛ, kũ o nao Ludai. 20 Abire gbɛra Luda dí abirekũ kɛ ladanaa sariro. Gbɛ̃ kparanↄ gↄ̃̀ sa'orinↄ ũ ladanaa sarimɛ, 21 ama Yesu gↄ̃̀ sa'ori ũ kũ ladanaao, kũ Luda pìnɛ: Dikiri la dà ani lɛ́ sukparo, à pì anigↄ̃ de sa'ori ũ gↄrↄ sĩnda pínki. 22 Ladanaa pì yãi Yesumɛ zɛnkpɛkɛ ũ kũ Luda bàka kunna kũńwo dufu de a zĩla. 23 Abire gbɛra sa'orinↄn dasi yã, zaakũ ga dì tó ògↄ̃ kú ń zĩ gũn gↄrↄ sĩnda pínkiro. 24 Ama kũ Yesu kun gↄrↄ sĩnda pínki yãi, a sa'orikɛnaa gɛ̃nɛblena vĩro. 25 Abire yãi ani fↄ̃ à gbɛ̃ kũ òdi na Ludai kũ a gbãnaonↄ sura ba mámmam, zaakũ à kun gↄrↄ sĩnda pínki de àgↄ̃ kútɛ kɛńnɛ Ludanɛ. 26 Sa'oriki bire taka mɛ́ à kↄ̃ sì kũoo. A kunna adona. À yã vãni ke gbãsĩ vĩro. Luda a kɛ̃̀kↄ̃a kũ durunnakɛrinↄ, à a sɛ̀ à tào musu ari a kĩnaa. 27 A bàka kú kũ sa'ona lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nào lán sa'oriki kparanↄ bàro. Gbɛ̃ pìnↄ dì sa o ń zĩda durunnanↄ yãi kũ ń gbɛ̃nↄ pↄ́nↄ dↄ. Àkãa sↄ̃, à ò gɛ̃̀n domɛ, kũ à a zĩda kpà. 28 Musa doka dì gbɛ̃nↄ ká sa'orikinↄ ũ ń gbãnasarikɛ gũmmɛ, ama kũ Luda sì kũ a kunnaao doka pì ditɛnaa gbɛra, akũ à a Nɛ́ kũ à gↄ̃̀ papana ari gↄrↄ sĩnda pínki kàn.

Hebrews 8

1 Yã kũ ótɛn o mìin dí: Ó sa'oriki bire taka vĩ vutɛna kíblegbaaa musu Luda zↄ̃kↄ̃de ↄplai. 2 Àdi zĩ kɛ Ludakukia, bizakuta yãpura kũ Dikiri dↄ̀n, adi kɛ pↄ́ kũ bisãsirinↄ dↄ̀nlo. 3 Zaakũ suna kũ gbanↄ kũ sa'onaao yãin òdi sa'oriki sĩnda pínki kái, à mana àpii gↄ̃ pↄ́ vĩ à kpá se. 4 Tó à kú andunia gũn, anigↄ̃ de sa'ori ũro, zaakũ sa'ori kũ òdi su kũ gbanↄ lákũ doka dìtɛ nànↄ kun kↄ̀. 5 Zĩ kũ òtɛn kɛ bi pↄ́ kũ à kú musu takamɛ, a ninimɛ. Abire yãi kũ Musa ye à bizakuta dↄ, Luda pìnɛ à laakari kɛ à pↄ́ kũ a a taka mↄ̀nɛ kpi musu kɛ lákũ à de nà pínki. 6 Yesu mɛ́ à Luda bàka kunna kũoo yãkɛkɛri ũ. Zaakũ Luda bàka kunna kũooo pì de a bàka kunna kũńwo zĩla, zĩ kũ ò dànɛ de sa'oriki pìnↄ pↄ́la. Luda bàka kunna kũooo pìi lɛ́sɛna de a zĩla dↄ. 7 Tó Luda bàka kunna kũńwo zĩ pì papanamɛ yã, de a plade zɛ́ vĩro. 8 Kũ Dikiri Isarailanↄ taari lè à pì: A gↄrↄ tɛn su kũ mani ma bàka kunna kũ Isarailanↄ kũ Yudanↄ dufu kɛ. 9 Anigↄ̃ de lán ma bàka kunna kũ ń dizinↄo gↄrↄ kũ ma ń kũ ń ↄa ma ń bↄ́tɛ Misila bàro. Zaakũ odi zɛ kũ ma bàka kunna kũńwoooro, akũ ma ń tón. 10 Ma bàka kunna kũ Isarailanↄ gↄrↄ birenↄ gbɛra yãn dí: Mani ma dokayãnↄ dańnɛ ń nɛ̀sɛn, mani kɛ̃ ń swɛ̃̀ɛa. Manigↄ̃ de ń Luda ũ, onigↄ̃ de ma gbɛ̃nↄ ũ. 11 Ń gbɛ̃ke ni yã dada a dakenɛro, ń gbɛ̃ke ni ma dↄ̃na da a gbɛ̃nɛro, zaakũ ń pínki nigↄ̃ ma dↄ̃mɛ, nɛ́ fíti gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ ń pínki. 12 Mani sùru kɛ kũńwo kũ ń taarinↄ, mani ń durunnanↄ yã da doro. 13 Kũ Luda bàka kunna kũńwo dufu pì yã ò, à a káakupↄ zĩ bò. Pↄ́ kũ à zĩ kũ̀ à bùsa, a kpana gui zã̀ro.

Hebrews 9

1 Luda bàka kunna kũńwo káaku donyĩ zɛ́ vĩ kũ Ludakuki kũ à kú zĩtɛo. 2 Fitila kũ teburu kũ òdi burodi kátɛa Ludanɛɛo kú kpɛ́da kũ òdi pi gu kũ à kú adonan. 3 Kpɛ́nɛ kũ òdi pi Ludakuki pì kú lábure plade kpɛ. 4 A gũnn turaretitikpataki kũ ò pì kũ wuraao kun kũ Luda bàka kunna kũńwo àkpati kũ wura kútɛa mámmamwo. Wura lo kũ mana kú a gũn kú àkpatii pìi gũn kũ Haruna gò kũ à lá bↄ̀tↄↄ pàao kũ Luda yãditɛna gbɛ̀ anlonↄo. 5 Àkpatii pìi musu kɛrubu gakuridenↄn kú durunnakɛ̃mmakila. Pↄ́ pìnↄ bↄkↄtɛna dodo gↄrↄn díro. 6 Ń katɛna lɛ gũn, sa'orinↄ dìgↄ̃ gɛ̃ kpɛ́da gũn gɛ̃̀n baaakↄ̃ ò ń sa'ona zĩ kɛ. 7 Sa'oriki mɛ́ àdi gɛ̃ kpɛ́nɛ wɛ̃̀ do gɛ̃̀n do, akũsↄ̃ àdi gɛ̃ aru sariro. Àdi aru pì fãfã a zĩda durunna yãi kũ a gbɛ̃nↄ pↄ́ kũ ò kɛ̀ dↄ̃nasarikɛ gũnwo. 8 Luda Nini tɛn mↄwɛrɛ, gↄrↄ kũ kpɛ́ káaku pì kun, Ludakuki zɛ́ wɛ̃naro. 9 Abirekũ tɛn yã lɛkↄ̃awɛrɛ kũ tera yão à pì, pↄ́ kũ donyĩrii dì Luda gbanↄ kũ sa'opↄ kũ àdi kpáanↄ dì fↄ̃ à a nɛ̀sɛ danɛ dokↄ̃nↄ swáswaro. 10 Yã ditɛnaa pìnↄ bi mɛ̀barayãmɛ. Pↄ́ble kũ pↄ́minaao kũ gbã̀bona buri sĩnda pínkio yãmɛ. Ò dìtɛ ari zɛ́ dufu gↄrↄ gↄ̃ kámɛ. 11 Akũ Kirisi sù yã mana kũ à kà tera sa'oriki ũ. À gɛ̃̀ bizakuta kũ à zↄ̃kↄ̃ akũsↄ̃ à papana de a káakupↄla gũn, kũ bisãsiri mɛ́ à dↄ̀ro, andunia díkĩna pↄ́n sↄ̃ro. 12 Adi gɛ̃ Ludakukin kũ blè ke zù aruoro, à gɛ̃̀ kũ a zĩda aruo gɛ̃̀n domɛ, à gbɛ̃nↄ bòo ari gↄrↄ sĩnda pínki. 13 Zaakũ òdi blè aru kũ zùsa aruo kũ zùnunu kũ ò kpàta túbuo fãfã gbɛ̃ kũ ò gbãsĩnↄa ò gbã̀ boońnɛ, 14 oni Kirisi pↄ́ o dↄ yá? À a zĩda kpà Ludaa mamberu sari kũ Nini kũ àdigↄ̃ kun gↄrↄ sĩnda pínki gbãnao. A aru dì ó swɛ̃̀ pípiwɛrɛ bona yã pã kɛkɛna pìnↄ gũn, de ò zĩ kɛ Luda Wɛ̃̀ndidenɛ. 15 Abire yãi Kirisi mɛ́ à Luda bàka kunna kũńwo dufu yãkɛkɛri ũ, de gbɛ̃ kũ Luda ń sísinↄ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro kũ à a lɛ́ sɛ̀ le yãi. À gà de à ń bo, à taari kũ ò kɛ̀ Luda bàka kunna kũńwo káakupↄ yã musunↄ kɛ̃ḿma. 16 Tó ò ye ò zĩ kɛ gbɛ̃ lɛ́gbɛditɛnaaa, sé ògↄ̃ dↄ̃ sãnsãn kũ ade gà, 17 zaakũ ga gbɛran lɛ́gbɛɛ dìgↄ̃ gbãna vĩ. Tó lɛ́gbɛditɛri kpɛ́ bɛ̃nɛ, lɛ́gbɛ dìgↄ̃ gbãnaro. 18 Abire yãin odi Luda bàka kunna kũńwo káakupↄ pì sa kɛ aru sariro. 19 Kũ Musa doka yãditɛnanↄ ò gbɛ̃ sĩnda pínki wára, à sãkã tɛ̃ra zónzon kũ sɛ̃̀sↄ̃vlãoo sɛ̀ à zↄ̃̀ zùsanɛ bↄ̀rↄ kũ blèkofĩni aru kũ ò yã̀katɛ kũ íooa, à fã̀fã Musa dokaa kũ gbɛ̃nↄo dↄ ń pínki 20 à pì, Luda bàka kunna kũńwo arun gwe, kũ à dìtɛárɛ à kũna. 21 Lɛn Musa aru fã̀fã bizakutaa kũ sa'ona zĩkɛbↄnↄo dↄ pínki. 22 Doka gũn aru mɛ́ àdi gbã̀ bo pↄ́ daside pínkinɛ. Arukↄtɛnaa sari durunnanↄ kɛ̃mmana kunlo. 23 Zaakũ à kↄ̃ sìo ò gbã̀ bo pↄ́ kũ ò kú ludambɛ taka pìnↄnɛ lán abire bà, sa'opↄ kũ à de abirekũla kↄ̃ sì kũ ludambɛ pↄ́ pìnↄ. 24 Zaakũ Kirisi dí gɛ̃ Ludakuki taka kũ bisãsiri bònlo, à gɛ̃̀ a yãpuran ludambɛmɛ, gu kũ à kun tera ó Zɛkũnwode ũ Luda arɛ. 25 Sa'oriki dì gɛ̃ Ludakukin kũ pↄ́kãde aruo wɛ̃̀ kũ wɛ̃̀ɛo, ama Kirisi dí gɛ̃ de à a zĩda kpá gɛ̃̀n baaakↄ̃ yãiro. 26 Tó adi kɛ lɛro, de àtɛn wari kɛ gɛ̃̀n baaakↄ̃ zaa anduniakatɛna gↄrↄa. Yãpura gũn à sù gɛ̃̀n domɛ gↄrↄ kũ andunia kà a kákia sà, à a zĩda kpà sa'opↄ ũ, de à durunna mì dɛo. 27 Luda dìtɛ bisãsirinɛ à ga gɛ̃̀n do, gbasa à yãkpatɛ kɛ kãao, 28 lɛn Kirisi a zĩda kpà gɛ̃̀n do lɛ, à gbɛ̃nↄ durunna dì a mìia dasi. Ani ɛra à su a gɛ̃̀n pladeo, adi kɛ durunna yãin doro, de à gbɛ̃ kũ ń wɛ́ dↄinↄ sura ba yãimɛ.

Hebrews 10

1 Musa doka bi yã mana kũ àtɛn su takamɛ, adi kɛ yã pìinlo. Abire yãi sa dokↄ̃nↄ pì ona gɛ̃̀n baaakↄ̃ wɛ̃̀ kũ wɛ̃̀ɛo dì fↄ̃ à gbɛ̃ kũ òtɛn na Ludainↄ kɛ papana zikiro. 2 Tó sa pì onaa gbã̀ bò donyĩrinↄnɛ gɛ̃̀n do ari gↄrↄ sĩnda pínkimɛ yã, de ń kù gbãna, ò a onaa tò. 3 Yãpura gũn sa'onaa pì mɛ́ àdigↄ̃ gbɛ̃nↄ durunna yã dↄńgu wɛ̃̀ kũ wɛ̃̀ɛo. 4 Zaakũ zùsa kũ blèkofĩnioo aru dì fↄ̃ à durunna kɛ̃ḿma zikiro. 5 Abire yãi kũ Kirisi tɛn su andunia gũn, à pì Ludanɛ: Ń ye sa'opↄ ke gbairo, akũ n bisãsiri mɛ̀ɛ kɛ̀mɛnɛ. 6 Sa'opↄ kũ òdi ká tɛ́n à tɛ́ kũ kũ sa'opↄ kũ òdi o durunna yã musuo dì kánguro. 7 Akũ ma pì: Makũmɛ la! Lákũ ò kɛ̃̀ takadan ma yã musu nà ma su n pↄyenyĩna kɛmɛ, Luda. 8 Káaku gĩa à pì, sa'ona kũ gbao kũ sa kũ òdi ká tɛ́n à tɛ́ kũo kũ sa kũ òdi o durunna yã musuo dì ká Ludaguro, à yeiro, bee kũ doka mɛ́ à dìtɛ. 9 Akũ à pì, akãamɛ dí, a su a pↄyenyĩna kɛmɛ. À a káakupↄ kpà kpado a plade ditɛna yãi. 10 Luda pↄyenyĩnaa pì kɛnaa gũn Yesu Kirisi a zĩda kpà sa'opↄ ũ gɛ̃̀n do, à tò ó kú adona Luda gbɛ̃nↄ ũ. 11 Gↄrↄ sĩnda pínki sa'orinↄ dìgↄ̃ kú ń zĩ gũmmɛ, ògↄ̃ sa dokↄ̃nↄ kũ àdi fↄ̃ à durunna kɛ̃ḿma zikiro o gɛ̃̀n baaakↄ̃. 12 Kirisi sↄ̃, à sa ò durunna yã musu gɛ̃̀n domɛ ari gↄrↄ sĩnda pínki, akũ à gɛ̀ɛ à vùtɛ Luda ↄplai. 13 Zaa gↄrↄ kũ̀a à kú gwe, àtɛn dã Luda a ibɛrɛnↄ kɛarɛ a tìntin ũ. 14 Zaakũ sa'ona gɛ̃̀n do pìi gũn, à tò gbɛ̃ kũ à gbã̀ bòńnɛnↄ gↄ̃̀ papana ari gↄrↄ sĩnda pínki. 15 Luda Nini ɛ̀ra àtɛn yã pì owɛrɛ dↄ à pì: 16 Ma bàka kunna kũńwo gↄrↄ birenↄ gbɛra yãn dí: Mani ma dokayãnↄ dańnɛ ń nɛ̀sɛɛ gũn, mani kɛ̃ ń swɛ̃̀ɛa. 17 Akũ gbasa à pì: Mani ń durunna kũ ń taarinↄ yã da doro. 18 Lákũ à ń durunna kɛ̃̀ḿma nà, sa'ona ń yãi zɛ́ vĩ doro. 19 Abire yãi ma gbɛ̃nↄ, kũ Yesu aru gbãnao ó gɛ̃na Ludakukin zɛ́ vĩ kũ swɛ̃̀ɛo kpatɛna. 20 À wɛ̃̀ndi zɛ́ dufu bòwɛrɛ a mɛ̀ɛ gãi à gɛ̃̀ kũoo lábure kpɛ ari Ludakukia. 21 Lákũ ó sa'ori zↄ̃kↄ̃ vĩ nà Luda ↄnkũri ũ, 22 ò na Ludai kũ nɛ̀sɛ doo kũ a náanikɛna sikaa sario kũ swɛ̃̀ kũ ò pìpi ò taari laasun bò a gũnwo kũ mɛ̀ kũ ò a zú ò kũ í swáswao. 23 Ògↄ̃ tãmaa kũ o zɛo kũna gíngin, zaakũ Luda a lɛ́ sɛ̀, akũsↄ̃ à náani vĩ. 24 Ò laakari dↄkↄ̃a, ò tɛ́ kákↄ̃gu yenyĩ kũ yãmanakɛnaao yã musu. 25 Òsun pã kpá ó kↄ̃kakaranaai lákũ gbɛ̃kenↄ dì kɛ nàro. Ò lɛ́ dakↄ̃a, atɛ̃nsa lákũ a è Dikiri sugↄrↄ tɛn ká kãni nà. 26 Tó o yãpura mà o dↄ̃̀, tó o gi ótɛn durunna kɛ, sa'ona kũ ani durunna kɛ̃wá kun doro. 27 Pↄ́ kũ à gↄ̃̀wɛrɛ mɛ́ à de ògↄ̃ wɛ́ dↄ yãkpatɛi ũ kũ swɛ̃̀kɛ̃nguo kũ tɛ́ gbãna kũ ani Luda ibɛrɛnↄ kakatɛo. 28 Òdi gbɛ̃ kũ à gì Musa doka dai dɛ a wɛ́ gwanaa sari gbɛ̃nↄn pla ke aakↄ̃ sèedakpanaa musu. 29 Tó gbɛ̃ gɛ̀sɛɛ pɛ̀tɛ Luda Nɛ́a, akũ à Luda bàka kunna kũńwo aru kũ à gbã̀ bòarɛ gya bò, akũ à Nini Gbɛ̃kɛkɛnnɛri sↄ̃̀sↄ̃, àgↄ̃ dↄ̃ kũ a wɛ́tãmma nigↄ̃ zↄ̃kↄ̃ de abirekũla manamana. 30 Zaakũ ó yã díkĩna òri dↄ̃ à pì, akãa mɛ́ áni fĩna boḿma, akãa mɛ́ áni fĩna bońnɛ. Ò pì dↄ, Dikiri ni yãkpatɛ kɛ kũ a gbɛ̃nↄ. 31 Yã pãsĩmɛ, tó n lɛtɛ n da Luda Wɛ̃̀ndide ↄĩ. 32 À laasun lɛ́ á kunna yãa. Á wɛ́kɛ̃naa gbɛra a wari fↄ̃̀ á ↄsi zↄ̃kↄ̃ kanaa gũn. 33 Zĩkenↄa òdi á sↄ̃sↄ̃, òdi á wɛ́ tã pari gũn. Zĩkenↄa adì zɛ kũ gbɛ̃ kũ òtɛni wɛ́ tã lɛnↄ. 34 A purusunanↄ wɛ̃nda dↄ̃̀. Kũ ò á pↄ́nↄ sìáwa, a we kũ pↄnnao, zaakũ á dↄ̃ kũ á aruzɛkɛ mana kũ anigↄ̃ kun gↄrↄ sĩnda pínki vĩ. 35 Abire yãi àsun tó á wↄ́rↄgↄ kũ à àre vĩárɛ zↄ̃kↄ̃ gɛ̃tɛáwaro. 36 Séde àgↄ̃ mɛna vĩ de à pↄ́ kũ Luda a lɛ́ sɛ̀ le a pↄyenyĩnakɛnaa gbɛra. 37 Zaakũ à gↄ̃̀ fítimɛ, ani gì kɛro, kũ gbɛ̃ kũ àtɛn su ni kipa. 38 Gbɛ̃ mana nigↄ̃ kun ma náani kũ àtɛn kɛ yãi, ama tó à ɛ̀ra kpɛ, ma pↄ nigↄ̃ nnaro. 39 Gbɛ̃ kũ òdi boru kũ kpɛo ò ń zĩda kakatɛnↄn ó ũro. Gbɛ̃ kũ ò Luda náani kɛ̀ ò surabanaa lènↄn ó ũ.

Hebrews 11

1 Ludanaanikɛnaamɛ tãmaa kunna Luda kĩnaa sikaa sari ũ, yã kũ òdi wɛ́ sialɛro sina yãpura ũ. 2 Gbɛ̃ káakunↄ ludanaanikɛna mɛ́ à tò Luda ń sáabu kpà. 3 Ó ludanaanikɛna mɛ́ à tò ó dↄ̃ kũ a yã'ona mɛ́ à andunia kàtɛ. Pↄ́ kũ òdi wɛ́ sialɛron à pↄ́ kũ òdi wɛ́ sialɛ kɛ̀o. 4 Habila ludanaanikɛna mɛ́ à tò a sa'ona Ludaa mana de Kainu pↄ́la. A ludanaanikɛna yãin Luda a sáabu kpà, à a dìtɛ gbɛ̃ mana ũ, akũ à a gba sì. Bee kũ à gà, ó kpɛ́ ótɛni a yã ma Luda náani kũ à kɛ̀ɛ pì yãi. 5 Ɛnↄku ludanaanikɛna mɛ́ à tò Luda a sɛ̀, de àsun garo yãi. Odi a e doro, kũ Luda a sɛ̀ bona andunia gũn yãi. Ari Luda gↄ̃ a sɛ́, à a sáabu kpà, à pì a yã kàagu. 6 Gbɛ̃ke yã dì ká Ludagu a náanikɛnaa sariro. Séde gbɛ̃ kũ àtɛn nai sí kũ à kun akũsↄ̃ àdi fĩna bo a ki wɛtɛrinↄnɛ. 7 Kũ Luda lɛ́ dà Nuhua yã kũ odi e yãro musu, akũ à Luda náani kɛ̀, à a yã mà, à gó'itɛ kɛ̀, à a ↄndenↄ sura bào. A ludanaanikɛna mɛ́ à tò yã vùtɛ andunia, akũsↄ̃ Luda tò yã bò kãao nna a náani kũ à kɛ̀ɛ pì yãi. 8 Kũ Luda Ibrahĩ sìsi de à gɛ́ bùsu kũ áni kpáa àgↄ̃ vĩ gũn, akũ Ibrahĩ Luda náani kɛ̀, à Luda yã pìi mà. À bò bɛ, bee kũ à gu kũ àtɛn gɛ́n pì dↄ̃ro. 9 À Luda náani kɛ̀, akũ à bɛ pɛ̀tɛ bizakuta ũ bùsu kũ Luda a lɛ́ sɛ̀nɛɛ pìi gũn nibↄ ũ. Lɛn Isaaku kũ Yakubuo dↄ, zaakũ Luda lɛ́sɛnaa pìi gↄ̃̀ ń pↄ́ ũmɛ. 10 Zaakũ wɛ̃tɛ kũ Luda kàtɛ à bò a zĩni pɛtɛnaan Ibrahĩ wɛ́ dↄi. 11 Sara ludanaanikɛna mɛ́ à tò à zɛ́ lè à nↄ̀ↄ sì, bee kũ paramɛ, akũsↄ̃ à zĩ kũ̀, zaakũ à dↄ̃ kũ Luda kũ à lɛ́ sɛ̀arɛ náani vĩ. 12 Bee kũ à zĩ kũ̀, gↄ̃gbɛ̃ mɛ̀n do pì buri kɛ̀ dasi lán susunɛnↄ ke ísiralɛ bùsu'atɛ̃ bà, oni fↄ̃ ò a lɛ́ dↄ̃ro. 13 Gbɛ̃ pìnↄ gàga ń pínki ń ludanaanikɛnaa gũn, pↄ́ kũ à a lɛ́ sɛ̀ńnɛnↄ lenaa sari. Ò è zã̀ dire ò gbãnakɛ kpài. Ò pì, nibↄ bòasunↄmɛ ń ũ zĩtɛa la. 14 Gbɛ̃ kũ òdi o lɛnↄ tɛn mↄwɛrɛ kũ òtɛni ń zĩda bùsu ni dɛmɛ. 15 Tó bùsu kũ ò bòn bɛgɛn òtɛn kɛ yã, de ò zɛ́ lè ò ɛ̀ra ò tà gwe. 16 Ama bùsu kũ a mana de abirekũlan òtɛni a ni dɛ, àkũ ludambɛ pↄ́ ũ. Abire yãi tó ò Luda sìsi ń Luda ũ, àdi kɛnɛ wé'iyã ũro, zaakũ à wɛ́ra kàtɛ ń pↄ́ ũ. 17 - 18 Kũ Luda Ibrahĩ yↄ̃̀ à gwà, akũ Ibrahĩ Luda náani kɛ̀, à Isaaku kpà sa'opↄ ũ. Luda lɛ́ sɛ̀nɛ yã à pì, Isaaku burinↄn onigↄ̃ pińnɛ a burinↄ ũ. Bee kũ abireo à zɛ̀ kũ a nɛ́ mɛ̀n do pì kpanaao. 19 À sì kũ Luda gbãna ni fↄ̃ à gɛ̀nↄ vu bona gan, akũ à de lákũ ò pì à ɛ̀ra à Isaaku lè bona gan bà. 20 Isaaku Luda náani kɛ̀, akũ à sa'olɛ kɛ̀ Yakubu kũ Isauonɛ. 21 Kũ Yakubu kú ga lɛ́i, akũ à Luda náani kɛ̀, à sa'olɛ kɛ̀ Yusufu nɛ́nↄnɛ, akũ à gbãna lè a gòoa à donyĩ kɛ̀. 22 Kũ Yusufu kà gana, akũ à Luda náani kɛ̀, à Isarailanↄ bona Misila yã ò kũ lákũ oni kɛ kũ a gɛ̀wao nà. 23 Musa de kũ a dao Luda náani kɛ̀, akũ ò a ùtɛ ari mↄ aakↄ̃ a inaa gbɛra, kũ ò è a àlesi mana yãi. Odi vĩna kɛ doka kũ Firi'auna dìtɛnɛro. 24 Kũ Musa kɛ̀ zↄ̃kↄ̃, akũ à Luda náani kɛ̀, à gì ò a sísi Firi'auna nɛ́nↄgbɛ̃ nɛ́ ũ. 25 À sì ò a wɛ́ tã kũ Luda gbɛ̃nↄ de kunna kũ pↄnnao durunna gũn gↄrↄ plala. 26 À dìtɛ kũ wé'i kũ òdi daḿma Kirisi yãi de Misila aruzɛkɛla, zaakũ ziakpɛzĩ láadan a wɛ́ kúa. 27 A ludanaanikɛna mɛ́ à tò à bò Misila, adi vĩna kɛ Firi'auna pↄfɛ̃nɛro, à zɛ̀ gíngin lákũ à Luda kũ òdi e kũ wɛ́oro èe bà. 28 A ludanaanikɛna mɛ́ à tò à Vĩnla dikpɛ dìtɛ kũ aru mamana kpɛ́ lɛ́ gbĩ̀iao, de gbɛ̃dɛri sún ↄ na ń daudunↄaro yãi. 29 Isarailanↄ Luda náani kɛ̀, ò bikũ̀ Isira Tɛ̃raa lán zĩtɛ kori bà. Kũ Misilanↄ yↄ̃̀a lɛ, akũ í dàńla. 30 Isarailanↄ Luda náani kɛ̀, ò táa ò ò lìka Yɛrikoi ari gↄrↄ suppla, akũ a bĩni kↄ̀tɛ. 31 Karua Rahabu Luda náani kɛ̀, à gu'asirigwarinↄ dìtɛ à ń gwá manamana, akũ adi kakatɛ kũ ludayãdarisarinↄoro. 32 Mani pi dera dↄↄ? Mani zɛ́ le mà Gidiↄn yã oro ke Baraki ke Samusi ke Yɛfɛta ke Dauda ke Samuɛli ke annabinↄ. 33 Ò Luda náani kɛ̀, akũ ò zĩ̀i blè kínanↄa, ò yã gↄ̃̀gↄ̃ gbɛ̃nↄnɛ a zɛ́a, ò lɛ́ kũ Luda sɛ̀ńnɛ gbɛ̀ɛ lè, ò músunↄ lɛ́ nàkↄ̃a, 34 ò tɛ́ pãsĩ dɛ̀, ò bò fɛ̃nɛda lɛ́i, ò gbãna lè ń gbãnasarikɛ gũn, ò pãsĩ kũ̀ zĩ̀i gũn, ò pɛ̀ buri pãnde zĩ̀karinↄa, 35 ò nↄgbɛ̃nↄ nɛ́ gɛ̀nↄ fùtɛ bona gan ò kpàḿma. Ò mɛ̀ɛ ũ̀ ń gbɛ̃kenↄa, akũ ò gì ò ń gbarɛ, de ò vu bona gan ò bo mana yãi. 36 Ò ń gbɛ̃kenↄ fobò, ò ń gbɛ̃ kũ flã̀ao. Ò mↄ̀ↄ kà ń gbɛ̃kenↄa, ò ń ká kpɛ́siran. 37 Ò ń pápa kũ gbɛ̀ɛo ò ń dɛdɛ, ò ń zↄ̃kↄ̃rɛ pla kũ sàkasakaao, ò ń dɛdɛ kũ fɛ̃nɛdao. Ò kurè sã bára kũ blè bárao dana. Ò gↄ̃̀ kori, ò ń wɛ́ tã̀, ò wari dↄ̀ḿma. 38 Andunia kunna dí kↄ̃ sí kũńworo. Ò lìkaralikara sɛ̃̀n kũ kpi musunↄo, ò kú gbɛ̀wɛɛnↄn kũ tↄ̃̀nↄwɛɛnↄ. 39 Bee kũ Luda gbɛ̃ pìnↄ sáabu kpà ń pínki a náani kũ ò kɛ̀ yãi, odi pↄ́ kũ à a lɛ́ sɛ̀ńnɛ lero, 40 Luda gĩnakɛ à dìtɛ, ò gwena mana le de ń pↄ́la, de òsungↄ̃ papana ó sariro.

Hebrews 12

1 Abire yãi ókↄ̃nↄ se, lákũ sèedadenↄ diwái nà lɛ, ò ↄ kpá pↄ́ kũ òdi kpáwɛrɛnↄi kũ durunna kũ àdi ó kakũn aragao pínki, ò bàkpakũsũna kũ Luda dìtɛwɛrɛ lɛ́ kũ mɛnao. 2 Ò wɛ́ pɛ́ Yesua kũ à bò kũ ó ludanaanikɛna zɛ́o akũsↄ̃ à zɛ́ pìi kɛ̀ papana. À gana líaa fↄ̃̀, adi a wé'iyã daro pↄnna kũ à ditɛnanɛ lena yãi, akũ à gɛ̀ɛ à vùtɛ Luda kíblegba ↄplai. 3 À laasun lɛ́ a yãa, lákũ à mɛna fↄ̃̀ kũ durunnakɛri kũ ò ibɛrɛ bire taka sɛ̀ kãaonↄo, de àsun kpasa á nɛ̀sɛɛ yakaro yãi. 4 Zaakũ á ↄsikana kũ durunnaoo gũn, ádi zɛ a gi ari a gɛ a gaoro. 5 Nɛ̀sɛyĩdakũna yã kũ ò òárɛ lán nɛ́nↄ bà sã̀águn yá? Ò pì: Ma nɛ́, tó Dikiri tɛni n toto, ǹsun ditɛ pãro. Tó à kpã̀kɛ̃nyĩ, ǹsun tó n kã garo. 6 Zaakũ gbɛ̃ kũ Dikiri yeiin àdi toto, àdi wɛ́ tã gbɛ̃ kũ à sì a nɛ́ ũa. 7 À wɛ́tãmma ditɛ totona ũ. Luda mɛ́ àtɛn abirekũ kɛárɛ, kũ a nɛ́nↄn á ũ yãi. Nɛ́ ke kun kũ a de ni gí à a totoi yá? 8 Tó adi á toto lán a nɛ́ kparanↄ bàro, á de a nɛ́nↄ ũro, yìgisarinɛnↄn á ũ. 9 Ó denↄ vĩ andunia la kũ ò ó toto, akũ o ń yã mà. Lákũ à de lɛ nà, ò mì natɛ ó De kũ à kú musu de abirekũla ògↄ̃ kun. 10 Ó denↄ ó toto gↄrↄ pla pↄ́ ũ ń ↄ̃ndↄ̃ lɛ́n. Luda dì ó toto ó karana yãimɛ, de ó kunna le àgↄ̃ adona lán a bà. 11 Totona ke pↄnna vĩ a gↄrↄaro, sé pↄsira, ama gbɛ̃ kũ totonaa pì ń kɛ́kɛnↄ dì a gbɛ̀ le zã bona mana kũ aafiao ũ. 12 Abire yãi à á ↄ kũ ò gↄ̃̀ dↄáinↄ kũ á gbá kũ ò gↄ̃̀ tererenↄ gba gbãna, 13 à zɛ́ sɛ́ súsu, de ákↄ̃nↄ kũ átɛn tↄ̃ↄtɛnↄ sún kakũnlo, ò gↄ̃ kũ aafiaao. 14 À wɛtɛ àgↄ̃ nna kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio, á kunna gↄ̃ adona, zaakũ tó gbɛ̃ kunna adonaro, ani Dikiri ero. 15 À laakari kɛ, á gbɛ̃ke sún kura Luda gbɛ̃kɛkɛnnɛnaai à gↄ̃ gↄ̃nna ũ á tɛ́, à wari dↄ gbɛ̃nↄa dasi à ń yakaro. 16 Á gbɛ̃ke súngↄ̃ de pãpãkɛri ke ludayãdarisari ũ lán Isau bàro. À a daudukɛzɛ yìa pↄ́ gɛ̃̀n do blena yãi. 17 Á dↄ̃ kũ à sa'olɛ wɛ̀tɛ a dea zã, akũ Luda gìnɛ. Bee kũ à wɛ̀tɛ kũ wɛ́'io, adi zɛ́ le à yã kũ à kɛ̀ litɛro. 18 Adi kɛ Sinai kpi kũ oni fↄ̃ ò ↄ naaan a nairo, kũ àtɛn tɛ́ kũ, à gusira vĩ kũ gu bùgubuguuo kũ zàga'ĩao 19 kũ kãkãki yĩsãmpanaao kũ Luda kòto gbãnao. Kũ Isarailanↄ kòtoo pìi mà, ò kútɛ kɛ̀nɛ ò pì, àsun yãke ońnɛ doro, 20 zaakũ oni yã kũ à dìtɛńnɛ díkĩna fↄ̃ro à pì: Bee pↄ́kãde mɛ́ à nà kpi pìia, ò pápa kũ gbɛ̀ɛo ò dɛ. 21 Luda kipanaa pì bi vĩna yãmɛ manamana ari Musa pì, vĩna a kũ, átɛn lukaluka. 22 Ama a na Zaiↄ̃ kpii kũ Luda Wɛ̃̀ndide wɛ́tɛ Yurusalɛmu kũ à kú musuo kũ a malaika dasidasi kũ ò kakarana gwenↄ 23 kũ daudu kũ ń tↄ́ kɛ̃na gwenↄ kↄ̃kakaranaao kũ Luda kũ à de gbɛ̃ sĩnda pínki yãkpatɛkɛri ũo kũ gyãwãn gbɛ̃ mana kũ ò gↄ̃̀ papananↄ 24 kũ Yesu kũ à de Luda bàka kunna kũńwo dufu yãkɛkɛri ũo kũ a aru fãfãna kũ àtɛn yã mana o de Habila pↄ́lao. 25 À laakari kɛ, àsun gí yã'orii pì yã mairo. Lákũ gbɛ̃ kũ ò gì Luda lɛ́damma mai zĩtɛ lanↄ dí boro nà, ókↄ̃nↄ se, lákũ Luda tɛn lɛ́ dawá zaa musu, tó o kpɛ lìnɛ, oni ó pↄ́ o dↄ yá? 26 A kòto zĩtɛ lùkaluka yã, akũ à lɛ́ sɛ̀ à pì, áni gu lukaluka gɛ̃̀n do dↄ, adi kɛ zĩtɛ adonlo, kũ musuomɛ sà. 27 Kũ à pì, gɛ̃̀n do dↄ, abirekũ tɛn piwɛrɛ Luda pↄ́kɛna kũ ani lukaluka pìnↄ ni gɛ̃ zɛ́lamɛ, de pↄ́ kũ àdi lukaronↄ le àgↄ̃ kun. 28 Abire yãi lákũ ótɛn kpata kũ àdi yĩgãro ble nà, ò Luda sáabu kpá, ògↄ̃ donyĩ kɛnɛ lákũ à yei nà, ògↄ̃ mì natɛnɛ vĩnakɛnanɛɛ gũn. 29 Zaakũ ó Luda bi tɛ́ kũ àdi kũḿmamɛ.

Hebrews 13

1 À wɛ́ tã àgↄ̃ gbɛ̃kɛ vĩ kũ kↄ̃o. 2 À laakari dↄ nibↄkũnaaa, zaakũ lɛn gbɛ̃kenↄ malaikanↄ yàrii kɛ̀ dↄ̃naa sari lɛ. 3 À tó gbɛ̃ kũ ò ń ká kpɛ́sira gũnnↄ yã dↄágu, lákũ á kú kũńwo kpɛ́siran bà, kũ gbɛ̃ kũ òtɛn wɛ́ tãḿmanↄ, lákũ ákↄ̃nↄmɛ òtɛn wɛ́ tãáwa bà. 4 Baadi gↄ̃ nↄsɛna da yã bɛ̀ɛrɛde ũ. Òsun ń wútɛki gbãsĩ kpáro, zaakũ Luda ni yãkpatɛ kɛ kũ zinakɛrinↄ kũ pãpãkɛrinↄo. 5 Yena ↄgↄi sún doárɛ arɛro. À zɛ kũ pↄ́ kũ á vĩo, zaakũ Luda pì: Mani n tónlo, mani pã kpányĩ zikiro. 6 Abire yãi odì kùgbãna kɛ ò pi: Dikirimɛ ma kpanyĩri ũ, vĩna ni ma kũro. Bↄ́n bisãsiri ni fↄ̃ à kɛmɛnɛɛ? 7 À tó á don'arɛde kũ ò Luda yã òárɛnↄ yã dↄágu. À ń kunna tàasi ká ari a lɛ́a, á Luda náani kɛ lán ń bà. 8 Yesu Kirisi dokↄ̃nↄ gĩa kũ gbãrao ari gↄrↄ sĩnda pínki. 9 Àsun tó ò á sãtɛ kũ yã nibↄ dasi dannɛnanↄoro. À mana ó swɛ̃̀ gbãna le Luda gbɛ̃kɛ gũn, adi kɛ sa'opↄ́ble kũ àdi àre ke kɛ gbɛ̃ kũ ò zɛ̀onↄnɛronlo. 10 Bizakuta sa'orinↄ zɛ́ vĩ ò sa'oki kũ ó vĩ pↄ́ble blero. 11 Sa'oriki dì gɛ̃ Ludakukin kũ pↄ́kãde aruo durunnanↄ kɛ̃mmana yãi, akũ òdi a gɛ̀ kpata bùra kpɛ. 12 Abire yãi Yesu gà wɛ̃tɛ kpɛ se, à gbã̀ bò gbɛ̃nↄnɛ kũ a zĩda aruo. 13 Ò bo ò gɛ́ a kĩnaa bùra kpɛ, wé'i ó kũ kãao se. 14 Zaakũ ó wɛ̃tɛ kũ anigↄ̃ kun vĩ laro, wɛ̃tɛ kũ àtɛn sun ó wɛ́ dↄi. 15 Abire yãi ògↄ̃ Luda sáabu kpá lakanaa sari kũ Yesu gbãnao ó sa'ona ũ. Gba kũ a sìsirinↄ dì suon gwe. 16 À laakari dↄ yãmanakɛna kũ kↄ̃gbɛ̃kɛnaaoa. Sa bire taka ona mɛ́ àdi ká Ludagu. 17 À á don'arɛdenↄ yã ma, à mì natɛńnɛ, de ò le ò zĩ kɛ kũ pↄnnao, zaakũ ò de gbɛ̃ kũ oni ń zĩ yã baba Ludanɛnↄ ũ. Tó òtɛn zĩ kɛ kũ lɛ́suruo, ani àre kɛárɛro. 18 À adua kɛwɛrɛ. Yãke tɛni ó swɛ̃̀ vĩro, odìgↄ̃ ye ògↄ̃ kú ó dↄ̀rↄↄa yã sĩnda pínki gũn. 19 Ma wɛ́ kɛáwa à adua kɛmɛnɛ, atɛ̃nsa mà le mà su á kia likalika. 20 Luda aafiade kũ ó Dikiri Yesu fùtɛ bona gan sãdãriki ũ a bàka kunna kũoo gↄrↄ sĩnda pínki aru gãi, 21 à á kɛkɛ kũ mana pínkio, de à a pↄyenyĩna kɛ, à yã kũ à kàagu kɛ ó gũn Yesu Kirisi gãi. Àkũ mɛ́ à gakuri vĩ gↄrↄ sĩnda pínki, aami. 22 Ma gbɛ̃nↄ, ma wɛ́ kɛ̀áwa, àgↄ̃ lɛ́damma yã pì kũna kũ mɛnao, zaakũ takada kũ ma kɛ̃̀árɛ zↄ̃kↄ̃ro. 23 Àgↄ̃ dↄ̃ kũ ò ó gbɛ̃ do Timↄti gbàrɛ. Tó à kà la tera, óni su á gwa lɛɛlɛ. 24 À fↄ kpá á don'arɛdenↄa ń pínki kũ Luda gbɛ̃nↄ pínki. Itali bùsudenↄ fↄ kpàáwa. 25 Luda gbɛ̃kɛ kɛárɛ á pínki.

James 1

1 Yamisi, Luda kũ Dikiri Yesu Kirisio zↄ̀bleri mɛ́ à fↄ kpà Isaraila buri mɛ̀n kuri awɛɛpla kũ ò fãkↄ̃ananↄa. 2 Ma gbɛ̃nↄ, wari burinↄ dasi. À pↄ́ kũ ani á le ditɛ pↄnna yã ũ, 3 zaakũ á dↄ̃ kũ á ludanaanikɛna yↄ̃ogwana ni mɛna iárɛ. 4 À tó mɛna papaáwa, de àgↄ̃ de gbɛ̃ kàsaranↄ ũ swáswa yãke kĩanaáwa sari. 5 Tó ↄ̃ndↄ̃ tɛn kĩa á gbɛ̃kea, à wɛ́ kɛ Ludaa, ani a gba, zaakũ àdi gbɛ̃ sĩnda pínki gba pↄ́ kũ nɛ̀sɛɛo do taari'enaa sari. 6 Tó à wɛ́ kɛ̀a sↄ̃, à a náani kɛ sikaa sari, zaakũ sikade de lán ko vlã bàmɛ. Gu kũ ĩa kàkan, gwen àdi litɛn. 7 Gbɛ̃ bire taka súngↄ̃ da áni pↄ́ le Dikiriaro, 8 zaakũ a nɛ̀sɛ kun plaplamɛ, akũ àdigↄ̃ sika kɛ yã kũ àtɛn kɛ gũn pínki. 9 Takaside kũ à kú ó tɛ́ pↄnna kɛ, kũ Luda a kàra yãi. 10 Aruzɛkɛde pↄnna kɛ, kũ Luda a làgo yãi, zaakũ aruzɛkɛdenↄ ni gɛ̃tɛ lán lávu kↄtɛnaa bàmɛ. 11 Ifãntɛ̃ dì futɛ kũ a puusu gbãnao, à lánↄ dì kori kɛ, a vu dì kↄ́tɛ, a manakɛ dì láka. Lɛn aruzɛkɛde ni kpágui a bↄkↄtɛnanↄ gũn lɛ. 12 Arubarikaden gbɛ̃ kũ àdi yↄ̃ogwana fↄ̃ ũ, zaakũ a bona mana gbɛra Luda ni wɛ̃̀ndi kũ à a lɛ́ sɛ̀ gbɛ̃ kũ ò yeainↄnɛ kɛnɛ yàri ũ. 13 Tó yↄ̃ogwana gbɛ̃ lè, àsun pi Ludamɛro, zaakũ oni fↄ̃ ò Luda lɛ́ ò gwà kũ a vãnioro, akũsↄ̃ àpii dì gbɛ̃ke yↄ̃ à gwa kũ a vãnioro. 14 Baadi yↄ̃ogwanaa dì bo a pↄ́nidɛna kĩnaamɛ, akũ àdi a wɛ́ ble à a gátɛ. 15 Akũ pↄ́nidɛnaa pìi dì nↄ̀ sí à nɛ́ i durunna ũ. Tó durunna zↄ̃kↄ̃ kũ̀ sↄ̃, àdi ga imɛ. 16 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, àsun á zĩda sãtɛro. 17 Gba mana swáswa sĩnda pínki dì bo musu, De Luda pↄ́gupurinↄ Kɛ̀ri kĩnaamɛ. Àdi litɛro, a gupura i dì lagoro. 18 A pↄyenyĩnaa gũn à ó í kũ a yã yãpuradeo, de ò le ògↄ̃ arɛ a pↄ́ kũ à kɛ̀nↄ tɛ́. 19 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, à yã dí ma. Àgↄ̃ yã ma likalika á pínki, ama àsun yã o likalikaro, àsungↄ̃ pↄ fɛ̃ likalikaro. 20 Zaakũ bisãsiri pↄfɛ̃ dì su kũ yã mana kũ Luda yeiioro. 21 Abire yãi à ↄ gbarɛ dà vãni kũ yã pãsĩ kũ à dàgulanↄi pínki. À yã kũ ò tↄ̃̀ á swɛ̃̀n, kũ ani fↄ̃ à á sura ba sí kũ zĩdabusanaao. 22 Àsun á zĩda sãtɛro, àsun yã pì ma kũ são pãro, à zĩ kɛa. 23 Zaakũ gbɛ̃ kũ àdi yã ma, akũ àdi zĩ kɛoro de lán gbɛ̃ kũ àtɛni a zĩda gwa dígi gũn bàmɛ. 24 A zĩda gwanaa gbɛra, tó à gɛ̃̀ zɛ́la, lákũ à de nà dì sãagu gↄ̃̀nↄmɛ. 25 Gbɛ̃ kũ a wɛ́ pɛ́ Luda doka papanaaa kũ àdi tó ò gↄ̃ zĩdadenↄ ũ, akũ àdigↄ̃ gɛ́o arɛ, àdi ma à sãaguro, àdi zĩ kɛamɛ, Luda ni arubarika da adegu a yãkɛnaa gũn. 26 Tó gbɛ̃ a zĩda dìtɛ donyĩri ũ, akũ àdi a lɛ́ fↄ̃ro, àtɛni a zĩda kɛkɛmɛ, àtɛn donyĩ kɛ pãmɛ. 27 Donyĩkɛna swáswa kũ à taari vĩ De Ludanɛron dí: Ò tonɛnↄ kũ gyaanↄnↄ gwa ń wɛ̃ndakɛ gũn, ògↄ̃ ó zĩda kũna dↄ̃ gbãsĩ sari andunia yã musu.

James 2

1 Ma gbɛ̃nↄ, ákↄ̃nↄ kũ átɛni ó Dikiri gakuride Yesu Kirisi náani kɛnↄ, àsun gbɛ̃ wɛ́ gwaro. 2 Tó gbɛ̃ gɛ̃̀ á kↄ̃kakaranaa gũn wura tãnka kũ pↄ́kasa tɛ́kɛnaao dana, tó takaside kũ à bizakasa gbãsĩ danaa gɛ̃̀ se, 3 tó á wɛ́ tɛ́ gbɛ̃ kũ à pↄ́kasa tɛ́kɛna danaai, tó a pìnɛ à mↄ́ à vutɛ gu manan, tó a pì takasidenɛ à gɛ́ à zɛ dire, kesↄ̃ à mↄ́ à vutɛ á gbá sarɛ, 4 átɛn kↄ̃ tɛ̃̀ bomɛ, átɛn yã gwa kũ manafikion gweroo? 5 À ma, ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ. Luda gbɛ̃ kũ ò de gbãnasaridenↄ ũ andunia gbɛ̃nↄnɛ sɛ̀ ògↄ̃ gbãna a náanikɛnaa gũn, de ò kpata kũ à a lɛ́ sɛ̀ gbɛ̃ kũ ò yeinↄnɛ ble. 6 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, átɛn gbãnasaride pìnↄ kpe bo. Aruzɛkɛdenↄ mɛ́ òdi gbãna bleáwaroo? Mↄ́kↄ̃nↄ mɛ́ òdi á gátɛ ò gɛ́ kãáo yãkpatɛkɛkiaroo? 7 Mↄ́kↄ̃nↄ mɛ́ òdi tↄ́ nna kũ à kúáwa yakaroo? 8 Luda dokayã mìde pì, àgↄ̃ ye á gbɛ̃dakei lán á zĩda wɛ̃̀ndii bà. Tó á yã pì kũna yãpura, átɛn yã kɛ a zɛ́amɛ. 9 Tó átɛn kↄ̃ wɛ́ gwa sↄ̃, átɛn durunna kɛmɛ. Doka pìi vùtɛáwa, a gↄ̃ taaridenↄ ũn gwe. 10 Zaakũ tó gbɛ̃ doka kũna pínki, tó à fù mɛ̀n doa, à gↄ̃̀ taaride ũ a pínki gũmmɛ. 11 Luda pì, àsun zina kɛro. À pì dↄ, àsun gbɛ̃ dɛro. Bee tó ńdi zina kɛro, tó n gbɛ̃ dɛ̀, n gↄ̃ dokadarisari ũmɛ. 12 Ákↄ̃nↄ kũ Luda ni yã gↄ̃gↄ̃ kãáo doka kũ àdi tó ò gↄ̃ zĩdadenↄ ũ musu, àgↄ̃ yã o, àgↄ̃ yã kɛ lákũ à kↄ̃ sì kãáo nà. 13 Luda ni yãkpatɛ kɛ kũ sùrusaridenↄ sùruu sari, ama yã ni bo kũ sùrudeo nna. 14 Ma gbɛ̃nↄ, tó gbɛ̃ pì, átɛn Luda náani kɛ, tó àdi pↄ́ke kɛro, bↄ́ yãn gwee? Ludanaanikɛna bire taka ni fↄ̃ à a bo yá? 15 Tó á gbɛ̃ mɛ̀n do, gↄ̃gbɛ̃ ke nↄgbɛ̃ tɛn pↄ́kasa kũ pↄ́bleo takasi kɛ, 16 tó á gbɛ̃ke pìnɛ: Luda n gba aafiaa! Ǹsun tó ĩa n dɛro, ǹ pↄ́ ble ǹ kã, tó adi wɛ̃̀ndibadↄbↄ kpáaro, bↄ́n abire ũu? 17 Lɛmɛ se ludanaanikɛna ado pↄ́kekɛnaa sari bi yã gɛ̀ɛmɛ. 18 Tó gbɛ̃ n pì, ntɛn Luda náani kɛ, akũsↄ̃ matɛn yã kɛ, mani pinnɛ, ǹ n ludanaanikɛna pↄ́kekɛnasari mↄmɛnɛ, mani ma ludanaanikɛna mↄnnɛ ma yãkɛnaa gũn. 19 N sì kũ Luda mɛ̀n domɛ. À mana. Bee tãnanↄ se, ò dↄ̃ lɛ, akũ òdigↄ̃ lukaluka. 20 Yↄ̃nkↄ! Pↄ́ kũ à tò ludanaanikɛna pↄ́kekɛnasari pã, ń ye mà onnɛ yá? 21 Kũ ó dizi káaku Ibrahĩ a nɛ́ Isaaku kpà sa'opↄ ũ, yã dí bo kãao nna a yãkɛna yãiroo? 22 N è yá? A ludanaanikɛna kũ a yãkɛnaao kpákↄ̃imɛ. A yãkɛna mɛ́ à a ludanaanikɛna pàpai. 23 Akũ Luda yã díkĩna pàpa kũ à pì, Ibrahĩ Luda náani kɛ̀, akũ Luda tò yã bò kãao nna a náani kũ à kɛ̀ yãi. Akũ ò tↄ́ kpànɛ Luda gbɛ̃nna. 24 A è yá? Yãkɛna mɛ́ àdi tó yã bo kũ gbɛ̃o nna, adi kɛ ludanaanikɛna adonlo. 25 Lɛmɛ dↄ karua Rahabu kɛ̀ nna kũ Ludao a yãkɛna yãi, gↄrↄ kũ à gu'asirigwarinↄ dìtɛ à ń gbarɛ zɛ́ kpãni gũn. 26 Lákũ mɛ̀ ninisari de gɛ̀ ũ nà, lɛn ludanaanikɛna pↄ́kekɛnasari de gɛ̀ ũ lɛ se.

James 3

1 Ma gbɛ̃nↄ, àsun kɛ yãdannɛrinↄ ũ dasiro, zaakũ á dↄ̃ kũ Luda ni wɛ́ piti ókↄ̃nↄ yãdannɛrinↄa yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ de gbɛ̃ kparanↄla. 2 Ó pínki odìgↄ̃ zã yãa baala'imɛ. Tó gbɛ̃ lɛ́ dì a ásaru kɛro, taarisaridemɛ, ani fↄ̃ à a mɛ̀ pínki gbãna fↄ̃. 3 Odì sↄ̃mↄ ká sↄ̃nɛ de à ó yã ma yãimɛ, akũ odì a milɛ ble. 4 Kesↄ̃ à gó'itɛ gwa ísirala. Bee kũ a zↄ̃kↄ̃kɛo kũ zàga'ĩa gbãna kũ àdi a yĩpao, a fĩbↄ de fítinlemɛ. Àkũ mɛ́ àdi a milɛ ble, akũ a fĩ̀rii dì a pↄyeina danɛ. 5 Lɛmɛ sↄ̃, nɛ́nɛ bi mɛ̀gu fítinlemɛ, akũ àdi ĩa dã kũ yã zↄ̃kↄ̃ↄo. À gwa lákũ tɛ́ fíti dì sɛ̃̀ dasi kpáta nà. 6 Nɛ́nɛ de lán tɛ́ bàmɛ, àkũmɛ andunia vãni ũ ó mɛ̀ɛ gũn. Àdi tó gbãsĩ gↄ̃ kpá ó mɛ̀ɛa pínki. Gyãwãn tɛ́ mɛ́ àdi nakara nɛ́nɛa, akũ nɛ́nɛ dì tɛ́ kpá ó andunia kunan. 7 Bisãsiri nↄ̀bↄsɛ̃ntɛnↄ tùtuu kɛ̀ pínki kũ bãnↄ kũ pↄ́ kũ òdi táa o kũ kùaonↄ kũ kpↄ̀nↄ, à kpɛ́ àtɛn kɛ ari tera, 8 ama gbɛ̃ke dì fↄ̃ à a nɛ́nɛ tùtu kɛro. Àkũmɛ pↄ́ vãni kũ àdi zɛ tɛniro ũ. À pana kũ sɛwɛtɛ̃o, 9 nɛ́nɛn odì Dikiri ó De sáabu kpáo, akũ odì ɛra ò bisãsiri kũ à a kɛ̀ lán a bà káo dↄ. 10 Lɛ́dokↄ̃nↄ pìin sáabukpana kũ gbɛ̃kanaao dì bon. Ma gbɛ̃nↄ, àsungↄ̃ de lɛro. 11 Íboki dì í nna kũ í kyã̀kyãao bo wɛ̀ɛ dokↄ̃nↄ gũn yá? 12 Ma gbɛ̃nↄ, kaka lí ni nɛ́ i kù ũ yá? Geepi lí ni nɛ́ i kaka ũ yá? Lɛmɛ dↄ bia í sùkusukude ni í nna boro. 13 Á tɛ́, dí mɛ́ à yãdↄ̃ri ↄ̃ndↄ̃de ũu? À mↄńnɛ a kunna mana gũn kũ a yãkɛnanↄ kũ zĩdabusana kũ àdi bo ↄ̃ndↄ̃ gũnwo. 14 Tó á nɛ̀sɛgↄ̃ba pãsĩ kũ denlawɛtɛnaao vĩ á swɛ̃̀ɛ gũn sↄ̃, àsun ĩa dãro, àsun gí yãpurairo. 15 Ɔ̃ndↄ̃ bire taka dì bo musuro, andunia pↄ́mɛ, á dà pↄ́mɛ, Ibilisi pↄ́mɛ. 16 Zaakũ gu kũ nɛ̀sɛgↄ̃ba kũ denlawɛtɛnaao kún, gwen kↄ̃yãmasari kũ yã bɛ̃̀nɛ pínkio dìgↄ̃ kún. 17 Tó gbɛ̃ ↄ̃ndↄ̃ kũ àdi bo musu vĩ, káaku àdigↄ̃ gbãsĩ vĩro, a gbɛra àdigↄ̃ yãkete vĩro, àdi a zĩda busańnɛ, àdi gbɛ̃ yã ma, à sùru papana kũ yãmanakɛnaao. Àdi gbɛ̃ tɛ̃̀ boro, akũsↄ̃ àdigↄ̃ manafiki vĩro. 18 Ibɛrɛmidɛrii dì kɛna kũ kↄ̃o nna tↄ̃, akũ àdi yã mana kɛ̃.

James 4

1 Bↄ́ mɛ́ àdi fìti kũ lɛ́kpakↄ̃anaao da á tɛ́ɛ? Òdi bo á pↄyeina kũ òtɛn ↄsi ká á mɛ̀ɛ gũnnↄ kĩnaanloo? 2 Adìgↄ̃ ye pↄ́i, ama adì ero, akũ adì gbɛ̃ dɛ. Adì pↄ́ ni dɛ, akũ adì pↄ́ kũ átɛn pɛ́a lero. Akũ adì lɛ́kpakↄ̃a kɛ, adì fìti kɛ. Á a vĩro, kũ adì wɛ́ kɛ Ludaaro yãimɛ. 3 Tó à wɛ́ kɛ̀, adì ero, kũ adì wɛ́ kɛ kũ nɛ̀sɛmanaoro yãimɛ, zaakũ adìgↄ̃ ye à a bↄkↄtɛ kɛ á pↄ́nidɛnanↄ gũmmɛ. 4 Náanisaridenↄ, á dↄ̃ kũ gbɛ̃nnakpana kũ anduniao bi ibɛrɛsɛna kũ Ludaonloo? Gbɛ̃ kũ à ye à kɛ andunia gbɛ̃ ũ gↄ̃̀ Luda ibɛrɛ ũmɛ. 5 Kũ ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì, Nini kũ Luda dà ó gũn nɛ̀sɛgↄ̃ba vĩ, átɛn da yã pãn yá? 6 Ama gbɛ̃kɛ kũ Luda vĩ kũoo de abirekũla, zaakũ ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Luda dì ibɛrɛ sɛ́ kũ zĩdabirinↄ, ama à gbɛ̃kɛ vĩ kũ zĩdabusarinↄ. 7 Abire yãi à mì natɛ Ludanɛ. À gí Ibilisinɛ, ani bàa síárɛ. 8 À na Ludai, ani naái. Durunnakɛrinↄ, à ↄ bo durunnan. Nɛ̀sɛpladenↄ, à á swɛ̃̀ pípi. 9 À ↄ́ↄ dↄ kũ pↄsirao kũ wɛ̃ndayão. À á yáadↄna litɛ ↄ́ↄdↄna ũ, à á pↄnna litɛ nɛ̀sɛyakana ũ. 10 À á zĩda busa Dikiri arɛ, ani á kara. 11 Ma gbɛ̃nↄ, àsun kↄ̃ tↄ́ bɛ̃̀nɛ síro. Gbɛ̃ kũ à a Yesude dake tↄ́ bɛ̃̀nɛɛ sì ke à a bɛ̃̀nɛɛ bò, à Luda doka sèeda vãni kɛ̀, à a vãni bò. Tó n Luda doka vãni bò sↄ̃, a màriimɛ n ũro, a vãniboriimɛ n ũ. 12 Ludan dokaditɛri ũ kũ yãkpatɛkɛriio. Àkũ mɛ́ à gbɛ̃ surabana kũ a kakatɛnaao gbãna vĩ. Mↄkↄ̃n sↄ̃, dímɛ n ũ, kũ ndì n gbɛ̃dake vãni boo? 13 À yã ma sà, ákↄ̃nↄ kũ adì pi, gbãra ke zia áni gɛ́ wɛ́ran, áni vutɛ gwe wɛ̃̀ do, áni laga tá à àre le. 14 Á yã kũ ani á le zia dↄ̃ yá? Á dↄ̃ lákũ á wɛ̃̀ndi de nà yá? Á de lán suka bàmɛ. Tó à kpà fíti, akũ àdi gɛ̃tɛ gↄ̃̀nↄ. 15 Yã kũ à de à on dí: Tó Dikiri wè, akũ ó aafia, óni kɛ lán dire bà ke lán dí bà. 16 Tera sↄ̃ átɛn ĩa dã, a Luda bàkaa bò. Ĩadãna bire taka buri manaro. 17 Gbɛ̃ kũ à yãmanakɛna dↄ̃, akũ adi kɛro durunna kɛ̀.

James 5

1 Ákↄ̃nↄ aruzɛkɛdenↄ, à yã ma sà. À ↄ́ↄ dↄ, à wiki lɛ́ kisira kũ ani á le yãi. 2 Á aruzɛkɛnↄ yàka, kↄ̀kↄnↄ á pↄ́kasanↄ sòso. 3 Á ↄgↄ dã̀a kpà, akũ a dã̀akpanaa pì ni á da yãn, ani á mɛ̀ piti lán tɛ́ bà. A aruzɛkɛ dì gↄrↄ kpɛde zĩ. 4 À ma! A ↄgↄzĩkɛri kũ ò á burapↄnↄ kɛ̃̀árɛnↄ blè, akũ ↄgↄ pì yã Luda ki lè. Pↄ́kɛ̃rii pìnↄ wikilɛnaa gɛ̃̀ Dikiri Zĩ̀karide sãn. 5 A á mɛ̀na mà zĩtɛ la á pↄyeinakɛnaa gũn. A mɛ̀ɛ kpà kùtukpana gↄrↄ pↄ́ ũ. 6 A yã dà gbɛ̃ mananↄla, a ń dɛdɛ, odi gíárɛro. 7 Abire yãi ma gbɛ̃nↄ, àgↄ̃ mɛna fↄ̃ ari Dikiri sugↄrↄ. À gwa lán búbarii dì a burapↄ bɛ̀ɛrɛde kɛ̃gↄrↄ dã nà. Àdi mɛna fↄ̃ zaa kaburagↄrↄ ari sakare. 8 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, à mɛna fↄ̃ à zɛ gbãna, zaakũ Dikiri sugↄrↄ kà kãni. 9 Ma gbɛ̃nↄ, àsun yãkete kákↄ̃iro, de Luda sún yãkpatɛ kɛ kãáoro yãi. Yãkpatɛkɛrii pì zɛna kpɛ́lɛlɛa fá! 10 Ma gbɛ̃nↄ, annabi kũ ò yã ò yã kũ Dikiri tↄ́onↄ, à mɛna kũ ò kɛ̀ warikɛnaa gũn zɛ́ dí taka sɛ́. 11 Odì pi ò arubarika vĩ, kũ ò mɛna fↄ̃̀ yãimɛ. A Ayuba mɛnakɛna baaruu mà, a mà lákũ Dikiri kɛ̀nɛ nà kpɛkpɛ, zaakũ wɛ̃nda kũ sùruuo papana Dikiria. 12 Atɛ̃nsa ma gbɛ̃nↄ, àsun la daro. Àsun pi a sì kũ ludambɛo ke kũ zĩtɛo kesↄ̃ kũ pↄ́ pãndeoro. À tó á ee gↄ̃ ee. À tó á oi gↄ̃ oi, de yã sún vutɛáwaro yãi. 13 Á gbɛ̃ke tɛn wari kɛ yá? À adua kɛ. Á gbɛ̃ke pↄ nna yá? À Luda sáabu kpá. 14 Á gbɛ̃ke tɛn gyã kɛ yá? Ade sↄsi gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ sísi ò adua kɛnɛ, ò nísi máa kũ Dikiri tↄ́o. 15 Adua kũ ò kɛ̀ ludanaanikɛnaa gũn ni gyãre pì werekↄ̃a. Dikiri ni a futɛ. Tó à durunna kɛ̀ yã sↄ̃, ani kɛ̃a. 16 Abire yãi à á durunnanↄ okↄ̃nɛ, à adua kɛkↄ̃nɛ de à le àgↄ̃ aafia. Gbɛ̃ mana aduakɛna gbãna, àdi zĩ kɛ manamana. 17 Iliasu bi bisãsirimɛ lán ó bà. À adua kɛ̀ manamana, de legũ sún maro, akũ legũ dí tↄ́ zĩtɛaro ari wɛ̃̀ aakↄ̃ kũ mↄ suddoo. 18 À ɛ̀ra à adua kɛ̀ dↄ, akũ legũ'i bò manamana, zĩtɛ pↄ́ble kɛ̀. 19 Ma gbɛ̃nↄ, tó á gbɛ̃ mɛ̀n do zã̀ yãpura zɛ́a, akũ á gbɛ̃ke ɛ̀ra à a dà zɛ́n, 20 àgↄ̃ dↄ̃ kũ gbɛ̃ kũ à tò durunnakɛrii pìi bò sãtɛna zɛ́n à ɛ̀ra à sù, à a sì gaamɛ, akũsↄ̃ à lá kù durunna dasinↄla.

1 Peter 1

1 Makũ Pita, Yesu Kirisi zĩ̀ri mɛ́ à takada dí kɛ̃̀ Luda gbɛ̃ kũ ò de nibↄnↄ ũ andunia dí gũn, kũ ò fãkↄ̃ana bùsu díkĩnanↄ gũnnↄnɛ: Pↄntu, Galatia, Kapadosia, Asia kũ Bitiniao. 2 De Luda gĩnakɛ à á dↄ̃, akũ à á sɛ́, a gↄ̃ a pↄ́ ũ kũ a Nini gbãnao, de à mì natɛ Yesu Kirisinɛ, a aru gbã̀ boárɛ. Luda gbɛ̃kɛ kũ aafiaao karaárɛ. 3 Ò Luda ó Dikiri Yesu Kirisi De sáabu kpá! A sùru zↄ̃kↄ̃ↄ gũn à ó í dufu kũ Yesu Kirisi vuna gan gbãnao, akũ ó tãmaa kũ àdi ń nɛro vĩ, 4 zaakũ túbi kũ à ditɛnaárɛ ludambɛ pìi dì lákaro, àdi gbãsĩ kpáro, a mana dì lákaro. 5 Luda soru kɛ̀ à làka de à á sura ba a náani kũ átɛn kɛ yãi, akũ àtɛni á dãkpã kũ a gbãnao ari à gɛ́ bo kũ surabanaa pìio gupuraa gↄrↄ kpɛde zĩ. 6 Átɛn pↄnna kɛ kũ yã pìio, bee kũ áni wari kɛ gĩa fíti yↄ̃ogwana buri sĩnda pínki yãi. 7 Lákũ òdi wura mana dↄ̃ tɛ́ gũn nà, lɛn òtɛni á ludanaanikɛna yↄ̃ à gwa lɛ, zaakũ á ludanaanikɛnaa pìi bɛ̀ɛrɛ vĩ de wura kũ a gakuri dì lákala manamana. Tó a bo mana, Luda ni á sáabu kpá Yesu Kirisi sugↄrↄ zĩ, ani á kpe ta kũ gakurio. 8 Bee kũ ádi a ero, á yei. Bee kũ ádi wɛ́ kɛ pla kãao zikiro, átɛni a náani kɛ, akũ átɛn pↄnna zↄ̃kↄ̃ kũ à gɛ̃̀ onala kɛ, 9 kũ átɛni á ludanaanikɛna gbɛ̀ le á surabana ũ yãi. 10 Annabinↄ gĩnakɛ ò gbɛ̃kɛ kũ Luda ni kɛ kãáo yã ò, ò surabanaa pì yã gwà, ò a tàasii kà. 11 Kirisi Nini kũ à kú ń gũn gĩnakɛ à wari kũ Kirisi pì ni kɛ òńnɛ kũ gakuri kũ ani le a gbɛrao, akũ ò wɛ̀tɛ ò yã pì zɛ́ dↄ̃ kũ a gↄrↄo. 12 Akũ Luda tò ò dↄ̃̀ kũ yã kũ òtɛn o pì de ń gↄrↄ pↄ́ ũro, á pↄ́mɛ. Tera sà baarunnakparinↄ yã pìi òárɛ kũ Luda Nini kũ Luda pìi zĩ̀ bona ludambɛ gbãnao. Bee malaikanↄ se òtɛn ↄsi ká yã pì dↄ̃naai. 13 Abire yãi àgↄ̃ kú á laakariia, àgↄ̃ á zĩda kũna dↄ̃, á wɛ́ gↄ̃ dↄ gbɛ̃kɛ kũ Luda ni kɛárɛ Yesu Kirisi sugↄrↄ zĩi sikaa sari. 14 Lákũ á de Luda nɛ́ kũ òtɛni a yã manↄ ũ nà, àsun tó dà vãni kũ á vĩ yã á wɛ́siragↄrↄ doárɛ arɛro. 15 Luda kú adonamɛ. Lákũ à á sisi à á sɛ́ nà, àgↄ̃ kú adona á yãkɛna sĩnda pínki gũn lɛ se. 16 Zaakũ ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Àgↄ̃ kú adona, zaakũ má kú adonamɛ. 17 Zaakũ Luda dì yãkpatɛ kɛ kũ baadio a yãkɛnaaa ń wɛ́ gwanaa sari, tó átɛni a sísi De, à vĩna kɛnɛ á nibↄkɛnaa gũn la. 18 Á dↄ̃ lákũ Luda á bó kunna kori kũ à de á futɛokarayã ũ gũn nà. Luda dí á bo kũ pↄ́ kũ a gakuri dì lákaoro, lán wura ke andurufu bà, 19 à á bó kũ Kirisi aru gakurideomɛ, kũ à de lán sãnɛ bↄ̀rↄ kũ à mamberu vĩro à gbãsĩ vĩro bà. 20 Luda gĩnakɛ à a dìtɛ zaade adi andunia kátɛro, akũ à bòárɛ kãao gupuraa gↄrↄ kpɛde díkĩnanↄ zĩ. 21 A yã musun átɛn Luda náani kɛ. Luda a bò gan à gakuri kpàa, de à le à a náani kɛ, á wɛ́ gↄ̃ dↄi. 22 Lákũ mìnatɛna yãpuranɛɛ gbã̀ bòárɛ nà, akũ a gↄ̃ kↄ̃ gbɛ̃nↄ ũ manafiki sari, àgↄ̃ yekↄ̃i kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo. 23 Luda á í dufu kũ a yã wɛ̃̀ndide kũ àdigↄ̃ kun gbãnao. Yã pì de pↄ́buri kũ àdi ga ũro, pↄ́buri kũ àdi garomɛ. 24 Gbɛ̃ sĩnda pínki de lán sɛ̃̀ɛ bàmɛ, ń gakuri de lán sɛ̃̀vu bàmɛ pínki. Sɛ̃̀ɛ dì kori kɛ, a vú dì kↄ́tɛ, 25 ama Dikiri yã dìgↄ̃ kun gↄrↄ sĩnda pínki. Yã pì mɛ́ à de baaru nna kũ ò kpàárɛ ũ.

1 Peter 2

1 Abire yãi à yã vãni sĩnda pínki tó kũ ɛ́kɛtona sĩnda pínkio kũ manafikio kũ nɛ̀sɛgↄ̃bao kũ kↄ̃yakanaao. 2 Lákũ nɛ́kpãntɛ̃nↄ dìgↄ̃ yↄ̃'i ni dɛ nà, àgↄ̃ Luda yã kũ à de lán vĩ'ipu swáswa bà ni dɛ lɛ se, de à le à gbã á surabana zɛ́ gũn, 3 tera sà kũ a dↄ̃̀ kũ Dikiri mana. 4 À nai, àkũmɛ gbɛ̀ wɛ̃̀ndide kũ ò gìi ũ, ama Luda a sɛ̀ bɛ̀ɛrɛde ũ. 5 Ákↄ̃nↄ sↄ̃ á gbɛ̀ wɛ̃̀ndide kũ Luda tɛni a kpɛ́ ɛ̃ boonↄ ũ. Ákↄ̃nↄmɛ a gbàgbarinↄ ũ, adì sa kũ àdi káagu o kũ a Nini gbãnao Yesu Kirisi gãi. 6 Zaakũ ò kɛ̃̀ Luda yãn ò pì: Ǹ gwa, matɛn gbɛ̀ ditɛ Zaiↄ̃, ɛ̃pɛtɛna gbɛ̀ bɛ̀ɛrɛde kũ ma sɛ̀ ũ. Wé'i ni gbɛ̃ kũ àtɛni a náani kɛ kũro. 7 À de gbɛ̀ bɛ̀ɛrɛde ũ ákↄ̃nↄ kũ átɛni a náani kɛnↄnɛ, ama à de lɛ gbɛ̃ kũ òtɛni a náani kɛronↄnɛro. Gbɛ̀ kũ kpɛ́borinↄ pã kpài mɛ́ à gↄ̃̀ kpɛ́ kusuru gbɛ̀ mìde ũ. 8 Lɛn dↄ à de: Gbɛ̀ kũ òdi gɛ̃̀ sía ũ, gbɛ̀si kũ òdi kpáala ò lɛ́tɛ ũ. Ò gɛ̃̀ɛ sìa, kũ odi Luda yã daro yãi. Lɛn Luda dìtɛńnɛ lɛ. 9 Ákↄ̃nↄmɛ buri kũ Luda ń sɛ́nↄ ũ, kínanↄ kũ sa'orinↄ ũ, a gbɛ̃ kũ ò kú adonanↄ ũ, de à Luda kũ à á sisi a bo gusiran, à gɛ̃̀ kãáo a gupura bonsarɛde gũn sáabu kpá. 10 Á de Luda gbɛ̃nↄ ũ yãro, ama tera sà a gↄ̃ ń ũ. Luda dí sùru kɛ kãáo yãro, ama tera à kɛ̀ kãáo. 11 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, lákũ á de nibↄ kũ bòasunↄ ũ nà andunia dí gũn, matɛn lɛ́ daáwa, à mì kɛ̃ á dà vãni kũ òdi zĩ̀ ká kãáonↄa. 12 Àgↄ̃ kun gbɛ̃ bɛ̀ɛrɛdenↄ ũ kifirinↄ tɛ́. Lɛmɛ dↄ bee tó ò á dítɛ yãvãnikɛrinↄ ũ, tó ò yã mana kũ átɛn kɛnↄ è, oni Luda sáabu kpá gↄrↄ kũ ani suńyĩ. 13 À mì natɛ ikode kũ bisãsiri dìtɛnↄnɛ ń pínki Dikiri yãi, kína kũ à gbãna vĩ deńlan yá, 14 ke gbãnade kũ à dìtɛ à wɛ́ tã yãvãnikɛrinↄa à yãmanakɛrinↄ sáabu kpá. 15 Luda pↄyenyĩnaan dí: Á yãmanakɛnaa gũn, áni yↄ̃nkↄ wɛ́siradenↄ lɛ́ yĩtɛńnɛ. 16 Àgↄ̃ zĩdadenↄ ũ, ama àsun tó á gↄ̃na zĩdadenↄ ũ gↄ̃árɛ vãnikɛna zɛ́ ũro. Àgↄ̃ kun Luda zↄ̀blerinↄ ũ. 17 À bɛ̀ɛrɛ li gbɛ̃ sĩnda pínkinɛ. Àgↄ̃ ye á Yesude dakenↄi. À vĩna kɛ Ludanɛ. À bɛ̀ɛrɛ lí kínanɛ. 18 Zĩkɛrinↄ, à mì natɛ á dikirinↄnɛ, à zↄ̃kↄ̃kɛ dↄ̃ńnɛ yã sĩnda pínki gũn. Adi kɛ dikiri mana nɛ̀sɛdodenↄnɛ ńtɛ̃nɛnlo, ama kũ ń gbɛ̃ pãsĩnↄomɛ se. 19 Tó ò wɛ́ tã̀áwa pã, tó a mɛna fↄ̃̀o Luda yãi, abirekũ sáabu vĩárɛ. 20 Tó ò á gbɛ̃ á taari yãi, tó a mɛna fↄ̃̀o, abirekũ tↄ́ nna vĩ máa? Ama tó a wari kɛ̀ yã mana kũ a kɛ̀ yãi, tó a mɛna fↄ̃̀o, Luda ni á sáabu kpá. 21 Abire yãin Luda á sisi à á sɛ́. Kirisi wari kɛ̀árɛ, à zɛ́ mↄ̀árɛ de àgↄ̃ tɛ́ a gɛ̀sɛgbɛɛi yãi. 22 Adi durunna kɛro, odi ma à ɛ́kɛ tòro. 23 Kũ ò a sↄ̃̀sↄ̃, adi yã síńlaro. Kũ à wari kɛ̀, adi yã pãsĩ ke ońnɛro, à zɛ̀ kũ Luda yãkpatɛkɛri manaomɛ. 24 Àkũ mɛ́ à ó durunnanↄ dì a mìia, à gào lía, de ó bàka súngↄ̃ kú kũ durunnanↄ doro, ògↄ̃ kú yãmanakɛnaa gũn. A flã̀gbɛnↄ mɛ́ ò ó gbá aafia. 25 Zaakũ a sãtɛ lán sãnↄ bà yã, akũ a arɛ dↄ̀ á Dã̀ri kũ á Dãkpãriiooa tera sà.

1 Peter 3

1 Nↄgbɛ̃nↄ sↄ̃, à á zĩda kpá á zãnↄa. Tó ń gbɛ̃kenↄ tɛn Luda yã daro, á kunna ni ń litɛ. Bee tó ádi yãke ońnɛro, 2 oni e kũ á kun gbãsĩ sari, akũsↄ̃ a á zĩda kpàḿma. 3 Àsun tó á nↄmanakɛ gↄ̃ mɛ̀ yã ũro, mìtãna ke nↄmanablebↄnↄ ke pↄ́kasadanaan yá. 4 Ama àgↄ̃ de á nɛ̀sɛgũnyã kũ àdi lákaro ũ, nɛ̀sɛyĩda kũ zĩdabusanaao. Abirekũ mɛ́ à bɛ̀ɛrɛ vĩ Ludanɛ. 5 Zaakũ lɛn nↄgbɛ̃ donyĩri kũ ń wɛ́ dↄ Ludai yãnↄ ń zĩda kɛ̀kɛ lɛ, ò ń zĩda kpà ń zãnↄa. 6 Lɛn Sara de lɛ, àdi Ibrahĩ yã ma, àdi a sísi Baa. Tó átɛn yã mana kɛ, tó átɛn pↄ́ kũ òdi vĩna kɛnɛ yã daro, a Sara dàa sɛ̀n gwe. 7 Gↄ̃gbɛ̃nↄ sↄ̃, àgↄ̃ kú kũńwo nↄgbɛ̃kɛ dↄ̃nnɛnaa gũn, àgↄ̃ yã maḿma, de pↄ́ke sún kpáárɛ á aduakɛnaa gũnlo, zaakũ á de wɛ̃̀ndi gbablerinↄ ũ lɛɛlɛmɛ. 8 Abire gbɛra àgↄ̃ lɛ́dokↄ̃nↄ vĩ kↄ̃o á pínki. Àgↄ̃ kↄ̃ wɛ̃nda dↄ̃, àgↄ̃ yekↄ̃i, àgↄ̃ gbɛ̃kɛ vĩ kↄ̃o, à busakↄ̃nɛ. 9 Àsungↄ̃ a vãni fĩna bo kũ a vãnioro. Àsungↄ̃ gbɛ̃ kũ à á sↄ̃sↄ̃ sↄ̃sↄ̃ro. À sa mana onɛ, zaakũ Luda á sisi de à arubarika daágu yãimɛ. 10 Gbɛ̃ kũ à ye àgↄ̃ kú nnamanan, akũsↄ̃ à ye a kunna gↄ̃ mana, à a lɛ́ kũ kũ yãvãni'onaao, àsun tó ɛ́kɛ bo a lɛ́nlo. 11 Ade kpɛ li a vãninɛ, à a mana kɛ, à aafia zɛ́ wɛtɛ àgↄ̃ tɛ́i. 12 Zaakũ Dikiri dìgↄ̃ gbɛ̃ mananↄ tàasi ká, a sã kpá ń aduakɛnaai, ama àdi mìkpɛrɛ zu yãvãnikɛrinↄnɛ. 13 Tó á kokari vĩ kũ yãmanakɛnaao, dí mɛ́ ani wɛ́ tãáwaa? 14 Bee tó a wari kɛ̀ yãmanakɛna yãi, á arubarika vĩ. Àsungↄ̃ vĩna kɛ ń wɛ́tãmmanaanɛro, àsun tó á swɛ̃̀ kɛ̃águro. 15 À Kirisi dↄ̃ Dikiri ũ á swɛ̃̀ɛ gũn. Àgↄ̃ kú soru gũn gↄrↄ sĩnda pínki, de à le à yã we gbɛ̃ kũ àtɛni á la yã kũ á wɛ́ dↄii mìiia. 16 Àgↄ̃ ońnɛ busɛbusɛ kũ bɛ̀ɛrɛlinnɛnaao. À ońnɛ kũ nɛ̀sɛpurao dↄ, de wé'i gbɛ̃ kũ òtɛni á sↄ̃sↄ̃ á yãmanakɛna Kirisi gũnnↄ kũ. 17 Warikɛna Luda pↄyenyĩnaa gũn yãmanakɛna yãi mana de warikɛna yãvãnikɛna yãila. 18 Kirisi gà gɛ̃̀n do durunnakɛ̃mmana yãi. Taarisaride gà ókↄ̃nↄ taaridenↄ yãi, de à le à gɛ́ kũoo Luda kĩnaa. Ò a dɛ̀ mɛ̀ɛ gũn, akũ Luda a vù ninikɛ gũn. 19 A ninikɛ pìi gũn à gɛ̀ɛ à waazi kɛ̀ gyãwãnde kũ ò ń ká kpɛ́sirannↄnɛ. 20 Ò bò Luda yã kpɛmɛ yã, gↄrↄ kũ à mɛna ari Nuhu gɛ̀ɛ à gó'itɛ kɛ̀ à làkao. Gbɛ̃ kũ ò bò ín aafia gó pì gãinↄn dasiro, gbɛ̃nↄn sↄraakↄ̃. 21 Í pì mɛ́ à de á da'itɛkɛna kũ àdi á sura ba tera taka ũ. Da'itɛkɛnaa pì bi mɛ̀ gbãsĩworona yãnlo, lɛ́sɛna Ludanɛ kũ nɛ̀sɛpuraomɛ. Àdi ń sura ba, kũ Yesu Kirisi bò gan yãi. 22 À gbãna blè malaikanↄa kũ tãnanↄ kũ ń gbãnadenↄ kũ ń ikodenↄ, akũ à tà ludambɛ, à kú Luda ↄplai.

1 Peter 4

1 Lákũ Kirisi wari kɛ̀ a mɛ̀n nà, ákↄ̃nↄ se à nɛ̀sɛ bire buri sɛ́, zaakũ gbɛ̃ kũ à wari kɛ̀ a mɛ̀n, ade mìi kɛ̃̀ durunnaamɛ. 2 Gↄrↄ kũ à gↄ̃̀árɛ á kunnaa gũn, á dà vãni súngↄ̃ doárɛ arɛ doro, séde Luda pↄyenyĩnaa. 3 Á kunna kifirinↄ yãkɛnaa gũn yã mↄ̀ lɛ. Yã á kú wé'isariyãkɛnaa gũn kũ dàvãninidɛnaao kũ wɛ̃dɛkɛnaao kũ pãpã kↄ̃kↄ̃o kũ wɛ̃mikↄ̃kↄ̃ bɛ̃̀nɛɛo kũ tãnagbagbana kũ Luda zã̀aguo. 4 Kũ adì kakara kũńwo ń pãpã zↄ̃kↄ̃ↄ pì kɛnaa gũn doro, àdi kɛńnɛ yãbonsarɛ ũ, akũ òdi á tↄ́ vãni sí. 5 Oni ń yãkɛnanↄ baba Ludanɛ, kũ à yãkpatɛkɛna kũ gbɛ̃ bɛ̃nɛnↄ kũ gyãwãndenↄ soru kɛ̀. 6 Ò baaru nna kpà bee gyãwãnde pìnↄnɛ se, de ò le ògↄ̃ kú ninikɛ gũn lán Luda bà, bee kũ yã vùtɛḿma mɛ̀ɛ gũn lán gbɛ̃ sĩnda pínki bà. 7 Pↄ́ sĩnda pínki lakanaa kà kãni. Abire yãi àgↄ̃ de laakaridenↄ ũ, àgↄ̃ á zĩda kũna dↄ̃ de àgↄ̃ adua kɛ yãi. 8 Yã kũ à de a pínkilan dí: Àgↄ̃ yekↄ̃i kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo, zaakũ yenyĩ dì pↄ́ kútɛ durunnanↄa dasi. 9 À yàri kɛkↄ̃nɛ yãketekanaa sari. 10 Lákũ Luda gba dà á baadinɛ nà, à kpákↄ̃i kũ gba pìnↄ Luda gba buri donadona zĩkɛri mananↄ ũ. 11 Gbɛ̃ kũ à de waazikɛri ũ, à Luda yã ońnɛ. Gbɛ̃ kũ à de kpanyĩri ũ, à kpáńyĩ kũ gbãna kũ Luda a gbào, de à Luda tↄ́ kpá yã sĩnda pínki gũn Yesu Kirisi gãi. Àkũ mɛ́ à gakuri vĩ kũ gbãnao gↄrↄ sĩnda pínki! Aami. 12 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, àsun tó yↄ̃ogwana pãsĩ kũ àtɛni á le bo á sarɛ lákũ yã dufu mɛ́ à á lé bàro. 13 Lákũ á bàka kú Kirisi warikɛnaa gũn nà, à pↄnna kɛo de à le àgↄ̃ pↄnna zↄ̃kↄ̃ vĩ gↄrↄ kũ Kirisi pì ni bo gupuraa kũ gakurio. 14 Tó ò á sↄ̃sↄ̃ Kirisi tↄ́ kũ à kúáwa yãi, á arubarika vĩ, zaakũ Luda Nini gakuride kúáwa. 15 Á gbɛ̃ke sún wari kɛ gbɛ̃dɛna ke kpãni'ona ke yãbɛ̃nɛkɛna ke gudɛ yãiro. 16 Tó a wari kɛ̀ á Yesudekɛ yãi, àsun kɛárɛ wé'iyã ũro. À Luda sáabu kpá kũ Yesu tↄ́ kúáwa yãi. 17 Zaakũ wɛ́tãmmagↄrↄ kà, Luda gbɛ̃nↄn à nàa kũńwo. Lákũ ókↄ̃nↄmɛ à nàa kũoo káaku nà, ani láka kũ gbɛ̃ kũ ò gì Luda baaru nna mainↄo deramɛɛ? 18 Zaakũ gbɛ̃ mananↄ surabana zĩ'ũ, yã ni bo kũ ludayãdarisarinↄ kũ durunnakɛrinↄo deramɛɛ? 19 Abire yãi gbɛ̃ kũ òtɛn wari kɛ Luda pↄyenyĩnaa gũnnↄ ń zĩda na ń Kɛ̀ri náanidenɛ a ↄĩ, ò kpɛ́ ògↄ̃ yã mana kɛ.

1 Peter 5

1 Matɛn lɛ́ da ákↄ̃nↄ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄa sà. Gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄn ma ũ se. Má de wari kũ Kirisi kɛ̀ɛ sèedade ũ, akũsↄ̃ ma bàka nigↄ̃ kú kũ gakuri kũ ani bo gupuraaao se. 2 Àgↄ̃ de kpàsa kũ Luda kàtɛárɛ dã̀rinↄ ũ. À ↄ likai kũ pↄyeinaao, adi kɛ tilasinlo, lákũ Luda yei nàmɛ. Adi kɛ ↄgↄwɛtɛna yãinlo. À kɛ kũ nɛ̀sɛ mɛ̀n doo dé. 3 Àsungↄ̃ gbãna mↄ gbɛ̃ kũ ò ń náárɛ á ↄĩ pìnↄaro. À tó á kunna gↄ̃ á sã pìnↄ da a zɛ́a, 4 áni kífura kũ a gakuri dì lákaro le gↄrↄ kũ Sãdãriki ni su. 5 Ákↄ̃nↄ kɛfɛnnanↄ sↄ̃, à á zĩda kpá gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄa. Á pínki à á zĩda busakↄ̃nɛ à kpákↄ̃i, zaakũ Luda dì ibɛrɛ sɛ́ kũ zĩdabirinↄ, ama à gbɛ̃kɛ vĩ kũ zĩdabusarinↄ. 6 Abire yãi à á zĩda busa Luda gbãnadenɛ, ani á kara gↄrↄ kũ à dìtɛa. 7 À á yã'ũmmananↄ tónɛ pínki, zaakũ àdi laakari dↄáwa. 8 Á wɛ́ gↄ̃ dↄ, àgↄ̃ kú á laakariia. Á ibɛrɛ Ibilisi de lán músu ↄ́ↄdↄrii bàmɛ. Àtɛn kpátɛ kɛái, àtɛn gbɛ̃ wɛtɛ à kũ. 9 À gínɛ, à zɛ gbãna ludanaanikɛnaa gũn, zaakũ á dↄ̃ kũ á Yesude dake kũ ò kú andunia gũnnↄ ń pínki tɛn wari dokↄ̃nↄ pì kɛmɛ se. 10 Luda Arubarikasĩndapinkide á sisi a gakuri kũ àdi lákaroa Kirisi gũn. Tó a wari kɛ̀ fíti, ani á bo mana, ani á zɛ gíngin, ani á gba gbãna, ani á zĩni pɛ́tɛ. 11 Àkũ mɛ́ à gbãna vĩ ari gↄrↄ sĩnda pínki! Aami. 12 Ma takada fíti dí kɛ̃̀árɛ kũ ó gbɛ̃ndo Silasi ↄomɛ. À demɛnɛ gbɛ̃ náanide ũ. Ma lɛ́ dàáwa, má de a sèedade ũ kũ yã kũ ma ò de Luda gbɛ̃kɛ yãpura ũ. À zɛo gíngin. 13 Babilↄnu gbɛ̃ kũ Luda ń sɛ́ lán á bànↄ fↄ kpàáwa. Ma nɛ́ Maaku fↄ kpàáwa dↄ. 14 À fↄ kpákↄ̃a kũ lɛ́pɛmmanaao yenyĩ gũn. Luda ákↄ̃nↄ kũ á kú Kirisi gũnnↄ gba aafia á pínki.

2 Peter 1

1 Makũ Simↄ Pita, Yesu Kirisi zↄ̀blerii, a zĩ̀rii, makũmɛ ma takada dí kɛ̃̀ gbɛ̃ kũ ó Luda ó Surabari Yesu Kirisi ń gbá zɛ́ ò a náani kɛ̀ lán ó bà à manakɛ gãinↄnɛ. 2 Gbɛ̃kɛ kũ aafiaao gↄ̃ papanaáwa Luda kũ ó Dikiri Yesuo dↄ̃naa gũn. 3 Luda ó sɛ́ ògↄ̃ kú a gakuri kũ a manakɛo gũmmɛ, à tò ó a dↄ̃, akũ a Ludakɛgbãna ó gbá pↄ́ kũ à kũ̀ ògↄ̃ vĩ, de ó kunna le à kɛ lɛɛlɛ kũ a yão. 4 Lɛn à yã zↄ̃kↄ̃ bɛ̀ɛrɛde kũ à a lɛ́ sɛ̀wɛrɛnↄ kɛ̀ lɛ, de a yãi ò bo andunia dà vãni kũ àdi ń yaka gũn ò Luda kunna taka sɛ́. 5 Yã bire yãi à kokari kɛ manamana, à Luda náani kɛ manakɛnaa gũn, à yã mana kɛ dↄ̃naa gũn, 6 àgↄ̃ dↄ̃na vĩ á zĩda kũnaa gũn, àgↄ̃ á zĩda kũna dↄ̃ mɛna gũn, àgↄ̃ mɛna vĩ nana Ludaii gũn, 7 àgↄ̃ nana Ludai kↄ̃gbɛ̃kɛ gũn, àgↄ̃ gbɛ̃kɛ vĩ kↄ̃o yenyĩ gũn. 8 Zaakũ tó á yã birenↄ kũna, akũ òtɛn kara, ánigↄ̃ kun pã karanaa sariro ó Dikiri Yesu Kirisi dↄ̃naa gũn. 9 Gbɛ̃ kũ à yã birenↄ kũna sↄ̃ro, à a wɛ́ nàkↄ̃a, à gↄ̃̀ vĩ̀na ũmɛ. À sã̀n kũ Luda durunna kũ à kɛ̀ yãnↄ kɛ̃̀arɛ. 10 Abire yãi ma gbɛ̃nↄ, à kokari kɛ à yãpura kpá sísina kũ Luda á sísi à á sɛ́a. Tó átɛn yã birenↄ kɛ, áni fu zikiro. 11 Lɛmɛ oni gbãnakɛ kpáái manamana lɛ, ánigↄ̃ kú kũ ó Dikiri ó Surabari Yesu Kirisio a kpata kũ àdi lákaro gũn. 12 Abire yãimɛ, bee kũ á yã birenↄ dↄ̃, akũsↄ̃ á zĩni pɛtɛna yãpura kũ á kũnaa gũn, manigↄ̃ yã pìnↄ dↄágumɛ. 13 Gↄrↄ kũ má kpɛ́ kú ma sↄ̀ↄ gũn, matɛn da à mana màgↄ̃ tɛ́ káágu yã pìnↄ dↄnaágu yãi. 14 Má dↄ̃ kũ ma bona ma sↄ̀n gↄrↄ ni ká tera, lákũ ó Dikiri Yesu Kirisi gĩnakɛ à òmɛnɛ nà. 15 Mani kokari kɛ, de yã pìnↄ le àgↄ̃ dↄágu gↄrↄ sĩnda pínki ma ga gbɛra. 16 Kũ o ó Dikiri Yesu Kirisi suna kũ gbãnao òárɛ, ódi tɛ́ gara kũ ò dà kũ ↄ̃ndↄ̃ooiro. O wɛ́ kɛ̀ pla kũ a zↄ̃kↄ̃kɛomɛ, 17 gↄrↄ kũ De Luda bɛ̀ɛrɛɛ lìnɛ à a tↄ́ bò. À Luda zↄ̃kↄ̃ gakuride kòtoo mà à pì a Nɛ́ mɛ̀n do légelege yenyĩden a ũ, a yã dì káagu. 18 O kòto kũ à bò ludambɛ pìi mà gↄrↄ kũ ó kú kãao kpi kũ à kú adona musu. 19 Abirekũ mↄ̀wɛrɛ kũ yã kũ annabinↄ ò bi yãpuramɛ. À mana à laakari dↄ yã pìia fitila kũ àtɛn gu bùruburu pu ũmɛ ari gudↄo susunɛ gↄ̃ gɛ́ futɛ á swɛ̃̀n, de gu le à dↄáwa. 20 À kũ à deńla sà àgↄ̃ dↄ̃ kũ gbɛ̃ke dì fↄ̃ à yã kũ annabii kɛ̃̀ Luda yãn bↄkↄtɛ a zĩdaro. 21 Annabinↄ yãke dì bo bisãsiri pↄyeinaa gũnlo, ò Luda yã ò lákũ a Nini dòńnɛ arɛ nàmɛ.

2 Peter 2

1 Annabi ɛ́kɛnↄ bò yã Isarailanↄ tɛ́. Lɛmɛ ɛ́kɛyãdannɛrinↄ ni bo á tɛ́ lɛ se. Oni ɛ́kɛ kũ àdi tó ò kakatɛ ká Luda yãdannɛnan, ò ledi kpá Dikiri kũ à ń bói, oni ń zĩda kakatɛ kãnto. 2 Onigↄ̃ tɛ́ńyĩ dasi ń wé'isariyãkɛnaa gũn, oni yãpura zɛ́ vãni bo ń yãi. 3 Ń wãkũkɛnaa gũn oni á ble kũ ɛ́kɛ kũ òdi bleao. Yãkpatɛ vùtɛḿma à gìi kɛ̀, i dì na ń Kakatɛri wɛ́nlo. 4 Zaakũ Luda dí malaika kũ ò durunna kɛ̀nↄ tóro, à ń ká tↄ̃̀nↄwɛɛ sira kũ à kú zĩtɛzĩtɛ gũn, àgↄ̃ ń kũna ari yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ. 5 Adi andunia zĩ kũ a yãdarisari kũ ò kú a gũnnↄ tóro, à tò í dàńla. Ama à Nuhu kũ àdi manakɛna waazi kɛ bò kũ gbɛ̃nↄn suppla pãndenↄ. 6 À yã dà Sↄdↄmu kũ Gↄmↄraola à ń kákatɛ ò gↄ̃̀ túbu ũ, à ń kɛ́ lɛ yã kũ ani ludayãdarisarinↄ le sèeda ũ. 7 Ama à Lutu bò, gbɛ̃ mana kũ a nɛ̀sɛɛ yàka dokadarisari pìnↄ wé'isariyãkɛna yãi. 8 Gbɛ̃ mana pì kú ń tɛ́, yã vãni kũ àtɛn e akũsↄ̃ àtɛn ma lákũ gu dìgↄ̃ dↄ nà ũ̀a kũ a nɛ̀sɛmana yãi. 9 Lɛmɛ dↄ Dikiri gbɛ̃ kũ ò naainↄ bona yↄ̃ogwanaa gũn zɛ́ dↄ̃, akũsↄ̃ à gbɛ̃ vãni kũna dↄ̃ de à wɛ́ tãa yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩ. 10 A pãsĩn sà gbɛ̃ kũ òdi iko gya bonↄ ũ, ń mɛ̀ dà vãninↄ mɛ́ àdi dońnɛ arɛ gbãsĩkɛnaa gũn. Ɛ́kɛyãdannɛrii pìnↄ bi kùgbãnade karambaanidenↄmɛ. Dↄkɛna kũ malaika gakuridenↄ dì ń gba vĩnaro. 11 Malaika kũ ń gbãna kũ ń ikoo de gbɛ̃ pìnↄlanↄ dì we ò ń tↄ́ bɛ̃̀nɛ sí ò yã diḿma Dikiri arɛro. 12 Gbɛ̃ pìnↄ dì yã kũ ò a gbá dↄ̃ro bɛ̃̀nɛ bomɛ. Bisãsiri bára mɛ́ à kúḿma, ò laasun vĩro. Ò ń í, de ò ń kũkũ ò ń dɛdɛ yãimɛ. Oni kakatɛ lán nↄ̀bↄnↄ bà, 13 oni a vãni kũ ò kɛ̀ fĩna bońnɛ. Dàvãnikɛna fãnantɛ̃ dì kɛńnɛ nna. Gↄrↄ kũ òtɛn pↄ́ ble kãáo, òdi pↄnna kɛ kũ ń pↄ́nidɛnanↄ. Ń kunna á tɛ́ bi mamberumɛ kũ gbãsĩo. 14 Zinakɛna kú ń wɛ́a, durunnakɛna dì mↄḿmaro. Òdi manafiki kɛ gbɛ̃ kũ Luda yã dí zĩni pɛ́tɛ ń gũnlonↄnɛ. Wãkũ ń swɛ̃̀ɛ blè. Luda lɛ́ kɛ̀ńnɛmɛ. 15 Ò sã̀tɛ, ò kɛ̃̀ zɛ́ súsua, ò zɛ́ dokↄ̃nↄ sɛ̀ kũ Bɛↄ nɛ́ Balamu kũ à ye ↄgↄ vãni lenaai. 16 Zaaki pↄ́lɛbũnu'ina yã ònɛ lán bisãsiri bà, à kpã̀kɛ̃i a vãnikɛna yã musu, à gìnɛ kũ a yↄ̃nkↄkɛnaao. 17 Gbɛ̃ abirenↄn de lán ísɛ̃boki kũ ń í bàbanↄ bàmɛ, lán luku kũ à gɛ̃̀tɛ kũ ĩao bà. Gusira níkinikin Luda dìtɛńnɛ yàri ũ. 18 Òdi ĩa kori zↄ̃kↄ̃ dã, òdi ↄ̃ndↄ̃ kɛ gbɛ̃ kũ ò bò sãtɛna zɛ́n dufunↄnɛ kũ dàvãniyão kũ wé'isariyão. 19 Yã kũ àdi ń yaka zↄ̀nↄmɛ ń ũ, akũ òdi gↄ̃na zĩdadenↄ ũ lɛ́ sɛ́ńnɛ. Zaakũ gbɛ̃ sĩnda pínki bi yã kũ à a swɛ̃̀ɛ blèe zↄ̀ↄmɛ. 20 Tó ò bò andunia yãgbãsĩkɛnan ó Dikiri ó Surabari Yesu Kirisi dↄ̃naa gãi, akũ ò tò yã pìi ɛ̀ra à ń daguraa kɛ̀, à ń swɛ̃̀ɛ blè, ń kunna kpɛde vãni de a káakupↄla. 21 Tó odi yãpura zɛ́ dↄ̃ yãro, de abirekũ manańnɛ de kũ ò dↄ̃̀, gbasa ò kpɛ lì Luda yã kũ ò dàńnɛnɛla. 22 Yáasi kũ ò kɛ̀ díkĩnanↄ pàpa ń musu yãpura: Gbɛ̃da dì ɛra a pisii. Lɛmɛ dↄ: Alɛdɛ kũ ò a zú ò dì ɛra à mátɛmatɛ bↄkↄtↄmmɛ.

2 Peter 3

1 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, takada plade kũ ma kɛ̃̀árɛn dí. Takada mɛ̀n pla pínki pìnↄ gũn ma yã dↄ̀águ de à vu in kũ laasun manaomɛ. 2 Má ye yã kũ Luda annabinↄ ò yãnↄ dↄágu kũ yã kũ ó Dikiri ó Surabarii dìtɛ a zĩ̀rinↄnɛ ò òárɛo. 3 Àgↄ̃ dↄ̃ zaa káaku kũ gↄrↄ kpɛde zĩ zĩdapↄyeinakɛrinↄ ni su ò á fobo 4 ò pi: Adi a suna lɛ́ sɛ́roo? À kú máa? Ó denↄ gà, ama pↄ́ sĩnda pínki kú a gbɛ̀n zaa lákũ Luda andunia kàtɛ nàmɛ. 5 Kũ Luda yã ò yã à musu kũ anduniao kɛ̀, ò yã pìi kpà sãkoto. À zĩtɛ bò ín, à a kɛ̀ í pìi gãimɛ, 6 akũ í pìi dà andunia káakupↄla, à a kàkatɛ. 7 Luda yã'ona dokↄ̃nↄ pì mɛ́ à tò musu kũ andunia tera dío ditɛna tɛ́ pↄ́ ũ ari gↄrↄ kũ ani yãkpatɛ kɛ kũ a yãdarisarinↄ, à ń kakatɛ. 8 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, àsun tó yã díkĩna sãáguro: Gↄrↄ do de Dikirinɛ lán wɛ̃̀ wàa sↄↄro bàmɛ, wɛ̃̀ wàa sↄↄro sↄ̃ denɛ lán gↄrↄ do bàmɛ. 9 Dikiri mɛ̀fɛ̃ vĩ kũ yã kũ à a lɛ́ sɛ̀ kɛnaao lákũ gbɛ̃kenↄ tɛn da nàro, àtɛn mɛna kɛ kãáomɛ. À ye gbɛ̃ke kakatɛro, à ye gbɛ̃ sĩnda pínki nɛ̀sɛ litɛmɛ. 10 Dikiri sugↄrↄ nigↄ̃ de lán kpãni suna bàmɛ. Zĩ birea musu ni gɛ̃tɛ fìoo, a pↄ́nↄ ni tɛ́ kũ ò pia, zĩtɛ kũ pↄ́ kũ ò kú a gũnnↄ nigↄ̃ kun doro. 11 Zaakũ pↄ́ sĩnda pínki ni kakatɛ lɛ, gbɛ̃ kpate burin ánigↄ̃ de a ũu? À tó á kunna gↄ̃ adona ludayãmarinↄ ũ 12 wɛ́dↄna a sugↄrↄi, à wɛ́ tã gↄrↄ pì ká likalika. Zĩ pìia musu ni tɛ́ kũ, a puusu wãna ni a pↄ́nↄ yↄ́. 13 Ókↄ̃nↄ sↄ̃, ó wɛ́ dↄ ludambɛ dufu kũ zĩtɛ dufuooi kũ Luda a lɛ́ sɛ̀wɛrɛ. Gwen manakɛna nigↄ̃ kún. 14 Abire yãimɛ ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, á wɛ́dↄna gↄrↄ pìii gũn à kokari kɛ àgↄ̃ kun mamberu sari taari sari, àgↄ̃ nna kũ Ludao. 15 À ó Dikiri mɛnakɛ ditɛ surabana ũ, lákũ ó gbɛ̃ yenyĩde Pↄlu takada kɛ̃̀árɛ nà kũ ↄ̃ndↄ̃ kũ Luda a gbào. 16 Yã pìnↄn Pↄlu ò takada kũ à kɛ̃̀nↄ gũn pínki. A takada pì gukenↄ dↄ̀rↄ dↄ̃na zĩ'ũ. Wɛ́siradenↄ kũ gbɛ̃ kũ ń zɛna gbãnaronↄ dì yã pìnↄ litɛ kpɛdangara, lákũ òdi kɛ nà kũ Luda yã takada kparanↄ. Lɛn òdi ń zĩda da kakatɛnan lɛ. 17 Ákↄ̃nↄ sↄ̃ ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, lákũ á yã pì dↄ̃ nà kↄ̀, à laakari kɛ, de dokadarisarinↄ sún á sãtɛ kũ ń ɛ́kɛoro. Àsun bo á zɛna gbãnan à lɛ́tɛro. 18 Àgↄ̃ gbã ó Dikiri ó Surabari Yesu Kirisi gbɛ̃kɛ kũ a dↄ̃naaoo gũn. Àkũ mɛ́ à gakuri vĩ tera ari gↄrↄ sĩnda pínki! Aami.

1 John 1

1 Yã kũ à kun zaa káaku kũ o a yã mà, akũ o a è kũ wɛ́o, o a gwà, o ↄ nàa, yã wɛ̃̀ndide pì baaruun ótɛn kpáárɛ. 2 Wɛ̃̀ndide pìi bò gupuraa, o a è, ókↄ̃nↄmɛ a sèedadenↄ ũ. Wɛ̃̀ndide pì kú De Luda kĩnaamɛ yã, akũ à bò à sùwá. A baaruun ótɛn kpáárɛ. 3 Yã kũ o mà, akũ o èen ótɛn oárɛ, de ákↄ̃nↄ se à le àgↄ̃ kú kũoo kↄ̃ gbɛ̃nↄ ũ, zaakũ ó kun kↄ̃ gbɛ̃nↄ ũ kũ De Ludaomɛ kũ a Nɛ́ Yesu Kirisi pìio. 4 Ótɛn yã dínↄ oárɛ de ó pↄnna le àgↄ̃ papana. 5 Baaru kũ o mà a kĩnaa, ótɛn kpáárɛn dí: Luda bi gupuramɛ, gusira kú a kĩnaaro, bee fíti. 6 Tó o pì ó kú kãao kↄ̃ gbɛ̃nↄ ũ, akũ ó kú gusiran, ɛ́kɛn ótɛn to, ótɛn zĩ kɛ yãpuraaro. 7 Tó ó kú gupuran, lákũ Luda kú gupuran nà, gbasa ó kun kↄ̃ gbɛ̃nↄ ũ, a Nɛ́ Yesu aru dì ó durunna sĩnda pínki kɛ̃wá. 8 Tó o pì ó durunna vĩro, ótɛni ó zĩda kɛkɛmɛ, yãpura kúwáro. 9 Tó o ó durunnanↄ ò Ludanɛ, à náani vĩ, àdi yã kɛ a zɛ́a, ani ó durunna pìnↄ kɛ̃wá, ani yã bɛ̃̀nɛ pínki gowá. 10 Tó o pì ódi durunna kɛro, o Luda dìtɛ ɛ́kɛde ũmɛ, a yã kú ó swɛ̃̀ɛ gũnlo.

1 John 2

1 Ma nɛ́ yenyĩdenↄ, matɛn yã bire oárɛ de àsun durunna kɛro yãimɛ. Ama tó á gbɛ̃ke durunna kɛ̀, ó Zɛkũnwode vĩ De Luda kĩnaa, àkũmɛ taarisaride Yesu Kirisi ũ. 2 Àkũmɛ ó durunnanↄ kútɛkɛbↄ ũ. Adi kɛ ó durunnanↄn adoro, kũ andunia pínki gbɛ̃nↄ pↄ́oomɛ. 3 Tó ó yã kũ à dìtɛnↄ kũna, abirekũ mↄ̀wɛrɛ yãpura kũ ó a dↄ̃. 4 Tó gbɛ̃ pì á a dↄ̃, akũ à a yã kũ à dìtɛnↄ kũnaro, ɛ́kɛdemɛ, yãpura kú a swɛ̃̀ɛ gũnlo. 5 Gbɛ̃ kũ à a yã kũna sↄ̃, Luda yenyĩ papana a gũn yãpura. Pↄ́ kũ ani tó ò dↄ̃ kũ ó kú a gũnn dí: 6 Gbɛ̃ kũ à pì á kú a gũn, séde àgↄ̃ kun lákũ Kirisi kun nà yã. 7 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, adi kɛ yã dufun matɛn oárɛro, yã zĩ kũ ò dìtɛárɛ zaa káakumɛ. Yã zĩ pìimɛ yã kũ a mà ũ. 8 Bee kũ abireo yã kũ matɛn oárɛ dufumɛ dↄ, òdi a yãpura e a kĩnaa kũ á kĩnaao, zaakũ gusira tɛn gɛ̃tɛ, akũ gupura yãpura tɛn pu sà. 9 Gbɛ̃ kũ à pì a kú gupuran, akũ à zã a gbɛ̃dakegu, ade kú gusira gũmmɛ ari tera. 10 Gbɛ̃ kũ à ye a gbɛ̃dakei kú gupuran, a yãke dì tó gbɛ̃ke furo. 11 Gbɛ̃ kũ à zã a gbɛ̃dakegu kú gusiran, à tɛ́ gusiran, à dↄ̃ gu kũ àtɛn gɛ́nlo, kũ gusira a vĩ̀na kũ̀ yãi. 12 Ma nɛ́ yenyĩdenↄ, matɛni abirekũ oárɛ kũ á durunnanↄ kɛ̃̀áwa a tↄ́ gãi yãimɛ. 13 Marenↄ, matɛni abirekũ oárɛ kũ á gbɛ̃ kũ à kun zaa káaku dↄ̃ yãimɛ. Kɛfɛnnanↄ, matɛni abirekũ oárɛ kũ a zĩ̀i blè Setanwa yãimɛ. Ma nɛ́ yenyĩdenↄ, ma òárɛ kũ á De Luda dↄ̃ yãimɛ. 14 Marenↄ, ma òárɛ kũ á gbɛ̃ kũ à kun zaa káaku dↄ̃ yãimɛ. Kɛfɛnnanↄ, ma òárɛ kũ á gbãna vĩ, Luda yã kú á swɛ̃̀ɛ gũn dↄ, akũsↄ̃ a zĩ̀i blè Setanwa yãimɛ. 15 Àsungↄ̃ ye anduniairo, kesↄ̃ pↄ́ kũ ò kú a gũnnↄ. Tó gbɛ̃ ye anduniai, à ye De Ludairo. 16 Zaakũ yã kũ à kú andunia gũn pínki, mɛ̀ pↄ́nidɛna kũ wɛ́pio kũ aruzɛkɛ ĩadãnaao, adi bo De Luda kĩnaaro, à bò andunia kĩnaamɛ. 17 Andunia tɛn gɛ̃tɛ kũ a pↄ́nidɛnaao, ama ludapↄyenyĩnakɛri nigↄ̃ kun gↄrↄ sĩnda pínkimɛ. 18 Ma nɛ́ yenyĩdenↄ, gↄrↄ kpɛden ó kun dí. Lákũ a mà kũ Kirisi ibɛrɛ tɛn su nà, a ibɛrɛnↄ gĩnakɛ ò kɛ̀ dasi. Abirekũ mↄ̀wɛrɛ kũ ó kú gↄrↄ kpɛde gũn. 19 Gbɛ̃ pìnↄ bò ó kĩnaamɛ, ama ó gbɛ̃nↄnlo. Tó ó gbɛ̃nↄmɛ yã de ò kú kũoo. Ò bò de ò dↄ̃ kũ ń gbɛ̃ke de ó gbɛ̃ ũro yãimɛ. 20 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, Luda a Nini dìárɛ, akũ á yãpura dↄ̃ á pínki. 21 Ma abire òárɛ, kũ á yãpura dↄ̃ yãimɛ, adi kɛ kũ á dↄ̃ro yãinlo. Á dↄ̃ kũ ɛ́kɛ ke dì bo yãpura gũnlo. 22 Dín ɛ́kɛde ũu? Gbɛ̃ kũ à gì Yesu Arumasihukɛnaaimɛ. Gbɛ̃ bire takan Kirisi ibɛrɛ ũ, à gì De Ludai kũ a Nɛ́omɛ. 23 Gbɛ̃ kũ à gì Luda Nɛ́i De Luda vĩro. Gbɛ̃ kũ à zɛ̀ kũ Luda Nɛ́o mɛ́ à De Luda vĩ dↄ. 24 À tó yã kũ a mà zaa káaku gↄ̃ kú á swɛ̃̀ɛ gũn. Tó yã kũ a mà zaa káaku pì kú á swɛ̃̀ɛ gũn, ákↄ̃nↄ sↄ̃, anigↄ̃ kú Luda Nɛ́ gũn kũ a Deo. 25 Pↄ́ kũ Kirisi a lɛ́ sɛ̀wɛrɛn wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro ũ. 26 Ma yã bire òárɛ gbɛ̃ kũ òtɛni á sãtɛnↄ yã musu. 27 Ákↄ̃nↄ sↄ̃, Nini kũ a lè Kirisia kú á gũn. Á bàka kú kũ gbɛ̃ke yã dadanaárɛoro, zaakũ a Nini tɛn yã sĩnda pínki dadaárɛ, à yãpura vĩ, ɛ́kɛ kú a gũnlo. Lákũ àtɛn dadaárɛ nà, àgↄ̃ kú Kirisi gũn lɛ. 28 Tera sà ma nɛ́ yenyĩdenↄ, àgↄ̃ kú a gũn, de gↄrↄ kũ à bò gupuraa, ó swɛ̃̀ gↄ̃ ditɛna, wé'i sún ó kũ a sugↄrↄ zĩro. 29 Zaakũ á dↄ̃ kũ Luda mana, àgↄ̃ dↄ̃ kũ yãmanakɛri sĩnda pínki bi a nɛ́mɛ.

1 John 3

1 À gwa lákũ De Luda yewái à kɛ̀ zↄ̃kↄ̃ nà ari àdi ó sísi a nɛ́nↄ. Ó a ũ sↄ̃! Andunia ó dↄ̃ro, kũ adi a dↄ̃ro yãi. 2 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, Luda nɛ́nↄn ó ũ tera, lákũ ónigↄ̃ de nà dí bo gupuraa kↄ̀ro. Ó dↄ̃ kũ gↄrↄ kũ ani bo gupuraa, ónigↄ̃ de lán a bà, zaakũ óni a e lákũ à de nà. 3 Gbɛ̃ kũ à wɛ́ dↄi lɛ dì a swɛ̃̀ pu, lákũ Kirisi swɛ̃̀ punaa nà. 4 Gbɛ̃ kũ à durunna kɛ̀ɛ bò doka kpɛmɛ, zaakũ durunnakɛna bi bona doka kpɛmɛ. 5 Á dↄ̃ kũ Kirisi sù durunnakɛ̃mmana yãimɛ, durunna sↄ̃ à kú a swɛ̃̀ɛ gũnlo. 6 Gbɛ̃ kũ à kú a gũn dìgↄ̃ kpɛ́ àgↄ̃ durunna kɛro. Durunnakɛri ke dí a ero, adi a dↄ̃ro. 7 Ma nɛ́nↄ, àsun tó gbɛ̃ke á sãtɛro, yãmanakɛri mɛ́ à mana, lákũ Kirisi mana nà. 8 Gbɛ̃ kũ àdi durunna kɛ bi Ibilisi pↄ́mɛ, zaakũ Ibilisi durunna kɛ̀ zaa káakumɛ. Ibilisi yãnↄ kakatɛna yãimɛ Luda Nɛ́ sù. 9 Gbɛ̃ kũ Luda a ì dìgↄ̃ kpɛ́ àgↄ̃ durunna kɛro, zaakũ Luda buri mɛ́ à kú a gũn. Ani fↄ̃ àgↄ̃ kpɛ́ gↄ̃ durunna kɛro, kũ Luda a ì yãi. 10 Lákũ ó Luda nɛ́nↄ dↄ̃kↄ̃nɛ kũ Ibilisi nɛ́nↄon dí: Gbɛ̃ kũ àdi yã mana kɛro kesↄ̃ gbɛ̃ kũ à ye a gbɛ̃dakeiro bi Luda nɛ́nlo. 11 Yã kũ a mà zaa káakun dí: Ògↄ̃ yekↄ̃i. 12 Àsungↄ̃ de lán Kainu bàro. À de Setan pↄ́ ũmɛ, akũ à a dakũna dɛ̀. Bↄ́ yã mɛ́ à tò à a dɛ̀ɛ? Kũ a yãkɛna bɛ̃̀nɛ, akũsↄ̃ a dakũna pↄ́ mana yãimɛ. 13 Ma gbɛ̃nↄ, tó andunia zã̀águ, àsun tó à bo á sarɛro. 14 Ó dↄ̃ kũ o bo gan o gɛ̃ wɛ̃̀ndii gũn, kũ ó ye ó Yesude dakenↄi yãi. Gbɛ̃ kũ à ye gbɛ̃iro bi gɛ̀ɛmɛ ari tera. 15 Gbɛ̃ kũ à zã̀ a gbɛ̃dakegu bi gbɛ̃dɛriimɛ. Á dↄ̃ kũ gbɛ̃dɛri ke dìgↄ̃ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro vĩ a gũnlo. 16 Yã kũ ó yenyĩ pì dↄ̃̀aan dí: Kirisi a zĩda kpà ó yãi. Ókↄ̃nↄ sↄ̃, séde ò ó zĩda kpá ó Yesude dakenↄa. 17 Tó gbɛ̃ andunia pↄ́ vĩ, akũ à è a Yesude dake kú pↄ́nidɛnaa gũn, tó adi a wɛ̃nda gwaro, Luda yenyĩ kú a swɛ̃̀ɛ gũn yá? 18 Ma nɛ́ yenyĩdenↄ, òsungↄ̃ yekↄ̃i kũ lɛ́oro. Ògↄ̃ yekↄ̃i yãpura gũn kũ ó yãkɛnaao. 19 Abire mↄ̀wɛrɛ kũ yãpura gbɛ̃nↄn ó ũ, gbasa ó swɛ̃̀ le àgↄ̃ ditɛna Luda arɛ. 20 Tó ó laasun tɛni ó kù vĩ sↄ̃, ó dↄ̃ kũ Luda zↄ̃kↄ̃ de ó laasunla, à yã sĩnda pínki dↄ̃. 21 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, tó ó laasun tɛni ó kù vĩro, ó swɛ̃̀ nigↄ̃ ditɛna Luda arɛ, 22 kũ ó yã kũ à dìtɛnↄ kũna, akũ ótɛn yã kũ àdi kɛnɛ nna kɛ yãi, óni pↄ́ kũ o gbɛ̀kaa e. 23 Yã kũ à dìtɛwɛrɛn dí: Ò a Nɛ́ Yesu Kirisi náani kɛ, ógↄ̃ yekↄ̃i lákũ à dìtɛwɛrɛ nà. 24 Gbɛ̃ kũ à yã kũ à dìtɛnↄ kũna kú a gũn, Luda pì kú ade gũn se. Ó dↄ̃ kũ à kú ó gũn a Nini kũ à kpàwá yãi.

1 John 4

1 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, àsun nini sĩnda pínki náani kɛro. À nininↄ tàasi ká à gwa, tó ò bò Luda kĩnaamɛ, zaakũ annabi ɛ́kɛnↄ dasi kũ̀ andunia gũn. 2 Yã kũ ani tó à Luda Nini dↄ̃n dí: Nini kũ à pì Yesu Kirisi sù bisãsiri ũ bò Luda kĩnaamɛ. 3 Nini kũ àdi zɛ kũ Yesuo lɛro dí bo Luda kĩnaaro. Kirisi ibɛrɛ kũ a mà àtɛn sun gwe. À kú andunia gũn kↄ̀. 4 Ma nɛ́ yenyĩdenↄ, Luda gbɛ̃nↄn á ũ, a zĩ̀i blè annabi ɛ́kɛ pìnↄa, zaakũ gbɛ̃ kũ à kú á gũn zↄ̃kↄ̃ de gbɛ̃ kũ à kú andunia gũnla. 5 Andunia gbɛ̃nↄmɛ ń ũ. Abire yãin òdi yã o andunia ágban, akũ andunia gbɛ̃nↄ dì ń yã ma. 6 Luda gbɛ̃nↄn ó ũ. Gbɛ̃ kũ à Luda dↄ̃ dì ó yã ma, gbɛ̃ kũ à de Luda pↄ́ ũro dì ó yã maro. Àkũ mɛ́ à tò ó Nini yãpurade dↄ̃kↄ̃nɛ kũ nini ɛ́kɛo. 7 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, ògↄ̃ yekↄ̃i, zaakũ yenyĩ dì bo Luda kĩnaamɛ. Gbɛ̃ kũ à yenyĩ pì vĩ bi Luda nɛ́mɛ, à Luda dↄ̃. 8 Gbɛ̃ kũ à yenyĩ vĩro Luda dↄ̃ro, zaakũ Ludamɛ yenyĩde ũ. 9 Lákũ Luda a yenyĩ mↄ̀wɛrɛ gupuraa nàn dí: À a Nɛ́ mɛ̀n do légelege zĩ̀ andunia gũn, de ò wɛ̃̀ndi le kũ a gbãnao. 10 Yenyĩ pìin dí: Adi kɛ ókↄ̃nↄ mɛ́ ó ye Ludairo, Luda mɛ́ à yewái, akũ à a Nɛ́ zĩ̀ ó durunnanↄ kútɛkɛbↄ ũ. 11 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, lákũ Luda yewái lɛ nà, séde ògↄ̃ yekↄ̃i. 12 Gbɛ̃ke dí wɛ́ kɛ pla kũ Ludao zikiro, ama tó ó yekↄ̃i, Luda kú ó gũn, akũ a yenyĩ pì papana ó gũn. 13 Ó dↄ̃ kũ ó kú a gũn akũsↄ̃ à kú ó gũn, kũ à a Nini kpàwá yãi. 14 O è, a sèedadenↄn ó ũ, kũ De Luda a Nɛ́ zĩ̀ andunia Surabari ũ. 15 Gbɛ̃ kũ à ò gupuran kũ Yesu bi Luda Nɛ́mɛ, Luda kú a gũn, akũsↄ̃ à kú Luda gũn. 16 Ó Luda yenawái dↄ̃, akũ ó a náani vĩ. Ludamɛ yenyĩde ũ. Gbɛ̃ kũ àdigↄ̃ yenyĩ vĩ kú Luda gũn, akũ Luda kú a gũn. 17 Pↄ́ kũ à tò yenyĩ pì papana ó gũnn dí: Ó swɛ̃̀ nigↄ̃ ditɛna yãkpatɛkɛgↄrↄ zĩmɛ. Zaakũ lákũ Kirisi de nà, ókↄ̃nↄ se, lɛn ó de lɛ andunia dí gũn. 18 Yenyĩ pìi dìgↄ̃ vĩna vĩro. Yenyĩ swáswa dì pɛ́ vĩnaa, zaakũ vĩna bi wɛ́tãmma yãmɛ. Vĩnade yenyĩ dìgↄ̃ swáswaro. 19 Ókↄ̃nↄ, ó yenyĩ vĩ, kũ Luda gĩnakɛ à yewái yãimɛ. 20 Tó gbɛ̃ pì á ye Ludai, akũ à zã̀ a Yesude dakei, ɛ́kɛdemɛ. Zaakũ gbɛ̃ kũ à ye a Yesude dake kũ à a èeiro, ani fↄ̃ àgↄ̃ ye Luda kũ adi a eroi yá? 21 Yã kũ à dìtɛwɛrɛn dí: Gbɛ̃ kũ à ye Ludai, séde àgↄ̃ ye a Yesude dakei.

1 John 5

1 Gbɛ̃ kũ àdi Yesu náani kɛ Arumasihu ũ, Luda mɛ́ à ade ì. Gbɛ̃ kũ à ye dei ye a nɛ́imɛ se. 2 Tó ó ye Ludai, akũ ó yã kũ à dìtɛnↄ kũna, abire mɛ́ à mↄ̀wɛrɛ kũ ó ye Luda nɛ́nↄi. 3 Zaakũ yena Ludai mɛ́ à de yã kũ à dìtɛnↄ kũna ũ. Yã kũ à dìtɛ pìnↄ de aso ũ sↄ̃ro. 4 Zaakũ gbɛ̃ kũ Luda a ì dì zĩ̀ ble anduniaamɛ. Ó ludanaanikɛna mɛ́ àdi tó ò zĩ̀ ble anduniaa. 5 Dí mɛ́ àdi zĩ̀ ble anduniaaa? Séde gbɛ̃ kũ à sì kũ Yesu bi Luda Nɛ́mɛ. 6 Yesu Kirisi pìin gbɛ̃ kũ à sù à da'itɛ kɛ̀ à a aru kↄ̀tɛ ũ. Adi kɛ da'itɛmɛ adoro, à da'itɛ kɛ̀ à a aru kↄ̀tɛ se. Luda Ninin a sèedade ũ, zaakũ àkũmɛ yãpurade ũ. 7 Sèedadenↄ kun mɛ̀n aakↄ̃mɛ. 8 Luda Nini kũ í pìio kũ aru pìio. Pↄ́ mɛ̀n aakↄ̃ pìnↄ pínki dokↄ̃nↄmɛ. 9 Lákũ odì bisãsiri sèedakɛna sí nà, Luda sèedakɛna de abirekũla, zaakũ Luda yã pìi ò a Nɛ́ yã musumɛ. 10 Gbɛ̃ kũ àdi Luda Nɛ́ náani kɛ sèedaa pì vĩ a swɛ̃̀ɛ gũn. Gbɛ̃ kũ adi Luda yã síro Luda pìi dìtɛ ɛ́kɛde ũmɛ, zaakũ adi yã kũ Luda ò a Nɛ́ musu síro. 11 Yã kũ à òon dí: Luda ó gba wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro, wɛ̃̀ndii pì sↄ̃ à kú a Nɛ́ kĩnaamɛ. 12 Gbɛ̃ kũ à Luda Nɛ́ vĩ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro vĩ. Gbɛ̃ kũ à Nɛ́ pì vĩro wɛ̃̀ndii pì vĩro. 13 Matɛn yã birenↄ oárɛ, ákↄ̃nↄ kũ átɛn Luda Nɛ́ náani kɛnↄ, de àgↄ̃ dↄ̃ kũ á wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro vĩ. 14 Pↄ́ kũ à tò ó swɛ̃̀ɛ dìgↄ̃ ditɛna Luda arɛn dí: Tó o pↄ́ wɛ́ kɛ̀a lákũ à pↄ yei nà, àdi sí kũoo. 15 Lákũ ó dↄ̃ kũ àdi ó wɛ́kɛ ma nà, ó dↄ̃ kũ pↄ́ kũ o wɛ́ kɛ̀aa pì o gĩnakɛ o lè kↄ̀. 16 Tó gbɛ̃ a Yesude dake è, àtɛn durunna kũ àdi ń kakatɛro kɛ, à wɛ́ kɛ de Luda a gba wɛ̃̀ndii. Durunna kũ àdi ń kakatɛron má tɛ́a. Durunna kũ àdi ń kakatɛ kun, adi kɛ abirekũn ma pì à wɛ́ kɛ a musuro. 17 Yãvãnikɛna sĩnda pínki bi durunnamɛ, ama durunna kũ àdi ń kakatɛro kun. 18 Ó dↄ̃ kũ gbɛ̃ kũ Luda a ì dìgↄ̃ kpɛ́ àgↄ̃ durunna kɛro, zaakũ Luda Nɛ́ dì a dãkpã, Setan dì fↄ̃ à ↄ naaro. 19 Ó dↄ̃ kũ Luda gbɛ̃nↄn ó ũ, bee kũ andunia pínki kú Setan ↄĩmɛ. 20 Ó dↄ̃ kũ Luda Nɛ́ sù, akũ à ó wɛ́ kɛ̃̀, de ò le ò Yãpurade dↄ̃. Ó kú Yãpurade pìi gũn kũ a Nɛ́ Yesu Kirisio. Àkũmɛ Luda yãpurade pì ũ. Àkũmɛ wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaro ũ. 21 Ma nɛ́ yenyĩdenↄ, à laakari kɛ tãnanↄi.

2 John 1

1 - 2 Makũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃, makũmɛ ma takada díkĩna kɛ̃̀ nↄgbɛ̃ kũ Luda sɛ̀ɛnɛ kũ a nɛ́nↄ. Má yeái yãpura gũn, yãpura kũ à kú wá gũn, akũsↄ̃ anigↄ̃ kú kũoo gↄrↄ sĩnda pínki yãi. Makũmɛ madoro, kũ gbɛ̃ kũ ò yãpura pì dↄ̃nↄmɛ ń pínki. 3 De Luda kũ a Nɛ́ Yesu Kirisio gbɛ̃kɛ kɛárɛ kũ sùruuo, ò á tó kũ aafiaao yãpura kũ yenyĩoo gũn. 4 Kũ ma è á nɛ́ kenↄ kú yãpura gũn lákũ De Luda dìtɛwɛrɛ nà, ma pↄ kɛ̀ nna manamana. 5 Tera sà nↄgbɛ̃, matɛni wɛ́ kɛmma. Adi kɛ dokayã dufun matɛn onnɛro, yã kũ ó vĩ zaa káakumɛ. Ògↄ̃ yekↄ̃i. 6 Yenyĩn dí: Ògↄ̃ yã kũ Luda dìtɛnↄ kũna. Yã kũ Luda dìtɛ pìin dí: Ògↄ̃ kú yenyĩ gũn lákũ a mà zaa káaku nà. 7 Gbɛ̃kɛkɛrinↄ dàgula andunia gũn dasi, òdi pi Yesu Kirisi dí su bisãsiri ũro. Gbɛ̃ bire takanↄ bi gbɛ̃kɛkɛrinↄmɛ, Kirisi ibɛrɛnↄmɛ. 8 À laakari kɛ, àsun tó zĩ kũ a kɛ̀ kɛ pãro. À tó à á láada le papana. 9 Gbɛ̃ kũ à vĩ̀ Kirisi yãdannɛnala Luda dↄ̃ro. Gbɛ̃ kũ à zɛ̀ kũ yã pìio De Luda vĩ kũ a Nɛ́o ń pínki. 10 Tó gbɛ̃ sù yã dadaárɛ, tó à yã bire kũnaro, àsun a síro. Àsun gbãnakɛ kpái sero. 11 Zaakũ gbɛ̃ kũ à gbãnakɛ kpài bàka kú kũ a vãnikɛnanↄomɛ. 12 Má yã vĩ dasi mà oárɛ, ama má ye mà kɛ̃árɛ takada gũnlo. Má tãmaa vĩ mà su wɛ́ kpátɛái, ò yã o kↄ̃o wɛ́dewɛ, de ò pↄnna le àgↄ̃ papana. 13 N vĩ̀ni kũ Luda sɛ̀ nɛ́nↄ fↄ kpàáwa.

3 John 1

1 Makũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃, makũmɛ ma takada díkĩna kɛ̃̀ ma gbɛ̃ yenyĩde Gayusinɛ. Má yenyĩ yãpura gũn. 2 Ma gbɛ̃ yenyĩde, madìgↄ̃ adua kɛnnɛ, de ǹgↄ̃ aafia, yã sĩnda pínki le à bo kũnwo nna, lákũ n kunna mana nà. 3 Kũ ó gbɛ̃nↄ sù, ò òmɛnɛ lákũ ń yãpura kũna nà, ń kú a gũn, akũ ma pↄ kɛ̀ nna manamana. 4 Gↄrↄ kũ ma mà kũ ma nɛ́nↄn kú yãpura gũn pínki, pↄnna ke demɛnɛ abirelaro. 5 Ma gbɛ̃ yenyĩde, ń náani vĩ zĩ kũ ndì kɛ ó gbɛ̃nↄnɛ gũn, atɛ̃nsa nibↄnↄ. 6 Ò n yenyĩ yã ò sↄsi gbɛ̃nↄnɛ. Ǹ zàna kɛńnɛ, lákũ à mana ò kɛ Luda zĩ gũn nà. 7 Zaakũ ò dà zɛ́n kũ Kirisi tↄ́o, odi kpányĩ le Yesusaridenↄ kĩnaaro. 8 À kↄ̃ sìo ògↄ̃ gbɛ̃ dí takanↄ yàri kɛ, de ògↄ̃ de ń zĩkɛri dakenↄ ũ yãpura baarukpanaa gũn. 9 Ma takada ke kɛ̃̀ n sↄsi gbɛ̃nↄnɛ, ama Diotɛrɛfɛ denlawɛtɛri ye ó yãiro. 10 Abire yãi tó ma su, mani bo kũ yã kũ àdi kɛnↄ kũ yã vãni kũ àdi diwánↄ. Yã pìi dì kánɛ pↄ́ke ũro, àdi ó gbɛ̃nↄ síro, bee se àdi gí gbɛ̃ kũ ò ye ò ń sínↄnɛ, àdi sↄsi zɛ́ zↄ̃ńnɛ. 11 Ma gbɛ̃ yenyĩde, ǹsun yã bɛ̃̀nɛ dadaro, sé yã mana. Gbɛ̃ kũ àdi yã mana kɛmɛ Luda pↄ́ ũ, gbɛ̃ kũ àdi yã vãni kɛ Luda dↄ̃ro. 12 Gbɛ̃ sĩnda pínki dì Dɛmɛtɛriu tↄ́ nna sí. Bee yãpura a zĩdanda dì a sáabu kpá se. Ókↄ̃nↄ odì a sáabu kpá dↄ, akũ ń dↄ̃ kũ ó sèedakɛna náani vĩ. 13 Má yã vĩ dasi mà onnɛ, ama má ye mà kɛ̃nnɛ takada gũnlo. 14 Má tãmaa vĩ ò wɛ́ kɛ pla tera, ò yã o kↄ̃o wɛ́dewɛ. 15 Luda n tó kũ aafiaao. N gbɛ̃nnanↄ fↄ kpàmma. Ǹ fↄ kpá ó gbɛ̃nnanↄa dodo.

Jude 1

1 Makũ Yuda, Yesu Kirisi zↄ̀blerii, Yamisi dakũna, mɛ́ à takada dí kɛ̃̀ De Luda gbɛ̃ yenyĩde kũ à ń sísi à ń kũna kunna Yesu Kirisi gũnnↄnɛ. 2 Luda sùru kũ aafiaao kũ yenyĩo karaárɛ. 3 Ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, má ye mà takada kɛ̃árɛ yã ó pínki surabana yã musu, akũ ma è à kũ̀ tilasi mà kɛ̃árɛ mà lɛ́ daoáwa à gí kũ á zĩdao Yesu yã kũ Luda nàárɛ á ↄĩ gɛ̃̀n do ari gↄrↄ sĩnda pínki musu. 4 Zaakũ ludayãdarisarinↄ gɛ̃̀ ó tɛ́ kpãni, òdigↄ̃ ó Luda gbɛ̃kɛ e ń wé'isariyãkɛna zɛ́ ũmɛ, òdi ledi kpá ó Dikiri mɛ̀n do Yesu Kirisii. Wɛ́ kũ Luda ni tãḿma kú Luda yãn zaa à gìi kɛ̀. 5 Kũ Dikiri Isarailanↄ bò Misila, a gbɛran à gbɛ̃ kũ odi a náani kɛronↄ dɛ̀dɛ. Má ye yã pì gↄ̃ dↄágu, bee kũ a gĩnakɛ á dↄ̃ kↄ̀. 6 Malaika kũ odi zɛ kũ ń gwenaaoro, akũ ò pã kpà ń kúkinↄ sↄ̃, Luda ń ká gusiran yĩyĩna kũ mↄ̀kakↄ̃ana kũ à dↄḿma gↄrↄ sĩnda pínkio ari a yãkpatɛkɛgↄrↄ zↄ̃kↄ̃ zĩ. 7 Lɛmɛ dↄ Sↄdↄmu kũ Gↄmↄrao kũ wɛ̃tɛ kũ ò likańyĩ gbɛ̃nↄ yã dí taka kɛ̀ lɛ se, ò ń zĩda kpà pãpãkɛnaaa kũ yãdↄrↄsarikɛnaao. Ń kakatɛna bi wɛ́tãmma kũ tɛ́ kũ àdi garoo sèedaamɛ. 8 Ludayãdarisari nana'orii pìnↄ dì kɛ lɛ se dↄ. Òdi ń zĩda da yãgbãsĩkɛnan, òdi gí dokai, òdi dↄkɛ kũ malaika gakuridenↄ. 9 Bee malaikanↄ kína Mukaila, gↄrↄ kũ àtɛn lɛ́kpakↄ̃a kɛ kũ Ibilisio Musa gɛ̀ yã musu, adi we à a sↄ̃̀sↄ̃ à yã dàalaro, ama à pìnɛ a n to Dikirinɛ. 10 Gbɛ̃ pìnↄ sↄ̃, òdi yã kũ ò a dↄ̀rↄ dↄ̃ro vãni bo. Ɔ̃ndↄ̃ kũ ò ń íon ò vĩ laasun sari lán nↄ̀bↄnↄ bà, akũ àdi gɛ̃ kũńwo kakatɛnan. 11 Waiyoo mↄ́kↄ̃nↄ, ò Kainu zɛ́ sɛ̀. Ò sã̀tɛ lán Balamu bà ↄgↄ yãi. Ò bò Luda kpɛ lán Kora bà, akũ ò yàka lán a bà. 12 Ò de wé'isarideenↄ ũ á kↄ̃gbɛ̃kɛ pↄ́blekia. Òdi pↄ́ ble kãáo, wé'i dì ń kũro. Ń zĩda nɛ̀sɛ yãn ò dↄ̃. Ò de lán luku kũ àdi gɛ̃tɛ kũ ĩao manaa sari bà. Ò gà gɛ̃̀n pla lán lí nɛ́'isari kũ à wò bà. 13 Ò de lán ísↄ̃kɛna pãsĩ bà, òdi fùta vãni bo ń wé'isariyãkɛnanↄ ũ. Ò de lán susunɛ kurerinↄ bà, gusira níkinikin Luda dìtɛńnɛ yàri ũ gↄrↄ sĩnda pínki. 14 Ɛnↄku kũ à de Adamu nasio daikore ũ gĩnakɛ à ń yã ò à pì, a è Dikiri tɛn su kũ a gbɛ̃ kũ ń dasi lɛ́ vĩronↄ 15 de à yãkpatɛ kɛ kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio, à yã da a yãdarisari durunnakɛrinↄla ń pínki, yã kũ ò kɛ̀ a yãdasarikɛ gũn yãi kũ a tↄ́ vãni kũ ò sìnↄ pínki. 16 Gbɛ̃ pìnↄ bi yãketedenↄmɛ, yãke dì káńguro. Ń pↄ́nidɛna mɛ́ àdi dońnɛ arɛ, òdi ń zĩda sáabu kpá dasi, òdi lɛ́nna kɛ gbɛ̃nↄnɛ àrelena yãi. 17 Ákↄ̃nↄ sↄ̃ ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, à tó yã kũ ó Dikiri Yesu Kirisi zĩ̀rinↄ gĩnakɛ ò òárɛ dↄágu. 18 Ò pìárɛ, gↄrↄ kpɛdenↄa gbɛ̃ kũ ń pↄ́nidɛna ludayãdanasari dì dońnɛ arɛnↄ ni á lalandi kɛ. 19 Gbɛ̃ pìnↄ dì tó à kɛ̃kↄ̃amɛ, ń zĩda pↄyeina mɛ́ àdi dońnɛ arɛ, ò Luda Nini vĩro. 20 Ákↄ̃nↄ ma gbɛ̃ yenyĩdenↄ, à kↄ̃ gba gbãna á donyĩzɛ gũn, àgↄ̃ adua kɛ kũ a Nini gbãnao. 21 Àgↄ̃ zɛna Luda yenyĩ gũn, àgↄ̃ wɛ́ dↄ ó Dikiri Yesu Kirisi sùru kũ ani ó ká wɛ̃̀ndi kũ àdi lákaroaai. 22 À gbɛ̃ kũ ò kun sikasikanↄ wɛ̃nda gwa. 23 À gbɛ̃kenↄ sí tɛ́a à ń sura ba. À gbɛ̃ pãndenↄ wɛ̃nda gwa kũ laakariio, bee ń pↄ́kasa kũ à gbãsĩ kpà ń vãnikɛnaa gũnnↄn, à zãagu. 24 - 25 Luda mɛ̀n do ó Surabari ni fↄ̃ à á dãkpã de àsun furo. Ani á kpan'arɛ kɛ a gakuri gũn mamberu sari kũ pↄnnao kũ ó Dikiri Yesu Kirisi gbãnao. Àkũ mɛ́ à gakuri vĩ kũ zↄ̃kↄ̃kɛo kũ gbãnao kũ ikooo zaade gↄrↄ dí naaro kũ a terao ari gↄrↄ sĩnda pínki. Aami.

Revelation 1

1 Luda yã kũ àtɛn su kɛ mↄ̀ Yesu Kirisinɛ de à biri a zↄ̀blerinↄnɛ, akũ à a malaikaa zĩ̀ makũ Yuhana a zↄ̀bleriia, à tò ma yã pìi dↄ̃̀. 2 Luda yã kũ Yesu Kirisi de a sèedade ũn ma è, akũ matɛn o. 3 Arubarikadenↄn gbɛ̃ kũ à zia yã díkĩna kyó kɛ̀ ũ kũ gbɛ̃ kũ ò a yã mà ò kũnanↄ, zaakũ a gↄrↄ kà kãni. 4 Makũ Yuhana makũ mɛ́ ma takada díkĩna kɛ̃̀ sↄsi mɛ̀n suppla kũ ò kú Asia bùsuu gũnnↄnɛ. Luda kũ à kun yã, à kun tera, akũsↄ̃ àtɛn su kũ a Nini mɛ̀n suppla kũ ò kú a gbà arɛnↄ 5 kũ Yesu Kirisi kũ à de sèedade yãpura ũo ò gbɛ̃kɛ kɛárɛ, ò á gba aafia. Yesu pìimɛ gàavu káaku ũ, àkũmɛ andunia kínanↄ gbãnade ũ. À yewái, à ó bo ó durunnanↄn kũ a aru gbãnao, 6 à ó ká kpatan Luda a de gbàgbarinↄ ũ. Àkũ mɛ́ à gakuri kũ gbãnao vĩ gↄrↄ sĩnda pínki! Aami. 7 Ǹ gwa, àtɛn su ludambɛ lukun. Gbɛ̃ sĩnda pínki ni a e, bee gbɛ̃ kũ ò a zↄ̃̀nↄ, andunia buri sĩnda pínki ni wɛ̃nda ↄ́ↄ dↄ a yã musu. Lɛmɛ! Aami. 8 Dikiri Luda pì: Makũmɛ Alafa kũ Omɛgao ũ, Gbãnasĩndapinkide kũ má kun yã, ma kun tera, akũsↄ̃ matɛn su. 9 Makũ Yuhana á gbɛ̃ do kunna Yesu gũn kↄ̃ gbɛ̃nↄn ó ũ wari gũn, kíblenaa gũn, mɛnakɛ gũn. Ma kú ísira luan kũ òdi pi Patamↄ Luda yã kũ Yesu de a sèedade ũ yãi. 10 Dikiri gↄrↄ zĩ Luda Nini sùma, akũ ma kòto gbãna mà ma kpɛ lán kãkãki'ũ bà 11 à pì: Ǹ pↄ́ kũ n è kɛ̃ takada gũn, ń kpãzã sↄsi mɛ̀n suppla kũ ò kú wɛ̃tɛ dínↄ gũnnↄnɛ: Ɛfesu, Simiina, Pɛɛgamumu, Tiatira, Saadi, Filadɛlɛfia kũ Laodiseao. 12 Akũ ma litɛ, de mà gbɛ̃ kũ àtɛn yã o kũmaoo pì e. Kũ ma litɛ lɛ, ma wura fitiladibↄↄ è mɛ̀n suppla. 13 Ma gbɛ̃ke è fitiladibↄↄ pìnↄ tɛ́ lán bisãsiri nɛ́ bà. À utagyaba dana, àtɛn gátɛ a gbá lɛ́a, à wura asa dↄ a gbãn. 14 A mìkã de púu táitai lán sãkã ke buu bà, a wɛ́ de lán tɛ́nɛnɛ bà. 15 A gbá tɛn tɛ́ kɛ lán mↄ̀gotɛ̃ kũ òtɛn baasa tɛ́vura gũn bà. A kòto de lán ísↄ̃kɛna kĩni bà. 16 À susunɛnↄ kũna a ↄplan mɛ̀n suppla, fɛ̃nɛda lɛ́nna kpa plapla tɛn bo a lɛ́n. A ãn tɛn tɛ́ kɛ lán ifãntɛ̃ gbãna bà. 17 Kũ ma a è, ma lɛtɛ a gbá sarɛ, ma gↄ̃ sã̀ii. Akũ à a ↄpla nàma à pì: Ǹsun tó vĩna n kũro. Makũmɛ Arɛde kũ Kpɛdeo ũ, 18 gbɛ̃ kũ àdigↄ̃ kun ũ. Ma ga, akũ má kun, akũsↄ̃ manigↄ̃ kun ari gↄrↄ sĩnda pínki. Má ga kũ gyãwãnwo mↄ̀nɛnↄ kũna. 19 Ǹ pↄ́ kũ n è kɛ̃, pↄ́ kũ ò kunnↄ kũ pↄ́ kũ oni su a kpɛnↄ pínki. 20 Susunɛ mɛ̀n suppla kũ n è ma ↄplan pìnↄ kũ wura fitiladibↄ mɛ̀n suppla pìnↄ asirin dí: Susunɛ mɛ̀n suppla pìnↄ bi sↄsi mɛ̀n suppla pìnↄ zĩ̀rinↄmɛ, fitiladibↄ mɛ̀n suppla pìnↄ bi sↄsi mɛ̀n suppla pìnↄmɛ.

Revelation 2

1 Ǹ kɛ̃ Ɛfesu sↄsi zĩ̀riinɛ: Makũ kũ má susunɛ mɛ̀n supplanↄ kũna ma ↄplan, matɛn kure wura fitiladibↄ mɛ̀n supplanↄ tɛ́, makũ mɛ́ ma yã díkĩna ò. 2 Má n yãkɛnanↄ dↄ̃ kũ zĩ kũ ntɛn kɛo kũ n mɛnakɛnaao. Ndì we ǹ gbɛ̃ bɛ̃̀nɛnↄ ditɛro. Gbɛ̃ kũ òdi ń zĩda ditɛ Luda zĩ̀rinↄ ũ, akũsↄ̃ ò de a ũro, n ń lɛ́ n gwà n è ɛ́kɛdenↄmɛ ń ũ. 3 N mɛna fↄ̃̀, n wari kɛ̀ ma tↄ́ yãi, ńdi kpasaro. 4 Ama má yã vĩ kũnwo. Yenyĩ kũ ń vĩmɛnɛ káaku bùsa. 5 Ǹ tó n kunna zĩ zaa gↄrↄ kũ ńdi busaro yã dↄngu. Ǹ nɛ̀sɛ litɛ, ǹgↄ̃ yã kũ ndì kɛ yãnↄ kɛ. Tó ńdi kɛ lɛro, mani sunyĩ, mà n fitiladibↄ go. 6 Bee kũ abireo ń yã díkĩna vĩ, ń zã Nikolaitãnↄ yãkɛnanↄn lákũ ma zã̀ńgu nà. 7 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ, à yã kũ Luda Nini tɛn o sↄsi gbɛ̃nↄnɛ ma: Mani gbɛ̃ kũ à zĩ̀i blè gba zɛ́ à lí wɛ̃̀ndide kũ à kú Luda aruzennaa gũn nɛ́ ble. 8 Ǹ kɛ̃ Simiina sↄsi zĩ̀riinɛ: Makũ kũ má de Arɛde kũ Kpɛdeo ũ, ma ga ma ɛra ma vu, makũ mɛ́ ma yã díkĩna ò. 9 Má wɛ́tãmma kũ òtɛn mↄnnɛ dↄ̃ kũ n takasikɛnaao. Bee kũ abireo aruzɛkɛdemɛ n ũ. Gbɛ̃ kũ òdi pi Yudanↄmɛ ń ũ akũsↄ̃ ò de a ũronↄ, kũ ń aduakɛkpɛ de Setan pↄ́ ũ, má dↄ̃ lákũ òdi yã dimma nà. 10 Ǹsun vĩna kɛ wari kũ ĩni kɛnɛro. Ǹ ma, Ibilisi ni á gbɛ̃kenↄ ká kpɛ́siran de à á yↄ̃ à gwa, ani wɛ́ tãáwa ari gↄrↄ kuri. Ǹgↄ̃ náani vĩ ari ǹgↄ̃ gɛ́ gao, mani aruzenna kɛnnɛ yàri ũ. 11 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ, à yã kũ Luda Nini tɛn o sↄsi gbɛ̃nↄnɛ ma: Ga plade ni wari dↄ gbɛ̃ kũ à zĩ̀i blèearo. 12 Ǹ kɛ̃ Pɛɛgamumu sↄsi zĩ̀riinɛ: Makũ kũ má fɛ̃nɛda lɛ́nna kpa plapla kũna, makũ mɛ́ ma yã díkĩna ò. 13 Má n kúki dↄ̃, gu kũ Setan gbà kummɛ. Ń ma yã kũna, ńdi ledi kpámairo, bee gↄrↄ kũ ò ma sèeda yãpurade Antipa dɛ̀ n wɛ̃tɛn, gu kũ Setan kunn pìi. 14 Ama má yã vĩ kũnwo fíti. Ń gbɛ̃nↄ vĩ gwe kũ ò Balamu yã kũna. Balaamu pì mɛ́ à dà Balakinɛ à Isarailanↄ gàtɛ à ń dá tãna pↄ́blen kũ pãpãkɛnaao. 15 Lɛmɛ dↄ ń gbɛ̃nↄ vĩ gwe, ò Nikolaitãnↄ yã kũna. 16 Abire yãi ǹ nɛ̀sɛ litɛ. Tó ńdi kɛ lɛro, mani sunyĩ tera mà zĩ̀ ká kũńwo kũ fɛ̃nɛda kũ à kú ma lɛ́nwo. 17 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ, à yã kũ Luda Nini tɛn o sↄsi gbɛ̃nↄnɛ ma. Mani gbɛ̃ kũ à zĩ̀i blè gba mana kũ à utɛnaa, mani a gba gbɛ̀ pura kũ ò tↄ́ dufu kɛ̃̀a dↄ. Gbɛ̃ke tↄ́ pì dↄ̃ro, séde gbɛ̃ kũ ma kpàaa pìi. 18 Ǹ kɛ̃ Tiatira sↄsi zĩ̀riinɛ: Makũ Luda Nɛ́ kũ ma wɛ́ de lán tɛ́nɛnɛ bà akũsↄ̃ ma gbá de lán mↄ̀gotɛ̃ bà, makũ mɛ́ ma yã díkĩna ò. 19 Má n yãkɛnanↄ dↄ̃, n yenyĩ, n ludanaanikɛnaa, n zĩkɛna kũ n mɛnakɛnaao. Má dↄ̃ dↄ kũ yã kũ ntɛn kɛ kpɛkpɛ mana de a káakupↄla. 20 Ama má yã vĩ kũnwo. N nↄgbɛ̃ Yɛzɛbɛli kũ à a zĩda dìtɛ annabi ũ gbà zɛ́. Àtɛni ma zↄ̀blerinↄ sãtɛ, àtɛn dańnɛ ò pãpã kɛ ò tãna pↄ́ ble. 21 Ma a gbà zɛ́ à nɛ̀sɛ litɛ, ama à ye à a nɛ̀sɛ litɛ à pãpãkɛna tóro. 22 Ǹ ma, mani a wútɛ gyãn, mani tó gbɛ̃ kũ ò pãpã kɛ̀ kãaonↄ wari zↄ̃kↄ̃ kɛ, tó odi nɛ̀sɛ litɛ ò a yã tòro. 23 Mani a ìbanↄ dɛdɛ kũ gagagyão, sↄsi gbɛ̃ sĩnda pínki ni dↄ̃ kũ makũ mɛ́ madì gbɛ̃nↄ laasun kũ ń swɛ̃̀ɛo gwa, mani fĩna bo á baadinɛ a yãkɛnaaa. 24 Á Tiatira gbɛ̃ kpara kũ á yã pì kũnaro, akũsↄ̃ á yã kũ òdi pi Setan asiri zↄ̃kↄ̃ dↄ̃ronↄ, mani aso pãnde diárɛro. 25 À ↄ didi yã kũ á kũnaa ari màgↄ̃ gɛ́ su. 26 Gbɛ̃ kũ à zĩ̀i blè, akũsↄ̃ à yã kũ má yeinↄ kũna ari a lɛ́a, mani a gba zɛ́ à gbãna ble burinↄa. 27 Ani kí bleḿma kũ mↄ̀ gòoo à ń wíwi lákũ òdi ɛ̃ oro wíwi nà, lán ma De ma gba zɛ́ nà. 28 Mani a gba gudↄna susunɛ dↄ. 29 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ, à yã kũ Luda Nini tɛn o sↄsi gbɛ̃nↄnɛ ma.

Revelation 3

1 Ǹ kɛ̃ Saadi sↄsi zĩ̀riinɛ: Makũ kũ má Luda Nini mɛ̀n supplanↄ kũna kũ susunɛ mɛ̀n supplanↄ, makũ mɛ́ ma yã díkĩna ò. Má n yãkɛnanↄ dↄ̃. Kunna bɛ̃nɛ tↄ́ mɛ́ à dↄmma, ama gɛ̀ɛmɛ n ũ. 2 Ǹ vu, ǹ gbɛ̃ kũ ò gↄ̃̀nnɛnↄ lɛ́ kũ flã̀ao ari ògↄ̃ gɛ́ ga, zaakũ ma è n yãke papana ma Ludanɛro. 3 Abire yã mɛ́ à tò yã kũ n mà akũ n sì, ǹ tó àgↄ̃ dↄngu, ǹgↄ̃ kũna, ǹ nɛ̀sɛ litɛ. Tó ńdi vuro, mani sunyĩ lán kpãni bà, ĩnigↄ̃ gↄrↄ zaka kũ mani su dↄ̃ro. 4 Bee kũ abireo ń gbɛ̃nↄ vĩ Saadi gwe fíti kũ odi ń pↄ́kasanↄ gbãsĩ kpáro. Óni kure lɛɛlɛ kũ pↄ́ purao dana, zaakũ ò kà a lɛ́i. 5 Lɛn gbɛ̃ kũ à zĩ̀i blè nigↄ̃ pↄ́kasa pura dana lɛ. Mani a tↄ́ dɛdɛ wɛ̃̀ndi takadan zikiro. Mani zɛ kãao ma De kũ a malaikanↄ arɛ. 6 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ, à yã kũ Luda Nini tɛn o sↄsi gbɛ̃nↄnɛ ma. 7 Ǹ kɛ̃ Filadɛlɛfia sↄsi zĩ̀riinɛ: Makũ kũ má kú madona yãpurade ũ, má Dauda mↄ̀nɛ kũna, madì zɛ́ wɛ̃ gbɛ̃ke dì fↄ̃ à a tataro, madì zɛ́ tata gbɛ̃ke dì fↄ̃ à a wɛ̃ro, makũ mɛ́ ma yã díkĩna ò. 8 Má n yãkɛnanↄ dↄ̃. Ǹ ma, ma zɛ́ wɛ̃̀nnɛ n arɛ, gbɛ̃ke ni fↄ̃ à a tataro. Bee kũ n gbãna fíti, ń ma yã kũna, ńdi ledi kpámairo. 9 Setan aduakɛkpɛ gbɛ̃ kũ òdi ń zĩda ditɛ Yudanↄ ũ, akũsↄ̃ ò de a ũronↄ, mani tó ɛ́kɛde pìnↄ su ò kútɛnnɛ, oni dↄ̃ kũ má yenyĩ. 10 Zaakũ ń yã kũ ma dìtɛnnɛ kũna n fↄ̃ n mɛna, mani n sí wari kũ àtɛni su andunia pínki gũnwa, de à gbɛ̃ kũ ò kú zĩtɛnↄ yↄ̃ à ń gwa. 11 Mani su tera. Ǹgↄ̃ pↄ́ kũ ń vĩ kũna gbãna, de gbɛ̃ke sún n láada símmaro yãi. 12 Mani gbɛ̃ kũ à zĩ̀i blè kɛ ma Luda kpɛ́ gbɛ̀gba ũ. Ani bo zikiro. Mani ma Luda tↄ́ kɛ̃a kũ ma Luda wɛ̃tɛ Yurusalɛmu dufu kũ ani kipa bona a kĩnaa zaa musu tↄ́o kũ ma tↄ́ dufuo. 13 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ, à yã kũ Luda Nini tɛn o sↄsi gbɛ̃nↄnɛ ma. 14 Ǹ kɛ̃ Laodisea sↄsi zĩ̀riinɛ: Makũ Aami, sèeda náanide yãpura kũ má de pↄ́ kũ Luda kɛ̀nↄ mìde ũ, makũ mɛ́ ma yã díkĩna ò. 15 Má n yãkɛnanↄ dↄ̃. Ń yĩdaro, akũsↄ̃ ń wãnaro. Má ye ǹgↄ̃ yĩda kesↄ̃ wãna. 16 Lákũ ń lↄ́gↄlↄgↄ nà, ń wãnaro akũsↄ̃ ń yĩdaro, mani n pisimɛ. 17 Ndì pi ↄgↄde aruzɛkɛde kũ ń pↄ́ke ni vĩromɛ n ũ. Ń dↄ̃ kũ gbɛ̃ pã pótompo barakɛri wɛ̃ndade takaside vĩ̀naamɛ n ũro. 18 Matɛn lɛ́ damma, ǹ wura baasana lú ma kĩnaa, de ǹ kɛ ↄgↄde ũ. Ǹ pↄ́kasa pura lú ǹ da, de ǹ n pótompokɛ utɛ ǹ bo wé'in. Ǹ wɛ́ ɛzɛ lú ǹ ká n wɛ́n, de ǹ gu e. 19 Madì kpãkɛ̃ gbɛ̃ kũ má yeńyĩnↄi mà ń toto. Abire yã mɛ́ à tò, ǹ wɛ́ tã ǹ nɛ̀sɛ litɛ. 20 Ǹ gwa, má zɛna kpɛ́lɛlɛa, matɛn gbà lɛ́. Tó gbɛ̃ ma kòtoo mà, akũ à zɛ́ wɛ̃̀mɛnɛ, mani gɛ̃ mà pↄ́ ble kãao, ani ble kũmao. 21 Mani gbɛ̃ kũ à zĩ̀i blè gba zɛ́ à vutɛ kũmao ma gbàaa, lákũ makũ ma zĩ̀i blè ma vutɛ kũ ma Deo a gbàaa nà. 22 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ, à yã kũ Luda Nini tɛn o sↄsi gbɛ̃nↄnɛ ma.

Revelation 4

1 Abire gbɛra ma zɛ́ è wɛ̃na ludambɛ. Akũ ma kòto kũ ma mà káaku lán kãkãki'ũ bàa mà dↄ à pì: Ǹ mↄ́ la, mani yã kũ ani su abire gbɛra mↄnnɛ. 2 Gwe gↄ̃̀nↄ Luda Nini dìma, akũ ma gbàa è ludambɛ gwe, gbɛ̃ke vutɛa. 3 Gbɛ̃ kũ à vutɛnaa pì tɛn tɛ́ kɛ lán gbɛ̀ bɛ̀ɛrɛde kũ òdi pi diamↄↄ bà kesↄ̃ kaanɛlia. Ludambɛfɛ̃nɛda lika bára pìii, a í de lán lá'i taka bà lán ɛmɛradi bà. 4 Gbà mɛ̀n baro awɛɛsiikↄ̃nↄn likai, gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ gbɛ̃nↄn baro awɛɛsiikↄ̃nↄn vutɛvutɛna bára pìnↄa. Ò pↄ́ pura dadana, ò wura fùra kúkuna. 5 Legũ tɛn pí, àtɛni bo bára pì kĩnaa, àtɛni pũtã, àtɛni pata. fitila nana gbàa pì arɛ mɛ̀n suppla, mↄ́kↄ̃nↄmɛ Luda Nini mɛ̀n supplanↄ ũ. 6 Dígi kú gbàa pì arɛ lán ísira bà. A í kɛ̀ gárangaran lán gbɛ̀digi bà. Gbàa pìnↄ daguran pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃nↄn lika gbàa pìii. Wɛ́ dↄdↄḿma kpɛ kũ arɛo. 7 Pↄ́ bɛ̃nɛ pìnↄ káakupↄ de lán músu bà, a plade de lán zùsaa bà, a aakↄ̃de ãn de lán bisãsiri ãnn bà, a siikↄ̃de de lán vãu kũ àtɛn vura bà. 8 Pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃ pìnↄ baadi dɛ̀mbɛrɛ vĩ mɛ̀n suddodo. Wɛ́ dↄdↄ ń dɛ̀mbɛrɛ pìnↄa, a gũn kũ kpɛo. Fãnantɛ̃ kũ gwãanio òdigↄ̃ o lakanaa sari: Kúadona, kúadona, kúadona, Dikiri Luda Gbãnasĩndapinkide. Ń kun yã, ń kun kũ a terao, akũsↄ̃ ntɛn su. 9 Gↄrↄ kũ pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃ pìnↄ gbɛ̃ kũ à vutɛna gbàaa, akũsↄ̃ àdigↄ̃ kun gↄrↄ sĩnda pínki pì tↄ́ kpà, ò bɛ̀ɛrɛɛ lìnɛ, ò a sáabu kpà, 10 gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ gbɛ̃nↄn baro awɛɛsiikↄ̃ pìnↄ dì wútɛwutɛ a arɛ ò donyĩ kɛnɛ, òdi ń fùra gogo ò kátɛ gbàa pì arɛ ò pi: 11 Dikiri ó Luda, n ka ò n tↄ́ kpá, ò bɛ̀ɛrɛ kũ gbãnao linnɛ, zaakũ n pↄ́ sĩnda pínki kɛ̀, ń kɛna kũ ń kunnaao bi n pↄyenyĩnaamɛ.

Revelation 5

1 Akũ ma takada kokonaa è na gbɛ̃ kũ à vutɛna gbàaa pì ↄplan, ò yã kɛ̃̀a arɛ kũ kpɛo pínki, ò a lɛ́ kũ̀kũ kũ kãni'ↄ lɛu supplao. 2 Akũ ma malaika gbãnade è, àtɛn kpàkpa kɛ kũ kòto gbãnao à pì: Dí mɛ́ à kà à kãni'ↄ dínↄ gogo à takada dí poroo? 3 Ama gbɛ̃ke kú ludambɛ ke zĩtɛ ke zĩtɛ gbáru kũ ani fↄ̃ à takada pìi poro à gwaro. 4 Ma ↄ́ↄ dↄ̀ manamana, zaakũ odi gbɛ̃ke e kũ à kà à takada pìi poro à gwaro. 5 Akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìnↄ doke pìmɛnɛ: Ǹsun ↄ́ↄ dↄro. Ǹ gwa, Yuda buri Músu kũ à de Dauda kpata kũ à bↄ̀tↄↄ pà Kína ũ zĩ̀i blè. Àkũ mɛ́ ani fↄ̃ à kãni'ↄ mɛ̀n suppla pìnↄ gogo à takada pìi poro. 6 Akũ ma Sãnɛ Bↄ̀rↄↄ è zɛna gbàa pìia pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃ pìnↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìnↄ tɛ́. À de lákũ ò a kùtu kpàa bà. A bɛ̃nɛ vĩ mɛ̀n suppla kũ wɛ́o mɛ̀n suppla. Luda Nini mɛ̀n suppla kũ à ń zĩ andunia gu sĩnda pínkianↄon gwe. 7 À gɛ̀ɛ à takada pìi sì gbɛ̃ kũ à vutɛna gbàa pì ↄĩ. 8 Kũ à takada pìi sì, akũ pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃ pìnↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ gbɛ̃nↄn baro awɛɛsiikↄ̃ pìnↄ kùtɛkutɛ Sãnɛ Bↄ̀rↄ pì arɛ. Ń baadi mↄrↄ kũna kũ wura kɛrɛ kũ turaretiti kán à pào. Turaretiti pì bi Luda gbɛ̃nↄ aduakɛnanↄmɛ. 9 Ò lɛ̀ dufu sì òtɛn pi: N ka ǹ takada pì sí ǹ kãni'ↄ pìnↄ gogo, zaakũ ò n dɛ, n gbɛ̃nↄ bò Ludanɛ kũ n aruo buri sĩnda pínki gũn, buriyã sĩnda pínki gũn, gbɛ̃ sĩnda pínki gũn, bùsu sĩnda pínki gũn. 10 N ń ká kpatan, ò gↄ̃ ó Luda gbàgbarinↄ ũ, onigↄ̃ kí ble zĩtɛ. 11 Akũ ma malaikanↄ è likana gbàa pìii kũ pↄ́ bɛ̃nɛ pìnↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìnↄ dasidasi, ń dasi kà dúbu ũgbangba, oni fↄ̃ ò ń lɛ́ dↄ̃ro. Ma ń kĩni mà, 12 ò pì kũ kòto gbãnao: Sãnɛ Bↄ̀rↄ kũ ò dɛ̀ɛ kà ò iko dↄ̃nɛ kũ aruzɛkɛo kũ ↄ̃ndↄ̃o kũ gbãnao kũ bɛ̀ɛrɛɛo ò a sáabu kpá, ò a tↄ́ kpá. 13 Akũ pↄ́ kũ Luda kɛ̀ musu kũ zĩtɛo kũ zĩtɛ gbáruo kũ ísira gũnwo pínki, bee pↄ́ kũ ò kú gu sĩnda pínkinↄ, ma mà ò pì: Ògↄ̃ bɛ̀ɛrɛ kũ gbãnao dↄ̃ gbɛ̃ kũ à vutɛna gbàaanɛ kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄↄo, ónigↄ̃ ń sáabu kpá, ògↄ̃ ń tↄ́ kpá gↄrↄ sĩnda pínki. 14 Pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃ pìnↄ pì, aami. Akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìnↄ wùtɛwutɛ ò donyĩ kɛ̀nɛ.

Revelation 6

1 Ma è Sãnɛ Bↄ̀rↄ kãni'ↄ mɛ̀n suppla pìnↄ káakude gò. Akũ ma mà pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃ pìnↄ doke yã ò lán legũpũtãnaa bà à pì: Ǹ mↄ́! 2 Akũ ma sↄ̃ pura è, gbɛ̃ kũ à dia sá kũna. Ò kífuraa kùnɛ, akũ à bò zĩ̀bleri ũ, de à gɛ́ zĩ̀ ble. 3 Kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄ kãni'ↄ plade gò, ma mà pↄ́ bɛ̃nɛ plade pì: Ǹ mↄ́! 4 Sↄ̃ pãnde bò dↄ, à de tɛ̃ɛ zónzon. Ò gbɛ̃ kũ à dia gbà zɛ́ à aafia sí anduniaa, de gbɛ̃nↄ kↄ̃ dɛdɛ. Ò fɛ̃nɛda zↄ̃kↄ̃ↄ kpàa. 5 Kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄ kãni'ↄ aakↄ̃de gò, ma mà pↄ́ bɛ̃nɛ aakↄ̃de pì: Ǹ mↄ́! Akũ ma sↄ̃ sira è, gbɛ̃ kũ à dia zaka kũna. 6 Ma kĩni mà lán gbɛ̃ kòtoo bà, à bò pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃ pìnↄ tɛ́ à pì: Ése zaka lɛ́ domɛ gↄrↄ do zĩ ↄgↄ ũ. Gbado zaka lɛ́ aakↄ̃mɛ gↄrↄ do zĩ ↄgↄ ũ. Ǹsun tó kù línↄ kũ geepi línↄ yakaro. 7 Kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄ kãni'ↄ siikↄ̃de gò, ma pↄ́ bɛ̃nɛ siikↄ̃de kòtoo mà à pì: Ǹ mↄ́! 8 Akũ ma sↄ̃ pufau è, gbɛ̃ kũ à dia tↄ́n Ga, Gyãwãn tɛ́i. Ò ń gbá zɛ́ ògↄ̃ iko vĩ andunia gbɛ̃nↄ lɛu siikↄ̃dea, ò ń dɛdɛ kũ zĩ̀io kũ nàao kũ gagagyão kũ nↄ̀bↄ pãsĩnↄo. 9 Kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄ kãni'ↄ sↄↄrode gò, gbɛ̃ kũ ò ń dɛdɛ Luda yã ona kũ Yesu sèedakpanaao yãi, ma ń gyãwãndenↄ è turaretitikpataki gbáru. 10 Ò wiki gbãna lɛ̀ ò pì: Dikiri kũ à kú adona yãpurade, bↄrɛn ĩni yãkpatɛ kɛ kũ gbɛ̃ kũ ò kú zĩtɛnↄ ǹ ó dɛna fĩna boḿmaa? 11 Akũ ò utagyaba pura dàda ń baadinɛ, ò pìńnɛ ò mɛna fↄ̃ fíti ari ń Yesu zↄ̀bleri dake kũ oni ń dɛdɛ lán ń bànↄ lɛ́ gɛ́ káo. 12 Kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄ kãni'ↄ suddode gò, ma è zĩtɛ yĩ̀gãyĩgã pãsĩpãsĩ, ifãntɛ̃ sira kũ̀ níkiniki lán biza kũ ò dà òsin bà, mↄvura tɛ̃ra kũ̀ lán aru bà mámmam. 13 Susunɛnↄ bò ludambɛ, ò kↄ̀tɛ zĩtɛ lán zàga'ĩa dì línɛ ísi woro nà. 14 Ludambɛ kɛ̃̀kↄ̃a, à kòkokoko lán pɛ̀ɛ bà. Kpinↄ kũ ísira luannↄ sↄ̃̀ ń kúkia pínki. 15 Andunia kínanↄ kũ kpatablerinↄ kũ soza gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ aruzɛkɛdenↄ kũ gbãnadenↄ kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio zↄ̀nↄ kesↄ̃ zĩdadenↄ ùtɛ gbɛ̀wɛɛnↄn kũ gbɛ̀sↄkↄnↄo. 16 Ń wiki gↄ̃̀ dↄ: Kpinↄ kũ gbɛ̀nↄ à daóla, à ó utɛ gbɛ̃ kũ à vutɛna gbàaanɛ, à ó sí Sãnɛ Bↄ̀rↄ pↄfɛ̃a. 17 Zaakũ ń pↄfɛ̃kipammana gↄrↄ zↄ̃kↄ̃ↄ kà. Dí mɛ́ ani fↄ̃ à bonn?

Revelation 7

1 Abire gbɛra ma malaika gbɛ̃nↄn siikↄ̃nↄ è zɛzɛna andunia kusuru siikↄ̃nↄa, ń baadi a kusuru ĩa kũna, de ĩa sún pá zĩtɛ ke ísira ke lí kearo yãi. 2 Akũ ma malaika pãnde è, à bò à fùtɛ ifãboki kpa, à Luda Wɛ̃̀ndide sèedakɛbↄ kũna. À lɛ́ gbãna zù malaika gbɛ̃nↄn siikↄ̃ kũ ò ń gbá zɛ́ ò zĩtɛ kũ ísirao yaka pìnↄi 3 à pì: Àsun zĩtɛ ke ísira ke línↄ yakaro ari ò sèeda kɛ ó Luda zↄ̀blerinↄ mì'arɛnↄa. 4 Akũ ò gbɛ̃ kũ ò sèedaa pìi kɛ̀ḿmanↄ lɛ́ òmɛnɛ, ń gbɛ̃nↄn dúbu basuppla awɛɛsiikↄ̃mɛ. Ò bò Isaraila buri sĩnda pínki gũn. 5 Yuda burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla Rubɛni burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla Gada burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla 6 Asa burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla Nafatali burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla Manase burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla 7 Simɛↄ burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla Levi burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla Isaka burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla 8 Zɛbuluni burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla Yusufu burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla Biliaminu burinↄ gbɛ̃nↄn dúbu kuri awɛɛpla. 9 Abire gbɛra ma gbɛ̃nↄ è dasidasi, oni fↄ̃ ò ń lɛ́ dↄ̃ro. Ò bò bùsu sĩnda pínki gũn, buri sĩnda pínki gũn, gbɛ̃ sĩnda pínki gũn, buriyã sĩnda pínki gũn. Ò zɛzɛna gbà kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄↄo arɛ. Ò utagyaba pura dadana, ò zaa lánↄ kũkũna ń ↄĩ. 10 Òtɛn wiki gbãna lɛ́ òtɛn pi: Surabanaa dì bo ó Luda kũ à vutɛna gbàaa kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄↄo kiamɛ. 11 Malaikanↄn zɛzɛna ò lìka gbà kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃nↄi ń pínki, akũ ò kùtɛkutɛ gbàa pì arɛ ò donyĩ kɛ̀ Ludanɛ 12 ò pì: Aami! Ó Luda mɛ́ à tↄ́ vĩ kũ gakurio kũ ↄ̃ndↄ̃o kũ sáabuo kũ bɛ̀ɛrɛɛo kũ ikooo kũ gbãnao gↄrↄ sĩnda pínki. Aami! 13 Akũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄ pìnↄ doke ma la à pì: Dínↄn gyabapuradari díkĩnanↄ ũu? Ò bò máa? 14 Ma pìnɛ: Baa, mↄkↄ̃n mɛ́ ń dↄ̃. Akũ à òmɛnɛ: Gbɛ̃ kũ ò bò wɛ́tãmma zↄ̃kↄ̃ↄ gũnnↄmɛ. Ò ń utagyabaa pìnↄ pìpi Sãnɛ Bↄ̀rↄ aru gũn à pura kũ̀. 15 Abire yãin ò kú Luda gbà arɛ, òtɛn doi a kpɛ́n fãnantɛ̃ kũ gwãanio. Gbɛ̃ kũ à vutɛna gbàaa pìi dì a kuta kúńla. 16 Nà ke ími ni ń dɛ doro, ifãntɛ̃ ni ń lɛ́ro, gu ni wãḿmaro, 17 zaakũ Sãnɛ Bↄ̀rↄ kũ à kú gbà guragura ni kɛ ń Dã̀ri ũ, ani dońnɛ arɛ ari ísɛ̃ wɛ̃̀ndide bokia, gbasa Luda ni ń wɛ́tɛ̃ warawarańnɛ pínki.

Revelation 8

1 Kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄ kãni'ↄ supplade gò, ludambɛ kɛ̀ kítikiti lákũ minti baraakuri taka bà. 2 Akũ ma malaika gbɛ̃nↄn suppla kũ òdigↄ̃ zɛzɛna Luda arɛnↄ è, ò kãkãki kpàḿma mɛ̀n suppla. 3 Akũ malaika pãnde sù à zɛ̀ turaretitikpataki kũ ò pì kũ wuraao sarɛ, à tɛ́sibↄ kũ ò pì kũ wuraao kũna. Ò turaretiti kpàa dasidasi de à kakara kũ Luda gbɛ̃nↄ pínki aduakɛnaao à kpata, akũ à kpàta gbà arɛ turaretitikpataki pìia. 4 Akũ turaretiti túsukpɛ kũ Luda gbɛ̃nↄ aduakɛnaao fùtɛ malaika ↄĩ Luda arɛ. 5 Akũ malaikaa pì tɛ́sibↄↄ sɛ̀, à tɛ́ sìo turaretitikpatakia à pà, akũ à zù zĩtɛ. Legũ tɛn pata, àtɛn pũtã, àtɛn pí, akũ zĩtɛ yĩ̀gãyĩgã. 6 Malaika gbɛ̃nↄn suppla kũ ò kãkãki mɛ̀n suppla kũnaa pìnↄ a pɛna soru kɛ̀. 7 A káakude a kãkãki pɛ̀, akũ ò legũgbɛ kũ tɛ́o kakarana kũ aruo kↄ̀tɛ zĩtɛ. Zĩtɛ lɛu aakↄ̃de tɛ́ kũ̀, línↄ lɛu aakↄ̃de tɛ́ kũ̀, sɛ̃̀ ísi tɛ́ kũ̀ míↄmiↄ. 8 Malaika plade a kãkãki pɛ̀, akũ pↄ́ tɛ́de bò à sì ísiran lán kpi zↄ̃kↄ̃ↄ bà. Ísira lɛu aakↄ̃de lì aru ũ, 9 akũ ísira pↄ́ bɛ̃nɛnↄ lɛu aakↄ̃de gàga, gó'itɛnↄ lɛu aakↄ̃de yàka. 10 Malaika aakↄ̃de a kãkãki pɛ̀, akũ susunɛ zↄ̃kↄ̃ kũ àtɛn tɛ́ kũ lán sɛ̃̀ntɛ bàa bò ludambɛ, à lɛ̀tɛ à dà swanↄ kũ ísɛ̃bokinↄ lɛu aakↄ̃dela. 11 Susunɛ pì tↄ́n Sɛwɛ. Í lɛu aakↄ̃de lì sɛwɛ ũ, akũ gbɛ̃ kũ ò í pìi mìnↄ gàga dasi a kyã̀kyã yãi. 12 Malaika siikↄ̃de a kãkãki pɛ̀, akũ ò ifãntɛ̃ lɛu aakↄ̃de lɛ̀ kũ mↄvuraao lɛu aakↄ̃de kũ susunɛnↄ lɛu aakↄ̃de, de ń lɛu aakↄ̃de sira kũ yãi. Akũ fãnantɛ̃ lɛu aakↄ̃de gↄ̃̀ gupurakũnaa sari, lɛn à kun lɛ gwãani dↄ. 13 Akũ ma vãu è, àtɛn vura musumusu. Ma mà, à wiki gbãna lɛ̀ à pì: Waiyoo, waiyoo, waiyoo gbɛ̃ kũ ò kú zĩtɛnↄ malaika gbɛ̃nↄn aakↄ̃ kũ ò gↄ̃̀ pìnↄ kãkãki'ũ kũ àtɛn gɛ́ bo yãi.

Revelation 9

1 Malaika sↄↄrode a kãkãki pɛ̀, akũ ma susunɛ è, à bò ludambɛ à lɛ̀tɛ zĩtɛ. Akũ ò Zĩngowɛɛ lòkoto mↄ̀nɛ kpàa, 2 akũ susunɛ pì Zĩngo wɛ̀ɛ lòkoto pì zɛ́ wɛ̃̀. Túsukpɛ bòn lán tãmatɛ zↄ̃kↄ̃ túsukpɛ bà, akũ Zĩngo wɛɛ pì túsukpɛ ifãntɛ̃ sira kũ̀, gu kɛ̀ síi níkiniki. 3 Kwanↄ bↄ̀tɛ túsukpɛ pìi gũn, ò dà zĩtɛla. Ò ń gbá gbãna lán andunia fínↄ gbãna bà. 4 Ò pìńnɛ òsun wari dↄ sɛ̃̀ɛaro ke lá ke lí ke, séde gbɛ̃ kũ ò Luda sèeda vĩ ń mì'arɛaronↄ. 5 Odi ń gba zɛ́ ò gbɛ̃nↄ dɛdɛro, ama oni ń da mɛ̀'ũmmanan ari mↄ sↄↄro. Ń wãwã de lán fí gbɛ̃pana wãwã bàmɛ. 6 Gↄrↄ birenↄa gbɛ̃nↄ ni ga wɛtɛ, oni ero. Ga ni ni ń dɛ, ama ga ni bàa lɛ́ńnɛ. 7 Kwa pìnↄ de lán sↄ̃ kũ ò soru mà kũ zĩ̀ionↄ bà. Ò pↄ́ke kúkuna lán wura fùraa bà, ń ãn de lán bisãsiri ãnn bà. 8 Ò mìkã vĩ gbã̀nagbãna lán nↄgbɛ̃ mìkã bà, ò sakanↄ vĩ lán músu saka bà. 9 Ń kùsɛ de lán mↄ̀ uta bà, ń dɛ̀mbɛrɛ kĩni dↄ lán gó dasi kũ sↄ̃nↄ tɛn gátɛ zĩ̀i gũn kĩni bà. 10 Ò vlã vĩ kũ kàao lán fí pↄ́ bà. Ń gbãna kú ń vlã pìnↄa, de ò wari dↄo gbɛ̃nↄa ari mↄ sↄↄro. 11 Zĩngowɛɛ lòkoto malaikaa pìmɛ ń kína ũ. Kũ Eberu yão a tↄ́n Abadↄ̃. Kũ Giriki yão sↄ̃ Apↄliↄ̃. 12 Yã pãsĩ káakupↄ gɛ̃̀tɛ, a mɛ̀n planↄ tɛn su a kpɛ dↄ. 13 Malaika suddode a kãkãki pɛ̀. Ma kòtoo mà à bò Luda arɛ turaretitikpataki kũ ò pì kũ wuraao bɛ̃nɛ siikↄ̃nↄ kpa. 14 À pì malaika suddode kũ à kãkãki kũnaanɛ: Ǹ malaika gbɛ̃nↄn siikↄ̃ kũ ò yĩyĩna swada kũ òdi pi Yuflati sarɛnↄ poro. 15 Akũ à malaika gbɛ̃nↄn siikↄ̃ kũ ò ń soru kɛ̀ wɛ̃̀ birea mↄ birea gↄrↄ birea gↄrↄ zaka bire yãinↄ pòro, de ò bisãsirinↄ lɛu aakↄ̃de dɛdɛ yãi. 16 Ò soza sↄ̃denↄ dasi lɛ́ òmɛnɛ, ò gbɛ̃nↄn miliↄ̃ wàa domɛ. 17 Wɛ́gupu'enaa pìi gũn lán ma sↄ̃ pìnↄ kũ ń dìrinↄ è nàn dí: Ò mↄ̀ utanↄ dadana tɛ̃ɛ lán tɛ́ bà, búgu lán buluu bà, kpà'ikpa'i lán ifãntɛ̃gbↄ̃ↄ bà. Sↄ̃ pìnↄ mì de lán músu mìi bà. Tɛ́ kũ túsukpɛo kũ ifãntɛ̃gbↄ̃ↄo tɛn bo ń lɛ́n. 18 Kisira mɛ̀n aakↄ̃ díkĩnanↄ, tɛ́ kũ túsukpɛo kũ ifãntɛ̃gbↄ̃ kũ àtɛn bo ń lɛ́ gũnwo mɛ́ à bisãsirinↄ lɛu aakↄ̃de dɛ̀dɛ. 19 Zaakũ sↄ̃ pìnↄ gbãna kú ń lɛ́ gũn kũ ń vlão dↄ. Ń vlã de lán mlɛ̃̀ɛ bà, ò mì vĩ kũ òdi wari dↄo gbɛ̃nↄa. 20 Gbɛ̃ kpara kũ odi gaga kisira pìi musuronↄ, odi nɛ̀sɛ litɛ ò pↄ́ kũ ò kɛ̀ yã tòro. Ò kpɛ́ òtɛn kútɛ tãnanↄnɛ kũ pↄ́ kũ ò kɛ̀ kũ wuraao kũ andurufuuo kũ mↄ̀gotɛ̃o kũ gbɛ̀ɛo kũ lío. Pↄ́ pìnↄ dì gu ero, òdi yã maro, òdi táa o sↄ̃ro. 21 Odi nɛ̀sɛ litɛ ò ń gbɛ̃dɛna tòro ke ń pↄ́dammana ke ń gbãsĩkɛna ke ń kpãni'ona.

Revelation 10

1 Akũ ma malaika gbãnade pãnde è, à bò ludambɛ, àtɛn kipa. Ludambɛ luku likai, ludambɛfɛ̃nɛda kú a mìla. A ãn de lán ifãntɛ̃ bà, a gbánↄn de lán tɛ́nɛnɛ bà. 2 À takada fítinna kũna porona. À a ↄpla gbá zɛ̀ ísiraa, à a ↄzɛ gbá zɛ̀ zĩtɛa. 3 À wiki gbãna lɛ̀ lán músu pũtãnaa bà. Kũ à wiki lɛ̀, legũpũtãna mɛ̀n supplanↄ yã ò. 4 Kũ legũpũtãna mɛ̀n suppla pìnↄ yã ò lɛ, má ye mà kɛ̃ takada gũn, akũ ma kòtoo mà, à bò ludambɛ à pì: Ǹgↄ̃ yã kũ legũpũtãna mɛ̀n suppla pìnↄ ò kũna asiri gũn, ǹsun kɛ̃ro. 5 Malaika kũ ma è zɛna ísira kũ zĩtɛooaa pì a ↄpla sɛ̀ à dↄ̀ musu, 6 akũ à sì kũ Luda kũ à kun gↄrↄ sĩnda pínkio kũ à musu kũ zĩtɛo kũ ísiraoo kɛ̀ kũ pↄ́ kũ ò kú ń gũnnↄ pínki à pì: Ani gì kɛ doro. 7 Malaika supplade kãkãki pɛ́gↄrↄ zĩ, tó àtɛn su pɛ́, Luda pↄyenyĩna kũ à utɛna ni kɛ, lán à a baaruu kpà a zↄ̀bleri annabinↄnɛ nà. 8 Akũ ma kòto kũ ma mà à bò ludambɛ pìi mà dↄ à pì: Ǹ gɛ́ ǹ takada porona kũ à na malaika kũ à zɛna ísira kũ zĩtɛoo musu ↄĩ sí. 9 Akũ ma gɛ malaikaa pì kĩnaa, ma pìnɛ à takada fítinna pì kpáma, akũ à pìmɛnɛ: Ǹ sí ǹ só. Anigↄ̃ nna n lɛ́n lán zↄ́ bà, ama ani kɛ n nɛ̀sɛɛnɛro. 10 Akũ ma takada fítinna pìi sì malaikaa pì ↄĩ, ma sò. À kɛ̀ nna ma lɛ́n lán zↄ́ bà. Kũ ma mↄ̀, adi kɛ ma nɛ̀sɛɛnɛro. 11 Akũ ò pìmɛnɛ mà annabikɛyã o dↄ manamana burinↄ kũ bùsunↄ kũ buriyãnↄ kũ kínanↄ yã musu.

Revelation 11

1 Akũ ò leba kpàma pↄ́yↄ̃bↄ ũ, ò pìmɛnɛ: Ǹ futɛ ǹ Luda kpɛ́ yↄ̃ kũ a gbagbakio, ǹ donyĩri kũ ò kú gwenↄ naro. 2 Ǹ a ↄn tó, ǹsun yↄ̃ro, zaakũ ò kpà kifirinↄaamɛ. Oni gɛ̀sɛ pɛ́tɛpɛtɛ Luda wɛraa ari mↄ bupla awɛɛpla. 3 Mani ma sèedade gbɛ̃nↄn planↄ gba zɛ́ ò annabikɛyã o gↄrↄ wàa suddo kũ baaakↄ̃oo pìi gũn kũ uta kasanↄo dadana. 4 Gbɛ̃ pìnↄn kù lí mɛ̀n pla kũ fitiladibↄ mɛ̀n pla kũ ò zɛna andunia Dikiri arɛnↄ ũ. 5 Tó gbɛ̃ tɛn wɛtɛ à wari dↄḿma, tɛ́ ni bo ń lɛ́n à ń ibɛrɛɛ pìnↄ kpáta. Lɛn gbɛ̃ kũ àtɛn wɛtɛ à wari dↄḿma ni ga lɛ. 6 Ò ludambɛ zɛ́ tatana gbãna vĩ, de legũ sún ma gↄrↄ kũ òtɛn annabikɛyã oro yãi. Ò í litɛna aru ũ gbãna vĩ dↄ. Oni kisira buri sĩnda pínki kpá anduniai gↄrↄ kũ ò yeiia. 7 Tó ò ń sèedaakɛnaa làka, nↄ̀bↄ pãsĩ kũ àdi bo Zĩngo wɛ̀ɛ lòkoto gũn ni zĩ̀ ká kũńwo à zĩ̀ bleḿma à ń dɛdɛ. 8 Ń gɛ̀nↄ nigↄ̃ katɛna wɛra zↄ̃kↄ̃ kũ ò ń Dikiri pà lía zɛ́da gũn. Yáasi gũn òdi wɛra pì sísi Sↄdↄmu ke Misila. 9 Gbɛ̃ sĩnda pínki kũ buri sĩnda pínkio kũ buriyã sĩnda pínki òrinↄ kũ bùsu sĩnda pínki gbɛ̃nↄ ni ń gɛ̀nↄ gwagwa ari gↄrↄ aakↄ̃ kũ a kusuo, oni we ò ń vĩro. 10 Gbɛ̃ kũ ò kú zĩtɛnↄ ni pↄnna kɛ, oni dikpɛ kɛ, oni gba dakↄ̃nɛ, kũ annabi gbɛ̃nↄn pla kũ ò wari dↄ̀ḿma pìnↄ gàga yãi. 11 Gↄrↄ aakↄ̃ kũ a kusuo pìi gbɛra Luda tò wisa wɛ̃̀ndide gɛ̃̀ńgu, akũ ò fùtɛ ò zɛ̀. Vĩna gbɛ̃ kũ ò ń énↄ kũ̀ manamana. 12 Akũ annabii pìnↄ kòto gbãna mà à bò ludambɛ, à pìńnɛ: À futɛ à mↄ́ la. Gↄrↄ kũ ń ibɛrɛnↄ wɛ́ fĩḿma, akũ ò fùtɛ ò tà musu ludambɛ luku gũn. 13 Zĩ kũ̀a zĩtɛ yĩ̀gãyĩgã pãsĩpãsĩ, wɛra pì lɛu kuride gbòro, akũ gbɛ̃nↄn dúbu supplanↄ gàga zĩtɛyĩgãyĩgãnaa pìi gũn. Vĩna gbɛ̃ kparanↄ kũ̀, akũ ò bɛ̀ɛrɛɛ lì Luda Musudenɛ. 14 Yã pãsĩ plade gɛ̃̀tɛ, a aakↄ̃de tɛn ká sà. 15 Malaika supplade a kãkãki pɛ̀. Kòto gbãnanↄ bò ludambɛ ò pì: Andunia kpataa gↄ̃̀ ó Dikiri pↄ́ ũ kũ kína kũ à kàao, anigↄ̃ kí ble gↄrↄ sĩnda pínki. 16 Gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ gbɛ̃nↄn baro awɛɛsiikↄ̃ kũ ò vutɛvutɛna ń gbàaa Luda arɛ pìnↄ kùtɛkutɛ ò donyĩ kɛ̀nɛ 17 ò pì: Dikiri Luda Gbãnasĩndapinkide kũ ń kun yã akũsↄ̃ ń kun ari tera, o n sáabu kɛ̀, zaakũ n bo kũ n gbãna zↄ̃kↄ̃ↄomɛ, gbasa n na kíblenaaa. 18 Bùsu sĩnda pínki gbɛ̃nↄ pↄ fɛ̃̀, akũ n pↄfɛ̃ kìpaḿma. N yãkpatɛkɛna kũ gyãwãndenↄ gↄrↄ kà. Ĩni fĩna bo n zↄ̀bleri annabinↄnɛ kũ n gbɛ̃ kũ òtɛn vĩna kɛnnɛnↄ, nɛ́ fíti gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃, ĩni anduniadɛrinↄ dɛdɛ. 19 Akũ ò Luda kpɛ́ kũ à kú musu wɛ̃̀, akũ ò Luda bàka kunna kũńwo àkpatii è a gũn. Legũ tɛn pí, àtɛn pata, àtɛn pũtã. Zĩtɛ yĩ̀gãyĩgã, legũgbɛ pãsĩ kↄ̀tɛ.

Revelation 12

1 Akũ ma wɛ́ sì sèeda zↄ̃kↄ̃ bonsarɛlɛ ludambɛ. Nↄgbɛ̃ ke ifãntɛ̃ yĩna biza ũ, mↄvura kú a gbá gbáru, à susunɛ mɛ̀n kuri awɛɛplanↄ kuna kífura ũ. 2 À nↄ̀sina, akũ nↄ̀wãwã fùtɛa, àtɛn nɛ́'iwãwã wiki lɛ́. 3 Akũ ma wɛ́ sì pↄ́ pãndelɛ ludambɛ sèeda ũ. Kwã zↄ̃kↄ̃ tɛ̃ra zónzon kú gwe, a mìi mɛ̀n suppla, a bɛ̃nɛ mɛ̀n kuri. À kífura mɛ̀n supplanↄ kúkuna. 4 À susunɛnↄ lɛu aakↄ̃de wòwo ludambɛ kũ a vlão, à kↄ̀tɛ zĩtɛ, akũ à sù à zɛ̀ nↄgbɛ̃ kũ à ye à nɛ́ i pì arɛ, de à le à nɛ́ kũ ani i pì só yãi. 5 Akũ nↄgbɛ̃ pì nɛ́gↄ̃gbɛ̃ kũ ani kí ble buri sĩnda pínkia kũ mↄ̀ gòoo ì. Akũ ò nɛ́ pìi sɛ̀ ò tà kãao Luda kũ a gbàao kĩnaa. 6 Nↄgbɛ̃ pìi bàa lɛ̀ à tà sɛ̃̀n, gu kũ Luda kɛ̀kɛnɛ, de ò a gwa gↄrↄ wàa suddo kũ baaakↄ̃oo gũn. 7 Akũ zĩ̀ fùtɛ ludambɛ, Mukaila kũ a ìbanↄ zĩ̀i kà kũ kwã pìio, kwã kũ a ìbanↄ zĩ̀i kà kũńwo. 8 Akũ ń gbãna kĩ̀a, odi vutɛki e ludambɛ doro. 9 Ò pɛ̀ kwã zↄ̃kↄ̃ↄ pìia ò a bò. Àkũ mɛ́ à mlɛ̃̀ zĩ kũ òdi pi Ibilisi kesↄ̃ Setan, andunia pínki sã̀tɛri ũ. Ò a bò ò zù zĩtɛ kũ a ìbanↄ lɛɛlɛ. 10 Akũ ma kòto gbãna mà ludambɛ à pì: Ó Luda zĩ̀i blè sà, a gbãna kũ a kpataao bò gupuraa, à ikoo kpà kína kũ à kàa. Zaakũ ò pɛ̀ yãdimmariia ò a bò. Akũ mɛ́ àdigↄ̃ ó gbɛ̃nↄ yaka ó Ludanɛ fãnantɛ̃ kũ gwãanio. 11 Ó gbɛ̃nↄ zĩ̀i blèa kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄ aru gbãnao kũ ń sèedadekɛyão. Ò gì ń wɛ̃̀ndiii ari ò gɛ̀ɛ gào. 12 Abire yãi ákↄ̃nↄ kũ á kú ludambɛnↄ, à pↄnna kɛ. Waiyoo zĩtɛ kũ ísirao, zaakũ Ibilisi kìpaáwa kũ pↄfɛ̃ zↄ̃kↄ̃ↄomɛ, kũ à dↄ̃ kũ gↄrↄ kũ à gↄ̃̀arɛ kpáraro yãi. 13 Kũ kwã è ò a zu zĩtɛ, akũ à pɛ̀tɛ nↄgbɛ̃ kũ à nɛ́gↄ̃gbɛ̃ ì pìii. 14 Akũ ò vãu zↄ̃kↄ̃ dɛ̀mbɛrɛ mɛ̀n pla kpà nↄgbɛ̃ pìia à vurao à kɛ zã̀ kũ mlɛ̃̀ɛ pìio, à tá gu kũ ò kɛ̀kɛɛnɛ sɛ̃̀n, de ò a gwa gwe wɛ̃̀ aakↄ̃ kũ a kusuo. 15 Mlɛ̃̀ɛ pì í pìsi nↄgbɛ̃ pì kpɛ lán swa bà, de ísↄ̃ le à a sɛ́, 16 akũ zĩtɛ nↄgbɛ̃ pìi mìi sì, à a lɛ́ wɛ̃̀, à í kũ à bò kwã lɛ́n pìi mì. 17 Akũ kwã pì pↄ fɛ̃̀ nↄgbɛ̃ pìii, à gɛ̀ɛ zĩ̀ ká kũ a buri kũ ò gↄ̃̀nↄ, gbɛ̃ kũ ò Luda yã kũna, kũ ò kun Yesu sèedade ũnↄ. 18 Kwã pì zɛna ísira lɛ́a.

Revelation 13

1 Akũ ma nↄ̀bↄ pãsĩ è, àtɛn bo ísira pìi gũn, a mìi mɛ̀n suppla, a bɛ̃nɛ mɛ̀n kuri. Bɛ̃nɛ mɛ̀n kuri pìnↄn kífura kúkuna. Dↄkɛna kũ Ludao tↄ́ kɛ̃na a mìi pìnↄa. 2 Nↄ̀bↄ pãsĩ kũ ma èe pìi bò lán sàboo bà, a ↄ pãsĩ manamana. A lɛ́ de lán músu lɛ́ bà. Kwã a gbãna kpàa kũ a gbàao kũ a iko zↄ̃kↄ̃ↄo. 3 A mìi pìnↄ doke de lán ò a kari kɛ̀ ari à kà ganaa bà, akũ a bↄ̀ↄ pìi làka. A yã bò andunia gbɛ̃ sĩnda pínki sarɛ, akũ ò tɛ̀i. 4 Akũ ò donyĩ kɛ̀ kwã pìinɛ, kũ à a ikoo kpà nↄ̀bↄ pãsĩ pìia yãi. Ò kùtɛ nↄ̀bↄ pãsĩ pìinɛ dↄ ò pì: Dí mɛ́ à kà nↄ̀bↄ pãsĩ pì ũu? Dí mɛ́ ani fↄ̃ à zĩ̀ ká kãaoo? 5 Ò karambaani yã'ona lɛ́ kpà nↄ̀bↄ pãsĩ pìia, à Luda tↄ́ bɛ̃̀nɛ sío, akũ ò a gbà zɛ́ à iko kɛ ari mↄ bupla awɛɛpla. 6 Akũ à nà dↄkɛna kũ Ludaooa, à a tↄ́ bɛ̃̀nɛɛ sì kũ a kúkio kũ gbɛ̃ kũ ò kú gwenↄ. 7 Ò a gbà zɛ́ à zĩ̀ ká kũ Luda gbɛ̃nↄ à zĩ̀ bleḿma. Ò a gbà zɛ́ dↄ àgↄ̃ iko vĩ buri sĩnda pínkia kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio kũ buriyã sĩnda pínki òrinↄ kũ bùsu sĩnda pínkio. 8 Tó adi kɛ gbɛ̃ kũ ń tↄ́ kú wɛ̃̀ndi takada gũnnↄ baasiro, gbɛ̃ kũ ò kú zĩtɛnↄ ni donyĩ kɛ nↄ̀bↄ pãsĩ pìinɛ ń pínki. Takada pì bi Sãnɛ Bↄ̀rↄ kũ ò dɛ̀ zaade Luda dí andunia kátɛro pↄ́mɛ. 9 Gbɛ̃ kũ à sã vĩ yã pì ma. 10 Gbɛ̃ kũ Luda dìtɛ ò a kũ zĩ̀zↄ ũ oni a kũmɛ. Gbɛ̃ kũ Luda dìtɛ ò a dɛ fɛ̃nɛdao fɛ̃nɛdan oni a dɛo. Abire tɛn o Luda gbɛ̃nↄnɛ ògↄ̃ mɛna vĩ, ògↄ̃ náani vĩ. 11 Akũ ma nↄ̀bↄ pãsĩ pãnde è, àtɛn bo zĩtɛn. A bɛ̃nɛ vĩ mɛ̀n pla lán sãnɛ bↄ̀rↄ pↄ́ bà, ama à yã ò lán kwã bàmɛ. 12 À nↄ̀bↄ pãsĩ káakupↄ pì iko pínki kɛ̀ a wára. À tò zĩtɛ kũ gbɛ̃ kũ ò kúanↄ donyĩ kɛ̀ nↄ̀bↄ pãsĩ káakupↄ kũ ò a kari kɛ̀ ari à kà gana a bↄ̀ↄ làka pìinɛ. 13 À daboyã zↄ̃kↄ̃nↄ kɛ̀, ari se à tò tɛ́ bò ludambɛ, à lɛ̀tɛ zĩtɛ bisãsirinↄ wára. 14 À gbɛ̃ kũ ò kú zĩtɛnↄ sã̀tɛ kũ daboyã kũ ò a gbà zɛ́ à kɛ̀ nↄ̀bↄ pãsĩ káakupↄ pì wáranↄ. À pìńnɛ ò nↄ̀bↄ pãsĩ kũ ò à kari kɛ̀ kũ fɛ̃nɛdao, akũ à kpɛ́ bɛ̃nɛ taka kɛ. 15 Ò a gbà zɛ́ à wɛ̃̀ndii kpà nↄ̀bↄ pãsĩ taka pìia, akũ nↄ̀bↄ pãsĩ taka pì yã ò, à tò ò gbɛ̃ kũ ò gì donyĩ kɛnɛɛinↄ dɛ̀dɛ. 16 À tò ò sèeda kɛ̀ ń gbɛ̃ sĩnda pínki ↄplaa kesↄ̃ ń mì'arɛ, nɛ́ fíti gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃, aruzɛkɛdenↄ kũ takasidenↄ, zↄ̀nↄ kũ zĩdadenↄ. 17 Gbɛ̃ kũ à nↄ̀bↄ pãsĩ pì tↄ́ sèeda vĩro kesↄ̃ à tↄ́ lambaa, ade ni fↄ̃ à pↄ́ yía kesↄ̃ à lúro. 18 Ɔ̃ndↄ̃yãn dí. Gbɛ̃ kũ à wɛ́zɛ̃ vĩ, à nↄ̀bↄ pãsĩ pì lambaa dↄdↄ, zaakũ bisãsiri tↄ́ lambaamɛ. À lamba bi wàa aakↄ̃ kũ baaakↄ̃ awɛɛsuddomɛ. (666)

Revelation 14

1 Akũ ma Sãnɛ Bↄ̀rↄ pìi è zɛna Zaiↄ̃ kpia. Gbɛ̃nↄn dúbu wàa suppla awɛɛsiikↄ̃ kú kãao. A tↄ́ kũ a De tↄ́o kɛ̃na ń mì'arɛnↄa. 2 Ma kĩni mà à bò ludambɛ lán ísↄ̃kɛna kĩni bà, lán legũpũtãna gbãna bà. Kĩni kũ ma màa pì de lán mↄrↄlɛrinↄ mↄrↄ'ũ bà. 3 Gbɛ̃nↄn dúbu wàa suppla awɛɛsiikↄ̃ pìnↄ tɛn lɛ̀ dufu sí gbà kũ pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃nↄ kũ gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ arɛ. Gbɛ̃ke dí fↄ̃ à lɛ̀ɛ pìi dàdaro, tó adi kɛ gbɛ̃ kũ ò ń bó andunia gũn pìnↄ baasiro. 4 Mↄ́kↄ̃nↄmɛ gbɛ̃ kũ odi gbãsĩ kɛ kũ nↄgbɛ̃nↄronↄ ũ, kũ ò kun lési. Òdigↄ̃ tɛ́ Sãnɛ Bↄ̀rↄↄi gu kũ àdi gɛ́n pínki. Ò ń bó gbɛ̃ káakunↄ ũ Ludanɛ kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄↄ pìio. 5 Odi ma ziki kũ ò ɛ́kɛ tòro, akũsↄ̃ ò taari vĩro. 6 Akũ ma malaika pãnde è, àtɛn vura musumusu. À baaru nna kũ à kun gↄrↄ sĩnda pínki kũna, de à kpá gbɛ̃ kũ ò kú zĩtɛnↄnɛ, bùsu sĩnda pínki, buri sĩnda pínki, buriyã sĩnda pínki kũ gbɛ̃ sĩnda pínkio. 7 À kòtoo sɛ̀ gbãnagbãna à pì: À vĩna kɛ Ludanɛ, à bɛ̀ɛrɛ línɛ, zaakũ a yãkpatɛkɛna kũ gbɛ̃nↄo gↄrↄ kà. À donyĩ kɛ Luda kũ à musu kũ zĩtɛo kũ ísirao kũ ísɛ̃bokinↄ kɛ̀ɛnɛ. 8 Malaika plade tɛ́ a kpɛ à pì: Babilↄnu gbòro! Wɛra zↄ̃kↄ̃ↄ pìi gbòro! À tò buri sĩnda pínki a pãpãkɛna wɛ̃ gbãna kũ àdi su kũ Luda pↄfɛ̃oo mì. 9 Malaika aakↄ̃de tɛ́ ń kpɛ, à kòtoo sɛ̀ gbãnagbãna à pì: Tó gbɛ̃ donyĩ kɛ̀ nↄ̀bↄ pãsĩ pìinɛ kũ a takao, à a sèedaa sì a mì'arɛa kesↄ̃ a ↄa, 10 àkũ mɛ́ ani Luda pɛ̃tɛ̃ wɛ̃ kũ ò kà atɛ̃nɛ a pↄfɛ̃ tokon mi, ani wãwã ma tɛ́ kũ ifãntɛ̃gbↄ̃ↄo gũn Luda malaikanↄ kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄↄo arɛ. 11 Ń wɛ́tãmma túsukpɛ nigↄ̃ bo gↄrↄ sĩnda pínki. Gbɛ̃ kũ ò donyĩ kɛ̀ nↄ̀bↄ pãsĩ pìinɛ kũ a takao, ò a tↄ́ sèedaa kɛ̀nↄn ĩampana vĩro fãnantɛ̃ kũ gwãanio. 12 Abire tɛn o Luda gbɛ̃nↄnɛ ògↄ̃ mɛna vĩ, gbɛ̃ kũ ò yã kũ à dìtɛnↄ kũna, òtɛn Yesu náani kɛnↄ. 13 Akũ ma kòtoo mà, à bò ludambɛ à pì: Ǹ adikĩna kɛ̃. Arubarikadenↄmɛ gbɛ̃ kũ oni ga kunna Dikiri gũn zaa teranↄ ũ. Luda Nini pì: Lɛmɛ! Oni kámma bo kũ ń zĩo, zaakũ ń yãmanakɛna gbɛ̀ tɛ́ńyĩ. 14 Akũ ma ludambɛ luku è, pↄ́ke vutɛnaa lán bisãsiri bà. À wura fùra kuna, à kòma lɛ́nna kũna. 15 Akũ malaika pãnde bò Luda kpɛ́n, à lɛ́ gbãna zù gbɛ̃ kũ à vutɛna ludambɛ lukuaai à pì: Ǹ kòma ká pↄ́i ǹ kɛ̃, zaakũ zĩtɛ pↄ́nↄ mà, à kà kɛ̃na. 16 Akũ gbɛ̃ kũ à vutɛna ludambɛ lukua a kòmaa màtɛ zĩtɛ, à zĩtɛ pↄ́nↄ kɛ̃̀kɛ̃. 17 Malaika pãnde bò musu Luda kpɛ́n, à kòma lɛ́nna kũna dↄ. 18 Akũ malaika pãnde kũ à tɛ́ iko vĩ bò sa'okia. À lɛ́ gbãna zù gbɛ̃ kũ à kòma lɛ́nna kũnaa pìii à pì: Ǹ n kòma lɛ́nna ká geepi yↄ̃ kũ ò kú zĩtɛnↄi ǹ zↄ̃zↄ̃, zaakũ ń nɛ́nↄ mà. 19 Akũ malaikaa pì a kòmaa màtɛ zĩtɛ, à geepi yↄ̃nↄ zↄ̃̀zↄ̃, à kà geepi'ifɛ̃ki zↄ̃kↄ̃ kũ à de Luda pↄfɛ̃kipabↄ ũ gũn. 20 Ò gɛ̀sɛɛ pɛ̀tɛpɛtɛ geepi yↄ̃ pìnↄa wɛ̃tɛ kpɛ, akũ aru bↄ̀tɛ geepi'ifɛ̃ki gũn, à dàgula ari kiloo wàa do kpɛ́ basↄↄro, à lei kà sↄ̃ sↄ̃mↄ lɛ́i.

Revelation 15

1 Akũ ma sèeda pãnde è ludambɛ, à zↄ̃kↄ̃, à bò ma sarɛ. Malaika gbɛ̃nↄn supplanↄn kisira kpɛkpɛ mɛ̀n supplanↄ kũna. Abirekũn Luda ni a pↄfɛ̃kipammana lákao. 2 Akũ ma pↄ́ke è lán sɛ̀bɛɛ bà, à de lán dígi bà kakarana kũ tɛ́o. Ma gbɛ̃ kũ ò zĩ̀i blè nↄ̀bↄ pãsĩ pìia kũ a takao kũ a tↄ́ lambaaonↄ è zɛna sɛ̀bɛ kũ à de lán dígi bàa pìi sarɛ, ò mↄrↄ kũ Luda kpàḿmanↄ kũkũna. 3 Òtɛn Luda zↄ̀bleri Musa lɛ̀ sí kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄↄ lɛ̀ɛo ò pì: Dikiri Luda Gbãnasĩndapinkide, n yãkɛnanↄn zↄ̃kↄ̃, ò bò ó sarɛ. Buri sĩnda pínki Kína, ndì yã kɛ a zɛ́a kũ yãpurao. 4 Dikiri, dí mɛ́ à n vĩna vĩroo? Dí mɛ́ ani gí n tↄ́ kpáii? Zaakũ ń mɛ̀n do ń kú adona. Buri sĩnda pínki ni su à donyĩ kɛnnɛ, zaakũ n yãmanakɛnanↄ bò gupuraa. 5 Abire gbɛra ma Luda kpɛ́ è wɛ̃na musu, bizakuta kũ à doka kun ũ. 6 Akũ malaika gbɛ̃nↄn suppla kũ ò kisira mɛ̀n suppla kũnanↄ bↄ̀tɛ kpɛ́ pìi gũn. Ò táaru biza pura táitai kũ àtɛn tɛ́ kɛ dadana, wura asa dↄdↄna ń kùsɛɛa. 7 Akũ pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃nↄ doke wura kɛrɛ kpà malaika gbɛ̃nↄn suppla pìnↄ baadia. Luda kũ àdigↄ̃ bɛ̃nɛ gↄrↄ sĩnda pínki pↄfɛ̃ kán à pà. 8 Luda gakuri kũ a gbãnao túsukpɛ kpɛ́ pìi pà. Gbɛ̃ke ni fↄ̃ à gɛ̃nlo ari malaika gbɛ̃nↄn suppla kisira mɛ̀n suppla pìnↄ gɛ̀ɛ à làkao.

Revelation 16

1 Akũ ma kòto gbãna mà bona Luda kpɛ́n, à pì malaika gbɛ̃nↄn suppla pìnↄnɛ: À gɛ́ à Luda pↄfɛ̃ kũ à kú kɛrɛ mɛ̀n suppla pìnↄ gũn atɛ̃ anduniaa. 2 A káakude gɛ̀ɛ à a kɛrɛ àtɛ̃ anduniaa. Akũ bↄ̀bũnu vãni pãsĩnↄ bò gbɛ̃ kũ ò nↄ̀bↄ pãsĩ sèeda vĩ, kũ òdi donyĩ kɛ a takanɛnↄa. 3 A plade a kɛrɛ àtɛ̃ ísiraa. Akũ ísira'i gↄ̃̀ lán gɛ̀ aru bà, pↄ́ bɛ̃nɛ kũ ò kú a gũnnↄ gàga pínki. 4 A aakↄ̃de a kɛrɛ àtɛ̃ swanↄa kũ ísɛ̃bokinↄ, akũ í pìnↄ lì aru ũ. 5 Akũ ma mà malaika kũ à í iko vĩ pì: Kúadonade mↄkↄ̃n kũ ń kun yã, akũsↄ̃ ń kun kũ a terao, n yãkpatɛ kɛ̀ kũńwo a zɛ́amɛ. 6 Ò n gbɛ̃nↄ kũ n annabinↄ aru kↄ̀tɛ, akũ n aru kpàḿma ò mì. À kↄ̃ sì kũńwo lɛ. 7 Akũ ma kòtoo mà bona sa'okia à pì: Lɛmɛ, Dikiri Luda Gbãnasĩndapinkide, n yãkpatɛ kɛ̀ kũńwo a zɛ́amɛ, akũsↄ̃ ń yãpura vĩ. 8 A siikↄ̃de a kɛrɛ àtɛ̃ ifãntɛ̃a, à tò a tɛ́ bisãsirinↄ kpàta. 9 A puusu gbãna ń pá, akũ ò Luda kũ à kisira birenↄ iko vĩ tↄ́ bɛ̃̀nɛɛ sì. Odi nɛ̀sɛ litɛ ò bɛ̀ɛrɛ línɛro. 10 A sↄↄrode a kɛrɛ àtɛ̃ nↄ̀bↄ pãsĩ gbàaa, akũ gusira dà a kpatala. Gbɛ̃nↄ tɛni ń lɛ́ yãkatɛ wãwã gũn, 11 akũ ò Luda Musude tↄ́ bɛ̃̀nɛɛ sì ń wãwã kũ ń bↄ̀bũnuo yãi. Odi nɛ̀sɛ litɛ ò kpɛ lì ń yãkɛnanↄnɛro. 12 A suddode a kɛrɛ àtɛ̃ swada kũ òdi pi Yuflatia, akũ swa pì í bàba, akũ zɛ́ bò ifãboki kpa kínanↄnɛ. 13 Akũ ma tãnanↄ è mɛ̀n aakↄ̃ lán blↄ̀nↄ bà, òtɛn bo kwã kũ nↄ̀bↄ pãsĩo kũ annabi ɛ́kɛo lɛ́n. 14 Tãna dabokɛrinↄmɛ. Òtɛn gɛ́ andunia pínki kínanↄ kĩnaa, de ò ń kakara ò zĩ̀ ká Luda Gbãnasĩndapinkide gↄrↄ zↄ̃kↄ̃ zĩ yãi. 15 Ǹ ma! Mani su lán kpãni bàmɛ. Arubarikaden gbɛ̃ kũ á wɛ́ gↄ̃ dↄ ũ, kũ à a pↄ́kasanↄ dana de àsun bo pótompo ò a pótompokɛ ero yãi. 16 Akũ tãna pìnↄ kína pìnↄ kàkara gu kũ òdi pi kũ Eberu yão Amagɛdↄ̃. 17 À supplade a kɛrɛ àtɛ̃ ĩaa. Akũ kòto gbãna bò gbà kĩnaa Luda kpɛ́n à pì: À kɛ̀n gwe. 18 Legũ tɛn pí, àtɛn pata, àtɛn pũtã. Zĩtɛ yĩ̀gãyĩgã pãsĩpãsĩ. Zaa lákũ bisãsirinↄn kú zĩtɛn nà, a taka buri dí kɛ zikiro, à kɛ̀ pãsĩ manamana. 19 Wɛ́ra zↄ̃kↄ̃ↄ kpàatɛkↄ̃rɛ lɛu aakↄ̃, akũ buri sĩnda pínki wɛ́ranↄ gbòro. Wɛ́ra zↄ̃kↄ̃ Babilↄnu yã dↄ̀ Ludagu, akũ à a pↄfɛ̃ pãsĩ wɛ̃ toko kpàa, à mì. 20 Ísira luannↄ gɛ̃̀tɛ pínki, odi kpinↄ e doro. 21 Legũgbɛ zↄ̃kↄ̃nↄ bò ludambɛ, ò kà kiloo bupla. Ò sìsi bisãsirinↄa, akũ ò Luda tↄ́ bɛ̃̀nɛɛ sì legũgbɛ kisira pì yãi, zaakũ kisira pì pãsĩ manamana.

Revelation 17

1 Malaika gbɛ̃nↄn suppla kũ ò kɛrɛ mɛ̀n suppla kũnaa pìnↄ doke pìmɛnɛ: Ǹ mↄ́ mà yã kũ ani wí karua zↄ̃kↄ̃ kũ à vutɛna swanↄa dasi mↄnnɛ. 2 Andunia kínanↄ pãpã kɛ̀ kãao, andunia gbɛ̃nↄ a pãpãkɛna wɛ̃ mì ò kã̀. 3 Luda Nini dinama pì gũn malaikaa pìi gɛ̀ɛ kũmao sɛ̃̀n. Akũ ma nↄgbɛ̃ ke è dina nↄ̀bↄ pãsĩ tɛ̃raa. Dↄkɛna kũ Ludao tↄ́nↄ fĩfĩa, a mìnↄ mɛ̀n suppla, a bɛ̃nɛnↄ mɛ̀n kuri. 4 Nↄgbɛ̃ pì biza tɛ̃ra kũ a gaaruradeo yĩna, à zãblebↄ kũ ò pì kũ wuraaonↄ dana kũ gbɛ̀ bɛ̀ɛrɛdenↄ kũ òsonↄ. À wura toko kũna, tɛ̃̀ pↄ́nↄ kũ a pãpãkɛna gbãsĩnↄ kán à pà. 5 Ò tↄ́ asiride kɛ̃̀ a mì'arɛa ò pì: Wɛ́ra zↄ̃kↄ̃ Babilↄnu, pãpãkɛrinↄ kũ andunia tɛ̃̀ pↄ́nↄ da. 6 Ma è nↄgbɛ̃ pìi Luda gbɛ̃ kũ ò ń dɛdɛ Yesu sèedakpana yãinↄ aru mì à kã̀, àtɛni a dɛ lán wɛ̃ bà. Kũ ma a è, yã pìi bò ma sarɛ manamana. 7 Akũ malaikaa pì ma la à pì: Bↄ́ yã mɛ́ à tò yã pìi bò n sarɛɛ? Mani nↄgbɛ̃ pì asiri onnɛ kũ nↄ̀bↄ pãsĩ kũ à a sɛna asirio, kũ a mìnↄ mɛ̀n suppla a bɛ̃nɛnↄ mɛ̀n kurii pìi. 8 Nↄ̀bↄ pãsĩ kũ n èe pì kun yã, à kun tera doro, akũsↄ̃ ani bo Zĩngo wɛ̀ɛ lòkotoo gũn à mì pɛ́ kakatɛnaaa. Gbɛ̃ kũ ò kú zĩtɛ, akũsↄ̃ ń tↄ́ kú wɛ̃̀ndi takadan zaa andunia naanagↄrↄaronↄ, tó ò nↄ̀bↄ pãsĩ kũ à kun yã, akũ à kun tera doro, ama ani ɛra à su pìi è, a yã ni bo ń sarɛ. 9 Laasunde kũ à ↄ̃ndↄ̃ vĩ yãn dí. Mì mɛ̀n suppla pìnↄ bi sĩ̀sĩ mɛ̀n suppla kũ nↄgbɛ̃ pì vutɛnaanↄmɛ. Kína gbɛ̃nↄn supplanↄmɛ dↄ. 10 Ń gbɛ̃nↄn sↄↄro lɛ̀tɛ, gbɛ̃ mɛ̀n do kun, gbɛ̃ mɛ̀n do kpɛ́. Tó à sù, ani gì kɛro. 11 Nↄ̀bↄ pãsĩ kũ à kun yã, akũ à kun tera doro pì bi kína sↄraakↄ̃demɛ. Gbɛ̃nↄn suppla pìnↄ dokemɛ dↄ. Àtɛn mì pɛ́ kakatɛnaaa. 12 Bɛ̃nɛ mɛ̀n kuri kũ n èe pìnↄ bi kína gbɛ̃nↄn kuri kũ odi kpata ble kↄ̀ronↄmɛ. Ama oni kí ble gↄrↄ fítinle gũn kũ nↄ̀bↄ pãsĩo lɛɛlɛ. 13 Ń gbɛ̃nↄn kurii pìnↄ lɛ́dokↄ̃nↄmɛ. Oni ń gbãna kũ ń ikooo kpá nↄ̀bↄ pãsĩ pìia. 14 Oni zĩ̀ ká kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄↄo, ama ani zĩ̀ bleḿma, zaakũ dikirinↄ Dikirimɛ, kínanↄ Kínamɛ. A gbɛ̃ náanide kũ à ń sísi à ń sɛ́nↄn kú kãao. 15 Akũ malaikaa pìi òmɛnɛ: Swa kũ n è karua vutɛnaanↄ bi gbɛ̃nↄ kũ parinↄ kũ burinↄ kũ buriyãnↄmɛ. 16 Nↄ̀bↄ pãsĩ kũ bɛ̃nɛ mɛ̀n kuri kũ n èe pìnↄ ni zã karuaa pìgu. Oni a kakatɛ, ò à tó pótompo. Oni a só, oni tɛ́ sↄ̃a. 17 Zaakũ Luda a pↄyenyĩnaa dàńnɛ ń swɛ̃̀n ò lɛ́dokↄ̃nↄ kɛmɛ. Oni ń kpata kpá nↄ̀bↄ pãsĩ pìia ari Luda yã gɛ́ papao. 18 Nↄgbɛ̃ kũ n èe pì bi wɛ́ra zↄ̃kↄ̃ kũ à iko vĩ andunia kínanↄaamɛ.

Revelation 18

1 Abire gbɛra ma malaika pãnde è bona ludambɛ. À iko zↄ̃kↄ̃ vĩ, à gakuri andunia pura kũ̀. 2 À wiki gbãna lɛ̀ à pì: Babilↄnu gbòro, wɛ́ra zↄ̃kↄ̃ↄ pìi lɛ̀tɛ. À gↄ̃̀ tãnanↄ kúki ũ, tãna buri sĩnda pínki tò ũ, bã kũ òdi ń tɛ̃̀ bo ò zãńgunↄ bɛ ũ. 3 Zaakũ buri sĩnda pínki a pãpãkɛna wɛ̃ kũ àdi su kũ Luda pↄfɛ̃oo mì. Andunia kínanↄ gbãsĩ kɛ̀ kãao, akũ andunia lagatarinↄ kɛ̀ aruzɛkɛdenↄ ũ a nnamana zↄ̃kↄ̃ↄ gũn. 4 Akũ ma kòto pãnde mà bona ludambɛ à pì: À bↄtɛ wɛ̃tɛ pìi gũn ma gbɛ̃nↄ, de á ↄ súngↄ̃ kú a durunnanↄ gũn yã kũ oni mↄnɛnↄ sún á lero yãi. 5 Zaakũ a durunnanↄ gbã̀ ò zↄ̃̀ ludambɛa, akũ a dàkɛnanↄ dↄ̀ Ludagu. 6 À fĩna bonɛ yã kũ à kɛ̀ńnɛa, à kɛnɛ a yãkɛnaaa lɛu pla. À pɛ̃tɛ̃ wɛ̃ kánɛ a tokon de pↄ́ kũ à kàńnɛla lɛu pla. 7 À wãwã kũ wɛ̃ndayão kpái, lákũ à tↄ́ bò nnamanaa gũn lɛ́n nà. Zaakũ àdi o a swɛ̃̀ɛ gũn, saraunian a ũ vutɛna a gbàaa, gyaanↄ takasiden a ũro, áni wɛ̃nda kɛ zikiro. 8 A yã mɛ́ à tò kisira díkĩnanↄ ni a le gↄrↄ do, ga kũ wɛ̃ndao kũ nàao. Tɛ́ mɛ́ ani kũa, zaakũ Dikiri Luda a yãkpatɛkɛri gbãna. 9 Andunia kína kũ ò gbãsĩ kɛ̀ kãao, ò nna mà kãaonↄ, tó ò a tɛ́kũna luku è, oni ↄ́ↄ dↄ, oni ń zĩda kɛ̃kɛ̃. 10 Oni zɛ zã̀ vĩna gũn wãwã kũ ò kpài yãi ò pi: Waiyoo, waiyoo, wɛ́ra zↄ̃kↄ̃! Wɛ́ra ikode Babilↄnu! Yã vùtɛmma gↄrↄ do gↄ̃̀nↄgↄ̃nↄ yá! 11 Andunia lagatarinↄ ni ↄ́ↄ dↄ sↄ̃, oni wɛ̃nda kɛnɛ, kũ gbɛ̃ke ni ń laga díkĩnanↄ lúḿma doro yãi: 12 Wura, andurufuu, gbɛ̀ bɛ̀ɛrɛdenↄ, òsonↄ, biza ↄgↄdenↄ, biza tɛ̃ra kũ a gaaruradenↄ, siliki, lí mana buri pínkinↄ, pↄ́ kũ òdi kɛ kũ wisa sakaaonↄ kũ lí bɛ̀ɛrɛdenↄ kũ mↄ̀gotɛ̃nↄ kũ mↄ̀sinↄ kũ gbɛ̀ puranↄ pínki, 13 lítɛkɛ gbĩnnadenↄ, dò pↄ́nↄ, turaretitinↄ, lí'ↄnↄ, wɛ̃, nísi, flawa, pↄ́blewɛnↄ, zùnↄ, sãnↄ, sↄ̃nↄ kũ ń gónↄ, zↄ̀nↄ kũ bisãsiri wɛ̃̀ndinↄo. 14 Oni pinɛ: Pↄ́ mana kũ ndì a ni dɛnↄ làkamma pínki. N nnamana kũ n gakurio pìtimma pínki, ĩni kara ǹ ń e ziki doro. 15 Lagatari kũ ò kɛ̀ aruzɛkɛdenↄ ũ wɛ́ra pìi gãinↄ ni zɛ zã̀ vĩna gũn wãwã kũ ò kpài yãi. Oni ↄ́ↄ dↄ ò wɛ̃nda kɛ 16 ò pi: Waiyoo, waiyoo wɛ́ra zↄ̃kↄ̃! À táaru biza yĩ̀ yã kũ biza gaaruradeo kũ a wɛ́ tɛ̃radeo. À zãblebↄ kũ ò pì kũ wuraaonↄ dà yã kũ gbɛ̀ bɛ̀ɛrɛdenↄ kũ òsonↄ. 17 À aruzɛkɛ sĩnda pínki làka gↄrↄ do gↄ̃̀nↄ. Gó'itɛ dikirinↄ kũ táa'orinↄ kũ gó gbɛ̃nↄ kũ gbɛ̃ kũ òdi zĩ kɛ ísira musunↄ ni zɛ zã̀zã ń pínki. 18 Tó ò wɛ́ra pì tɛ́kũna luku è, oni wiki lɛ́ ò pi: Wɛ́ra ke kun yã kũ a zↄ̃kↄ̃ↄ kà wɛ́ra díkĩna ũro. 19 Oni ↄ́ↄ dↄ, oni ń zĩda kɛ̃kɛ̃, oni wɛ̃nda kɛ, oni wiki lɛ́ ò pi: Waiyoo, waiyoo wɛ́ra zↄ̃kↄ̃! Gbɛ̃ kũ ò gó'itɛ vĩ ísira musunↄ pínki kɛ̀ aruzɛkɛdenↄ ũ kũ aruzɛkɛ kũ à pìsiaao, akũ à gↄ̃̀ bɛzĩ ũ gↄrↄ do gↄ̃̀nↄ. 20 À pↄnna kɛ a yã musu ludambɛdenↄ kũ Luda gbɛ̃nↄ kũ a zĩ̀rinↄ kũ a annabinↄ, zaakũ Luda mɛ́ à fĩna bòaárɛ. 21 Akũ malaika gbãnade gbɛ̀ kũ à kà wísilↄgbɛ gbɛ̃̀ntɛ̃ ũ sɛ̀ à zù ísira gũn à pì: Lɛn oni wɛ́ra zↄ̃kↄ̃ Babilↄnu zun lɛ kũ gbãnao, oni wɛ́ra pì e ziki doro. 22 Oni mↄrↄ ke gã̀gã ke kutɛ kesↄ̃ kãkãki'ũ ma n gũn ziki doro. Oni ↄzĩkɛri ke le n gũn ziki doro. Oni wísilↄgbɛ kĩni ma n gũn ziki doro. 23 Oni fitila gupura e n gũn ziki doro. Oni nↄsɛkĩni ma n gũn ziki doro. N lagatarinↄ bi andunia gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄmɛ yã, n pↄ dà buri sĩnda pínkia, n ń mìi lìtɛ. 24 Ò annabinↄ kũ Luda gbɛ̃nↄ aru lè a gũn kũ gbɛ̃ kũ ò ń dɛdɛ andunia gũnnↄ ń pínki.

Revelation 19

1 Abire gbɛra ma kòto gbãna mà ludambɛ lán pari yã'onaa bà à pì: Aleluya! Ó Luda mɛ́ à zĩ̀i blè! Àkũ mɛ́ à gakuri kũ gbãnao vĩ ado, 2 zaakũ àdi yãkpatɛ kɛ kũńwo a zɛa kũ yãpuraomɛ. À yãkpatɛ kɛ̀ kũ karua zↄ̃kↄ̃ kũ à andunia yàka kũ a pãpãkɛnaao. À a zↄ̀blerinↄ dɛdɛna fĩna bòa. 3 Ò pì dↄ: Aleluya! A túsukpɛ nigↄ̃ dↄ gↄrↄ sĩnda pínkimɛ. 4 Gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃ gbɛ̃nↄn baro awɛɛsiikↄ̃nↄ kũ pↄ́ bɛ̃nɛ mɛ̀n siikↄ̃nↄ wùtɛwutɛ ò donyĩ kɛ̀ Luda kũ à vutɛna a gbàaanɛ ò pì: Aami! Aleluya! 5 Akũ ma kòtoo mà bona gbàa pì kĩnaa à pì: À ó Luda tↄ́ kpá a zↄ̀blerinↄ á pínki, ákↄ̃nↄ kũ á a vĩna vĩnↄ, nɛ́ fíti gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃. 6 Akũ ma kòtoo mà lán pari yã'onaa bà, lán ísↄ̃kɛna kĩni bà, lán legũpũtãna gbãna bà à pì: Aleluya! Dikiri ó Luda Gbãnasĩndapinkide nà kíblenaaa. 7 Ò pↄnna kɛ, ò yáa dↄ, ò a tↄ́ kpá, zaakũ Sãnɛ Bↄ̀rↄ nↄsɛgↄrↄ kà, a nↄ sorumii mà. 8 Ò táaru biza pura táitai kũ àtɛn tɛ́ kɛ kpàa à yĩ. Táaru biza pì bi Luda gbɛ̃nↄ yãmanakɛnanↄmɛ. 9 Malaikaa òmɛnɛ: Ǹ kɛ̃. Arubarikadenↄn gbɛ̃ kũ ò ń sísi Sãnɛ Bↄ̀rↄↄ pìi nↄsɛpↄbleanↄ ũ. À òmɛnɛ dↄ: Luda yã yãpuran gwe. 10 Ma wutɛ a arɛ de mà donyĩ kɛnɛ, akũ à òmɛnɛ: Ǹ abire tó. Ǹ donyĩ kɛ Ludanɛ. N zↄ̀bleri daken ma ũ kũ n gbɛ̃ kũ ò yã kũ Yesu de a sèedade ũ kũnanↄ. Zaakũ yã kũ Yesu de a sèedade ũmɛ annabikɛyã'ona mì ũ. 11 Akũ ma ludambɛ è wɛ̃kↄ̃ana, akũsↄ̃ pura bò, gbɛ̃ kũ à dia tↄ́n Náanide Yãpurade. Àdi yãkpatɛ kɛ kũńwo, àdi zĩ̀ ká kũńwo a zɛ́a. 12 A wɛ́ de lán tɛ́vuraa bà, à kífura kúkuna dasi. Tↄ́ ke kɛ̃na a mì'arɛa, gbɛ̃ke tↄ́ pì yáasi dↄ̃ro, akãa baasiro. 13 À uta kũ ò dà aru gũn dana. À tↄ́n Luda Yã. 14 Ludambɛ zĩ̀karinↄn tɛ́i, ò didi sↄ̃ puranↄa kũ táaru biza pú táitaio dadana. 15 Fɛ̃nɛda lɛ́nna tɛn bo a lɛ́n, de à burinↄ lɛ́o. Ani kí bleḿma kũ mↄ̀ gòoo, ani gɛ̀sɛ pɛ́tɛ geepi nɛ́nↄa geepi'ifɛ̃ki gũn, àkũmɛ Luda Gbãnasĩndapinkide pↄfɛ̃ pãsĩ ũ. 16 Ò tↄ́ díkĩna kɛ̃̀ a utaa kũ a gbádao: Kínanↄ Kína, dikirinↄ Dikiri. 17 Akũ ma malaikaa è à zɛna ifãntɛ̃n. À lɛ́ gbãna zù bã kũ òtɛn vura musumusunↄi pínki à pì: À mↄ́ à kakara à pↄ́ble zↄ̃kↄ̃ kũ Luda kɛ̀árɛ ble, 18 de à le à kínanↄ gɛ̀ só kũ soza gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃nↄ kũ gbãnadenↄ kũ sↄ̃nↄ kũ ń dìrinↄ kũ gbɛ̃ sĩnda pínkinↄ, zĩdadenↄ kũ zↄ̀nↄ, nɛ́ fíti gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃. 19 Akũ ma nↄ̀bↄ pãsĩ è kũ andunia kínanↄ kũ ń zĩ̀karinↄ, ò kↄ̃ kàkara ò zĩ̀ ká kũ gbɛ̃ kũ à di sↄ̃a pìio kũ a zĩ̀karinↄ. 20 Ò nↄ̀bↄ pãsĩ pìi kũ̀ lɛɛlɛ kũ annabi ɛ́kɛ kũ à daboyãnↄ kɛ̀ a arɛo. Daboyã pìnↄn à gbɛ̃ kũ ò nↄ̀bↄ pãsĩ sèeda vĩ, ò kùtɛ a takanɛnↄ sã̀tɛo. Ò ń zú tɛ́ sɛ̀bɛ kũ àtɛn kũ kũ ifãntɛ̃gbↄ̃ↄo gũn bɛ̃nɛ ń pla ń pínki. 21 Gbɛ̃ kũ à di sↄ̃a gbɛ̃ kparanↄ dɛ̀dɛ kũ fɛ̃nɛda kũ à bò a lɛ́ gũnwo, akũ bãnↄ ń gɛ̀nↄ blè ò kã̀ pínki.

Revelation 20

1 Akũ ma malaikaa è bona ludambɛ, à Zĩngo wɛ̀ɛ lòkotoo mↄ̀nɛ kũna kũ mↄ̀kakↄ̃ana gbìgiriio. 2 À kwã kũ à de mlɛ̃̀ zĩ ũ, kũ òdi pi Ibilisi ke Setan kũ̀, akũ à mↄ̀ↄ kàa ari wɛ̃̀ wàa sↄↄro. 3 Malaikaa pì a zù Zĩngo wɛ̀ɛ lòkotoo pìi gũn, à zɛ́ tàrɛ à mↄ̀da kài à kã̀ de àsun burinↄ sãtɛro ari wɛ̃̀ wàa sↄↄro pì gɛ́ papao. Abire gbɛra oni a gbarɛ fíti. 4 Akũ ma gbànↄ è kũ gbɛ̃ kũ ò vutɛnaanↄ. Ò ń gbá zɛ́ ò yãkpatɛ kɛ kũ gbɛ̃nↄo. Ma gbɛ̃ kũ ò ń mìi zↄ̃̀ Luda yã kũ Yesu de a sèedade ũ ona yãinↄ è. Odi kútɛ nↄ̀bↄ pãsĩ ke a takanɛro. Odi a sèeda kɛ ń mì'arɛ ke ń ↄaro. Ò vù gan, ò kí blè kũ Kirisio wɛ̃̀ wàa sↄↄro. 5 Gɛ̀nↄ vuna káakupↄn gwe. Gɛ̀ kparanↄ dí vuro ari wɛ̃̀ wàa sↄↄro pìi gɛ̀ɛ à pàpao. 6 Arubarikadenↄn gbɛ̃ kũ ń baka kú gɛ̀nↄ vuna káakupↄ gũnnↄ ũ, ò kú adona. Ga plade iko vĩḿmaro. Onigↄ̃ de Luda kũ Kirisio gbàgbarinↄ ũmɛ, onigↄ̃ kí ble kãao ari wɛ̃̀ wàa sↄↄro. 7 Tó wɛ̃̀ wàa sↄↄro pìi pàpa, oni Setan bo ò a gbarɛ. 8 Ani gɛ́ buri kũ ò kú andunia kusuru siikↄ̃anↄ sãtɛ, Gↄgu kũ Magↄguo, ani ń kakara, de ò zĩ̀ ká. Ń dasi de lán ísiralɛ bùsu'atɛ̃ bà. 9 Ò dà anduniala, ò lìka Luda gbɛ̃nↄ bùraai kũ wɛ́ra kũ Luda yeiio, ama tɛ́ bò ludambɛ à kũ̀ḿma. 10 Ò Ibilisi kũ à ń sãtɛ sɛ̀ ò zù tɛ́ sɛ̀bɛ kũ àtɛn kũ kũ ifãntɛ̃gbↄ̃ↄo gũn, gu kũ ò nↄ̀bↄ pãsĩ kũ annabi ɛ́kɛo zùn. Onigↄ̃ wãwã ma fãnantɛ̃ kũ gwãanio gↄrↄ sĩnda pínki. 11 Akũ ma gbà pura zↄ̃kↄ̃ↄ è kũ gbɛ̃ kũ à vutɛnaaao. Zĩtɛ kũ musuo dibi lɛ̀ a arɛ, gu kunńnɛ doro. 12 Akũ ma gyãwãndenↄ è, nɛ́ fíti gbɛ̃ zↄ̃kↄ̃, ò zɛna gbàa pì arɛ. Ò takadanↄ wɛ̃̀wɛ̃, akũ ò takada pãnde wɛ̃̀ dↄ wɛ̃̀ndi takada ũ. Ò yãkpatɛ kɛ̀ kũ gyãwãndenↄ ń yãkɛnaaa, lákũ a kɛ̃na takada pìnↄ gũn nà. 13 Ísira gyãwãnde kũ ò kú a gũnnↄ kpà. Ga kũ Gyãwãnwo gyãwãnde kũ ò kú ń gũnnↄ kpà se. Akũ ò yãkpatɛ kɛ̀ kũ baadio a yãkɛnaaa. 14 Ò ga kũ gyãwãnwo zù tɛ́ sɛ̀bɛɛ gũn. Tɛ́ sɛ̀bɛɛ pì bi ga plademɛ. 15 Gbɛ̃ kũ odi ń tↄ́ le wɛ̃̀ndi takada gũnlonↄn ò ń zú tɛ́ sɛ̀bɛɛ pìi gũn.

Revelation 21

1 Akũ ma zĩtɛ dufu kũ musu dufuo è, zaakũ zĩtɛ káakupↄ kũ musu káakupↄo gɛ̃̀tɛ, akũsↄ̃ ísira kun doro. 2 Akũ ma Luda wɛ́ra Yurusalɛmu dufu è bona musu Luda kĩnaa, àtɛn kipa. Ò a kɛ̀kɛ lán nↄgbɛ̃ kũ a zãkɛ sorumii màa bà. 3 Akũ ma kòto gbãna mà bona gbà kĩnaa à pì: Luda vùtɛ kũ bisãsirinↄ sà, anigↄ̃ kú kũńwo, onigↄ̃ de a gbɛ̃nↄ ũ. Luda pì nigↄ̃ kú kũńwo a zĩda ń Luda ũ. 4 Ani ń wɛ́tɛ̃ warawarańnɛ pínki. Ga nigↄ̃ kun doro ke wɛ̃nda ke ↄ́ↄdↄna ke wãwã, zaakũ yã zĩnↄ gɛ̃̀tɛ. 5 Akũ Gbɛ̃ kũ à vutɛna gbàaa pì: Ǹ ma! Matɛn pↄ́ sĩnda pínki kɛ dufu. Akũ à òmɛnɛ: Ǹ kɛ̃, zaakũ yã dínↄ náani vĩ, akũsↄ̃ yãpuramɛ. 6 Akũ à òmɛnɛ: À kɛ̀n gwe. Makũmɛ Alafa kũ Omɛgao, Naana kũ Lakanaao ũ. Gbɛ̃ kũ ími tɛn dɛ, mani a gba ísɛ̃ wɛ̃̀ndide boki. 7 Gbɛ̃ kũ à zĩ̀i blè mɛ́ anigↄ̃ pↄ́ dínↄ vĩ pínki. Manigↄ̃ de a Luda ũ, anigↄ̃ de ma nɛ́ ũ. 8 Ama vĩnadenↄ kũ náanisaridenↄ kũ yãvãnikɛrinↄ kũ gbɛ̃dɛrinↄ kũ zinakɛrinↄ kũ ɛzɛdenↄ kũ tãnagbagbarinↄ kũ manafikidenↄ pínki, ń baka nigↄ̃ de tɛ́ sɛ̀bɛ kũ àtɛn kũ kũ ifãntɛ̃gbↄ̃ↄo ũmɛ. Ga pladen gwe. 9 Malaika gbɛ̃nↄn suppla kũ ò kɛrɛ mɛ̀n suppla kũna, kisira kpɛde mɛ̀n suppla kán à pà pìnↄ doke sù à òmɛnɛ: Ǹ mↄ́ mà Sãnɛ Bↄ̀rↄ nↄ dufu mↄnnɛ. 10 Luda Nini dinama pìi gũn malaikaa pì ma sɛ à gɛ̀ɛ kũmao kpi lei zↄ̃kↄ̃ↄa. À Luda wɛ́ra Yurusalɛmu mↄ̀mɛnɛ bona musu Luda kĩnaa, àtɛn kipa. 11 Àtɛn tɛ́ kɛ kũ Luda gakurio, àtɛn pí lán gbɛ̀ bɛ̀ɛrɛde bà, lán diamↄↄ bà. 12 À bĩni lei zↄ̃kↄ̃ vĩ. À gãnu mɛ̀n kuri awɛɛplamɛ, malaika gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄn zɛzɛnan. Isaraila buri mɛ̀n kuri awɛɛplanↄ tↄ́ kɛ̃na gãnu pìnↄa. 13 Gãnu mɛ̀n aakↄ̃ kú ifãboki kpa, mɛ̀n aakↄ̃ kú gugbãnduru kpa, mɛ̀n aakↄ̃ kú gɛ̀nↄmidↄki kpa, mɛ̀n aakↄ̃ kú ifãlɛtɛ kpa. 14 Ò bĩni pì ɛ̃ pɛ̀tɛ gbɛ̀ mɛ̀n kuri awɛɛplanↄa. Sãnɛ Bↄ̀rↄↄ zĩ̀ri gbɛ̃nↄn kuri awɛɛplanↄ tↄ́ kɛ̃na gbɛ̀ɛ pìnↄa. 15 Malaika kũ àtɛn yã omɛnɛ pↄ́yↄ̃bↄ kũ ò pì kũ wuraao kũna, de à wɛ́ra pì yↄ̃o kũ a gãnunↄ kũ a bĩnio. 16 Wɛ́ra pì kusuru siikↄ̃mɛ, a gbã̀na kũ a yàasaao lɛɛlɛmɛ. Akũ à wɛ́ra pìi yↄ̃̀ kũ pↄ́yↄ̃bↄↄ pìio. A gbã̀na bi kiloo wàa kuri awɛɛplamɛ. A gbã̀na kũ a yàasaao kũ a leio pínki lɛɛlɛmɛ. 17 À a bĩni yↄ̃̀ dↄ, a lei gã̀sãkuru basuppla awɛɛsiikↄ̃. Malaikaa pì a yↄ̃̀ bisãsiri gã̀sãkuru gbã̀na lɛ́mmɛ. 18 Ò bĩni pìi kɛ̀ kũ diamↄↄo. Wɛ́ra pì bi wuraamɛ atɛ̃nɛ swáswa lán dígi bà. 19 Ò gbɛ̀ kũ ò wɛ́ra pì bĩni pɛ̀tɛaa kɛ̀kɛ kũ gbɛ̀ bɛ̀ɛrɛde buri sĩnda pínkio. Ò gbɛ̀ káakupↄ kɛ̀kɛ kũ diamↄↄo, a plade kũ safiaao, a aakↄ̃de kũ agataao, a siikↄ̃de kũ ɛmɛradiio, 20 a sↄↄrode kũ onisiio, a suddode kũ kaanɛliaao, a supplade kũ kisolitiio, a sↄraakↄ̃de kũ bɛriliio, a kɛ̃ndode kũ topazaao, a kuride kũ kisopazaao, a kuri awɛɛdode kũ yasintiio, a kuri awɛɛplade kũ amɛtisiio. 21 Gãnu mɛ̀n kuri awɛɛpla pìnↄ bi òso mɛ̀n kuri awɛɛplanↄmɛ. Ò ń pínki kɛ̀ kũ òsooo mɛ̀n dodo. Wɛ́ra pì zɛ́da bi wuraamɛ atɛ̃nɛ, òdi gu en lán dígi bà. 22 Mádi Luda kpɛ́ e wɛ́ra pìi gũnlo, zaakũ Dikiri Luda Gbãnasĩndapinkide kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄↄoomɛ kpɛ́ pì ũ. 23 Wɛ́ra pì bàka kú kũ ifãntɛ̃ ke mↄvura gupunaaoro. Luda gakuri mɛ́ àdi wɛ́ra pì pu, akũsↄ̃ Sãnɛ Bↄ̀rↄ de a fitila ũ. 24 Burinↄ ni táa o a gupurai, andunia kínanↄ ni gɛ̃n kũ ń aruzɛkɛnↄ. 25 A gãnunↄ nigↄ̃ tatana fãnantɛ̃ zikiro, gwãani nigↄ̃ kú gwe sↄ̃ro. 26 Oni gɛ̃n kũ burinↄ aruzɛkɛnↄ kũ ń pↄ́ ↄgↄdenↄ. 27 Ama pↄ́ gbãsĩ ke ni gɛ̃nlo ke wé'iyãkɛri ke manafikide, tó adi kɛ gbɛ̃ kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄ ń tↄ́ kɛ̃̀ wɛ̃̀ndi takada gũnnↄ baasiro.

Revelation 22

1 Akũ malaikaa pì swa'i wɛ̃̀ndide kũ àtɛn bo Luda kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄↄo gbà kĩnaa mↄ̀mɛnɛ, àtɛn tɛ́ kɛ lán gbɛ̀digi bà. 2 Àtɛn bàa lɛ́ wɛ́ra zɛ́da guragura. Lí wɛ̃̀ndide kú a bara dire kũ a bara lao, àdi nɛ́ i wɛ̃̀ do gɛ̃̀n kuri awɛɛpla, mↄ kũ mↄo gɛ̃̀n dodo. Lí pì lánↄ bi burinↄ aafialekiamɛ. 3 Pↄ kũ Luda lɛ́ kɛ̀nɛ ke nigↄ̃ kun doro. Luda kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄↄo gbà nigↄ̃ kú wɛ́ra pìi gũn, a zↄ̀blerinↄ sↄ̃ oni doi. 4 Oni a e wɛ́dewɛ, akũsↄ̃ a tↄ́ nigↄ̃ kú ń mì'arɛa. 5 Gwã nigↄ̃ kun doro, gbɛ̃ke bàka nigↄ̃ kú kũ fitila ke ifãntɛ̃ gupuraoro, kũ Dikiri Luda ni gu puńnɛ yãi. Onigↄ̃ kí ble ari gↄrↄ sĩnda pínki. 6 Akũ à òmɛnɛ: Yã birenↄ náani vĩ, akũsↄ̃ yãpuramɛ. Dikiri Luda kũ àdi do annabinↄnɛ arɛ mɛ́ à a malaikaa zĩ̀, de a zↄ̀blerinↄ yã kũ ani su tera dↄ̃. 7 Ǹ gwa, mani su tera. Arubarikaden gbɛ̃ kũ à zia yã takada díkĩna yã kũna ũ. 8 Makũ Yuhana makũmɛ ma yã birenↄ mà, ma è. Kũ ma mà, akũsↄ̃ ma è, ma kutɛ malaika kũ à yã pìnↄ mↄ̀mɛnɛ gbá sarɛ mà donyĩ kɛnɛ. 9 Akũ à òmɛnɛ: Ǹ abire tó. Ǹ donyĩ kɛ Ludanɛ. N zↄ̀bleri daken ma ũ kũ n annabi gbɛ̃dakenↄ kũ gbɛ̃ kũ ò takada díkĩna yã kũnanↄ. 10 Akũ à òmɛnɛ: Ǹsun pↄ́ kútɛ zia yã kũ à kú takada díkĩna gũnwaro, zaakũ a gↄrↄ kà kãni. 11 Gbɛ̃ vãni wɛ́ tã àgↄ̃ a vãni kɛ. Gbãsĩde wɛ́ tã àgↄ̃ gbãsĩ. Gbɛ̃ mana wɛ́ tã àgↄ̃ a mana kɛ. Gbɛ̃ kũ à kú adona wɛ́ tã àgↄ̃ kú adona. 12 Ǹ gwa, mani su tera, manigↄ̃ láada kũna, de mà fĩna bo baadinɛ a yãkɛnaaa. 13 Alafa kũ Omɛgaon ma ũ, Arɛde kũ Kpɛdeo, Naana kũ Lakanaao. 14 Arubarikadenↄn gbɛ̃ kũ ò ń utagyaba pìpinↄ ũ. Onigↄ̃ zɛ́ vĩ ò gɛ̃ wɛ́ra pì gãnunↄ gũn, ò lí wɛ̃̀ndide nɛ́ ble. 15 Ama kifirinↄ nigↄ̃ kũ gwero, ɛzɛdenↄ kũ pãpãkɛrinↄ kũ gbɛ̃dɛrinↄ kũ tãnagbagbarinↄ kũ gbɛ̃ kũ ò ye manafiki yãkɛnaainↄ. 16 Makũ Yesu ma a malaikaa zĩ̀ àgↄ̃ deárɛ yã pìnↄ sèedade ũ sↄsinɛ. Makũmɛ Dauda buri kpata kũ à bↄ̀tↄↄ pà Kína ũ, gudↄna susunɛ i nna ũ. 17 Luda Nini kũ Sãnɛ Bↄ̀rↄ nↄ dufuo dì pi, ǹ mↄ́. Gbɛ̃ kũ à yã pìi mà sↄ̃, à pi, ǹ mↄ́. Gbɛ̃ kũ ími tɛn dɛ, à mↄ́. Gbɛ̃ kũ à ye í wɛ̃̀ndidei, à sí gba ũ. 18 Matɛn pi gbɛ̃ kũ ò annabikɛtakada díkĩna yã mànↄnɛ ń pínki, tó gbɛ̃ yãke kàra a gũn, Luda ni kisira kũ ń yã kú takada díkĩna gũnnↄ kara adenɛ. 19 Tó gbɛ̃ yãke bò takada díkĩna gũn sↄ̃, Luda ni ade baka bo a wɛ́ran kũ lí wɛ̃̀ndide kũ a yã kú takada díkĩna gũnwo. 20 Gbɛ̃ kũ à de yã pìnↄ sèedade ũ pì: Yãpuramɛ, mani su tera. Aami! Dikiri Yesu, ǹ mↄ́! 21 Dikiri Yesu gↄ̃ gbɛ̃kɛ vĩ kũ a gbɛ̃nↄ ń pínki. Aami!